Η διατροφή, η άσκηση και ο έλεγχος του στρες βοηθούν στην πρόληψη της νόσου Alzheimer

Μια νέα μελέτη με επικεφαλής τον Dean Ornish και την ομάδα του προσφέρει ελπίδα σε άτομα με νόσο Alzheimer σε αρχικό στάδιο ή ήπια γνωστική διαταραχή. Σε διάρκεια 20 εβδομάδων, 51 άτομα ηλικίας 45 έως 90 ετών συμμετείχαν σε μια δοκιμή για να διαπιστωθεί αν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής θα μπορούσαν να βελτιώσουν την υγεία του εγκεφάλου τους — και τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά.

Το ήμισυ της ομάδας συνέχισε τη συνήθη καθημερινότητά του. Το άλλο ήμισυ συμμετείχε σε ένα πρόγραμμα που περιλάμβανε φυτική διατροφή, καθημερινή άσκηση, δραστηριότητες μείωσης του στρες, τακτική ομαδική υποστήριξη και συγκεκριμένα συμπληρώματα διατροφής. Όλα τα γεύματα και τα συμπληρώματα παρέχονταν χωρίς κόστος.

«Οι ερευνητές αξιολόγησαν τη μνήμη και τις γνωστικές δεξιότητες πριν και μετά το πρόγραμμα με χρήση τυποποιημένων εργαλείων. Η ομάδα που άλλαξε τον τρόπο ζωής της εμφάνισε αξιοσημείωτη βελτίωση — ή σταθεροποίηση — ενώ η ομάδα ελέγχου παρουσίασε επιδείνωση. Ακόμα καλύτερα, όσο περισσότερο ακολουθούσε κάποιος το πρόγραμμα, τόσο περισσότερα οφέλη παρατηρούνταν» εξηγεί η Δήμητρα Ευθυμιοπούλου Διαιτολόγος-Διατροφολόγος και συνεχίζει:

Γιατί έχει σημασία ο τρόπος ζωής στη Νόσο Alzheimer

Γνωρίζουμε ότι η νόσος Alzheimer δεν προκαλείται από έναν μόνο παράγοντα. Η κακή διατροφή, η έλλειψη κίνησης, το χρόνιο στρες και η κοινωνική απομόνωση παίζουν ρόλο. Προηγούμενες μελέτες υποδείκνυαν ότι οι υγιεινές συνήθειες μπορεί να προστατεύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, αλλά αυτή είναι η πρώτη αυστηρή μελέτη που δείχνει ότι μπορεί να βοηθήσουν ακόμα και όταν τα συμπτώματα έχουν εμφανιστεί.

Πώς ήταν το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα αλλαγής τρόπου ζωής περιλάμβανε:

 Διατροφή βασισμένη σε πλήρεις φυτικές τροφές (vegan), πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, σόγια, σπόρους και ξηρούς καρπούς. Ήταν χαμηλή σε επιβλαβή λιπαρά, προστιθέμενα σάκχαρα και επεξεργασμένους υδατάνθρακες—χωρίς περιορισμούς θερμίδων. Όποιος χρειαζόταν περισσότερες θερμίδες, λάμβανε μεγαλύτερες μερίδες.

 Καθημερινή λήψη συμπληρωμάτων όπως: 1) Ωμέγα-3 + Κουρκουμίνη (4 κάψουλες): Πιθανώς βοηθούν στη μείωση του κινδύνου για νόσο Αλτσχάιμερ και της φλεγμονής στον εγκέφαλο. 2) Πολυβιταμίνη/Μεταλλικά στοιχεία (1 δισκίο): Συνδέονται με καλύτερη γνωστική λειτουργία.3) Συνένζυμο Q10 (2 κάψουλες μαλακής ζελατίνης): Μπορεί να υποστηρίξει την ενέργεια του εγκεφάλου και να μειώσει τη βλάβη στα κύτταρα. 4) Βιταμίνη C (1 δισκίο): Θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη απώλειας μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία. 5) Βιταμίνη B12 (1 δισκίο): Χαμηλά επίπεδα σχετίζονται με τη γήρανση του εγκεφάλου. 6) L-Θρεονικό Μαγνήσιο (2 δισκία): Μπορεί να προστατεύει την υγεία του εγκεφάλου και να βελτιώνει τη μνήμη. 7) Μανιτάρι Lion’s Mane (2 γραμμάρια): Έχει δειχθεί ότι υποστηρίζει τη μνήμη και τη λειτουργία του εγκεφάλου. 8) Προβιοτικό (1 κάψουλα): Μπορεί να ωφελήσει άτομα με γνωστική εξασθένηση.

 Εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης, βασισμένο στην ηλικία και το επίπεδο φυσικής κατάστασης. Ο στόχος: τουλάχιστον 30 λεπτά καθημερινής αερόβιας δραστηριότητας (όπως περπάτημα) και ήπια ενδυνάμωση τρεις φορές την εβδομάδα. Οι ασκήσεις ήταν καθοδηγούμενες από γυμναστές και παρακολουθούνταν από πιστοποιημένη νοσηλεύτρια.

 Τεχνικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός, η ήπια γιόγκα, ασκήσεις αναπνοής, και διατάσεις. Οι συνεδρίες καθοδηγούνταν από πιστοποιημένους ειδικούς διαχείρισης άγχους.

 Ομαδικές συνεδρίες με επικεφαλής επαγγελματία ψυχικής υγείας. Αυτές οι ωριαίες συγκεντρώσεις ενίσχυαν τη συναισθηματική υποστήριξη, το αίσθημα κοινότητας και την ανάπτυξη χρήσιμων εργαλείων επικοινωνίας. Οι συμμετέχοντες έλαβαν επίσης ένα βιβλίο με ασκήσεις μνήμης ενίσχυσης του εγκεφάλου, που χρησιμοποιούνταν στις συνεδρίες.

Οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν ως προς τη μνήμη, τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα και την πνευματική διαύγεια. Πραγματοποιήθηκαν επίσης αιματολογικές εξετάσεις και μετρήσεις για την υγεία του εντέρου.

Ενθαρρυντικά αποτελέσματα μέσα σε μόλις 20 εβδομάδες

Μετά από 20 εβδομάδες, τα άτομα που συμμετείχαν στο πρόγραμμα βελτιώθηκαν σε τρία από τα τέσσερα βασικά γνωστικά τεστ. Η ομάδα που δεν έκανε αλλαγές επιδεινώθηκε. Ένα από τα τεστ (ADAS-Cog) έφτασε κοντά στο να δείξει μεγάλη διαφορά και όταν αφαιρέθηκε μια ακραία τιμή, η διαφορά έγινε στατιστικά σημαντική.

Υπήρξε επίσης ένα ξεκάθαρο μοτίβο: όσο περισσότερο τηρούσε κάποιος το πρόγραμμα, τόσο καλύτερη ήταν η εγκεφαλική του λειτουργία. Αυτό ίσχυε ανεξάρτητα από το αρχικό επίπεδο υγείας.

Τι συνέβη μέσα στο σώμα

Τα οφέλη δεν περιορίστηκαν μόνο στο μυαλό — παρατηρήθηκαν και βιολογικές αλλαγές:

 Ένας βασικός βιοδείκτης της νόσου Alzheimer στο αίμα (ο λόγος Aβ42/40) βελτιώθηκε στην ομάδα του προγράμματος, ενώ χειροτέρευσε στην ομάδα ελέγχου

 Άλλοι δείκτες όπως η ινσουλίνη, η LDL (κακή) χοληστερόλη και η GlycA (δείκτης φλεγμονής) μειώθηκαν

 Παρατηρήθηκαν αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου που σχετίζονται με την προστασία του εγκεφάλου

 Ακόμα και δείκτες όπως το μήκος των τελομερών και τα επίπεδα κετονών βελτιώθηκαν

Αν και ορισμένες αλλαγές δεν ήταν στατιστικά σημαντικές — πιθανότατα λόγω του μικρού μεγέθους δείγματος — όλες οι τάσεις ήταν θετικές.

Δεν έχουν όλες οι προσπάθειες το ίδιο αποτέλεσμα

Η μελέτη έδειξε ότι για να υπάρξει ουσιαστική βελτίωση στη λειτουργία του εγκεφάλου απαιτείται σοβαρή δέσμευση. Για παράδειγμα, για την πρόληψη της γνωστικής έκπτωσης, οι συμμετέχοντες έπρεπε να ακολουθούν τουλάχιστον το 70% του προγράμματος. Σε ορισμένες αξιολογήσεις, απαιτείτο ακόμη μεγαλύτερη συνέπεια — κάτι που υποδηλώνει ότι οι μικρές αλλαγές μπορεί να μην αρκούν για πραγματικά αποτελέσματα.

Όπως και στις παλαιότερες μελέτες του Ornish για την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο, το συμπέρασμα είναι σαφές: όσο περισσότερη προσπάθεια καταβάλλεις, τόσο περισσότερα κερδίζεις.

Πώς συγκρίνεται αυτό με τα φάρμακα;

Σε αντίθεση με τα φάρμακα που αποσκοπούν μόνο στην επιβράδυνση της έκπτωσης, το συγκεκριμένο πρόγραμμα τρόπου ζωής οδήγησε σε πραγματική βελτίωση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Πολλά φάρμακα για το Alzheimer ενέχουν κινδύνους, όπως εγκεφαλικό οίδημα ή υψηλό κόστος. Αντίθετα, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής έχουν χαμηλό κίνδυνο και ενδεχομένως ισχυρά οφέλη.

Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αγνοήσουμε τη φαρμακευτική αγωγή. Στην πραγματικότητα, ο συνδυασμός και των δύο ενδεχομένως να είναι η καλύτερη προσέγγιση. Αλλά για όσους δεν έχουν πρόσβαση σε νέα φάρμακα — ή αναζητούν περισσότερες επιλογές — αυτό το πρόγραμμα προσφέρει ελπίδα.

Μια νέα κατεύθυνση για τη Νόσο Alzheimer;

Αυτή η πρωτοποριακή μελέτη δείχνει ότι σημαντικές αλλαγές στη διατροφή, την άσκηση, το στρες και την κοινωνική υποστήριξη μπορούν πραγματικά να βελτιώσουν τη σκέψη και τη μνήμη σε άτομα με πρώιμο Alzheimer. Τα ευρήματα δεν περιορίζονται σε επιφανειακές βελτιώσεις — δείχνουν πραγματικές βιολογικές αλλαγές.

Η μελέτη έχει φυσικά και περιορισμούς: η ομάδα ήταν μικρή, σχετικά ομοιογενής ως προς το υπόβαθρο, και παρακολουθήθηκε μόνο για 20 εβδομάδες. Χρειάζονται μεγαλύτερες και μακροχρόνιες μελέτες για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα.

«Ωστόσο, το μήνυμα είναι ισχυρό: η νόσος Alzheimer ίσως να μην είναι ένας μονόδρομος. Με τις σωστές αλλαγές, ίσως μπορούμε να την επιβραδύνουμε — ή ακόμα και να την αναστρέψουμε — ειδικά αν δράσουμε νωρίς. Αυτή η προσέγγιση μπορεί επίσης να βοηθήσει άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο, προσφέροντας έναν προληπτικό τρόπο προστασίας της εγκεφαλικής υγείας πριν εμφανιστούν τα προβλήματα» καταλήγει η κ. Ευθυμιοπούλου.

Έφυγε από τη ζωή ο Γιώργος Ψωμόπουλος, μουσικός, στιχουργός και μάνατζερ του συγκροτήματος Magic De Spell, όπως ανακοίνωσε η μπάντα σε ανάρτησή της στα social media.

Ο Γιώργος Ψωμόπουλος υπήρξε κομβική φιγούρα της ελληνικής ροκ κοινότητας από τις αρχές της δεκαετίας του ’90.

Ως μάνατζερ και συνεργάτης, συνέβαλε καθοριστικά στην πορεία των Magic De Spell, αλλά και άλλων σχημάτων, ενώ είχε διατελέσει μάνατζερ του Βασίλη Παπακωνσταντίνου και στήριξε νεότερα ροκ συγκροτήματα σε μια δύσκολη εποχή για το είδος.

Στο αποχαιρετιστήριο μήνυμά τους, οι Magic De Spell αναφέρουν τα εξής:

«Εφυγε ο Γιώργος Ψωμόπουλος… Αδερφικός μας φίλος. Μάνατζερ, αλλά και συντελεστής σε κάποια από τα τραγούδια μας.  

Γνωριστήκαμε και συνεργαστήκαμε για πρώτη φορά το 1995. Γίναμε αχώριστοι. Φτιάχτηκε μια μεγάλη παρέα στα Εξάρχεια με επίκεντρο τον ίδιο. Ατελείωτες συζητήσεις, καφέδες, ανταλλαγή ιδεών.

Υπήρξε φίλος της Κατερίνας Γώγου και εμπνευστής της ιδέας να την μελοποιήσουμε. Κάπως έτσι προέκυψε το τραγούδι “Εμένα οι Φίλοι μου” το 1998.

Σήμερα, η ροκ κοινότητα της Αθήνας πενθεί. Γιατί του οφείλουμε όλοι πολλά. Εκτός από εμάς, μανάτζαρε και οδήγησε σε δισκογραφικά συμβόλαια, μπάντες που έγιναν σημαντικές. Και βοήθησε αρκετά μικρότερα σχήματα, ανοίγοντας δρόμο στην κυριολεξία για την ελληνική ροκ σκηνή. Σε πρώιμες και δύσκολες εποχές. Πρωτοστάτησε σε διοργανώσεις συναυλιών σ’ ολόκληρη την Ελλάδα και την Κύπρο. Και σε εκδηλώσεις κοινωνικού περιεχομένου.

Δεν του άρεσε η δημοσιότητα και έμενε πάντα ένας αφανής ήρωας. Αλλά χωρίς αυτόν, τίποτα δεν θα ήταν ίδιο για το ελληνικό ροκ σήμερα.

Γιώργο θα μας λείψεις πολύ φίλε.

Χαιρετισμούς σε όλους τους δικούς μας εκεί πάνω…».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο απαγόρευσης της χρήσης της αιθανόλης (αιθυλική αλκοόλη) ως συστατικού των βιοκτόνων προϊόντων, ανάμεσά τους και τα αντισηπτικά χεριών, λόγω του αυξημένου κινδύνου πρόκλησης καρκίνου, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.

Εσωτερική σύσταση της 10ης Οκτωβρίου μίας από τις ομάδες εργασίας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (European Chemicals Agency, ECHA) χαρακτηρίζει την αιθυλική αλκοόλη τοξική ουσία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου, προκαλεί επιπλοκές της κύησης και πρέπει να αντικατασταθεί στα προϊόντα καθαρισμού και άλλα προϊόντα, αναφέρεται στο δημοσίευμα της εφημερίδας.

Η Επιτροπή Βιοκτόνων Προϊόντων του ECHA θα συνεδριάσει από τις 25 έως τις 28 Νοεμβρίου.

Ο ECHA απάντησε με email στο Reuters ότι η ρυθμιστική αρχή αξιολογεί τη χρήση της αιθυλικής αλκοόλης στα βιοκτόνα προϊόντα και, αν η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του οργανισμού οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι η ουσία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο ή να βλάψει τη διαδικασία αναπαραγωγής, θα προτείνει την αντικατάστασή της.

Η διαδικασία αξιολόγησης βρίσκεται σε εξέλιξη και δεν υπάρχουν συμπεράσματα, εξήγησε ο ECHA. Η Τελική απόφαση θα ληφθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά τη διατύπωση της επιστημονικής άποψης της επιτροπής.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει την αιθυλική αλκοόλη και την ισοπροπανόλη (ισοπροπυλική αλκοόλη) ασφαλείς ουσίες για τη χρήση τους για την υγιεινή των χεριών.

Στον ιδιωτικό τομέα μεταφέρει η κυβέρνηση τις μεταμοσχεύσεις καθώς όπως καταγγέλλει η Ένωση των Νοσοκομειακών Γιατρών της Αθήνας (ΕΙΝΑΠ), κλείνουν τα δύο εργαστήρια ιστοσυμβατότητας σε Ευαγγελισμό και «Γ. Γεννηματά», και μεταφέρονται στο Ωνάσειο το οποίο είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου.

Ειδικότερα, το ΔΣ της ΕΙΝΑΠ εκφράζει την κατηγορηματική του αντίθεση στις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις που οδηγούν ουσιαστικά στην πλήρη εμπορευματοποίηση των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας, όπως αναφέρει.

Μετά την ψήφιση του Ν. 5161/2024, με τον οποίο ιδρύθηκε και λειτουργεί ένα και μόνο Εργαστήριο Ανοσολογίας - Ιστοσυμβατότητας στο ΝΠΙΔ Ωνάσειο, καταργώντας τα δύο διαπιστευμένα δημόσια εργαστήρια των νοσοκομείων «Ευαγγελισμός» και «Γ. Γεννηματάς», έρχεται τώρα νέο νομοσχέδιο («Ρυθμίσεις για την ενίσχυση της δημόσιας υγείας και την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας») που επιβεβαιώνει τους χειρότερους φόβους μας, σημειώνουν οι νοσοκομειακοί γιατροί.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 65 προβλέπει τη μετακίνηση ιατρών και βιολόγων του ΕΣΥ προς το Ωνάσειο – προκειμένου να στελεχωθεί το Εργαστήριο Ανοσολογίας - Ιστοσυμβατότητας – με απλή απόφαση του υπουργού Υγείας, χωρίς να έχει λόγο συμφωνίας ή αντίρρησης η Διοίκηση του δημοσίου νοσοκομείου, ενώ οι εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να μισθοδοτούνται από τα δημόσια νοσοκομεία. Πρακτικά αυτό ισοδυναμεί με “πλιάτσικο” των δημόσιων εργαστηρίων για την επιχείρηση του Ωνάσειου.

Η ρύθμιση αυτή:

• Αφαιρεί κρίσιμο επιστημονικό και εργασιακό αντικείμενο από τα δημόσια εργαστήρια που επί δεκαετίες στηρίζουν τις μεταμοσχεύσεις στη χώρα.
• Υπονομεύει τη λειτουργία του ΕΣΥ, στερώντας πολύτιμο και εξειδικευμένο προσωπικό από τα ήδη υποστελεχωμένα εργαστήρια.
• Αναιρεί τη δυνατότητα εκπαίδευσης και μετάδοσης τεχνογνωσίας στους νέους γιατρούς και επιστήμονες, διακόπτοντας μια παράδοση 40 ετών επιστημονικής αριστείας.

Τα δύο εργαστήρια του «Ευαγγελισμού» και του «Γ. Γεννηματάς», διαπιστευμένα από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ανοσογενετικής (EFI), έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα και την επιστημονική τους επάρκεια, στηρίζοντας εδώ και δεκαετίες τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και τους ασθενείς που αναμένουν τη δεύτερη ευκαιρία ζωής μέσα από τη μεταμόσχευση, σημειώνει η ΕΙΝΑΠ.

Η ΕΙΝΑΠ θεωρεί ότι η μεταφορά προσωπικού και δραστηριοτήτων από το ΕΣΥ σε ένα ΝΠΙΔ, συνιστά μεθοδευμένη αποδυνάμωση του δημόσιου συστήματος υγείας, εμπορευματοποίηση των μεταμοσχεύσεων και της δωρεάς οργάνων, που αποτελεί ύψιστη πράξη αλτρουισμού και κοινωνικής αλληλεγγύης.

Γι’ αυτό και απαιτεί απόσυρση των διατάξεων που προβλέπουν τη μεταφορά προσωπικού και δραστηριοτήτων στο Ωνάσειο.

ΤΑ ΡΑΔΙΚΙΑ ΑΝΑΠΟΔΑ

του Γιώργου Γαλίτη

11^ος χρόνος επιτυχίας 

Από Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2025,

 κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 

Ο ξεκαρδιστικός μονόλογος του Γιώργου Γαλίτη, δεν λέει να μας αφήσει χρόνους, να μείνει στον τόπο και να τινάξει τα πέταλα. Τώρα πια δεν τον πάνε τέσσερις αλλά έντεκα!

Έντεκα χρόνια επικήδειας, ενδέκατη φορά θανατερά! 

Γι’ αυτό ήρθε η ώρα σας να δείτε «Τα Ραδίκια Ανάποδα», εν τόπω χλοερώ και αναψύξεως, για λιγοστές μοναδικές και φαρμακερές παραστάσεις στο Θέατρο "Altera Pars" από Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2025, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00. 

Λίγα λόγια για το έργο:

Πρόκειται για την πιο μαύρη, άραχλη, σπαραξικάρδια, ξεκαρδιστική και selfie παράσταση για τσέμπαλο, φαγκότο, φέρετρο και οστεοφυλάκιο.

Ένα one dead man show, ένας black total κωμικός μονόλογος με δεκατρείς ρόλους. Δεκατρείς κωμικούς επικήδειους που και νεκρούς ανασταίνουν!

Τους ρόλους έχει γράψει, τους κλαίει, τους οδύρεται, μα και τους υποδύεται, ο αξιομακάριστος Γιώργος Γαλίτης, ενώ σκηνοθετεί, με σπαραγμό ψυχής, πλερέζα και δάκρυα στα μάτια, ο αείμνηστος Βλαδίμηρος Κυριακίδης.

Δείτε «Τα Ραδίκια Ανάποδα» και ελπίζουμε να κλάψετε (απ’ τα γέλια). 

Μια παράσταση που θα ζείτε για να τη θυμόσαστε.

Συντελεστές

Ερμηνεία: Γιώργος Γαλίτης

Κείμενο: Γιώργος Γαλίτης

Σκηνοθεσία: Βλαδίμηρος Κυριακίδης

Σκηνογραφία: Γιώργος Γαλίτης

Μουσική: Τόλης Κετσελίδης

Εταιρεία Παραγωγής: Non Grata Productions 

Παραστάσεις:

Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

Πρεμιέρα:
Δευτέρα 13 Οκτωβρίου στις 21:00 

Τιμή Εισιτηρίων:13-17€

Διάρκεια:90 λεπτά

Προπώληση MORE:

https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/ta-radikia-anapoda-11os-xronos-epityxias/

Υπεύθυνος επικοινωνίας: Αντώνης Κοκολάκης

Τουλάχιστον 135 ακρωτηριασμένα πτώματα Παλαιστινίων που επέστρεψε το Ισραήλ στη Γάζα είχαν κρατηθεί στο Σντε Τεϊμάν, στρατιωτική βάση στα σύνορα με τη Γάζα που χρησιμοποιείται ως φυλακή από την έναρξη του πολέμου και ήδη αντιμετωπίζει κατηγορίες για βασανιστήρια και παράνομους θανάτους υπό κράτηση.

Την φρίκη αυτή φέρνει στο φως ο Guardian, στον οποίο μίλησαν αξιωματούχοι του υπουργείου Υγείας της Γάζας, οι οποίοι είδαν τις σορούς. Ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Υγείας, Δρ Μουνίρ αλ-Μπουρς, και ένας εκπρόσωπος του νοσοκομείου Νάσερ στο Χαν Γιούνις, όπου εξετάζονται τα πτώματα, δήλωσαν ότι ένα έγγραφο που βρέθηκε μέσα σε κάθε σάκο των σορών έδειχνε ότι όλα τα πτώματα προέρχονταν από το Σντε Τεϊμάν, μια στρατιωτική βάση στην έρημο Νεγκέβ, όπου, σύμφωνα με φωτογραφίες και μαρτυρίες που δημοσίευσε ο Guardian πέρυσι, οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι ήταν φυλακισμένοι σε κλουβιά, με δεμένα μάτια και χειροπέδες, αλυσοδεμένοι σε νοσοκομειακά κρεβάτια και αναγκασμένοι να φορούν πάνες.

«Οι ετικέτες των εγγράφων μέσα στις σακούλες πτωμάτων είναι γραμμένες στα εβραϊκά και αναφέρουν σαφώς ότι τα λείψανα κρατούνταν στο Σντε Τεϊμάν», δήλωσε ο Μπουρς. «Οι ετικέτες έδειχναν επίσης ότι σε μερικά από αυτά είχαν πραγματοποιηθεί εξετάσεις DNA».

Πέρυσι, ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε μια ποινική έρευνα, η οποία συνεχίζεται, για τον θάνατο 36 κρατουμένων στο Σντε Τεϊμάν.

Στο πλαίσιο της εκεχειρίας στη Γάζα η Χαμάς παρέδωσε τις σορούς ορισμένων από τους ομήρους που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ το Ισραήλ έχει μέχρι στιγμής παραδώσει εκείνες 150 Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.

Ορισμένες από τις φωτογραφίες των σορών των Παλαιστινίων που είδε ο Guardian – οι οποίες δεν μπορούν να δημοσιευθούν – δείχνουν πολλά από τα θύματα με δεμένα μάτια και τα χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη. Μια εικόνα δείχνει ένα σχοινί δεμένο γύρω από το λαιμό ενός άνδρα.

AP Photo/Jehad Alshrafi

Δολοφονίες, εκτελέσεις και συστηματικά βασανιστήρια εναντίον Παλαιστινίων

Οι γιατροί στη Χαν Γιούνις δήλωσαν ότι οι επίσημες εξετάσεις και οι επιτόπιες παρατηρήσεις «δείχνουν σαφώς ότι το Ισραήλ διέπραξε δολοφονίες, συνοπτικές εκτελέσεις και συστηματικά βασανιστήρια εναντίον πολλών Παλαιστινίων». Οι υγειονομικές αρχές δήλωσαν ότι τα τεκμηριωμένα ευρήματα περιλαμβάνουν «σαφή σημάδια από άμεσους πυροβολισμούς εξ επαφής και πτώματα που συνθλίφτηκαν κάτω από τις ερπύστριες ισραηλινών τανκ».

Ο Eyad Barhoum, διοικητικός διευθυντής του ιατρικού συγκροτήματος Νάσερ, δήλωσε ότι τα πτώματα «δεν έφεραν ονόματα, αλλά μόνο κωδικούς» και ότι είχε ξεκινήσει μέρος της διαδικασίας ταυτοποίησης.

Ενώ υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι πολλοί από τους Παλαιστινίους που επέστρεψαν είχαν εκτελεστεί, είναι πολύ πιο δύσκολο να προσδιοριστεί πού σκοτώθηκαν τα θύματα. Το Σντε Τεϊμάν είναι μια αποθήκη για πτώματα που μεταφέρθηκαν από τη Γάζα, αλλά είναι επίσης ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης που έχει γίνει διαβόητο για τους θανάτους που έχουν συμβεί εκεί. Ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα ζητούν να διεξαχθεί έρευνα για να διαπιστωθεί αν κάποιοι από τους νεκρούς σκοτώθηκαν εκεί και, αν ναι, πόσοι.

Το πτώμα του Μαχμούντ Ισμαήλ Σαμπάτ, 34 ετών, από τη βόρεια Γάζα, έφερε σημάδια από κρεμάλα στο λαιμό του, ενώ τα πόδια του είχαν συνθλιβεί από ερπύστριες τανκ, γεγονός που υποδηλώνει ότι σκοτώθηκε ή τραυματίστηκε στη Γάζα και ότι το πτώμα του μεταφέρθηκε αργότερα στο Σντε Τεϊμάν. Ο αδελφός του, Ράμι, ο οποίος αναγνώρισε το πτώμα του αδελφού του από το σημάδι μιας προηγούμενης εγχείρησης στο κεφάλι, είπε: «Αυτό που μας πόνεσε περισσότερο ήταν ότι τα χέρια του ήταν δεμένα και το σώμα του έφερε σαφή σημάδια βασανιστηρίων».

«Πού είναι ο κόσμος;», είπε η μητέρα του Σαμπάτ. «Όλοι οι όμηροί μας επέστρεψαν βασανισμένοι και καταρρακωμένοι».

Ορισμένοι Παλαιστίνιοι γιατροί αναφέρουν ότι το γεγονός ότι πολλά από τα σώματα ήταν δεμένα και με καλυμμένα τα μάτια υποδεικνύει ότι υπήρξε βασανισμός και στη συνέχεια εκτέλεση κατά τη διάρκεια της κράτησής τους στο Σντε Τεϊμάν – όπου, σύμφωνα με αναφορές ισραηλινών ΜΜΕ και καταθέσεις φυλάκων που αποκάλυψαν πληροφορίες, το Ισραήλ κρατά σχεδόν 1.500 σώματα Παλαιστινίων από τη Γάζα.

AP Photo/Jehad Alshrafi

Συγκλονίζουν οι μαρτυρίες μέσα από το Σντε Τέιμαν

Ένας καταγγέλλων που μίλησε στον Guardian και ήταν αυτόπτης μάρτυρας των συνθηκών κράτησης στο Σντε Τεϊμάν είπε: «Είδα έναν ασθενή από τη Γάζα να μεταφέρεται με τραύμα από σφαίρα στο αριστερό στήθος. Ήταν επίσης δεμένος, με καλυμμένα τα μάτια και γυμνός όταν έφτασε στο τμήμα επειγόντων. Ένας άλλος ασθενής, με τραύμα από σφαίρα στο δεξί πόδι, έφτασε στο νοσοκομείο μου υπό παρόμοιες συνθήκες.»

Ένας άλλος καταγγέλλων είχε περιγράψει προηγουμένως πώς οι ασθενείς, όλοι από τη Γάζα, ήταν δεμένοι στα κρεβάτια. Όλοι φορούσαν πάνες και είχαν καλυμμένα τα μάτια.

Του είπαν ότι κάποιοι ασθενείς προέρχονταν από νοσοκομεία στη Γάζα. «Αυτοί ήταν ασθενείς που είχαν συλληφθεί από τον ισραηλινό στρατό ενώ νοσηλεύονταν σε νοσοκομεία στη Γάζα και μεταφέρθηκαν εδώ. Είχαν ακρωτηριασμένα μέλη και μολυσμένα τραύματα. Μοιρολογούσαν από τον πόνο.»

Υποστήριξε επίσης ότι ο στρατός δεν είχε αποδείξεις ότι οι κρατούμενοι ήταν μέλη της Χαμάς, με ορισμένους κρατούμενους να ρωτούν επανειλημμένα γιατί βρίσκονταν εκεί.

Σε μία περίπτωση, είπε, έμαθε ότι το χέρι ενός κρατούμενου είχε ακρωτηριαστεί «επειδή οι καρποί είχαν ενδείξεις γάγγρενας λόγω των τραυμάτων από τις χειροπέδες».

Ο Σάντι Άμπου Σείντο, Παλαιστίνιος δημοσιογράφος από τη Γάζα που εργάζεται για το Palestine Today, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος μετά από 20 μήνες κράτησης στο Σντε Τεϊμάν και σε άλλη ισραηλινή φυλακή, δήλωσε ότι είχε συλληφθεί από τις ισραηλινές δυνάμεις στο νοσοκομείο αλ-Σίφα στις 18 Μαρτίου 2024.

AP Photo/Jehad Alshrafi

«Με έβγαλαν εντελώς γυμνό για 10 ώρες στο κρύο», είπε σε συνέντευξη βίντεο που δημοσιεύτηκε στο Instagram από τη δημόσια τουρκική τηλεόραση TRT. «Μετά με μετέφεραν στο Σντε Τεϊμάν και κρατήθηκα εκεί για 100 ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων παρέμεινα δεμένος και με καλυμμένα τα μάτια. Πολλοί πέθαναν κατά τη διάρκεια της κράτησης, άλλοι έχασαν τα λογικά τους. Κάποιοι είχαν ακρωτηριασμένα μέλη. Υπέστησαν σεξουαλική και σωματική κακοποίηση. Έφεραν σκύλους που μας ούρησαν. Όταν ρώτησα γιατί με είχαν συλλάβει, μου απάντησαν: ‘Έχουμε σκοτώσει όλους τους δημοσιογράφους. Πέθαναν μία φορά. Αλλά σας φέραμε εδώ και θα πεθάνετε εκατοντάδες φορές.»

“Τα σημάδια βασανιστηρίων είναι τρομακτικά, αλλά δεν μας προκαλούν εντύπωση”

Ο Νάτζι Άμπας, διευθυντής του τμήματος κρατουμένων και συλληφθέντων στους Γιατρούς για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ισραήλ (PHR), δήλωσε: «Τα σημάδια βασανιστηρίων και κακοποίησης που βρέθηκαν στα σώματα Παλαιστινίων που πρόσφατα επιστράφηκαν από το Ισραήλ στη Γάζα είναι τρομακτικά – αλλά, δυστυχώς, δεν μας προκαλούν εντύπωση».

«Αυτά τα ευρήματα επιβεβαιώνουν όσα έχει αποκαλύψει η PHR τα τελευταία δύο χρόνια σχετικά με τις συνθήκες μέσα στις ισραηλινές εγκαταστάσεις κράτησης – ειδικά στο στρατόπεδο Σντε Τεϊμάν – όπου οι Παλαιστίνιοι υπήρξαν θύματα συστηματικών βασανιστηρίων και δολοφονιών από στρατιώτες και φύλακες.»

Η PHR ανέφερε: «Ο άνευ προηγουμένου αριθμός Παλαιστινίων που έχουν πεθάνει υπό κράτηση από το Ισραήλ, μαζί με επαληθευμένα στοιχεία για θανάτους που προήλθαν από βασανιστήρια και ιατρική αμέλεια – και τώρα τα ευρήματα στα επιστραφέντα σώματα – δεν αφήνουν καμία αμφιβολία: είναι επείγουσα η ανάγκη για ανεξάρτητη διεθνή έρευνα για να αποδοθούν ευθύνες σε αυτούς που είναι υπεύθυνοι στο Ισραήλ.»

AP Photo/Jehad Alshrafi

O Guardian έδειξε φωτογραφίες των σωμάτων σε Ισραηλινό γιατρό που ήταν επίσης αυτόπτης μάρτυρας της μεταχείρισης των κρατουμένων στο πεδίο νοσοκομείο στο Σντε Τεϊμάν.

Με την προϋπόθεση της ανωνυμίας, ο γιατρός είπε ότι μία από τις φωτογραφίες «δείχνει ότι ο άντρας είχε τα χέρια του δεμένα πιθανότατα με ταινίες ζιπ. Υπάρχει αλλαγή στο χρώμα ανάμεσα στα χέρια και τα χέρια στο επίπεδο των ταινιών ζιπ, πιθανώς υποδεικνύοντας ισχαιμικές αλλαγές λόγω υπερβολικής πίεσης από τις χειροπέδες.»

Πρόσθεσε: «Αυτό μπορεί να είναι κάποιος που τραυματίστηκε και συνελήφθη (και πέθανε υπό κράτηση του Ισραήλ) ή κάποιος που πέθανε από τραύματα που προκλήθηκαν μετά τη σύλληψή του.»

Ο Δρ. Μόρις Τίντμπολ-Μπινζ, γιατρός ειδικευμένος στην ιατροδικαστική επιστήμη και εισηγητής του ΟΗΕ, δήλωσε: «Πρέπει να γίνει έκκληση για ανεξάρτητη και αμερόληπτη ιατροδικαστική βοήθεια για να υποστηρίξει τις προσπάθειες εξέτασης και αναγνώρισης των νεκρών.»

Επικοινωνώντας για τις κατηγορίες βασανιστηρίων, ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι ζήτησε από την Ισραηλινή Υπηρεσία Φυλακών να το ερευνήσει. Η Υπηρεσία Φυλακών δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.

Όσον αφορά τις κατηγορίες κακοποίησης στο Σντε Τεϊμάν και τα βασανιστήρια των κρατουμένων, οι IDF δήλωσαν προηγουμένως ότι χειρίστηκαν τους κρατούμενους «κατάλληλα και προσεκτικά» και ότι «κάθε κατηγορία για κακή συμπεριφορά από στρατιώτες του IDF ερευνάται και αντιμετωπίζεται αναλόγως. Σε κατάλληλες περιπτώσεις, ξεκινούν ποινικές έρευνες από τη στρατιωτική αστυνομία.»

Όταν ρωτήθηκαν για την κατηγορία ότι τα σώματα Παλαιστινίων προέρχονταν από το Σντε Τεϊμάν, οι IDF δήλωσαν ότι «δεν σχολιάζουν το ζήτημα».

Τουλάχιστον 75 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι έχουν πεθάνει στις ισραηλινές φυλακές από τις 7 Οκτωβρίου 2023, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Μια διάταξη που μοιάζει «φωτογραφική» υπάρχει στο σχέδιο νόμου του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη για το ΕΣΥ.

Συγκεκριμένα, το σχέδιο νόμου παρατείνει τη θητεία των προς συνταξιοδότηση γιατρών, οι οποίοι είναι συνδικαλιστές, εκλεγμένοι σε ΔΣ νοσοκομειακών γιατρών, για όσο διαρκεί η θητεία τους στα συνδικαλιστικά όργανα και μάλιστα με διατήρηση και των διευθυντικών τους καθηκόντων.

Έντονη ήταν η αντίδραση της ΟΕΝΓΕ, μέσω του προέδρου της Γιάννη Γαλανόπουλου, ο οποίος σημείωσε πως κανένας συνάδελφος ούτε κάποιο συλλογικό όργανο κατέθεσε ποτέ σχετικό αίτημα.

«Πρόκειται ξεκάθαρα για προσωπική εξυπηρέτηση – ρουσφέτι του υπουργείου Υγείας για συγκεκριμένο πρόσωπο», τονίζει, με πολλούς, όπως και η ιστοσελίδα ygeianet.gr, να υπονοεί πως η διάταξη αφορά την Ματίνα Παγώνη, μέλος του ΔΣ της ΕΙΝΑΠ και αντιπρόεδρο της ΟΕΝΓΕ, αλλά και επικεφαλής της «γαλάζιας» παράταξης των γιατρών.

Αναλυτικά η δήλωση του προέδρου της ΟΕΝΓΕ

Στο νομοσχέδιο που μπαίνει στη διαβούλευση αυτές τις μέρες και αφορά διατάξεις για το ΕΣΥ διαπιστώσαμε ότι υπάρχει διάταξη που παρατείνει τη θητεία των προς συνταξιοδότηση γιατρών, οι οποίοι είναι συνδικαλιστές, εκλεγμένοι σε ΔΣ νοσοκομειακών γιατρών, για όσο διαρκεί η θητεία τους στα συνδικαλιστικά όργανα και μάλιστα θα διατηρούν και τα διευθυντικά τους καθήκοντα ενώ οι υπόλοιποι παρατασιακοί τα χάνουν.

Γνωρίζω σχεδόν όλους τους συναδέλφους, μέλη ΔΣ, συνδικαλιστές νοσοκομειακούς γιατρούς. Έχω συμμετάσχει σε δεκάδες συσκέψεις νοσοκομειακών γιατρών, λόγω της ιδιότητάς μου, ανά την Ελλάδα. Ουδέποτε ετέθη από κανένα συνάδελφο μεμονωμένα ούτε από συλλογικό όργανο τέτοιο αίτημα.

Πρόκειται ξεκάθαρα για προσωπική εξυπηρέτηση – ρουσφέτι του υπουργείου Υγείας για συγκεκριμένο πρόσωπο.

Είναι ανταπόδοση για τις «πολύτιμες» υπηρεσίες υποστήριξης της κυβερνητικής πολιτικής από συγκεκριμένους συνδικαλιστές που λιβανίζουν τον υπουργό υγείας στα τηλεοπτικά πάνελ παραχαράσσοντας και διαστρεβλώνοντας τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων.

Να αποσύρουν άμεσα την επίμαχη διάταξη.

Μα καλά, ένθερμοι υποστηρικτές της κυβερνητικής πολιτικής στα νοσοκομεία κάτω των 67 ετών δεν υπάρχουν;

Ντροπή…

« ΤΙΤΟΣ »

του William Shakespeare 

Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ

Πρεμιέρα: Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2025 και κάθε Τετάρτη στις 20:30

Η θεατρική ομάδα ΜΗΔΕΙΑ, μετά από πέντε μήνες εντατικής σπουδής, παρουσιάζει σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία του Εμμανουήλ Γ. Μαύρου, την πιο αιματηρή και ακραία τραγωδία του William Shakespeare: τον ΤΙΤΟ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ.

Η παράσταση ανεβαίνει στο Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ στην Κυψέλη, κάθε Τετάρτη στις 20:30, από την 1η Οκτωβρίου 2025, και απευθύνεται σε ενήλικο κοινό που αντέχει να κοιτάξει κατάματα την αγριότητα του ανθρώπου, τότε και τώρα.

Λίγα λόγια για το έργο

Ο θάνατος του Ρωμαίου Αυτοκράτορα ανοίγει τον δρόμο για διαμάχες διαδοχής, αιματοχυσία και πολιτικά παιχνίδια. Ο στρατηγός Τίτος Ανδρόνικος, επιστρέφει από τον πόλεμο κατά των Γότθων, με βαρύ τίμημα: μόνο τέσσερις από τους είκοσι έναν γιους του έχουν επιζήσει. Φέρνει μαζί του αιχμάλωτη την βασίλισσα των Γότθων, Ταμόρα, και τους τρεις γιους της. Ο Τίτος προσφέρει τον έναν, τον Άλαρβο, ως θυσία. Μια επιλογή που βάζει σε κίνηση έναν ανελέητο κύκλο εκδίκησης.

Η Ταμόρα γίνεται σύζυγος του νέου Αυτοκράτορα και, με όπλο την εξουσία, εξαπολύει εκδίκηση. Η Ρώμη βυθίζεται στο σκοτάδι, καθώς ο άνθρωπος διαλύεται από τα πάθη του. Η βία, η απώλεια, η εκδίκηση και η ηθική κατάρρευση κυριαρχούν.

Καλλιτεχνική Ομάδα

 Μετάφραση – Διασκευή – Σκηνοθεσία: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος

 Επιμέλεια Κειμένου: Γρηγόρης Σερμπής

 Μουσική: Allen Grey

 Σκηνικά & Κουστούμια / Art Direction: Ρένα Σανταμούρη (RS Architecture + Design Studio)

 Φωτισμοί: Εμμανουήλ Μαύρος & Γρηγόρης Θεοδωρίδης

 Χορογραφίες Πολεμικών Τεχνών: Πάνος Μπέσης

 Βοηθός Σκηνοθέτη: Βασίλης Δημούλιας

 Χειρισμός Ήχου – Φωτισμού: Γεωργία Ηλιοπούλου

 Trailer – Post Production: Μανώλης Πετρής, Γρηγόρης Θεοδωρίδης

 Φωτογραφία: Σταμάτης Τριπόδης

 Social Media Manager: Μάριαμ Νίκου

 Επικοινωνία – Δημόσιες Σχέσεις: Αντζυ Νομικού (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.)

 Παραγωγή: MEDEA PICTURES

Ερμηνεύουν (αλφαβητικά):

Νίνα Κεφαλογιάννη, Θωμαΐς Κρητικού, Βενετία Λουκά, Εμμανουήλ Μελικόκης, Ραφαέλα Παπακώστα, Γρηγόρης Σερμπής, Ελευθερία Φιντίκη, Δέσποινα Φουστάνου

Χρήσιμες Πληροφορίες

 Πρεμιέρα: Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2025

 Ημέρα & Ώρα Παραστάσεων: Κάθε Τετάρτη στις 20:30

 Διάρκεια Παράστασης: 90' χωρίς διάλειμμα

 Χώρος: Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ (Αγ. Μελετίου 25 & Κυκλάδων, Κυψέλη – Αθήνα)

 Τηλέφωνο Επικοινωνίας: 210 88 18 906

 Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. | Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

 Πρόσβαση: Ο χώρος είναι πλήρως προσβάσιμος για ΑμεΑ

Τιμές Εισιτηρίων

 Γενική είσοδος: €16

 Μειωμένο: €14 (Φοιτητές, Άνεργοι, Πολύτεκνοι, ΑμεΑ, 65+)

 Ομαδικό (5+ άτομα): €12

 Ατέλεια (ΣΕΗ, ΕΕΣ, Π.Ε.ΣΥ.Θ.): €5 (κατόπιν διαθεσιμότητας)

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ:
https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/titus/

TEASER VIDEO:
https://youtu.be/7y7_Pmz9T0Q

 ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:
Η παράσταση απευθύνεται σε άτομα άνω των 16 ετών και περιέχει σκηνές έντονης βίας, σεξουαλικού περιεχομένου και ηχητικά/οπτικά ερεθίσματα υψηλής έντασης.

Θέατρο ΔΡΟΜΟΣ
Αγίου Μελετίου 25 & Κυκλάδων, Κυψέλη – Αθήνα
Τηλ.: 210 88 18 906
 Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. | Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Ο χώρος είναι πλήρως προσβάσιμος για ΑμεΑ.