ΦΩΤΕΙΝΗ ΛΑΜΠΡΙΔΗ

Η φετινή τουριστική σεζόν άνοιξε με δύο εργατικά δυστυχήματα, ωστόσο κανείς δε μιλά για τις συνθήκες στις οποίες χτίζεται το λεγόμενο «ελληνικό τουριστικό θαύμα» ούτε για το που καταλήγουν τα δισεκατομμύρια του καταγραφόμενου τζίρου.

Σύμφωνα  με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδας, τα έσοδα από τον Τουρισμό το 2024 έφτασαν τα 21,6 δισ. ευρώ ποσό αυξημένο κατά 4,8% σε σύγκριση με το 2023.

«Αν νομίζετε ότι τα χρήματα αυτά καταλήγουν στους εργαζόμενους ή στον λαό, γελιέστε. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο» λέει στο tvxs ο κ. Γιώργος Στεφανάκης,  πρόεδρος του Συνδικάτου Επισιτισμού – Τουρισμού και Ξενοδοχείων Αττικής.

Μέσα από τα λεγόμενά του, δεν περιγράφονται μόνο οι άθλιες συνθήκες εργασίας των εργαζόμενων αλλά και μια χώρα η οποία μεταλλάσσεται βίαια και χωρίς σχέδιο σε υποδοχέα όλο και περισσότερων τουριστών, με τους μεγάλους ομίλους να καταπίνουν στην κυριολεξία κάθε μικρή και μεσαία επιχείρηση.

Πού πάνε τόσα δισ. ευρώ;

Ο αριθμός των τουριστών που επισκέφθηκαν τη χώρα μας το 2024 πλησίασε τα 40,7 εκατομμύρια, αυξημένος κατά 12,8% σε σύγκριση με το 2023. Η Περιφέρεια Αττικής συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο όγκο επισκέψεων, ενώ η Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου σημείωσε τη μεγαλύτερη συμμετοχή στις συνολικές εισπράξεις και διανυκτερεύσεις το 2024. Το ταξιδιωτικό ισοζύγιο παρουσίασε πλεόνασμα 18,8 δισ. ευρώ το 2024, έναντι πλεονάσματος 18,2 δισ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας άνοδο κατά 3,4%.

Η αλματώδης αυτή πορεία συνεχίζεται και το 2025 και ο Γ. Στεφανάκης λέει στο tvxs πως ο πραγματικός τζίρος είναι μεγαλύτερος από αυτόν που παρουσιάζουν γιατί «…Το ποσοστό που δίνουν αφορά όλες τις τουριστικές επιχειρήσεις (ξενοδοχεία μικρά και μεγάλα, πράκτορες tour operators  και υπάρχουν εταιρείες που έχουν και τα δύο και εστιατόρια μόνο εποχικά). Δεν περιλαμβάνουν μεταφορές και επιχειρήσεις που δουλεύουν όλο το χρόνο αλλά επωφελούνται από τον τουρισμό κλπ. Πού πάνε τα λεφτά;

«Τα χρήματα αυτά καταλήγουν στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους τους οποίους η κυβέρνηση ευεργετεί με τη νομοθεσία, στους εργολάβους και κάποια ποσά στο κράτος  και όχι στους εργαζόμενους οι οποίοι αναστενάζουν και εργάζονται σε όλο και χειρότερες συνθήκες» λέει στο tvxs ο κ. Γιώργος Στεφανάκης.

Η κυβέρνηση αιμοδοτεί τους μεγάλους ομίλους επίσης με χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Σύγχρονοι σκλάβοι: Ίδιοι μισθοί από το 2012

Ενώ λοιπόν τα στοιχεία φανερώνουν τα ρεκόρ κερδοφορίας, οι εργαζόμενοι της «βαριάς βιομηχανίας» δουλεύουν με όρους σύγχρονης σκλαβιάς. Στην αυγή της σεζόν έχουμε δύο θύματα: «τον ξενοδοχουπάλληλο που έχασε τη ζωή του όταν εγκλωβίστηκε σε πρέσα πλυντηρίου σε ξενοδοχείο στη Ρόδο και την καμαριέρα που τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από κρεβάτι που κρεμόταν στον τοίχο, δύο εργατικά δυστυχήματα μέσα σε 48 ώρες!» όπως επισημαίνει ο κ. Στεφανάκης περιγράφοντας το συνολικό τοπίο.

Κουτσουρεμένοι μισθοί, στα επίπεδα του 2011, παρά τον τριπλασιασμό των τουριστικών αφίξεων, διαλυμένες ΣΣΕ, εντατικοποιημένη δουλειά με 10ωρα και 13ωρα καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν, χωρίς ρεπό, συχνά χωρίς καν φιλοξενία σε καταλύματα και χωρίς δικαιώματα. Αυτή είναι η κατάσταση που βιώνουν οι εργαζόμενοι στον Τουρισμό.

«Πολλοί στοιβαζόμαστε  σαν σαρδέλες σε ένα δωμάτιο για να βγει η σεζόν, άλλοι κοιμόμαστε στα αυτοκίνητά μας. Γι’αυτό δεν βρίσκουν εργαζόμενους τελευταία» λέει στο tvxs εργαζόμενος στον τουρισμό ενώ ο κ. Στεφανάκης εξηγεί πως φτάσαμε ως εδώ:

«Δεν μεταφράζεται σε βελτίωση μισθών και όρων εργασίας αυτός ο τζίρος των πάνω από 20 δις.  Γίνεται το αντίθετο. Μια χαρακτηριστική περίοδος για να καταλάβετε τι συμβαίνει είναι είναι από το 2012 έως σήμερα. Το 2012 οι τουριστικές αφίξεις ήταν σε αριθμό περίπου 14 εκ. επισκέπτες. Ο τζίρος ήταν κοντά στα 10 δις από τα 20+ που είναι τώρα. Δεν υπήρχαν όλες αυτές οι νομικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν τις διάφορες μορφές ελαστικής απασχόλησης που υπάρχουν τώρα.

Στις δύο συμβάσεις αορίστου ο εργοδότης ήταν υποχρεωμένος  να σε κάνει μόνιμο.

Ο μισθός τότε ήταν κατά 10 ευρώ μικρότερος από τώρα. Μετά μειώθηκε κατά 15% στη συλλογική σύμβαση η οποία επέτρεψε να μπορούν οι εργοδότες να απασχολούν εργαζόμενους 9 ώρες την ημέρα και κατέληξε να υπάρχουν πολλές μορφές απασχόλησης.  Το αποτέλεσμα όπως ξέρουμε είναι ότι δεν προκύπτει κανένα δικαίωμα αποζημιώσεων ή άλλο δικαίωμα για τους εργαζόμενους. Γιατί με τα μνημόνια άλλαξε ο νόμος και συνεχίζουν οι εργοδότες να μας εκμεταλλεύονται».

Οι εργολάβοι και η εντατικοποίηση που έχει χτυπήσει κόκκινο

«Οι εργοδότες έχουν δικαίωμα  να ανανεώνουν συμβάσεις από χρόνο σε χρόνο ή να κάνουν συμβάσεις μέσω εργολαβικής εταιρείας απασχολήσης με τους ίδιους όρους» λέει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Τουρισμού – Επισιτισμού και Ξενοδόχων Αττικής ο οποίος ισχυρίζεται ότι η εργολαβική απασχόληση αυξάνεται με φρενήρεις ρυθμούς.

«Από την καθαριότητα μέχρι τους μάγειρες, οι υπάλληλοι πλέον είναι οι περισσότεροι εργολαβικοί. Αποτέλεσμα αυτού είναι να μην έχει άμεση ευθύνη ο έμμεσος εργοδότης, ο μεγαλοξενοδόχος, για τους εργαζόμενους.

Δεν ασχολείται ούτε με δώρα ούτε με τίποτα. Λέει θέλω τώρα 10 εργαζόμενους αύριο 40 μεθαύριο πάλι 10. Αν είχε αυτός τους υπαλλήλους θα έπρεπε να πληρώνει σταθερά τους εργαζόμενούς του.

Γι’αυτό σας είπα ότι το νομοθετικό πλαίσιο βοηθά στην αύξηση κερδών του  εργοδότη με διάφορους τρόπους.

Έχουν δυνατότητα να απασχολούν εργαζόμενους 7 μέρες τη βδομάδα. Προκύπτει από τον νόμο Γεωργιάδη – Χατζηδάκη και από υπογραφή συλλογικών συμβάσεων. Δεν προσλαμβάνουν αναγκαίο αριθμό, εντατικοποιούν την εργασία και με λιγότερο προσωπικό αυξάνεται το κέρδος».

Φέρνουν εργαζόμενους από την Ινδία γιατί αυξάνονται οι δομές χωρίς σχέδιο

Η περιβόητη συμφωνία της κυβέρνησης με την Ινδία προκειμένου να αιμοδοτηθεί η χώρα μας με προσωπικό κατά την τουριστική περίοδο έχει κι αυτή τις πολλαπλές σκιές της.

Ο κ. Στεφανάκης εξηγεί τους λόγους που η Ελλάδα ζήτησε ενίσχυση προσωπικού.

«Καταρχήν αυξάνουν συνεχώς τα ξενοδοχεία, χτίζουν ξενοδοχεία, αυξάνουν τις κλίνες των ήδη υπαρχόντων, αγοράζουν μικρές μονάδες μεγάλοι επιχειρηματίες και τις επεκτείνουν, χωρίς να υπάρχουν δομές και προσωπικό. Όλα αυτά και εις βάρος των μεσαίων επιχειρηματιών τους οποίους είτε εξαγοράζουν είτε ωθούν σε λουκέτο.

Η έλλειψη προσωπικού προκύπτει και επειδή αυξάνεται ο όγκος δουλειάς λοιπόν, αυξάνονται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο πέφτουν κεφάλαια και σε εστιατόρια συνεχώς και αντικειμενικά η χώρα δεν το σηκώνει αυτό όλο.

Λόγω μεγάλου ανταγωνισμού πολλοί επιχειρηματικοί όμιλοι, δεν δίνουν παραπάνω χρήματα για να δώσουν κίνητρα να πάει το προσωπικό να δουλέψει. Αρνούνται συνεχώς να δώσουν αυξήσεις. Φέρνουν απ’έξω εργαζομένους τους οποίους επίσης εκμεταλλεύονται καταπατώντας κάθε δικαίωμα  σε πολλές περιπτώσεις».

Ρωτάω τον κ. Στεφανάκη ποιες είναι οι πιο επιβαρυμένες επαγγελματικές κατηγορίες στον κλάδο του.

«Πιο επιβαρυμένοι είναι εκείνοι που κάνουν  πολύ χειρονακτικές εργασίες. Η καμαριέρα, ο  μάγειρας λαντζιέρης. Στην ουσία όλοι δηλαδή. Υπάρχουν οι επαγγελματικές ασθένειες, οι άνθρωποι έχουν μυοσκελετικά,  κρίσεις πανικού, καρδιακά επεισόδια,  καρκίνους…. Δεν αναγνωρίζονται ως επαγγελματικές από τον ΕΦΚΑ και το υπ. Εργασίας όμως αυτές οι ασθένειες.

Οι καμαριέρες και μάγειρες δεν παίρνουν καν βαρέα κι ανθυγιεινά. Αυτό σημαίνει ότι  είναι στην εργασία μέχρι τα 67, χωρίς να έχουν εφάπαξ στην 20ετία! Το ταμείο ανεργίας για εμάς είναι 3 μήνες,  έχουμε εισόδημα δηλαδή έως Γενάρη. Μετά μας λένε για ανάπτυξη και κουραφέξαλα».

Πηγή: tvxs.gr