Όπως μεταδίδει ο Guardian ανταλλάχθηκαν μεταξύ των αντιμαχόμενων χωρών συνολικά 300 αιχμάλωτοι (150 από κάθε πλευρά), ενώ φαίνεται πως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είχαν διαμεσολαβητικό ρόλο.
«Η επιστροφή των ανθρώπων μας από τη ρωσική αιχμαλωσία είναι πάντα μια πολύ ευχάριστη είδηση για καθέναν από εμάς. Και σήμερα είναι μία από αυτές τις μέρες: η ομάδα μας κατάφερε να φέρει 189 Ουκρανούς πίσω στο σπίτι», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε μήνυμά του που δημοσιεύθηκε στο Telegram τη Δευτέρα.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι 150 αιχμάλωτοι από κάθε πλευρά επέστρεψαν στην πατρίδα τους, και δεν δόθηκαν περεταίρω διευκρινήσεις για τη διαφορά στον αριθμό.
Το κέντρο συντονισμού της Ουκρανίας για τις ανταλλαγές ανέφερε ότι οι επιστρέψαντες στην Ουκρανία αποτελούνταν από 87 στρατιώτες του στρατού, 43 από τη Εθνική Φρουρά, 33 συνοριοφύλακες, 24 από το Ναυτικό και δύο πολίτες. Είπε επίσης ότι 14 αξιωματικοί ήταν μεταξύ τους.
Το κέντρο ανέφερε ότι οι Ουκρανοί που στάλθηκαν πίσω στη Ρωσία ήταν αιχμάλωτοι που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια της ουκρανικής επίθεσης στην περιοχή του Κουρσκ, η οποία ξεκίνησε στα τέλη του καλοκαιριού και είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη μιας μικρής έκτασης ρωσικού εδάφους από το Κίεβο.
Ορισμένοι από τους αιχμαλώτους που η Ρωσία επέστρεψε τη Δευτέρα κρατούνταν από τους πρώτους μήνες του πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε όταν η Ρωσία εισέβαλε τον Φεβρουάριο του 2022.
Η ανταλλαγή, η 11η για φέτος, αύξησε τον συνολικό αριθμό των Ουκρανών αιχμαλώτων που επιστράφηκαν από τη Ρωσία φέτος σε 1.358, ανέφερε το κέντρο συντονισμού, προσθέτοντας όμως ότι παραμένουν πολλοί ακόμοι στη Ρωσία. «Εργαζόμαστε για να ελευθερώσουμε όλους από τη ρωσική αιχμαλωσία. Αυτός είναι ο στόχος μας. Δεν ξεχνάμε κανέναν», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Οι επιστρέψαντες Ουκρανοί αιχμάλωτοι έχουν καταγγείλει στον Guardian σωματική και ψυχολογική κακομεταχείριση κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους, συμπεριλαμβανομένου επαναλαμβανόμενων ξυλοδαρμών, ταπεινωτικών σωματικών κακοποιήσεων, απειλητικών ανακρίσεων και εντολών να τραγουδήσουν τον ρωσικό εθνικό ύμνο ή να απαγγείλουν ρωσική ποίηση.
Η Μαρία Κλύμικ από την Πρωτοβουλία ΜΜΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Κίεβο, της οποίας η οργάνωση έχει διεξάγει συνεντεύξεις με περισσότερους από 100 επιστρέψαντες αιχμαλώτους, είπε ότι πολλοί επέστρεψαν με τραύματα από κακοδιατροφή, αμέλεια ή κακοποίηση, ενώ μερικοί χρειάστηκαν ακρωτηριασμούς. «Σχεδόν όλοι όσους έχουμε μιλήσει έχουν βασανιστεί», δήλωσε πέρυσι.
Ο Ζελένσκι δημοσίευσε φωτογραφίες από κάποιους από τους ανταλλαγμένους τη Δευτέρα, οι οποίοι καθόντουσαν σε ένα πούλμαν και κρατούσαν ουκρανικές σημαίες.
Η επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ρωσίας, Τατιάνα Μοσκαλκόβα, δημοσίευσε βίντεο με Ρώσους στρατιώτες συγκεντρωμένους έξω από λεωφορεία. «Πολύ σύντομα οι δικοί μας θα αγκαλιάσουν τους συγγενείς και τους φίλους τους και θα γιορτάσουν τη νέα χρονιά στη γενέτειρά τους», έγραψε σε μήνυμά της στο Telegram που συνόδευε το βίντεο.
Κυκλοφόρησε από το Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών το βιβλίο «Regula Monachorum - Κανόνας Μοναχών» του οσίου Βενεδίκτου.
Ένα αριστούργημα του μοναχικού λόγου, ο Κανόναςτου αγίου Βενεδίκτου, παρουσιάζεται στην ελληνική γλώσσα με τη φροντίδα της μετάφρασης του μοναχού Ζαχαρία Ξηροποταμηνού. Η μετάφραση αυτή, πιστή στο λατινικό πρωτότυπο, φέρνει στο φως όχι μόνο τη λακωνική δύναμη και την πνευματικότητα του έργου, αλλά και τα στοιχεία της παλαιάς, έγκυρης μετάφρασης του ιερομονάχου Παύλου Ξηροποταμηνού, και αποτελεί έναν σημαντικό σταθμό για την κατανόηση της μοναχικής παράδοσης.
Η εν λόγω έκδοση δεν είναι απλά μια μετάφραση. Πρόκειται για μια προσεγμένη επιτομή που συνοδεύεται από εισαγωγή, αναλυτικές σημειώσεις και εκτενή σχόλια, ενώ παράλληλα περιλαμβάνει τα ανέκδοτα μεγαλυνάρια του Καισαρίου Δαπόντε προς τιμήν του αγίου Βενεδίκτου και εικονογραφικό υλικό. Οι αναγνώστες έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τον πνευματικό πλούτο του Βενεδίκτειου Κανόνα, που φωτίζεται εδώ με μοναδικό τρόπο.
Ο άγιος Βενέδικτος γεννήθηκε στην Νουρσία της Ιταλίας περί το 480 μ.Χ. και θεωρείται ο πατέρας του δυτικού μοναχισμού. Μεγαλωμένος σε μια ρωμαϊκή αριστοκρατική οικογένεια, επέλεξε να αφοσιωθεί στον ασκητικό βίο από νεαρή ηλικία, αποσυρόμενος σε μια σπηλιά στο Σουμπιάκο, όπου έζησε ως ερημίτης. Η φήμη της αρετής του προσέλκυσε μαθητές, με αποτέλεσμα την ίδρυση μονών στη γύρω περιοχή. Παρόλο που ο άγιος Βενέδικτος είναι άγιος της «καθόλου» Εκκλησίας, παραμένει μέχρι σήμερα σχετικά άγνωστος στο ευρύ πλήρωμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι το συγγραφικό του έργο είναι δυσπρόσιτο, επειδή ο άγιος Βενέδικτος έγραψε στη λατινική γλώσσα, γεγονός που συνέβαλε στη διαμόρφωση ενός εικονογραφικού τύπου του αποκομμένου από την ελληνική Ορθοδοξία. Έτσι, παρά την εξάπλωση του έργου του στον μοναχισμό της Δύσης, η αναγνώριση του έργου του στην Ορθόδοξη παράδοση παραμένει περιορισμένη. Η σπουδαιότητά του, όμως, υπερβαίνει τα σύνορα της Δύσης, και η πνευματική του παρακαταθήκη συνεχίζει να εμπνέει μοναχούς και πιστούς.
Regula Monachorum: Ένας Αιώνιος Οδηγός του Μοναχικού Βίου
Στην κυριότερη από τις μονές που ίδρυσε ο άγιος Βενέδικτος, το Μόντε Κασσίνο, συνέταξε τον Κανόνα των Μοναχών (Regula Monachorum), ένα από τα μεγαλύτερης επιρροής έργα στην ιστορία του χριστιανικού μοναχισμού. Ο Κανόνας του αγίου Βενεδίκτου συστήνει μια απαράμιλλη διατύπωση των θεμελιωδών αξιών του μοναχικού βίου, προάγοντας την υπακοή, την ταπείνωση, την αδελφοσύνη και την προσευχή, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύει την πνευματική αγωγή που εξυψώνει την ψυχή προς τον Θεό. Είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό σύνολο εντολών για τον μοναχικό βίο˙ είναι η πνευματική πυξίδα που καθοδηγεί τους μοναχούς από την υπακοή και την ταπείνωση, μέχρι την καθημερινή πειθαρχία και την ιερή προσήλωση στη λατρεία. Το έργο, οργανωμένο σε έναν Πρόλογο και 73 Κεφάλαια, παρουσιάζει με απαράμιλλη σαφήνεια τις θεμελιώδεις αρχές της κοινοβιακής ζωής, αποκαλύπτοντας έναν ανθρωπισμό και μια λιτότητα που το καθιστούν αξεπέραστο στο είδος του.
Αυτό το διαχρονικό νομοθετικό κείμενο του αγίου Βενεδίκτου, απαλλαγμένο από τις περιπλοκές των επιμέρους κανόνων, αποτυπώνει την ουσία της μοναχικής παράδοσης και προβάλει τις ευαγγελικές αξίες ως έναν πανανθρώπινο οδηγό για την πνευματική τελείωση. Ακόμα και σήμερα, ο Κανόνας του αγίου Βενεδίκτου παραμένει μια ζωντανή παρακαταθήκη που εμπνέει και καθοδηγεί όχι μόνο τους μοναχούς, αλλά κάθε αναζητητή της πνευματικής αλήθειας.
Με την είσοδο του νέου έτους, την 1η Ιανουαρίου 2025, πρόκειται να αυξηθούν τα διόδια των αυτοκινητόδρομων της χώρας, καθώς ισχύει η τιμαριθμική αναπροσαρμογή του 2024, σύμφωνα με προβλεπόμενα στη Σύμβαση Παραχώρησης.
Οι τιμές που θα ισχύσουν έχουν ήδη ανακοινωθεί για τους περισσότερους αυτοκινητόδρομους, όπως ο αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, η Ολυμπία Οδός, η Νέα Οδός, η Κεντρικής Οδός και ο Μορέας.
Η Αττική Οδός δεν θα αυξήσει τις τιμές φέτος, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα το πρώτο έτος της νέας σύμβασης παραχώρησης.
Ο Πέτρος Γαϊτάνος μας εκπλήσσει και μας παρουσιάζει τη νέα του δισκογραφική κυκλοφορία που αφορά ένα παλιό ζεϊμπέκικο.
Πρόκειται για το γνωστό τραγούδι Μολυβιά που είχε τραγουδήσει ο αξέχαστος Μανώλης Αγγελόπουλος σε μουσική του Λευτέρη Ζέρβα και στίχους του Ανδρέα Σπυρόπουλου.
Η ιδιαιτερότητα του νέου αυτού ενδιαφέροντος εγχειρήματος βρίσκεται στη διασκευή που έχει κάνει ο ερμηνευτής σε συνεργασία με σημαντικούς σύγχρονους μουσικούς, δίνοντας έτσι μια νέα πνοή και ακρόαση στο πολύ αγαπημένο λαϊκό ζεϊμπέκικο.
Το τραγούδι ξεκινάει σε μορφή μπαλάντας με ελεύθερη ερμηνεία όλων των συντελεστών, ενώ στη μέση αποκτά όλη τη δυναμική του παρασύροντας τον ακροατή στους γνωστούς δυναμικούς ρυθμούς του γνήσιου λαϊκού ζεϊμπέκικου.
Ο Πέτρος Γαϊτάνος μεστός, συνδυάζοντας το μεγάλο εύρος της φωνής του μας καταθέτει μια θαυμάσια ερμηνεία και μας παρουσιάζει ξανά το παλαιό αυτό λαϊκό τραγούδι με μια φρέσκια και ενδιαφέρουσα καταγραφή.
Ο κλασσικός ερμηνευτής με σπουδαίο έργο σε όλη την καλλιτεχνική του πορεία και τεράστια γκάμα, ελίσσεται θαυμάσια σε όλα τα είδη παρουσιάζοντας και λαϊκά τραγούδια στις συναυλίες του. Ιδιαίτερη στιγμή όταν ο Πέτρος Γαϊτάνος ζήτησε από το Μίκη Θεοδωράκη να εντάξει το ζεϊμπέκικο Δραπετσώνα στο νέο δίσκο (Πολιτεία Δ΄) που έκανε με τον σπουδαίο ερμηνευτή, ο κορυφαίος συνθέτης τον χαρακτήρισε ως έναν …«γνήσιο έντεχνο λαϊκό τραγουδιστή…!»
Το τραγούδι ο ερμηνευτής το παρουσιάζει τον τελευταίο χρόνο στις συναυλίες του με μεγάλη επιτυχία, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες είναι οι θεάσεις των βίντεο από τις ζωντανές εμφανίσεις του στα κοινωνικά δίκτυα.
Το τραγούδι κυκλοφορεί και παρουσιάζεται για πρώτη φορά μέσα από το προσωπικό κανάλι του τραγουδιστή στο YouTube: https://bit.ly/Molivia_YouTube
Το 2024, έφυγαν από τη ζωή ο αντιφρονών Αλεξέι Ναβάλνι, ο τραγουδιστής Λίαμ Πέιν, η ηθοποιός Μάγκι Σμιθ, ο συγγραφέας Πολ Όστερ, ο παραγωγός και μουσικός Κουίνσι Τζόουνς…
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ
4: Ντέιβιντ ΣΟΟΥΛ, 80 ετών, ηθοποιός, γεννηθείς στις ΗΠΑ που έλαβε τη βρετανική υπηκοότητα το 2004, είχε ενσαρκώσει τον Χατς στην αμερικανική αστυνομική σειρά “Starsky and Hutch” τη δεκαετία του 1970.
29: Σάντρα ΜΙΛΟ, 90 ετών, Ιταλίδα ηθοποιός, που είχε συνεργαστεί με κορυφαίους σκηνοθέτες όπως οι Ρομπέρτο Ροσσελίνι, Φεντερίκο Φελίνι, Λουίτζι Τζάμπα και Ντίνο Ρίζι.
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
1: Καρλ ΓΟΥΕΔΕΡΣ, 76 ετών, Αφροαμερικανός ηθοποιός γνωστός κυρίως για την ενσάρκωση του πυγμάχου Απόλο Κριντ στη σειρά ταινιών «Ρόκι»,
3: Βίκτορ-Εμμανουήλ της Σαβοΐας, 86 ετών, γιος του τελευταίου βασιλιά της Ιταλίας Ουμπέρτο.
4: Χάγκε ΓΚΕΙΝΓΚΟΜΠ, 82 ετών, πρωθυπουργός της Ναμίμπια (1990-2002 και 2012-2015) και στη συνέχεια πρόεδρος (2015-2024), μορφή της ανεξαρτησίας και σφοδρός αντίπαλος του καθεστώτος του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.
5: Ζαν ΜΑΛΟΡΙ, 101 ετών, Γάλλος εθνολόγος και εκδότης, ακάματος συνήγορος των “πρώτων λαών” ιδιαίτερα του Βορρά, καταγγέλλοντας την “κούραση” μιας Δύσης που έχασε την επαφή με τη φύση.
5: Τόμπι ΚΙΘ, ο τραγουδιστής της κάντρι που έγραψε το «Should’ve Been a Cowboy», το πιο δημοφιλές τραγούδι του είδους της δεκαετίας του ’90.
-6: Σέιτζι ΟΖΑΟΥΑ, Ιάπωνας μαέστρος, ένας από τους διασημότερους διευθυντές ορχήστρας της γενιάς του, ο οποίος διηύθυνε τις πιο φημισμένες ορχήστρες του κόσμου.
-6: Τζον ΜΠΡΟΥΤΟΝ, 76 ετών, πρώην πρωθυπουργός της Ιρλανδίας, ο οποίος συνέβαλε στο να χτιστούν το 1998 τα θεμέλια της ”Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής”, όπως έχει γίνει γνωστή η ειρηνευτική συμφωνία της Βόρειας Ιρλανδίας, και στη συνέχεια υπηρέτησε ως πρεσβευτής της ΕΕ στην Ουάσινγκτον.
(AP Photo/Patrick Dove,San Angelo Standard-Times)
7: Αλφρέντ ΓΚΡΟΣΕ, 99 ετών, Γαλλογερμανός ιστορικός και πολιτειολόγος, μείζων φυσιογνωμία της συμφιλίωσης και της συνεργασίας ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία.
9: Ρομπέρ ΜΠΑΝΤΕΝΤΕΡ, 95 ετών, υπουργός Δικαιοσύνης των κυβερνήσεων του Φρανσουά Μιτεράν που κατήργησε την θανατική ποινή στην Γαλλία το 1981.
16: Αλεξέι ΝΑΒΑΛΝΙ, 47 ετών, βασικός επικριτής του Βλαντίμιρ Πούτιν, που πέθανε στη φυλακή υπό ασαφείς συνθήκες.
21: Πάμελα ΣΑΛΕΜ, 80 ετών, Βρετανίδα ηθοποιός, η οποία είναι περισσότερο γνωστή για την εμφάνισή της στην ταινία Τζέιμς Μποντ «Ποτέ μην ξαναπείς ποτέ».
-26: Τζέικομπ ΡΟΤΣΙΛΝΤ, 87 ετών, Βρετανός τραπεζίτης, μέλος μίας από τις πιο γνωστές τραπεζικές δυναστείες της Ευρώπης,
O εκλιπών Paolo Taviani κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για το φιλμ “Leonora Addio” το 2022. (Photo by Vianney Le Caer/Invision/AP)
29: Πάολο ΤΑΒΙΑΝΙ, 92 ετών, σκηνοθέτης, που μαζί με τον αδελφό του Βιτόριο ήταν σημείο αναφοράς του ιταλικού σινεμά.
1: Ακίρα ΤΟΡΙΓΙΑΜΑ, 68 ετών, Ιάπωνας δημιουργός κόμικς μάνγκα, γνωστός για πολύ δημοφιλή κόμικς όπως τα «Dragon Ball» και «Dr. Slump».
21: Φρεντερίκ ΜΙΤΕΡΑΝ, 76 ετών, ανιψιός του πρώην προέδρου Φρανσουά Μιτεράν, πρώην υπουργός Πολιτισμού της Γαλλίας και άνθρωπος της τηλεόρασης.
23: Μαουρίτσιο ΠΟΛΙΝΙ, 82 ετών, Ιταλός πιανίστας, βιρτουόζος των έργων του Σοπέν και του Μπετόβεν.
25: Κρις ΚΡΟΣ, 71 ετών, μπασίστας που έγινε γνωστός ως μέλος του new wave συγκροτήματος Ultravox.
26: Ρίτσαρντ ΣΕΡΑ, 85 ετών, Αμερικανός γλύπτης, σημαίνουσα μορφή της σύγχρονης τέχνης.
27: Τζο ΛΙΜΠΕΡΜΑΝ, 82 ετών, πρώην γερουσιαστής των ΗΠΑ, υποψήφιος αντιπρόεδρος του Αλ Γκορ στις εκλογές του 2000.
29: Λούις ΓΚΟΣΕΤ ΤΖΟΥΝΙΟΡ, 87 ετών, ο πρώτος μαύρος ηθοποιός που κέρδισε Όσκαρ δεύτερου ανδρικού ρόλου.
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
1: Λου ΚΟΝΤΕΡ, 102 ετών, ο τελευταίων επιζών του USS Arizona, του αμερικανικού πολεμικού που έμεινε στην ιστορία καθώς βυθίστηκε όταν ο ιαπωνικός αυτοκρατορικός στρατός βομβάρδισε το Περλ Χάρμπορ.
8: Πίτερ ΧΙΓΚΣ, 94 ετών, Βρετανός φυσικός, βραβευμένος με Νόμπελ Φυσικής το 2013 για το «Σωματίδιο Χιγκς», που θεωρείται το θεμελιώδες στοιχείο της θεμελιώδους δομής της ύλης.
10: Ο. Τζ. ΣΙΜΠΣΟΝ, 76 ετών, πρώην σούπερ σταρ του αμερικανικού ποδοσφαίρου, η δίκη του οποίου για διπλή ανθρωποκτονία το 1995 κέντρισε το ενδιαφέρον των Αμερικανών, πριν τελικά αθωωθεί.
O O.J. Simpson υπήρξε ο πιο διάσημος φυγάς στην ιστορία των ΗΠΑ με την καταδίωξή του να μεταδίδεται live σε όλα τα τηλεοπτικά δίκτυα. (AP Photo/Pool/Lois Bernstein, Pool, File)
-12: Ρομπέρτο ΚΑΒΑΛΙ, 80 ετών, διάσημος Ιταλός σχεδιαστής που άρχισε να ασχολείται με τη μόδα σε νεαρή ηλικία και το 1970 δημιούργησε τον δικό του οίκο.
30: Πολ ΟΣΤΕΡ, 77 ετών, πολυγραφότατος αμερικανός δημιουργός μυθιστορημάτων, ποιημάτων και ταινιών που έγινε διάσημος στη διεθνή λογοτεχνική σκηνή με την «Τριλογία της Νέας Υόρκης».
ΜΑΪΟΣ
9: Ρότζερ ΚΟΡΜΑΝ, 98 ετών, Αμερικανός σκηνοθέτης, μορφή του αμερικανικού ανεξάρτητου κινηματογράφου.
13: Άλις ΜΑΝΡΟ, 92 ετών, Καναδή συγγραφέας, βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2013.
19: Εμπραχίμ ΡΑΪΣΙ, 63 ετών, πρόεδρος του Ιράν, που έχασε τη ζωή σε συντριβή ελικοπτέρου.
ΙΟΥΝΙΟΣ
5: Ακίρα ΕΝΤΟ, 90 ετών, Ιάπωνας βιοχημικός, ο οποίος ανακάλυψε τις στατίνες.
18: Ανούκ ΕΜΕ, 92 ετών, ηθοποιός, ένα από τα διασημότερα πρόσωπα του γαλλικού σινεμά του 20ου αιώνα, ηθοποιός ταινιών όπως οι «Ένας άνδρας και μια γυναίκα», «Λόλα» και «Ντόλτσε Βίτα».
20: Ντόναλντ ΣΑΔΕΡΛΑΝΤ, 88 ετών, Καναδός ηθοποιός, βραβευμένος με τιμητικό Όσκαρ, πρωταγωνιστής των ταινιών “MASH”, “Klute” και “The Hunger Games”.
ΙΟΥΛΙΟΣ
1: Ισμαήλ ΚΑΝΤΑΡΕ, 88 ετών, ο επιφανέστερος σύγχρονος Αλβανός συγγραφέας που αντιστάθηκε στο καθεστώς του Εμβέρ Χότζα.
Ο μυθιστοριογράφος και ποιητής, Ismail Kadare (AP Photo/Thibault Camus)
-12: δρ Ρουθ ΓΟΥΕΣΤΧΑΪΜΕΡ, Αμερικανίδα σεξολόγος που έγινε φυσιογνωμία της ποπ κουλτούρας καθώς ενθάρρυνε τους Αμερικανούς να κάνουν σεξ συχνά, με ασφάλεια και με φαντασία.
13: Σάνεν ΝΤΟΧΕΡΤΙ, 53 ετών, Αμερικανίδα ηθοποιός, περισσότερο γνωστή για τη συμμετοχή της στις αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές ‘Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς’, στο ρόλο της Μπρέντα Γουόλς και ‘Οι Μάγισσες’, στον ρόλο της Πρου Χάλιγουελ.
19: Νγκουγέν Φου ΤΡΟΝΓΚ, 80 ετών, ηγέτης του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος του Βιετνάμ, που παρέμεινε στο πιο ισχυρό αξίωμα στη χώρα για 13 χρόνια.
19: Σίλα Τζάκσον ΛΙ, 74 ετών, Αμερικανίδα βουλευτής, μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος, που εκπροσώπησε επί σχεδόν τρεις δεκαετίες την 18η εκλογική περιφέρεια του Τέξας στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
27: Έντνα Ο’ ΜΠΡΑΪΑΝ, 93 ετών, Ιρλανδή συγγραφέας, γνωστή για το επαναστατικό και φεμινιστικό λογοτεχνικό της έργο.
14: Τζίνα ΡΟΟΥΛΑΝΤΣ, 94 ετών, θρυλική αμερικανίδα ηθοποιός, βραβευμένη τρεις φορές με Emmy, δυο φορές υποψήφια για Όσκαρ για την ενσάρκωση ισχυρών χαρακτήρων ή γυναικών με σοβαρά προβλήματα υγείας σε φιλμ όπως τα Gloria (1980) και A Woman Under the Influence (1974), που είχε σκηνοθετήσει ο ελληνοαμερικανός σύζυγός της Τζον Κασσαβέτης.
18: Αλέν ΝΤΕΛΟΝ, 88 ετών ιερό τέρας του γαλλικού κινηματογράφου.
-18: Φιλ ΝΤΟΝΑΧΙΟΥ, 88 ετών, ο παρουσιαστής που άλλαξε την εικόνα της τηλεόρασης στις ΗΠΑ με ένα τοκ σόου που παιζόταν επί δεκαετίες και συχνά επικεντρωνόταν σε ευαίσθητα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα.
-19: Μάικ ΛΙΝΤΣ, 59 ετών, Βρετανός μεγιστάνας της τεχνολογίας που έχασε τη ζωή του όταν το γιοτ του βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών της Σικελίας.
26: Σβεν-Γκόραν ΕΡΙΚΣΟΝ, 76 ετών, Σουηδός, ένας από τους κορυφαίους προπονητές της Ευρώπης τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 και ο πρώτος ξένος τεχνικός που ανέλαβε την εθνική Αγγλίας.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
5: Ρεμπέκα ΤΣΕΠΤΕΓΚΕΪ, 33 ετών, μαραθωνοδρόμος από την Ουγκάντα, η οποία έγινε παρανάλωμα του πυρός από τον σύντροφό της που την περιέχυσε με βενζίνη λίγες εβδομάδες μετά τη συμμετοχή της στον Μαραθώνιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού.
-5: Σέρτζιο ΜΕΝΤΕΣ, 83 ετών, θρύλος της βραζιλιάνικης μουσικής ο οποίος έκανε γνωστή σε όλο τον κόσμο την μπόσα νόβα.
9: Τζέιμς Ερλ ΤΖΟΟΥΝΣ, 93 ετών, Αμερικανός ηθοποιός, που έγινε διάσημος όταν δάνεισε τη φωνή του στον φανταστικό χαρακτήρα Νταρθ Βέιντερ, αλλά και για την πλούσια θεατρική και κινηματογραφική του καριέρα.
11: Αλμπέρτο ΦΟΥΧΙΜΟΡΙ, 86 ετών, πρώην πρόεδρος του Περού στον οποίο είχε απονεμηθεί χάρη τον Δεκέμβριο, παρά την καταδίκη του το 2009 να εκτίσει 25 χρόνια κάθειρξης για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
-15: Ελίας ΧΟΥΡΙ, 76 ετών, ένας από τους μεγαλύτερους Λιβανέζους μυθιστοριογράφους της γενιάς του και ένθερμος υπερασπιστής της παλαιστινιακής υπόθεσης.
φωτό (AP)
27: Μάγκι ΣΜΙΘ, 89 ετών, Βρετανίδα ηθοποιός, βραβευμένη δύο φορές με Όσκαρ, πρωταγωνίστρια στις ταινίες του “Harry Potter” και στη σειρά “Downton Abbey”.
27: Χασάν ΝΑΣΡΑΛΑ, 64 ετών, ηγέτης της λιβανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ.
(AP Photo/Bilal Hussein, File)
28: Κρις ΚΡΙΣΤΟΦΕΡΣΟΝ, 88 ετών, Aμερικανός ηθοποιός και θρυλική μορφή της μουσικής κάντρι.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ
9: Ράταν ΤΑΤΑ, 86 ετών, πρώην πρόεδρος του Tata Group, ο οποίος έφερε στο διεθνές προσκήνιο τον ινδικό όμιλό του, τον οποίο επέκτεινε με μια σειρά εξαγορών υψηλού προφίλ.
12: Άλεξ ΣΑΛΜΟΝΤ, 69 ετών, Σκωτσέζος πολιτικός, που διετέλεσε πρώτος υπουργός Σκωτίας και ηγέτης του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας (SNP).
16: Λίαμ ΠΕΪΝ, 31 ετών, Βρετανός μουσικός, πρώην μέλος του συγκροτήματος “One Direction”, όταν έπεσε από το μπαλκόνι του τρίτου ορόφου ξενοδοχείου στο Μπουένος Άιρες.
(Photo by Joel C Ryan/Invision/AP, File)
16: Γιαχία ΣΙΝΟΥΑΡ, 61 ετών, πολιτικός ηγέτης της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς, εγκέφαλος των επιδρομών της οργάνωσης τον Οκτώβριο του 2023 στο νότιο Ισραήλ.
20: Φετουλάχ ΓΚΙΟΥΛΕΝ, 83 ετών, Τούρκος ιεροκήρυκας, ο άνθρωπος τον οποίο η κυβέρνηση της Τουρκίας χαρακτήριζε ενορχηστρωτή της απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016.
21: Πολ ΝΤΙ ΑΝΟ, 66 ετών, τραγουδιστής των Iron Maiden στα δύο πρώτα άλμπουμ τους.
28: Μανουέλ «ΓΟΥΑΧΙΡΟ» ΜΙΡΑΒΑΛ, 91 ετών, διάσημος κουβανός μουσικός, ο τρομπετίστας του συγκροτήματος Buena Vista Social Club.
29: Τέρι ΓΚΑΡ, 79 ετών, Αμερικανίδα ηθοποιός, γνωστή από τις ταινίες «Φρανκενστάιν Τζούνιορ», «Στενές επαφές τρίτου τύπου» και «Τούτσι».
18: Σαρλ ΝΤΙΜΟΝ, Γάλλος συνθέτης του θρυλικού τραγουδιού “Non, je ne regrette rien” και συνοδοιπόρος της “La Môme” (Εντίθ Πιάφ).
20: Τζον ΠΡΕΣΚΟΤ, 86 ετών, πρώην αντιπρόεδρος της βρετανικής κυβέρνησης επί πρωθυπουργίας Τόνι Μπλερ.
24: Μπάρμπαρα Τέιλορ ΜΠΡΑΝΤΦΟΡΝΤ, 91 ετών, Βρετανή μυθιστοριογράφος συγγραφέας μπεστ-σέλερ που έχουν μεταφρασθεί σε όλο τον κόσμο.
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
4: Ανρί ΜΠΟΡΛΑΝ, 97 ετών, ο μόνος που επέζησε από τα 6.000 εβραιόπουλα κάτω των 16 ετών που εκτοπίστηκαν από τη Γαλλία στο Άουσβιτς το 1942, συγγραφέας του βιβλίου-μαρτυρία για το Ολοκαύτωμα “Ευχαριστώ που επέζησες”.
-17: Μαρίσα ΠΑΡΕΔΕΣ, 78 ετών, Ισπανίδα ηθοποιός, η καριέρα της οποίας χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα από τις έξι ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε με σκηνοθέτη τον Πέδρο Αλμοδόβαρ.
25: Οσάμου ΣΟΥΖΟΥΚΙ, 94 ετών, μια εμβληματική φυσιογνωμία της ομώνυμης ιαπωνικής βιομηχανίας αυτοκινήτων και δίτροχων την οποία διηύθυνε επί σαράντα και πλέον χρόνια.
27: Ολίβια ΧΑΣΕΪ, Βρετανίδα ηθοποιός, που είχε τιμηθεί με το βραβείο Χρυσή Σφαίρα για τον ρόλο της έφηβης Ιουλιέτας στην ταινία “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” του Φράνκο Τζεφιρέλι το 1968.
28: Ολιβιέ ΤΟΝΤ, 95 ετών, Γάλλος δημοσιογράφος και συγγραφέας, γνωστός κυρίως από την πολυβραβευμένη βιογραφία του Αλμπέρ Καμύ.
29: Τζίμι ΚΑΡΤΕΡ, 100 ετών, πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, που είχε τιμηθεί και με το Νόμπελ Ειρήνης.
Μετά τα συνεχόμενα sold out και τις διθυραμβικές κριτικέςη θεατρική ομάδα «Πτωχαλαζόνες» παρουσιάζει για δεύτερη χρονιά το κωμικό διήγημα του Στρατή Μυριβήλη «Οι Κάλπηδες», σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου και παραγωγή «Ξανθίας» ΑΜΚΕ, στο Θέατρο OLVIO.
Ένα παραμύθι γεμάτο φως, από τον Στρατή Μυριβήλη, έναν σημαντικό νεοέλληνα πεζογράφο που ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει μόνο από τα «σκοτεινά» αντιπολεμικά του αριστουργήματα.
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Τα παλιά τα χρόνια, ζούσαν πάνω στο νησί της Λέσβου δύο ξακουσμένοι κατεργάρηδες. Ο Ψευτοθόδωρος στη Χώρα και ο Καλπομανώλης στη Συκαμιά (το χωριό του Μυριβήλη). Κόμπαζαν και οι δύο πως κανείς δεν τους παραβγαίνει στην πονηριά και την μπαμπεσιά. Δεν άντεχαν όμως να ακούνε ο ένας για τα κατορθώματα του άλλου κι έτσι ξεκίνησαν να βρουν τον ανταγωνιστή τους, να τον ξεγελάσουν και να αποδείξουν μια και καλή ποιος είναι ο πρωταθλητής στην κατεργαριά. Συναντιούνται στη μέση της διαδρομής, και χωρίς να αναγνωρίσει ο ένας τον άλλον, ξεγελούν και ξεγελιούνται αμοιβαία, σε μια ευτράπελη σκηνή. Το «ματς» έχει έρθει ισόπαλο κι ο αντίπαλος αποδεικνύεται υπολογίσιμος.
Ποιος είναι όμως ο αρχικάλπης;
Είναι ζήτημα τιμής και αξιοπρέπειας και πρέπει να λυθεί.
Στην προσπάθειά τους να το λύσουν, οι δύο κάλπηδες μπλέκουν σε περιπέτειες, συναντούν πειρατές, θησαυρούς, βρυκόλακες, δαιμόνους και «περιποιητικούς» Ανατολίτες.
Αφού κακοπάθουν αρκετά, αναγκάζονται να παραδεχτούν ο ένας την αξία του άλλου στην απατεωνιά,
και να ζήσουν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα...
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Οι «Κάλπηδες» είναι ένα άκρως κωμικό διήγημα, με έντονη δράση, αλλαγή σκηνικών χώρων, και σπαρταριστές σκηνές.
Σατιρίζει στοιχεία κουλτούρας και συμπεριφοράς που αν και αρνητικά, αποδίδονται ως χαριτωμένα στην ελληνική ράτσα, όπως: το ψέμα, η επιπολαιότητα, η πονηριά, η καπατσοσύνη, η κομπορρημοσύνη, ο εύκολος πλουτισμός κ.α.
Ως παράσταση, θέλουμε μέσα από το γέλιο, να αναγνωρίσουμε τα ελαττώματά μας, να συμφιλιωθούμε μαζί τους, όχι όμως για να τα αποδεχτούμε, αλλά μήπως καταφέρουμε έτσι να λυτρωθούμε από αυτά, αφήνοντάς τα πίσω μας.
Με τους «Κάλπηδες», επιστρέφουμε ως ομάδα στο είδος θεάτρου με το οποίο ξεκινήσαμε, γίναμε γνωστοί, ασχοληθήκαμε για χρόνια και το αγαπάμε, την δραματοποίηση λογοτεχνίας.
Επιστρέφουμε κυρίως στην πρωτότυπη μέθοδο δραματοποίησης τής τριτοπρόσωπης αφήγησης που επινοήσαμε και χρησιμοποιήσαμε στις παραστάσεις μας: «οι Χαλασοχώρηδες» του Αλ. Παπαδιαμάντη, «Μαζώχτρα» του Αργ. Εφταλιώτη, «Αυτόχειρ» του Μιχαήλ Μητσάκη, «Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως» του Γ. Βιζυηνού. H μέθοδος αυτή αντιμετωπίζει όλο το κείμενο ως διάλογο και επιτρέπει στο διήγημα να αποκτήσει θεατρική μορφή, διατηρώντας το όμως αυτούσιο, χωρίς διασκευή. Για 3 χρόνια (2019-22) δίδαξα αυτή τη μέθοδο στο μάθημα «δραματοποίηση της λογοτεχνίας» στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.
Κ.Π.
*Η θεατρική ομάδα«Πτωχαλαζόνες» έχει παρουσιάσει από το 2012 έως σήμερα 8 έργα, αν και απέκτησε το όνομά της μόλις φέτος.
«[...]Το αποτέλεσμα, δικαιώνει στο απόλυτο τη σκηνική τοποθέτηση. Η παράσταση έχει τον χαρακτήρα ενός λαϊκού ανέκδοτου καθρεφτίζοντας τόσο με απλόχερη ευθύτητα όσο και με εσωτερικό πικρό σχόλιο, την ελληνική ψυχή και όλα τα στερεότυπα στα οποία έχει γαλουχηθεί. Οι ηθοποιοί, οι «Πτωχαλαζόνες», Ελισσαίος Βλάχος, Αγγελική Μαρίνου και Δημοσθένης Ξυλαρδιστός, συνεργάτες του σκηνοθέτη από χρόνια, οι οποίοι έχουν ολοκληρωτικά βαπτιστεί στη σκηνική τεχνοτροπία του σκηνοθέτη, επικοινωνούν όχι μόνο μεταξύ τους επί σκηνής (βασικό συστατικό της), αλλά και με το ίδιο το κοινό, με τον ίδιο πηγαίο και αυθόρμητο τρόπο. Και, κάπως έτσι, αναστέλλεται η στείρα ηθογραφία του Μυριβήλη, από την ίδια τη σκηνική δημιουργικότητα».
Κώστας Β. Ζήσης, Fragile.gr
«...Πιστή σε ένα σκηνικό ύφος που μπλέκει την αφήγηση με τη δράση χωρίς να τα διαχωρίζει, η ομάδα ξαναβρίσκεται εδώ σε μια απολαυστική παράσταση υψηλής ενέργειας (άκρως κατάλληλη και για παιδιά και
εφήβους), που αποθεώνει τόσο το συγκινητικό στην απλότητά του αφήγημα του Μυριβήλη όσο και τη θεατρική τέχνη..».
Τώνια Καράογλου, Αθηνόραμα
«Όλα και όλοι μαζί δημιούργησαν ένα πολύ εύστοχο ως προς την ανάδειξη της ιστορίας και τη σκηνική της αφήγηση και ευφρόσυνο αποτέλεσμα, που χάρισε αβίαστο γέλιο στους θεατές και μια πολύ ωραία ιστορία ενός σημαντικού Έλληνα συγγραφέα».
Όλγα Σελλά, oanagnostis.gr
«Είναι πολύ σπάνιο για τους καλλιτέχνες να είναι δοτικοί για τη χαρά του μοιράσματος και όχι ως πράξη προεπίβουλη, μπας και φανεί μια κάποια «σύνδεσις». Τόσο γνήσιοι ήταν και οι τρεις τους, που είτε ήμασταν δέκα ετών είτε τριάντα είτε ογδόντα, το ίδιο, νομίζω, θα νιώθαμε: μια σχεδόν αγνή απόλαυση της ιστορίας. Την οποία θέλουμε να ξαναδούμε και πάλι, για να ξανανιώσουμε ακριβώς το ίδιο».
Νόρα Ράλλη, Η εφημερίδα των συντακτών
«Οι Κάλπηδες» είναι μια παράσταση πλημμυρισμένη από ευφυές χιούμορ, από φαντασία, γεμάτη με θεατρικά ευρήματα και κάποιες στιγμές με δραματική ένταση, για τις αδυναμίες, τα ελαττώματα, τα ήθη, την υποκρισία, τη στενοκεφαλιά και τον συντηρητισμό της μικρής κοινωνίας της υπαίθρου. Η κωμικότητα της παράστασης και οι απολαυστικοί ηθοποιοί (Ελισσαίος Βλάχος, Αγγελική Μαρίνου, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός) δημιουργούν οικειότητα. Μια οικειότητα που αμβλύνει τις αποστάσεις ανάμεσα στα πρόσωπα, φτιάχνει
κώδικες και στήνει γέφυρες επικοινωνίας. [...] Στους «Κάλπηδες» η ευτράπελη ατμόσφαιρα από τη μια μας φέρνει πιο κοντά στους ηθοποιούς, ενώ από την άλλη μας συνδέει δραστικά με τον Μυριβήλη. [...] Καταπληκτικές ερμηνείες, σκηνική λιτότητα, έντονη δράση και θεατρική αρτιότητα. Άριστα σε όλα!
Ειρήνη Αϊβαλιώτου, Catisart.gr
«Η δύναμη της αφήγησης και η δραματική ορμή του θεάτρου, συναντιούνται και σμίγουν αρμονικά υπό την σκηνοθεσία του Κώστα Παπακωνσταντίνου. “Οι Κάλπηδες” είναι μια έξοχη ευκαιρία για να ευχαριστηθείτε καλό θέατρο, χωρίς τέταρτο τοίχο, σαν να μοιραζόμαστε μια ιστορία από το χωριό, και να μας την διηγούνται - αναπαριστούν οι πιο “θεατρίνοι” της παρέας, μέσα στην παρέα αλλά και απέναντι της, σαν ένα μοντέρνο “μπουλούκι”».
Νάγια Παπαπάνου, Boemradio.gr
«η Αγγελική Μαρίνου, ο Δημοσθένης Ξυλαρδιστός και ο Ελισσαίος Βλάχος δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, κάτω από αυστηρές σκηνοθετικές οδηγίες. Ένα απόλυτα κωμικό διήγημα δίνει το υλικό για ένα θέατρο στοιχειακό, οργανικά λαϊκό, με σαφείς βολές κατά του πολιτικού προσκηνίου: «Κρίμας που δεν ζούνε στα χρόνια μας! Θα μπορούσαν ακόμα να γίνουνε και υπουργοί!».
Νίκος Ξένιος, bookpress
[…Η παράσταση «Κάλπηδες» αποτελεί μια τρυφερή αλλά και διδακτική σάτιρα της ανθρώπινης πονηριάς, κούτοπονηριάς και αλαζονείας, προσφέροντας ταυτόχρονα πολύ γέλιο. Παράλληλα, καταφέρνει να αγγίξει βαθύτερα θέματα, όπως η ανάγκη συμφιλίωσης με τα ανθρώπινα ελαττώματα και η υπέρβαση αυτών μέσα από την αποδοχή και το γέλιο. Η επιλογή του κειμένου του Μυριβήλη αναδεικνύει την αξία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο σύγχρονο θέατρο, ενώ οι σκηνοθετικές και ερμηνευτικές επιλογές της ομάδας «Πτωχαλαζόνες» αποδεικνύουν την επιμονή τους σε ένα υψηλής ποιότητας αποτέλεσμα...]
Άρης Γαβριελάτος, Debop.gr
[…Εξαιρετική η Αγγελική Μαρίνου στο ρόλο και των δυο συζύγων της Ψευτοθοδωρίνας και της Καλπομανώλενας. Ενθαρρυντική για τις αλογισιές του συζύγου της και επικριτική στην αποτυχία του, ενώ είναι σταθερή παραστάτης του και εκτελεστής των οδηγιών του…]
[…]Ο Ελισσαίος Βλάχος και ο Δημοσθένης Ξυλαρδιστός είναι αυθεντικοί, γήινοι, ξεκαρδιστικοί. Οι δύο ήρωες είναι σαν ένα πρόσωπο με δύο όψεις. Είναι η πραγματική ενσάρκωση του Καραγκιόζη, του πονηρού ραγιά, που πρέπει να ελιχθεί στους χαλεπούς καιρούς της τουρκοκρατίας…]
Μαρία Μαρή, Catisart.gr
[...Η δραματοποίηση ενός λογοτεχνικού κειμένου σε μια παράσταση με γρήγορες εναλλαγές και καταιγιστικό ρυθμό, που θυμίζει comedia dell arte, μετουσιώνει ένα διήγημα ή μάλλον ένα σκωπτικό παραμύθι, που μιλάει για την επιβίωση, την απάτη, την κομπορρημοσύνη, την κουτοπονηριά, τη μπαμπεσιά, τη λαμογιά, αποτελώντας τελικά έναν καθρέφτη της κοινωνίας μας. Ένα κείμενο που αναφέρεται στο χθες, στο σήμερα και (δυστυχώς) στο αύριο. Μια παράσταση για να συνειδητοποιήσουμε, για ακόμη μια φορά, πως όλα τριγύρω αλλάζουνε, μα κι όλα τα ίδια μένουν…]
Έλενα Χατζοπούλου, Sin Web Radio
[...Η σκηνοθεσία του Κώστα Παπακωνσταντίνου χρησιμοποιεί ως όχημα την κωμωδία, διανθίζοντάς τη με φόρμες από το παιδικό θέατρο. Οι ήρωες παρότι πονηροί δεν γίνονται πότε «κακοί» αντιθέτως καταλήγουν έως και συμπαθείς στους θεατές λόγω των παθημάτων-μαθημάτων τους. Το λιτό σκηνικό της Ματίνας Μέγκλα και της Φιλάνθης Μπουγάτσου είναι πλήρως λειτουργικό στις ανάγκες αλλαγής τόπων. Τα φώτα του Γιώργου Αγιαννίτη και η μουσική του Νίκου Ζουρνή πλαισιώνουν όμορφα τις εναλλαγές της ιστορίας...]
Μαίρη Μαρκογιαννάκη, Ζω ένα δράμα
«Οι τρεις ηθοποιοί Ελισσαίος Βλάχος, Αγγελική Μαρίνου και Δημοσθένης Ξυλαρδιστός αναλαμβάνουν με παροιμιώδη δεξιοτεχνία να ενσαρκώσουν τους χαρακτήρες του Μυριβήλη και να μας υπενθυμίσουν την αξία του λαϊκού θεάτρου σε μια ιστορία που πρέπει όλοι να ακούσουμε και να δούμε. Έχοντας ως εργαλεία τις πρακτικές της comedia dell arte, τη ζωηρή κίνηση, συμβολικά και πρακτικά σκηνικά αντικείμενα, τη παιχνιδιάρικη υπαινικτική μουσική οι τρεις ηθοποιοί καταφέρνουν να σφυρηλατήσουν μια εξαιρετικά ζωντανή σκηνική αφήγηση [...] η Ομάδα «Πτωχαλαζόνες» μας υπενθυμίζει τη δύναμη και την αξία του λαϊκού θεάτρου σφυρηλατώντας μια αδιάρρηκτη και ασυνείδητη σχέση μεταξύ των παραδοσιακών μορφών θεάτρου και του σήμερα ως μια μορφή υπενθύμισης που θα έπρεπε να μας αφορά περισσότερο».
Ελένη Αντωνίου, Quinta Blogspot
Θέατρο OLVIO
Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίας 7, Βοτανικός, τηλ: 210 34 14 118
Ώρες κράτησης εισιτηρίων: 17:00- 21:00 Wwww.olviotheater.gr | ΜΑυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. | FBOLVIO.theater
Θέλοντας και μη, η εποχή της σύγχρονης επιτήρησης -με κυρίαρχη πια την τεχνητή νοημοσύνη- φαντάζει κατά πολλούς με ένα αλγοριθμικό Πανοπτικό.
Ήτοι μια τεχνολογικά προηγμένη εκδοχή του κτιρίου-φυλακή που σχεδίασε το 1785 ο Άγγλος φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Τζέρεμι Μπένθαμ, έχοντας ως κεντρική ιδέα την ανά πάσα στιγμή επίβλεψη όλων των κρατουμένων.
Σε ένα οργουελικό σενάριο, ως «φυλακή» θα μπορούσε να νοηθεί η συνεχής επόπτευση και ως δυνάμει «κρατούμενοι» όλοι οι πολίτες.
Διαρκώς εξελισσόμενο, το φαινόμενο δεν είναι καν νέο.
Σε μια υπόθεση που χρονολογείται από την άνοιξη του 2016 στην Καλιφόρνια, για παράδειγμα, ένας τυπικός αστυνομικός έλεγχος σε έναν οδηγό μετατράπηκε σε ποινική έρευνα, με μπερδεμένα ίχνη DNA και αντικρουόμενες αναλύσεις δεδομένων βάσει αλγορίθμων.
Η εν λόγω περίπτωση αποτέλεσε αφορμή για τη δημοσίευση το 2023 σχετικής μελέτης από τον Γουίλιαμ Σ. Τόμσον, ομότιμο καθηγητή Εγκληματολογίας και Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ιρβάιν.
Στην ουσία της, απηχούσε ένα πολύ ευρύτερο ζήτημα.
Την πικρή, δημόσια διαμάχη για τις γενετικές πληροφορίες, την τεχνητή νοημοσύνη και τις κοινωνικές εφαρμογές των υπολογιστικών εργαλείων που αξιοποιούν μεγάλες ποσότητες δεδομένων.
Προς επίρρωση -επισημαίνει σε σχετικό ρεπορτάζ ο ιστότοπος επιστημονικών θεμάτων Undark– επιστήμονες κατέδειξαν προσφάτως ότι είναι δυνατό να αποσπάσουν δείγματα ανθρώπινου DNA από μια μονάδα κλιματισμού.
Ακόμα και αν ένας εγκληματίας εισέλθει για μικρό χρονικό διάστημα σε ένα δωμάτιο φορώντας γάντια -αναφέρουν- έχει τυλίξει το κινητό του με αλουμινόχαρτο για να αποφύγει τον γεωεντοπισμό και καθαρίσει ακόμη και το παραμικρό ίχνος αίματος από το χώρο, οι μονάδες κλιματισμού συλλέγουν παθητικά ίχνη DNA, τα οποία θα μπορούσαν στη συνέχεια να συγκεντρωθούν, να απομονωθούν και να χρησιμοποιηθούν για την ταυτοποίηση του δράστη.
Θεωρητικά το ίδιο ισχύει για οποιοδήποτε άτομο, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Η σύγχρονη επιτήρηση μας αφορά όλους.
Και δη όταν επεκτείνεται σταδιακά παντού, από χώρες με αυταρχικά καθεστώτα, μέχρι δυτικού τύπου δημοκρατίες.
Κάμερα ασφαλείας σε δρόμο στο Πεκίνο (REUTERS/Carlos Garcia Rawlins/File Photo)
Σύγχρονο κράτος-επόπτης
Τα παθητικά μέσα ακρόασης και παρατήρησης είναι πια πανταχού παρόντα.
Στις ΗΠΑ, φερ’ ειπείν, τα αστυνομικά τμήματα σε πόλεις με πληθυσμό άνω του 1 εκατομμυρίου κατοίκων αναπτύσσουν κάμερες αυτόματης αναγνώρισης πινακίδων κυκλοφορίας.
«Τα χαρακτηριστικά του οχήματός σας», γράφει το Undark, «είναι πιθανό να καταχωρούνται σε μια εταιρεία, που ισχυρίζεται ότι συμμετείχε στην εξιχνίαση του 10% όλων των εγκλημάτων στις ΗΠΑ».
Ακόμη και εάν η καταγραφή δεν είναι πλήρης ή καθαρή, ένας αλγόριθμος που ονομάζεται DeepPlate αποκρυπτογραφεί τις θολές εικόνες, παρέχοντας έτσι στοιχεία για τη διερεύνηση π.χ. ενός εγκλήματος.
Έτσι, ακόμη και φαινομενικά αθώες παραβάσεις μπορούν δυνητικά να εγκλωβίσουν τους πολίτες στο «δίχτυ» της σύγχρονης επιτήρησης.
«Ασήμαντα πλημμελήματα, όπως το να βγάζετε βόλτα τον σκύλο σας χωρίς λουρί, μπορεί να αντιμετωπίζονται συχνά με αντάλλαγμα τη λήψη δείγματος DNA για να μην απαγγελθούν κατηγορίες», υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά στο ρεπορτάζ, παραπέμποντας σε σχετικά περιστατικά που έχουν καταγγελθεί στο πρόσφατο παρελθόν σε συγκεκριμένες περιοχές των ΗΠΑ.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το γονιδίωμα ενός πολίτη μπορεί να καταχωρηθεί σε μια εθνική βάση δεδομένων και, κάποια στιγμή δυνητικά, να χρησιμοποιηθεί για τη σύνδεση του ίδιου ή συγγενικών προσώπων του -ακόμη και όσα δεν έχουν ακόμη γεννηθεί – με μελλοντικά εγκλήματα.
Για όσους καταλήγουν πίσω από τα κάγκελα, εν τω μεταξύ, διάφορα συστήματα όχι μόνο μπορούν να παρακολουθούν τις κλήσεις και τις επαφές τους, αλλά να χρησιμοποιούν λογισμικό για να «διαβάζουν τυχόν προβληματική γλώσσα».
Κανένα από τα παραπάνω παραδείγματα δεν είναι υποθετικό.
Αυτές οι τεχνολογίες υπάρχουν, λειτουργούν και η χρήση τους επεκτείνεται σε όλο τον κόσμο, επισημαίνει το Undark.
Μοιραία, υπάρχουν εύλογες και εντεινόμενες ανησυχίες σχετικά με την ιδιωτικότητα και τη συγκατάθεση, ακόμη και για τη διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης στην κυβερνητική επιτήρηση.
Υπάρχουν ωστόσο εξίσου βασικά ερωτήματα, που -όπως λένε πολλοί ειδικοί- έχουν αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό.
Drone της γαλλικής αστυνομίας σε πτήση επιτήρησης πάνω από το Παρίσι (REUTERS/Gonzalo Fuentes)
Κανονικοποιώντας την επιτήρηση
Ένας αυξανόμενος αριθμός επικριτών στρέφεται κατά των σύγχρονων συστημάτων επιτήρησης, αμφισβητώντας την χρησιμότητα και αποδοτικότητά τους.
Ορισμένες από αυτές τις τεχνολογίες, λένε, δεν έχουν αποδεδειγμένο ιστορικό αξιοπιστίας και διαφάνειας, τουλάχιστον στην τρέχουσα εκδοχή τους, ενώ οι «απαντήσεις» που παρέχουν παραμένουν επικίνδυνα «θολές».
Εξ ου και στη «γλώσσα» των μηχανικών λογισμικού τα συστήματα αυτά ονομάζονταν «εύθραυστα».
Τίθενται εύλογα και ουσιώδη ερωτήματα ως προς τους αλγορίθμους που κάνουν προβλέψεις και παράγουν στατιστικές για συμπεριφορικά μοντέλα.
Αυτά τα συστήματα αντιπροσωπεύουν μια ολόκληρη κατηγορία εργαλείων επιτήρησης, αντανακλώντας ευρύτερα πρότυπα για τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται άκριτα, χωρίς σαφείς προδιαγραφές και ρυθμιστικό πλαίσιο.
«Ζούμε όλο και περισσότερο σε έναν κόσμο όπου συλλέγονται όλο και περισσότερα δεδομένα για εμάς, συχνά χωρίς να γίνει εν γνώσει μας ή με την πλήρη συγκατάθεσή μας», εξηγεί η Ντάφνι Μαρτσένκο, ερευνήτρια στο Κέντρο Βιοϊατρικής Ηθικής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ.
«Είτε σας νοιάζει, είτε όχι -και μπορεί να μη σας νοιάζει αν θεωρείτε τον εαυτό σας νομοταγή πολίτη- συνήθως δεν παίρνουμε στα σοβαρά αυτές τις συνήθεις παραβιάσεις της αυτονομίας και την απώλεια της ιδιωτικής ζωής», υπογραμμίζει το Undark.
Όμως «η κανονικοποίηση της βιντεοεπιτήρησης και των τεχνολογιών αναγνώρισης προσώπου, συμπεριλαμβανομένων των πανταχού παρόντων καταναλωτικών προϊόντων -όπως κάμερες εισόδου ή οι λειτουργίες αυτόματης σήμανσης που ανιχνεύουν το πρόσωπο του παιδιού σας στην κατασκήνωση- έχει οδηγήσει σε εφησυχασμό».
Πάρτε για παράδειγμα το DNA, που αποτελεί πλέον «χρυσό κανόνα» για τις εγκληματολογικές έρευνες.
Οι εφαρμογές του στην επιβολή του νόμου μπορεί να σας τρόμαζαν μόλις πριν από μερικές δεκαετίες.
Βρέθηκαν στο επίκεντρο με τη δίκη του O. Τζέι Σίμπσον στα μέσα της δεκαετίας του ’90.
Τώρα, αν και οι σύγχρονες χρήσεις εγκληματολογικών τεχνολογιών DNA είναι εκθετικά πιο ισχυρές, υπόκεινται σε λιγότερο έλεγχο.
Σημείο αναφοράς αποτελεί η γενετική γενεαλογία, η οποία συγκρίνει συλλεχθέντα προφίλ DNA από τόπους εγκλήματος με δημόσια διαθέσιμες βάσεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παρέχονται από εταιρείες βάσει απευθείας γενικών ελέγχων σε καταναλωτές.
«Από τη στιγμή που το DNA υπάρχει παντού στο σύστημα, πολλές από τις αρχικές ανησυχίες έχουν πια εξαφανιστεί», τονίζει η Σάρα Τσου, ακαδημαϊκός και συντονίστρια σχετικού πρόσφατου εργαστηρίου της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ.
Αλλά αυτό, παρατηρεί, συμβαίνει «σε μια εποχή που η τεχνολογία έχει προχωρήσει», ενώ «δεν υπάρχουν περιορισμοί ότι τα δεδομένα που συλλέγονται», ακόμη και από εταιρείες, «δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αλλού».
«Ζούμε σε μια καπιταλιστική κοινωνία, όπου η βιομηχανία καθοδηγείται από το κέρδος και η αποκάλυψη του “μαύρου κουτιού” όσον αφορά το λογισμικό που χρησιμοποιούν δεν είναι απαραίτητα προς το συμφέρον τους», τονίζει η Ντάφνι Μαρτσένκο.
«Στην περίπτωση χρήσης αυτών των γενετικών τεχνολογιών από τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου οι επιπτώσεις μπορεί να είναι σοβαρές για τους ανθρώπους, σε ολόκληρο τον κόσμο».
Πολλώ μάλλον όταν -όπως παρατηρούν ακαδημαϊκοί σε μελέτη για την προστασία της ιδιωτικότητας– «η λήψη αποφάσεων σχετικά με τους ανθρώπους περιλαμβάνει ειδικές συναισθηματικές και ηθικές εκτιμήσεις, που οι αλγόριθμοι δεν είναι ακόμη έτοιμοι να κάνουν και ίσως να μην είναι ποτέ σε θέση να το πράξουν».
Αντίθετα, κατά την Σάρα Τσου και άλλους εμπειρογνώμονες, είναι ορατός ο κίνδυνος οι αλγόριθμοι και οι προβλέψεις τους να ενισχύουν τα στερεότυπα, παγιώνοντας ή και ενισχύοντας ανισότητες και προκαταλήψεις.
- Ποιος φταίει που υπάρχουν στη γη δυστυχείς;
- Το χρήμα
- Το χρήμα
Το ευρηματικό, σατιρικό διήγημα του Άντον Τσέχωφ«Το Τυχερό Λαχείο» θα παρουσιάζεται από τη Δευτέρα 25 Νοεμβρίου και κάθε Δευτέρα και Τρίτη -για λίγες παραστάσεις- στο Θέατρο 104, με τη σύγχρονη ματιά της Λουκίας Ανάγνου η οποία υπογράφει τη διασκευή και τη σκηνοθεσία.
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί Νικόλας Μπράβος και Χρύσα Κολοκούρη
Ο Ιβάν Ντμίτριτς, ένας μετρημένος μικροαστός, με ετήσια οικογενειακά έξοδα που δεν ξεπερνούν τα διακόσια ρούβλια, είναι πολύ ευχαριστημένος με τη ζωή του. Η Μάσιπ Ντμίτριτς, μία εγκρατής μικροαστή που έχει στην κατοχή της ένα μικρό παντοπωλείο, είναι πολύ ευχαριστημένη με τη ζωή της. Οι δυο τους, από το υστέρημά τους, ανανεώνουν εβδομαδιαία το λαχείο.
Τι θα γινόταν όμως εάν κέρδιζαν;
Συντελεστές:
Διασκευή/σκηνοθεσία: Λουκία Ανάγνου
Πρωτότυπη μουσική: Νίκος Τσόλης (tsolimon)
Επιμέλεια κίνησης: Γεωργία Σταυρίδου
Σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Αντωνόπουλος
Ενδυματολογία: Αναστασία Κάππα
Φωτογραφίες: Αναστασία Γιαννάκη
Τrailer: Συμεών Τσακίρης
Επικοινωνία: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Παίζουν: Νικόλας Μπράβος, Χρύσα Κολοκούρη
Info:
Τοποθεσία: Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41, Αθήνα (σταθμός μετρό – Κεραμεικός)
Ημερομηνία: Πρεμιέρα: Δευτέρα 25 Νοεμβρίου, ώρα 21:00. Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00. Διάρκεια: 65’
Ανακοίνωση - απάντηση εξέδωσε το υπουργείο Υγείας της Κίνας στο νέο αίτημα του ΠΟΥ προς την Κίνα για να παράσχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πως ξεκίνησε η πανδημία του Covid-19.
Το κινέζικο Υπουργείο αναφέρει ότι η Κίνα έχει μοιραστεί τις περισσότερες πληροφορίες που αφορούν την COVID-19 και τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών με τη διεθνή κοινότητα και το ίδιο έργο για τον εντοπισμό της προέλευσης του κορονοϊού θα πρέπει να πραγματοποιηθεί και σε άλλες χώρες.
Ο ΠΟΥ, που υπάγεται στα Ηνωμένα Έθνη, υπενθύμισε ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2019 το γραφείο του στην Κίνα έλαβε γνώση μιας ανακοίνωσης των υγειονομικών αρχών της Γουχάν που μιλούσαν για κρούσματα «ιογενούς πνευμονίας» στην πόλη αυτή.
«Τις εβδομάδες, τους μήνες και τα χρόνια που ακολούθησαν, η Covid-19 αναστάτωσε τη ζωή μας και τον κόσμο μας», ανέφερε ο ΠΟΥ.
Στις αρχές του μήνα, ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους ρωτήθηκε αν ο κόσμος είναι καλύτερα προετοιμασμένος σήμερα για μια πιθανή μελλοντική πανδημία. «Η απάντηση είναι: και ναι και όχι. Αν η επόμενη πανδημία συνέβαινε σήμερα, ο κόσμος θα βρισκόταν αντιμέτωπος με τις ίδιες αδυναμίες που επέτρεψαν στην Covid-19 να εδραιωθεί και να εξαπλωθεί πριν από πέντε χρόνια», είπε. «Αλλά ο κόσμος πήρε και πολλά οδυνηρά μαθήματα από την πανδημία και έλαβε σημαντικά μέτρα για να ενισχύσει τις άμυνές του απέναντι σε μελλοντικές πανδημίες», πρόσθεσε.
Τον Δεκέμβριο του 2021 ξεκίνησαν διεθνείς διαβουλεύσεις ώστε να συμφωνηθούν μέτρα για την πρόληψη, την προετοιμασία και τις παρεμβάσεις σε περίπτωση μιας νέας πανδημίας. Οι 194 χώρες μέλη του ΠΟΥ, που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, αποδέχονται το περιεχόμενο της συμφωνίας, αλλά όχι και τις πρακτικές πλευρές της. Η διορία για τον τερματισμό των διαπραγματεύσεων λήγει τον Μάιο του 2025.
Οι Γιαγκίνηδες, το αγαπημένο συγκρότημα της νεολαίας μας παρουσιάζουν το καινούργιο τους τραγούδι με τίτλο "Μείνε ως το πρωί" σε δική τους μουσική και στίχους.
Ένα ρομαντικό τραγούδι σε ρυθμό βαλς (3/4) που μιλάει για τον καημό του έρωτα αλλά και για τις περασμένες εποχές που τις αναπολούμε με νοσταλγία. Τα όμορφα φωνητικά των Γιαγκίνηδων και ο κλασικός συνδυασμός της κιθάρας με το μπουζούκι παρέα με το γλυκό παράπονο από το φλάουτο και το βιολί μας μαγεύουν και μας προσκαλούν να τραγουδήσουμε μαζί τους «Μείνε ως το πρωί»!
Έπαιξαν οι μουσικοί Μάνος Βλάχος (κοντραμπάσο), Ελένη Φουρλάνου (βιολί), Έρση Μεϊτανίδου (φλάουτο) και φυσικά οι Γιαγκίνηδες Σπύρος Ζήσης (ακουστική κιθάρα) και Παναγιώτης Σικλαφίδης (μπουζούκι).
Το δημιουργικό του εξωφύλλου υπογράφει ο Πέτρος Κουρουμπέτσης ενώ την ηχογράφηση, τη μίξη και το master έκανε ο Γιάννης Ταβουλάρης στο Studio Synena
Το κομμάτι βρίσκεται σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες με διανομή της Ortigia Music.
Ακούστε το τραγούδι «Μείνε ως το πρωί» στο YouTube: ΕΔΩ
Λίγα λόγια για τους Γιαγκίνηδες
Οι νεαροί Γιαγκίνηδες που αυτό - χαρακτηρίζονται ως ρεμπέτικο - λαϊκοπαραδοσιακό σχήμα, έχουν αλωνίσει τους δρόμους των ελληνικών πόλεων και νησιών προκαλώντας «χαμό» στα social media, με εκατοντάδες χιλιάδες προβολές, αποκτώντας φανατικό κοινό σε όλη την Ελλάδα. Δημιουργήθηκαν το 2019 από δύο νεαρούς μουσικούς, τον Σπύρο Ζήση και τον Παναγιώτη Σικλαφίδη, οι οποίοι αποφάσισαν να μοιραστούν την αγάπη τους για την ρεμπέτικη μουσική παίζοντας μουσική στα στενά της Θεσσαλονίκης.
To 2023 κυκλοφόρησαν τον δίσκο τους «Άνθρωποι του δρόμου» με την «Καταφερτζού» και τον «Αντάμη» να ξεχωρίζουν. Έχουν πραγματοποιήσει πετυχημένες εμφανίσεις σε μεγάλους χώρους σε όλη την Ελλάδα και στην Κύπρο και έχουν κάνει περιοδεία σε πολλές χώρες της Ευρώπης αλλά και στην Αυστραλία. Πρόσφατα τους απολαύσαμε και ως ραδιοφωνικούς παραγωγούς στο ραδιόφωνο του «Μελωδία 99,2».
