Ισχυρός σεισμός μεγέθους 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε τα ξημερώματα της Τετάρτης (30/7) ανοιχτά της χερσονήσου Καμτσάτκα στη Ρωσία.

Μετά τον ισχυρό σεισμό που έπληξε την περιοχή της Καμτσάτκα, αρκετοί άνθρωποι υπέστησαν ελαφρά τραύματα, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο TASS.

Ζημιές καταγράφηκαν και στο περιφερειακό αεροδρόμιο, όπου εκδηλώθηκαν προβλήματα λόγω της δόνησης.

Το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε περίπου 125 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης Πετροπαβλόφσκ, σε βάθος 19 χιλιομέτρων. Λίγα λεπτά αργότερα ακολούθησαν ισχυροί μετασεισμοί εντάσεως 5,6 και 6,9 σύμφωνα με Γερμανικό Κέντρο Γεωεπιστημών (GFZ).

Οι τοπικές αρχές συνεχίζουν τις έρευνες για την εκτίμηση της κατάστασης και την παροχή βοήθειας στους πληγέντες, ενώ παραμένει σε ισχύ η επιφυλακή για τυχόν μετασεισμούς.

Επιπλέον, τσουνάμι ύψους 3 ως 4 μέτρων καταγράφηκε σε τομείς της περιφέρειας, ανέφερε το παράρτημα του ρωσικού υπουργείου Αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων.

Συνολικά, περίπου 2.700 κάτοικοι απομακρύνθηκαν εσπευσμένα από τις εστίες τους και μεταφέρθηκαν σε ασφαλείς τοποθεσίες στις Κουρίλες νήσους, σύμφωνα με τις αρχές.

Προειδοποιήσεις για τσουνάμι εκδόθηκαν για όλες τις περιοχές του Ειρηνικού, αλλά και για το Μεξικό, την Κίνα και τις Φιλιππίνες.

Δείτε όλες τις εξελίξεις μετά τον ισχυρό σεισμό στο Liveblog

 

 

 

18:11

Νησιά Γκαλαπάγκος: Προληπτική εκκένωση κατοίκων

Οι Αρχές των Νήσων Γκαλαπάγκος του Ισημερινού διέταξαν την Τετάρτη την προληπτική εκκένωση των κατοίκων των ευάλωτων παράκτιων περιοχών, μετά τον ισχυρό σεισμό μεγέθους 8,8 Ρίχτερ που προκάλεσε συναγερμό για τσουνάμι σε ολόκληρο τον Ειρηνικό Ωκεανό.

Οι αρμόδιες Αρχές των νησιών, που βρίσκονται περίπου 970 χιλιόμετρα (600 μίλια) ανοικτά των ακτών του Ισημερινού, κάλεσαν τους κατοίκους των ευάλωτων περιοχών να μεταβούν σε ασφαλείς ζώνες που έχουν καθοριστεί από την υπηρεσία διαχείρισης έκτακτων καταστάσεων της χώρας.

18:05

Βίντεο: Η στιγμή του σεισμού εν μέσω χειρουργικής επέμβασης

Μια ομάδα γιατρών βρισκόταν εν μέσω  χειρουργικής επέμβασης στην απομακρυσμένη ανατολική ρωσική πόλη Πετροπαβλόφσκ-Καμτσάτσκυ, όταν ένας από τους ισχυρότερους σεισμούς που έχουν καταγραφεί ποτέ συγκλόνισε τον εξοπλισμό τους και το δάπεδο κάτω από τα πόδια τους.

Οι γιατροί χρησιμοποίησαν τα χέρια τους για να σταθεροποιήσουν τόσο τον ασθενή όσο και τον εξοπλισμό τους, όπως δείχνουν εικόνες από κάμερες CCTV που δημοσίευσε το υπουργείο Υγείας της περιοχής Καμτσάτκα.

«Παρά τον κίνδυνο, οι γιατροί παρέμειναν ψύχραιμοι και έμειναν με τον ασθενή μέχρι το τέλος», έγραψε ο υπουργός Υγείας Όλεγκ Μέλνικοφ στο Telegram. Δεν έδωσε λεπτομέρειες για την εγχείρηση, αλλά είπε ότι ο ασθενής είναι εκτός κινδύνου.

Ο περιφερειάρχης Βλάντιμιρ Σολόντοφ δήλωσε στο Telegram ότι θα προτείνει τους γιατρούς για κρατικές διακρίσεις, προσθέτοντας: «Τέτοιο θάρρος αξίζει τον υψηλότερο έπαινο».

 

15:18

Φάλαινες ξεβράστηκαν στις ακτές της Ιαπωνίας μετά το τσουνάμι

Φάλαινες έχουν ξεβραστεί στις ακτές της Ιαπωνίας από τα κύματα του τσουνάμι, που ακολούθησε τον μεγάλο σεισμό στα ανοικτά της ανατολικής ακτής της Ρωσίας.

Ένα βίντεο που αναρτήθηκε στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) και μεταδόθηκε ζωντανά στην τοπική τηλεόραση, δείχνει τέσσερις φάλαινες να έχουν ξεβραστεί στην παραλία Χιρασούνα (Hirasuna Beach), στην Τσίμπα (Chiba), σήμερα (Τετάρτη, 30/7).

Οι Κουρίλες νήσοι (Kuril) της Ρωσίας και το βόρειο νησί Χοκάιντο (Hokkaido) της Ιαπωνίας έχουν πληγεί από τα κύματα του τσουνάμι μετά τον υποθαλάσσιο σεισμό μεγέθους 8,8 Ρίχτερ, ο οποίος είναι ένας από τους ισχυρότερους σεισμούς που έχουν καταγραφεί ποτέ και ο μεγαλύτερος μετά τον σεισμό της Ιαπωνίας το 2011.

Οι φάλαινες που ξεβράζονται στην παραλία της Ιαπωνίας είναι πιθανώς αποτέλεσμα των αλλαγών στα επίπεδα του νερού και στα ρεύματα κοντά στην ακτή μετά τον σεισμό. Όταν η ένταση μεταξύ των τεκτονικών πλακών απελευθερώνεται σε περίπτωση σεισμού, οι δονήσεις που διαδίδονται στον πυθμένα του ωκεανού μπορούν να μετακινήσουν μεγάλους όγκους νερού, προκαλώντας κύματα με πολύ μεγαλύτερη κίνηση. Η ταχεία αλλαγή στο ρεύμα του νερού μπορεί στη συνέχεια να σύρει θαλάσσια ζώα, όπως φάλαινες, στην ακτή.

 

 

15:09

Κρεμλίνο: Δεν υπήρξαν θύματα από τον σεισμό

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε, το μεσημέρι της Τετάρτης, ότι δεν υπήρξαν θύματα στη Ρωσία από τον σεισμό που έπληξε την Καμτσάτκα.

Ο Ρώσος αξιωματούχος απέδωσε την απουσία νεκρών στη στιβαρή κατασκευή των κτιρίων και την ομαλή λειτουργία των συστημάτων συναγερμού.

15:08

ΙΑΕΑ: Καμία επίπτωση στην ασφάλεια των πυρηνικών σταθμών των ακτών του Ειρηνικού

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας δήλωσε την Τετάρτη πως δεν υπάρχουν ενδείξεις για επιπτώσεις στην ασφάλεια των πυρηνικών σταθμών κατά μήκος της ακτής του Ειρηνικού.

13:54

Υποβάθμισε τον κίνδυνο η Ιαπωνία

Η Ιαπωνία υποβάθμισε την προειδοποίηση για τσουνάμι σε πολλές παράκτιες περιοχές, σύμφωνα με το κρατικό ΝΗΚ.

13:52

Η Γαλλική Πολυνησία «μπορεί να πληγεί από κύματα ύψους έως και 4 μέτρων»

Οι αρχές της Γαλλικής Πολυνησίας αναθεώρησαν την προειδοποίηση για τσουνάμι για το αρχιπέλαγος των Νήσων Μαρκέζας, αναφέροντας ότι κύματα ύψους έως 4 μέτρων (13 ποδιών) ενδέχεται να φτάσουν στα νησιά Ua Huka, Nuku Hiva και Hiva Oa κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Μια προηγούμενη προειδοποίηση έκανε λόγο για κύματα ύψους έως 2,2 μέτρων.

Νωρίτερα την Τετάρτη, οι γαλλικές ένοπλες δυνάμεις στη Γαλλική Πολυνησία δήλωσαν ότι βρίσκονται «σε επιφυλακή» για να βοηθήσουν σε τυχόν επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης ή ιατρικής διακομιδής.

Η Γαλλική Πολυνησία είναι ένα ημιαυτόνομο γαλλικό έδαφος και αποτελείται από ένα τεράστιο αρχιπέλαγος 118 νησιών.

12:53

Εντολή εκκένωσης στη Χαβάη

Η Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών της Χαβάης (EMA) ανακοίνωσε ότι η εντολή εκκένωσης έχει αρθεί και ότι είναι ασφαλές να επιστρέψουν οι κάτοικοι στις περιοχές που είχαν εκκενωθεί, σύμφωνα με το Reuters.

 

 

12:04

Προειδοποίηση και για τον νότιο Ειρηνικό

Η αμερικανική πρεσβεία στην Παπούα Νέα Γουινέα εξέδωσε προειδοποίηση για τσουνάμι για περιοχές στον κεντρικό και νότιο Ειρηνικό Ωκεανό, όπου αναμένονται τα κύματα από τον σεισμό στη ρωσική Απω Ανατολή να φτάσουν αργότερα.

Πρόκειται τόσο για την Παπούα Νέα Γουινέα, όσο και για τις νησιωτικές περιοχές του Βανουάτου και των Νήσων του Σολωμόντα.

11:49

Το τσουνάμι έφτασε σε Αλάσκα και Καλιφόρνια

Τα πρώτα κύματα έφτασαν και στην Αλάσκα. Η Καλιφόρνια άρχισε επίσης να βλέπει τα πρώτα κύματα τσουνάμι με αυξημένα επίπεδα νερού κοντά στα σύνορα με το Όρεγκον, γνωστοποίησε το CNN.

Η πόλη βρίσκεται σε ένα τμήμα 160 χιλιομέτρων της ακτής της Βόρειας Καλιφόρνιας που βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού για τσουνάμι, το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού. Η περιοχή αυτή βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για τσουνάμι, επειδή η μοναδική υποβρύχια γεωγραφία της έχει την ικανότητα να «συγκεντρώνει την ενέργεια των κυμάτων», σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Το υπόλοιπο της δυτικής ακτής των ΗΠΑ βρίσκεται σε κατάσταση προειδοποίησης για τσουνάμι.

10:55

Με «ταχύτητα ενός αεροσκάφους» τα κύματα ενός τσουνάμι

Η βόρεια ακτή της Χαβάης «πιθανότατα» θα πλημμυρίσει με την άφιξη των κυμάτων του τσουνάμ, ενώ τα κύματα ενδέχεται να είναι μικρότερα στην δυτική ακτή των ΗΠΑ, δήλωσε ο Yong Wei, ανώτερος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον και στο Εργαστήριο Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του Ειρηνικού της NOAA.

Ο Wei προειδοποίησε τους ανθρώπους να είναι σε εγρήγορση και να μείνουν μακριά από παράκτιες περιοχές, εξηγώντας ότι τα κύματα του τσουνάμι διαφέρουν σημαντικά από τα τυπικά κύματα του ωκεανού.

«Ταξιδεύουν με ταχύτητα περίπου 700 χιλιομέτρων την ώρα, που είναι ανάλογη ενός αεροπλάνου», εξήγησε ο ίδιος στο CNN.

Μόλις το κύμα του τσουνάμι φτάσει σε ρηχά νερά, η ενέργεια απελευθερώνεται στο ύψος του κύματος, με τη δυναμική να προκαλέσει σοβαρές ζημιές κατά μήκος της ακτογραμμής, είπε ο Wei.

 

 

10:54

«Αρκετοί τραυματισμοί» στην Καμτσάτκα

Σύμφωνα με τις τοπικές αρχές της χερσονήσου Καμτσάτκα της Ρωσίας, «αρκετοί άνθρωποι τραυματίστηκαν» κατά τη διάρκεια του ισχυρού σεισμού, χωρίς όμως να δώσουν τον ακριβή αριθμό τους.

 

10:35

Χαβάη: «Ένα κύμα ξεπέρασε τα 1,8 μέτρα

Ο Τζος Γκριν , κυβερνήτης της Χαβάης ανέφερε ότι «ένα κύμα ξεπέρασε τα 1,8 μέτρα».

Επίσης τόνισε: «Σας ζητώ να παραμείνετε ήρεμοι. Αν βρίσκεστε σε χαμηλό υψόμετρο, μεταβείτε σε υψηλότερο έδαφος», λέει.

Επισημαίνει ότι οι δρόμοι είναι γεμάτοι, ζητά από τους ανθρώπους να παραμείνουν ήρεμοι, να συνεργαστούν και να μεταβούν σε υψηλότερο έδαφος.

«Αν βρίσκεστε σε ασφαλές μέρος, παραμείνετε εκεί, και αν δεν είστε, μεταβείτε σε υψηλότερο έδαφος».

«Μην θέσετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο», συμπλήρωσε.

Στη Χαβάη, τα αυτοκίνητα έκαναν ουρά καθώς οι άνθρωποι ακολουθούσαν τις εντολές εκκένωσης και εγκατέλειπαν τις παράκτιες περιοχές.

Στην Χονολουλού, ηχούν επίσης σειρήνες προειδοποίησης.

 

10:32

Τσουνάμι ύψους ενός μέτρου στην Ιαπωνία

Την ίδια ώρα, τσουνάμι ύψους άνω του ενός μέτρου σημειώθηκε στην Ιαπωνία.

Το κρατικό δίκτυο NHK World αναφέρει ότι τα κύματα του τσουνάμι έφτασαν τα 1,3 μέτρα στο λιμάνι Kuji στη βορειοανατολική Ιαπωνία.

Τα κύματα έφτασαν επίσης τα 80 εκατοστά στο Nemuro Hanasaki και τα 70 εκατοστά στο λιμάνι Ishinomaki, όπως αναφέρει το Al Jazeera.

Το ύψος των κυμάτων αυξάνεται σταθερά σε άλλες περιοχές της Ιαπωνίας, φτάνοντας τα 50 και 60 εκατοστά, από 20 εκατοστά νωρίτερα το πρωί.

Οι ιαπωνικές αρχές αναφέρουν ότι τα κύματα ενδέχεται να φτάσουν τα 3 μέτρα και σημείωσαν ότι η προειδοποίηση για τσουνάμι ενδέχεται να παραμείνει σε ισχύ για τις επόμενες 24 ώρες.

 

10:31

Τέσσερα κύματα τσουνάμι

Το τέταρτο κύμα του τσουνάμι έφτασε στην πόλη Σεβέρο-Κουρίλσκ στην περιοχή Σαχαλίν της Ρωσίας, αλλά ήταν ήδη αδύναμο, σύμφωνα με τον δήμαρχο της περιοχής Σεβέρο-Κουρίλσκ, Αλεξάντερ Οβσάνικοφ, ο οποίος μίλησε στο πρακτορείο ειδήσεων Interfax.

«Το πιο σοβαρό ήταν το τρίτο κύμα, το οποίο προκάλεσε πολλές ζημιές. Προκάλεσε ζημιές στις υποδομές του λιμανιού. Όλος ο μικρός στόλος παρασύρθηκε στη θάλασσα και τώρα βρίσκεται στο στενό, ενώ μερικά από τα πλοία ξεβράστηκαν στην ακτή», είπε.

Η προειδοποίηση για τσουνάμι παραμένει. Ωστόσο, στο Σεβέρο-Κουρίλσκ, ισχύει για την περιοχή του λιμανιού. Η ίδια η πόλη βρίσκεται σε ένα λόφο σε ασφαλές μέρος, πρόσθεσε ο δήμαρχος.

Δεν υπήρξαν θύματα.

10:25

Τσουνάμι στη Χαβάη – «Πρέπει να ληφθούν επείγοντα μέτρα»

Ολόκληρη η πολιτεία της Χαβάης έχει τεθεί σε κατάσταση συναγερμού μετά από τον ισχυρό σεισμό μεγέθους 8,8 Ρίχτερ που έπληξε την ανατολική πλευρά της χερσονήσου Καμτσάτκα της Ρωσίας.

Σεισμός στην Καμτσάτκα / Τσουνάμι στη Χαβάη – «Πρέπει να ληφθούν επείγοντα μέτρα»

10:23

Ισχυρός σεισμός 8,8 Ρίχτερ στην Καμτσάτκα

Ισχυρός σεισμός μεγέθους 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε τα ξημερώματα της Τετάρτης (30/7) ανοιχτά της χερσονήσου Καμτσάτκα στη Ρωσία.

 

Liveblog / Ρωσία: Ισχυρός σεισμός 8,8 Ρίχτερ στην Καμτσάτκα – Συναγερμός για τσουνάμι σε όλο τον Ειρηνικό

Ανακοίνωση στο διαδίκτυο από ομάδα χάκινγκ που αποκαλείται Silent Crow ανέλαβε την ευθύνη για μια επίθεση στην πληροφοριακή υποδομή της ρωσικής αεροπορικής εταιρείας Aeroflot.

Το Reuters δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα την αυθεντικότητα της ανακοίνωσης, η οποία αναφέρει επίσης ότι ενεπλάκησαν Λευκορώσοι χάκερ.

Η Aeroflot ανακοίνωσε νωρίτερα σήμερα ότι ακύρωσε τουλάχιστον 40 πτήσεις έπειτα από πρόβλημα στη λειτουργία των πληροφοριακών συστημάτων της, όπως είπε.

Ο εθνικός αερομεταφορέας της Ρωσίας δεν έδωσε λεπτομέρειες σχετικά με την αιτία του προβλήματος ή τον χρόνο που θα χρειαστεί προκειμένου να αντιμετωπιστεί.

Αφότου η Ρωσία εξαπέλυσε τον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2022, οι ταξιδιώτες στη Ρωσία έχουν συνηθίσει τις διαταραχές στις πτήσεις. Ωστόσο, αυτές οι καθυστερήσεις προκαλούνται συνήθως από προσωρινό κλείσιμο αεροδρομίων έπειτα από επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).

Σύμφωνα με την Aeroflot, «ειδικοί εργάζονται αυτή την ώρα προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τον αντίκτυπο στο πρόγραμμα πτήσεων και να αποκαταστήσουν τη λειτουργία της υπηρεσίας».

Στο Telegram, η εταιρεία παρέθεσε περισσότερες από 40 πτήσεις που ακυρώθηκαν σε προορισμούς σε όλη τη Ρωσία, καθώς και στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, Μινσκ, και την αρμενική πρωτεύουσα, Γερεβάν.

Η Aeroflot κάλεσε τους επιβάτες που ακυρώθηκαν οι πτήσεις τους από το αεροδρόμιο Σερεμέτιεβο της Μόσχας να παραλάβουν τις αποσκευές που είχαν παραδώσει όταν έκαναν τσεκ-ιν και να φύγουν.

Ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Baza μετέδωσε σκηνές χάους στο αεροδρόμιο, καθώς επιβάτες σχημάτιζαν ουρές απλώς για να φύγουν.

Αν και οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία για τον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας έχουν περιορίσει δραστικά τα αεροπορικά ταξίδια, η Aeroflot παραμένει μεταξύ των 20 κορυφαίων αεροπορικών εταιρειών παγκοσμίως σε αριθμό επιβατών.

Το 2024, ο αριθμός των επιβατών του Ομίλου Aeroflot έφθασε τα 55,3 εκατομμύρια, σύμφωνα με ανακοίνωση που έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο της αεροπορικής εταιρείας.

Πηγή: ΑΠΕ

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας και ο δήμαρχος της Μόσχας ανακοίνωσαν ότι οι ρωσικές δυνάμεις κατέρριψαν 142 μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (drones) στη διάρκεια της νύχτας, συμπεριλαμβανομένων 27 πάνω από την περιοχή της Μόσχας.

Τα drones ανακοινώθηκε ότι καταρρίφθηκαν σε αριθμό περιοχών στο ευρωπαϊκό τμήμα της Ρωσίας, όπως και πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα.

Κατά τις επιθέσεις αυτές 4 drones κατευθύνονταν προς τη ρωσική πρωτεύουσα, τα οποία καταρρίφθηκαν σήμερα το πρωί, ανακοίνωσε σε ανάρτησή του στο Telegram γύρω στις 10:00 τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδος) ο δήμαρχος της Μόσχας Σεργκέι Σομπιάνιν.

Σύμφωνα με την αρχή πολιτικής αεροπορίας της Ρωσίας Rosaviatsia, τέσσερα μεγάλα αεροδρόμια που εξυπηρετούν τη Μόσχα –Σερεμέτιεβο, Βνούκοβο, Ντομοντέντοβο και Ζουκόφσκι– επηρεάστηκαν, με αποτέλεσμα την ανακατεύθυνση 134 πτήσεων.

Ως τις 10:00 ώρα Μόσχας, μόνον δύο αεροδρόμια παρέμεναν κλειστά στην εναέρια κυκλοφορία –το Βνούκοβο στην περιοχή της Μόσχας και το Γκράμπτσεβο στην περιοχή της Καλούγκα.

Από την αποθήκευση κιτ τραυμάτων για μαζικά πλήγματα και θύματα  μέχρι τον εξοπλισμό των γιατρών με ενισχυμένους θώρακες, ο σχεδιασμός υγείας για καιρό πολέμου δεν είναι πλέον υποθετικός στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.

Καθώς οδηγούσε με ασθενοφόρο στην οδό Φάμπρικο προς το σχολείο Λιετάβος, η Μαρτίνα Βερόνικα Νορεϊκαΐτε ένιωθε απροετοίμαστη. Ένιωθε την καρδιά της να χτυπάει δυνατά.

Ήταν ένα ηλιόλουστο πρωινό Τρίτης στα μέσα Μαΐου, όταν Νορεϊκαΐτε ενημερώθηκε από τον ασύρματο για μια έκρηξη στη Γιόναβα, μια πόλη 30.000 κατοίκων στην κεντρική Λιθουανία.

Στα τρία χρόνια που ήταν διασώστρια, οι κλήσεις κατά τη διάρκεια μιας συνηθισμένης μέρας, αφορούσαν υψηλή αρτηριακή πίεση ή πόνους στο στήθος. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η Νορεϊκαΐτε βρισκόταν μπροστά σε μαζικά θύματα.

Καθώς πλησίαζαν στο σχολείο, με τις σειρήνες να ηχούν, το κτίριο ήταν καλυμμένο από καπνό.

«Άνθρωποι έτρεχαν τριγύρω, ξαπλωμένοι στο έδαφος, ουρλιάζοντας», είπε η Νορεϊκαΐτε, ενώ θυμόταν το χάος στο στάδιο του σχολείου. Αστυνομικοί, πυροσβέστες και στρατιωτικό προσωπικό ήταν ήδη στο σημείο.

Η Νορεϊκαΐτε και η συνάδελφός της ήταν οι πρώτοι παραϊατρικοί που έφτασαν. «Όταν βλέπεις τι συνέβη – τον πανικό, τις κραυγές – δεν ξέρεις τι να κάνεις ή πού να πας. Τα ξεχνάς όλα. Χάνεις την ισορροπία σου».

Το πρωτοφανές αυτό περιστατικό καταστροφής σε ένα ειρηνικό ευρωπαϊκό κράτος ήταν ακριβώς ο λόγος που οι λιθουανικές αρχές είχαν οργανώσει τις διήμερες στρατιωτικές ασκήσεις «Σιδερένιος Λύκος» («Geležinis Vilkas»).

Ο στόχος ήταν να ενισχυθεί ο στρατός, η αστυνομία, οι πυροσβέστες, τα νοσοκομεία και οι παραϊατρικοί για να λειτουργήσουν υπό εξαιρετικές συνθήκες – καθώς η Λιθουανία προετοιμάζεται για το χειρότερο σενάριο: μια επίθεση στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ. Από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η απειλή στρατιωτικής σύγκρουσης έχει γίνει μεγάλη.

«Όταν τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο πόλεμος είχε ξεκινήσει στην Ουκρανία, ήταν τρομακτικό», είπε η Νορεϊκαΐτε. «Ήταν τρομακτικό στην εργασία επειδή δεν ξέραμε αν είχαμε αρκετούς πόρους ή αν ήμασταν προετοιμασμένοι αν συνέβαινε εδώ».

Η Νορεϊκαΐτε αισθάνεται τώρα πιο ήρεμη. Επικεντρώνεται στην εκπαίδευση και την τελειοποίηση των πρωτοκόλλων διαλογής. Ασκήσεις, όπως αυτή στη Γιόναβα, βοηθούν. Πράγματι, πιστεύει ότι «θα πρέπει να γίνονται  πιο συχνά».

Η Λιθουανία δεν αποτελεί εξαίρεση: Όλες οι χώρες της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ επανεξετάζουν τα πρωτόκολλα αντιμετώπισης κρίσεων για τις εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης, οργανώνουν ασκήσεις εκπαίδευσης, επενδύουν σε αντιβαλλιστικά κράνη και γιλέκα και μεταφέρουν τα χειρουργεία στα υπόγεια. Αυτό συμβαίνει από τότε που η σύγκρουση στην Ουκρανία έχει διαλύσει την ψευδαίσθηση ότι η Ευρώπη είναι ασφαλής από τον πόλεμο.

«Δεν τίθεται θέμα αν [η Ρωσία] θα επιτεθεί», δήλωσε ο Ragnar Vaiknemets, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Εσθονικού Συμβουλίου Υγείας, το οποίο επιβλέπει την ετοιμότητα για κρίσεις από πανδημίες έως πόλεμο. «Το ερώτημα είναι πότε».

Πρώην υπό σοβιετική κατοχή, οι χώρες στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης γνωρίζουν πολύ καλά πόσο γρήγορα μπορούν να φτάσουν εκεί τα στρατεύματα.

«Έχουμε κακούς γείτονες εδώ: τη Ρωσία και τη Λευκορωσία», δήλωσε ο Ντάνιελ Ναούμοβας, αναπληρωτής υπουργός Υγείας της Λιθουανίας, σε μια εκδήλωση τον Φεβρουάριο. Η χώρα του συνδέει το ΝΑΤΟ με τις χώρες της Βαλτικής μέσω του Διαδρόμου Σουβάλκι – ενός στενού, ευάλωτου διαδρόμου που θεωρείται ένας από τους πιο πιθανούς στόχους μιας μελλοντικής ρωσικής επίθεσης. Ενώ όλες οι χώρες της ΕΕ βρίσκονται «στην ίδια βάρκα», μερικές βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή «όπου το νερό είναι κρύο», είπε ο Ναούμοβας. «Νερό πιτσιλάει το πρόσωπό μας, νερό πολέμου».

Για τις χώρες στα ανατολικά του ΝΑΤΟ, η ετοιμότητα για πόλεμο δεν είναι προαιρετική – είναι επείγουσα.

«Λίγες χώρες της ΕΕ είναι χώρες πρώτης γραμμής», δήλωσε η Katarzyna Kacperczyk, υφυπουργός στο υπουργείο Υγείας της Πολωνίας. «Για αυτές το ζήτημα είναι πιο σημαντικό».

Η Πολωνία έχει αναδείξει το ζήτημα της ασφάλειας της υγείας σε περιόδους συγκρούσεων κατά τη διάρκεια της εκ περιτροπής προεδρίας της στο Συμβούλιο της ΕΕ, όπου η ασφάλεια της Ευρώπης ήταν το κεντρικό θέμα.

«Δεν μπορούμε να προετοιμάσουμε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης ή στρατηγικό σχέδιο για τον στρατιωτικό τομέα ή τον οικονομικό τομέα ή τον ενεργειακό τομέα και να αποκλείσουμε τον τομέα της υγείας», δήλωσε η Kacperczyk.

Νοσοκομεία υπό πυρά

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει δείξει ότι οι σύγχρονες συγκρούσεις αφορούν και τις υπηρεσίες υγείας – και τους πολίτες που εξυπηρετούν. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης το λαμβάνουν υπόψη.

Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Βίλνιους Santaros Clinics που βρίσκεται μόλις 50 χιλιόμετρα από τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ με τη Λευκορωσία  αναπτύσσει υπόγειες υποδομές, καταφύγια, χώρους προσγείωσης ελικοπτέρων και αυτόνομα συστήματα που θα του επιτρέψουν να λειτουργεί ακόμη και αν διακοπεί η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος ή νερού.

Το Santaros είναι συνηθισμένο.

Στην Εσθονία, εκτός από τις θωράκιση σώματος για τα πληρώματα ασθενοφόρων, θα διανεμηθούν δορυφορικά τηλέφωνα για τη διατήρηση των επικοινωνιών σε περίπτωση που τα παραδοσιακά δίκτυα αποτύχουν. Υπάρχουν ακόμη και σχέδια για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου διαδικτύου, εάν χρειαστεί.

Ηλεκτρικές γεννήτριες εγκαθίστανται σε όλο το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, μετά την εμπειρία της Ουκρανίας με τις ρωσικές επιθέσεις που διακόπτουν συστηματικά την πολιτική ηλεκτροδότηση.

«Γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι η Ρωσία στοχεύει τις πολιτικές υποδομές και τις ενεργειακές δομές, και αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείτε να έχετε τέτοιου είδους καταστάσεις όπου το νοσοκομείο δεν λειτουργεί επειδή υπάρχουν ορισμένα προβλήματα με τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας», δήλωσε ο Βάικνεμετς.

Πολλά νοσοκομεία στην Ανατολική Ευρώπη – λείψανα της σοβιετικής εποχής – είναι ιδιαίτερα ευάλωτα. «Έχουμε ψηλά κτίρια, έχουμε μεγάλα κτίρια. Βρίσκονται σε ένα συγκρότημα, σε μια περιοχή», πρόσθεσε ο Βάικνεμετς.

Τα νοσοκομεία εξετάζουν τώρα πώς να επαναχρησιμοποιήσουν υπόγεια για να γίνουν χειρουργεία σε περίπτωση ανάγκης. «Δεν μπορώ να φανταστώ να εργάζομαι σε ένα όροφο του νοσοκομείου που απλώς περιμένει να χτυπηθεί», είπε.

Η Εσθονία προμηθεύεται κινητές ιατρικές μονάδες  που μπορούν να αναπτυχθούν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης,  κάτι που μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της περιορισμένης χωρητικότητας κρίσιμης φροντίδας στην Ευρώπη.

Ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν κατά μέσο όρο 11,5 κλίνες εντατικής θεραπείας ανά 100.000 κατοίκους, «οι ανάγκες σε καιρό πολέμου θα μπορούσαν να απαιτήσουν τρεις έως πέντε φορές αυτή τη χωρητικότητα», δήλωσε ο Bjørn Guldvog, ειδικός σύμβουλος στη Νορβηγική Διεύθυνση Υγείας, σε μια εκδήλωση για την ασφάλεια της υγείας τον Απρίλιο. Η διατήρηση μεγάλου όγκου εργασιών για εβδομάδες ή μήνες θα ήταν επίσης δύσκολη: «Οι περισσότερες εγκαταστάσεις μπορούν να διατηρήσουν ίσως το 120-150 τοις εκατό του κανονικού χειρουργικού όγκου για 24 έως 48 ώρες», είπε. Τα αποθέματα αίματος και οξυγόνου θα γίνουν επίσης κρίσιμα.

Αποθέματα και αλυσίδες εφοδιασμού

Ακόμα και τα καλύτερα προετοιμασμένα νοσοκομεία δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς φάρμακα, προμήθειες και εξοπλισμό, και οι χώρες της Βαλτικής προετοιμάζονται για μαζικές απώλειες. Η Εσθονία, για παράδειγμα, έχει διαθέσει 25 εκατομμύρια ευρώ για προμήθειες μαζικών ατυχημάτων, συμπεριλαμβανομένου ορθοπεδικού εξοπλισμού, αιμοστατικών επιδέσμων και κιτ τραυμάτων – «η μόνη μεγάλη επένδυση που έχουμε κάνει», δήλωσε η υπουργός Υγείας Riina Sikkut σε μια εκδήλωση τον Φεβρουάριο.

Τα αποθέματα θα διασφάλιζαν ότι τα νοσοκομεία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν μέχρι να φτάσουν σε αυτά οι προμήθειες από τους συμμάχους, δήλωσε ο Βάικνεμετς, προσθέτοντας ότι το ΝΑΤΟ είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση οδών εφοδιασμού.

Στη Λετονία, τα ιδρύματα υγειονομικής περίθαλψης υποχρεούνται από την εποχή του Covid-19 να διατηρούν μια τριμηνιαία προμήθεια φαρμάκων. «Ποτέ δεν σκέφτηκα ότι θα έλεγα ευχαριστώ στον Covid, αλλά χάρη στον Covid… βρήκαμε οικονομικούς πόρους», δήλωσε η Agnese Vaļuliene, υφυπουργός υγείας. Η χώρα εργάζεται επίσης για τα εθνικά αποθέματα.

Ωστόσο, οι χώρες της Βαλτικής βρίσκονται πολύ κοντά στις πρώτες γραμμές για να διατηρήσουν ασφαλείς τις προμήθειες έκτακτης ανάγκης, δήλωσε ο Jos Joosten, ιατρικός σύμβουλος στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, το διπλωματικό σώμα της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, άλλες χώρες της ΕΕ πρέπει «να εντοπίσουν τα πράγματα που είναι σπάνια, που είναι πολύ δύσκολο να οργανωθούν, ειδικά για τα μικρά έθνη», δήλωσε ο Joosten. «Και τότε θα πρέπει να παραχωρήσουμε κάποια κυριαρχία, να την δώσουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να λαμβάνει αποφάσεις» σχετικά με την κατανομή των αναγκών.

Τα αποθέματα από τον Ερυθρό Σταυρό, τα εθνικά αποθέματα και το rescEU, την υπηρεσία έκτακτης ανάγκης της ΕΕ, πρέπει να είναι έτοιμα να φτάσουν στην πρώτη γραμμή — και στους άμαχους ασθενείς. «Πρέπει να έχουμε καλά σχέδια αντιμετώπισης κρίσεων», δήλωσε ο Sikkut.

Στελέχωση της πολεμικής προσπάθειας

Η ετοιμότητα για πόλεμο υπερβαίνει την πολιτική — χρειάζεται ανθρώπους.

Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού αποτελούν θεμελιώδη πρόκληση για τις χώρες της Βαλτικής, όπου το προσωπικό υγείας στην καθημερινή ζωή είναι ήδη περιορισμένο. Η Εσθονία, με πληθυσμό 1,3 εκατομμυρίων, έχει σχεδόν το μισό εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σε σχέση με τη Γερμανία.

Ως αποτέλεσμα, οι ασθενείς «από την πρώτη γραμμή» δεν μπορούν να περιμένουν την ίδια φροντίδα που θα λάμβαναν σε περιόδους ειρήνης, είπε η Βάικνεμετς, η οποία είναι «η κύρια και υποκείμενη αρχή του σχεδιασμού μας για μέτρα κρίσης».

Υπάρχει όμως ένα άλλο πρόβλημα: Δεν είναι όλοι διατεθειμένοι να μείνουν.

Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, η Νορεϊκαΐτε, όπως όλοι οι παραϊατρικοί, έπρεπε να υπογράψει μια δήλωση που έλεγε ότι αν ξεσπούσε πόλεμος στη Λιθουανία, θα παρέμενε και θα εργαζόταν. «Αλλά πώς θα ήταν πραγματικά – ποιος θα ερχόταν και ποιος όχι – δεν ξέρω. Προσωπικά, δεν έχω παιδιά ή οικογένεια ακόμα, οπότε νομίζω ότι θα έμενα», είπε.

Μια λιθουανική έρευνα διαπίστωσε ότι πάνω από το ένα τέταρτο των εργαζομένων στον τομέα της υγείας πιθανότατα θα έφευγαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ λιγότερο από το 40% θα έμεναν και το ένα τρίτο δεν ήταν σίγουρο.

Η Εσθονία αναμένει παρόμοια μοτίβα: «Υπάρχουν πατριώτες, οι άνθρωποι που γνωρίζουμε αναμφίβολα ότι θα μείνουν», είπε ο Βάικνεμετς. «Φυσικά, υπάρχουν και επικριτές που μιλούν για άμεση μετάβαση στην Ισπανία». Πρόσθεσε πως  περίπου το 50% έως 60% του πληθυσμού δεν γνωρίζει ακόμη πώς θα αντιδράσει.

Ενώ είναι βέβαιος ότι οι περισσότεροι γιατροί και νοσηλευτές θα παραμείνουν, οι αρχές της Εσθονίας εργάζονται για να μετριάσουν τις ανησυχίες, ειδικά για την ασφάλεια της οικογένειας. «Είναι πολύ ανθρώπινο: Αν δεν νιώθω ασφαλής, αν δεν έχω την εμπιστοσύνη ότι η οικογένειά μου είναι ασφαλής, δεν θα το κάνω», είπε ο Βάικνεμετς.

Στη Λετονία, ο πνευμονολόγος Ρούντολφς Βίλντε είπε ότι ορισμένοι γιατροί με τους οποίους μίλησε σκέφτονται να φύγουν αν ξεσπάσει πόλεμος – ειδικά γονείς που «δεν βλέπουν πώς θα ήταν κατάλληλο για αυτούς να εγκαταλείψουν τα παιδιά κάπου και να βρίσκονται στο νοσοκομείο σε περιόδους στρατιωτικής κρίσης», είπε.

Μόλις μια εβδομάδα πριν από τη συνέντευξη, ο Βίλντε και οι συνάδελφοί του στο Κλινικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Pauls Stradiņš κλήθηκαν επίσης να υπογράψουν ένα έγγραφο που αναγνωρίζει ότι είναι κρίσιμο προσωπικό που υποχρεούται να παρουσιαστεί στην εργασία του εάν ηχήσουν σειρήνες.

Ο ίδιος ο Βίλντε σχεδιάζει να παραμείνει, αλλά τόνισε ότι χρειάζεται περισσότερες πληροφορίες για να νιώθει σίγουρος σε περίπτωση που συμβεί το χειρότερο.

«Πρέπει να είμαι προετοιμασμένος… να παρέχω κάποιο είδος στρατιωτικής ιατρικής ή απλώς να είμαι προετοιμασμένος να έρθω στην κανονική μου εργασία και να έχω απλώς μεγαλύτερη ροή ασθενών;» ρώτησε ο Βίλντε. «Επειδή αυτά είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα και πιθανώς και τα δύο θα έπρεπε να λειτουργήσουν κατά τη διάρκεια του πολέμου».

Και τον Βίλντε δεν πειράζει να ξοδεύει επιπλέον ώρες εκτός από την εργασία του ως γιατρός για εκπαίδευση «γιατί… το βλέπω αυτό ως έναν τρόπο να διατηρήσω τα πράγματα όπως είναι».

«Αν θέλω να μπορώ να κάνω την πνευμονολογική μου δουλειά και ίσως να προσπαθήσω να αναπτύξω πράγματα στη Λετονία, τότε θα πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει η Λετονία, σωστά;»

Το νοσοκομείο του στη Ρίγα έχει επίσης ξεκινήσει εκπαιδευτικές συνεδρίες πολέμου, είπε ο Βίλντε. Άλλα νοσοκομεία και χώρες έχουν αρχίσει επίσης να εντείνουν τις ασκήσεις ετοιμότητας πολέμου.

Η Εσθονία ενισχύει την εκπαίδευσή της σε ολόκληρο το σύστημα. Τα νοσοκομεία, τα πληρώματα ασθενοφόρων και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας λαμβάνουν οδηγίες για το πώς να μεταβούν σε «κατάσταση κρίσης», στην οποία πρέπει να αντιμετωπίσουν μεγάλες εισροές ασθενών και να θεραπεύσουν τραυματίες  πολέμου – συμπεριλαμβανομένων τραυμάτων από έκρηξη, τραυμάτων από πυροβολισμούς, εγκαυμάτων, ακρωτηριασμών και τραυματισμών στη σπονδυλική στήλη ή στο κεφάλι – που είναι σπάνιοι σε πολιτικά περιβάλλοντα.

Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Βίλνιους της Λιθουανίας, «διεξάγονται ασκήσεις εκκένωσης και ασκήσεις ετοιμότητας για την υποδοχή μεγάλου αριθμού θυμάτων για το προσωπικό του νοσοκομείου» μαζί με τις Λιθουανικές Ένοπλες Δυνάμεις και την Ένωση Τυφεκιοφόρων, δήλωσε ο επικεφαλής του νοσοκομείου Τόμας Γιοβάισα.

Μόνο φέτος, η Λιθουανία σχεδιάζει επτά ασκήσεις με τον στρατό και πάνω από 10 ασκήσεις πολιτικής ασφάλειας για επαγγελματίες υγείας, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Υγείας Julijanas Gališanskis. Η Λιθουανία σχηματίζει επίσης μια ομάδα επειγόντων ιατρικών περιστατικών και οι ειδικευόμενοι γιατροί φιλοξένησαν τον περασμένο μήνα ένα φόρουμ αφιερωμένο στην ετοιμότητα υγειονομικής περίθαλψης σε καιρό πολέμου. Μερικοί γιατροί ταξιδεύουν στην Ουκρανία για να μάθουν από πρώτο χέρι πώς τα νοσοκομεία αντιμετωπίζουν πυραυλικές επιθέσεις, μαζικά θύματα και διακοπές ρεύματος.

Η Βάιβα Γιανκιένε, νοσοκόμα και συντονίστρια στο Blue/Yellow Medical, το οποίο παρέχει ιατρική περίθαλψη σε πολίτες κοντά στην πρώτη γραμμή της Ουκρανίας με τη Ρωσία, έχει προσφέρει εθελοντική εργασία  πάνω από 20 φορές στην Ουκρανία από τον Απρίλιο του 2022 — συμπεριλαμβανομένης της πόλης Μπούτσα που επλήγη από τις φρικαλεότητες λίγο μετά την απελευθέρωσή της. Είπε ότι ο καλύτερος τρόπος για να προετοιμάσει κανείς ειδικούς στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης είναι μέσω της εθελοντικής εργασίας στην Ουκρανία.

Περιέγραψε την κλίμακα των τραυματισμών και των ασθενειών στην Ουκρανία ως «δύσκολη στην κατανόηση» — πολλά τραύματα είναι διαφορετικά από οτιδήποτε έχει ξαναδεί, λόγω των νέων τακτικών πολέμου.

«Μετά τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, οι συνέπειες είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς», είπε η Γιανκιένε. «Τέτοιοι τραυματισμοί», αναστέναξε, «κάθε επαγγελματίας υγείας που τους είδε είπε το ίδιο πράγμα: Δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα ήταν έτσι».

Ενώ ένας τραυματολόγος στη Λιθουανία μπορεί να εκτελεί έναν ακρωτηριασμό το χρόνο, στην Ουκρανία, ολόκληρες νοσοκομειακές πτέρυγες είναι γεμάτες με ασθενείς που αντιμετωπίζουν ακρωτηριασμούς ενός, δύο, τριών ή ακόμα και τεσσάρων άκρων — συν μια σειρά από άλλους σοβαρούς τραυματισμούς. «Έχουμε πολύ μικρή εμπειρία στην αντιμετώπιση τέτοιων σύνθετων, πολλαπλών τραυμάτων», είπε.

Ο κίνδυνος αύξησης των προσφύγων

Ο αντίκτυπος του πολέμου δεν θα σταματούσε στα εθνικά σύνορα.

Λόγω της χρήσης προηγμένων όπλων στην Ουκρανία – συμπεριλαμβανομένων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών – η πρώτη γραμμή δεν αποτελεί πλέον σταθερό όριο. Οι επιθέσεις μπορούν πλέον να φτάσουν σε στόχους εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, θέτοντας σε κίνδυνο νοσοκομεία και πολιτικές υποδομές μακριά από ζώνες μάχης και καθιστώντας απαραίτητα τα σχέδια εκκένωσης.

Ως αποτέλεσμα, οι χώρες που βρίσκονται πιο μακριά από την πρώτη γραμμή πρέπει να προετοιμαστούν να υποδεχθούν ασθενείς και πρόσφυγες, δήλωσε ο Joosten, προειδοποιώντας ότι η αλληλεγγύη της ΕΕ θα δοκιμαστεί.

«Εάν η Λιθουανία καταληφθεί, ποιος είναι υπεύθυνος για τους Λιθουανούς, επειδή δεν υπάρχει πια Λιθουανία; Αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι (ακόμα εκεί)», είπε.

Ο Joosten προέτρεψε τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να δημιουργήσουν κεφάλαια για την αντιμετώπιση των θυμάτων μεταξύ αμάχων και στρατιωτικών, καθώς και των εκτοπισμένων πληθυσμών.

Πρόσθεσε ότι τα θύματα θα μπορούσαν να είναι δραματικά υψηλότερα από ό,τι στην Ουκρανία.

«Αυτοί οι 4.000 ασθενείς που μετακινήσαμε μακριά από την Ουκρανία, δεν είναι τίποτα, 4.000 σε τρία χρόνια», είπε. «Ας μιλήσουμε για 4.000 σε δύο εβδομάδες, και μετά ξανά τις επόμενες δύο εβδομάδες, και τις επόμενες δύο εβδομάδες… οι αριθμοί είναι τόσο διαφορετικοί όταν ξεκινήσει ο πραγματικός πόλεμος».

Κανείς δεν ξέρει πότε – ή αν – θα έρθει ο πόλεμος. Αλλά όπως το έθεσε ο Vaiknemets: «Η κρίση δεν φωνάζει ποτέ όταν έρχεται».

Γι’ αυτό οι Πολωνοί και οι χώρες της Βαλτικής «πρέπει να προετοιμαστούν για το χειρότερο», είπε ο Βαλιουλίνε. «Αλλά ελπίζουμε ότι δεν θα συμβεί».

Πηγή: Politico

ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΔΑΡΓΑΚΗΣ

Η Ουκρανία επιτέθηκε σε αεροπορικές βάσεις της Ρωσίας με 117 drones, πλήττοντας 40 μαχητικά αεροσκάφη στην επιχείρηση «Spiderweb», μία ημέρα πριν από τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε ότι εργάστηκε αντίστοιχος αριθμός χειριστών με τα drones, προσθέτοντας ότι ένα από τα μέρη από όπου είχε προετοιμαστεί η επίθεση βρισκόταν «ακριβώς δίπλα στο γραφείο» των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας (FSB).

Πανηγυρίζει για τα αποτελέσματα της επίθεσης ο Ζελένσκι

Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) ισχυρίζεται ότι η σημερινή επίθεση σε αεροδρόμια στη Ρωσία έπληξε το 34% των ρωσικών στρατηγικών βομβαρδιστικών που μπορούν να μεταφέρουν πυραύλους κρουζ.

Σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η SBU δήλωσε ότι η επιχείρηση κόστισε στη Ρωσία 7 δισεκατομμύρια δολάρια.

«Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διώξουμε τον εχθρό από τη γη μας! Θα τους χτυπήσουμε στη θάλασσα, στον αέρα και στην ξηρά. Αν χρειαστεί, θα τους χτυπήσουμε από το υπέδαφος», γράφει η SBU σε ανάρτησή της στο Telegram.

Δείτε βίντεο και φωτογραφίες:

 

 

Ο Λευκός Οίκος δεν είχε ειδοποιηθεί πριν από τις επιθέσεις στη Ρωσία

Αν και ο Λευκός Οίκος δεν έχει αναφερθεί ακόμη στην επίθεση, το CBS αναφέρει ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν είχε λάβει προειδοποίηση για τα χτυπήματα στις αεροπορικές βάσεις στη Ρωσία.

Πηγή της κυβέρνησης δηλώνει στο CBS News ότι η κυβέρνηση Τραμπ «δεν γνώριζε για τη σημερινή μεγάλης κλίμακας επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη από την Ουκρανία στη ρωσική στρατιωτική αεροπορία».

Ζελένσκι: «Ουκρανικές ενέργειες που αναμφίβολα θα μείνουν στα βιβλία της ιστορίας»

Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι σχολίασε για πρώτη φορά τις επιθέσεις με drones στις ρωσικές βάσεις.

«Ένα απολύτως λαμπρό αποτέλεσμα» και ένα αποτέλεσμα που «επιτεύχθηκε αποκλειστικά από την Ουκρανία» έγραψε στο Χ για τις επιθέσεις ο Ζελένσκι.

«Ένας χρόνος, έξι μήνες και εννέα ημέρες από την έναρξη του σχεδιασμού έως την αποτελεσματική εκτέλεση», συνέχισε. «Η πιο μακρινή επιχείρησή μας. Οι άνθρωποί μας που συμμετείχαν στην προετοιμασία της επιχείρησης αποσύρθηκαν εγκαίρως από το ρωσικό έδαφος», υποστήριξε, αν και η Ρωσία έχει αναφερθεί σε συλλήψεις.

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι συναντήθηκε με τον επικεφαλής της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU), στρατηγό Βασίλ Μάλιουκ, και του ζήτησε να αποκαλύψει τις λεπτομέρειες και τα αποτελέσματα της επιχείρησης στο κοινό.

«Φυσικά, δεν μπορούν να αποκαλυφθούν όλα αυτή τη στιγμή, αλλά πρόκειται για ουκρανικές ενέργειες που αναμφίβολα θα μείνουν στα βιβλία της ιστορίας», πρόσθεσε.

«Η Ουκρανία υπερασπίζεται τον εαυτό της, και δικαίως – κάνουμε τα πάντα για να κάνουμε τη Ρωσία να νιώσει την ανάγκη να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο. Η Ρωσία ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο, η Ρωσία πρέπει να τον τερματίσει. Δόξα στην Ουκρανία!», τόνισε.

Δείτε τη σχετική ανάρτηση:

Πηγή: in.gr

«Ο Πούτιν είναι έτοιμος να κάνει ειρήνη, αλλά όχι με οποιοδήποτε τίμημα», δήλωσαν ρωσικές πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters σε δημοσείυμα με τίτλο « οι όροι του Ρώσου προέδρου για ειρήνευση». Οι πηγές ανέφεραν ότι ο Πούτιν θέλει «γραπτή» δέσμευση από τις μεγάλες δυτικές δυνάμεις να μην διευρύνουν την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συμμαχία του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά, δηλαδή επίσημο αποκλεισμό της ένταξης της Ουκρανίας, της Γεωργίας και της Μολδαβίας και άλλων πρώην σοβιετικών δημοκρατιών.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Μόσχα επιδιώκει:

• Ουδετερότητα της Ουκρανίας
• Άρση κυρώσεων εις βάρος της Ρωσίας
• Διευθέτηση του θέματος των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στη Δύση
• Θεσμικές εγγυήσεις για την προστασία των ρωσόφωνων στην Ουκρανία

Το πρακτορείο Reuters υπενθυμίζει ότι «αφού μίλησε με τον Ντόναλντ Τραμπ για περισσότερες από δύο ώρες την περασμένη εβδομάδα, ο Πούτιν δήλωσε ότι θα συνεργαστεί με την Ουκρανία στη βάση μνημονίου θα καθόριζε το περίγραμμα μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένου του χρονοδιαγράμματος για κατάπαυση του πυρός. Το μνημόνιο παραμένει υπό σύνταξη σύμφωνα με τη Μόσχα, χωρίς εκτίμηση για πόσο χρόνο θα χρειαστεί ακόμη».

Κρεμλίνο: Δυνατή μόνο υπό συγκεκριμένες συμφωνίες με το Κίεβο μία συνάντηση Πούτιν-Τραμπ-Ζελένσκι

Μια συνάντηση μεταξύ των προέδρων Βλαντίμιρ Πούτιν, Ντόναλντ Τραμπ και Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που προτάθηκε από τον τελευταίο, πρέπει να είναι το αποτέλεσμα συγκεκριμένων συμφωνιών μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, αρνούμενος να σχολιάσει πάντως, τις τελευταίες σκληρές δηλώσεις του αμερικανού προέδρου.

Στον απόηχο της δήλωσης Τραμπ ότι ο Ρώσος πρόεδρος έχει «τρελαθεί εντελώς», ύστερα από τις μαζικές αεροπορικές επιθέσεις κατά της Ουκρανίας, καθώς και την προειδοποίηση ότι «ο Βλαντίμιρ Πούτιν παίζει με τη φωτιά», δόθηκε απάντηση από τον αντιπρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ: «Το μόνο πραγματικά κακό πράγμα» για το οποίο πρέπει να ανησυχούμε είναι ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος κι ελπίζω ο Τραμπ να το καταλάβει αυτό», είπε.

Πάντως ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, διατηρεί άλλο τόνο: «Ο πρόεδρος Τραμπ είναι άνθρωπος που θέλει αποτελέσματα. Ασφαλώς, μπορεί να δείχνει συναισθήματα. Εν τω μεταξύ, το βασικό θέμα είναι να μην δίνουμε σημασία στα λόγια, αλλά να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη θα σταματήσει να υπονομεύει τις προσπάθειες ειρήνευσης στην Ουκρανική διαμάχη» αναφέρει ο Σεργκέι Λαβρόφ, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση επισημοποίησε το πρόγραμμα χρηματοδότησης για τον αμυντικό εξοπλισμό της.

Tο ρωσικό υπουργείο Άμυνας κατηγόρησε το Κίεβο ότι εντείνει τις επιθέσεις του στη Ρωσία προκειμένου να διαταράξει τη «διαδικασία των διαπραγματεύσεων» ανάμεσα στις δύο χώρες, έπειτα από αρκετές ημέρες φονικών πληγμάτων στην Ουκρανία.

Πηγή: Reuters

Για πάνω από τρία χρόνια μαίνεται η αιματηρή σύγκρουση Ρωσίας - Ουκρανίας, με τραγικό απολογισμό δεκάδες χιλιάδες νεκρούς εκατέρωθεν. 

Την ίδια στιγμή, επίσης δεκάδες χιλιάδες είναι οι Ουκρανοί πολίτες που επιχείρησαν να διαφύγουν από τη χώρα, προκειμένου να μην υποχρεωθούν να πολεμήσουν στο μέτωπο. Σημειώνεται ότι οι Ουκρανοί άνδρες ηλικίας από 18 έως 60 ετών απαγορεύεται να φύγουν από τη χώρα – πλην κάποιων εξαιρέσεων. Μοιραία, όσοι θέλουν να γλιτώσουν από τη στρατολόγηση, περνούν παράνομα τα σύνορα, μερικές φορές διακινδυνεύοντας τη ζωή τους.

Όπως ανακοίνωσε η ουκρανική συνοριοφυλακή, πάνω από 49.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί στην Ουκρανία επειδή επιχείρησαν να φύγουν από τη χώρα περνώντας παράνομα τα σύνορα, αφού επιβλήθηκε, το 2022, ο στρατιωτικός νόμος εξαιτίας της ρωσικής εισβολής.

«Από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, περίπου 45.000 Ουκρανοί πολίτες, άνδρες ηλικίας από 18 έως 60 ετών, συνελήφθησαν από την Εθνική Υπηρεσία Συνοριοφυλάκων» ενώ προσπαθούσαν να φύγουν κρυφά από τη χώρα, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκπρόσωπός της, Αντρίι Ντεμτσένκο. Εξάλλου, «περίπου 4.000» συνελήφθησαν επειδή επιχείρησαν να περάσουν τα σύνορα μέσω νόμιμων διαβάσεων αλλά έχοντας στην κατοχή τους πλαστά έγγραφα.

Το δίκτυο και το σύστημα

Οι περισσότεροι από τους Ουκρανούς που προσπαθούν να φύγουν περνούν από την Υπερκαρπαθία, μια ορεινή, δασώδη περιοχή στα σύνορα με τη Ρουμανία και την Ουγγαρία, που εδώ και πολύ καιρό ήταν χώρος διακίνησης διαφόρων λαθραίων προϊόντων.

Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής, το Κίεβο προσπαθεί να καταπολεμήσει τα δίκτυα των παράνομων διακινητών. Τον Ιανουάριο η αστυνομία ανακοίνωσε ότι έκανε περίπου 600 έρευνες για να συλλάβει εκείνους που βοήθησαν «εκατοντάδες άνδρες» να περάσουν τα σύνορα.

Το σύστημα στρατολόγησης στην Ουκρανία, που σημαδεύτηκε από σκάνδαλα, επικρίνεται δριμύτατα και θεωρείται γενικά αναποτελεσματικό, διεφθαρμένο και άδικο. Εξαιτίας των σκανδάλων, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι καθαίρεσε το 2023 όλους τους τοπικούς αξιωματούχους που ήταν αρμόδιοι για τη στρατολόγηση.

Εν μέσω φόβων για κυβερνοεπιθέσεις ή σαμποτάζ σε υποβρύχια καλώδια επικοινωνιών, τουλάχιστον πέντε χώρες της Βόρειας Ευρώπης –Φινλανδία, Σουηδία, Νορβηγία, Δανία και Φινλανδία- αναπτύσσουν συστήματα συναλλαγών με κάρτες που θα λειτουργούν ακόμα και χωρίς σύνδεση στο Διαδίκτυο.

Το πρακτορείο Reuters αποκαλύπτει το σχέδιο την ώρα που η Δύση κατηγορεί τη Ρωσία για υβριδικό πόλεμο με ηλεκτρονικές επιθέσεις και επιχειρήσεις δολιοφθοράς σε υποθαλάσσιες υποδομές, κάτι που η Μόσχα αρνείται.

«Η πιθανότητα μείζονων διακοπών έχει αυξηθεί καθώς η γεωπολιτική κατάσταση αλλάζει σε όλο τον κόσμο» δήλωσε ο Τουόμας Βαλιμάκι, μέλος του ΔΣ της Τράπεζας της Φινλανδίας, αναφερόμενος στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Τα συστήματα ηλεκτρονικών πληρωμών, προειδοποίησε, θα μπορούσαν να γίνουν στόχος επιθέσεων λόγω του κρίσιμου ρόλου τους στην οικονομία και την καθημερινή ζωή.

Σύμφωνα με δεδομένα της κεντρικής τράπεζας, μόνο το 10% των Φιλανδών χρησιμοποιεί τα μετρητά ως κύριο τρόπο πληρωμής, κάτι που σημαίνει ότι η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ηλεκτρονικές πληρωμές.

Offline

«Δεδομένου ότι οι πληρωμές με κάρτες απαιτούν διεθνείς συνδέσεις δεδομένων, η Φινλανδία πρέπει να είναι προετοιμασμένη για διακοπές. Στην ίδια κατάσταση βρίσκονται εξάλλου και άλλα κράτη» είπε, κατονομάζοντας τις τρεις υπόλοιπες τρεις χώρες. Ανάλογα σχέδια ίσως έχουν και άλλες κυβερνήσεις, πρόσθεσε ο Βαλιμάκι.

Όπως είπε, το σχέδιο δεν έχει οριστικοποιηθεί, πιθανώς όμως θα αφορά τερματικές συσκευές που θα κρυπτογραφούν και θα αποθηκεύουν τα δεδομένα των συναλλαγών μέχρι να αποκατασταθεί η σύνδεση στο Διαδίκτυο.

Στη Σουηδία, εκπρόσωπος της κεντρικής τράπεζας δήλωσε πως το ίδρυμα σχεδιάζει να λανσάρει ως την 1^η Ιουλίου ένα σύστημα που θα επιτρέπει στους καταναλωτές να πληρώνουν offline με κάρτες για βασικά αγαθά για διάστημα έως επτά ημερών.

Πέρυσι, η μεγαλύτερη τράπεζα της Σκανδιναβίας, η Nordea, χτυπήθηκε από κυβερνοεπίθεση DoS που διήρκεσε μέρες και σε πολλές περιπτώσεις μπλόκαρε το web banking.

Σύμφωνα με τον Βαλιμάκι, ολόκληρη η Ευρώπη είναι ώρα να μειώσει την εξάρτησή της από τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, τις οποίες διεκπεραιώνουν κυρίως οι αμερικανικές εταιρείες Visa και Mastercard.

«Μπορεί να έχουμε την εντύπωση ότι έχουμε επιλογές, όπως το να πληρώνουμε για παράδειγμα με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα με ή Apple Pay, όμως όλα αυτά λειτουργούν μέσω των υποδομών της Visa και της Mastercard» είπε.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχεδιάζει εδώ και καιρό μια ψηφιακή έκδοση του ευρώ, η οποία θα επέτρεπε άμεσες συναλλαγές. Σύμφωνα όμως με τον Βαλιμάκι, ακόμα και αν το ψηφιακό ευρώ εξασφαλίσει την πολιτική στήριξη των χωρών της ευρωζώνης θα χρειαζόταν χρόνια για να τεθεί σε κυκλοφορία.

Σε μια άλλη προσπάθεια προστασίας της οικονομικής ασφάλειας, η Φινλανδία ετοιμάζει εθνικό σύστημα που θα δίνει στους πολίτες πρόσβαση στις αποταμιεύσεις τους ακόμα και αν η τράπεζά τους τεθεί εκτός λειτουργίας.

Αποχωρούν από τη διαμεσολάβηση των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, οι ΗΠΑ, όπως ανακοίνωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Σύμφωνα με το αμερικανικό ΥΠΕΞ, οι ΗΠΑ θα περιορίσουν τον ρόλο τους στη διαμεσολάβηση.

Υπενθυμίζεται ότι ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς είχε δηλώσει ότι ο πόλεμος «δεν θα τελειώσει σύντομα».

Κάνοντας μια δραματική στροφή στον ρόλο που διαδραμάτιζαν μέχρι τώρα στο Ουκρανικό, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι δεν θα ενεργούν πλέον ως διαμεσολαβητές στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας.

Η Τάμι Μπρους, εκπρόσωπος του υπουργείου, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ αλλάζουν «τη μεθοδολογία του τρόπου με τον οποίο συμβάλλουμε» στις συνομιλίες και ότι δεν θα «πετούν πλέον σε όλο τον κόσμο με το καπέλο στο χέρι» για συναντήσεις.

«Θα συνεχίσουμε να βοηθάμε, αλλά δεν θα πετάμε πλέον σε όλο τον κόσμο ως διαμεσολαβητές σε συναντήσεις», δήλωσε η Μπρους στους δημοσιογράφους. «Τώρα εναπόκειται στις δύο πλευρές, έχει έρθει η ώρα που πρέπει να παρουσιάσουν και να αναπτύξουν συγκεκριμένες ιδέες για το πώς θα τερματιστεί αυτή η σύγκρουση. Αυτό θα εξαρτηθεί από αυτές» συμπλήρωσε.

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς είχε προειδοποιήσει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι απίθανο να τελειώσει σύντομα και είχε τονίσει ότι εναπόκειται τώρα στο Κίεβο και τη Μόσχα να καταλήξουν σε διευθέτηση.

Μιλώντας στο Fox News, ο Βανς είχε υποστηρίξει ότι ο Πρόεδρος Trump έφερε και τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά ότι οι ΗΠΑ δεν θα ηγούνται πλέον των προσπαθειών για τη διαμεσολάβηση στην ειρήνη.

«Δεν πάει πουθενά… δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα», είπε. «Θα πρέπει τώρα να καταλήξουν σε συμφωνία και να σταματήσουν αυτή τη βίαιη, κτηνώδη σύγκρουση».

Οι κινήσεις αυτές από πλευράς των ΗΠΑ έρχονται την ώρα που το Κρεμλίνο έχει εκφράσει ανοιχτά την προθυμία του για απευθείας συνομιλίες, αφού όμως απέρριψε μια πρόσφατη ειρηνευτική πρόταση των ΗΠΑ με την αιτιολογία ότι δεν παρέχει διεθνή αναγνώριση σε εδάφη που έχουν καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις.

Η Ουκρανία, από την πλευρά της, αρνείται σταθερά να αναγνωρίσει οποιαδήποτε ρωσική προσάρτηση, υποστηρίζοντας ότι ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν πρέπει να ανταμειφθεί για την εισβολή στο κυρίαρχο έδαφός της.

Την εξέλιξη αυτή, φοβούνταν εδώ και μέρες οι Ευρωπαίοι, καθώς υπήρχαν ενδείξεις ότι η κυβέρνηση Τραμπ, δεν ενδιαφερόταν ουσιαστικά για την επίτευξη μιας συμφωνίας ειρήνης, αλλά νοιαζόταν περισσότερο να κλείσει την συμφωνία για τα ορυκτά της Ουκρανίας με το Κίεβο.

Η σορός της Ουκρανής δημοσιογράφου Βικτόρια Ροσίνα (Viktoriia Roshchyna) επαναπατρίστηκε τον Φεβρουάριο του 2025, τέσσερις μήνες μετά την ανακοίνωση του θανάτου της. Η δημοσιογράφος αιχμαλωτίστηκε ενώ ερευνούσε Ουκρανούς πολίτες που φυλακίζονταν παράνομα στην περιοχή της Ζαπορίζια, ενώ η ίδια κρατήθηκε σε απομόνωση για πάνω από ένα χρόνο στα κατεχόμενα εδάφη και σε ρωσική φυλακή. Το Forbidden Stories παρακολούθησε το ταξίδι της, αποκαλύπτοντας νέα στοιχεία για τους τελευταίους μήνες της αιχμαλωσίας της και τις συνθήκες του θανάτου της.

Οι αποκαλύψεις μας

Η σορός της Βικτόρια Ροσίνα επαναπατρίστηκε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2025. Έφερε τα σημάδια των βασανιστηρίων. Αρκετά όργανά της έλειπαν. Δύο από τις πηγές της στα κατεχόμενα εδάφη, καθώς και ο αρχισυντάκτης της, επιβεβαίωσαν στο Forbidden Stories ότι η δημοσιογράφος είχε πράγματι ταξιδέψει στη Ζαπορίζια για να ερευνήσει τα βασανιστήρια πολιτών σε άτυπα κέντρα κράτησης. Η Βικτόρια είχε αρχίσει να μαθαίνει τα ονόματα των υπευθύνων για αυτή τη φυλάκιση και τα βασανιστήρια, μεταξύ των οποίων και πράκτορες της FSB, της υπηρεσίας εσωτερικής ασφαλείας της Ρωσίας.

Φορτηγά ξεφορτώνουν πτώματα κατά εκατοντάδες. Συνολικά 757, αποσταλμένα σε διάφορα νεκροτομεία της Ουκρανίας για νεκροψία. Στο νεκροτομείο της Βίννιτσα, μιας πόλης στο κεντροδυτικό τμήμα της χώρας, οι ερευνητές εξετάζουν προσεκτικά δεκάδες σορούς την Τρίτη, 25 Φεβρουαρίου 2025. Η τελευταία είναι τυλιγμένη σε έναν λευκό σάκο. Στην επιφάνειά του, μια χειρόγραφη επιγραφή: «NM SPAS 757». Το ακρωνύμιο είναι κωδικός στα ρωσικά: «Άγνωστος άνδρας, εκτεταμένες αλλοιώσεις στις στεφανιαίες αρτηρίες, σορός αριθμός 757». Οι πράκτορες ανοίγουν το φερμουάρ και ανακαλύπτουν έναν ακόμη μαύρο σάκο.

Μέσα, το πτώμα μιας νεαρής γυναίκας σε φρικτή κατάσταση. Ωστόσο, οι ερευνητές κατάφεραν να διακρίνουν μια μικρή ετικέτα που ήταν κολλημένη στη δεξιά κνήμη, η οποία έγραφε: "Roshchyna, V.V.".

Μετά από μήνες αβεβαιότητας για την οικογένειά της - και κωλυσιεργία από τους Ρώσους - τα λείψανα της Βικτόρια Ροσίνα, μιας Ουκρανής δημοσιογράφου, επιστράφηκαν.

Τελικά, δεν ήταν τυχαίο ότι την έστειλαν πίσω ανάμεσα στα πτώματα των σκληροτράχηλων στρατιωτών που είχαν πέσει στο μέτωπο. Με την αποφασιστικότητά της να καταγράψει τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στα κατεχόμενα εδάφη, η Βικτόρια ήταν ένα λάφυρο πολέμου για τη Ρωσία.

Ο επαναπατρισμός της σορού της Βικτόρια σηματοδοτεί το τέλος μιας μακράς αναμονής και διαψεύδει τις ελπίδες των συγγενών της μοναδικής Ουκρανής δημοσιογράφου που έχει πεθάνει μέχρι σήμερα σε ρωσική φυλακή. Εξαφανίστηκε το καλοκαίρι του 2023, ερευνώντας Ουκρανούς πολίτες που φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν από τη Ρωσία στην περιοχή Ζαπορίζια της κατεχόμενης ζώνης. Έπειτα από περισσότερους από δώδεκα μήνες μεταγωγών μεταξύ τουλάχιστον δύο άτυπων κέντρων κράτησης και μιας ρωσικής φυλακής, ο θάνατός της ενόσω βρισκόταν σε αιχμαλωσία ανακοινώθηκε από το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας τον Οκτώβριο του 2024.

Σε επιστολή τους προς το Forbidden Stories, οι ουκρανικές εισαγγελικές αρχές επιβεβαίωσαν τον επαναπατρισμό της σορού της Βικτόρια Ροσίνα, επικαλούμενες 99,999% ταύτιση DNA με "συγγενείς" της δημοσιογράφου. Ο Γιούρι Μπελούσοφ, επικεφαλής της μονάδας εγκλημάτων πολέμου της ουκρανικής Γενικής Εισαγγελίας, αναφέρει ότι οι αρχικές ιατροδικαστικές αναλύσεις δείχνουν "πολυάριθμα σημάδια βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης στο σώμα της, συμπεριλαμβανομένων εκδορών και αιμορραγιών σε διάφορα σημεία, ένα σπασμένο πλευρό, τραύματα στον αυχένα και πιθανά ίχνη ηλεκτροσόκ στα πόδια".

Ο Μπελούσοφ προσθέτει ότι το πτώμα έφερε "σημάδια αυτοψίας που διενεργήθηκε πριν από την επιστροφή του στην Ουκρανία" και την απουσία ορισμένων οργάνων - μια αφαίρεση που πιθανώς έγινε για να συγκαλυφθεί η αιτία θανάτου. Αυτό θα μπορούσε να προσμετρηθεί ως πρόσθετο έγκλημα πολέμου.

Όταν επικοινώνησαν με τον πατέρα της Βικτόρια και τον δικηγόρο του, δήλωσαν ότι δεν αναγνώρισαν την αρχική έκθεση πραγματογνωμοσύνης και ανέμεναν νέα ιατροδικαστική ανάλυση.

Η ανακοίνωση του θανάτου του δημοσιογράφου σηματοδότησε την αφετηρία της έρευνας. Η ομάδα Forbidden Stories ξεκίνησε την έρευνα τον Οκτώβριο του 2024 και ταξίδεψε δύο φορές στην Ουκρανία. Για τρεις μήνες, 45 δημοσιογράφοι από 13 μέσα ενημέρωσης συνεργάστηκαν για να ανασυνθέσουν το ταξίδι της Ουκρανής δημοσιογράφου στην κατεχόμενη Ουκρανία και τη Ρωσία. Η κοινοπραξία με επικεφαλής το Forbidden Stories, αποστολή της οποίας είναι να συνεχίσει το έργο δημοσιογράφων που έχουν σκοτωθεί, φυλακιστεί ή απειληθεί, συνέχισε επίσης την έρευνα της Βικτόρια για τους "κρατούμενους-φάντασμα", τους 16.000 έως 20.000 Ουκρανούς πολίτες που έχουν παγιδευτεί σε ένα αδιαφανές σύστημα. Πρόκειται για τα άτυπα κέντρα κράτησης που διαχειρίζεται η Ρωσία.

"Η Βικτόρια ήταν η μόνη δημοσιογράφος που κάλυπτε τα κατεχόμενα εδάφη. Για εκείνη ήταν μια αποστολή", λέει η Σέβγκιλ Μουσαϊέβα, συντάκτριά της στην Ukrainska Pravda. "Ήταν η γέφυρα μεταξύ της Ουκρανίας και αυτών των εδαφών και μοιραζόταν κρίσιμες πληροφορίες για τη ζωή εκεί. Μετά την εξαφάνισή της, δεν υπήρχε πλέον κάλυψη για το τι συνέβαινε εκεί".

Η Βικτόρια ήθελε να πει στον κόσμο για την τύχη αυτών των πολιτών που αιχμαλωτίστηκαν στην κατεχόμενη ζώνη. Κατέληξε να γίνει μια από αυτούς.

Μια επικίνδυνη αποστολή

Η εξαφάνιση της Βικτόρια Ροσίνα μπορεί να ειπωθεί μόνο αποσπασματικά. Αποσπάσματα συναρμολογημένα από λόγια που ειπώθηκαν μέσα στους τοίχους μιας φυλακής, θολές αναμνήσεις ανώνυμων μαρτύρων και την αναζήτηση ενός απαρηγόρητου πατέρα.

Η ιστορία της ξεκινά στην καρδιά των βιομηχανικών πεδιάδων της νοτιοανατολικής Ουκρανίας. Πιο συγκεκριμένα, στην περιοχή Ζαπορίζια. Σχεδόν 27.183 τετραγωνικά χιλιόμετρα απλώνονται μεταξύ της λεκάνης της Αζοφικής Θάλασσας και του ποταμού Δνείπερου. Από το 2022, τα δύο τρίτα αυτής της περιοχής έχουν προσαρτηθεί παράνομα από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Παραμορφωμένη από τρία χρόνια πολέμου και μια σχεδόν ακίνητη γραμμή μετώπου, αυτή η κατεχόμενη ζώνη είναι πλέον μια μαύρη τρύπα. Ένα μέρος από το οποίο δεν διαφεύγει σχεδόν καμία πληροφορία.

Η Βίκα-όπως την αποκαλούσαν οι συνάδελφοι και η οικογένειά της- γεννήθηκε το 1996 στην ομώνυμη πρωτεύουσα της περιοχής Ζαπορίζια, σχεδόν πέντε χρόνια μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Σε ένα από τα πρώτα της ρεπορτάζ, πολύ πριν από τη ρωσική εισβολή, η Βίκα κάλυψε μια μεγάλη ποινική υπόθεση στην παραθαλάσσια πόλη Μπερντιάνσκ. "Φαινόταν να έχει αναπτύξει μια ιδιαίτερη συγγένεια με αυτά τα εδάφη, τα οποία σήμερα είναι υπό κατοχή", εκμυστηρεύεται η Σέβγκιλ Μουσαϊέβα, συντάκτριά της στην Ukrainska Pravda.

Μια προσκόλληση, ακόμη και μια στοργή που την οδηγεί να επιστρέψει μετά τη ρωσική προσάρτηση. Μεταξύ Φεβρουαρίου 2022 και Ιουλίου 2023, πήγε "τουλάχιστον τέσσερις φορές στις κατεχόμενες ζώνες", σύμφωνα με την Μουσαϊέβα. Τον Μάρτιο του 2022, κατά τη διάρκεια μιας από αυτές τις αποστολές, η Βικτόρια συνελήφθη από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και κρατήθηκε για μια εβδομάδα στο Μπερντιάνσκ.

Όταν αφέθηκε ελεύθερη, οι εκδότες, οι συνάδελφοι και η οικογένειά της την παρακάλεσαν να μην επιστρέψει. Εκείνη δεν τους άκουσε. Τον Ιούλιο του 2023, η 26χρονη Βίκα, προετοιμάζει ένα νέο ταξίδι στην περιοχή Ζαπορίζια, η οποία πλήττεται από τον πόλεμο εδώ και ενάμιση χρόνο. Το σχέδιό της είναι ξεκάθαρο. "Συζητήσαμε για τα μέρη όπου βασανίζονται Ουκρανοί και μου εξήγησε πώς οραματίζεται την έρευνα", θυμάται η Μουσαϊέβα. "Ήθελε να εντοπίσει αυτά τα μέρη και όλους τους ανθρώπους που εμπλέκονται".

Στην κατεχόμενη ζώνη

Δύο μάρτυρες που εντοπίστηκαν από την κοινοπραξία την συνάντησαν κατά τη διάρκεια της έρευνάς τους σε διάφορες πόλεις της περιοχής Ζαπορίζια. Ένας από αυτούς μάλιστα , την είδε δύο φορές το 2023. Θυμάται τη νευρικότητά της. "Ήταν κλειστή και δεν έλεγε πολλά. Δεν ξέρω τι φοβόταν. Ίσως να την κατέγραφαν κάμερες ή κάτι τέτοιο", θυμάται ο Μίκολα, το όνομα του οποίου έχει αλλάξει επειδή εξακολουθεί να ζει σε κατεχόμενο έδαφος.

Ο Μίκολα την οδήγησε με το αυτοκίνητό του στο Μπερντιάνσκ. Εκεί, η Βίκα πήγε σε ένα παραθαλάσσιο ξενοδοχείο, όπου πίστευε ότι συνεδρίαζαν πράκτορες της FSB (Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας). Αργότερα, όταν θέλησε να επιστρέψει στην περιοχή, έστειλε μήνυμα στον Μίκολα ζητώντας τουάλλη μια χάρη: να την μεταφέρει στο Ενερχοντάρ, μια πόλη υπό τον έλεγχο των δυνάμεων κατοχής, πάνω από 200 χιλιόμετρα βόρεια της ακτής. Αυτή τη φορά, εκείνος αρνήθηκε, εξηγώντας ότι το ταξίδι θα ήταν πολύ επικίνδυνο χωρίς ρωσικό διαβατήριο.

Σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο Forbidden Stories, η 59χρονη Όλγα δίνει περισσότερες λεπτομέρειες για την έρευνα της Βίκα. Με καταγωγή από μια μικρή πόλη στις όχθες της Αζοφικής Θάλασσας, μας διαβεβαιώνει ότι η δημοσιογράφος είχε αρχίσει να καταρτίζει μια λίστα με Ρώσους αξιωματούχους. "Μου μίλησε για την αιχμαλωσία της και μου έκανε ένα σωρό ερωτήσεις. Συνειδητοποίησα ότι είχε πολλές πληροφορίες και τη δική της βάση δεδομένων για τους πράκτορες της FSB", αποκαλύπτει η γυναίκα που θέλησε να κατονομαστεί μόνο με το μικρό της όνομα.

Η Όλγα συνάντησε τη Βίκα για πρώτη φορά το 2019. Μετά την εισβολή και με κίνδυνο της ζωής της, άρχισε να της στέλνει φωτογραφίες από τα κατεχόμενα εδάφη. Τελικά συναντήθηκαν το καλοκαίρι του 2022, στο σταθμό λεωφορείων του Μπερντιάνσκ. Σχεδίαζαν να ξανασυναντηθούν τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, αλλά η Βίκα έπρεπε να φύγει βιαστικά από την κατεχόμενη ζώνη για λόγους ασφαλείας.

Παρά το χαμένο ραντεβού, διατήρησαν επαφή καθ' όλη τη διάρκεια του 2023. Εκείνο το καλοκαίρι, η Βίκα της έστειλε ένα μήνυμα ζητώντας της να τη βοηθήσει να βρει επαφές στα ελεγχόμενα από τη Ρωσία εδάφη.

Στα τέλη Ιουλίου, η Βίκα θέτει σε εφαρμογή το σχέδιό της. Από το Κίεβο, ταξιδεύει με μικρό λεωφορείο στην Πολωνία - όπου το τηλέφωνό της χτυπάει λίγο μετά τις 2 το μεσημέρι. Την επόμενη μέρα, στις 26 Ιουλίου, περνάει στη Ρωσία στο σημείο ελέγχου Ludonka, σύμφωνα με τα αρχεία του συνοριακού σταθμού που συμβουλεύτηκε το Forbidden Stories.

Από εκεί και πέρα, οι κινήσεις της γίνονται όλο και πιο δύσκολες να παρακολουθηθούν. Η δημοσιογράφος πιθανότατα διέσχισε τη Ρωσία προς τα νότια, κατευθυνόμενη προς τα κατεχόμενα εδάφη. Στα έγγραφα που κατέθεσε στα σύνορα, αναφέρει ως τελικό προορισμό της τη Μελιτόπολη. Αλλά η δημοσιογράφος πήγε πρώτα στο Ενερχοντάρ μέσω της Μαριούπολης, σύμφωνα με βίντεο που δημοσίευσαν τον Μάρτιο οι ουκρανικές εφημερίδες Slidstvo Info, Suspilne και Graty, σε συνεργασία με την RSF.

Στις αρχές Αυγούστου, η Βίκα έστειλε στον Μίκολα άλλο ένα μήνυμα, στο οποίο του έλεγε ότι θα επιστρέψει στο Μπερντιάνσκ δύο εβδομάδες αργότερα.

Ωστόσο, δεν επέστρεψε ποτέ.

Στις 12 Αυγούστου, οι ουκρανικές αρχές ανακοίνωσαν την εξαφάνιση της δημοσιογράφου. Τον επόμενο μήνα, η οικογένειά της υπέβαλε επίσημη αναφορά στην αστυνομία και στο γραφείο του διαμεσολαβητή. Οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες άρχισαν να ερευνούν, αλλά η Βίκα είχε εξαφανιστεί.

Εξαφανίστηκε χωρίς ίχνος

Η Βίκα δεν εντοπίστηκε μέχρι τον Απρίλιο του 2024, οκτώ μήνες αργότερα. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση του ρωσικού Υπουργείου Άμυνας που εστάλη στον πατέρα της, η δημοσιογράφος κρατήθηκε στη Ρωσία.

Οι πληροφορίες σχετικά με την τύχη της μετά το τελευταίο της μήνυμα, τον Αύγουστο του 2023, είναι αποσπασματικές και μάλιστα αντιφατικές. Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν την παρουσία της στο Ενερχοντάρ, μια μικρή στρατηγική πόλη γνωστή για τον πυρηνικό σταθμό της. "Η Βίκα είχε προγραμματίσει να γράψει για τα ρωσικά κέντρα βασανιστηρίων", λέει η Όλγα. Φαίνεται όμως ότι την σταμάτησαν γρήγορα.

Σύμφωνα με την επίσημη δήλωση ενός συγκρατούμενου της, με τον οποίο αργότερα φυλακίστηκε στο Ταγκανρόγκ, η Βίκα εντοπίστηκε από drone στο Ενερχοντάρ, αφού άφησε το σακίδιό της στο διαμέρισμα που είχε νοικιάσει. Είπε σε αυτόν τον σύντροφο της ατυχίας ότι κρατήθηκε για "αρκετές ημέρες" στο αστυνομικό τμήμα του Ενερχοντάρ, το οποίο φημολογείται ότι οργανώνει την "ταξινόμηση" των Ουκρανών πολιτών που είναι ύποπτοι για αντίσταση στη ρωσική κατοχή.

Το Forbidden Stories δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει τις λεπτομέρειες της σύλληψης της Βίκα. Επικοινωνήσαμε με τον συγκρατούμενό της, αλλά δεν θέλησε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας. Ο πρώην δήμαρχος του Ενερχοντάρ, Ντμίτρι Ορλόφ, ο οποίος σήμερα ζει στην εξορία, εξήγησε στην κοινοπραξία ότι είναι πιο πιθανό η δημοσιογράφος να εντοπίστηκε από "κάμερες παρακολούθησης βίντεο" που χειρίζονται οι Ρώσοι παρά από drone. Αλλά δεν είχε καμία οριστική απόδειξη.

Ένα πράγμα είναι σίγουρο: Η Βικτόρια μεταφέρθηκε από το Ενερχοντάρ στη Μελιτόπολη, την πόλη που η Ρωσία διεκδικεί ως περιφερειακή πρωτεύουσά της από την προσάρτηση. Δύο μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων δείχνουν ότι η Βίκα στάλθηκε σε ένα από τα κέντρα κράτησης και βασανιστηρίων της Μελιτόπολης, γνωστότερα ως "γκαράζ".

Τα "γκαράζ" που βρίσκονται σε μια βιομηχανική ζώνη, κάτω από μια γέφυρα που συνδέει το ιστορικό κέντρο με το σύγχρονο τμήμα της πόλης, είναι διαβόητα για την απάνθρωπη μεταχείριση που επιφυλάσσουν στους παράνομα κρατούμενους. Ένας συγγενής ενός ομήρου εξηγεί ότι οι περισσότεροι ντόπιοι γνωρίζουν κάποιον που βασανίστηκε σε αυτά τα γκαράζ. "Μπορείς να ακούσεις τις κραυγές των ανδρών και των γυναικών", λέει.

Ο Γεβγκένι Μάρκεβιτς είναι ένας αιχμάλωτος πολέμου που συνάντησε τη Βικτόρια κατά τη διάρκεια της κράτησής της, αφού η δημοσιογράφος είχε περάσει από τα "γκαράζ". "Τη μαστίγωσαν και τη βασάνισαν, όπως όλους τους άλλους στη Μελιτόπολη", υποθέτει, εκτιμώντας ότι πιθανότατα υποβλήθηκε και σε καταναγκαστική εργασία κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας της.

Στην κατάθεσή της στις ουκρανικές αρχές, μια πρώην συγκρατούμενη της Βίκα επιβεβαίωσε ότι είχε δει σημάδια στα χέρια της δημοσιογράφου που φαινόταν να έχουν προκληθεί από μαχαιριές, καθώς και άλλα τραύματα.

Η Μελιτόπολη ήταν απλώς ένας ενδιάμεσος σταθμός για τη Βίκα που είχε παγιδευτεί στο ρωσικό σωφρονιστικό σύστημα. Στα τέλη Δεκεμβρίου, μεταφέρθηκε ανατολικότερα, στο Ταγκανρόγκ, μια ρωσική πόλη στην Αζοφική Θάλασσα που έχει γίνει συνώνυμο της χειρότερης βίας μετά τα σοβιετικά γκουλάγκ.

"Δεν φοβόταν το θάνατο"

Τον Μάιο του 2022, τρεις μήνες μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αυτό το πρώην κέντρο κράτησης ανηλίκων φιλοξενεί πλέον Ουκρανούς αιχμαλώτους πολέμου. Σε αυτό το πράσινο φρούριο στεγάζεται το κέντρο προσωρινής κράτησης SIZO-2. Εδώ, οι σκληραγωγημένοι από τη μάχη στρατιώτες συχνά ξυλοκοπούνται κατά την άφιξή τους - ένα τελετουργικό γνωστό ως "καλωσόρισμα". Τέσσερις αιχμάλωτοι έχουν πεθάνει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με πηγή των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, συνολικά 15 Ουκρανοί κρατούμενοι πιστεύεται ότι πέθαναν στο SIZO-2 από το 2022 έως το φθινόπωρο του 2024.

Η Βίκα έμεινε εκεί σχεδόν εννέα μήνες, από τα τέλη Δεκεμβρίου 2023 έως τις αρχές Σεπτεμβρίου 2024. "Μοιραζόταν ένα μικρό κελί με άλλες τρεις γυναίκες πολίτες", λέει ο Μάρκεβιτς, το κελί του οποίου βρισκόταν δύο πόρτες πιο κάτω. Ο άνδρας θυμάται τη φωνή της Βίκα. Την άκουγε κατά τη διάρκεια των καθημερινών ελέγχων. Συχνά φώναζε στους φρουρούς. "Τους αποκαλούσε δήμιους, δολοφόνους", θυμάται ο Μάρκεβιτς. Προσωπικά, τη θαύμαζα. Κανείς μας δεν ήταν σαν κι αυτήν. Δεν ξέρω κανέναν άλλον που επέλεξε να κάνει κάτι τέτοιο στον εαυτό του. Δεν φοβόταν το θάνατο".

Στο Ταγκανρόγκ, οι φύλακες έχουν το ελεύθερο να επιφέρουν κάθε είδους κακομεταχείριση, από την οποία η Βικτόρια ήταν απίθανο να ξέφυγε. Δέκα πρώην κρατούμενοι περιέγραψαν στο Forbidden Stories τα βασανιστήρια που υπέστησαν. Κατήγγειλαν ότι ξυλοκοπήθηκαν, υπέστησαν ηλεκτροσόκ, κρεμάστηκαν από τα πόδια για ώρες και υποβλήθηκαν σε σειρά βίαιων και εξευτελιστικών βασανιστηρίων.

Σύμφωνα με τον Μικαϊλο Τσάπλια, έναν αιχμάλωτο πολέμου που κρατούνταν στο Ταγκανρόγκ και απελευθερώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2024, οι ανακριτές είχαν οδηγίες να φτάνουν τον πόνο που προκαλούσαν στους αιχμαλώτους στα άκρα, χωρίς να τους σκοτώνουν. Κατά τη γνώμη του, αυτό το όριο θα μπορούσε να είχε ξεπεραστεί στην περίπτωση της Βίκα. "Το παρατράβηξαν", συνεχίζει. "Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι ότι οι κρατούμενοι είναι ζωντανοί, αλλά σε άθλια κατάσταση. Το να κρατούν έναν κρατούμενο ζωντανό είναι ένας τρόπος για να μπορέσουν να τον ανταλλάξουν".

Το καλοκαίρι του 2024, η υγεία της δημοσιογράφου επιδεινώθηκε και σταμάτησε να τρώει, σύμφωνα με διάφορες πηγές. Η Βίκα εισήχθη τότε σε νοσοκομείο. "Ήταν σε τέτοια κατάσταση που δεν μπορούσε καν να σηκώσει το κεφάλι της από το μαξιλάρι", ανέφερε ένας από τους συγκρατούμενούς της σε δήλωσή του στις ουκρανικές αρχές.

Ένας άλλος πρώην κρατούμενος του Ταγκανρόγκ που γνώρισε τη Βίκα επιβεβαιώνει: "Δεν έδιναν δεκάρα μέχρι που ένιωθε πολύ πεσμένη, οπότε και την έβγαλαν έξω. Ήρθε ένας γιατρός, την εξέτασε και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο. Κανείς δεν ξέρει πού. Επέστρεψε με μια "βελόνα πεταλούδα" στο χέρι της - της είχαν βάλει ορό και την ανάγκασαν να φάει".

Στα τέλη Αυγούστου 2024, μήνες μετά τη νοσηλεία της, ο Βολοντίμιρ Ροσίνα λαμβάνει ένα τηλεφώνημα από ρωσικό αριθμό. Στην άλλη άκρη της γραμμής, ακούει για πρώτη φορά μετά από έναν χρόνο τη φωνή της κόρης του, Βίκα.

Η Βικτόρια μιλούσε ρωσικά, όχι ουκρανικά. "Έτσι δεν ήταν μόνη της", εκτιμά ο Βολοντίμιρ σε μια μακροσκελή συνέντευξη που έδωσε στο Forbidden Stories στο Kryvyi Rih, μια μικρή πόλη στην ανατολική Ουκρανία, όπου εξακολουθεί να ζει, παρά τον συνεχή θόρυβο από τους ρωσικούς πυραύλους που εκτοξεύονται από την άλλη πλευρά του μετώπου. "Μου είχε υποσχεθεί ότι θα επέστρεφε τον Σεπτέμβριο και ότι έπρεπε να ετοιμαστούμε για να την ξανασυναντήσουμε", θυμάται ο πατέρας της.

Κατά τη διάρκεια της σύντομης συνομιλίας, οι γονείς της προέτρεψαν τη Βίκα να φροντίσει τον εαυτό της και να φάει. Εκείνη τους διαβεβαίωσε πως το κάνει και τους αποχαιρέτησε. Όταν ο πατέρας της προσπάθησε να καλέσει ξανά τον αριθμό, απάντησε ο τηλεφωνητής.

Σύμφωνα με την Ευγενία Καπαλκίνα, δικηγόρο της οικογένειας, το τηλεφώνημα ήταν αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων "υψηλού επιπέδου" μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών. Για τους οικείους της Βίκα, το τηλεφώνημα φάνηκε να προμηνύει την επικείμενη απελευθέρωσή της. Η αρχισυντάκτριά της θυμάται μια συζήτηση με έναν ξένο δημοσιογράφο. Ο τελευταίος είχε ακούσει από τις μυστικές υπηρεσίες ότι η Βίκα θα απελευθερωνόταν σε μια ανταλλαγή κρατουμένων που είχε προγραμματιστεί για τα μέσα Σεπτεμβρίου. Αλλά δύο εβδομάδες αργότερα, όταν ένα λεωφορείο με Ουκρανούς αιχμαλώτους πολέμου έφτασε στο Κίεβο, η Βίκα δεν ήταν ανάμεσά τους.

Οι μέρες περνούν και ο Σεπτέμβριος φτάνει στο τέλος του. Η ελπίδα σιγά-σιγά ξεθωριάζει. Εξαφανίστηκε πάλι η Βίκα;

Τον Οκτώβριο, ο πατέρας της έλαβε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα από το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας. Σε λιτή και τυπική διατύπωση, η επιστολή γνωστοποιούσε τον θάνατο της κόρης του ενώ βρισκόταν σε ρωσική αιχμαλωσία. Ως ημερομηνία θανάτου αναφερόταν η 19η Σεπτεμβρίου 2024.

Από εδώ και στο εξής, τα μόνα στοιχεία για την αιτία και την ημερομηνία του θανάτου της θα μπορούσαν να προέρχονται από τη νεκροψία ή από πρώην τροφίμους.

Το σώμα της ήταν παγωμένο και μουμιοποιημένο. Οι μώλωπες στο λαιμό της συνάδουν με πιθανό κάταγμα του υοειδούς οστού, ένα σπάνιο τραύμα που συνήθως συνδέεται με στραγγαλισμό, σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στην επίσημη έρευνα.

Μέχρι σήμερα, οι Ουκρανοί εμπειρογνώμονες δεν έχουν προσδιορίσει την ακριβή αιτία θανάτου. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η σορός της Βίκα επιστράφηκε με αρκετά μέλη να λείπουν — μεταξύ αυτών ο εγκέφαλος, ο λάρυγγας και οι οφθαλμικοί βολβοί — στοιχείο που ενισχύει τις υποψίες για πιθανή προσπάθεια συγκάλυψης των αιτίων του θανάτου της.

Στραγγαλίστηκε μέχρι θανάτου η Βίκα κατά τη μεταφορά της στην ελευθερία; Υπέστη εγκεφαλική αιμορραγία; Μήπως κάτι πήγε στραβά κατά τη μεταφορά ή υπήρχαν παλιές πληγές;

Σύμφωνα με διάφορες πηγές, η Βικτόρια αποφυλακίστηκε στις 8 Σεπτεμβρίου, σχεδόν δύο εβδομάδες πριν από την επίσημη ημερομηνία του θανάτου της. Προς το παρόν, ωστόσο, ούτε η εισαγγελία ούτε το Forbidden Stories έχουν καταφέρει να προσδιορίσουν τι συνέβη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Κανένας από τους Ρώσους αξιωματούχους με τους οποίους επικοινώνησε η κοινοπραξία - το Κρεμλίνο, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας (FSB) και η Ομοσπονδιακή Σωφρονιστική Υπηρεσία (FSIN), καθώς και αρκετοί υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του Ταγκανρόγκ - δεν απάντησε στις ερωτήσεις μας.

Ο πρώην κρατούμενος του Ταγκανρόγκ που συνάντησε τη Βίκα θυμάται εκείνη την ημέρα. "Με τη βοήθεια ενός άλλου κρατούμενου, κατέβηκε κάτω ακριβώς την ώρα που έπρεπε να γίνει η ανταλλαγή", θυμάται. Τότε ένας φύλακας ήρθε να μας πει ότι η δημοσιογράφος δεν είχε προλάβει την ανταλλαγή και ξεσπάθωσε λέγοντας: "Για όλα φταίει αυτή".

Ο πατέρας της Βίκα αρνείται να αποδεχθεί τον θάνατό της. Η οικογένεια, μαζί με τον δικηγόρο της, αναμένουν τα αποτελέσματα δεύτερης ανάλυσης DNA, καθώς και επιπλέον ιατροδικαστικές γνωματεύσεις.

"Ακόμα δεν ξέρω τι της συνέβη και γιατί δεν συμμετείχε στην ανταλλαγή της 13ης Σεπτεμβρίου 2024", λέει. "Η οικογένεια με στηρίζει, προσευχόμαστε για τη Βίκα και είμαστε πεπεισμένοι ότι όλα θα πάνε καλά".

Πηγή: rtbf.be