Ελλάδα σημαίνει απόλυτη ανεξαρτησία έναντι των πάντων. Ανυπακοή έναντι των ισχυρών. Υπεράσπιση με κάθε θυσία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, έλεγε - «Εδώ και καιρό είμαι πλήρης ημερών οπότε έχω συμφιλιωθεί με το θάνατο. «Στα Περιβόλια» έχω χορέψει μαζί του…», έλεγε τον Μάρτιο του 2017 - Τα λόγια του για τη μουσική, τον Ρίτσο, τους καλλιτέχνες, τη ζωή του
Ο λόγος τουΜίκη Θεοδωράκη, όπως ακριβώς και η μουσική του, υπήρξε πάντα χειμαρρώδης. Όταν μιλούσε, κατάφερνε να κάνει τους ακροατές του να κρέμονται από τα χείλη του ενώ είχε μια μοναδική ικανότητα να μεταμορφώνεται αστραπιαία από έναν λόγιο φιλόσοφο σε ένα γλυκό παππού που διηγείται τις ιστορίες της ζωής του σαν να λέει... παραμύθι. Ο λόγος του αποτύπωνε με ακρίβεια και πιστότητα την σύνθετη σκέψη του και τις απόψεις του σχετικά με την τέχνη, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την πολιτική, την Ελλάδα, τον κόσμο και πάνω απ΄ όλα τον Άνθρωπο. Παραθέτουμε λοιπόν κάποιες από τις απόψεις που είχε εκφράσει κατά καιρούς σε συνεντεύξεις, κείμενα και ομιλίες του.
Για τη ζωή και το έργο του: «Ολόκληρη η ζωή και το έργο μου μπορούν να ερμηνευτούν και κατανοηθούν μόνο κάτω από το πρίσμα των τριών λέξεων που με γαλούχησαν: Ελλάδα, Πατρίδα, Ελευθερία».
Με τον Άντονι Κουίν
Για τον ρόλο της βίας στη ζωή του: «Έζησα σε μια εποχή στην οποία η βία έπαιζε τον κύριο ρόλο στη διαμόρφωση Λαών, Κοινωνιών και Ανθρώπων. Έτσι αναγκάστηκα κι εγώ αντί να ακολουθώ απερίσπαστος την πορεία που επέλεξα και που βασικά ήταν ο δρόμος της Τέχνης και της ειρηνικής ζωής, να δαπανώ το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών μου σε πράξεις αντίθεσης και αντίστασης κατά της βίας που με περικύκλωνε και με προκαλούσε όπως και σε όλους τους άλλους.
Στο σημείο αυτό υπήρχε φυσικά διαφοροποίηση στη στάση του α ή του β ανάλογα με τον χαρακτήρα του και την αγωγή του. Η δική μου κυρίως ηθική φόρτιση μού επέβαλε να είμαι απόλυτος στις επιλογές, τη στάση και τις πράξεις μου και να αφοσιώνομαι ολοκληρωτικά.
Το ευτύχημα για μένα ήταν το ότι κατόρθωσα να έχω την απόλυτη σχέση και με την Τέχνη και ειδικά με την Μουσική. Όμως οι συνθήκες ήταν τέτοιες που δεν κατόρθωσα να δώσω. Τώρα εκ των υστέρων διαπιστώνω, ότι θα μπορούσα να ελαττώσω -χωρίς ηθική βλάβη- την αφοσίωσή μου στο Χρέος ολοκληρώνοντας την προσφορά μου στην Τέχνη. Έτσι θα φύγω γεμάτος με μια θάλασσα Μουσικής που έχω μέσα μου και που την θυσίασα χωρίς να μπορέσω να πραγματοποιήσω ούτε το 10% των οραμάτων μου για το μέλλον της ανθρώπινης κοινωνίας.
Η βία τελικά αποδείχθηκε πιο δυνατή από τους αμέτρητους αγώνες και τις θυσίες των ανθρώπων. Και για μένα ολέθρια...».
Για τη διαδικασία της μουσικής δημιουργίας: «Προκειμένου για την Μουσική και την Μελωδία η εμπειρία μου δείχνει ότι ο συνθέτης περνά σε τακτικά διαστήματα μια περίοδο γονιμοποίησης, κατά την οποία επικρατεί μέσα του απόλυτο χάος. Τότε σε μια στιγμή παρουσιάζονται στο μυαλό του μουσική και κυρίως μελωδίες και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο οφείλει να κατέχει την τεχνική, ώστε να τις καταγράφει στο πεντάγραμμο. Το ερώτημα είναι: Τι μεσολαβεί, ώστε να βγαίνουν μέσα από το χάος (δηλαδή μέσα από το τίποτα) αυτές οι Μουσικές; Η άποψή μου είναι ότι ο γεννημένος συνθέτης, αν και εφ' όσον έχει καλλιεργηθεί πνευματικά και ψυχικά και έχει σπουδάσει σε βάθος την τεχνική της μουσικής σύνθεσης, τότε κατά την περίοδο της εσωτερικής του γονιμοποίησης δέχεται το «σπέρμα» της συμπαντικής αρμονίας που καταλήγει στην γένεση μουσικής. Είναι ένας πνευματικός γάμος ανάμεσα σε έναν θνητό και τον αθάνατο ωκεανό αρμονίας που μας περιβάλλει και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο τα έργα των μεγάλων συνθετών και γενικότερα των μεγάλων καλλιτεχνών παραμένουν αθάνατα».
Με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση
Για τους καλλιτέχνες: «Τα όπλα του καλλιτέχνη είναι η ομορφιά που γοητεύει την ψυχή, ώστε ο κάθε άνθρωπος να ψηλώσει μέσα του και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και δύναμη, να μη γονατίσει, να σταθεί όρθιος και να αντιμετωπίσει το τέρας ως ίσος προς ίσον. Για να γίνει τελικά πιο δυνατός από αυτό και να το νικήσει!».
Με τους K.Καζάκος, Γ. Καμπανέλης, Τ.Καρέζη
Για τον Άνθρωπο: «Εμείς οι μουσικοί θεωρούμεθα και είμεθα προνομιούχα όντα γιατί ασχολούμεθα με την Αρμονία. Δηλαδή τον τελικό και τον μέγιστο ιδανικό της φυσικής και κοινωνικής ζωής. Όμως αν κρίνω από τον εαυτό μου, μονάχα την τελευταία πενταετία συνειδητοποίησα πως ο τελειότερος οργανισμός απ' όσους εγνώρισα -τελειότερος ακόμα κι από την μουσική- είναι ο Άνθρωπος. Και ο ανθρώπινος οργανισμός, για να λειτουργήσει ομαλά, χρειάζεται πάνω απ' όλα απόλυτη ισορροπία στις κινήσεις και στις συνήθειές μας».
Για τον Ρίτσο: «Ο Γιάννης Ρίτσος είναι το πρότυπο του Πολίτη-Ποιητή, δηλαδή του ανθρώπου που γνωρίζει το Χρέος του απέναντι στην κοινωνία και την πατρίδα. Επομένως είναι ένα πρότυπο που στις μέρες μας σπανίζει, σε βαθμό που οι πολλοί όχι μόνο δεν το βλέπουν, αλλά επιπλέον το αντιμετωπίζουν σαν μια ξεπερασμένη προσωπική ιδιοτροπία. Με το γενικό δόγμα που έχει κατακτήσει την κοινωνία μας σήμερα, «ο καθένας για τον εαυτό του», παραδείγματα όπως αυτό του Γιάννη Ρίτσου είναι επόμενο να θεωρούνται όχι μόνο «ξεπερασμένα», αλλά και επικίνδυνα!»
Για τον Πολιτισμό: «Τον Πολιτισμό τον κάνουν οι άνθρωποι του Πολιτισμού, των οποίων τα έργα τα αποδέχεται ο Λαός ανάλογα με την αξία τους. Όσο πιο πολλά και καλά έργα γίνονται και όσο υπάρχουν οι συνθήκες να πάνε στον Λαό, τόσο αναπτύσσεται ο Πολιτισμός σε μια χώρα. Ο ρόλος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι να ενθαρρύνει με κάθε μέσον το σύνολο των ανθρώπων του Πολιτισμού απ’ τη μια μεριά κι από την άλλη να βοηθά με υποδομές και ενισχύσεις, ώστε τα έργα αυτά να πάνε σε όσο το δυνατόν περισσότερουςανθρώπους. Υπάρχει φυσικά και η εγχώρια όσο και η διεθνής κληρονομιά των πολιτιστικών έργων. Και γι’ αυτά θα πρέπει να πάνε όσο γίνεται πιο βαθιά και πλατεία μέσα στον Λαό.
Για όλα αυτά δεν υπήρξε και δεν υπάρχει συνολικά κρατική γνωστή άποψη ή εκτίμηση και επομένως δεν βρέθηκαν ακόμα τα μέσα, οι μέθοδοι ώστε να μπορέσουμε να πούμε ότι υπήρξε Υπουργείο Πολιτισμού που να ασχοληθεί ουσιαστικά με τον Πολιτισμό. Ούτε φυσικά και στην εποχή της μυθικής Μελίνας».
Με την Εντίθ Πιάφ
Για τις διαφορές των πολιτισμών: «Όλοι οι πολιτισμοί αντλούν τα νερά τους από τον ίδιο Ωκεανό της ουράνιας Αρμονίας. Άρα στο βάθος τους είναι όμοιοι και οι διαφορές τους είναι τοπικές και επιφανειακές».
Με τον Φιντέλ Κάστρο
Για τη Μουσική: «Η γνήσια Μουσική αποτελεί το καθημερινό ψωμί των ανθρώπων και το κύριο στήριγμά τους σε εποχές δοκιμασίας».
Για τη μελοποιημένη ποίηση: «Η μελοποίηση της Ποίησης, όπως και γενικότερα η προσπάθεια να πάει η αληθινή Τέχνη στον Λαό, αποτέλεσαν στοιχεία της πρόσφατης εθνικής μας αναγέννησης, που μπόρεσε να βγει στην επιφάνεια της δεκαετίας του ΄50 και του ΄60, για να χτυπηθούν μετωπικά από την Χούντα που υπήρξε η απαρχή της παρακμής που μεγαλώνει χρόνο με χρόνο».
Τί σημαίνει Ελλάδα: «Απόλυτη ανεξαρτησία έναντι των πάντων. Ανυπακοή έναντι των ισχυρών. Υπεράσπιση με κάθε θυσία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας».
Για το θάνατο: «Εδώ και καιρό είμαι πλήρης ημερών οπότε έχω συμφιλιωθεί με το θάνατο. «Στα Περιβόλια» έχω χορέψει μαζί του…’Ο, τι και να γίνει εγώ το χάρο τον έχω νικήσει! Ας έρθει λοιπόν όποτε θέλει» (Μάρτιος ’17)
Για την υστεροφημία του: «Οι επόμενες γενιές θα ήθελα να με θυμούνται όπως ακριβώς είµαι».
Το μήνυμα προς τους Έλληνες: «Αν ήθελα να στείλω ένα μήνυμα στον ελληνικό λαό θα ξαναέλεγα τα λόγια του Διονυσίου Σολωμού (ελαφρώς παραλλαγμένα): «Κλείστε βαθιά στην καρδιά σας την Ελλάδα. Και μονάχα τότε θα ανοίξουν για σας και τα παιδιά σας διάπλατες οι πόρτες για την Πρόοδο και την Ευτυχία του Λαού μας».
Παραιτήθηκε, ανεπίσημα επειδή δεν ήθελε να εμβολιαστεί ο γενικός διευθυντής του Νοσηλευτικού Ιδρύματος Μετοχικού Ταμείου Στρατού (Ν.Ι.Μ.Τ.Σ), ο Υπτγος (YI) Σέργιος Γκιζάρης!
Ο διορισμός του ήταν σχετικά πρόσφατος -μόλις προ 18 μηνών – και φαίνεται ότι η παραίτηση ήταν μονόδρομος για τον στρατηγό μετά με την κυβερνητική εντολή να εμβολιαστούν υποχρεωτικά όλα τα στελέχη του χώρου της υγείας, η οποία εντολή εξειδικεύτηκε με την υπογραφή του υπουργού Εθνικής Άμυνας Ν.Παναγιωτόπουλου για τα στελέχη του χώρου της υγείας στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων μόλις προ τριών ημερών.
Ο ίδιος αντιδρούσε στην υλοποίηση τέτοιας εντολής και δεν ήθελε να «λερώσει τα χέρια του» υπογράφοντας τον οικονομικό θάνατο των υφισταμένων του που δεν θέλουν να εμβολιαστούν.
Μέχρι στιγμής 7.395 υγειονομικοί των πολιτικών νοσοκομείων απέρριψαν την κυβερνητική απειλή να τους αφήσει άεργους ουσιαστικά, διαλύοντας το ήδη ημιδιαλυμένο σύστημα υγείας.
Μία ημιδιάλυση που χρεώθηκε στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στον πρώην υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια.
Ο Υπτγος (YI) Σέργιος Γκιζάρης, είναι ένα από τα πλέον εκλεκτά μέλη της στρατιωτικής ιατρικής κοινότητας (είχε διατελέσει και διευθυντής του 401 ΣΝ) και διαδέχθηκε στην θέση αυτή τον εμβληματικό Υπτγο (YI) Γιώργο Γιαννακό, ο οποίος αν και επιδημιολόγος απομακρύνθηκε από την κυβέρνηση αρνούμενος να συμβιβαστεί με τις αντιεπιστημονικές θέσεις στο όλο ζήτημα της διαχείρισης της πανδημίας όπως αυτές διατυπώνονταν ήδη από τον Μάρτιο του 2020.
Η παραίτηση Γκιζάρη είναι μόνο η «κορυφή του παγόβουνου» στις αναταράξεις στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων από την ολοκληρωτικού χαρακτήρα απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
«Τα στοιχεία για την υγεία των εργαζομένων είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα», δήλωσε η Γερμανίδα υπουργός Δικαιοσύνης
Την ώρα που στην Ελλάδα σκέφτονται σοβαρά να επεκτείνουν τον υποχρεωτικό εμβολιασμό και σε άλλους τομείς της καθημερινότητάς μας (μιας και λειτούργησε τόσο «άψογα» στους υγειονομικούς), στη Γερμανία εμφανίζονται… δημοκρατικότεροι των εμπνευστών της Δημοκρατίας, ανακοινώνοντας πως οι εταιρείες δεν θα έχουν το δικαίωμα να ρωτούν τους υπαλλήλους τους αν έχουν εμβολιαστεί κατά της Covid-19!
Αυτό δήλωσε σήμερα ο Γερμανός υπουργός Εργασίας Χουμπέρτους Χάιλ στον τηλεοπτικό σταθμό ARD, τονίζοντας ότι κατανοεί πως μερικοί εργαζόμενοι ενδιαφέρονται να μάθουν την εμβολιαστική κατάσταση των συναδέλφων τους, όμως, βάσει της γερμανικής νομοθεσίας, οι εργοδότες δεν μπορούν να ζητούν τέτοιου είδους πληροφορίες. «Τα στοιχεία για την υγεία των εργαζομένων είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα», τόνισε και η Γερμανίδα υπουργός Δικαιοσύνης Κριστίνε Λάμπρεχτ, μιλώντας στον δημοσιογραφικό όμιλο Funke, όμως πρόσθεσε ότι ενδέχεται να επιτραπεί η πρόσβαση σε αυτού του είδους τα στοιχεία σε τομείς υψηλού κινδύνου.
Ο Χάιλ σχολίασε, πάντως, ότι χρειάζονται ρεαλιστικές λύσεις για τα νοσοκομεία ή τις φυλακές, για παράδειγμα. Ήδη έχουν γίνει εξαιρέσεις στη νομοθεσία, ώστε να μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν τα εστιατόρια, με το προσωπικό και τους πελάτες να είναι υποχρεωμένοι να επιδεικνύουν είτε πιστοποιητικό εμβολιασμού, είτε πιστοποιητικό νόσησης ή αρνητικό διαγνωστικό τεστ. Ο Χάιλ εξήγησε ότι το ίδιο μπορεί να ισχύσει και σε άλλους τομείς υψηλού κινδύνου, όμως τη σχετική απόφαση θα λάβει το Yπουργείο Υγείας.
Iδιαίτερα αυστηρή η νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων
Σε πολλές χώρες ο εμβολιασμός των εργαζομένων σε κάποιους τομείς υψηλού κινδύνου -όπως οι υγειονομικοί και οι δημόσιοι υπάλληλοι- έχει καταστεί υποχρεωτικός, ενώ μερικές εταιρείες, κυρίως στις ΗΠΑ, έχουν ζητήσει από το προσωπικό τους να εμβολιαστεί κατά της Covid-19. Όμως, η νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων στη Γερμανία είναι ιδιαίτερα αυστηρή, κάτι που σημαίνει ότι οι εταιρείες δεν έχουν δικαίωμα να ζητούν πληροφορίες για την υγεία του προσωπικού τους.
Οι γερμανικές εταιρείες, πάντως, ασκούν πιέσεις στην κυβέρνηση, ώστε να τους επιτραπεί να ρωτούν το προσωπικό τους αν έχει εμβολιαστεί κατά της Covid-19. Το υπουργικό συμβούλιο συμφώνησε σήμερα ότι οι εταιρείες θα πρέπει να επιτρέπουν στους υπαλλήλους τους να παίρνουν ρεπό προκειμένου να εμβολιαστούν και να διαμορφώνουν τα μέτρα προστασίας από την Covid-19 ανάλογα με το εμβολιαστικό καθεστώς του προσωπικού τους, εφόσον το γνωρίζουν.
Σημειώνεται πως σχεδόν το 61% του πληθυσμού της Γερμανίας είναι πλήρως ανοσοποιημένο και το 65% έχει λάβει μία δόση εμβολίου κατά της Covid-19, με το Βερολίνο να προσπαθεί να πείσει και άλλους να εμβολιαστούν.
Well-known Zorba the Greek composer was also a political activist
Magda Panoutsopoulou |02.09.2021
ATHENS
MIkis Theodorakis, a well-known Greek composer and political activist, died on Thursday, the Ministry of Culture confirmed. He was 96.
In a condolence message, Minister Lina Mendoni said "today we lost a part of the soul of Greece."
"Mikis was global and his work belongs to the whole world ... touched and will continue to touch millions of hearts ... Greeks mourn today," she said.
Theodorakis composed different kinds of music, ranging from operas to symphonic and chamber music based on Western European forms and modern techniques.
Most of his songs were based on Greek poems, which were also performed by popular artists and bands around the world including the Beatles, Edith Piaf and Shirley Bassey.....
Zorba the Greek composer Mikis Theodorakis dies at 96
Greece declares three days of mourning after announcement
new
Anthee Carassava, Athens
The Times
Greece has announced three days of mourning after Mikis Theodorakis, the composer who found international fame with his film score for Zorba the Greek , died aged 96.
Theodorakis, who captivated audiences home and abroad with his hoarse voice, messy mane and thumping melodies, died at his home on the foot of the Acropolis after suffering years of heart problems.
His forthright communist and left-wing beliefs were sullied with public declarations in later life that he was “anti-Israel and antisemitic” and that “everything that happens today in the world has to do with the Zionists”.
News of his death plunged the nation into mourning as pundits, politicians and the press praised his musical and political contribution.
“We all forgot you were mortal,” said Kyriakos Mitsotakis,
ATHENS, Greece (AP) — Mikis Theodorakis, the beloved Greek composer whose rousing music and life of political defiance won acclaim abroad and inspired millions at home, died Thursday. He was 96.
His death at his home in central Athens was announced on state television and followed multiple hospitalizations in recent years, mostly for heart treatment.
Theodorakis’ prolific career that started at age 17 produced a hugely varied body of work that ranged from somber symphonies to popular television and the film scores for “Serpico” and “Zorba the Greek.”....
The renowned "Zorba the Greek" composer has died. His musical and political voice has cut through Greece's checkered history of war, dictatorship and austerity.
Mikis Theodorakis composed more than 1,000 works and is an icon of resistance against dictatorship
Influential Greek composer Mikis Theodorakis has died at the age of 96 at the hospital, the Greek Ministry of Culture confirmed on Thursday......
In 1970 Thedorakis was banished and sent into exile in France.
He was a key voice against the 1967–1974 Greek junta
His music had been outlawed in Greece from June 1967, and anyone listening to it had to expect harsh consequences. That, however, did not stop the rebellious Greek musician from traveling the world and performing over a thousand concerts.
Composer of the "Zorba the Greek", Mikis Theodorakis, gives an interview to Reuters on his balcony across from the Acropolis in Athens October 18, 1989. Theodorakis has switched his allegiance from communists to Conservatives. REUTERS/Yannis Behrakis/File Photo
ATHENS, Sept 2 (Reuters) - Composer Mikis Theodorakis, whose life and music mirrored Greece's soul and crossed international boundaries in his captivating score for the film "Zorba the Greek", died on Thursday, plunging the country into three days of mourning.
A towering man with a brooding presence and a shock of wavy hair, Theodorakis's work evoked a progressive, democratic vision of the world, though his political struggles reflected a darker side of Greece rarely seen by visitors.
As news of his death at home in Athens at the age of 96 swept across the country of 11 million, authorities declared three days of mourning and tributes poured in from across the political spectrum.
"Today we lost a part of Greece's soul. Mikis Theodorakis, Mikis the teacher, the intellectual, the radical, our Mikis has gone," said Culture Minister Lina Mendoni.
Theodorakis introduced a carefree image of Greece to the world in the 1960s with "Zorba", the earthy soundtrack to a movie starring Anthony Quinn as the lovable, eponymous rogue who dances barefoot on a Cretan beach......
Mikis Theodorakis, the renowned Greek composer and Marxist firebrand who waged a war of words and music against an infamous military junta that imprisoned and exiled him as a revolutionary and banned his work a half century ago, died on Thursday. He was 96.
The cause was cardiopulmonary arrest, according to a statement on his website. News reports in Greece said he died at his home in central Athens.
Mr. Theodorakis was best known internationally for his scores for the films “Zorba the Greek” (1964), in which Anthony Quinn starred as an essence of tumultuous Greek ethnicity; “Z” (1969), Costa-Gavras’s dark satire on the Greek junta; and “Serpico” (1973), Sidney Lumet’s thriller starring Al Pacino as a New York City cop who goes undercover to expose police corruption.......
Mikis Theodorakis, composer of Zorba the Greek, dies aged 96
Mikis Theodorakis, the celebrated composer best known for the music from the 1964 film Zorba the Greek, has died in Athens aged 96.
Theodorakis was in the resistance to the Nazi occupation of Greece in World War Two and later served as an MP.
He was also a leading figure opposing military rule in Greece from 1967-1974.
The BBC's Kostas Kallergis says Theodorakis expressed the will to fight against fascism and the sense of liberty Greeks felt after the fall of the military junta in 1974.
