Η Ευρώπη χάνει χώρους πρασίνου με ρυθμό 600 γηπέδων ποδοσφαίρου την ημέρα. Αυτοί οι χώροι, που κάποτε φιλοξενούσαν άγρια ζωή, δέσμευαν τον άνθρακα και παρείχαν τροφή, εξαφανίζονται για να δώσουν τη θέση τους σε θέρετρα, μεταξύ άλλων και στην Πορτογαλία. Μια έρευνα της βρετανικής εφημερίδας The Guardian αναδεικνύει την περίπτωση του παραθαλάσσιου χωριού Μελίδες (Melides), όπου ένας αμερικανικός όμιλος αγόρασε σχεδόν 300 εκτάρια για να χτίσει ένα πολυτελές θέρετρο στο οποίο αρκετές ξένες προσωπικότητες έχουν ήδη αποκτήσει κατοικίες αξίας εκατομμυρίων.

Για πρώτη φορά, ερευνητές κατέγραψαν την απώλεια πράσινων εκτάσεων στην Ευρώπη με τη βοήθεια δορυφορικών εικόνων, αξιοποιώντας την ίδια τεχνική που εδώ και χρόνια εφαρμόζεται για την παρακολούθηση της αποψίλωσης στον Αμαζόνιο. Η ανάλυση κάλυψε μια πενταετία, αποκαλύπτοντας σημαντικές αλλαγές στο ευρωπαϊκό τοπίο.

Αυτό που κάποτε ήταν πράσινο είναι τώρα γκρίζο λόγω της κατασκευής δρόμων και κτιρίων, αποκάλυψε το πρόγραμμα Green to Grey, μια πρωτοβουλία του Guardian με τη συνεργασία πολλών ευρωπαίων εταίρων.

Στην Πορτογαλία, ο αμερικανικός όμιλος ακινήτων Discovery Land Company απέκτησε σχεδόν 300 εκτάρια προστατευόμενης γης στ Μελίδες, στον δήμο Γκραντόλα, με σκοπό την ανάπτυξη θερέτρου και γηπέδου γκολφ.

Το έργο CostaTerra Golf and Ocean Club, του οποίου τα ακίνητα αξίζουν περίπου 6,4 εκατομμύρια ευρώ, βρίσκεται ακόμη υπό κατασκευή, αλλά ήδη έχουν πωληθεί σπίτια σε ορισμένες ξένες διασημότητες, όπως η ηθοποιός Νικόλ Κίντμαν, η δούκισσα του Σάσεξ Μέγκαν Μαρκλ, και ο σύζυγός της, πρίγκιπας Χάρι.

Ο βορειοαμερικανικός όμιλος που απέκτησε τα εκτάρια γης αποφάσισε το 2021 να κλείσει το κάμπινγκ Γκαλέ, το οποίο έδινε πρόσβαση στην παραλία Γκαλέ στις Μελίδες, προκαλώντας αρκετές διαμαρτυρίες τα τελευταία χρόνια από πρώην χρήστες του πάρκου, το οποίο λειτουργούσε για αρκετές δεκαετίες.

Ολόκληρη η περιοχή των Μελιδών αποτελεί μέρος του Δικτύου Natura 2000, μιας ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας που αποσκοπεί στη διασφάλιση της βιοποικιλότητας και τη διατήρηση της φύσης σε προστατευόμενες περιοχές.

"Είναι προφανές ότι αυτό δεν είναι προς το δημόσιο συμφέρον"

Οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί προβλέπουν εξαιρέσεις από την ανάπτυξη έργων σε περιοχές Natura 2000 μόνο σε περιπτώσεις υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος. Οι πορτογαλικές αρχές, συμπεριλαμβανομένης της Πορτογαλικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (APA), ενέκριναν την κατασκευή του θέρετρου, με ορισμένους φορείς να επισημαίνουν τα οικονομικά οφέλη που θα επιφέρει.

Ωστόσο, ο Ιωάννης Αγαπάκης, δικηγόρος στη ΜΚΟ περιβαλλοντικού δικαίου ClientEarth, δήλωσε ότι το γήπεδο γκολφ δεν πληροί τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις. "Είναι προφανές ότι δεν πρόκειται για υπέρτερο δημόσιο συμφέρον", είπε, καθώς "το γεγονός και μόνο ότι διαπιστώνονται οικονομικά οφέλη σε ένα έργο δεν το καθιστά υπέρτερο δημόσιο συμφέρον".

Στην επίσημη ιστοσελίδα του, το θέρετρο CostaTerra υπόσχεται "την απλή πολυτέλεια της ευρωπαϊκής ζωής" στην "τελευταία παρθένα ακτή του Ατλαντικού στη νότια Ευρώπη".

Σε ανακοίνωσή του, ο όμιλος Discovery Land Company δήλωσε ότι αναπτύσσει το CostaTerra "για να αποτελέσει πρότυπο περιβαλλοντικής διαχείρισης και βιωσιμότητας στην περιοχή", υποσχόμενος να είναι το "πιο υπεύθυνο ακίνητο του είδους του".

Σύμφωνα με τον Guardian, μόνο η συντήρηση του γηπέδου γκολφ, το οποίο καλύπτει 75 εκτάρια, συνεπάγεται την κατανάλωση περίπου 800.000 λίτρων νερού την ημέρα.

"Κάθε πτυχή του ακινήτου, από το σχεδιασμό του γηπέδου γκολφ, μέσω των πρακτικών διαχείρισης του βρόχινου νερού και των αποβλήτων, μέχρι την ανάπτυξη και τη διατήρηση των οικοτόπων και των διαδρόμων άγριας ζωής, έχει σχεδιαστεί ώστε να πληροί ή να υπερβαίνει τα πρότυπα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του δικτύου Natura 2000", διαβεβαίωσε ο όμιλος.

Το πρόγραμμα Green to Grey καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, σε όλη την Ευρώπη, περίπου 9.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης - μια έκταση που αντιστοιχεί στην έκταση της Κύπρου - θα μετατραπούν από πράσινο σε γκρι μεταξύ 2018 και 2023. Αυτό μεταφράζεται σε σχεδόν 30 τετραγωνικά χιλιόμετρα την εβδομάδα ή 600 γήπεδα ποδοσφαίρου την ημέρα.

Η μελέτη κάλυψε 30 χώρες, αντιπροσωπεύοντας το 96% της έκτασης του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Τις μεγαλύτερες απώλειες βλάστησης την περίοδο 2018–2023 κατέγραψαν η Τουρκία, η Πολωνία, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Πηγή: rtp.pt