ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ
Από τη μία Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στην άλλη, από το Ντουμπάι στο Μπακού, από την COP 28 στην COP 29, οι ελπίδες σκορπίζονται από τους ανέμους της απληστίας, της αμεριμνησίας, της ανευθυνότητας, των σκληρών συμφερόντων, του πολιτικαντισμού. Οι ψευδαισθήσεις μειώνονται ταχύτερα και από τις αντοχές της Γης, που οι πιο πονηροί εκμεταλλευτές της τη ζωγραφίζουν αυτοθεραπευόμενη. Θα βρει λέει μονάχη τον δρόμο της, θα αυτοϊαθεί, όπως παλιά, όταν πληγωνόταν από μετεωρίτες ή από μακρότατες περιόδους ξηρασίας.
Ναι, μια φορά κι έναν καιρό ο πλανητάκος μας αυτοθεραπευόταν. Τότε όμως είχε τον χρόνο με το μέρος του, άπλετο. Επιπλέον, το ανθρώπινο γένος κατοικούσε τη Γη σε μικρούς πληθυσμούς, που ο παγανισμός τους σεβόταν τους πόρους και τα δώρα της. Τώρα πια, εμείς τα ευφυή δίποδα εξαντλούμε κάθε πόρο, επειδή μας συγκινεί αποκλειστικά το παροντικό και το αυστηρώς ιδιωτικό, όχι το κοινό και το μελλοντικό. Δεν κυνηγούμε για να ζήσουμε, αλλά για να «διασκεδάσουμε», να πλουτίσουμε, να κυριαρχήσουμε.
Από το κυνήγι ενός ελαφιού για να χορτάσει η οικογένεια έως την εξόντωση ρινόκερων ή ελεφάντων για να στολίσουν τα κέρατα και οι χαυλιόδοντές τους το σαλόνι σου, σαν «σύμβολα κύρους» (ή διανοητικής κενότητας και ψυχικής αναλγησίας), υπάρχει αβυσσαλέα απόσταση. Η ίδια που χωρίζει το κυνήγι μετρημένων δελφινιών στα βόρεια του πλανήτη για να εφοδιαστεί η κοινότητα από την εξολόθρευση χιλιάδων, τάχα επειδή «το καλεί η παράδοση», και κυρίως το απαιτούν τα καταβροχθιστικά έθιμα των όπου γης καλοφαγάδων.
Οι θαλάσσιες χελώνες, όπως είδα σε ένα από τα ντοκιμαντέρ που σε συναρπάζουν και σε καταθλίβουν ταυτόχρονα, απειλούνται με εξαφάνιση. Με την αύξηση της θερμοκρασίας του θαλασσινού νερού, ταράχτηκε η ισορροπία που κατορθώθηκε μέσα σε εκατομμύρια χρόνια και πια το 90% των νεογέννητων είναι γένους θηλυκού. Και λοιπόν; Χάθηκε ο κόσμος;
Τα χέλια του Αμβρακικού και της Βιστωνίδας ολοκληρώνουν τον βιολογικό τους κύκλο διασχίζοντας τη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό, ένα ταξίδι 10.000 χιλιομέτρων σε δεκαοκτώ μήνες, μένοντας νηστικά για να μη χάνουν χρόνο. Εντέλει φτάνουν στη Θάλασσα των Σαργασσών, στον Κόλπο του Μεξικού, όπου και αναπαράγονται. Τα τέκνα τους επιστρέφουν στην πατρίδα των γονιών τους, κινημένα από κάποια «φυλετική μνήμη» ίσως. Κι όταν έρθει ο καιρός γυρνούν κι αυτά στον τόπο όπου γεννήθηκαν, για να γεννήσουν και να πεθάνουν. Πλην όμως κινδυνεύουμε, κινδυνεύουν τα χέλια δηλαδή, να περάσουμε από τον ενεστώτα, «επιστρέφουν», στον παρατατικό, «επέστρεφαν». Γιατί και τα θαλάσσια ρεύματα, ο δρόμος και ο κινητήρας των χελιών, έχουν κλονιστεί εξαιτίας μας, και οι θαλάσσιες οδοί μπερδεύτηκαν, έσπασαν. Ξανά: Και λοιπόν; Χάθηκε ο κόσμος;
Περί τους 2.000 λομπίστες του άνθρακα, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου ταξίδεψαν στο Μπακού για να καταθέσουν την αγωνία τους για το μέλλον του πλανήτη.
Οντως. Και λοιπόν; Από ποιους τάχα περιμένουμε ευαισθησία για τα χέλια, τα κοράλλια και τους ελέφαντες, για τις λίμνες και τα ποτάμια που ξεραίνονται, για τους παγετώνες που λιώνουν, για τα πλατάνια που αρρωσταίνουν, για τα αποδημητικά που χάνουν τους ενδιάμεσους σταθμούς τους και τελικά τον δρόμο τους; Μήπως από τα ίδια κράτη και τους ίδιους «παγκόσμιους ηγέτες» που παρακολουθούν απαθείς να πεθαίνει ή να τραυματίζεται ένα παιδί κάθε δέκα λεπτά στην πολύπαθη Γάζα; Φρικαλέος ο αριθμός –ένα παιδί κάθε δέκα λεπτά, περίπου 15.000 παιδιά σκοτωμένα από βόμβα ή σφαίρα, από την πείνα και από αρρώστιες ιάσιμες παντού αλλού–, όμως έχει ήδη παλιώσει. Τον ανακοίνωσε η UNICEF μέσα Απριλίου του 2024. Στους επτά μήνες που πέρασαν, το Ισραήλ του Νετανιάχου και των ακροδεξιών εταίρων του όχι μόνο μετέτρεψε το δικαίωμά του να αμύνεται σε δικαίωμά του να χρησιμοποιεί και τη λιμοκτονία ακόμα σαν όπλο και να βομβαρδίζει αμάχους, πάντα με την ίδια πρόφαση, «κρύβονταν μέλη της Χαμάς», αλλά κήρυξε και πόλεμο κατά του ΟΗΕ και του «ανεπιθύμητου» γενικού γραμματέα του.
Ισως πρέπει να χάνονται δέκα Παλαιστινιάκια ανά λεπτό για να συγκινηθούν οι τρανοί του κόσμου, ν’ ακούσουν έστω όσους Ισραηλινούς και Εβραίους καταγγέλλουν τον Νετανιάχου για τα παλαιοδιαθηκικά εξολοθρευτικά όνειρά του και για την υβριστική εργαλειοποίηση του ίδιου του Ολοκαυτώματος. Είναι ανόητο και καταστροφικό να περιμένουμε συγκίνηση και δράση για την προστασία του πλανήτη από ηγέτες που ερωτοτροπούν αναίσχυντα ακόμα και με το ενδεχόμενο πυρηνικού πολέμου.
Ποια συγκίνηση και ποια δράση; Ακίνητοι έμειναν στους θρόνους τους, αδρανείς, οι πιο τρανοί από τους τρανούς του πλανήτη, Αμερικανοί, Ρώσοι, Κινέζοι, Γάλλοι, Γερμανοί. Δεν πήγαν στο Μπακού. Μήπως για να μην ενισχύσουν με την αίγλη τους μια Διάσκεψη που λειτουργεί σαν πλυντήριο για το απολυταρχικό καθεστώς του Ιλχάμ Αλίεφ; Αστεία πράγματα. Πλην της Διεθνούς Αμνηστίας και των περιβαλλοντικών οργανώσεων, ουδείς άλλος ενοχλήθηκε που ως έδρα της Διάσκεψης για το Κλίμα επελέγη μια χώρα που και στα μεγάλα πετρελαιορυπαντήρια συγκαταλέγεται και σε άλλα πεδία «διαπρέπει». Στο μεν εσωτερικό, με την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις αθρόες συλλήψεις όσων τολμούν να διαμαρτυρηθούν, στο δε εξωτερικό με τις επεκτατικές επιδρομές κατά της Αρμενίας, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Και η προηγούμενη Διάσκεψη άλλωστε, του Ντουμπάι, σε χώρα ανάλογης δημοκρατικότητας και οικολογικότητας είχε γίνει.
Κάπως έτσι, περί τους 2.000 λομπίστες του άνθρακα, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου κατάφεραν να εξασφαλίσουν επίσημη πρόσκληση και να ταξιδέψουν στο Μπακού για να καταθέσουν την αγωνία τους για το μέλλον του πλανήτη και της ανθρωπότητας. Δεν αρκούνται, ωστόσο, σε αυτήν τη συγκινητική κατάθεση. Καταθέτουν και χρήματα, γερά ποσά, καθαρά ή λερωμένα, σε λογαριασμούς πολιτικών και κομμάτων. Ή προσφέρουν από καρδιάς νομικές συμβουλές στον όμιλο των κρατών που, υπό την καθοδήγηση της Σαουδικής Αραβίας, διεκδικούν καθεστώς «αναπτυσσόμενης χώρας» και όχι ανεπτυγμένης, για να συνεχίσουν άνευ περιορισμών την περιβαλλοντοκτόνο δράση τους.
Στον χρόνο που τελειώνει, τον θερμότερο καταγραμμένο, τα «ακραία φυσικά φαινόμενα», καύσωνες, πλημμύρες, τυφώνες, έγιναν συνήθη και κανονικά. Στον χρόνο που θα ξημερώσει σε ενάμιση μήνα, ο πλανήτης θα βρεθεί και τυπικά υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ. Δεδηλωμένος αρνητής της κλιματικής κρίσης ο παλινορθούμενος πρόεδρος, επέλεξε ως υπουργό Ενέργειας έναν ομοϊδεάτη του κροίσο πετρελαιά, τον Κρις Ράιτ, που θεωρεί «παραπλανητικό, αγοραίο και εκφοβιστικό» τον όρο «κλιματική κρίση». Μήνυμα ελήφθη. Οχι βέβαια από τους πάμπολλους λάτρεις του Τραμπ, όλη την ακροδεξιά ποικιλία, αλλά από τους εκπροσώπους δεκάδων χωρών και λαών που συμμετείχαν στην Παγκόσμια Συνάντηση για το Κλίμα και τη Ζωή – AntiCOP 2024, στην Οαχάκα του Μεξικού. Στην τελική απόφασή τους, όπως διαβάζω στο TVXS, χαρακτήρισαν τη παλινόρθωση του Τραμπ «σοβαρό σύμπτωμα της κρίσης του πολιτισμού και απειλή για την κλιματική δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως για τους ανθρώπους συγκεκριμένων φυλών». Φωνή βοώντος…
Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
