Ένοχος ο Ιβάν Σαββίδης για το… ντου με όπλο στο γήπεδο.

Ποινή φυλάκισης 25 μηνών με τριετή αναστολή επέβαλε το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης στον πρόεδρο του ΠΑΟΚ, Ιβάν Σαββίδη, που κρίθηκε ένοχος για την είσοδο στο γήπεδο άνευ όμως της επιβαρυντικής περίπτωσης για τη χρήση όπλου και για κατοχή αντικειμένου που μπορεί να προκαλέσει σωματικές βλάβες, όπως αναφέρει το voria.gr.

Η υπόθεση αφορά την εισβολή στον αγωνιστικό χώρο του γηπέδου της Τούμπας κατά τη διάρκεια του πολυσυζητημένου αγώνα μεταξύ ΠΑΟΚ και ΑΕΚ στις 11 Μαρτίου του 2018 για το πρωτάθλημα της Super League.

Για την είσοδο στο γήπεδο κρίθηκε ένοχος και ο τότε αθλητικός διευθυντής του ΠΑΟΚ, Λούμπος Μίχελ, που καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 10 μηνών.

Οι υπόλοιποι έξι, μέλη της φρουράς του Ιβάν Σαββίδη, αθωώθηκαν.

Το δικαστήριο επέβαλε στους δύο κατηγορούμενους την παρεπόμενη ποινή της απαγόρευσης και παρακολούθησης αθλητικών εκδηλώσεων της ομάδας του ΠΑΟΚ για τρία χρόνια με υποχρεωτική εμφάνιση στο ΑΤ του τόπου κατοικίας, για την οποία το δικαστήριο αποφάσισε να ανασταλεί μέχρι την έφεση.

Καταπέλτης η εισαγγελέας για Σαββίδη

Νωρίτερα και κατά την αγόρευσή της η εισαγγελέας της έδρας, πρότεινε την ενοχή του Ιβάν Σαββίδη, καθώς όπως προκύπτει ο ισχυρός άνδρας του «Δικέφαλου του Βορρά» εισήλθε στον αγωνιστικό χώρο χωρίς δικαίωμα, συνοδευόμενος από έξι άτομα της προσωπικής του φρουράς.

«Αντιδρά και διαμαρτύρεται για την διαιτητική απόφαση, όπως έκαναν εκείνη την στιγμή και οι φίλαθλοι της ομάδας. Σχετικά με τον αρχικό του ισχυρισμό, πως ενήργησε έτσι καθώς θα αποσιωπούσε την ένταση της στιγμής, δεν μπορεί να γίνει δεκτός. Η συμπεριφορά του αυτή, λόγω της θέσης του, δεν είναι ανεκτή. Φέρει μεγάλη ευθύνη, καθώς όλοι οι φίλαθλοι της ομάδας, τον θεωρούν πρότυπο και τον ακολουθούν σε κάθε του κίνηση» ανέφερε χαρακτηριστικά η εισαγγελέας και πρόσθεσε.

«Δεν είχε το δικαίωμα να εισέλθει στον αγωνιστικό χώρο. Φαίνεται ότι ήθελε να διαμαρτυρηθεί . Άνθρωποι της προσωπικής του φρουράς και ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ προσπάθησαν να τον αποτρέψουν . Δεν δικαιούταν να παίρνει το όπλο στον αγωνιστικό χώρο».

Μάλιστα η εισαγγελέας ανέφερε ότι αν ο Ιβάν Σαββίδης είχε σκοπό με την εισβολή του να αποσιωπηθεί η ένταση, δεν τα κατάφερε. Και το αποτέλεσμα ήταν το αντίθετο από εκείνο που θεωρούσε πως θα συμβεί.

«Δεν υπήρχε λόγος να κάνει κάτι τέτοιο, καθώς το αποτέλεσμα ήταν το αντίθετο. Δημιουργήθηκε ακόμη μεγαλύτερη ένταση. Αυτό, σε συνδυασμό με το όπλο που είχε στην κατοχή του, διακινδύνευσαν την ασφαλή διεξαγωγή του αγώνα».

Καταπέλτης για τον Σαββίδη ήταν και τα λόγια της εισαγγελέα σχετικά με την άδεια οπλοφορίας του, τονίζοντας πως: «με κανέναν τρόπο δεν θα μπορούσε να γίνει δεκτό, το να φέρει το όπλο στον αγωνιστικό χώρο. Ο κατηγορούμενος λόγω της θέσης του αλλά και της υψηλής ασφαλείας που διαθέτει, δεν θα χρειαζόταν το όπλο ώστε να προστατευτεί».

Σύμφωνα με σύμβουλο του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο στόχαστρο της ρωσικών δυνάμεων είναι η έδρα της κυβέρνησης.

Ρωσικά στρατιωτικά οχήματα εισήλθαν την περιοχή του Κιέβου, σύμφωνα με τους Ουκρανούς αξιωματούχους, που επικαλείται το Bloomberg.

Σφοδρές μάχες διεξάγονται σε στρατιωτικό αεροδρόμιο κοντά στο Κίεβο.

Σύμφωνα με σύμβουλο του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο στόχαστρο της ρωσικών δυνάμεων είναι η έδρα της κυβέρνησης.

Πολεμικά μέτωπα εντοπίζονται σε διάφορα σημεία της χώρας, καθώς η ρωσική επιχείρηση είναι πολύπλευρη. Εγκαταλείπουν τις εστίες τους οι Ουκρανοί πολίτες.

Παράλληλα, τανκς εισέρχονται στην Ουκρανία μέσω Λευκορωσίας.

Ρωσικά ελικόπτερα πετάνε πάνω από το Κίεβο – Σε εξέλιξη βρίσκεται το δεύτερο κύμα βομβαρδισμού

Δείτε live εικόνα από Κίεβο, Χάρκοβο και Λβιβ

18 νεκροί σε χωριό της Οδησσού – 6 σκοτώθηκαν στο Μπρόβαρι

Την ίδια ώρα δεκαοκτώ άνθρωποι σκοτώθηκαν από επίθεση με πυραύλους σε χωριό της Οδησσού στη νότια Ουκρανία, ανακοίνωσαν σήμερα οι περιφερειακές αρχές.

«Οκτώ άνδρες και δέκα γυναίκες σκοτώθηκαν» στο χωριό Λιπέτσκε, αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους οι περιφερειακές αρχές της Οδησσού.

Τουλάχιστον 6 άνθρωποι σκοτώθηκαν επίσης στην πόλη Μπρόβαρι που βρίσκεται κοντά στην πρωτεύουσα Κίεβο, ανακοίνωσαν παράλληλα οι αρχές αυτής της πόλης.

Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν παράλληλα ότι ρωσικά ελικόπτερα επιτέθηκαν στο Γκοστόμελ, ένα στρατιωτικό αεροδρόμιο κοντά στην πρωτεύουσα Κίεβο, και ότι οι ουκρανικές δυνάμεις κατέρριψαν τρία από αυτά, ενώ δημοσιογράφος του Reuters μετέδωσε ότι πολλές εκρήξεις ακούγονταν από το Κίεβο.

Μεθοριακοί αξιωματούχοι της Ουκρανίας δήλωσαν ότι ο ρωσικός στρατός προσπαθεί να διεισδύσει στην περιοχή του Κιέβου και στην περιοχή Ζιτόμιρ που βρίσκεται στα σύνορα με τη Λευκορωσία και ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί πυραυλικά συστήματα Grad.

Παράλληλα ανταποκριτής του Reuters μετέδωσε ότι φαίνεται μαύρος καπνός να υψώνεται πάνω από το αρχηγείο των υπηρεσιών πληροφοριών του υπουργείου Άμυνας της Ουκρανίας στο κέντρο του Κιέβου.

Η Ουκρανία ανακοίνωσε σήμερα ότι ένα μέρος των κέντρων της στρατιωτικής της διοίκησης έχουν χτυπηθεί από ρωσικά πυραυλικά πλήγματα μετά την στρατιωτική επιχείρηση που εξαπέλυσε η Μόσχα κατά της γειτονικής της χώρας.

Ωστόσο το αρχηγείο των υπηρεσιών πληροφοριών του στρατού δεν έχει υποστεί ζημιές και ο καπνός δείχνει να υψώνεται από μεγάλη φωτιά δίπλα  στο κτίριο αυτό όπου ένστολοι πετούσαν σακούλες, σύμφωνα με τον ανταποκριτή του Reuters.

Γράψτε το σχόλιό σας

Γράφει η Μαρία Νικολακάκη 

Τα τελευταία χρόνια έχουμε κατακλυστεί από ένα πλήθος νεολογισμoύς που σκοπό έχουν περισσότερο την σύγχυση παρά τον διαφωτισμό και την ευκρίνεια. Η μεγάλη Επανεκκίνηση, (The Great Reset), η 4^η Βιομηχανική Επανάσταση, Ξαναχτίζουμε από την Αρχή Καλύτερα (Build Back Better), Νέα Κανονικότητα (New Normal) είναι όροι που αλληλο-διαδέχονται ο ένας τον άλλον χωρίς να διευκρίζονται επαρκώς και χωρίς να γίνονται κατανοητοί. Κανείς θα μπορούσε με Μαρξικούς όρους να αναφέρει την δομική προσαρμογή του καπιταλισμού κάτω από το πρίσμα της καπιταλιστικής κρίσης που είναι αληθέστερος και ακριβέστερη περιγραφή της κατάστασης που βιώνουμε.

Στο μικρό αυτό άρθρο θα προσπαθήσω να περιγράψω και διευκρινίσω την καπιταλιστική αυτή κρίση, τις αρχές και παραδοχές της για να εντοπίσω την σημασία αυτών για την εκπαίδευση. Η εκπαίδευση παρότι γενικά θεωρείται ως ένας επιπλέον ιδεολογικός μηχανισμός του κράτους, και ως υπερδομή, έχει το χαρακτηριστικό να επηρεάζει άμεσα την δομή οικονομικά και ιδεολογικά. Σε αυτό το πλαίσιο τίθεται και το αιώνιο ερώτημα αν η εκπαίδευση μπορεί να αλλάξει την κοινωνία και τι είδους εκπαίδευση χρειάζεται ενώ η εφαρμοσμένη εκπαίδευση δεν είναι εκ μέρους των αστών παρά η προβολή στο μέλλον του είδους πολίτη που χρειάζεται να παραχθεί και να διασφαλιστεί περαιτέρω κεφαλαιακή συσσώρευση.

Καπιταλιστική Κρίση: 4^η και φαρμακερή;

Την απαρχή του οικονομικού μοντέλου του νεοφιλελευθερισμού θα πρέπει να την αναζητήσει κανείς στην χρεοκοπία της Αμερικής μετά τον πόλεμο του Βιετνάμ και την αποσύνδεση του δολαρίου από τον χρυσό (Nixon shock). Αυτό μαζί με τις πολλαπλές εξεγέρσεις για την παύση του πολέμου (anti-war, civil rights movements), κάτι που ο Immanuel Wallerstein[1] χαρακτήρισε Παγκόσμια Επανάσταση, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την Αστική Τάξη. Την ανησυχία αυτή επιβεβαίωσε και ο Lewis Powell στην περίφημη έκθεσή του (Lewis Powell Memo, 1971)[2] που κατά πολλούς αναλυτές είναι η κήρυξη της αντεπανάστασης εκ μέρους των αστών.

Με την στήριξη των Διεθνών Οργανισμών Παγκόσμια Τράπεζα και ΔΝΤ,  που δημιουργήθηκαν με την συμφωνία του Bretton Woods το 1944[3] –  και ενώ μετά την τεχνητή πετρελαϊκή κρίση, εξασφάλισαν την χρήση του πετροδολαρίου ως διεθνούς νομίσματος- μετέτρεψαν το δολάριο ως fiat currency[4] κάτω από τον μανδύα του νεοφιλελευθερισμού. Αυτό απλά σημαίνει πως το χρήμα δημιουργείται πλέον ως χρέος και όσο πιο πολύ χρέος τόσο πιο πολύ χρήμα κυκλοφορεί, με αποτέλεσμα το παγκόσμιο χρέος των χωρών να εκτοξευθεί στο 331% το πρώτο τρίμηνο του 2020, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, ενώ η αγορά των παραγώγων είχε εκτοξευθεί σε 2.3 τετράκις δολάρια έως τον Απρίλιο του 2021[5].

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα (2019), από την δεκαετία του 70, στην διάρκεια του νεοφιλελευθερισμού υπήρξαν τέσσερις συνεχόμενες κρίσεις, εντοπισμένες σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές.

Η συσσώρευση χρέους στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες από το 1970 δεν ακολούθησε γραμμική διαδρομή. Πριν το τρέχον κύμα χρέους που ξεκίνησε το 2010, τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες υπέστη τρία κύματα συσσώρευσης χρέους: 1970-1989, 1990-2001, και 2002-09[6]. Αν και κάθε ένα από αυτά τα κύματα χρέους είχε κάποια μοναδικά χαρακτηριστικά, όλα μοιράζονταν την ίδια μοίρα: τελείωσαν με οικονομικές κρίσεις και μεγάλες απώλειες παραγωγής. (World Bank, 2019)[7].

Η τελευταία οικονομική κρίση του 2009 δεν αντιμετωπίστηκε αλλά “μπαλώθηκε” δίνοντας χρήμα στους ίδιους υπεύθυνους της κρίσης, οι οποίοι δυνάμωσαν περαιτέρω. Ήταν πολύ μεγάλοι για να αποτύχουν, ήταν η δικαιολογία πίσω από αυτήν την μεταφορά χρήματος από την εργατική τάξη στις Τράπεζες. Ήταν σαν να έδιναν σε ένα αλκοολικό περισσότερο αλκοόλ για να θεραπευτεί. Αυτό οδήγησε στην κρίση της αγοράς repos τον Αύγουστο του 2019. Η FED, η Kεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ αδυνατούσε πλέον να ρυθμίσει τα ισοζύγια των Τραπεζών. Η πανδημία υπήρξε το κατάλληλο άλλοθι για να σκάσει η φούσκα ελεγχόμενα.

Με αυτό το υπερόπλο της κατασκευής χρέους επετεύχθη η υποταγή των εθνών/κρατών στο διεθνές κεφάλαιο. Το χρέος έγινε εργαλείο για την επιβολή μέτρων λιτότητας και την εκποίηση του δημόσιου πλούτου σε ιδιώτες. Αν η πολεμική μηχανή είναι το ένα σκέλος του Αμερικανικού ιμπεριαλισμού, τα οικονομικά εργαλεία και οι διεθενείς οργανισμοί είναι το άλλο, που οδηγούν σε αποικιοποίηση χωρών. O Kwame Nkrumah, πρώην πρόεδρος της Γκάνας, ονόμασε την εξάρτηση χωρών λόγω χρέους «νεο-αποικιοποίηση».  Όπως θα έλεγε και ο Σεφέρης, “για ένα πουκάμισο αδειανό…” κατακτήθηκε ο κόσμος.

Νεοφιλελευθερισμός 2.0

Αν η εποχή του νεοφιλελευθερισμού 1.0 ήταν η εποχή των ιδιωτικοποιήσεων, δηλαδή της υφαρπαγής του πλούτου των λαών, η νέα εποχή του νεοφιλελευθερισμού δεν μπορεί να συγκριθεί παρά μόνο με την εποχή της πρωταρχικής συσσώρευσης στην μετάβαση από την φεουδαρχία στον καπιταλισμό, μόνο από την ανάποδη.  Ένα νέο σύστημα φαίνεται να αναδεικνύεται μέσω του κράτους βιοασφάλειας που σταδιακά επιβάλλεται με επιχείρημα την αντιμετώπιση του κορονοιού. «You will own nothing and be happy” (Δεν θα σας ανήκει τίποτε και θα είστε χαρούμενοι) διαφημίζει το World Economic Forum των ολιγαρχών. Αν εμείς δεν έχουμε τίποτε, αυτή η αστική τάξη θα τα έχει όλα.  Φαίνεται πως η μπουρζουαζία ύστερα από αιώνες καπιταλισμού εζήλωσε την δόξα των φεουδαρχών, μόνο που τώρα η σύζευξη της ιατρικής και της βιοτεχνολογίας, η βιο-τεχνολογική όσμωση[8], τους υπόσχεται περισσότερη ασφάλεια κατά των ανατροπών. Είναι αυτό που ονομάζει ο Klaus Schwab 4^η Βιομηχανική Επανάσταση: η συνένωση της βιολογικής, της ψηφιακής και της φυσικής ταυτότητας, με άλλα λόγια η ψηφιακή δουλεία. Και εάν δεν αρέσει κάποιος στην άρχουσα τάξη, τότε μπορούν να τον «χακάρουν» να προσαρμοστεί στις επιταγές τους, αφού είμαστε «χακαρίσιμα ζώα», λέει ο Ισραηλινός Καθηγητής Yuval Noah Harari.[9]

Το γενικότερο πρόσταγμα της αλλαγής του συστήματος διακυβέρνησης έδωσε η Blackrock, η τράπεζα που κατέχει τα πάντα, όπως μας λένε πολλά δημοσιεύματα, η οποία διαχειρίζεται χαρτοφυλάκιο 10 τρις δολάρια[10]. Σε μία σύσταση στις κεντρικές τράπεζες προτείνει το Going Direct/ Άμεσος έλεγχος. [11] Με άλλα λόγια η νομισματική πολιτική που ασκούν οι τράπεζες θα πρέπει να συμπεριλάβει και την δημοσιονομική πολιτική των χωρών, ώστε να αποφευχθούν «κενά στην διαχείριση». Προς αυτό το σκοπό η ΒΙS (Bank of International Settlements), η τράπεζα των κεντρικών Τραπεζών εργάζεται τα τελευταία χρόνια για την έκδοση ψηφιακού νομίσματος.[12] H FED τον Ιανουάριο του 2022 κυκλοφόρησε το κείμενο για τους μετόχους της στο σχεδιασμό του ψηφιακού νομίσματος.[13]

Το ψηφιακό νόμισμα απαιτεί και ψηφιακή ταυτότητα για τον έλεγχο των δαπανών που γίνονται. Το blockchain, το ψηφιακό διαβατήριο και το ψηφιακό νόμισμα είναι το trifecta που επιτρέπει την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο όλων των πλανητικών πόρων, έτσι ώστε να μπορεί να διαχειρίζεται “για τη βιωσιμότητα” ή “για την ισότητα” ή για οποιαδήποτε μόδα είναι αρκετά επιτακτική ώστε να δικαιολογήσει ένα σύστημα πλήρoυς έλεγχου από πάνω προς τα κάτω όλης της ανθρώπινης ζωής. Ως σταδιακή μετάβαση στην ψηφιακή ταυτότητα πρέπει να νοηθούν τα QR codes που συνοδεύουν το ιατρικό απαρτχάιντ που στήνουν παγκόσμια οι κεντρικές τράπεζες. Υπάρχουν διάφορα σχέδια για ενσωμάτωση των τεχνολογιών στο ανθρώπινο σώμα, όπως το Quantum Dot Tattoο του Gates[14], το neuralink[15] του Μusk και το RFID chip της DARPA (τμήμα ερευνών του Αμερικανικού στρατού). [16]

Στον Καπιταλισμό των Δεδομένων, o καπιταλισμός βασίζεται σε μετρήσεις και μετατρέπεται από shareholder capitalism (καπιταλισμός των μετόχων) σε stakeholder capitalism (καπιταλισμός των ενδιαφερομένων μερών). Τα «ενδιαφερόμενα» μέρη είναι οι επιχειρήσεις, οι κυβερνήσεις και οι ΜΚΟ. Αυτοί θα ασκούν την κυβερνητική πολιτική, όχι οι πολίτες, σε ένα στάδιο προς την παγκόσμια διακυβέρνηση. Με την ψηφιοποίηση των πολιτών δεδομένη, τα Ομόλογα Κοινωνικών Επιπτώσεων (Social Impact Bonds, κατ άλλους “κοινωνικού αντικτύπου”)[17] μετατρέπουν τον άνθρωπο σε προϊόν που παρακολουθείται, ελέγχεται, του οποίου η συμπεριφορά τροποποιείται ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι των Ομολόγων[18].  Ο ΟΟΣΑ υποστηρίζει ότι τα Ομόλογα Κοινωνικών Επιπτώσεων χρειάζεται να έχουν περισσότερη μέτρηση και παγκόσμια εμβέλεια. [19]

To νέο οικονομικό σύστημα που αναδύεται είναι σύμφωνα με τις γραμμές του Κινήματος Τεχνοκρατίας (Technocracy movement) που δημιουργήθηκε την δεκαετία του 1930 στην Αμερική από τον Howard Scott στο Columbia University, που έδινε έμφαση στην τεχνοκρατία ως το προτιμότερο σύστημα διακυβέρνησης έναντι της δημοκρατίας[20]. Λόγω σκανδάλων που προέκυψαν στην διαχείριση, έμεινε στο σκοτάδι δεκαετίες μέχρι που ο Zbigniew Brzezinski το ανέδειξε το 1971 με το βιβλίο του Between Two Ages: America’s role in the Technotronic Era. [21] Το σύστημα αυτό προβλέπει την σταδιακή αντικατάσταση του συστήματος των τιμών σε χρήμα από τα joules ενέργειας. Κοντολογίς, θα υπάρχει αξιολόγηση των μονάδων ενέργειας που παράγει κανείς με την εργασία του και τις μονάδες που καταναλώνει (τροφή, μετακίνηση, θέρμανση κλπ). Εδώ είναι και η εργαλειοποίηση του carbon credit και το  net zero που ευαγγελίζονται οι ολιγάρχες, που καταναλώνουν ασύδοτα, για την “προστασία του πλανήτη”. Eδώ υπεισέρχονται και οι στόχοι της Βιώσιμης Ανάπτυξης και η Κυκλική Οικονομία των Ηνωμένων Εθνών[22] που το 2019 υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας με το World Economic Forum για την προώθηση των στόχων της Ατζέντας 2030[23].  Στο τελευταίο στάδιο του καπιταλισμού, οι άνθρωποι οι ίδιοι και η φύση μετατρέπονται σε εμπορεύματα, μας προειδοποίησε ο Μαρξ.

Ο ρόλος της εκπαίδευσης

Κάτω από τον νεοφιλελευθερισμό, στις ΗΠΑ, ως το κέντρο των ιμπεριαλιστικών αποφάσεων, η διοίκηση της εκπαίδευσης αφαιρείται σταδιακά από τους δασκάλους και τίθεται στα χέρια του οργανωμένου επιχειρηματικού τομέα. Στην συνέχεια οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί όπως Παγκόσμια Τράπεζα, ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, θεωρώντας την εκπαίδευση οικονομική δραστηριότητα για την δημιουργία του “ανθρώπινου κεφαλαίου” εξάγουν αυτό το μοντέλο ως συστάσεις/προσταγές. Η εκπαίδευση εμπορευματικοποιείται και θεωρείται έδαφος ιδεολογικής επιρροής και πλουτισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μεταρρυθμίσεις που συστήνονται διαμορφώθηκαν από το Business Round Table (κάτι αντίστοιχο του Ελληνικού ΣΕΒ) από το 1989 έως το 1994 όταν ανέλαβε να διαμορφώσει την εκπαιδευτική πολιτική των ΗΠΑ καθώς οι απόφοιτοι, όπως υποστήριζαν, δεν είχαν τα κατάλληλα προσόντα για τις δουλειές που υπήρχαν (career ready)[24]. Δημιούργησαν ένα πλέγμα αξιολόγησης του σχολείου, συνδέοντας την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και την αξιολόγηση των μαθητών με την χρηματοδότηση σχολείων, οδηγώντας σταδιακά τα σχολεία του λαού σε κλείσιμο λόγω έλλειψης πόρων και την επαναλειτουργίας τους ως ΣΔΙΤ, αυτή τη φορά χωρίς το διαλυτικό μηχανισμό της αξιολόγησης. Υπερεθνικοί οργανισμοί, σαν το WEF, δινουν τον τόνο της κατεύθυνσης των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων. [25]

Η πιο ανησυχητική εξέλιξη είναι η αντικατάσταση των σχολικών κτιρίων με την ηλεκτρονική μάθηση. Εδώ υπεισέρχεται το Reimagine Education, ένα πρόγραμμα του Bill Gates, που αντικαθιστά τον εκπαιδευτικό με Αλγόριθμο. Δοκιμάστηκε πιλοτικά στην Νέα Υόρκη από τον Δήμαρχο Cuomo εν μέσω λοκντάουν[26]. Η παρακολούθηση της εξέλιξης της μάθησης του μαθητή καταγράφεται σε blockchain και δημιουργείται πορτοφόλιο που θα ακολουθεί τον μαθητή εσαεί σε οποιαδήποτε αναζήτηση εργασίας στο μέλλον. Στον Καπιταλισμό των Δεδομένων η εκπαίδευση δεν θα είναι παρά η καταγραφή των προσωπικών δεδομένων σχετικών με την μάθηση.

Η μείωση των κοινωνικών προβλημάτων σε δεδομένα έχει ως αποτέλεσμα υπό το λάβαρο της βιώσιμης ανάπτυξης, οι μαθητές να υπόκεινται σε επεμβατικά επίπεδα επιτήρησης: Διαδίκτυο των πραγμάτων, διαδικτυακό σχολείο, κεφαλόδεσμοι με εγκεφαλικά κύματα, πρόσβαση σε ιδρύματα μέσω ψηφιακής ταυτότητας, καταγραφή των πάντων στο blockchain. Και στο τέλος της ημέρας πρέπει να αναρωτηθούμε εάν αυτές οι λύσεις προορίζονται πράγματι να λύσουν το πρόβλημα ή σκοπεύουν να επιτρέψουν στους διαχειριστές του κυβερνοχώρου να χαλκεύουν τα στατιστικά και να κρατούν τα αφεντικά και τους επενδυτές τους ευχαριστημένους;

[1] Wallerstein, I. (2004). World-systems analysis: An introduction. Duke University Press.

[2] https://www.peoplesworld.org/article/the-powell-memo-and-the-war-on-workers/

[3] Το σύστημα Bretton Woods ήταν το πρώτο παράδειγμα μιας πλήρως νομισματικής τάξης που αποσκοπούσε στη διακυβέρνηση των νομισματικών σχέσεων μεταξύ ανεξάρτητων κρατών σε αναλογία με το χρυσό. Η ισοδυναμία χρυσού/δολαρίου θεωρήθηκε ως η μονάδα βάσης.

[4] Τα χρήματα fiat (από τα λατινικά: fiat, “αφήστε το να γίνει”) είναι ένα είδος χρημάτων που δεν υποστηρίζεται από κανένα εμπόρευμα όπως ο χρυσός ή το ασήμι, και συνήθως δηλώνονται με διάταγμα της κυβέρνησης ως νόμιμο χρήμα.

[5] https://goldswitzerland.com/the-2-3-quadrillion-global-debt-timebomb/

[6] H πρώτη εστιάστηκε σε Λατινική Αμερική και Αφρική, η δεύτερη στην Ασία και η τρίτη στην Ευρώπη.

[7] https://www.worldbank.org/en/research/publication/waves-of-debt

[8] https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=YDuv63Qa8DE

[9] https://edition.cnn.com/videos/world/2019/11/26/yuval-noah-harari-interview-anderson-vpx.cnn

[10] https://www.morningstar.com/stocks/xnys/blk/quote

[11] https://www.blackrock.com/us/individual/insights/going-direct-how-central-banks-could-deal-with-the-next-downturn

[12] https://www.bis.org/publ/othp42.htm

[13] https://www.federalreserve.gov/publications/files/money-and-payments-20220120.pdf

[14] https://news.rice.edu/news/2019/quantum-dot-tattoos-hold-vaccination-record

[15] https://neuralink.com/

[16] https://www.businessinsider.com/military-sensor-skin-covid-darpa-19-2021-4

[17] https://www.europarl.europa.eu/EPRS/538223-Social-impact-bonds-FINAL.pdf

[18] Τα ομόλογα κοινωνικού αντίκτυπου είναι μια μορφή επένδυσης κοινωνικού αντίκτυπου που βασίζεται στα αποτελέσματα. Ιδιωτικοί επενδυτές παρέχουν κεφάλαια για την έναρξη ή την επέκταση καινοτόμων κοινωνικών υπηρεσιών. Εάν οι αναμενόμενες κοινωνικές παροχές επιτευχθούν στο τέλος μιας δεδομένης περιόδου, οι επενδυτές λαμβάνουν πίσω το κεφάλαιό τους συν ένα ποσοστό απόδοσης (κατόπιν διαπραγματεύσεων που ποικίλλει ανάλογα με το επίπεδο των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων).

[19] https://www.oecd.org/development/impact-investment-needs-global-standards-and-better-measurement.htm

[20] William E. Akin (1977). Technocracy and the American Dream: The Technocracy Movement 1900-1941, University of California Press, pp. ix-xiii and p. 110.

[21] http://www.takeoverworld.info/Zbigniew_Brzezinski__Between_Two_Ages.pdf

[22] https://unevoc.unesco.org/home/Skills+for+the+circular+economy

[23] https://www.weforum.org/press/2019/06/world-economic-forum-and-un-sign-strategic-partnership-framework/

[24] Nikolakaki, M. (2021). The Anatomy of Neoliberalism and Education. Greenwich, USA: IAP

[25]  https://www.weforum.org/projects/learning-4-0  https://www.weforum.org/topics/education

[26] https://www.washingtonpost.com/education/2020/05/06/cuomo-questions-why-school-buildings-still-exist-says-new-york-will-work-with-bill-gates-reimagine-education/

* Η κ Μαρία Νικολακάκη είναι  Καθηγήτρια Παιδαγωγικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.

Πηγή: anastoxasmoi.gr

Τρία άτομα έχασαν τη ζωή τους σε πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στις 2.20 τα ξημερώματα της Πέμπτης σε μονοκατοικία επί της οδού  του Δήμου Δέλτα στη Θεσσαλονίκη. Στο σημείο έσπευσαν για την κατάσβεση της φωτιάς 12 πυροσβέστες με 4 οχήματα.

Μέσα στο φλεγόμενο κτίριο εντοπίστηκαν απανθρακωμένα τρία άτομα, μια γυναίκα και δυο ανήλικα.

Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, εικάζεται πως πρόκειται για μια 30χρονη μητέρα και τα δύο παιδιά της, ένα αγόρι 11 χρόνων και ένα 7χρονο κορίτσι.

Η φωτιά -που εκδηλώθηκε από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία- έχει τεθεί υπό έλεγχο.

Συντετριμμένοι οι κάτοικοι στη Νέα Μαγνήσια

Συντετριμμένοι είναι οι κάτοικοι στη Νέα Μαγνήσια του δήμου Δέλτα, από τον τραγικό θάνατο που βρήκαν τα δυο παιδιά, ηλικίας 11 και 8 ετών και η μητέρα τους, όταν η μονοκατοικία στην οποία διέμεναν, τυλίχθηκε στις φλόγες τα ξημερώματα. Όπως λένε, η οικογένεια αγόρασε πρόσφατα το σπίτι, μια παλιά μονοκατοικία, το ανακαίνισε και διέμενε στη γειτονιά από το περασμένο καλοκαίρι.

«Έχουμε σοκαριστεί. Μας ειδοποίησαν ότι καιγόμαστε από τη γειτονιά. Βγήκαμε έξω και είδαμε το σπίτι, δίπλα ακριβώς, να καίγεται ολόκληρο. Τρόμαξα, οι φλόγες ήταν πολύ μεγάλες», αναφέρει κάτοικος της περιοχής και συγκινημένος προσθέτει: «οι πυροσβέστες βρήκαν μέσα τη μητέρα και τα παιδιά απανθρακωμένα».

Από νωρίς το πρωί, συνεργεία της ΔΕΔΔΗΕ είναι στο σημείο, καθώς από την πυρκαγιά σημειώθηκε διακοπή στην ηλεκτροδότηση. Τοποθετούν νέα κολώνα ηλεκτροδότησης διότι αυτή που βρισκόταν έξω από το σπίτι κάηκε. Σύμφωνα με το συνεργείο, έχει ήδη αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση στην περιοχή.

Οι πρώτες συνέπειες από τις επιχειρήσεις σε διάφορα σημεία της Ουκρανίας είναι γεγονός, καθώς εκτός από τα χτυπήματα σε στρατιωτικές δομές αλλά και κοντά σε αεροδρόμια, η χώρα μετράει ήδη τους πρώτους νεκρούς

Παγκόσμιο συναγερμό έχει προκαλέσει η απόφαση του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να ξεκινήσει στρατιωτικές επιχειρήσεις στα εδάφη της Ουκρανίας.

Παρά το γεγονός ότι το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε σήμερα λίγες ώρες μετά την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων, ότι οι αεροπορικές επιδρομές που εξαπολύει στην Ουκρανία δεν έχουν στόχο πόλεις και δεν απειλούν τους αμάχους, η ανησυχία είναι τεράστια.

Οι πρώτες συνέπειες άλλωστε από τις επιχειρήσεις σε διάφορα σημεία της Ουκρανίας είναι γεγονός, καθώς εκτός από τα χτυπήματα σε στρατιωτικές δομές αλλά και κοντά σε αεροδρόμια, η χώρα μετράει ήδη τους πρώτους νεκρούς.

Η Ουκρανία ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον οκτώ άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και εννέα τραυματιστεί από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς.

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες που μεταδίδει ο απεσταλμένος του in στην Ουκρανία Γιάννης Χαραμίδης, υπάρχουν τρεις νεκροί στα προάστια της Μαριούπολης, έξι τραυματίες – ανάμεσά τους και παιδιά – ενώ αρκετά σπίτια έχουν καταστραφεί.

Επίσης βρίσκεται σε εξέλιξη η εκκένωση του χωριού Σαρτάνα όπου υπάρχει έντονο το ελληνικό στοιχείο. 

Η Ρωσία κυκλώνει την Ουκρανία

Όπως έγινε γνωστό, σε ανακοίνωση η συνοριοφρουρά της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι ρωσικά στρατιωτικά κονβόι πέρασαν τα ουκρανικά σύνορα – κυρίως από τη χερσόνησο της Κριμαίας την οποία προσάρτησε το 2014 η Ρωσία- και εισήλθαν στο Τσερνίχιβ, το Χάρκοβο και το Λουχάνσκ.

«Ρωσικά στρατιωτικά οχήματα, περιλαμβανομένων τεθωρακισμένων, παραβίασαν τα σύνορα στις περιοχές Τσερνιχίβ (στον βορρά, στη μεθόριο με τη Λευκορωσία), στο Σούμι (βορειοανατολικά), το Λουχάνσκ και το Χάρκοβο (ανατολικά) από το σημείο περάσματος μεταξύ της χερσονήσου (της Κριμαίας) και της ηπειρωτικής Ουκρανίας», εξήγησε η συνοριοφρουρά, δημοσιεύοντας ένα βίντεο στο οποίο φαίνονται οχήματα τα οποία έχουν πάνω τους το γράμμα «Ζ». 

«Καταστρέψαμε την αεράμυνα της Ουκρανίας»

Ο στρατός της Ρωσίας ανακοίνωσε ακόμη ότι κατέστρεψε τα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας και έθεσε «εκτός λειτουργίας» αεροπορικές βάσεις της χώρας.

«Οι στρατιωτικές υποδομές των αεροπορικών βάσεων των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας», επεσήμανε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, όπως μετέδωσαν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων.

«Οι εγκαταστάσεις αντιαεροπορικής άμυνας των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων έχουν καταστραφεί», πρόσθεσε. Σημειώνεται ότι νωρίτερα σήμερα η Ρωσία ανακοίνωσε την έναρξη ειδικής επιχείρησης στο Ντονμπάς.

Διαβάστε επίσης: Αποκλεισμένος φοιτητής κατέγραψε τους πρώτους βομβαρδισμούς στην Ουκρανία – Παγώνει το αίμα ο ήχος των σειρήνων

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι χρησιμοποιήθηκαν όπλα ακριβείας για την εξουδετέρωση των ουκρανικών στρατιωτικών υποδομών και αεροπορικών δυνάμεων, υπογραμμίζοντας ότι δεν απειλείται ο άμαχος πληθυσμός. 

Σε πανικό οι πολίτες της Ουκρανίας – Αναζητούν ασφαλή σημεία

Από τη στιγμή που ξεκίνησαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις από τη ρωσική πλευρά στις 5 τα ξημερώματα, οι Ουκρανοί πολίτες – μετά το αρχικό σοκ – αναζήτησαν ασφαλή σημεία για να προστατευτούν, τόσο στο Κίεβο όσο και σε άλλους πόλεις της Ουκρανίας. 

Οι πολίτες πανικόβλητοι σπεύδουν να βρουν ασφαλή σημεία για να προστατευτούν, καθώς ο ρωσικός στρατός πραγματοποιεί χτυπήματα στο Κίεβο και σε άλλες πόλεις.

Στο βίντεο που ακολουθεί φαίνεται η έκρηξη που προκλήθηκε από πύραυλο που έπληξε το διεθνές αεροδρόμιο Ivano Frankivsk.

Σε άλλο βίντεο φαίνεται μία ισχυρή έκρηξη μετά από χτύπημα σε αποθήκες του ουκρανικού στρατού.

Εγκαταλείπουν το Κίεβο

Τις τελευταίες ώρες, χιλιάδες κάτοικοι στο Κίεβο εγκαταλείπουν την πόλη, σχηματίζοντας τεράστιες ουρές με τα οχήματά τους.

Πηγή: in.gr

Καταγγελία απολυμένου εργαζομένου από την Skroutz Last Mile φτάνει στο TPP, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο, πριν την απόλυση είχαν προηγηθεί απαράδεκτες συμπεριφορές από τους ανωτέρους. Αφαίρεση μπόνους, πληρωμή ζημιών από την τσέπη των εργαζομένων... «Μην πάρει ανάσα», «...στειλτον σε μένα», «αν δεν 'ρθει σήμερα, τελειώνει», «να πάει τα δέματα και με κόβιντ»: μερικά από τα μηνύματα των ανωτέρων. Η εταιρεία κάνει λόγο για «νόμιμη καταγγελία σύμβασης».

της Γεωργίας Κριεμπάρδη

«Είχα λείψει μία μέρα με covid (ήταν σερί ΣΚ και ρεπό). Μου είπαν θα πληρωθώ τη μέρα που έλειψα. Δεν πληρώθηκα. Δύο μέρες με τα χιόνια που ήταν αργία, μας είχαν πει γραπτά ότι “όσοι δουλέψουν, θα πληρωθούν κανονικά με την προσαύξηση”. Δούλεψα τη μία μέρα (κάποιοι δουλέψαμε τη μία μέρα, άλλοι την επόμενη). Δεν πληρωθήκαμε την προσαύξηση. Στέλνω στο λογιστήριο και μου είπαν ότι τη μέρα του covid δεν την πληρώθηκα γιατί ισχύει ό,τι και με τις αναρρωτικές, ενώ μου είχαν πει θα την πληρωθώ. Για την αργία μου είπαν ότι “άλλαξε το ΦΕΚ, είχε δώσει λάθος κατεύθυνση η κυβέρνηση, επρόκειτο για αργία αλλά ουσιαστικά είναι παύση εργασίας, οπότε το σύστημα δεν καλύπτει προσαύξηση εργασίας”» περιγράφει ο ίδιος στο ΤΡΡ, ενώ μετά από τα αιτήματά του για να λάβει τα δεδουλευμένα του, ακολούθησε η απόλυση. «Με απέλυσαν γιατί είπαν “είμαι αντιδραστικός, δεν ταιριάζω με τη φιλοσοφία της εταιρείας, θέλω να πάω να παίξω χιονοπόλεμο”».

«Δε με κράτησαν ούτε 3 μήνες. Στην ουσία η δουλειά μου ήταν να μιλάω με τους οδηγούς, να τους σαπορτάρω. Αυτοί δηλαδή μετέφεραν τα δέματα και για οτιδήποτε προέκυπτε με ενημέρωναν και ενημέρωνα. Το ωράριο μου ήταν 9-5.30. Υπήρχε πολλή πίεση. Ήθελαν να χτίσουν στρατιωτάκια. Στο έπαιζαν φιλικοί για να κάνεις υπερωρίες, τύπου “δεν υπάρχει θέμα να κάτσει 10 λεπτά παραπάνω”» λέει ο πρώην εργαζόμενος της εταιρείας και προσθέτει πως σε ιδιωτική επικοινωνία είχε ειπωθεί “κι ευχαριστώ να λέτε που σας πληρώνουμε”».

Ο ίδιος έκανε λόγο και για απαράδεκτη συμπεριφορά στους οδηγούς. «Έχουν πολλά παράπονα. Τους έχουν σαν στρατιωτάκια, με βασικό μισθό. Έχουν τη λογική της αξιολόγησης και μάλιστα εν αγνοία τους. Ήταν σαν φακέλωμα, να ρουφιανεύω δηλαδή οδηγούς, ήθελαν. Τους αφαιρούν τα μπόνους, τους βάζουν να πληρώσουν και ζημιές από την τσέπη τους, τους χλεύαζαν» αναφέρει στο ΤΡΡ.

«Μην πάρει ανάσα», «…στειλτον σε μένα», «αν δεν ‘ρθει σήμερα, τελειώνει», «να πάει τα δέματα και με κόβιντ»: μερικά από τα μηνύματα των ανωτέρων.

Την άμεση ανάκληση της απόλυσης του εργαζόμενου απαιτεί το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Ταχυδρομείων – Ταχυμεταφορών Ν. Αττικής. Ο ίδιος, μιλώντας στο ΤΡΡ, ξεκαθαρίζει πως θέλει το θέμα να δημοσιευτεί για να μην βιώνουν άλλο αυτή την κατάσταση οι εργαζόμενοι.

Το ΤΡΡ επικοινώνησε με τον Co-Founder και Business Director της Skroutz Last Mile, Στέφανο Κατσίμπα, ο οποίος σχολίασε σχετικά τα εξής: «Πρόκειται για μία νόμιμη καταγγελία σύμβασης, δε σχετίζεται με εκδικητικότητα και διεκδίκηση δεδουλευμένων. Ό,τι είναι δεδουλευμένο στην εταιρεία μας πληρώνεται».

Το ΤΡΡ έχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία στη διάθεσή του.

Πηγή: thepressproject.gr

Συνταρακτικές είναι οι εξελίξεις στη Δικαιοσύνη σε ότι αφορά το σκάνδαλο Novartis, καθώς σε δίκη παραπέμπεται ο πρώην Mr Novartis Κωνσταντίνος Φρουζής και δύο γιατροί, όπως αποκαλύπτει το documentonews.gr. Συγκεκριμένα το Δικαστικό Συμβούλιο αποφάσισε σύμφωνα με πληροφορίες την παραπομπή του Κ. Φρουζή για το αδίκημα της «νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα» (ξέπλυμα βρώμικου χρήματος) και των δύο γιατρών για το αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας σε βαθμό κακουργήματος.

Είχε προηγηθεί η εισαγγελική πρόταση παραπομπής προς το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών της εισαγγελέως Πρωτοδικών Ελένης Μιχαλοπούλου την οποία είχε αποκαλύψει το documentonews.gr.

Πρόκειται για την εισαγγελική πρόταση «φωτιά» στην οποία η εισαγγελέας Μιχαλοπούλου περιέγραφε τον τρόπο με τον οποίο η Novartis «ξέπλενε το μαύρο χρήμα» μέσω διαφημιστικών εταιρειών, το οποίο προοριζόταν, όπως ανέφερε, «για δωροδοκίες πολιτικών προσώπων και γιατρών» με κεντρικό πρωταγωνιστή τον Κων. Φρουζή.

Κάτι που ωστόσο δεν «είδε» ο εισαγγελέας Εφετών Καψιμάλης ο οποίος έκρινε ότι τα «αδιευκρίνιστα ποσά» που εντοπίστηκαν στους λογαριασμούς των Άδωνη Γεωργιάδη και Δημήτρη Αβραμόπουλου δεν αποτελούν επαρκείς «ενδείξεις ενοχής» (δεν είναι αποχρώσες)!, καθώς δεν συνδέονται με λογαριασμούς της Νοvartis.

Στην ίδια εισαγγελική πρόταση γίνεται λόγος για «επαρκείς ενδείξεις ενοχής» του Κων. Φρουζή και δύο πολύ γνωστών ψυχιάτρων. Όπως προέκυψε από την εισαγγελική έρευνα, οι δύο ψυχίατροι συνταγογραφούσαν σκευάσματα της Novartis αντί αντιτίμου. Μάλιστα στον έναν από τους δύο βρέθηκαν και τρία εμβάσματα από την εταιρεία συνολικού ύψους 4.000 ευρώ.

Παραγραφή αδικημάτων και για άλλους γιατρούς

Υπενθυμίζεται ότι αρχικά είχε ασκηθεί ποινική δίωξη σε συνολικά 15 άτομα. Μεταξύ αυτών καρδιολόγοι, παθολόγοι, νευρολόγοι, οι οποίοι φέρονται να είχαν λάβει από τη Novartis ποσά που ξεκινούσαν από τις 3.0000 ευρώ και έφταναν μέχρι και τις 78.000, όπως επίσης και πρώην ανώτερα και ανώτατα στελέχη της Novartis. Ωστόσο η εισαγγελέας στην πρότασή της διαπίστωσε ότι για κάποιους δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή τους σε δίκη, ενώ για άλλους οι πράξεις είχαν παραγραφή λόγω των αλλαγών στον Ποινικό Κώδικα. Κάτι που υιοθέτησε και το Δικαστικό Συμβούλιο.

«Βενζίνη δεν πάει να την βάλει ο άνθρωπος των 500 ευρώ. Την βενζίνη, την οποία διαμαρτυρόμαστε στα 2 ευρώ, την βάζουν οι παραγωγικές μονάδες της κοινωνίας… Καύσιμα δεν βάζει ο άνθρωπος των 500 ευρώ», δήλωσε ο Άρης Πορτοσάλτε.

«Και οι φτωχοί έχουν αμάξι Άρη. Ο κ. Σκυλακάκης είπε μια ανοησία, μην τον καλύπτεις. Μα παλιό αμάξι, μα μικρό αμάξι και οι φτωχοί έχουν αμάξι, ειδικά οι οικογενειάρχες, δεν μπορούν να μην έχουν αμάξι», απάντησε ο καλεσμένος δημοσιογράφος Φοίβος Κλαυδιανός, μην πιστεύοντας αυτά που άκουσγε.

Και κάπου εκεί ακούσαμε και τη σοφία του Μανόλη Καψή. «Ο κ. ΣΚυλακάκης το είπε άκομψα, αλλά είπε αυτό που λέμε εδώ».

«Καύσιμα δεν βάζει ο άνθρωπος των 500 ευρώ. Δεν μπορεί να βάλει δυστυχώς ο συνταξιούχος των 500 ευρώ. Δεν μπορεί να μετακινηθεί σαν και εμάς με το αυτοκίνητο ο άνθρωπος των 500 ευρώ», επέμεινε ο Άρης Πορτοσάλτε.

«Γιατί παίρνει λεωφορείο σου λέει ρε Φοίβο», συμπλήρωσε και ο Δημήτρης Οικονόμου.

Σαν σήμερα στις 23 Φεβρουαρίου 1966 πραγματοποιήθηκε η επίσημη έναρξη της τηλεόρασης στην Ελλάδα από τον πειραματικό σταθμό τηλεόρασης του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ).

Στις 18:30 εκείνης της ημέρας η δημοσιογράφος Ελένη Κυπραίου καλησπέρισε τους λιγοστούς Έλληνες που διέθεταν τηλεοπτικούς δέκτες, εκφωνώντας το απογευματινό πρόγραμμα. Οι τηλεθεατές μπορούσαν να παρακολουθήσουν το δίωρο πρόγραμμα το οποίο περιλάμβανε μεταξύ άλλων τις εκπομπές “Διεθνή Επίκαιρα”, “Για σας κυρία μου”, το ταξιδιωτικό ντοκιμαντέρ Αυστραλία, ένα αφιερωματικό ντοκιμαντέρ για τον Άγγλο γλύπτη Χένρι Μουρ, κ.ά.

Με αφορμή την συμπλήρωση 56 χρόνων από το συγκεκριμένο γεγονός το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα απόσπασμα από τα κινηματογραφικά Επίκαιρα της εποχής. Ειδικότερα, στον φακό καταγράφονται εικονολήπτες, ειδικευμένοι τεχνικοί και άλλοι υπάλληλοι του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας καθώς εργάζονται για την αναμετάδοση των πρώτων πειραματικών τηλεοπτικών εκπομπών. Ακόμη, με τη βοήθεια της κάμερας των Επικαίρων γίνεται μια μικρή περιήγηση στα πρώτα τηλεοπτικά στούντιο, τα οποία ελλείψει κατάλληλου χώρου στα κτίρια της κρατικής ραδιοφωνίας, φιλοξενήθηκαν στο Μέγαρο του ΟΤΕ.

Στην συνέχεια, παρεμβάλλονται πλάνα της Ελένης Κυπραίου στα οποία φαίνεται να εκφωνεί το πρόγραμμα της 23ης Φεβρουαρίου. Τέλος, προβάλλονται πλάνα απλών ανθρώπων που παρακολουθούν το τηλεοπτικό πρόγραμμα είτε από κάποιο οικιακό δέκτη είτε από τηλεοράσεις σε προθήκη καταστήματος ηλεκτρικών ειδών, μια ιδιαίτερα συνηθισμένη τακτική κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της τηλεόρασης στην Ελλάδα οπότε και δεν υπήρχαν τηλεοράσεις σε όλα τα νοικοκυριά.

Της Δέσποινας Παπαγεωργίου

Εικονογράφηση: Κατερίνα Καραλή

«Αύριο, αυτό το άλλοτε όμορφο ποτάμι… θα χτιστεί και θα γίνει καταραμένο σαν τις μάγισσες του Μεσαίωνα. Και σε αυτή την περίεργη, δύστυχη κοιλάδα… θα υψωθεί μια νέα συνοικία με ψηλά, απαίσια κτίρια», έγραφε η Le Figaro καθώς γλυκοχάραζε ο 20^ος αιώνας.

Ο ποταμός δεν ήταν άλλος από τον Bièvre, που διέτρεχε για αιώνες το Παρίσι στο νότιο τμήμα του, κι εξέβαλλε στον Σηκουάνα. Αυτός που είχε υμνήσει ο αναγεννησιακός ποιητής François Rabelais γράφοντας πως βατραχάκια έστηναν χορό στις όχθες του. Αυτός που ατενίζοντάς τον ο Βίκτωρ Ουγκό έγραψε την Παναγία των Παρισίων – κι έβαλε τον Μάριο των «Αθλίων» του να ονειρεύεται την Τιτίκα σ’ ένα γεφυράκι του.

Όσο ειδυλλιακό όμως κι αν ήταν το τοπίο καθώς διασχίζονταν από το περίπου τρία μέτρα πλατύ ποτάμι στην εποχή του Ουγκώ, ήρθε η Βιομηχανική Επανάσταση με τα βυρσοδεψεία, τα βαφεία και τα καθαριστήρια που χτίστηκαν στις όχθες του, για να μετατρέψει τον Bièvre σε πηγή μόλυνσης: ένας τεράστιος όγκος λυμάτων και ακαθαρσιών κατέληγαν στα νερά του.

Κι έτσι, ελήφθη η απόφαση να θαφτεί. Το τελευταίο τμήμα του μέσα στο Παρίσι μπαζώθηκε το 1912.  

Κι είναι τώρα, έναν ολόκληρο αιώνα μετά, που το δημοτικό συμβούλιο της Πόλης του Φωτός ασπάστηκε την πρόταση των Πρασίνων για «αναγέννηση του Bièvre». Ναι, στη Γαλλία αποφάσισαν να ξεθάψουν και να επαναφέρουν στη ροή του ένα ποτάμι μέσα σε μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες και ιστορικές πόλεις του κόσμου!

Ο ποταμός Bievre στη Γαλλία, τέλη του 19ου αιώνα. Φωτογραφία: Charles Francois Bossu

Το εγχείρημα ακούγεται σχεδόν ακατόρθωτο – και είναι σίγουρα πολυδάπανο. Κι άλλες καμπάνιες στο παρελθόν οραματίστηκαν να επαναφέρουν στη ζωή τον Bièvre. Γιατί αυτός, ο «χαμένος ποταμός», ήταν ανέκαθεν μέρος της «μυστικής ιστορίας» της πόλης, και συνάρπαζε τους Παριζιάνους. Σε αυτόν τον υδάτινο φιδίσιο δρόμο λέγεται πως η θεά Άρτεμις μεταμόρφωσε μια νύμφη προκειμένου να τη γλιτώσει από κάποιον στρατιώτη της Τροίας. Και ότι ένας δράκος τρομοκρατούσε κάποτε την περιοχή από εκεί, μέχρι που ένας επίσκοπος τον έδιωξε, τον 4ο μ.Χ. αιώνα.     

Όλες οι προηγούμενες καμπάνιες ωστόσο απέτυχαν. Τώρα, όμως, ήδη εκπονείται μελέτη εφικτότητας. Και οι όροι έχουν αλλάξει. «Το εγχείρημα αποκτά νέα ορμή εν όψει της κλιματικής αλλαγής, των εντεινόμενων κυμάτων καύσωνα και της απειλούμενης βιοποικιλότητας», θα έλεγε ο αντιδήμαρχος του Παρισιού με χαρτοφυλάκιο το Περιβάλλον Dan Lert στο National Geographic. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε όπως ξέραμε με την αστική ανάπτυξη… Οι κάτοικοι περιμένουν ότι θα προσαρμόσουμε την πόλη στις περιβαλλοντικές προκλήσεις», συμπλήρωνε.

Κατά κάποιο τρόπο, είναι σαν ο ποταμός να παίρνει την εκδίκησή του: η βιομηχανική ανάπτυξη που κυριολεκτικά τον έθαψε ζωντανό, οδήγησε στην κλιματική αλλαγή, η οποία επιτάσσει την άμεση απελευθέρωσή του! Άλλωστε, η μέση θερμοκρασία του Παρισιού είναι 2,3 βαθμούς υψηλότερη από την εποχή της Αναγέννησης. Μάλιστα, οι τοπικές αρχές υπολογίζουν πως στα μέσα του 21^ου αιώνα το κλίμα του Παρισιού θα ομοιάζει με αυτό της Σεβίλλης, στη νότια Ισπανία.

Είναι βιωμένη εμπειρία, αλλά και τεκμηριωμένο επιστημονικά, ότι οι υδάτινοι όγκοι συμβάλλουν στην ελάττωση της θερμοκρασίας της περιοχής που διατρέχουν. Μετριάζουν επίσης τις συνέπειες μιας πλημμύρας, καθώς το νερό της βροχής βρίσκει κάπου διέξοδο. Και, φυσικά, ποιος τόπος χτισμένος στις όχθες ενός ποταμού ή μιας λίμνης δεν αναβαθμίζεται αισθητικά και δεν βελτιώνει την ποιότητα ζωής των κατοίκων;

Τα δύο πρώτα τμήματα του Bièvre εντός του Παρισιού αναμένεται να δουν το φως της μέρας στα τέλη του 2026, και να ενωθούν με κάποια τμήματά του που ξεθάφτηκαν με τον ίδιο τρόπο τα τελευταία χρόνια σε μικρότερες πόλεις, πάρκα και λιγότερο πυκνοδομημένες περιοχές.

Υπάρχει ένα εξαιρετικός όρος στα αγγλικά, για την απελευθέρωση των ποταμών, την επαναφορά τους δηλαδή στην επιφάνεια και την αποκατάσταση της ροής τους: «Daylighting» λέγεται – τα ποτάμια δηλαδή βλέπουν (ξανά) το φως της μέρας.

Και ο Bièvre δεν θα είναι ο πρώτος ούτε ο τελευταίος ποταμός που θα το ζήσει αυτό.

Ξεμπαζώνοντας ποτάμια «before it was cool»

Τη δεκαετία του 1980, όταν η κλιματική αλλαγή δεν υπήρχε καν ως όρος, η Ζυρίχη, η μεγαλύτερη πόλη της Ελβετίας, έτρεχε ήδη το «Bachkonzept» – το «Πρόγραμμα για τα Ποτάμια». Μάλιστα, έχει ψηφίσει σχετικό νομικό πλαίσιο για το πρόγραμμα. Η φοβερή Ζυρίχη, λοιπόν, έχει ξεθάψει μέχρι σήμερα τα περισσότερα ποτάμια, αποκαθιστώντας τη ροή τους μέσα στον αστικό ιστό και προσαρμόζοντάς τα στην αρχιτεκτονική του τοπίου. Θεωρούνται οι πλέον ειδήμονες στο θέμα.

Η Ζυρίχη το σούρουπο

Η συστηματική προσπάθεια των Ελβετών αποδίδεται αφενός στην επιθυμία τους για ανάκτηση του δημόσιου χώρου και βελτίωση της ποιότητας ζωής (το αντίθετο, δηλαδή, από αυτό που κάνουμε στην Ελλάδα). Ταυτόχρονα, επιτυγχάνουν οικονομικό όφελος: καθώς όταν το καθαρό νερό ρέει στα ποτάμια αντί στους υπόγειους αγωγούς (τους υπονόμους), αυτό σημαίνει ότι ρέει λιγότερο νερό στους αγωγούς λυμάτων, άρα μειώνονται τα κόστη επεξεργασίας των τελευταίων.

Στην πρωτοπορία, και η πατρίδα του Ντίκενς 

Κι αν στο Παρίσι θάφτηκαν ποτάμια γιατί μετατράπηκαν σε μολυσμένους χείμαρρους με τη βιομηχανική ανάπτυξη, δεν θα μπορούσε να έχει συμβεί κάτι διαφορετικό στη μήτρα της Βιομηχανικής Επανάστασης, το Λονδίνο. Σήμερα, πασίγνωστες λεωφόροι όπως η Strand που στη συνέχεια γίνεται Fleet Street, «τρέχουν» επάνω από μπαζωμένα ποτάμια. Κι αν είναι μάλλον απίθανο να ξηλωθούν αυτοί οι δρόμοι, ωστόσο από το 2009 το Λονδίνο έχει ελευθερώσει περισσότερα από 17 χμ. ποταμών και ρεμάτων. Πιο γνωστός ίσως είναι ο καθαρισμός και η αποκατάσταση του Ποταμού Lea και του ιστορικού δικτύου των Ποταμών Bow Back για τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 2012.  

Το πιο πρόσφατο, όμως, τέτοιο εγχείρημα στη Γηραιά Αλβιώνα είναι σε μια πόλη του βορρά της, επίσης σημαντικό κέντρο της Βιομηχανικής Επανάστασης, το Σέφιλντ. Σε μια καλλιτεχνική γειτονιά της πόλης, ανάμεσα σε εγκαταλελειμμένα εργοστάσια και τα χαρακτηριστικά terrace houses με τα κόκκινα τούβλα, ξεπηδά ξαφνικά μια πράσινη όαση: πρόκειται για το Porter Brook, ένα μικρό αμφιθέατρο στις όχθες του ποταμού Porter, εκεί που άγριες πέστροφες γεννούν την άνοιξη και φοιτητές από το γειτονικό κολέγιο κάνουν πικνίκ και βαρκάδα. Μόνο που έως το 2015, αντί για ποτάμι βρισκόταν εκεί ένα πάρκινγκ.   

Η πράσινη όαση του Sheffield

Το Σέφιλντ πήρε το όνομά του από τον Sheaf, έναν από τους ποταμούς επάνω στους οποίους είναι χτισμένο – κάτι που δεν μπορείς να μαντέψεις επουδενί, αφού δεν βλέπεις σχεδόν πουθενά το νερό. Ωστόσο, κι εκεί τα ποτάμια μπαζώθηκαν τον 19^ο αιώνα, γιατί είχαν μετατραπεί σε φορείς ακαθαρσιών.

Ήταν τόσο μεγάλη η επιτυχία του Porter Brook που το δημοτικό συμβούλιο του Σέφιλντ σχεδιάζει κι άλλα τέτοια πάρκα. Το πιο σπουδαίο: σκέφτονται να απελευθερώσουν –μετά από έναν αιώνα- τμήμα του Sheaf, κοντά στο πρώην μεσαιωνικό κάστρο. Δέντρα, λουλούδια και παγκάκια για τους διαβάτες αποτελούν μέρος του όλου σχεδιασμού.

Σε μια άλλη περίπτωση, μόλις τον Μάιο του 2021, το βιομηχανικό Μάντσεστερ ξέθαψε μετά από 50 χρόνια και αποκατέστησε τμήμα του Medlock, ενός από τους τρεις ποταμούς επάνω στους οποίους έχει χτιστεί. Ο ποταμός θα γίνει το κέντρο του Πάρκου Mayfield, με πλούσια βλάστηση στις όχθες του και αναβίωση της βιοποικιλότητας, στην καρδιά της πόλης.   

130 εκατ. δολ. για την αποκατάσταση ενός ρέματος

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στο πρώτο τέτοιο εγχείρημα στις ΗΠΑ, το Yonkers της Νέας Υόρκης ξέθαψε μετά από έναν αιώνα τον ποταμό Saw Mill. Η αποκατάστασή του στοίχισε 19 εκατ. δολ – και στόχος είναι να επανέλθει εκεί και η θαλάσσια ζωή.  

Τον περασμένο Δεκέμβριο δημοσιευόταν ότι τώρα η Νέα Υόρκη ετοιμάζεται να ρίξει το ιλιγγιώδες ποσό των 130 εκατ. δολαρίων για να ξεθάψει ένα μικρό ποτάμι που μπάζωσε πριν από έναν αιώνα. Πρόκειται για το Tibbetts Brook στη συνοικία του Μπρονξ, κι είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδια βελτίωσης των πράσινων υποδομών της πόλης.

Μα, η Νέα Υόρκη είναι μια πόλη που περιβάλλεται από νερό – τον ανοιχτό ωκεανό, παραλίες, ποτάμια. Γιατί ρίχνει τόσο χρήμα για να φέρει στην επιφάνεια ένα ρέμα;

Το Tibbetts Brook είναι ένα από τα εκατοντάδες ρυάκια, πηγές, ρέματα που έχει καταπλακώσει η μητρόπολη καθώς υπάκουε στην αλαζονεία των ουρανοξυστών της. Η κλιματική αλλαγή ήταν κι εδώ καθοριστικός παράγοντας για την τελική απόφαση, αφού το θάψιμο του ρέματος έχει επιδεινώσει τα πλημμυρικά φαινόμενα στην πόλη. Το Tibbetts Brook –επισημαίνουν οι New York Times– διοχετεύει περί τα 8,33 δισεκατομμύρια λίτρα γλυκού νερού τον χρόνο στους ίδιους υπόγειους αγωγούς που μεταφέρουν οικιακά λύματα και βρόχινο νερό σε εργοστάσια επεξεργασίας λυμάτων. Έτσι, καταλαμβάνει σημαντικό όγκο στο παλαιό σύστημα υπονόμων και συντελεί σε υπερχειλίσεις που καταλήγουν σε γειτονικά ρέματα.  

«Οπότε, όταν τα απομεινάρια του Τυφώνα Ida υπερχείλισαν τους αγωγούς τον Σεπτέμβριο, το ρέμα έπρεπε έτσι κι αλλιώς να συνεχίσει τη ροή του. Και τη συνέχισε – αναβλύζοντας στη στεριά, προκαλώντας κάποια από τα χειρότερα πλημμυρικά φαινόμενα της πόλης και βγαίνοντας στη λεωφόρο… όπου παγίδευσε δεκάδες αυτοκίνητα, λεωφορεία και φορτηγά ενώ η στάθμη των υδάτων ανέβαινε», έγραφαν οι New York Times.

«Γίναμε το διεθνές σύμβολο για το τι συμβαίνει όταν η πόλη δεν έχει προετοιμαστεί για πλημμύρες», θα έλεγε ο Ρόμπερτ Φανούτσι, πρόεδρος της οργάνωσης πολιτών Bronx Council for Environmental Quality.

«Το νερό δεν προορίζεται να μπαίνει σε αγωγούς και να θάβεται»

Στη Νέα Σκωτία του Καναδά, την άνοιξη του 2017 ελευθέρωσαν 300 μέτρα του ποταμού Sawmill μετά από πέντε μήνες αδιάκοπης εργασίας. Ο ποταμός είχε θαφτεί τη δεκαετία του ’70 μετά από μια καταστροφική πλημμύρα. Μισό αιώνα αργότερα, είχε έρθει η ώρα για τον αγωγό διαμέτρου 2,5 μέτρων (μέσα από τον οποίο περνούσε το ποτάμι) να αντικατασταθεί, καθώς οι ειδικοί έκριναν πως δεν θα άντεχε άλλον ένα τυφώνα. Τελικά, αντί να τον αντικαταστήσουν, αποφάσισαν να ελευθερώσουν το ποτάμι. Οι αγωγοί μπορούν να συγκρατήσουν μόνο μια ορισμένη ποσότητα νερού προτού υπερχειλίσουν ή «σκάσουν», ενώ τα ποτάμια με τις πορώδεις όχθες τους είναι πολύ πιο αποτελεσματικά στην «απορρόφηση» του νερού από τις καταιγίδες. Κι αυτό έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία εν όψει κλιματικής αλλαγής.

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις Daylighting

«Το νερό δεν είναι για να μπαίνει σε σωλήνες και να θάβεται. Είναι τόσο τεχνητός αυτός ο τρόπος διαχείρισης», θα πει ένας ειδικός στο CBC. Το εγχείρημα έχει εμπόδια έναν μεγάλο δρόμο κι ένα κυβερνητικό κτίριο που έχουν χτιστεί επάνω από το θαμμένο ποτάμι. Το κόστος είναι μεγάλο -γύρω στα 9 εκατ. δολ. δόθηκαν μόνο για την πρώτη φάση- όμως οι ειδικοί είναι πεπεισμένοι πως τα οφέλη θα είναι μεγαλύτερα. 

Η λεωφόρος που έγινε ποτάμι

Να φέρεις έναν ποταμό στην επιφάνεια δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά, καθώς πολλές πόλεις είναι χτισμένες επάνω σε δίκτυα αγωγών και υπονόμων εκεί όπου άλλοτε υπήρχαν ρυάκια και ποτάμια. «Σε κάποιες περιπτώσεις, θα αποδειχθεί αδύνατον», λέει η υδρολόγος Claire Oswald στο CBC. «Θα πρέπει να γκρεμίσεις σπίτια, δρόμους και τέτοια για να το επαναφέρεις στη φυσική του ροή».

Ωστόσο, η ανθρωπότητα σιγά σιγά συνειδητοποιεί ότι το να θάβεις τα ποτάμια δεν είναι ιδιαίτερα καλή ιδέα. Οπότε, όπου είναι εφικτό, γιατί να μην τα αποκαταστήσεις;

Δεν στέφονται, βέβαια, όλες οι απόπειρες daylighting με επιτυχία. Όταν, για παράδειγμα ξεμπαζώθηκε το 2013 το ποτάμι Moselle στο Βόρειο Λονδίνο, σύντομα διαπιστώθηκε ότι ήταν μολυσμένο με οικιακά λύματα εξαιτίας λανθασμένων συνδέσεων με γειτονικούς αγωγούς σπιτιών – και άρα αποτελούσε απειλή για τη δημόσια υγεία. Το μάθημα λοιπόν ήταν ότι «εάν σκοπεύεις να ξοδέψεις πολλά χρήματα για να ξεθάψεις ένα ποτάμι, πρέπει ταυτόχρονα να ελέγξεις την ποιότητα του νερού», όπως θα έλεγε στον Guardian ο Αdam Broadhead, που τρέχει την ιστοσελίδα daylighting.org.uk.

Για παράδειγμα, ο Bièvre στο Παρίσι μπορεί να αναγεννηθεί γιατί βελτιώθηκε η ποιότητα του νερού του: την τελευταία εικοσαετία: η εταιρεία ύδρευσης της περιοχής εργάστηκε συστηματικά για να επιδιορθώσει προβληματικούς αγωγούς που έριχναν λύματα στον Bièvre, ενώ έλεγχε τακτικά σπίτια και επιχειρήσεις που βρίσκονται κατά μήκος του. Γι’ αυτό ήδη αρκετά τμήματά του εκτός Παρισιού έχουν ξεμπαζωθεί κι αποκατασταθεί.

Και μια άλλη περίπτωση, που παρουσιάζεται κιόλας ως υπόδειγμα επιτυχίας αποκατάστασης ποταμού, έχει τα μελανά της σημεία. Πρόκειται για το Ρέμα Cheonggyecheon στη Σεούλ, που τον Σεπτέμβριο του 2005 αντικατέστησε μια ολόκληρη πολύβουη λεωφόρο στο κέντρο μιας πόλης 25 εκατομμυρίων κατοίκων, παρέχοντας μια όαση ελεύθερου δημόσιου χώρου, βλάστησης και δροσιάς.   

Cheonggyecheon, Σεούλ

Ωστόσο, το Cheonggyecheon δεν ήταν περίπτωση ξεμπαζώματος, καθώς δημιουργήθηκε τεχνητά στη θέση του αυθεντικού ρέματος – λειτουργεί δηλαδή σαν συντριβάνι. Πέρα από τα αμφισβητούμενα κίνητρα των οραματιστών του, που έχουν κατηγορηθεί για πολιτικές σκοπιμότητες, ατασθαλίες και άρνηση διαλόγου με την τοπική κοινωνία, το Cheonggyecheon μάλλον δεν αποτελεί οικολογικό πρότυπο. Φυσικά, μείωσε τη θερμοκρασία των τριγύρω επιφανειών και βοήθησε στην αύξηση της βιοποικιλότητας. Όμως, «επειδή ο πάτος του ρέματος είναι από τσιμέντο, εξ ου και είναι σχεδόν αδύνατον να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε λειτουργία καθαρισμού, μπορεί λογικά να υποθέσει κάποιος ότι σταδιακά θα “βρωμίσει”», έγραφε ήδη το 2010 ο Eunseon Park, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Yonsei για την Αστική Βιωσιμότητα και επικεφαλής της ακτιβιστικής κίνησης Listen to the City. Για τον ίδιο λόγο, προσέθετε, η επιδείνωση του προβλήματος των φυκιών, σημαίνει ότι το κόστος συντήρησης αυξάνεται κατά 30% ετησίως.

Παρά τις όποιες αποτυχίες, η τάση καταγράφεται πλέον ξεκάθαρα: ελευθερώστε τα ποτάμια, αποκαταστήστε το φυσικό περιβάλλον, μειώστε τη θερμοκρασία, κάντε τον πλανήτη βιώσιμο. Δεν έχουμε άλλον.

Αθήνα: Η μόνη ευρωπαϊκή πόλη χωρίς ποτάμι

Ήταν ένα πρωινό πριν από πολλά χρόνια, όταν περνώντας με το λεωφορείο μπροστά από το ξενοδοχείο Κάραβελ, άκουσα μια γιαγιά στην μπροστινή θέση να λέει: «Εδώ κάποτε ήταν ένα μεγάλο ποτάμι». Γούρλωσα τα μάτια, κι έγινα συνειδητά λαθρακουστής, για να μάθω λεπτομέρειες. Δεν γνώριζα. Έκτοτε, αυτό το σημείο δεν θα ήταν ποτέ πια ακριβώς δρόμος για μένα, αλλά ένας αδίστακτος τσιμεντένιος βόας που είχε καταπιεί ολόκληρο τον παράδεισο, μαζί με τα λουλούδια και τα πουλιά του.

Αθήνα, Ιλισσός 1927

Ο ποταμός ήταν ο Ιλισός. Η Αθήνα είναι η μοναδική πόλη της Ευρώπης που δεν έχει αφήσει ποτάμι για ποτάμι αμπάζωτο τη στιγμή που ακόμα και οι πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις του κόσμου ανέθεσαν σοφά στα ποτάμια να σμιλέψουν και να ορίσουν το αστικό τους τοπίο – ένα τοπίο που τώρα κουρνιάζει στις όχθες τους κι αναδεικνύεται από αυτές. Τα άλλα δύο μεγάλα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας είναι ο Ηριδανός και ο Κηφισός. Είναι συγκλονιστικό ότι στα τέλη του 19^ου αιώνα την πόλη μας διέρρεαν συνολικά 700 χείμαρροι, ποτάμια και ρυάκια.  

Κι ενώ η παγκόσμια τάση, ειδικά την τελευταία δεκαετία, είναι να ξεθάβονται και να αποκαθιστώνται ποτάμια και ρέματα, η Αθήνα για μια ακόμα φορά «πρωτοτυπεί»: γιατί μπαζώματα δεν έγιναν μόνο στα παλαιότερα χρόνια, αλλά και πρόσφατα, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004! Όπως έγραφε η «Καθημερινή» το 2005, «κόβονταν» τότε έργα αντιπλημμυρικά ελέω «βιτρίνας»: «Τεράστια έργα κατέλαβαν την Αττική γη, κόβοντας την πορεία των ρεμάτων, δημιουργώντας εκτάσεις ασφαλτοστρωμένες και τσιμεντοποιημένες, μειώνοντας την υδροαπορροφητικότητα του χώρου και μεγεθύνοντας τα προβλήματα. Ποιος ήταν ο σχεδιασμός της πολιτείας; Στις καλύτερες των περιπτώσεων εξασφαλιζόταν η ασφάλεια της συγκεκριμένης εγκατάστασης ή, άντε και του περιβάλλοντος χώρου. Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα επικρατούσε το χάος».

Από τότε που εκδιώξαμε βάρβαρα τις νύμφες που λούζονταν στις όχθες του Ιλισού, ποτάμια και ρέματα που νομίζουμε πως τιθασεύσαμε με την παραμικρή βροχή φουσκώνουν και μας πνίγουν.

Μήπως ήρθε η ώρα, αντί για Rafale, να ζητήσουμε από τους Γάλλους τεχνογνωσία για το περιβάλλον ή θα παραμείνουμε εσαεί μοιραίοι θύτες του και θύματα της κλιματικής κρίσης;

Η Popaganda φαντάστηκε πώς θα ήταν δύο εμβληματικά σημεία της Αθήνας αν τα διαπερνούσε ένα ποτάμι…

Πηγή: popaganda.gr