«H Aρχαία Iατρική στη Λαϊκή μας Παράδοση» είναι ο τίτλος του βιβλίου του γιατρού - λογοτέχνη Γεράσιμου Α. Ρηγάτου που κυκλοφόρησε πρόσφατα σε Β΄ Έκδοση από τις ΒΗΤΑ Ιατρικές Εκδόσεις.
Οι λαϊκές αντιλήψεις για τη διατήρηση και την προαγωγή της υγείας, αλλά και για την αιτιολογία και την αντιμετώπιση των νοσημάτων, αποτελούν κράμα φυσικών και μεταφυσικών μεθόδων, λογικών και παράλογων αντιλήψεων και πρακτικών. Η συγκριτική εξέταση των κειμένων που μας άφησαν οι αρχαίοι Έλληνες ιατροί προς τα γραφόμενα σε δημοσιευμένα ή ανέκδοτα «ιατροσόφια», αλλά και προς τις καθημερινές πρακτικές των λαϊκών ανθρώπων, δείχνουν μιαν αδιάσπαστη συνέχεια.
Οι ομοιότητες αυτές που παρουσιάζονται και σχολιάζονται στο παρόν βιβλίο, εντυπωσιάζουν όχι μόνο για την αντοχή τους στον χρόνο, αλλά και για τις βαθιές ρίζες τους στην ανθρώπινη ψυχή, καθώς μπόρεσαν να επιβιώσουν παρά τις θρησκευτικές, πολιτιστικές και κοινωνικές μεταβολές που μεσολάβησαν. Για το βιβλίο έγραψε ο ομότιμος καθηγητής Μ.Γ. Μερακλής που το χαρακτηρίζει ως
«ένα επιστημονικά και εθνικά σημαντικό έργο» σε ένα τεκμηριωμένο πολυσέλιδο κείμενό του, που αναδημοσιεύεται σε Επίμετρο στο βιβλίο.
Ο Γεράσιμος Α. Ρηγάτος εργάσθηκε ως γιατρός ειδικότητας παθολόγου - ογκολόγου επί 40 χρόνια, πολλά από τα οποία ως διευθυντής στο Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας». Εκτός από το επιστημονικό, έχει πλούσιο και σημαντικό συγγραφικό έργο στους τομείς της Ιστορίας, της Λαογραφίας και του Πολιτισμού της Ιατρικής, καθώς και στην πεζογραφία.
Για το συγγραφικό έργο του έχει τιμηθεί με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα του Παιδαγωγικού Τμήματος Δ.Ε. του ΕΚΠΑ, με το χρυσό μετάλλιο «Γρηγόριος Ξενόπουλος» (δύο φορές), με έπαινο «Μάρκος Αυγέρης» και με το βραβείο «Άγις Θέρος» από την «Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών», με υποτροφία από το Τμήμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Princeton, με βραβείο Α΄ τάξεως από την Ακαδημία Αθηνών και με άλλες διακρίσεις. Πρόσφατα εορτάστηκαν τα 42 χρόνια συγγραφικού του έργου.
Υπάρχουν αγριογούρουνα, υπάρχουν ελάφια, αλεπούδες, λαγοί, σκαντζόχοιροι και κουνάβια. Υπάρχουν χιλιάδες πουλιά, που θα μείνουν χωρίς φωλιά
Μιλάνε για ανθρώπινες ζωές, για περιουσίες, για σπίτια και αυτοκίνητα. Μετράνε δέντρα καρβουνιασμένα και στρέμματα στάχτης και λένε πάλι καλά που δεν χάθηκε καμιά ζωή μέσα σε όλο αυτό το κακό, λες και όλα αυτά τα μη ανθρώπινα πλάσματα που απανθρακώθηκαν μαρτυρικά μέσα στις φλόγες δεν λογαριάζονταν για ζωές. Δεν μετράνε και δεν τις μετράνε αυτές τις ζωές, που, στην καλύτερη για τους ιδιοκτήτες τους περίπτωση, αν ζούσαν σε στάνες και σε κοτέτσια, θα μετριούνταν ως ζωικό κεφάλαιο και θα αποζημιώνοντας τα κουφάρια τους για κάποια ευρώ το κεφάλι. Γιατί αυτά που ζούσαν άγρια και ελεύθερα στο δάσος δεν θα τα μετρήσει και δεν θα τα λογίσει ποτέ κανείς για απώλειες. Όσο για τα οικόσιτα, τα ζώα συντροφιάς αλλά και τα αδέσποτα που έμειναν πίσω, ας είναι καλά οι εθελοντές που θα τους απλώσουν το χέρι να λύσουν την αλυσίδα, να ανοίξουν την κλειδωμένη πόρτα, να τα πάρουν μακριά από το κακό. Με καψαλισμένα μουστάκια, με πληγές και εγκαύματα στα πόδια κάποια θα σωθούν. Είναι, βλέπεις, που στη συνείδηση ενός σεβαστού τμήματος της κοινωνίας των ανθρώπων τα ζώα ανήκουν και αυτά στους πυρόπληκτους.
Ενας διαφορετικός κόσμος
Εκατοντάδες είναι πια οι πολίτες που τρέχουν στις φλεγόμενες περιοχές με μοναδικό σκοπό να σώσουν τα ζώα και να στήσουν πρόχειρα κέντρα φιλοξενίας και περίθαλψης με εθελοντές πολίτες και κτηνιάτρους να δίνουν συνειδητά το «παρών». Ένας κόσμος που κινείται παράλληλα με την αδιάφορη πλειονότητα και αντιλαμβάνεται ότι, εκτός από τον άνθρωπο, υπάρχουν και άλλα πλάσματα που χάνουν τις ζωές τους στις φωτιές, που κινδυνεύουν, που τραυματίζονται, που μένουν δίχως φροντίδα, στέγη και τροφή. Γιατί υπάρχει και η πανίδα. Υπάρχουν αγριογούρουνα, υπάρχουν ελάφια, αλεπούδες, λαγοί, σκαντζόχοιροι και κουνάβια. Υπάρχουν χιλιάδες πουλιά, που θα μείνουν χωρίς φωλιά. Υπάρχουν πρόβατα, κότες, γουρούνια και κουνέλια, που θα αφεθούν να καούν ζωντανά σε στάνες και κλουβιά. Υπάρχουν άλογα, μουλάρια και γαϊδούρια, που, αν είναι τυχερά και δεν είναι δεμένα, θα τρέξουν να σωθούν. Υπάρχουν χελώνες, που δεν θα προλάβουν και θα καούν. Υπάρχουν τα εγκαταλειμμένα, τα εγκλωβισμένα, τα παρατημένα να καούν. Υπάρχουν και τα τυχερά, που μέσα στον πύρινο εφιάλτη θα βρεθεί ένα ανθρώπινο χέρι να τα σώσει. Είναι αυτά που σώθηκαν πέρυσι από τις φλόγες στη Βαρυμπόμπη και στο Τατόι. Είναι τα τέσσερα πρόβατα που γλίτωσαν τη φωτιά αλλά και το μαχαίρι του χασάπη και ζουν ευτυχισμένα στο κτήμα της Ειρήνης στην Εύβοια. Είναι ο Πατούσης, ο παιχνιδιάρης κούνελος που ένα χέρι τον έβγαλε από το πυρακτωμένο κλουβί ενός παράνομου εκτροφείου -από αυτά που τροφοδοτούν το εμπόριο με κουνελάκια των 2 ευρώ…- και σήμερα απολαμβάνει μια νέα ζωή σε ένα φιλόξενο κτήμα με ανθρώπους που του προσφέρουν αγάπη και φροντίδα. Είναι η Τατόι, το πιτ μπουλ που σώθηκε πέρυσι, που παραμένει στο καταφύγιο της Save a Greek Stray στον Ωρωπό και περιμένει υπομονετικά υιοθεσία. Είναι τα σκυλιά. Τα εκατοντάδες σκυλιά. Αυτοί οι απλήρωτοι εργάτες που ζουν δεμένοι για να φυλάνε σπίτια, που δεν ανήκουν όμως στην οικογένεια και ο κόσμος να χαλάσει θα μείνουν εκεί. Έξω, με την αλυσίδα. Κι ας καούν. Κι αν καούν, θα αντικατασταθούν με άλλο σκυλί, με νέα αλυσίδα.
Ο προδομένος «φίλος»
Όπως αυτό το τρομαγμένο πλάσμα που εγκαταλείφθηκε κάπου στο Ντράφι, με την χοντρή την αλυσίδα στον λαιμό να του πνίγει κάθε ελπίδα. Ένας εγκαταλειμμένος φύλακας. Ένας προδομένος «φίλος» του ανθρώπου που έμεινε πίσω να περιμένει άγνωστο τι. Ένας τυχερός πυρόπληκτος που σώθηκε, αλλά στο βλέμμα του θα μείνει ίσως για πάντα η απορία για το πώς του φέρθηκαν αυτοί τους οποίους εμπιστευόταν με τη ζωή του. Ένας τυχερός πυρόπληκτος που, αφού δέχθηκε τις πρώτες βοήθειες από τα μέλη του Σωματείου Περίθαλψης και Προστασίας Αδέσποτων Ζώων, Stray.gr, μεταφέρθηκε στο παλιό λατομείο της ΛΑΤΟ στο Γαλάτσι, που, όπως το 2021, έτσι και το 2022 άνοιξε προσωρινά για να φιλοξενήσει τα πυρόπληκτα ζώα της Αττικής που αναζητούν φροντίδα και μια νέα οικογένεια που στα δύσκολα δεν θα τα εγκαταλείψει.
Και στο πλευρό αυτών των ζώων είναι και τα ανθρώπινα ζώα που νοιάστηκαν, που έτρεξαν, που ξενύχτισαν, που παρακάλεσαν για βοήθεια όταν τα έξοδα της περίθαλψης και της παρατεταμένης φιλοξενίας τους γονάτισαν και τα λεφτά δεν έφταναν πια για φάρμακα και τροφές. Είναι αυτός ο κόσμος που κινείται παράλληλα με τον κόσμο της αδιαφορίας, αυτόν τον κόσμο που δεν ακούει τις φωνές αυτών που δεν έχουν φωνή να ζητήσουν βοήθεια. Είναι αυτός ο κόσμος που γίνεται η φωνή αυτών που δεν έχουν φωνή για να διεκδικήσουν αυτό που τους ανήκει και ο άνθρωπος τους το στερεί.
Πριν από λίγες μέρες, υψηλό στέλεχος της Shell παραιτήθηκε ανακοινώνοντας πως μετά από δράση της Εxtinction Rebellion (Κίνημα Κλιματικής Δικαιοσύνης στα ελληνικά), αντιλήφθηκε πως οι εταιρείες πετρελαίων κάνουν «πράσσινο ξέπλυμα» (green wash) και δεν μπορεί πλέον να νομιμοποιεί τις πρακτικές τους με την εργασία του την ώρα που καταστρέφεται ο πλανήτης.
Λίγες μέρες νωρίτερα, ακτιβιστές του κινήματος, αναγκάζουν με μια δράση τους στις Βρυξέλλες την ΕΕ να καταργήσει τον νόμο του 1996, σύμφωνα με τον οποίο αποζημιώνονται οι εταιρείες ενέργειας στην περίπτωση που μια κυβέρνηση παίρνει μέτρα για το περιβάλλον που εμποδίζουν τις επενδύσεις τους.
Οι νίκες αυτές κάνουν τον 26χρονο ακτιβιστή της Εxtinction Rebellion Αγησίλαο Κουλούρη, αισιόδοξο.
Συναντηθήκαμε εν μέσω πυρκαγιών στον ευρωπαϊκό νότο και πρωτοφανούς καύσωνα στην Β. Ευρώπη. «Η Αθήνα είναι η πιο ζεστή πρωτεύουσα της Ευρώπης» μου λέει .«Aποδίδουν τις πυρκαγιές στην κλιματική κρίση χωρίς να μιλούν για τα μηδαμινά μέτρα πρόληψης. Μιλούν για πράσινη πολιτική και επενδύουν όλο και περισσότερο στα ορυκτά καύσιμα. Χρησιμοποιούν τις ανεμογεννήτριες όχι ως εργαλεία χρήσιμα, αλλά με τρόπο που βλάπτει τη βιοποικιλότητα των τοπικών κοινωνιών με μόνο σκοπό το κέρδος. Ο πλανήτης είναι σε οριακό σημείο, καταστρέφεται και δεν θα σωθεί αν δεν υπάρξει συστημική αλλαγή, αν δεν απαλλαγούμε από την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, αν δεν μειώσουμε την κατανάλωση κρέατος, αν δεν πάμε στη λογική της απο-ανάπτυξης, αν δεν γίνει αναδιανομή του πλούτου, αν δεν τελειώνουμε με κάθε λογική αποικιοκρατίας, η οποία ζει και βασιλεύει, αν δεν ακυρώσουμε επικίνδυνα νομοσχέδια όπως αυτό του Χατζηδάκη που έχει καταστρέψει περιοχές Natura, αν δεν διδαχτούμε από τους ιθαγενικούς πληθυσμούς».
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο 26χρονος ακτιβιστής, εξηγεί τι είναι η Ριζοσπαστική Οικολογία, πως κατάφερε αυτό το κίνημα να πιέσει κυβερνήσεις και άλλους θεσμούς, ποιοι έχουν την ιστορική ευθύνη για την κρίσιμη κατάσταση που έχει φέρει τον πλανήτη η κλιματική αλλαγή, που γίνεται όλο και περισσότερο αντιληπτή με τις μεταβολές της θερμοκρασίας, τις πανδημίες και τα έκτακτα καιρικά φαινόμενα, ποια συμφέροντα αντιστέκονται στη σωτηρία του πλανήτη και τι πρέπει να γίνει για να αποτραπεί η ερημοποίηση της Μεσογείου που προβλέπεται πλέον για το 2050 και η οποία θα προσθέσει δισεκατομμύρια πρόσφυγες σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΗΕ.
Μη βίαιο κίνημα, με τέλεια οργάνωση χωρίς καθοδήγηση και ιεραρχία
Ο Αγ. Κουλούρης είναι εκπρόσωπος μιας γενιάς (λίγα χρόνια μεγαλύτερος από την Γκρέτα) που μας κάνει να αισιοδοξούμε. Μετά το τέλος το σπουδών του το 2019, εργάζεται στην ελληνική Greenpeace και συμμετέχει σε πολλές δράσεις σχετικές με τα πετρέλαια. Διαβάζει πολύ, ευαισθητοποιείται, αρχίζει να αποκτά θεωρητικό υπόβαθρο σε σχέση με την κλιματική κρίση.
Τον Οκτώβριο του 2019, πέντε μήνες μετά την αποχώρηση από την Greenpeace, αποφασίζει να πάει οδικώς στην Βρετανία για να συμμετάσχει στις μεγάλες περιβαλλοντικές δράσεις της Εxtinction Rebellion. Είδε 20.000 άτομα να έχουν κλείσει όλες τις γέφυρες του Λονδίνου, στις 7 Οκτωβρίου του 2019 και 1880 συλλήψεις σε 12 μέρες που κρίθηκαν καταχρηστικές και παράνομες από το Ανώτατο Δικαστήριο.
«Στην Ελλάδα το εθιμοτυπικό που ακολουθούμε είναι ότι πάμε στην πορεία, περπατάμε, λέμε έκανα το καθήκον μου και πάμε για καφέ. Εννοείται ότι πρέπει να συνεχίσουμε, αλλά δεν αρκεί. Πρέπει να εξελίξουμε τις πρακτικές μας» μου λέει περιγράφοντας πως ενεργοποιήθηκε το κίνημα και στην Αθήνα τις μέρες της ψήφισης του καταστροφικού νομοσχεδίου Χατζηδάκη δημιουργώντας την ανοιχτή συνέλευση «Άγρυπνοι Πολίτες».
Αλήθεια πως λειτουργεί οργανωτικά το δυναμικό αυτό κίνημα και ποιες είναι οι βασικές αρχές του;
«Δεν πρόκειται για οργάνωση, είναι αυτόνομο ανεξάρτητο κίνημα. Όποιος ακολουθεί τις 10 βασικές αξίες, μπορεί να πει ότι είναι Εxtinction Rebellion και να κάνει δράσεις. Δεν υπάρχει καθοδήγηση και ιεραρχία, είναι αυτόνομο και αποκεντρωμένο αλλά έχει απίστευτη οργάνωση. Ταξιδεύουμε σε χώρες που υπάρχουν γκρουπ του κινήματος και αμέσως οργανωνόμαστε αφού υπάρχει κοινή κουλτούρα και στόχος. Όσο για την αλληλεγγύη, δεν μπορώ να την περιγράψω. Φτάνεις σε μια πόλη έχεις σπίτι φαγητό και πλαίσιο για δράση.
Κάθε γκρουπ αποφασίζει την δική του δράση. Κι εσύ αν θέλεις, μπορείς να κάνεις ένα γκρουπ, να πεις ότι ξεκινάς Εxtinction Rebellion Κυψέλης πχ για τις πυρκαγιές στην Ελλάδα. Το κάθε γκρουπ έχει την ενδυνάμωση και την συναίνεση των υπολοίπων αρκεί να τηρείς τις αρχές που είναι ότι είμαστε ένα μη βίαιο κίνημα, δεν ασκούμε σωματική βία. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι ριζοσπαστικό. Εισβάλλουμε σε meeting, πετάμε μπογιές σε κυβερνητικά κτίρια, μπλοκάρουμε εργαστάσια κλπ. Όμως στηριχτήκαμε σε μια έρευνα της Erica Chenoweth που διαπιστώνει μελετώντας τα κινήματα από το 1900 και μετά, ότι τα αποτελεσματικότερα ήταν αυτά που δεν έκαναν χρήση βίας.
Άρα, δεν εξισώνουμε τον θύτη με το θύμα, δεν καταδικάζουμε τη βία από όπου κι αν προέρχεται, επιλέγουμε για καθαρά στρατηγικούς λόγους αυτή την πρακτική γιατί είναι πιο αποτελεσματική. Είναι πιο εύκολο να συστρατευτεί ο κόσμος μαζί μας και να δει πιο καθαρά την κρατική βία και να την καταδικάσει. Και είναι πιο εύκολα προσβάσιμο. Είναι άνθρωποι που θέλουν να κάνουν κάτι αλλά δεν μπορούν να μπουν σε ένα κίνημα, που θα αντιμετωπίσουν βία από αστυνομία όπως συμβαίνει σε χώρες όπως η Ελλάδα»
Πόσο αποτελεσματική είναι αυτή η πρακτική όταν έχεις απέναντι κολοσσους ενέργειας όμως;
«Όταν έχεις 100άδες άτομα να μπλοκάρουν τα διυλιστήρια και αλυσίδες διανομής των κολοσσών, είναι νίκη. Όταν μπλοκάρεις την οικονομική δραστηριότητα των κολοσσών που χρηματοδοτουν την καταστροφή μας, είναι κάτι πολύ αποτελεσματικό. Μόνο με τη μη συναίνεση στις πολιτικές τους από όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο θα κερδίσουμε τη σωτηρία του πλανήτη».
Τον ρωτάω αν ασπάζεται τον όρο Ριζοσπαστική Οικολογία, που αποδίδει στο κίνημα ο τύπος. «Για μας δεν είναι κάτι ριζοσπαστικό το αίτημα για την επιβίωση του πλανήτη. Είναι άμεση ανάγκη».
Απαλλαγή από ορυκτά καύσιμα - Αποανάπτυξη
Τι προτείνει όμως το Κίνημα;
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για οποιαδήποτε λύση όσο συνεχίζουμε τον εθισμό μας στα ορυκτά καύσιμα» λέει ο Αγ. Κουλούρης. Το 2020 δόθηκαν επιδοτήσεις σε ορυκτά καύσιμα 11 εκ. το λεπτό. Οπότε όχι απλά δεν σταματούν, αλλά μιλούν για νέες εξορύξεις. Καταστροφή!». Όσο για το πως μπορούμε να ζήσουμε χωρίς ορυκτά καύσιμα, η απάντηση έρχεται από το κίνημα της Αποανάπτυξης.
«Ακόμα και η IPCC, η ανώτερη διεθνής επιτροπή επιστημόνων για την κλιματική αλλαγή το ασπάζεται πλέον. Λένε ότι δεν μπορούμε στα πλανητικά όρια που βρισκόμαστε να μιλάμε για ανάπτυξη. Δεν γίνεται να προσδιορίζονται οι οικονομίες σύμφωνα με το ΑΕΠ και στόχος να είναι η ανάπτυξη. Να πάμε στην ανάπτυξη της ποιότητας ζωής και της βιοποικιλότητας.
Αυτό σημαίνει ότι εκτός από τα καύσιμα πρέπει να μειώσουμε ή να σταματήσουμε να τρώμε κρέας. Έχουμε επισιτιστική κρίση και το μεγαλύτερο μέρος σιτηρών Ευρώπης, πάνε για να ταΐσουν τα ζώα για να τα φάμε. Το 30% των τροφίμων που παράγονται στην Ευρώπη καταλήγουν στα σκουπίδια την ώρα που πεθαίνουν δισεκατομμύρια από την πείνα.
Αν δεν δούμε αυτά τα συστημικά προβλήματα δεν μπορούμε να το ρίχνουμε στην ατομική ευθύνη και την ατομική υποχρέωση να χρησιμοποιούμε πχ χάρτινο καλαμάκι. Όταν 100 εταιρείες σε όλο τον κόσμο παράγουν το 70% των παγκόσμιων ρύπων, δεν φταίει το άτομο για τις βασικές του συνήθειες που μπορεί να λειτουργεί με βάση λύσεις ανάγκης όπως πχ να πάρει το αυτοκίνητο να πάει στη δουλειά του. Είναι συστημικό το πρόβλημα.
Όταν ο μισός πληθυσμός δεν έχει να φάει, δεν μπορούμε να λέμε είμαστε πολλοί στον πλανήτη. Είναι θέμα αδικίας, ανισότητας και συσσώρευσης πλούτου».
Πληρώνουμε με ιδιωτικό και δημόσιο χρήμα τους «νταβατζήδες» μας ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε δωρεάν ρεύμα με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα
Μπορούμε όμως να μιλήσουμε για εφικτές εναλλακτικές λύσεις άμεσα εφαρμοζόμενες;
«Ναι. Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα για παράδειγμα με τις ισχνές επιδοτήσεις που πήραμε για το ρεύμα, είναι ότι δημόσιο χρήμα επιδοτεί τους λογαριασμούς μας για να πληρώσει το καρτέλ, τους παρόχους που φουσκώνουν τις τιμές Στην πραγματικότητα οι λογαριασμοί μας είναι ήδη φουσκωμένοι από ένα καρτέλ ενέργειας που δεν ελέγχεται από το κράτος κι εμείς δεν έχουμε καν την επιλογή. Μας παίρνουν τα χρήματα για να πληρώσουμε τους νταβατζήδες μας. Μας κλέβουν και πρέπει να λέμε και ευχαριστώ. Τα δίνουν σε ένα καρτέλ που μας κλέβει με τη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Αυτά τα χρήματα, θα μπορούσαν να πάνε σε φωτοβολταϊκά σε ταράτσες των σπιτιών, που είναι μια τεράστια ανεκμετάλλευτη επιφάνεια. Αυτό θα έδινε χιλιάδες θέσεις εργασίας σε ψυκτικούς, υδραυλικούς αλουμινάδες. Θα γινόταν γρήγορα και για τα 25 επόμενα χρόνια, σχεδόν δεν θα πλήρωναν λογαριασμό οι πολίτες ή θα πλήρωναν πολύ λίγο και όλο αυτό με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ενώ μας παίρνουν 700 εκ. ευρώ, για να δώσουν στις πετρελαϊκές που μας καταστρέφουν κι όχι στους πολίτες.
Αντι - αποικιοκρατική αντίληψη. Αποκατάσταση της ιστορικής αδικίας
Ο Αγ. Κουλούρης προσθέτει πως αυτή η κυρίαρχη κουλτούρα επεκτείνεται σε όλα τα πεδία της ατομικής και κοινωνικής ζωής και μας καταδυναστεύει πολλαπλά.
«Στη λογική της ανάπτυξης, όλα είναι προς εκμετάλλευση και καταπάτηση. Οι φυσικοί πόροι, οι ανθρώπινες ζωές, τα ζώα. Δείτε πως συνδέεται με την πατριαρχία, με το πως αντιλαμβανόμαστε τα σώματα γυναικών ανδρών νέων, ζώων. Να πουλήσουμε, να ξεζουμίσουμε, να εκμεταλλευτούμε μειονότητες.
Ένα από τα κομμάτια της φιλοσοφίας μας λοιπόν, είναι το ότι πρέπει να φύγουμε από τη νοοτροπία της αποικιοκρατίας που ζει και βασιλεύει. Θα έρθουμε στα εδάφη σας να σας δείξουμε τι είναι ανάπτυξη, θα ξεζουμίσουμε τους φυσικούς και εθνικούς σας πόρους. Το ονομάζουμε ιστορική αδικία και θέλουμε να πάμε σε αντι - αποικιοκρατική αντίληψη και αποκατάσταση της ιστορικής αδικίας».
Ο ακτιβιστής μιλάει για το παράδειγμα της Ινδίας:
«Υπάρχει ιστορική ευθύνη και ως προς τους ρύπους. Πχ. λέμε στην Ινδία δεν μπορείτε να αναπτυχθείτε γιατί παράγετε πολλούς ρύπους εξαιτίας του υπερπληθυσμού, δεν λέμε όμως, ότι ιστορικά η Ινδία δεν έχει παράξει ρύπους. Ό,τι ρύπους έχει παράξει, ήταν εξαιτίας του ότι ήταν αποικία της Αγγλίας που ήταν αποικία της. Η Αγγλία ευθύνεται. Υπάρχει ιστορική αδικία για το ποιοι έχουν φέρει τον πλανήτη σε αυτή την κατάσταση για αυτό και πρέπει να δοθούν και αποζημιώσεις».
Ως παράδειγμα νεο - αποικιοκρατικής αντίληψης αναφέρει το ξεπούλημα και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων των ευάλωτων χωρών.
«Η αποικιοκρατια δεν τελείωσε ποτέ. Δεν έχουμε τελειώσει με τη δουλεία. Αλλά εκφράζεται και με άλλους τρόπους. Οι μεγάλοι επενδυτές από το εξωτερικό που είναι εταιρείες συγκεκριμένων χωρών με αποικιοκρατικό παρελθόν και παρόν. Το χρέος επίσης υποδουλώνει πληθυσμούς, ολόκληρες χώρες που παραδίδουν ανθρώπινο δυναμικό για εργασία σε ξένες χώρες και φυσικούς πόρους προς εκμετάλλευση σε χώρες που δημιούργησαν το χρέος.
Βλέπουμε και στην Ελλάδα, πως συνδέεται το χρέος και η ιστορική ευθύνη με το κλιματικό ζήτημα. Στην Ελλάδα οι εταιρείες που ήθελαν να κάνουν τις εξορύξεις ήταν η Εντισον (Ιταλική) η Ρευσόλ (Ισπανική) η Τοτάλ (Γαλλική) η Εξον Μομπιλ (Αμερικάνικη). Ανεμογεννήτριες κατασκευάζονται στη Γερμανία. Δες που δόθηκε το σιδηροδρομικό δίκτυο τα αεροδρόμια, τα λιμάνια. Βλέπουμε πως το χρέος δημιουργεί τις πιέσεις. Ό,τι δεν λειτουργεί για το κέρδος να ιδιωτικοποιείται με χειρότερα αποτελέσματα. Αυξάνεις τους λογαριασμούς των πολιτών στην πραγματικότητα για να μειώσεις κόστος. Αυτό συμβαίνει.
Έχουμε ιστορική ευθύνη επίσης, απέναντι στους ιθαγενείς που δολοφονούνται από την κυβέρνηση Μπολσονάρο όταν ματαιώνουν σχέδια αποψίλωσης δασών. Είναι ενταγμένοι πλέον στο κίνημα και έρχονται και μιλούν σε θεσμούς. Πρέπει να διδαχτούμε από τη σχέση τους με το περιβάλλον και τον διαρκή αγώνα τους.
Ανεμογεννήτριες: Κάνουν το φάρμακο δηλητήριο για να πλουτίσουν οι εργολάβοι
Οι ανεμογεννήτριες είναι ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με προϋποθέσεις, σύμφωνα με το οικολογικό κίνημα. Τι γίνεται στην Ελλάδα και αλλού; «Είναι σαν κάποιος να προσπαθεί να χρησιμοποιήσει κατσαβίδι για καρφί, να του επισημαίνεις ότι είναι λάθος και να απαντά ότι είσαι κατά των εργαλείων» απαντά ο Αγ. Κουλούρης, εξηγώντας πως τα συμφέροντα κάνουν το φάρμακο δηλητήριο.
Για να είναι αποτελεσματικές και να μη δημιουργήσουν προβλήματα, πρέπει να αξιοποιηθούν σωστά. Η βιοποικιλότητα είναι ένα από τα σημαντικότερα αναχώματα της προστασίας μας προκειμένου να μην έχουμε κι άλλες πανδημίες και να μην εντείνεται η κλιματική κρίση. Εμείς καταστρέφουμε τη φύση, για να δώσουμε χρήματα σε συγκεκριμενους εργολάβους. Όσο πιο ακριβό είναι το έργο τόσο πιο καταστροφικό για το περιβάλλον, γιατί ο εργολάβος θα βγάλει πιο πολλά χρήματα αν χρειαστεί να κόψει ένα δάσος και να φτιάξει κι έναν δρόμο για να βάλει τις ανεμογεννήτριες. Δεν μπορούμε να λέμε ότι σώζουμε έτσι το περιβάλλον.
Πόσο μάλλον όταν μπαίνουν σε δημόσια γη που του παραχωρείται και όχι σε βιομηχανική ζώνη που θα χρειαζόταν, είτε να αγοράσει τη γη είτε να τη νοικιάσει. Τους δίνουν δωρεάν γη για να καταστρέψουν ότι μπορούν, να βγάλουν χρήματα και την ενέργεια την οποία δεν αξιοποιούμε εδώ, αλλά να την εξάγουν σε ένα χρηματιστήριο ενέργειας για να φαίνεται πιο πράσινος ο δείκτης της ενέργειας των βόρειων ευρωπαϊκών χωρών.
Δεν λαμβάνεται η γνώμη της τοπικής κοινωνίας, δεν κερδίζει ενεργειακή αυτάρκεια η περιοχή. Υπάρχει αρπαγή της γης και οι κάτοικοι ξυλοκοπούνται και συλλαμβάνονται. Έχω συγγενείς που έχουν μηνυθεί. 72 χρονών άνθρωπος, χτυπήθηκε στο κεφάλι από τα ΜΑΤ τον Σεπτέμβριο του ’21.
Σε όλες αυτές τις επενδύσεις στις τοπικές κοινωνίες, πρέπει να ενημερωθούν δωρεάν οι κάτοικοι εκ των προτέρων και για τα οφέλη και για τις καταστροφές κι αν συμφωνεί η τοπική κοινωνία προχωράει. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες γίνεται, στην Ελλάδα όχι» λέει ο ακτιβιστής.
Ακόμα και κόμματα της Αριστεράς είναι πίσω
Του λέω ότι ό,τι έχω ακούσει μέχρι τώρα, είναι συνεπές με τις θέσεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς διεθνώς, όμως ο Αγ. Κουλούρης υπογραμμίζει ότι το κίνημα αποφεύγει να ταυτιστεί με κόμματα.
«Μιλάμε για συστημική αλλαγή για τη σωτηρία του πλανήτη κι αυτό αφορά τους πάντες».
Ωστόσο ένας καπιταλιστής δύσκολα μπορεί να ασπαστεί την αναγκαιότητα αναδιανομής του πλούτου.
«Ναι αλλά δεν βάζουμε πρόσημο γιατί είναι θέμα επιβίωσης και πρέπει να μας αφορά όλους» απαντά και προσθέτει πως:
«Τα κόμματα αρχίζουν να καταλαβαίνουν το κύμα που έρχεται οπότε αφομοιώνουν πολλά αιτήματα μας αλλά είναι πίσω. Αριστερά κόμματα λένε γιατί έκλεισαν τα λιγνιτικά εργοστάσια. Δεν υπάρχει αποκέντρωση και ενεργειακή πολιτική κι ακόμα και το κλείσιμο των εργοστασίων έγινε για να βγάζουν κέρδη οι ίδιοι άνθρωποι με άλλο τρόπο. Το θέμα όμως δεν είναι να τα ξανα ανοίξουμε, το πρόβλημα δεν είναι ότι έκλεισαν, αλλά ο τρόπος με τον οποίο το κάναμε, χωρίς σχέδιο μετάβασης. Ακόμα και τα κόμματα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, δυσκολεύονται να ευθυγραμμιστούν με το κίνημα ακόμα. Πάντως πείσαμε όλο το σύστημα να φύγει από την άρνηση του φαινομένου και να το παραδεχτεί.
Το κέρδος μας είναι ότι όλο και περισσότεροι παύουν να συναινούν στην καταστροφή. Είτε είναι εργαζόμενοι στην αλυσίδα είτε απλοί καταναλωτές. Όταν σταματάει η κοινωνική συναίνεση και κάποιοι δρουν είτε ενεργά είτε παθητικά με πολιτική ανυπακοή, αισιοδοξούμε.
Αισιοδοξούμε που έχουμε όλο και περισσότερους πληροφοριοδότες. Ένας από αυτούς μας ενημέρωσε που θα γινόταν η συνάντηση των υπουργών εξωτερικών στις Βρυξέλλες, κατά την οποία θα προχωρούσαν σε άλλη μια συμφωνία «πράσινου ξεπλύματος» που ευνοεί τις εταιρείες. Οπότε κάποιοι από εμάς ντύθηκαν με κοστούμια και μπήκαν στην αίθουσα και κολλήθηκαν με κόλλα στα έδρανα. Όλο το κτίριο αποκλείστηκε. Υπήρχαν άνθρωποι δεμένοι σε βαρέλια με τσιμέντο για να μη μπορεί να τους πάρει η αστυνομία. Άρχισαν να φεύγουν οι γραμματείς σαστισμένοι.
Το ευρωκοινοβούλιο, δύο ώρες μετά πέρασε ψήφισμα το οποίο έλεγε ότι η ΕΕ αποσύρεται και καταργείται η συνθήκη, που θέλει το κράτος να αποζημιώνει τους επενδυτές σε περίπτωση που νομοθετεί υπέρ του περιβάλλοντος βλάπτοντας τα συμφέροντά τους. Οπότε το αίτημά μας έγινε αποδεκτό τόσο άμεσα! Αυτό μας κάνει αισιόδοξους».
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει επενδύσει τα μέγιστα στα χρήματα του Ταμείου Ανάπτυξης, με την εφαρμογή του Σχεδίου Πισσαρίδη να είναι πρώτο στις προτεραιότητές της.
Και βέβαια όχι για το κοινό καλό αλλά για την ενίσχυση των κυβερνητικών φίλων. Για τον λόγο αυτό πήρε και τα εύσημα του γνωστού και μη εξαιρετέου σκληρού της τρόικα στα μνημονιακά χρόνια, αναπληρωτή διευθυντή Οικονομικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τώρα Ντέκλαν Κοστέλο για την ταχύτητα σχεδιασμού των επενδύσεων του προγράμματος «Ελλάδα 2.0».
Η προοπτική διαχείρισης των 30 δις. ευρώ σε επιδοτήσεις και δάνεια είναι ίσως και μια από τις αιτίες που ο πρωθυπουργός θέλει να πάει στο τέλος της τετραετίας της εκλογές.
Μόνο που η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδείχθηκε ανεπαρκής ακόμη και στη διαχείριση ακόμη και της πρώτης από τις εννέα δόσης που αναλογούν στη χώρα μας.
Η μελέτη του Ινστιτούτου ΕΝΑ είναι καταλυτική για το μέγεθος της ανεπάρκειας του Μητσοτάκη και των «σοφών» συμβούλων του. Από τα 7,5 δις. ευρώ που έχει λάβει μέχρι στιγμής η Ελλάδα μόνο τα 307, 97 εκατομμύρια ευρώ έχουν δαπανηθεί. Τα υπόλοιπα λιμνάζουν.
Τον λόγο τον γνωρίζει μόνο το Μαξίμου και η πλατεία Συντάγματος. Σε μια περίοδο που πληθωρισμός και ενεργειακή κρίση διαλύουν τους προϋπολογισμούς οικογενειών και επιχειρήσεων ο Μητσοτάκης αφήνει 7,2 δις. πόρους να λιμνάζουν.
Από την κυβέρνηση δεν ενδιαφέρονται ούτε για να μειώσουν τις ανισότητες στην κοινωνία, ούτε να αυξήσουν την παραγωγή στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της οικονομίας ούτε βέβαια να χρηματοδοτηθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που διαχρονικά είναι το στήριγμα της ελληνικής οικονομίας.
Η κοσμογονία που υπόσχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ακόμη μια ψεύτικη υπόσχεση. Το μεγάλο ζήτημα που πλέον αναδύεται είναι που θέλει και πως θέλει να χρησιμοποιήσει τα δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάπτυξης. Γιατί όλη αυτή η καθυστέρηση παραπέμπει σε αδιαφανείς διαδικασίες διάθεσής τους λίγο πριν από τις εκλογές.
Και η ελληνική οικονομία δεν αντέχει άλλες περιόδους κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος προς χάρη των φίλων μεγαλοεπιχειρηματιών.
Υπάρχει η αντίληψη πως τα ζώα "αντέχουν".
Αντέχουν το κρύο, την ζέστη. Λάθος!
Οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, είναι πολύ συχνά αιτία μιας επικίνδυνης κατάστασης: της θερμοπληξίας. Η θερμοπληξία, εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, προκαλεί ανεπάρκεια οργάνων, επιληπτικές κρίσεις, εγκεφαλική βλάβη, αιμορραγία, τύφλωση ακόμα και θάνατο.
Οι σκύλοι , για παράδειγμα, δεν ιδρώνουν για αυτό και δυσκολεύονται να ρυθμίσουν την θερμοκρασία τους. Η αναπνοή με ανοιχτό το στόμα, δεν μπορεί να επαναφέρει τη θερμοκρασία του σκύλου στα φυσιολογικά επίπεδα.
Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας είναι η ταχύπνοια, ο έντονος ερυθρός χρωματισμός της γλώσσας, ο κόκκινος ή ωχρός στοματικός βλεννογόνος και το παχύρρευστο σάλιο. Επιπλέον το ζώο μπορεί να εμφανίσει κατάπτωση, αδυναμία, ναυτία, έμετο, διάρροια, καταπληξία και κώμα.
Ένας σκύλος μπορεί να πεθάνει σε μόλις έξι λεπτά αν αφεθεί μέσα σε ένα αυτοκίνητο κατά τη διάρκεια μιας θερμής μέρας.
Και ο θάνατος είναι μαρτυρικός.
Αν δείτε ένα ζώο κλεισμένο σε ένα αυτοκίνητο, τηλεφωνήστε στην αστυνομία, που θα σας συμβουλέψει τι να κάνετε ή θα επέμβει ανάλογα.
Προσοχή λοιπόν! Δεν αφήνουμε ποτέ τα ζώα μας κλεισμένα μέσα σε ένα όχημα!
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Στάθη Νικολακόπουλο και το Media Lab του Δήμου Ηλιούπολης για την ηχογράφηση, στον Ηλία Ηλιάδη για το μοντάζ και την δημιουργία του τηλεοπτικού σποτ https://www.facebook.com/Elichordmedia/ και σε όλους όσους βοήθησαν στην ολοκλήρωση του project
Κείμενα, Σενάριο, Εκφώνηση, Επιμέλεια Project Αγγελική Παναγιωτοπούλου
Οκτώ εφαρμογές (apps) για κινητά Android εντόπισε ένας ειδικός ασφαλείας από τη Γαλλία, ο Μαξίμ Ινγκράο, τα οποία περιέχουν malware, δηλαδή κακόβουλο λογισμικό που μπορεί να υποκλέπτει δεδομένα και έτσι καλεί όσους τις έχουν να τις απεγκαταστήσουν άμεσα.
Οι εφαρμογές εντοπίστηκαν να περιέχουν το κακόβουλο λογισμικό Autolycos, το οποίο χρησιμεύει για υποκλοπή δεδομένων, σύμφωνα με τον Μαξίμ Ινγκράο, ο οποίος αναφέρει ότι η Google καθυστέρησε 6 μήνες να τις αφαιρέσει από το Play Store των android κινητών.
Σημειώνεται, επίσης, ότι οι συγκεκριμένες 8 εφαρμογές είχαν πάνω από 2 εκατομμύρια downloads. Είναι οι:
Vlog Star Video Editor (com.vlog.star.video.editor, 1 εκατ. «κατεβάσματα»)
Creative 3D Launcher (app.launcher.creative3d, 1 εκατ. «κατεβάσματα»)
Wow Beauty Camera (com.wowbeauty.camera, 100,000 «κατεβάσματα»)
Στη δυτική και στη νοτιοδυτική πλευρά της περιμέτρου της πυρκαγιάς επικεντρώνεται αυτή τη στιγμή το πρόβλημα στο δάσος της Δαδιάς στο Σουφλί Έβρου, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη φωτιά από την Πέμπτη 21 Ιουλίου, τόνισε ο εκπρόσωπος Τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος, επιπυραγός, Γιάννης Αρτοποιός σε έκτακτη ενημέρωση που πραγματοποιήθηκε.
Ωστόσο, όπως είπε, η εικόνα στην βορειοανατολική πλευρά αυτή την στιγμή είναι πολύ καλύτερη. Ο κ. Αρτοποιός έκανε λόγο για «ένα εξαιρετικά δύσκολο περιστατικό πυρκαγιάς με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που εξελίσσεται στην καρδιά του Έβρου» με τις πυροσβεστικές δυνάμεις να επιχειρούν αδιάκοπα.
Συγκεκριμένα επιχειρούσαν και επιχειρούν από το βράδυ και συνεχίζουν να επιχειρούν αδιάκοπα 320 πυροσβέστες με 68 υδροφόρα οχήματα, 13 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων, μεγάλος αριθμός εθελοντών πυροσβεστών και εθελοντικών οχημάτων, ενώ για την αεροπυρόσβεση διατέθηκαν και σήμερα από το πρώτο φως και αναπτύχθηκαν σταδιακά 6 αεροσκάφη και 9 ελικόπτερα.
Ωστόσο, όπως τόνισε, ο καπνός σε συνδυασμό με την άπνοια και τη μεγάλη σχετική υγρασία της νύχτας δυσχέραινε το πρωί τις επιχειρήσεις της αεροπυρόσβεσης. «Για το λόγο αυτό προσπαθούμε όπου είναι εφικτό με τις επίγειες δυνάμεις και τα χωματουργικά μηχανήματα να δημιουργήσουμε επιπλέον αντιπυρικές ζώνες και λωρίδες. Όλες οι πυροσβεστικές υπηρεσίες της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης έχουν τεθεί από χθες σε γενική επιφυλακή. Ταυτόχρονα οι δυνάμεις της Πολιτικής Προστασίας παρέχουν κάθε συνδρομή», σημείωσε ο κ. Αρτοποιός.
Το ημερολόγιο έδειχνε 23 Ιουλίου του 2018: Αρχικά ξημέρωσε μια ημέρα από αυτές που συνηθίζουμε να αποκαλούμε κλασικές καλοκαιρινές. Ένα ασθενές αεράκι ίσα ίσα που δρόσιζε την ευρύτερη περιοχή της Αττικής και τίποτα δεν προμήνυε πως αυτή η μέρα θα ήταν αυτή που θα άλλαζε για πάντα τις ζωές μας.
Η φωτιά στην Κινέτα και το πύρινο μέτωπο στο Νταού Πεντέλης
Και ενώ ήδη μια τεράστια ανεξέλεγκτη φωτιά κατακαίει από της πρώτες μεσημβρινές ώρες την Κινέτα και τα Γεράνεια Όροι ξαφνικά ένα νέο μέτωπο κάνει την εμφάνιση του κοντά στο Νταού Πεντέλης.
Σε χρόνους κυριολεκτικά ρεκόρ η δυναμική της φωτιάς έχει αρχίσει να προκαλεί μεγάλο προβληματισμό καθώς εξαπλώνεται με ιλιγγιώδη ρυθμό. Η φωτιά έχει πλέον αρχίσει να απειλεί κατοικημένες περιοχές και άπαντες πιάνονται κυριολεκτικά σε μεσημεριανό ύπνο.
Η φωτιά περνάει σαν σίφουνας τον Νέο Βουτζά διασχίζει σε κλάσματα την Λεωφόρο Μαραθώνος όπου έχει "χτιστεί" ένα πρώτο αντιπυρικό μέτωπο καταπίνει το Μάτι που δεν έχει προλάβει να εκκενωθεί και φτάνει μέχρι την θάλασσα.
Τραγικός απολογισμός 103 νεκροίκαι μια Ελλάδα που δεν μπορεί να αντιληφθεί τι, πως και γιατί προκάλεσε αυτή την ασύλληπτη τραγωδία η οποία είναι και η μεγαλύτερη στην σύγχρονη ιστορία της πατρίδας μας.
Δείτε συγκλονιστικό αδημοσίευτο υλικό από τη φωτιά στο Μάτι
Στον Δρόμο που κυκλοφορεί
το Σάββατο 23 Ιουλίου...
Πόση Ελλάδα
θα καεί ακόμη;
Έγκλημα κατά της χώρας η καταστροφή της Δαδιάς • Η «Μητσοτάκης Α.Ε.» και το πολιτικό σύστημα είναι υπεύθυνοι για τη διάλυση του τόπου και της κοινωνίας • Να αλλάξουμε: προϋπόθεση επιβίωσης, ζωής και αξιοπρέπειας
editorial
Σε τι κατάσταση θα φθάσουμε τον χειμώνα;
Μας λένε με κάθε τρόπο πως ο χειμώνας που έρχεται θα είναι εξαιρετικά δύσκολος λόγω της ενεργειακής και επισιτιστικής κρίσης που προκαλείται από τον πόλεμο, τις κυρώσεις και τα αντίμετρα της Ρωσίας. «Έχουμε πόλεμο για τις αξίες και τα ιδεώδη της Δύσης, οπότε πρέπει να θυσιάσουμε την όποια ευημερία υπάρχει» (μετά από δεκαετίες λιτότητας και απορρύθμισης). Έρχεται λοιπόν ορμητικά η «πολεμική οικονομία», μια άκρως επιθετική μορφή άσκησης της οικονομικής διαχείρισης από τις άρχουσες τάξεις, για να συγκαλυφθεί η σχέση κρίσης και πολέμου, αλλά και για να προσανατολιστούν οι ροές προς εξοπλιστικά προγράμματα και γενική αστυνόμευση των κοινωνιών που αναμένεται να αντιδράσουν.
Λιγότερα τρόφιµα βάζουν πλέον στο καλάθι του σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές, καθώς οι ανατιμήσεις κατατρώνε το διαθέσιμο εισόδημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η NielsenIQ, ο όγκος πωλήσεων στην κατηγορία τρόφιμα – ποτά υποχώρησε το α’ εξάμηνο του 2022 (στοιχεία μέχρι τις 19 Ιουνίου 2022) κατά 2,7%, εξέλιξη η οποία αποδίδεται στις μεγάλες αυξήσεις τιμών, που μεσοσταθμικά στα τυποποιημένα τρόφιμα έφτασε στο πρώτο ήμισυ του έτους το 4,2%.
Υπενθυμίζεται ότι συνολικά στην ομάδα τρόφιμα – μη αλκοολούχα ποτά, που περιλαμβάνει και τα νωπά προϊόντα και όχι μόνο τις πωλήσεις από το κανάλι του σούπερ μάρκετ, τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) έδειξαν τον Ιούνιο του 2022 αύξηση τιμών 12,6%.
H αξιοσημείωτη μείωση πωλήσεων σε τρόφιμα, αλλά και σε όλες τις άλλες μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, όπως είναι τα είδη φροντίδας νοικοκυριού (απορρυπαντικά κ.ά.) και τα είδη ατομικής περιποίησης (αφρόλουτρα, σαμπουάν κ.λπ.) είχε ως συνέπεια την οριακή αύξηση του τζίρου των σούπερ μάρκετ μόλις κατά 0,9% το α΄ εξάμηνο του 2022 σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2021. Αύξηση η οποία οφείλεται αποκλειστικά στη μεγάλη αύξηση τιμών, όπως επισημαίνει και η NielsenIQ.
Ο όγκος πωλήσεων στην κατηγορία τρόφιμα – ποτά υποχώρησε το α΄ εξάμηνο του 2022 κατά 2,7%.
Τα ρεκόρ ανατιμήσεων σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα καταγράφονται σε πολύ βασικές κατηγορίες προϊόντων, γεγονός που επιβαρύνει πολύ περισσότερο τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, οι τιμές στις κατηγορίες του ελαιολάδου, του συσκευασμένου τυριού και των αλεύρων έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 22,7%, 9,6% και 9,1% αντιστοίχως. Στις παραπάνω αυξήσεις τιμών, μάλιστα, έχουν συμβάλει ιδιαιτέρως οι μήνες Μάιος και Ιούνιος, καθώς τότε κυρίως καταγράφηκαν έντονες ανατιμήσεις σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2022.
Η κατάσταση από πλευράς τιμών κάθε άλλο παρά ιδανική είναι και στις άλλες κατηγορίες ειδών σούπερ μάρκετ, γεγονός που προκαλεί επίσης μεγάλη μείωση των πωλήσεων.
Συγκεκριμένα, οι τιμές των προϊόντων φροντίδας νοικοκυριού έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά στο α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους κατά 3,4% και των προϊόντων προσωπικής περιποίησης κατά 2,1%. Η μείωση του όγκου πωλήσεων είναι τέτοια που έχει προκαλέσει μεγάλη μείωση και των πωλήσεων σε αξία, κατά 5,3% στα είδη φροντίδας νοικοκυριού και κατά 3,6% στα είδη προσωπικής περιποίησης. Μεταξύ των κατηγοριών στις οποίες έχουν καταγραφεί οι υψηλότερες ανατιμήσεις είναι το αλουμινόχαρτο (16,7%), αλλά και οι πάνες (9%).
Εκτός από το να αγοράζουν λιγότερα προϊόντα οι καταναλωτές στρέφονται και στην επιλογή φθηνότερων προϊόντων και δη στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας διαμορφώνεται φέτος σε 13,6% από 12,7% έναν χρόνο πριν. Την ίδια στιγμή λιανέμποροι και προμηθευτές επίσης επιδιώκουν να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, εντείνοντας την προωθητική δραστηριότητα μέσα στα καταστήματα, με συνέπεια τα 2/3 των λεγόμενων ταχυκίνητων αγαθών (των βασικών ειδών σούπερ μάρκετ δηλαδή) να πωλούνται υπό κάποιο καθεστώς προσφοράς.
