Δεν είναι είδηση, είναι κοινό μυστικό μεταξύ των αστρονόμων: εδώ και δεκαετίες, εκατομμύρια άνθρωποι διαβάζουν κάθε μέρα τις προβλέψεις για λάθος ζώδιο.
Ο λόγος είναι ότι οι αστρολόγοι επιμένουν να υπολογίζουν τα ωροσκόπια με βάση τη θέση του ζωδιακού κύκλου όπως ήταν πριν από 3.000 χρόνια, όχι όπως είναι σήμερα.
Η απόκλιση είναι μεγάλη και οφείλεται στην ταλάντωση του άξονα περιστροφής της Γης, λόγω της οποίας τα άστρα έχουν μετατοπιστεί στον ουρανό από τότε που αναπτύχθηκε η αστρολογία.
Και αυτό σημαίνει ότι οι ημερομηνίες στις οποίες αντιστοιχούν τα ζώδια πέφτουν έξω κατά σχεδόν ένα μήνα.
Ο ζωδιακός κύκλος
Οι αστρολόγοι υπολογίζουν τα ζώδια με βάση τη θέση του Ήλιου σε σχέση με συγκεκριμένους αστερισμούς την ημερομηνία γέννησης κάθε ανθρώπου.
Οι 12 αυτοί αστερισμοί σχηματίζουν τον λεγόμενο ζωδιακό κύκλο. Τι είναι όμως αυτό;
Όπως το έθετε η NASA σε παλαιότερη ανακοίνωσή της, «φανταστείτε μια ευθεία γραμμή που ξεκινά από τη Γη, διαπερνά τον Ήλιο και εκτείνεται πέρα από το Ηλιακό Σύστημα, εκεί όπου βρίσκονται τα άστρα».
Στη συνέχεια, φανταστείτε τη Γη να ακολουθεί την πορεία της γύρω από τον Ήλιο. Η νοητή γραμμή θα περιστρεφόταν και θα έδειχνε κάθε φορά διαφορετικό αστερισμό.
Ο ζωδιακός κύκλος είναι οι αστερισμοί προς τους οποίους δείχνει η νοητή γραμμή στη διάρκεια ενός έτους.
Ο ζωδιακός κύκλος αποτελείται από τους αστερισμούς μπροστά από τους οποίους φαίνεται να περνάει ο Ήλιος στη διάρκεια ενός έτους (Wikimedia Commons)
Το φαινόμενο λόγω του οποίου οι υπολογισμοί των αστρονόμων αποκλίνουν από την πραγματικότητα είναι η λεγόμενη μετάπτωση – ο κλυδωνισμός στον άξονα περιστροφής της Γης που προκαλεί η βαρυτική έλξη της Σελήνης και του Ήλιου.
Λόγω αυτής της μετάπτωσης, η θέση του Ήλιου στον ζωδιακό κύκλο σε μια οποιαδήποτε συγκεκριμένη ημερομηνία έχει αλλάξει από την εποχή των Βαβυλώνιων που ανέπτυξαν τη σημερινή αστρονομία.
Η μετάπτωση δεν είναι κάποιο περίπλοκο φαινόμενο που παρατήρησε πρόσφατα από τη NASA – η ανακάλυψή της αποδίδεται στον αστρονόμο Ίππαρχο, ο οποίος έζησε από το 190 έως το 120 π.Χ.
Παρόλα αυτά, οι αστρονόμοι δεν καταδέχτηκαν να αλλάξουν τους χάρτες του ζωδιακού κύκλου που χρησιμοποιούν για τις προβλέψεις τους.
Για όσους λοιπόν επιμένουν να διαβάζουν τα ωροσκόπια, οι πραγματικές ημερομηνίες που αντιστοιχούν στα ζώδια είναι σύμφωνα με τη NASA οι εξής:
Αιγόκερως: 20 Ιανουαρίου – 16 Φεβρουαρίου
Υδροχόος: 16 Φεβρουαρίου – 11 Μαρτίου
Ιχθείς: 11 Μαρτίου – 18 Απριλίου
Κριός: 18 Απριλίου – 13 Μαΐου
Ταύρος: 13 Μαΐου – 21 Ιουνίου
Δίδυμοι: 21 Ιουνίου – 20 Ιουλίου
Καρκίνος: 20 Ιουλίου – 10 Αυγούστου
Λέων: 10 Αυγούστου – 16 Σεπτεμβρίου
Παρθένος: 16 Σεπτεμβρίου – 30 Οκτωβρίου
Ζυγός: 30 Οκτωβρίου – 23 Νοεμβρίου
Σκορπιός: 23 με 29 Νοεμβρίου
Οφιούχος: 29 Νοεμβρίου – 17 Δεκεμβρίου
Τοξότης: 17 Δεκεμβρίου – 20 Ιανουαρίου
Το λάθος του Οφιούχου
Πέρα από τη μετάπτωση του άξονα περιστροφής, οι υπολογισμοί των αστρολόγων πάσχουν και από ένα ακόμα πρόβλημα.
Όπως θα ππαρατηρήσετε, ότι η παραπάνω λίστα αστερισμών περιλαμβάνει και τον Οφιούχο, με τον οποίο τα ζώδια αυξάνονται από 12 στα 13.
Οι Βαβυλώνιοι γνώριζαν για τον Οφιούχο, επέλεξαν όμως να μην τον προσθέσουν στον ζωφιακό κύκλο, καθώς χρησιμοποιούσαν ημερολόγιο με 12 μήνες και ήθελαν κάθε μήνας να αντιστοιχεί σε ένα διαφορετικό ζώδιο.
Προτίμησαν έτσι να αγνοήσουν τον Οφιούχο και να μοιράσουν τις ημερομηνίες που του αντιστοιχούν στα γειτονικά ζώδια του Σκορπιού και του Τοξότη.
Ήταν μια αυθαίρετη επιλογή που διατηρήθηκε για χιλιετίες μέχρι και σήμερα.
Γίνεται έτσι σαφές ότι, όπως και να το δει κανείς, οι υπολογισμοί των αστρονόμων έχουν μεγάλη απόκλιση από το τι συμβαίνει πραγματικά στον ουρανό.
Για όσους όμως το μαθαίνουν μόλις τώρα, όλο το Σύμπαν ανατρέπεται.
ΝΕΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ: Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 2023
Σκηνοθεσία: Γιώργος Κουτλής
Με τους Ορφέα Αυγουστίδη, Γιάννη Κλίνη, Μαίρη Μηνά, Ηλία Μουλά
Η προπώληση ξεκίνησε!
Για να κλείσετε εισιτήριο κάντε κλικ ΕΔΩ
Η σαρδόνια, σκοτεινή κωμωδία «Ο Άσχημος» του Marius Von Mayenburg, έρχεται στο Νέο Θέατρο Βασιλάκου, με πρωταγωνιστές τους Ορφέα Αυγουστίδη, Γιάννη Κλίνη, Μαίρη Μηνά και Ηλία Μουλά, σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή, από τον Νοέμβριο του 2023.
Τέσσερις ηθοποιοί σε οχτώ ρόλους εναλλάσσοντας σκηνές και χαρακτήρες με καταιγιστικό ρυθμό, σ’ αυτή την καυστική σάτιρα για τη βιαιότητα της σύγχρονης ναρκισσιστικής κοινωνίας, όπου η εικόνα και το κοινωνικό status καθορίζει πλέον, περισσότερο από ποτέ, τον πυρήνα της ύπαρξής μας.
Λίγα λόγια για το έργο:
Ο Λέττε είναι άσχημος. Πολύ άσχημος. Αλλά δεν το ξέρει. Όταν, εξαιτίας προβλημάτων στη δουλειά του, όλοι γύρω του αναγκάζονται να του εξομολογηθούν την απερίγραπτη έκταση της ασχήμιας του, αποφασίζει να πάρει δραστικά μέτρα. Να αλλάξει πρόσωπο. Η εγχείρηση πηγαίνει υπερβολικά καλά και πλέον το ανείπωτα όμορφο πρόσωπό του, θα γίνει το διαβατήριό του για μια νέα ζωή - μια ζωή γεμάτη γυναίκες, δόξα, λεφτά... Όταν όμως το πρόσωπό του γίνεται προϊόν προς πώληση, τα πράγματα θα πάρουν μια πραγματικά άσχημη τροπή…
«Ο Άσχημος» είναι το διασημότερο έργο του ανατρεπτικού δημιουργού της Schaubühne, Marius Von Mayenburg, έχοντας ανέβει σε πάνω από 30 χώρες μετά την πρώτη του παρουσίασή το 2007, στη Γερμανία.
«Μοιάζω με κάποιον που πάντα θα τον ζηλεύω, μόνο που δεν ξέρω, αν αυτός είμαι εγώ.»
«Ο ΑΣΧΗΜΟΣ»
του Marius Von Mayenburg
Ο εκδοτικός οίκος henschel SCHAUSPIEL Theaterverlag Berlin GmbH χορήγησε την άδεια
για τη σκηνική παρουσίαση του έργου "Der Häßliche" για λογαριασμό του συγγραφέα Marius Von Mayenburg.
ΝΕΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ: Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 2023
ΔΙΑΝΟΜΗ
Λέττε: Ορφέας Αυγουστίδης
Σέφλερ: Γιάννης Κλίνης
Φάννυ: Μαίρη Μηνά
Κάρλμαν: Ηλίας Μουλάς
Με ένα νέο ηλεκτρονικό «όπλο» η ΑΑΔΕ εφορμά στα νησιά και τις τουριστικές περιοχές το φετινό καλοκαίρι με στόχο τον εντοπισμό και σύλληψη μέρους της φοροδιαφυγής, προκειμένου να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα. Πρόκειται για το «ΕΛΕΓΧΟΣLive», που ουσιαστικά μεταφέρει στον τόπο του ελέγχου όλο το απαραίτητο αρχειακό υλικό με το οικονομικό προφίλ του ελεγχόμενου, ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα της αναζήτησης και διασταύρωσης των αναγκαίων οικονομικών στοιχείων.
Στο υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ εκτιμούν ότι η τουριστική βιομηχανία, εκτός του ό,τι προσφέρει ισχυρή στήριξη στην οικονομία και την απασχόληση, μπορεί να φέρει σημαντικά φορολογικά έσοδα, με την αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων. Μάλιστα σημειώνουν ότι ένα μέρος της περυσινής αύξησης των εσόδων από τον ΦΠΑ οφείλεται και τους εκτεταμένους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν από τα ειδικά κλιμάκια.
Μάλιστα η χρονική στιγμή είναι κομβικής σημασίας, δεδομένου ότι η νέα κυβέρνηση, που θα προκύψει από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, θέλει να έχει στην φαρέτρα της αυξημένα φορολογικά έσοδα, προκειμένου αφενός να επιτύχει πιο νωρίς και με μεγαλύτερη ασφάλεια τους δημοσιονομικούς στόχους και αφετέρου να έχει δημοσιονομικό χώρο για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Οι εκτιμήσεις μάλιστα είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες σε μία χρονιά, όπου αναμένεται να πραγματοποιηθεί ιστορικό ρεκόρ εισπράξεως από τον τουρισμό.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που υπάρχει θα πραγματοποιηθούν το φετινό καλοκαίρι πάνω από 30.000 έλεγχοι σε νησιά και τουριστικές με τη χρήση του νέου ηλεκτρονικού «όπλου» που ρίχνει στην μάχη κατά της φοροδιαφυγής, η ΑΑΔΕ.
Το «ΕΛΕΓΧΟΣLive», το οποίο ενεργοποιείται, θα δίνει τη δυνατότητα στους ελεγκτές, να έχουν πλήρη εικόνα του οικονομικού προφίλ του ελεγχόμενου την ώρα που πραγματοποιείται ο έλεγχος και μάλιστα στον οθόνη του tablet που θα φέρουν μαζί τους.
Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της νέας δυνατότητας, είναι μεταξύ των άλλων η αυτόματη διασταύρωση την ώρα του ελέγχου, ενώ παράλληλα θα εκδίδεται επιτόπου το σχετικό σημείωμα με τα αποτέλεσμα του ελέγχου.
Ας δούμε αναλυτικά τι δυνατότητες έχει το «ΕΛΕΓΧΟΣLive» και πώς μπορούν οι ελεγκτές μέσα από το tablet να έχουν real time πρόσβαση σε όλα τα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία:
Οι ελεγκτές θα μπορούν με αυτόματες διαδικασίες να διαπιστώνουν τη γνησιότητα ή μη των αποδείξεων που εκδίδονται από τις ταμειακές μηχανές. Εκτός από τα tablets θα είναι εφοδιασμένοι και με φορητά Scanners χειρός (QRScanners)
Θα μπορούν να ελέγχουν εάν οι επιχειρήσεις έχουν διαβιβάσει τα δεδομένα των τιμολογίων και αποδείξεων στην πλατφόρμα myDATA.
Θα έχουν τη δυνατότητα να διενεργούν άμεσες και ταχύτατες διασταυρώσεις στοιχείων με φορολογικές δηλώσεις, δηλώσεις ΦΠΑ κλπ.
Θα έχουν πρόσβαση στο οικονομικό προφίλ και σε όλο το ιστορικό του επαγγελματία ή της επιχείρησης. Με λίγα λόγια θα μπορούν να γνωρίζουν άμεσα εάν στο παρελθόν έχουν υποπέσει σε παραβάσεις, τι είδους και αν είναι υπότροποι.
Θα εκδίδουν και θα κοινοποιούν άμεσα στον ελεγχόμενο σημείωμα για τα αποτελέσματα του ελέγχου με βάση τα οποία θα επιβάλλονται κυρώσεις και πρόστιμα σε περίπτωση που διαπιστώνουν απόκρυψη τζίρου και μη απόδοση του ΦΠΑ.
Στην περίπτωση που εντοπίζονται παραβάσεις της μη έκδοσης αποδείξεων από τις ταμειακές μηχανές ή της μη αποστολής των στοιχείων στην πλατφόρμα myDATA, θα μπαίνει «λουκέτο» στην επιχείρησή από 48 ώρες έως και 10 ημέρες, ανάλογα με το μέγεθος της παράβασης.
Όπως προβλέπεται στο σχετικό ποινολόγιο της Εφορίας η λειτουργία της επαγγελματικής εγκατάστασης, αναστέλλεται:
Άμεσα για 48 ώρες, εφόσον διαπιστώνεται από τον ίδιο έλεγχο είτε η μη έκδοση ή η ανακριβής έκδοση πλέον των 10 προβλεπόμενων παραστατικών πώλησης ή ανεξαρτήτως του πλήθους, η καθαρή αξία των αγαθών ή υπηρεσιών για τα οποία δεν εκδόθηκαν παραστατικά πώλησης ή η αποκρυβείσα αξία επ’ αυτών που εκδόθηκαν, αντίστοιχα, υπερβαίνει τα 500 ευρώ, είτε η μη διαβίβαση στο Πληροφοριακό Σύστημα Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών (ΦΗΜ) της ΑΑΔΕ, πλέον των 10 στοιχείων λιανικής πώλησης που έχουν εκδοθεί μέσω Φορολογικού Ηλεκτρονικού Μηχανισμού (ΦΗΜ), ή, ανεξαρτήτως του πλήθους αυτών, η μη διαβιβασθείσα αξία των αγαθών ή των υπηρεσιών υπερβαίνει τα 500 ευρώ.
Αμελλητί για 96 ώρες, εφόσον εντός του ίδιου ή του επόμενου φορολογικού έτους εκ νέου στην ίδια ή σε άλλη επαγγελματική εγκατάσταση του υπόχρεου, από τον ίδιο έλεγχο, είτε η μη έκδοση ή η ανακριβής έκδοση τουλάχιστον 3 παραστατικών πώλησης, είτε η μη διαβίβαση στο Πληροφοριακό Σύστημα (ΦΗΜ) της ΑΑΔΕ τουλάχιστον 3 στοιχείων λιανικής πώλησης που έχουν εκδοθεί μέσω ΦΗΜ, ανεξαρτήτως αξίας αυτών.
Αμελλητί για 10 ημέρες, κάθε φορά που εντός 2 φορολογικών ετών διαπιστώνεται σε οποιαδήποτε επαγγελματική εγκατάσταση του υπόχρεου από τον ίδιο έλεγχο, είτε η μη έκδοση ή η ανακριβής έκδοση τουλάχιστον 3 παραστατικών πώλησης, είτε η μη διαβίβαση στο Πληροφοριακό Σύστημα (ΦΗΜ) της ΑΑΔΕ τουλάχιστον 3 στοιχείων λιανικής πώλησης που έχουν εκδοθεί μέσω ΦΗΜ, ανεξαρτήτως αξίας αυτών.
Λόγω πολύ μεγάλης ζήτησης, προστίθεται ακόμα μια συναυλία, το Σάββατο 17 Ιουνίου!
Ο Κωστής Μαραβέγιας ανοίγει και φέτος το καλοκαίρι με τον τρόπο που μόνον εκείνος ξέρει τόσο καλά! Με ένα πάρτι, μια γιορτή χαράς, συγκίνησης, χορού και τραγουδιού. Όλοι μαζί στο πιο όμορφο σημείο της Αθήνας. Ξάπλα στο γρασίδι, όρθιοι αγκαλιά, καλοκαίρι στην καρδιά.
Τα πρώτα πολυαναμενόμενα πάρτι του θα γίνουν σε έναν από τους αγαπημένους του χώρους, εκεί που για τρεις συνεχόμενες χρονιές έκανε απανωτές sold out εμφανίσεις που έχουν γίνει σημείο αναφοράς για τις επιτυχημένες από κάθε άποψη καλοκαιρινές συναυλίες, στον ΚΗΠΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΡΟΥ! Εκεί που όλοι μας χορέψαμε, τραγουδήσαμε, γίναμε ένα, νιώσαμε παιδιά και γεμίσαμε τη ψυχή μας χαρά και ενέργεια!
Επιστρέφει λοιπόν την Παρασκευή 16 και το Σάββατο 17 Ιουνίου στον κήπο, για να θυμηθούμε, να γελάσουμε, να συγκινηθούμε και πάνω από όλα να φύγουμε στο τέλος της βραδιάς πιο χαρούμενοι και πιο ανάλαφροι!
Ορμώμενος από το στούντιο με το τραγούδι «ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗ» αλλά και το νέο του album που θα κυκλοφορήσει πολύ σύντομα, με όλα τα αγαπημένα μας από τη δισκογραφία του αλλά και δικά του αγαπημένα που διασκευάζει και τραγουδά, επιστρέφει στον Κήπο στο Μέγαρο Μουσικής να γίνουμε όλοι μέρος μιας συναυλίας-γιορτής γεμάτης με μια διάχυτη διάθεση αντίστασης στον αρνητισμό, την αγωνία και την αβεβαιότητα της καθημερινότητας.
Μαζί του, η Ξένια Ντάνια. Επί σκηνής, οι εξαιρετικοί και σταθεροί φίλοι και συνεργάτες του μουσικοί: Νίκος Αγγλούπας (ηλεκτρικό μπάσο), Άγγελος Αγγελίδης (ηλεκτρική κιθάρα), Jim Staridas (τρομπόνι), Χρήστος Καλκάνης (κλαρινέτο, πλήκτρα), Demian Gómez (κρουστά, τύμπανα).
Στην κοινή διαπίστωση τριών επιστημόνων ότι η πραγματικότητα και τα social media είναι δυο διαφορετικοί κόσμοι
Αντώνης Γαλανόπουλος (Πολιτικός Επιστήμων): Τα Social Media αντανακλούν την κοινωνία: Ένα σαφέστατο ψέμα!
Γιώργος Κυρίτσης (Επιστήμων στη Μηχανική Μάθηση): Η νέαπραγματικότητα διαμορφώνει ένα τέλειο περιβάλλον για χειραγώγηση από τα πολιτικά κόμματα
Πέτρος Ιωαννίδης (Πολιτικός Αναλυτής, «Aboutpeople»): «Κινούμενοι μέσα σε πρόσωπα και πράγματα της δικής μας «φυλής» στα social media, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι πραγματικά συμβαίνει έξω απ’ αυτήν. Αφουγκραζόμαστε μέρος της πραγματικότητας κι όχι το σύνολο της»
Μας είπαν ακόμα οι επιστήμονες:
«Η προσπάθεια να μην δημιουργήσουνε μόνο ένα καταναλωτικό προφίλ στα social media, αλλά ένα πολιτικό ιδεολογικό προφίλ, καθίσταται επικίνδυνη».
«Τα κόμματα μέσω των αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να εισβάλουν αποτελεσματικά στα social media για άντληση ψηφοφόρων».
«Τα μοντέλα και οι παλιές στατιστικές μέθοδοι για την πρόβλεψη των ποσοστών των κομμάτων, δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν στην σύγχρονη κοινωνία»
«Λόγω των αλγόριθμων, μάλλον σκεφτόμαστε όλο και λιγότερο, με συνέπεια να χειραγωγούμαστε όλο και περισσότερο»
Των Βασίλη Γαλούπη και Πάνου Κατσαχνιά
Ο Μορφέας έδωσε την επιλογή στον «Εκλεκτό» να επιλέξει το «Μπλε χάπι» ή το «Κόκκινο χάπι». Αν έπαιρνε το πρώτο, ο Νίο θα ξεχνούσε τα πάντα, θα επέστρεφε στο «Matrix» και θα συνέχιζε τη ζωή του σαν να μην είχε συμβεί ποτέ τίποτα. Αν όμως επέλεγε το δεύτερο, τότε θ’ αφυπνιζόταν. Με το τίμημα της αφύπνισης όμως να είναι μεγάλο, αφού εκτός των άλλων, εάν επέλεγε το «Κόκκινο χάπι», ο Νίο δεν θα μπορούσε να επιστρέψει ποτέ στην προηγούμενη του κατάσταση, αν άλλαζε γνώμη.
Σε αντίθεση όμως με την ιστορία που αφηγείται η ταινία «Matrix» του 1999, η ελληνική πραγματικότητα του 2023 δεν φαίνεται να έχει happy end… Με αφορμή το εκλογικό αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου φανερώθηκε η ύπαρξη δύο ή περισσοτέρων εκλογικών σωμάτων. Παράλληλοι κόσμοι, δηλαδή, που ως τέτοιοι δεν έρχονται ποτέ σε επαφή.
Οι «φούσκες» των social media και ο πολιτικός τους μικρόκοσμος, είναι ακριβώς εκείνα τα οικοσυστήματα που κάνουν τους χρήστες να αισθάνονται άνετα με ένα αφήγημα ή με κάτι που πιστεύουν, θεωρώντας ότι αυτό είναι πλειοψηφικό ρεύμα και έξω στην κοινωνία.
Οι Data Journalists απευθύνθηκαν σε ειδικούς της τεχνητής νοημοσύνης και των social media προκειμένου να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τι ακριβώς συνέβη στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, με τα αποτελέσματα – έκπληξη που αιφνιδίασαν ακόμα και τους πιο έμπειρους δημοσκόπους, όπως, βέβαια, και τα κόμματα.
Κάτω από τα social media «κρύβεται» η πραγματικότητα
Θα περίμενε κανείς ότι τα κομματικά επιτελεία θα μπορούσαν να διαβάσουν εγκαίρως την πραγματική εικόνα, πέρα από εκείνες που παρουσιάζουν τα social media. Όπως για παράδειγμα ότι πολλοί νέοι στράφηκαν στα μικρά κόμματα. Ή ότι το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ ουδέποτε αντιλήφθηκε πως έχανε το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του, απόδειξη ότι δεν είχε πραγματική «γείωση» με την κοινωνία. Τι στα αλήθεια συνέβη στις εκλογές της 21ης Μαϊου;
«Στα social media σηκώνουν θόρυβο οι πιο «θυμωμένοι»» παρατηρεί ο Πολιτικός Αναλυτής Πέτρος Ιωαννίδης, κάνοντας λόγο για μια πλασματική εικόνα που δημιουργήθηκε. «Η κοινωνία είναι τελικά ανασφαλής, κι όχι θυμωμένη», συμπεραίνει.
Γεννιούνται σε έναν ψηφιακό κόσμο για να μεγαλώσουν στον πραγματικό
Η πραγματικότητα ως πολύπλοκο μωσαϊκό πολλών απόψεων, εμφανίζεται μόνο όταν βγαίνουμε στον υλικό κοινωνικό μας κόσμο. Ενώ οι ψηφιακές «φούσκες» διατηρούνται ως τέτοιες μόνο στα social media.
“Όσο πιο πολύ χρησιμοποιούμε τις εφαρμογές αυτές η προσωποποίηση αυτή φτάνει σε πολύ μεγάλο βαθμό, μοιάζοντας ολοένα και περισσότερο στον εαυτό μας, με αποτέλεσμα να χτίζεται γύρω μας μια «φούσκα» μέσα στην οποία τελικά ο χρήστης κλειδώνεται χάνοντας την επαφή με το πραγματικό περιβάλλον», επισημαίνει ο Πολιτικός Επιστήμονας, Αντώνης Γαλανόπουλος.
«Τα social media έχουν την τάση να ομαδοποιούν τον κόσμο και να επηρεάζουν την κοινή γνώμη. Μπορούν εύκολα να το κάνουν. Νομίζω ότι τα μοντέλα και οι παλιές στατιστικές μέθοδοι για την πρόβλεψη των ποσοστών των κομμάτων δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν στην σύγχρονη κοινωνία», μάς λέει από την πλευρά του ο ειδικός στην τεχνητή νοημοσύνη Γιώργος Κυρίτσης και προσθέτει:
«Στα social media oι άνθρωποι έρχονται σε επαφή μόνο με το περιεχόμενο που επιβεβαιώνει τις σκέψεις τους. Οι άνθρωποι τείνουν να κάνουν ό,τι και ο άνθρωπος τον οποίο συμπαθούν. Γι’ αυτό και μπορούν να χειραγωγηθούν πιο εύκολα».
«Εκκλησία του Δήμου» Α.Ε.
Λειτουργώντας μέσα στις ψηφιακές «φούσκες», όντας απομονωμένοι και μέσα σ’ ένα φιλικό για τις απόψεις τους περιβάλλον, ξεχνώντας επίσης ότι το like δεν είναι ψήφος, οι χρήστες φαίνεται να μπερδεύουν το ψηφιακό περιβάλλον με εκείνο της αρχαίας «Εκκλησίας του Δήμου» ή της «Αγοράς». Ξεχνούν ότι στην πραγματικότητα αλληλοεπιδρούν σε ψηφιακές πλατφόρμες που ανήκουν σε ιδιωτικές εταιρίες- κολοσσούς. Οι οποίες και παίρνουν τις αποφάσεις για το ποιους παίζουν και ποιους όχι, όπως έγινε με τον Ντόναλντ Τραμπ και το Twitter, αλλά και τι περιεχόμενο παίζουν ή δεν παίζουν. Αναρτήσεις που κατεβαίνουν και χρήστες που μπλοκάρονται για χρονικό διάστημα, γιατί παραβιάζουν τους όρους και τους κανόνες της εταιρείας.
«Η αλληλουχία των αλγορίθμων τροφοδοτείται από τις επιλογές του κάθε χρήστη σε αυτό το περιβάλλον. Από το ποια σελίδα θα επισκεφτεί, πόσο χρόνο θα κάτσει σε αυτήν, πως θα αντιδράσει, θετικά ή αρνητικά, όλα αυτά είναι στοιχεία που τροφοδοτούν την αλληλεπίδραση με το σύστημα», δηλώνει ο κ. Γαλανόπουλος.
Οι εταιρείες αυτές και ενισχύουν το κλείσιμο του κάθε χρήστη στη φούσκα του και περιορίζουν το δικαίωμα λόγου του, αφού δεν πρόκειται για κάποιο δημόσιο χώρο διαλόγου, αλλά για ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι χρήστες χρησιμοποιούν δηλαδή τον χώρο που τους προσφέρει, αλλά την κυριότητα την κρατούν οι εταιρείες αυτές εσαεί. Ενώ παράλληλα, διατηρούν το δικαίωμα κάποιες απόψεις να τις πριμοδοτούν, ενώ κάποιες άλλες να τις κόβουν.
Τα fake news
Προς υπεράσπιση των social media έρχονται τουλάχιστον δύο επιχειρήματα: Ότι για τα μηνύματα των χρηστών δεν είναι υπεύθυνο το Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης που τα προβάλει και ότι τα fake news μεταδίδονται έξι φορές γρηγορότερα στο διαδίκτυο από τις αληθινές ειδήσεις. Την τελευταία αυτή «ιδιότητα» άλλωστε είναι που εκμεταλλεύονται και ομάδες απόψεων όπως αυτή της «επίπεδης γης» για να μεγαλώνουν το κοινό τους παγκοσμίως και κατ’ επέκταση τα έσοδά τους, αφού εισπράττουν χρήματα από τα views των βίντεο και των podcast που ανεβάζουν.
Το πρόβλημα είναι ότι τα fake news μπορούν να κατευθύνουν τους χρήστες στην μία ή στην άλλη κατεύθυνση κι αυτό γιατί είναι προσαρμοσμένα να μοιάζουν στο περιεχόμενο εκείνο που είναι αρεστό στον εκάστοτε χρήστη. Αν για παράδειγμα ο χρήστης τοποθετείται στη μια ή στην άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος, τότε θα πιστέψει οποιαδήποτε είδηση του επιβεβαιώνει την ορθότητα της τοποθέτησης του αυτής. Θα τη θεωρήσει αντικειμενική και όχι μόνο δεν θα προσπαθήσει να τη διασταυρώσει, αλλά ακριβώς επειδή τον βρίσκει σύμφωνο, θα την κοινοποιήσει (share) κιόλας διαδίδοντας την έτσι ακόμα περισσότερο. Κι εδώ δεν υπάρχει διάκριση Αριστεράς – Δεξιάς, αφού την πατάνε εξίσου και οι δύο.
Είμαστε όλοι δημοσιογράφοι
Tη λεγόμενη «διασταύρωση της είδησης» δεν κάνει ο ίδιος ο φορέας πριν τη δημοσίευση, αλλά καλείται να κάνει ο ίδιος ο χρήστης. Πράγμα που δεν γίνεται, μιας και ο κάθε χρήστης δεν μπορεί να μετατραπεί σε ερευνητή-δημοσιογράφο που τηρεί τις αρχές δεοντολογίας πριν από κάθε δημοσίευσή του. Όλα αυτά λειτουργούν ως βρόγχος ανατροφοδότησης ή κατά το κοινώς λεγόμενον: λούπα, στην οποία εμπλέκονται όλοι. Η πλατφόρμα, ο δημιουργός του περιεχομένου, ο καταναλωτής του και οι διαφημιζόμενοι. Και όλοι, εκτός από τον χρήστη ο οποίος απλά χάνει το χρόνο του, κερδίζουν χρήματα. «Εάν δεν πληρώνεις για το προϊόν, τότε είσαι ο ίδιος το προϊόν…». Οπότε στην περίπτωση αυτή, ο χρήστης με την κάλυψη ότι ψυχαγωγείται, προσφέρει το χρόνο και τα δεδομένα του, αποτελώντας παράλληλα και διαφημιστικό στόχο, ενώ με την όλη συμμετοχή του ανεβάζει την αξία των μετοχών των εταιρειών που εμπλέκονται με τα social media.
Games που δεν είναι …παιχνίδι
Κάποιος που χαζεύει μια σελίδα με όπλα, γιατί παίζει ένα παιχνίδι στρατηγικής στο διαδίκτυο, δεν συνειδητοποιεί ότι τη συγκεκριμένη στιγμή δίνει κρίσιμα στοιχεία της ψυχοσύνθεσης ή της ευρύτερης ιδεολογικής του ταυτότητας σε τρίτα μέρη, γεμίζοντας τις αχανείς δεξαμενές των big data και δίχως να γνωρίζει πώς θα χρησιμοποιηθούν μέσω τεχνητής νοημοσύνης και από ποιους.
Αν, για παράδειγμα, κάποιος χρήστης – παίκτης ενδιαφέρεται στις αναζητήσεις του για το μεταναστευτικό, τον φράχτη στον Έβρο, τα οπλικά συστήματα και τον Ερντογάν, τότε θα «συναντηθεί» με τα ανάλογα εκπεμπόμενα μηνύματα από προεκλογικές καμπάνιες κομμάτων με αυτή ή παρόμοια την ατζέντα. Θα βομβαρδίζεται με θέματα αυτών των κατηγοριών, ώστε να κατευθυνθεί προς τη συγκεκριμένη επιλογή.
Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε ως τώρα, οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες το 2016 δεν χρειαζόντουσαν να χακάρουν κανέναν στις ΗΠΑ ή τη Βρετανία για να πετύχουν τους σκοπούς τους. Αρκούσε να καθοδηγούν τα κοινά που θέλανε, προς τα εκεί που θέλανε, προβάλλοντας στοχευμένα την κατάλληλη, κάθε φορά για το σκοπό που θέλανε να επιτύχουν, θεματολογία.
Οι Data Journalists με αφορμή το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα και εν αναμονή του «2ου Γύρου» στις 25 Ιουνίου, μίλησαν με τρεις ειδικούς, προκειμένου με τις γνώσεις και την εμπειρία τους να βοηθήσουν στην σωστή κατανόηση και εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
Ο Αντώνης Γαλανόπουλος
Αντώνης Γαλανόπουλος: Τα Social Media αντανακλούν την κοινωνία: Ένα σαφέστατο ψέμα!
Ο Αντώνης Γαλανόπουλος είναι Πολιτικός Επιστήμονας και υποψήφιος Διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης στο ΑΠΘ. Μας εξηγεί γιατί διαψεύσθηκαν για μια ακόμα φορά οι δημοσκοπήσεις αλλά και πώς επίδρασαν τα social media στις τελευταίες εκλογές.
Κύριε Γαλανόπουλε, γιατί ήταν εντυπωσιακό το εκλογικό αποτέλεσμα;
«Το κυριότερο είναι η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ που μας γυρίζει πίσω στο πρώτο εκλογικό αποτέλεσμα της μεταπολίτευσης ανάμεσα στο πρώτο (ΝΔ) και το δεύτερο κόμμα (ΠΑΣΟΚ). Με το αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου είναι η δεύτερη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι κανείς δεν περίμενε μια τόσο μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο πρώτο -κυβερνών- κόμμα (ΝΔ) και τον δεύτερο (ΣΥΡΙΖΑ), με τις μετρήσεις που το κατέγραφαν να αμφισβητούνται ως υπερβολικές στις εκτιμήσεις τους, για να έρθει το τελικό αποτέλεσμα να είναι δύο και τρεις φορές μεγαλύτερο από αυτές. Υπήρξε δηλαδή, τεράστια απόσταση του πως βίωνε κάποιος την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, με αυτή που αποτυπώθηκε εντέλει στο εκλογικό αποτέλεσμα».
Γιατί διαψεύσθηκαν οι δημοσκοπήσεις, ακόμα και το ExitPoll;
«Η αποτυχία έγκειται στην υπερτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ, πρώτη φορά από το 2012 κατά το οποίο τον υποτιμούσαν, γιατί σταθμίστηκε με λάθος τρόπο το αστάθμητο δείγμα των απαντήσεων στις δημοσκοπήσεις. Έκαναν δηλαδή την επιλογή -θεωρώντας ότι υποτιμούν τον ΣΥΡΙΖΑ- να σταθμίσουν το δείγμα με βάση το ποσοστό που είχε πάρει τον Ιούλιο του 2019 και όχι με εκείνο που είχε πάρει στις Ευρωεκλογές του Μαρτίου του 2019. Κι έτσι είχαμε αυτή την απόκλιση. Έκαναν δηλαδή το λάθος, να θεωρήσουν ως βάση το περίπου 32% που έλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούλιο και όχι το περίπου 24% που έλαβε τον Μάρτιο. Και με βάση αυτό υπολόγιζαν και τη συσπείρωση και τους αναποφάσιστους.
Και με το Exit Poll συνέβη αυτό, γιατί συνέχισαν να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Έκαναν λάθος στη στάθμιση, θεωρώντας ότι η διαφορά που έβρισκαν ήταν εξωπραγματική (δηλώσεις Δημήτρη Μαύρου της MRB την επομένη των εκλογών) και ότι αν την έβγαζαν θα είχαν πρόβλημα. Και με αυτή τη λογική κατ’ άλλους συνέχισαν να κάνουν λάθος ή κατ’ άλλους συνέχισαν να πειράζουν τα δεδομένα ενώ δεν έπρεπε».
Εξακολουθεί η πολιτική (ως πρόταση, περιεχόμενο κ.λπ.) να είναι ο πυρήνας των κομμάτων, ή πλέον καθοριστικό ρόλο παίζει η επικοινωνία;
«Η επικοινωνία είναι μέρος της πολιτικής. Το πώς επικοινωνεί κάποιος τις θέσεις του, είναι καθοριστικό για την πολιτική του. Αν θα το κάνεις με έναν επαγγελματικό τρόπο παραδείγματος χάρη, αυτό μπορεί να φανερώνει ότι απευθύνεσαι στους ειδικούς κάθε φορά κάνοντας μια εξαιρετική προεκλογική καμπάνια. Μπορεί να το κάνεις όπως το ΚΚΕ που λέει ότι εμείς δεν χρησιμοποιούμε επικοινωνιολόγους. Αυτό επικοινωνιακά μπορεί αλλού να πετύχει όπως με τον Γ.Γ. Δημήτρη Κουτσούμπα, αλλού όχι. Αυτά είναι επιλογές που δεν είναι άσχετες με την πολιτική. Το ότι η επικοινωνία παίζει σημαντικό ρόλο είναι δεδομένο. Ζούμε σε μια εποχή που δεν μπορείς να την αποφύγεις. Γιατί δεν τρέχει μόνο από τα τηλεοπτικά κανάλια, όπως ήταν στο παρελθόν. Εδώ και καιρό έχουμε τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (social media) που όπως έχει αποδειχθεί πλέον και με έρευνες παίζουν καθοριστικό ρόλο. Αφού φαίνεται να είναι μια από τις βασικές ή και η βασική πηγή ενημέρωσης για τους νέους κάτω των 35. Όχι απαραίτητα μέσο, αλλά ως τόπος που βρίσκει τα άλλα μέσα. Αν κάποιο κόμμα δεν το καταλάβει αυτό θα έχει πρόβλημα πολιτικό, όχι επικοινωνιακό…».
Στρατηγικές, πολιτικές και επικοινωνιακές οι αστοχίες που εξηγούν ένα τέτοιο αποτέλεσμα;
«Το ύφος για παράδειγμα είναι μια διάσταση της επικοινωνίας. Πολλές φορές στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν κατηγορηθεί για αλαζονεία, ασκώντας αντιπολίτευση. Ο τρόπος δηλαδή, με τον οποίο εμφανίζονταν στη δημόσια σφαίρα, ήταν τουλάχιστον προβληματικός, φανερώνοντας μια έπαρση. Ακόμη κι αν πιστεύει κάποιος ότι έχει δίκιο, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να το επικοινωνήσει. Με τον καθένα από αυτούς να αντανακλά κάτι. Σίγουρα η αλαζονεία δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσει κάποιος οποιαδήποτε θέση, αφού βάζει τον δέκτη σε μία απόσταση. Η ουσία της πολιτικής επικοινωνίας είναι να κάνει αυτόν που σε παρακολουθεί ή σε διαβάζει να νιώσει κοντά σου. Να μειώσει δηλαδή, την όποια απόσταση.
Ο Αλέξης Τσίπρας σε μια από τις συνεντεύξεις του σε lifestyle εκπομπές, δήλωσε ότι όταν προσπαθείς να υποδυθείς κάτι που δεν είσαι, γίνεσαι «cringe». Στα βίντεο του όμως στο TikTok δεν κατάφερε ο ίδιος να το αποφύγει και να μην γίνει, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φάνηκε καλά διαβασμένος κι ας ήθελε να απευθυνθεί στα πλέον νεανικά κοινά του συγκεκριμένου μέσου. Ερασιτεχνικό αποτέλεσμα με κακή ποιότητα εικόνας και βίντεο, μ’ ένα λεξιλόγιο περασμένων δεκαετιών και αστεία επιπέδου ελληνικών ταινιών και λογοπαίγνια που δεν είναι της εποχής πλέον. Πόσω μάλλον όταν το κοινό του συγκεκριμένου μέσου είναι 17 με 24 χρονών. Ενώ κατά κοινή ομολογία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε μια πολύ καλή καμπάνια στο TikTok. Ήτανε άμεση, χαλαρή, με οικεία θέματα, με προβολή της οικογένειας, διαδραστική, χωρίς να κρύψει ποτέ ότι ήταν άκρως επαγγελματική.
Άλλο παράδειγμα είναι εκείνο της Αφροδίτης Λατινοπούλου, που με επαγγελματικά φτιαγμένα βίντεο έχει χιλιάδες followers στο Tik Tok, νούμερα που ανταποκρίνονται σ’ εκείνα ενός πολιτικού αρχηγού».
Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι σε θέση να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα;
«Εδώ και πολύ καιρό και σε πολύ μεγάλο βαθμό. Κι αυτό γιατί είναι κρίσιμα τοποθετημένα. Το αν θα ανοίξουμε την τηλεόραση για να ενημερωθούμε είναι μια επιλογή που γίνεται ολοένα και λιγότερο. Το κινητό μας όμως που έχει όλες τις εφαρμογές μας ακολουθεί παντού και κάποια στιγμή ή στιγμές της μέρας θα μπούμε μέσα στα social media από αυτό. Εφαρμογές που έχουν δομηθεί να γίνονται προσωποποιημένες όσο τις χρησιμοποιούμε κι αυτό είναι που δημιουργεί το πρόβλημα με τα social media.
Όσο πιο πολύ χρησιμοποιούμε τις εφαρμογές αυτές, η προσωποποίηση φτάνει σε πολύ μεγάλο βαθμό, μοιάζοντας ολοένα και περισσότερο στον εαυτό μας, με αποτέλεσμα να χτίζεται γύρω μας μια «φούσκα» μέσα στην οποία τελικά ο χρήστης κλειδώνεται χάνοντας την επαφή με το πραγματικό περιβάλλον. Ερχόμενοι συνεχώς σε επαφή με απόψεις που συμφωνούν με τις δικές του, ο χρήστης φτάνει στο σημείο να νομίζει ότι αυτές είναι πλειοψηφικές μέσα στην κοινωνική πραγματικότητα που όμως δεν ερχόμαστε σε μεγάλη επαφή. Κι αυτό γίνεται γιατί έτσι αισθάνεται ωραία.
Όπως δηλαδή, οι εταιρείες χτίζουν σύμφωνα με το προφίλ τους τις διαφημίσεις που θα δούνε στα social media, έτσι και οι χρήστες έχουν χτίσει τις πολιτικές και κοινωνικές αξίες που πιστεύει ο περίγυρός μας στα Social Media. Κι όταν μερικές φορές αυτό σπάει -όπως με το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα- κάποιοι σοκάρονται».
Αυτή η εικονική πραγματικότητα χτίζεται από τους χρήστες, ή από την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) των εταιρειών που διαχειρίζονται τα προγράμματα;
«Ισχύει το «Συν Αθηνά και χείρα κίνει», αφού σε πολύ μεγάλο βαθμό το εικονικό περιβάλλον χτίζεται από τους ίδιους τους χρήστες. Υπάρχει μια εύλογη δυσανεξία στις αντίθετες απόψεις. Η πλειοψηφία μπαίνει στη διαδικασία να διαγράφει χρήστες, τα σχόλια των οποίων δεν συμφωνούν με τα δικά τους. Γιατί δεν θεωρούν ότι είναι υποχρεωμένοι να καταναλώνουν τον χρόνο που αφιερώνουν για την περιήγηση τους στα social media, διαβάζοντας πράγματα με τα οποία δεν συμφωνούν. Αυτό όμως σημαίνει ότι χτίζουν το περιβάλλον τους κι ότι σιγά-σιγά νομίζουν ότι οι απόψεις με τις οποίες δεν συμφωνούνε, δεν υπάρχουν.
Η αλληλουχία λοιπόν των αλγορίθμων τροφοδοτείται από τις επιλογές του κάθε χρήστη σε αυτό το περιβάλλον. Από το ποια σελίδα θα επισκεφτεί, πόσο χρόνο θα κάτσει σε αυτήν, πως θα αντιδράσει, θετικά ή αρνητικά, όλα αυτά είναι στοιχεία που τροφοδοτούν την αλληλεπίδραση με το σύστημα. Ο κάθε χρήστης δηλαδή, του λέει τι του αρέσει κι αυτό του δίνει αυτό που του αρέσει, προκειμένου να τον κρατάει περισσότερη ώρα μέσα σε αυτό, αποκομίζοντας αφενός περισσότερες προσωπικές πληροφορίες (εμπορεύσιμες) για τον ίδιο και αφετέρου προβάλλοντας του περισσότερες διαφημίσεις. Κι αν στις δοκιμαστικές του προτάσεις προς τον χρήστη το σύστημα κάνει λάθος, γιατί αυτές δεν θα επιβεβαιωθούνε από τον ίδιο, τότε θα τις πάρει πίσω και δεν θα τις ξαναεμφανίσει.
Η προσπάθεια λοιπόν, να μην δημιουργήσουνε μόνο ένα καταναλωτικό προφίλ, αλλά ένα πολιτικό ιδεολογικό προφίλ, καθίσταται επικίνδυνη. Όλο αυτό γίνεται ιδιαίτερα επικίνδυνο δηλαδή, όταν μιλάμε για ελευθερίες και δικαιώματα.
Το είδαμε το 2016 με το Brexit τις εκλογές στις ΗΠΑ και την ανάδειξη του Ντόναλντ Τραμπ, τις κατηγορίες για ανάμειξη της Ρωσίας, στοχεύοντας συγκεκριμένα μηνύματα σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Όχι σε εκείνους που ήταν ήδη πεισμένοι και ψήφιζαν ένα κόμμα, ή ήταν ήδη προσηλυτισμένοι σε μια ιδεολογία ή ένα σκοπό, αλλά σε κοινωνικές ομάδες που θα μπορούσαν να προσελκυθούν. Όπως άνθρωποι π.χ. που ένιωθαν μια ανασφάλεια, ή αγαπούσαν τα όπλα και δεν τους κατέγραφαν οι δημοσκοπήσεις. Σε αυτούς δεν στοχεύουν προβάλλοντας τους κομματικές διαφημίσεις, αλλά μηνύματα πολιτικά που θα τους οδηγήσουν έμμεσα εκεί που θέλουν. Έτσι γίνεται επικίνδυνη για τη Δημοκρατία η ύπαρξη αλγορίθμων που μετατρέπουν τους χρήστες σε καθοδηγούμενους στόχους».
Ο Γιώργος Κυρίτσης
Γιώργος Κυρίτσης: Η νέαπραγματικότητα διαμορφώνει ένα τέλειο περιβάλλον για χειραγώγηση από τα πολιτικά κόμματα
Ο Γιώργος Κυρίτσης είναι επιστήμων στην «Μηχανική Μάθηση» (Machine Learning Engineer). Γεννήθηκε στο Χολαργό το 1987 και αποφοίτησε από την Σχολή Ικάρων Μηχανικών (ΣΜΑ). Στη συνέχεια αποφάσισε να επεκτείνει τις γνώσεις του με ένα μεταπτυχιακό στην Πολυτεχνική σχολή της Λωζάννης (EPFL) στην Επιστήμη Υπολογιστών (Computer Science), με ειδίκευση στην Επιστήμη Δεδομένων (Data Science) και στην Χρηματοοικονομική Μηχανική (Financial Engineering).
Η μηχανική μάθηση (Machine Learning) ασχολείται με την ανάπτυξη αλγορίθμων και μοντέλων που επιτρέπουν σε υπολογιστές και συστήματα να μαθαίνουν από τα δεδομένα, χωρίς να χρειάζεται να προγραμματιστούν αυστηρά. Η ιδέα είναι ότι τα συστήματα μπορούν να αναπτύξουν αυτόνομα την ικανότητα να αναγνωρίζουν πρότυπα, να κάνουν προβλέψεις και να προβαίνουν σε αποφάσεις με βάση τα δεδομένα που τους παρέχονται.
Μεταξύ άλλων λέει, μιλώντας στους Data Journalists με αφορμή τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές και τα αποτελέσματα – έκπληξη:
«Κύριε Κυρίτση, ένας ειδικός στην τεχνητή νοημοσύνη, όπως εσείς, μπορούσε να διακρίνει την τάση που διαμορφωνόταν στις ελληνικές εκλογές της 21ηςΜαϊου και που τα αποτελέσματα εξέπληξαν δημοσκόπους και κόμματα; Ποια ήταν τα «σημάδια»; Τα lockdowns και ο φόβος για την πανδημία, θεωρείτε ότι επηρέασαν;
«Ασφαλώς κι ένας επιστήμονας της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να εντοπίσει αυτές τις καινούργιες τάσεις. Τα μοντέλα μηχανικής μάθησης και ανάλυσης δεδομένων μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά εργαλεία για την πρόβλεψη και την ανίχνευση τάσεων σε πολιτικές εκλογές. Ωστόσο, όταν ένα μοντέλο παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις από προηγούμενα αποτελέσματα, όπως στην περίπτωση των εκλογών της 21ης Μαΐου, είναι φυσικό να προκαλεί αμφιβολίες και επιφυλάξεις. Ίσως να «κατηγορηθεί» ότι προσπαθεί να χειραγωγήσει τους πολίτες».
Όταν λέτε μοντέλο, είναι διαφορετικό από αυτό των δημοσκόπων; Είναι κάτι άλλο; Μπορείτε να μας το εξηγήσετε; Τι ακριβώς κοιτάτε;
«Στην δουλειά μου αυτό που γίνεται στην ουσία είναι να εκπαιδεύουμε ένα μοντέλο, που προσπαθεί να βρει κάποια μοτίβα σε παρελθοντικά δεδομένα, ώστε στη συνέχεια χρησιμοποιώντας τα να μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Άρα όπως καταλαβαίνετε η προβλεπτική ικανότητα του μοντέλου βασίζεται στη διαθεσιμότητα και την ποιότητα των δεδομένων που χρησιμοποιούνται. Επιπλέον φροντίζουμε τα δεδομένα που χρησιμοποιούμε να παρουσιάζουν ποικιλία καθότι η ποικιλία και η ποσότητα των δεδομένων επηρεάζουν την προβλεπτική ικανότητα του μοντέλου. Όσο πιο πλήρης και αντιπροσωπευτική είναι η διαθέσιμη πληροφορία, τόσο πιο ακριβείς μπορούν να γίνουν οι προβλέψεις για το μέλλον».
Οι βάσεις δεδομένων προέρχονται από τα social media, για παράδειγμα;
«Ναι, μπορεί να προέρχονται κι από εκεί. Τα social media αποτελούν μια πλούσια πηγή πληροφοριών. Εκατομμύρια άνθρωποι δημοσιεύουν και ανταλλάσσουν πληροφορίες, απόψεις και αισθήματα μέσω αυτών. Με τη χρήση τεχνικών εξόρυξης δεδομένων και ανάλυσης κοινωνικών δικτύων, είναι δυνατόν να συλλεχθούν δεδομένα από διάφορες πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, όπως το Facebook, το Twitter, το Instagram και άλλα. Αυτά τα δεδομένα μπορούν να περιλαμβάνουν κείμενα, σχόλια, φωτογραφίες, βίντεο και άλλα περιεχόμενα που δημοσιεύονται από τους χρήστες.
Ωστόσο η χρήση δεδομένων από τα social media εγείρει ζητήματα απορρήτου και ηθικής. Οι ερευνητές πρέπει να τηρούν τους κανονισμούς προστασίας προσωπικών δεδομένων και να εξασφαλίζουν την ανωνυμία και την ασφάλεια των δεδομένων που χρησιμοποιούν. Αν και πλέον π.χ. το facebook δεν σου δίνει δεδομένα από private λογαριασμούς αλλά μόνο από public».
Πώς βλέπατε να διαμορφώνεται η τάση; Έδειχνε ο κόσμος μέσα από τα social media ή από τα δικά σας δεδομένα ότι κινείται προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση; Και πότε διαμορφωνόταν αυτή η τάση; Στα lockdowns; Πιο μετά;
«H διαμόρφωση των τάσεων και η επίδραση των social media είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Ο κόσμος γενικά είναι και αναποφάσιστος. Αποφασίζει τελευταία στιγμή. Είναι πολύ δύσκολο να πιάσουν αυτή την τάση τα μοντέλα, βασικά πρέπει να τα προετοιμάσεις κατάλληλα για να πιάνουν αυτές τις τάσεις. Ειδικά με τους νέους που αποφασίζουν τελευταία στιγμή. Τα lockdowns δεν μπορώ να γνωρίζω αν έπαιξαν ρόλο στο αποτέλεσμα».
Πόσο επηρεάζει η τεχνολογική εξέλιξη τις εκλογές έως τώρα και πόσο εκτιμάτε ότι θα επηρεάσει με την εκτίναξη της τεχνητής νοημοσύνης; Τι να περιμένουμε σε σχέση με σήμερα;
«Η τεχνολογική εξέλιξη έχει επηρεάσει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο διεξάγονται οι εκλογές. Πλέον μέσω του διαδικτύου τα πολιτικά κόμματα μπορούν να έρθουν σε επαφή με έναν μεγάλο αριθμό ατόμων. Τα κόμματα μέσω των αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να εισβάλουν αποτελεσματικά στα social media για άντληση ψηφοφόρων. Δημοσκοπικά, μπορεί τα αποτελέσματα των εκλογών στο μέλλον να είναι πολύ πιο απρόβλεπτα από ό,τι ήταν στο παρελθόν.
Τα social media έχουν την τάση να ομαδοποιούν τον κόσμο και να επηρεάζουν την κοινή γνώμη. Μπορούν εύκολα να το κάνουν. Νομίζω ότι τα μοντέλα και οι παλιές στατιστικές μέθοδοι για την πρόβλεψη των ποσοστών των κομμάτων δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν στην σύγχρονη κοινωνία. Ίσως καλύτερα οι παλιές στατιστικές μέθοδοι θα έπρεπε να εμπλουτιστούν με εργαλεία που είναι ικανά να αναλύουν και να επεξεργάζονται μεγάλο όγκο δεδομένων (big data)».
Ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων, ειδικά νέων, καταναλώνουν ειδήσεις μόνο από τα social media. Ουσιαστικά αυτό που καταναλώνουν ως πληροφόρηση είναι όσα «ανεβάζουν» οι φίλοι τους. Ένας μικρόκοσμος. Τι είδους ψηφοφόρους δημιουργεί αυτή η πραγματικότητα; Και πως μπορεί να «εισβάλλει» σε αυτόν τον μικρόκοσμο ένα κόμμα που θέλει να προωθήσει τις δικές του θέσεις;
«Ισχύει αυτό. Τα social media για να αυξήσουν την αλληλεπίδραση και την παραμονή σου στην πλατφόρμα προσπαθούν να σου σερβίρουν περιεχόμενο με το οποίο συμφωνείς ή συμφωνούν οι φίλοι σου. Δηλαδή, οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή μόνο με το περιεχόμενο που επιβεβαιώνει τις σκέψεις τους. Οι άνθρωποι τείνουν να κάνουν ό,τι και ο άνθρωπος τον οποίο συμπαθούν. Γι’ αυτό και μπορούν να χειραγωγηθούν πιο εύκολα.
Αυτή η πραγματικότητα μπορεί να δημιουργήσει ψηφοφόρους που είναι επιρρεπείς στην επιβεβαίωση των απόψεων τους και δυσκολεύονται να λάβουν υπόψη πληροφορίες που έρχονται σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις τους.Αυτή η πραγματικότητα διαμορφώνει ένα τέλειο περιβάλλον για χειραγώγηση από τα πολιτικά κόμματα. Για παράδειγμα, υπάρχουν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να επεξεργαστούν έναν μεγάλο όγκο κειμένου με στόχο την συμπύκνωση της πληροφορίας σε κάποια bulletpoints. Τα bulletpoints θα είναι τα κυρίαρχα θέματα και οι απόψεις των χρηστών σε αυτόν τον μικρόκοσμο. Άρα ένα πολιτικό κόμμα θα μπορούσε να εισβάλει σε αυτόν τον μικρόκοσμο με περιεχόμενο που είναι «κοντά» σε αυτά τα bulletpoints».
Πρακτικά, χειραγωγούνται από τον αλγόριθμο του π.χ. του facebook και του twitter ή από τον εαυτό τους, δηλαδή απ’ αυτό που θέλουνε να βλέπουνε;
«Ο αλγόριθμος δεν ενδιαφέρεται να χειραγωγήσει, απλώς έχει έναν στόχο (objective). Ο αλγόριθμος θέλει να μείνεις στην πλατφόρμα όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Άρα, ο αλγόριθμος προσπαθώντας να μεγιστοποιήσει τον χρόνο που καταναλώνεις στην πλατφόρμα, προσπαθεί να σου σερβίρει άρθρα και posts με βάση τα likes των φίλων σου. Αυτό δημιουργεί την ομαδοποίηση. Ο άνθρωπος τείνει να βλέπει στο ίντερνετ αυτά με τα οποία συμφωνεί. Κι έτσι ενισχύεται περισσότερο η άποψή του. Νομίζει ότι εκείνο που πιστεύει αυτός είναι κι αυτό που συμβαίνει στην κοινωνία».
Ένας ειδικός μπορεί να δει τις τάσεις που διαμορφώνονται απ’ όλους αυτούς τους μικρόκοσμους; Ότι η μεν τάση έχει μεγαλύτερη διείσδυση στην κοινωνία, η δε όχι. Υπάρχει τρόπος να ξέρει κάποιος τι πραγματικά συμβαίνει; Να βλέπει την μεγάλη εικόνα απ’ όλα αυτά τα υποσύνολα;
«Ναι υπάρχει. Για όποιον χειρίζεται τα big data, βέβαια. Υπάρχουν εργαλεία ανάλυσης δεδομένων που μπορούν να εντοπίσουν τάσεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ των χρηστών. Θες πολλά δεδομένα όμως. Γι’ αυτό ανέφερα τον όρο big data, για να εξάγεις μια όσο το δυνατόν αντικειμενική άποψη για την δυναμική όλων των τάσεων».
Ένας ερευνητής της τεχνητής νοημοσύνης είναι πιο εύκολο σήμερα να διακρίνει τις τάσεις που κυριαρχούν συγκριτικά με έναν κλασικό δημοσκόπο;
«Είναι δύσκολο να το απαντήσω αυτό. Ίσως ναι. Αρκεί να έχει πρόσβαση σε μεγάλα δεδομένα και ποιοτικά δεδομένα».
Οι αλγόριθμοι καθορίζουν τι θα δεις. Και βλέποντας τι πατάς δημιουργούν ένα σύμπαν πληροφόρησης στα μέτρα του καθένα μας. Η δική μας «φούσκα». Ποιοι είναι οι κίνδυνοι, αφενός πολιτικά κι αφετέρου κοινωνικά;
«Μπορεί να υπάρξει η κυριαρχία μια ή δυο απόψεων και να μην υπάρχει πολυφωνία. Υποτίθεται ότι είμαστε στην φάση της υπερπληροφόρησης, όμως. Όπως είπατε οι αλγόριθμοι προσαρμόζουν το περιεχομένου με βάση τα ενδιαφέροντα, τις προτιμήσεις και τη συμπεριφορά του κάθε χρήστη. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να προτιμούν και να δίνουν περισσότερη βαρύτητα σε πληροφορίες που επιβεβαιώνουν αυτό που πιστεύουν, ενώ αγνοούν πληροφορίες που αμφισβητούν τις προκαταλήψεις τους. Άρα ο καθένας μας βρίσκεται σε ένα πολύ προσαρμοσμένο/προσωποποιημένο περιβάλλον.
Πολιτικά, αυτό μπορεί να ενισχύσει την πόλωση και τη διάχυση ψευδών ειδήσεων, καθώς οι χρήστες εκτίθενται μόνο σε περιεχόμενο που ταιριάζει στις προκαταλήψεις τους. Κοινωνικά, αυτό το φαινόμενο μπορεί να οδηγήσει σε μια ενίσχυση των υπαρχόντων ανισοτήτων. Οι άνθρωποι μπορεί να έχουν περιορισμένη έκθεση σε πληροφορίες και απόψεις που διαφέρουν από τις δικές τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ενίσχυση των προκαταλήψεων και την απομόνωση από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες.
Πολλές φορές, βέβαια, ο αλγόριθμος διευκολύνει κιόλας. Όπως στις πλατφόρμες streaming που σου προτείνει με επιτυχία τραγούδια ή ταινίες που σου αρέσουν. Από την άλλη, όμως, μάλλον σκέφτεσαι όλο και λιγότερο, με συνέπεια να χειραγωγείσαι όλο και περισσότερο». .
Ο κόσμος εκπαιδεύεται σε ένα μοτίβο «βλέπω τίτλο, σκρολ». Αν και αυτά τα μέσα βγάζουν τα λεφτά τους με το να σου τραβάνε την προσοχή, ουσιαστικά σε εκπαιδεύουν να έχεις μειωμένη προσοχή π.χ. να διαβάσεις μια είδηση, να ξεχωρίσεις τι είναι ένα έγκυρο ρεπορτάζ από ένα fakenews. Ο κόσμος γίνεται λιγότερο ή περισσότερο χειραγωγίσιμος;
«Περισσότερο χειραγωγίσιμος. Γι’ αυτό η εκπαίδευση του κοινού σε θέματα αξιοπιστίας των πληροφοριών και αναγνώρισης των fake news είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Όντως αυτός ο τρόπος λειτουργίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως η προβολή τίτλων που τραβάνε την προσοχή και η συνεχής ροή πληροφοριών, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της προσοχής και την μείωση της κριτικής ικανότητας».
Μπορεί να μπει ένα όριο στα fake news ή τις φωτογραφίες που έχουν παραχθεί από την τεχνητή νοημοσύνη;
«Ναι, είναι δυνατό να τεθούν όρια στα fake news και στις φωτογραφίες που παράγονται από την τεχνητή νοημοσύνη. Γίνονται προσπάθειες για την ανάπτυξη αλγορίθμων που μπορούν να ανιχνεύσουν την παραπληροφόρηση και την ανακοίνωση ψευδών πληροφοριών. Στο μέλλον ίσως και οι άνθρωποι να είναι πιο έμπειροι στην αναγνώριση των fake news. Όσον αφορά στις φωτογραφίες που παράγονται από την τεχνητή νοημοσύνη, μπορούν να εφαρμοστούν τεχνικές ανάλυσης εικόνας και επαλήθευσης για τον εντοπισμό πιθανών παραπλανητικών ή παραποιημένων εικόνων».
Ο Πέτρος Ιωαννίδης
Πέτρος Ιωαννίδης: Σεισμός σε δύο ημίχρονα
«Κινούμενοι μέσα σε πρόσωπα και πράγματα της δικής μας «φυλής», δεν μπορούμε να γνωρίζουμε -τουλάχιστον με ακρίβεια- τι πραγματικά συμβαίνει έξω» μάς εξηγεί ο Πέτρος Ιωαννίδης, Πολιτικός Αναλυτής και Διευθυντής της εταιρείας «Aboutpeople»:
Κύριε Ιωαννίδη, πως αποτιμάτε το εκλογικό αποτέλεσμα;
«Σε κάθε περίπτωση μιλάμε για μια μεγάλη νίκη για τη ΝΔ, αφού το ποσοστό του 41% είναι μεγαλύτερο από αυτό που είχε πάρει το 2019. Κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί. Κόμμα δηλαδή, μετά από 4ετη κυβερνητική θητεία, να ξανακερδίζει τις εκλογές με μεγαλύτερο ποσοστό από την προηγούμενη φορά.
Συντριπτική ήττα για τον ΣΥΡΙΖΑ, που έχασε 11,5 μονάδες περίπου από αυτό που είχε πάρει το 2019.
Η αύξηση που κατέγραψε το ΠΑΣΟΚ, σε ποσοστό σχεδόν 50% από αυτό που είχε πάρει το 2019 κατατάσσει το κόμμα του κ. Ανδρουλάκη στους νικητές της αναμέτρησης. Εκτιμώ όμως ότι σε συνάρτηση με το ποσοστό απωλειών του ΣΥΡΙΖΑ η αύξηση αυτή θα μπορούσε να είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Για τα τρία κόμματα που πλησίασαν (ΝΙΚΗ, ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΜέΡΑ25), αλλά δεν κατάφεραν να υπερβούν το 3%, ώστε να μπούνε στη Βουλή, θα πρέπει να περιμένουμε το αποτέλεσμα των εκλογών στις 25 Ιουνίου για να δούμε τελικά τι θα συμβεί. Συνήθως τα κόμματα που δεν μπαίνουν την πρώτη φορά στη Βουλή τη δεύτερη δυσκολεύονται. Όμως επειδή το σκηνικό είναι πάρα πολύ ρευστό ακόμα, μιας και το αποτέλεσμα της προηγούμενης κάλπης, προκάλεσε έναν «σεισμό», είναι ανοιχτό το τι θα γίνει τελικά.
Τρία είναι τα στοιχήματα της επόμενης εκλογικής διαδικασίας:
Το αν η ΝΔ θα διατηρήσει τα πολύ υψηλά ποσοστά της
Το τι θα γίνει στο χώρο της Κεντροαριστεράς: Θα πλησιάσει το ΠΑΣΟΚ τον ΣΥΡΙΖΑ, θα αυξήσει ή θα μειώσει το ποσοστό του ο ΣΥΡΙΖΑ, ποιος θα είναι δηλαδή ο συσχετισμός δυνάμεων στην Κεντροαριστερά μετά τις επόμενες εκλογές
Το τι θα συμβεί με τα τρία κόμματα που παλεύουν για να μπουν στη Βουλή».
Γιατί οι δημοσκοπήσεις έπεσαν για ακόμη μια φορά έξω στην πρόβλεψή τους;
«Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι προβλεπτικά εργαλεία. Προβλεπτικό εργαλείο είναι το ExitPoll. Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν τάσεις της στιγμής. Απόψεις δηλαδή των πολιτών που στην πορεία μπορεί και α’ αλλάξουν. Κάτι που φάνηκε και τώρα αφού περίπου το 1/5 των πολιτών αποφάσισε την τελευταία εβδομάδα. Θα έλεγα ότι οι δημοσκοπήσεις έπιασαν την γενική τάση, όχι όμως την τεράστια καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ».
Όμως και το Exit Poll που είναι προβλεπτικό εργαλείο δεν έπεσε μέσα.
«Το Exit Poll που βγαίνει αμέσως μόλις κλείσουν οι κάλπες (19:00) είναι σε ποσοστό 80%, αφού δεν συμπεριλαμβάνει εκείνους που ψηφήσαν το απόγευμα. Μια ώρα μετά (20:00) βγαίνει το τελικό. Σε αυτό οι προβλέψεις έπεσαν έξω μόνο ως προς το εύρος της πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ».
Η «βουβή» όπως χαρακτηρίστηκε προεκλογική περίοδος συντέλεσε σε αυτό;
««Βουβές» εκλογές ήταν σίγουρα. Επίσης, δεν υπήρχε έντονη προσδοκία του κόσμου σε κάτι στις εκλογές αυτές. Το 2015 υπήρχαν ψηφοφόροι -από την μεριά του ΣΥΡΙΖΑ κυρίως- που έλπιζαν σε μια αλλαγή. Το 2019 υπήρχαν ψηφοφόροι -από την μεριά της ΝΔ κυρίως- που έλπιζαν και εκείνοι. Σε αυτές τις εκλογές δεν υπήρχε τάση αλλαγής, δεν βλέπαμε ενθουσιασμό και ελπίδα στο σύνολο του εκλογικού σώματος».
Η παραλίγο αυτοδυναμία της ΝΔ (41%) και το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ (20%) ήταν γνωστά;
«Εκτός από την περίοδο του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών, όλες οι δημοσκοπήσεις αποτύπωναν σταθερά -σίγουρα όχι της τάξης του 20%- το προβάδισμα της ΝΔ. Στο Poll of Pollsτο ποσοστό της διαφοράς ήταν γύρω στο 7-8%, άρα έπιασε την τάση».
Ποιοι παράγοντες έκριναν το αποτέλεσμα των εκλογών;
«Τέσσερις βασικοί:
Η ΝΔ συνολικά (και ο Κυριάκος Μητσοτάκης και τα στελέχη του), εξέφρασε ένα καθαρό και συγκροτημένο μήνυμα ενόψει εκλογών
Ο ΣΥΡΙΖΑ στην προεκλογική του καμπάνια, άλλαζε συνεχώς το δικό του μήνυμα μπερδεύοντας τους πολίτες
Ο ΣΥΡΙΖΑ καθ’ όλη τη διάρκεια της 4ετίας έκανε μια αντιπολίτευση που έμοιαζε θυμωμένη, διαβάζοντας λάθος την κοινωνία που στην πραγματικότητα ήταν αγχωμένη και ανασφαλής. Οπότε και η αντιπολιτευτική του τακτική δεν έπιανε τον παλμό της κοινωνίας.
Το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής. Όπου οι ψηφοφόροι της ΝΔ, ακούγοντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος έκανε λόγο για αυτοδύναμη κυβέρνηση, ψήφισαν με τη λογική της ενισχυμένης αναλογικής ,ενώ οι ψηφοφόροι των υπολοίπων κομμάτων ψήφισαν με τη λογική της απλής αναλογικής και των κυβερνητικών συνεργασιών. Γι’ αυτό και είχαμε κι ένα μεγάλο ποσοστό (16%) στα κόμματα εκτός Βουλής, όταν το 2019 ήταν 8%».
Ηττήθηκε το σύστημα της Απλής Αναλογικής;
«Το σύστημα της Απλής Αναλογικής είναι θα μπορούσαμε να πούμε υπό προϋποθέσεις το πιο δημοκρατικό σύστημα. Δεν ηττήθηκε λοιπόν το σύστημα της Απλής Αναλογικής, ηττήθηκε ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκαν το σύστημα της Απλής Αναλογικής τα κόμματα».
Εξακολουθεί να θεωρείται η ελληνική κοινωνία ως προοδευτική με «αντιδεξιό» πρόσημο;
«Για δεκαετίες, εάν συγκρίναμε τα ποσοστά των κομμάτων με δεξιό πρόσημο με τα «αντιδεξιά» -ακόμα και τις περιόδους που η ΝΔ ήτανε κυβέρνηση- τα δεύτερα υπερτερούσαν. Μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου αυτό δείχνει να αλλάζει, αλλά ας περιμένουμε και τις επόμενες εκλογές την 25η Ιουνίου για να έχουμε την οριστική αποτύπωση της εικόνας.
Το πώς θα καταλήξει το σύστημα στην Κεντροαριστερά με τα ποσοστά που θα λάβουν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, θα καθορίσει και το μετέπειτα κεντρικό πολιτικό σκηνικό, αφού υπάρχει το ενδεχόμενο να έχουμε ένα μόνο μεγάλο πολιτικό κόμμα και δύο πλέον μεσαία ν’ ακολουθούν. Δεν θα έχουμε δηλαδή πλέον την κλασική έως τώρα μορφή δικομματισμού στην Ελλάδα».
Στις εκλογές αυτές υπήρχαν λόγω Social Media παράλληλα εκλογικά σώματα;
«Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης στα οποία κινείται ο καθένας μας αντιπροσωπεύουν μια πραγματικότητα (εικονική ή μη) σίγουρα όμως όχι την πραγματική κατάσταση στο σύνολο της. Είναι μια «φούσκα» μέσα στην οποία συνομιλούμε με χρήστες και διαβάζουμε πράγματα με τα οποία κατά κύριο λόγο συμφωνούμε. Άρα κινούμενοι μέσα σε πρόσωπα και πράγματα της δικής μας «φυλής», δεν μπορούμε να γνωρίζουμε -τουλάχιστον με ακρίβεια- τι πραγματικά συμβαίνει έξω απ’ αυτήν. Αφουγκραζόμαστε μέρος της πραγματικότητας κι όχι το σύνολο της».
Μπορεί μια πλασματική εικόνα να παράξει μετρήσιμα αποτελέσματα;
«Στα social media σηκώνουν θόρυβο οι πιο «θυμωμένοι». Άρα δεν αποκλείω ο ΣΥΡΙΖΑ να παρασύρθηκε από αυτό και να νόμισε ότι οι συγκεκριμένοι εκφράζουν το σύνολο της κοινωνίας. Ίσως η πλασματική αυτή εικόνα επηρέασε, στο να μην βλέπει ο ΣΥΡΙΖΑ την πραγματική και να νομίζει ότι η κοινωνία είναι «θυμωμένη», ενώ είναι ανασφαλής. Οδηγούμενος έτσι σε μια «θυμωμένη» αντιπολίτευση και άρα στοχεύοντας λάθος. Αυτό φάνηκε και με τις πολιτικές διαφημίσεις του ΣΥΡΙΖΑ που ήταν λάθος γιατί ήταν «μαύρες» και δεν έβγαζαν μια αισιοδοξία και προοπτική».
Όλα αυτά φανερώνουν και μια υστέρηση της πολιτικής έναντι της επικοινωνίας;
«Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε πρόγραμμα, αλλά δεν στάθηκε τόσο στην συζήτηση για το μέλλον, αλλά στην σκληρή κριτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Αυτό ήταν και επικοινωνιακό λάθος -γιατί οι πολίτες ψηφίζουν κυρίως για το αύριο- αλλά και λάθος πολιτικής εκτίμησης».
Με βάση το πρώτο αποτέλεσμα μπορεί να προβλεφθεί το αποτέλεσμα της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης;
«Όπως λένε Μητσοτάκης, Τσίπρας και Ανδρουλάκης «η κάλπη είναι άδεια» μπροστά στις επόμενες εκλογές. Αυτή τη στιγμή είναι ακόμα νωρίς, δεν μπορούν να γίνουν προβλέψεις για το ακριβές αποτέλεσμα, αλλά είναι σαφές ότι η ΝΔ έχει ένα τεράστιο προβάδισμα».
Μπορούμε πλέον να μιλάμε για κανονικότητα μετά τον «κύκλο» των εκλογικών αποτελεσμάτων του 2012 και του 2023;
«Όχι. Η κανονικότητα θα ήταν ο νέος δικομματισμός (ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ) να ήταν σε υψηλά ποσοστά της τάξης του 30 και 35%, το κάθε ένα, αφού ο παλιός έφτανε αθροιστικά το 80-85%. Με βάση το εκλογικό αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου δεν μπορούμε να μιλάμε για επιστροφή στο παρελθόν μετά την νέα ανακατάταξη που καταγράφηκε. Συνολικά για τη νέα εικόνα που διαμορφώνεται, θα μπορούμε να συζητήσουμε μετά την 25η Ιουνίου και τα τότε εκλογικά αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση εν μέσω 2 εκλογικών αναμετρήσεων είναι παρακινδυνευμένο να γίνεται λόγος για επιστροφή στην όποια κανονικότητα, ας κάνουμε υπομονή λίγες εβδομάδες για να έχουμε την πλήρη εικόνα».
Ποιο αναμένετε να είναι το ποσοστό συμμετοχής στις επόμενες εκλογές που γίνονται πια μέσα στο καλοκαίρι;
«Εκλογές τέλος Ιουνίου και μια εκλογική αναμέτρηση που δεν φαίνεται ότι θα έχει ισχυρό διακύβευμα με βάση το αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου. Λογικά η συμμετοχή θα είναι μικρότερη. Αναμένουμε…».
Ο Κώστας Μακεδόνας συνεχίζει τις καλοκαιρινές του συναυλίες σε όλη την Ελλάδα και στην Κύπρο! Είτε με τις προσωπικές του συναυλίες, είτε σε αφιερώματα σπουδαίων δημιουργών, ο Κώστας Μακεδόνας μας υπόσχεται να μας χαρίσει για άλλη μία φορά τις πιο όμορφες μουσικές βραδιές του καλοκαιριού!
Αναλυτικά το πρόγραμμα
ΙΟΥΝΙΟΣ
Δευτέρα 12 Ιουνίου: Αγρίνιο - Αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη
Με σκάγια στο σώμα του εντοπίστηκε νεκρό ελάφι, που βρέθηκε δίπλα σε εθνική οδό, σε περιοχή της λίμνης Κερκίνης, κάτω από το χωριό Ακριτοχώρι.
Το άτυχο ζώο εντοπίστηκε από τον φύλακα του Εθνικού Πάρκου, Αντώνη Ηλιάδη, κατά τη διάρκεια της περιπολίας του.
Αμέσως για το περιστατικό ενημερώθηκε το Δασαρχείο Σιδηροκάστρου και το Αστυνομικό Τμήμα Κ. Ποροϊων, ενώ στην αυτοψία που ακολούθησε φέρεται πως την ίδια «τύχη», είχαν άλλα δύο ελάφια που οι δράστες εικάζεται ότι τα πήραν μαζί τους.
«Τρία ήταν τα ελάφια που σκότωσαν, σύμφωνα με την αυτοψία και τα ίχνη που βρέθηκαν. Τα δύο ελάφια, φέρεται να ήταν μικρά και να τα κουβάλησαν εύκολα, ενώ το θηλυκό ελάφι που εντοπίστηκε ήταν περίπου 200-250 κιλά» δήλωσε ο φύλακας του Εθνικού Πάρκου Κερκίνης, Αντώνης Ηλιάδης
Σύμφωνα με τον κ. Ηλιάδη, τα ελάφια ήταν ζώα εκτροφής μονάδας της περιοχής, που εισήχθησαν νομίμως από το εξωτερικό και διέφυγαν την περίφραξη της φάρμας μετά τον προ μηνών θάνατο του εκτροφέα τους και την εγκατάλειψη της φάρμας.
«Υπολογίζεται πως στη φάρμα ζούσαν 18 ελάφια, με το αρσενικό να φτάνει περίπου τα 350 κιλά και το οποίο μπορεί αυτή τη στιγμή να κυκλοφορεί ελεύθερο», είπε ο κ. Ηλιάδης, ενώ άγνωστη παραμένει η τύχη των υπολοίπων ελαφιών.
«Δύο είναι τα ζητήματα που τίθενται αυτή τη στιγμή, πρώτον η οδική ασφάλεια των πολιτών, καθώς αυτά τα ζώα που κάνουν μεγάλα δρασκελίσματα, έχουν συνηθίσει την ανθρώπινη παρουσία και δεν τρομάζουν από τη διέλευση των οχημάτων και δεύτερο και πολύ σημαντικό ζήτημα είναι πως αυτά τα σπάνια ζώα, όσα μέχρι στιγμής σώθηκαν, βρίσκονται παράκτια της λίμνης Κερκίνης και της ευρύτερης περιοχής και πρέπει πάση θυσία να προστατευτούν», επισημαίνει ο φύλακας του Εθνικού Πάρκου Κερκίνης.
«Παρότι η θήρα έχει απαγορευτεί από τον Φεβρουάριο και τα κυνηγητικά όπλα έπρεπε να είναι στις θήκες τους, εντούτοις αυτή η αποτρόπαια πράξη αποδεικνύει πως υπάρχουν ασυνείδητοι κυνηγοί, που κατά λάθος είχαν τα όπλα στα αυτοκίνητα και που ίσως κατά λάθος σκότωσαν τα άκακα ζώα. Όλα κατά λάθος γίνονται», λέει με «πικρία» στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ηλιάδης.
Έρευνες για τον εντοπισμό των δραστών, διεξάγονται από το ΑΤ Ποροϊων, ενώ ο εντοπισμός των ελαφιών είναι υπό τη διαχείριση του δασαρχείου της περιοχής.
Ο Σπύρος Παρασκευάκος συναντά ξανά την Κατερίνα Παράσχου στην Ταράτσα του Micraasia στο Γκάζι, την Πέμπτη 15 Ιουνίου.
Σαν φυσική συνέχεια των room sessions που έκανε ο Σπύρος λίγο πριν τις καραντίνες με την Κατερίνα τα οποία ήταν και η αφορμή για να γνωριστούν και να της γράψει το πρώτο της τραγούδι με τίτλο «Εκδοχή» σε στίχους του Σταύρου Σταύρου.
Ύστερα από δύο χειμωνιάτικες σεζόν, βρίσκονται ξανά για μια και μοναδική φορά να το γιορτάσουν καλοκαιρινά την Πέμπτη 15 Ιουνίου σε μία από τις πιο όμορφες ταράτσες της πόλης!
Πέμπτη 15 Ιουνίου - Ώρα έναρξης : 21.30
Micraasia – Κωνσταντινουπόλεως 70 Αθήνα
Τηλέφωνο κρατήσεων:6909247999
Είσοδος: 6 ευρώ.
Λίγα λόγια για τον Σπύρο Παρασκευάκο
Ο Σπύρος Παρασκευάκος είναι τραγουδοποιός και συνθέτης. Έχει γράψει μουσική για θεατρικές παραστάσεις και ασχολείται κατά κύριο λόγο με το τραγούδι.
Γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας, σπούδασε περιβάλλον στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Παράλληλα ξεκίνησε να ασχολείται και με τη μουσική σπουδάζοντας κλασικό πιάνο.
Είναι επίσης απόφοιτος του εργαστηρίου μουσικής για θέατρο του Εθνικού Θεάτρου και σπουδάζει σύγχρονο τραγούδι και φωνητική με την Έλλη Πασπαλά.
Διακρίθηκε στην 4η ακρόαση της Μικρής Άρκτου του Παρασκευά Καρασούλου όπου και κυκλοφόρησε το πρώτο του τραγούδι «Γλυκός Γενάρης» με ερμηνευτή τον Απόστολο Κίτσο. Στη συνέχεια κυκλοφόρησε το πρώτο του album «Απ’ το μηδέν» με ερμηνευτή τον Ζαχαρία Καρούνη και το δεύτερο album «Τρίτη έξοδος» σε στίχους του Γιάννη Βασιλόπουλου και ερμηνεύτρια την Δήμητρα Σελεμίδου. Σύντομα θα κυκλοφορήσει, ως τραγουδοποιός πλέον, το τρίτο του album. Προάγγελοι αυτού του album είναι τα τραγούδια «Τραπεζάκι σαλονιού» και «Αγαπαμε». Παράλληλα κυκλοφόρησε και την πρώτη του ποιητική συλλογή «Μικρά καρφιά», επίσης από τη Μικρή Άρκτο.
Έχει γράψει τραγούδια και συνεργαστεί με σημαντικούς καλλιτέχνες όπως οι Φοίβος Δεληβοριάς, Ελεωνόρα Ζουγανέλη, Μάνος Ελευθερίου, Γιώτα Νέγκα, Βικτώρια Ταγκούλη, Nalyssa Green κ.ά.
Έχει γράψει μουσική για θεατρικές παραστάσεις όπως «Υγρά μάτια» του Κ. Παππά, «Virtual reality» του Η. Παρασκευόπουλου, «Το πράσινο μου το φουστανάκι» της Λένας Κιτσοπούλου καθώς και για το θεατρικό αναλόγιο «Μια νύχτα για τον Σαίξπηρ» σε συνεργασία με το Θέατρο Τέχνης. Με την ομάδα Αίολος έγραψε μουσική στις παραστάσεις «Ο μικρός εγώ» βασισμένο στο μυθιστόρημα «Τα ρέστα» του Κώστα Ταχτσή, «Ματωμένος γάμος» του F.G.Lorca και «Οδός Ολύμπου 12» βασισμένο στην «Ελληνική μυθολογία» του Νίκου Τσιφόρου σε σκηνοθεσία του Βασίλη Ανδρέου.
Λίγα λόγια για την Κατερίνα Παράσχου
H Κατερίνα Παράσχου γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1995, στην Λευκωσία της Κύπρου. Από πολύ μικρή κατάλαβε πως ζει για την μουσική. Μπήκε στον κόσμο της μουσικής, ακούγοντας μεγάλους συνθέτες όπως Χατζιδάκι, Κουγιουμτζή και Ζαμπέτα. Είχε γύρω της μια οικογένεια που αγαπά και ασχολείται με την μουσική.
Έκανε μαθήματα κιθάρας και πιάνο σε ωδείο. Στα 16 της μπήκε στο Μουσικό Λύκειο Λευκωσίας. Εκεί έκανε κυρίως κλασσικό τραγούδι και πιάνο. Της έδωσε την ευκαιρία να συμμετέχει σε παρά πολλούς διαγωνισμούς στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό. Επίσης στο πλαίσιο αυτό συνεργάστηκε σε μεγάλες εκδηλώσεις μαζί με τον Δημήτρη Μπάση, την Χαρούλα Αλεξίου, τον Γιώργο Νταλάρα και τον Γιάννη Κότσιρα.
Το 2013 συμμετείχε στον Κυπριακό διαγωνισμό τραγουδιού, με το τραγούδι " Ήλιε μου", μαζί με τον Ανδρέα Ελεσνίτσαλη, κερδίζοντας την 3η θέση και το βραβείο ερμηνείας.
Σπούδασε στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και στο Εθνικό Ωδείο, στο Τμήμα Σύγχρονου Τραγουδιού. Κατά την διάρκεια των σπουδών της, από το 2015 έως τώρα, συνεργάστηκε με τους Γιάννη Μαρκόπουλο, Αντώνη Μιτζέλο, Μιχάλη Χατζηγιάννη, Δημήτρη Μπάση, Γιώτα Νέγκα, Κώστα Μακεδόνα, Κατερίνα Κούκα, Στέλιο Διονυσίου, Παντελή Θαλασσινό και Γεωργία Νταγάκη. Τον Σεπτέμβριο του 2017 συμμετείχε στην μουσική παράσταση "Ζήτω το Ελληνικό τραγούδι", του Διονύση Σαββόπουλου, στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας, στην Κύπρο.
Κατά την διάρκεια των σπουδών της, αφιερώθηκε πλήρως στο τραγούδι και την μουσική. Κάνει διάφορες εμφανίσεις σε μουσικές σκηνές, και συναυλίες σε Αθήνα και Κύπρο.
Από τον Δεκέμβριο του 2018, ξεκίνησε μια σειρά εμφανίσεων με τον Σπύρο Παρασκευάκο, στα «Room Sessions» του μουσικοσυνθέτη, ως βασική συνεργάτιδα. Μαζί ετοιμάζουν την πρώτη της δισκογραφική δουλειά.
Διαφωνούμε κάθετα με κάθε φωνή της αντιπολίτευσης περί κρυφής ατζέντας της Νέας Δημοκρατίας στον χώρο της Υγείας. Η ατζέντα είναι ολοφάνερη από όλη την προηγούμενη τετραετία.
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΑΡΧΟΝΤΑΚΗΣ
Από την περίπτωση του μικρού Παναγιώτη-Ραφαήλ, για τον οποίο ο Βασίλης Κικίλιας και το Υπουργείο Υγείας αρνήθηκε να δώσει τα απαιτούμενα χρήματα για την ειδική θεραπεία στο εξωτερικό με το πρόσχημα των -δήθεν- χαμηλών πιθανοτήτων θεραπείας, την σχέση κόστους οφέλους, μέχρι τις ΜΕΘ πολυτελείας του Σκέρτσου και τις δομές για τα νησιά που χρειαζόμαστε μόλις για 4 μήνες τον χρόνο όταν έρχονται τα τουριστάκια τα ζουμπουρλούδικα, η ατζέντα είναι ολοφάνερη. Απλά θυμίζουμε πως ο Παναγιώτης-Ραφαήλ είναι καλά και με την οικογένειά του με απόφαση του ελληνικού λαού που έδωσε τα χρήματα από την τσέπη του.
Η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα σε έξοδα πολιτών στην ιδιωτική υγεία. Από άρνηση αγοράς Αξονικών και Μαγνητικών τομογράφων, ώστε ο ασθενής να εξαναγκάζεται να πληρώνει ιδιωτικά, μέχρι ραντεβού του... χρόνου και χειρουργεία μετά από 6 μήνες, η Νέα Δημοκρατία χτυπάει τα ντραμς στον ρυθμό της κερδοσκοπίας πάνω από την υγεία. Έχει κουρελιάσει το ΕΣΥ και κοροϊδεύει τους πολίτες περί προσλήψεων, όταν στην τεττραετία που μας πέρασε προσέλαβε λιγότερους από τις αποχωρήσεις.
Είναι ο Πνευματικός «μαρτυριάρης»; Τα ΜΜΕ λένε όχι!
Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που πολιτεύονται με τα non paper της Νέας Δημοκρατίας, δεν θεωρούν τις δηλώσεις πνευματικού σημαντικές. Μετά από ένα μπαράζ κακών ειδήσεων στον χώρο της υγείας που αγρίεψε τις διαφημιστικές που μοιράζουν τον διαφημιστικό χρόνο της Νέας Δημοκρατίας, δεν υπάρχει χώρος για αλήθειες. Και αυτή είναι η δημοσιογραφία της χώρας που βρίσκεται στην θέση 107! Αν ένας απλός πολίτης μιλούσε για διαλογή καρκινοπαθών τελικού σταδίου στην βάση του κόστους, κατά 99% σε όλα τα σόσιαλ και τα παραδοσιακά μίντια θα μιλούσαμε για σκατοψυχιά τελικού σταδίου. Τώρα που την δήλωση την έκανε ο Πνευματικός του Κυριάκου Μητσοτάκη και εξέχων μέλος της Νέας Δημοκρατίας στον χώρο της Υγείας, ήταν απλά μια Πέμπτη και σήμερα Παρασκευή. Κάποιοι δεν ανέφεραν την δήλωση, ενώ άλλοι -οι πιο θρασείς- χωρίς να αναφέρουν την δήλωση, ανέφεραν την διάψευση, τα περί διαστρέβλωσης των λεγομένων του και τον γραμματέα της Νέας Δημοκρατίας Π. Μαρινάκη που του μετέφερε την δυσφορία του. Τον ισοπέδωσε! Του στέρησε την αξιοπρέπεια. Ώπα κάπου παιδιά, δεν μπορούμε να μεταφέρουμε την δυσφορία μας έτσι αφιλτράριστα χωρίς δεύτερη σκέψη! Ο Σ.Πνευματικός όχι μόνο παραμένει υποψήφιος αλλά είναι η πεμπτουσία της σκέψης της ΝΔ για την Υγεία (σ.σ. Στις 11:30 περίπου βρέθηκε εκτός ψηφοδελτίων).
Πέρα από την ειρωνεία λοιπόν, τα περισσότερα ΜΜΕ έθαψαν την είδηση, είτε για λόγους επιβίωσης, είτε για λόγους νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας. Είναι τα ίδια ΜΜΕ που δεν έβγαλαν την είδηση για την φοροεπιδρομή, είναι τα ίδια ΜΜΕ που δεν έβγαλαν άχνα για την αντιστοιχία 1 ευρώ σε άμεσους φόρους και 1,8 ευρώ σε έμμεσους φόρους προς όλους. Είναι τα ίδια ΜΜΕ που ρωτούν γιατί να μην μισθώνουμε τα ιδιωτικά ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ. Είναι το Fox News σε κάθε τηλεοπτική γειτονιά. Γιατί το ζήτημα ήταν, είναι και θα είναι ταξικό. Δεκάρα δεν δίνουν αν ο άνθρωπός σου λιώνει από τον καρκίνο. Η Νέα Δημοκρατία θα τον αφήσει χωρίς καν την παρηγορητική θεραπεία (να μην πονάει ρε, τι συζητάμε;) και δεν θα παλέψει για το 1% της πιθανότητας να υπάρξει ύφεση της εξάπλωσης.
Μιλάμε για ανθρώπους που μπορεί να έπαιρναν 3 και 6 μήνες ζωής και τα σκυλιά να βγάζουν 3 χρόνια παλεύοντας. Με τους δικούς τους ανθρώπους δίπλα τους. Πώς μπορεί λοιπόν η Νέα Δημοκρατία να λέει: «Πεθάνετε σε μια γωνιά ή πληρώστε ιδιωτικά. Δεν αξίζει να το παλέψετε;». Να αναφέρουμε πως όλα αυτά ειπώθηκαν την στιγμή που ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκονταν στον Άγιο Σάββα. Ναι, το ογκολογικό.Τον Άγιο Σάββα που ήταν το μόνο νοσοκομείο που δεν έδωσε παράταση σε έναν και μόνο γιατρό σε όλη την χώρα εν μέσω Covid-19, τον Πρόεδρο του Συλλόγου εργαζομένων, του αγωνιστή γιατρού Κώστα Καταραχιά, που διαμαρτύρονταν για τις ελλείψεις στην Υγεία και συγκεκριμένα για την υγεία των καρκινοπαθών. Τι συζητάμε;
Η δήλωση απανθρωπιάς του Σπύρου Πνευματικού ήταν η εξής: «Ένας καρκινοπαθής τελικού σταδίου δεν είναι υποχρεωτικό… δεν θα τα καταφέρει, δεν έχει καλή πρόγνωση, πρέπει κάποια στιγμή να τραβήξουμε μια γραμμή. Γιατί; Γιατί είναι πάρα πολύ δύσκολο να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στα έξοδα που χρειάζονται για την αντιμετώπιση των συνανθρώπων»ενώ στη συνέχεια παρουσίασε το παράδειγμα της Αμερικής, όπου γίνεται επιλογή βάσει cost benefit ratio. Δηλαδή αναλογίας κόστους-οφέλους.
Κάθε ένας άνθρωπος έχει πάνω του ένα ταμπελάκι με τιμή. Την κοστολόγιση της αξίας μας και αν αξίζει να ζήσουμε (αν έχεις λεφτά πας ιδιωτικά επειδή αξίζει να ζήσεις) την κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
*Για όποιον έχει ζήσει άνθρωπό του με καρκίνο, αυτό το ζήτημα είναι βαθιά προσωπικό. Δεν είναι πολιτικό. Είναι προσωπικό και είμαστε οργισμένοι.
**Στην χώρα της Alt Right διαλεκτικής υπάρχει και ο Κουμουτσάκος: «Αυτά έχουν κριθεί. Υπάρχει μια κατατειθεμένη λαϊκή εντολή της τάξεως του 40%».