Για μάς κελαϊδούν τα πουλιά, χαρούμενα μέσ'στη φωλιά
Ετοιμαστείτε!!!...Κόντρα στον ψυχοφθόρο και στρεσογόνο ορυμαγδό της τρομολαγνικής, ψηφιακής τε και πραγματικής γαρ, πραγματικότητας, που πιλατεύει τη ζωή μας και την καθημερινόητά μας, πρέπει να υπάρχουν κάποιες σταθερές!!
Γι'αυτό, λοιπόν, το παγκοσμίως κακόφημο συγκρότημά μας: "Γειά σου Τάκη"* (οι "ΓειασουΤάκηδες", όπως μας λένε χαϊδευτικά!!), όπως κι εγώ ο ίδιος, αυτοπροσώπως, θα είμαστ'εκεί, στο γνωστό μας ραντεβού, (στις 18/1/2025), στο γνωστό το μέρος ("Κύτταρο"),
ώστε, αφού θά'χετε φάει και θά'χετε πιεί, τον άμπακο και τον αγλέορα, τώρα τα Χριστούγεννα και την πρωτοχρονιά, να σας επαναφέρουμε στην κανονικότητα, χε-χε, με την προσφιλή μας μέθοδο!!..Ξέρετ'εσείς!!!
Ελάτε, και μή φοβάστε!!!...Θα σας βασανίσουμε (γλυκά το λέω) όλο το βράδυ, εύρυθμα, υψίμορφα και αστερόνωτα κουτσουνάκια μου, όπως σας πρέπει και όπως σας αρμόζει!!!
Το λιώσιμο των παγετώνων που προκαλείται από την υπερθέρμανση του πλανήτη απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα σε μεγάλο βαθμό άγνωστα βακτήρια και ιούς. Αυτοί οι μικροοργανισμοί θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε ορισμένα μεγάλα παγκόσμια προβλήματα, από τη ρύπανση από τα πλαστικά μέχρι την αντοχή στα αντιβιοτικά. Για πρώτη φορά, μια ερευνητική ομάδα τους εξερευνά στους παγετώνες της Ελβετίας.
Ξαφνικά, το μονοπάτι που οδηγεί στον παγετώνα γίνεται πιο δύσκολο. Το άνετο επίπεδο μονοπάτι κατά μήκος της λίμνης του παγετώνα δίνει τη θέση του σε μια πλαγιά με ογκόλιθους και βραχώδεις μάζες.
Προχωράμε προσεκτικά στο ασταθές έδαφος, το οποίο γίνεται ακόμη πιο ολισθηρό από τα νερά που κατεβαίνουν από το βουνό. Από καιρό σε καιρό ο ήχος των λίθων που κατρακυλούν στην κοιλάδα μας φτάνει από μακριά. "Είναι ανησυχητικό", λέει ο Beat Frey.
Βρισκόμαστε μπροστά από τον παγετώνα του Ροδανού στις ελβετικές Άλπεις, σε μια περιοχή που μέχρι πριν από δεκαπέντε χρόνια ήταν ακόμη καλυμμένη από ένα παχύ στρώμα πάγου.
Ο Beat Frey, ο οποίος εργάζεται για το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Ερευνών για τα Δάση, το Χιόνι και το Τοπίο (WSL), παρατηρεί ότι μια νέα εγκάρσια σχισμή έχει ανοίξει στο μπροστινό μέρος του παγετώνα από την τελευταία φορά που βρέθηκε εδώ πριν από περίπου δέκα μήνες. Σε λίγο καιρό, ο λευκός γίγαντας θα χάσει άλλο ένα μεγάλο κομμάτι πάγου.
"Δεν είναι μόνο ο πάγος που εξαφανίζεται, αλλά και οι οργανισμοί που περιέχει", λέει ο Frey. Η απώλεια αυτής της βιολογικής κληρονομιάς μας στερεί θεμελιώδεις γνώσεις για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η ζωή προσαρμόζεται σε ακραίες συνθήκες, όπως το ψυχρό περιβάλλον, συνεχίζει.
Χιλιάδες άγνωστοι μικροοργανισμοί στον παγετώνα και στο έδαφος
Ο Frey είναι ένας από τους πρώτους ερευνητές που αναζήτησε μορφές ζωής στους παγετώνες των Άλπεων και στο μόνιμα παγωμένο στρώμα του εδάφους. Πριν από μερικά χρόνια, ηγήθηκε ενός πρωτοποριακού προγράμματος για την ανάλυση οργανισμών που ζουν στο μόνιμο πάγο των Άλπεων και της Αρκτικής.
Η αρχική υπόθεση ότι το παγετώδες οικοσύστημα ήταν ακατάλληλο για τη ζωή λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και της απουσίας φωτός και θρεπτικών συστατικών αποδείχθηκε γρήγορα ότι ήταν λανθασμένη.
"Ήταν μια έκπληξη. Ποτέ δεν πίστευα ότι θα συναντούσα τόση βιοποικιλότητα. Πάντα βρίσκεις νέα πράγματα στους παγετώνες και το μόνιμο πάγο", λέει ο Frey. Η έρευνα στο μόνιμο πάγο των Γκρίζων Άλπεων οδήγησε στον εντοπισμό δέκα νέων ειδών βακτηρίων και ενός νέου είδους μυκήτων.
Ενδιαφέρουσες ανακαλύψεις γίνονται και σε άλλες ψυχρές περιοχές του πλανήτη. Πρόσφατα, μια κινεζική ερευνητική ομάδα εντόπισε περισσότερα από 10.000 είδη ιών στους παγετώνες του οροπεδίου του Θιβέτ.
Νέα φάρμακα από βακτήρια και ιούς που ζουν στον πάγο
Οι μικροοργανισμοί συγκαταλέγονται στα αρχαιότερα έμβια όντα στη Γη και εκείνοι που ζουν στους παγετώνες μπορούν να παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για την εξέλιξη του κλίματος. "Αποτελούν μοναδικές αποδείξεις για τις παρελθούσες κλιματικές αλλαγές", δήλωσε ο John Priscu του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Μοντάνα στις Ηνωμένες Πολιτείες στο SWI swissinfo.ch. Ο Priscu είναι ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες παγκοσμίως για τη μικροβιακή βιοποικιλότητα στα παγετώδη οικοσυστήματα.
Για παράδειγμα, οι αλλαγές στη θερμοκρασία, την υγρασία και τα ατμοσφαιρικά ρεύματα μπορούν να διαπιστωθούν από την ανάλυση των μικροβιακών κοινοτήτων στους παγετώνες. Τα βακτήρια που παγιδεύονται στον παγετώνα μπορούν να παράγουν μεθάνιο - ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου - και να επηρεάσουν το κλίμα της γης.
Αυτοί οι μικροσκοπικοί οργανισμοί, μεγέθους μερικών χιλιοστών του χιλιοστού, θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν μια πολλά υποσχόμενη πηγή για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων και καινοτόμων βιοτεχνολογιών. Ορισμένοι θα μπορούσαν να αποδειχθούν χρήσιμοι στην καταπολέμηση των μικροβίων που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Η πρόσφατη ανακάλυψη βακτηρίων και μυκήτων ικανών να αποδομούν το πλαστικό σε χαμηλές θερμοκρασίες είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα.
"Το μακροπρόθεσμο όραμά μας είναι να βρούμε μια λύση σε ορισμένα παγκόσμια προβλήματα", λέει ο Beat Frey.
Φτάσαμε ακριβώς μπροστά στον παγετώνα. Μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο πάνω, οι ερευνητές του WSL έχουν προετοιμάσει τα εργαλεία για τη συλλογή μικροοργανισμών από τον πάγο. Δοκιμάζουν μια νέα μέθοδο φιλτραρίσματος που αναπτύχθηκε στην Ελβετία και θα μπορούσε να είναι χρήσιμη και σε άλλες περιοχές του κόσμου.
Βάλαμε τα κράμπόν μας για να κατευθυνθούμε προς την παγωμένη επιφάνεια.
Ο Ροδανός, εμβληματικό παράδειγμα του λιωσίματος των παγετώνων των Άλπεων
Το χιόνι έχει σχεδόν εξαφανιστεί, παρατηρεί ο Beat Frey, καθώς περνάμε πάνω από τον παγετώνα. Οι υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει το λιώσιμο του χιονιού που έπεσε τον περασμένο χειμώνα και μέχρι την άνοιξη. Αυτή την ημέρα στα τέλη Αυγούστου, η θερμοκρασία σε υψόμετρο περίπου 2.300 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας είναι 14°C (όταν η μέση θερμοκρασία του Αυγούστου για την περίοδο 1991-2020 ήταν περίπου 10°C μόνο).
Ο παγετώνας του Ροδανού έχει μήκος περίπου οκτώ χιλιόμετρα και επιφάνεια περίπου 15 km2. Ο παγετώνας από τον οποίο πηγάζει ο ποταμός Ροδανός, ένας από τους κύριους υδατορέκτες της Δυτικής Ευρώπης, είναι ένας από τους μεγαλύτερους και πιο γνωστούς στις ελβετικές Άλπεις.
Ωστόσο, ο παγετώνας είναι επίσης ένα από τα πιο εμβληματικά παραδείγματα των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Σε αυτό το υψόμετρο, η εμβληματική παγωμένη σπηλιά του - ένα τουριστικό αξιοθέατο της περιοχής - διαχωρίζεται από τον υπόλοιπο παγετώνα. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού καλύπτεται από ένα λευκό στρώμα
από γεωυφάσματα που αντανακλούν τον ήλιο, επιβραδύνοντας έτσι το λιώσιμο των πάγων, αν και δεν θα μπορέσουν να αποτρέψουν το τέλος στο οποίο φαίνεται καταδικασμένος.
Ο Ροδανός και άλλοι ελβετικοί παγετώνες έχουν χάσει περισσότερο από το 60% του όγκου τους από το 1850. Το 2,5% του παγετώνα που έλιωσε μεταξύ 2023 και 2024 είναι περισσότερο από τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας. Σύμφωνα με πολυάριθμες μελέτες, οι περισσότεροι παγετώνες των Άλπεων θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέχρι το τέλος του αιώνα, εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου δεν μειωθούν δραστικά τα επόμενα χρόνια.
Εκατό κιλά πάγου στο εργαστήριο
"Πόσα λίτρα έχουμε;" ρωτά ο Frey. Έχουμε φτάσει στο σημείο συλλογής των μικροοργανισμών στον πάγο. Ένα μέλος της αποστολής που φοράει γάντια από λάτεξ σφραγίζει τις διαφανείς πλαστικές σακούλες που περιέχουν νερό. Ο συνεργάτης της WSL Beat Sterli έχει αντλήσει λιωμένο νερό από μια μικρή φυσική λίμνη στον παγετώνα.
"Η συγκέντρωση βακτηρίων και ιών είναι πολύ χαμηλή. Πρέπει να αντλήσουμε πολύ νερό για να έχουμε κάτι", εξηγεί ο Sterli.
Το νερό αποθηκεύεται σε δοχεία επειδή πρέπει να φιλτραριστεί δύο φορές: το πρώτο φιλτράρισμα απομακρύνει τα βακτήρια και τους μύκητες, δηλαδή τους μεγαλύτερους μικροοργανισμούς, ενώ το δεύτερο φιλτράρισμα, με μικρότερα πλέγματα, διαχωρίζει τους ιούς.
Όταν ρωτήθηκε γιατί δεν συλλέγεται άμεσα το λιωμένο νερό από τη βάση του παγετώνα, όπως σε άλλα έργα, ο Frey εξήγησε ότι τα δείγματα αυτά είναι επιρρεπή στο να "μολυνθούν" με σωματίδια ή μικροοργανισμούς που μεταφέρονται από το νερό της βροχής ή άλλες εξωτερικές πηγές.
Η διήθηση του νερού απευθείας στον παγετώνα απαιτεί ορισμένα προληπτικά μέτρα. Οι ερευνητές θα πρέπει να φορούν προστατευτικά γάντια για να αποφύγουν τη μόλυνση και να αποθηκεύουν τα φίλτρα σε αποστειρωμένα δοχεία.
Όμως η νέα μέθοδος έχει ένα προφανές πλεονέκτημα σε σχέση με την παραδοσιακή προσέγγιση, η οποία υποστηρίζει τη δειγματοληψία και τη μεταφορά των μπλοκ πάγου στο εργαστήριο. "Είναι ευκολότερο να μεταφέρεις πλαστικά δοχεία με φίλτρα παρά εκατοντάδες κιλά πάγου με μία κίνηση", λέει ο Beat Frey.
Αυτή η καινοτόμος μέθοδος είναι η καλύτερη λύση για την ανάλυση των παγετώνων σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως η Γροιλανδία ή άλλες περιοχές της Αρκτικής, τονίζει.
Μειωμένος κίνδυνος ανεύρεσης παθογόνων μικροοργανισμών στους παγετώνες
Ο Beat Frey ελπίζει να βρει μικροοργανισμούς με χρήσιμες ιδιότητες για την ανθρωπότητα. Ωστόσο, στον ακόμα μυστηριώδη κόσμο του παγετώδους μικροβιώματος θα μπορούσαν να ζουν και ανεπιθύμητοι και δυνητικά επικίνδυνοι οργανισμοί.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι ιοί που έχουν παγώσει για χιλιετίες στο μόνιμο στρώμα πάγου της Αρκτικής στη Σιβηρία θα μπορούσαν να "ξυπνήσουν" και να κυκλοφορήσουν εκ νέου χάρη στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Το 2020, περιβαλλοντικά δείγματα που ελήφθησαν στο νορβηγικό αρκτικό αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ βρέθηκαν να περιέχουν βακτήρια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ασθένειες.
Ο Beat Frey θυμάται ότι όταν άρχισε να ερευνά το μόνιμο στρώμα πάγου πριν από δεκαπέντε χρόνια, προχώρησε με εξαιρετική προσοχή. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, δεν έχει βρει ποτέ οργανισμούς που να προκαλούν ανησυχία. Η πιθανότητα απελευθέρωσης παθογόνων μικροοργανισμών από το λιώσιμο των παγετώνων ή το αλπικό μόνιμο πάγο είναι "εξαιρετικά χαμηλή", λέει.
Οι παγωμένοι μικροοργανισμοί έχουν προσαρμοστεί στο κρύο και δύσκολα θα μπορούσαν να επιβιώσουν σε θερμότερες συνθήκες. Θα μπορούσαν να μολύνουν άλλους οργανισμούς που ζουν κοντά στον παγετώνα, όπως φύκια ή αμοιβάδες, αλλά οι άνθρωποι και τα ζώα δεν ανήκουν στους συνήθεις ξενιστές τους.
Ωστόσο, ο κίνδυνος, όσο μικρός και αν είναι, δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς, επειδή πρόκειται για άγνωστους μικροοργανισμούς, λέει ο Arwyn Edwards, διευθυντής του Διεπιστημονικού Κέντρου Έρευνας στην Περιβαλλοντική Μικροβιολογία στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth της Ουαλίας, ο οποίος δεν συμμετέχει στο ελβετικό πρόγραμμα. Αντίθετα, το αντίθετο είναι πιο πιθανό, τονίζει. "Στους παγετώνες μπορείτε να βρείτε μικροοργανισμούς χρήσιμους για την ανθρώπινη υγεία".
600 λίτρα λιωμένου νερού σε τρεις ημέρες
Μέχρι το απόγευμα, τα σύννεφα έχουν καλύψει σχεδόν πλήρως τον ουρανό, ρίχνοντας μια μακρά σκιά πάνω από τον παγετώνα. Ένας παγωμένος άνεμος μας θυμίζει ότι οι συνθήκες στο βουνό μπορούν να αλλάξουν ξαφνικά.
Ο Beat Frey είναι ικανοποιημένος. Σήμερα, οι βοηθοί του άντλησαν περίπου 200 λίτρα λιωμένου νερού. Κατά τη διάρκεια των τριών ημερών που η ομάδα εργάστηκε στον παγετώνα του Ροδανού, αντλήθηκαν συνολικά σχεδόν 600 λίτρα νερού. Ένα μέρος του μικροβιολογικού θησαυρού των απειλούμενων Άλπεων διατηρήθηκε.
Ωστόσο, είναι ακόμη πολύ νωρίς για να επιβεβαιωθεί αν οι ερευνητές έχουν συλλέξει δυνητικά χρήσιμα βακτήρια ή ιούς. Πρώτα θα πρέπει να τα ταυτοποιήσουν και να αναλύσουν τις ιδιότητές τους στο εργαστήριο.
Αρκετές εκατοντάδες ιοί στα φίλτρα
"Θα κάνει λίγο κρύο", προειδοποιεί ο Benedikt Gruntz. Έχουν περάσει μερικές εβδομάδες από την εργασία πεδίου, και παρόλο που αυτή τη φορά βρισκόμαστε στην ενδοχώρα, η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μόλις 4 °C, χαμηλότερη από ό,τι όταν περπατούσαμε στον παγετώνα του Ροδανού.
Ο Gruntz μόλις άνοιξε την πόρτα ενός ψυχρού δωματίου. Βρισκόμαστε στα κεντρικά γραφεία της WSL στο Birmensdorf, στα περίχωρα της Ζυρίχης, και ο νεαρός ερευνητής αναλύει τα δείγματα που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ενδιαφέρεται για τους ιούς. Στον δοκιμαστικό σωλήνα που έφερε σε αυτό το ψυγείο βρίσκονται τα δείγματα που πήρε εκείνη την εποχή φιλτράροντας το νερό από το λιώσιμο του παγετώνα.
Ο Gruntz πρέπει να εξαγάγει το DNA για να προσδιορίσει ποιος ιός είναι. Στη συνέχεια θα στείλει το γενετικό υλικό σε μια εξωτερική εταιρεία που ειδικεύεται στην αλληλούχιση του DNA. Μέσω αυτού
Η τεχνική αυτή επιτρέπει την αποκρυπτογράφηση του γενετικού κώδικα, η οποία με τη σειρά της καθιστά δυνατή την ταυτοποίηση και την ταξινόμηση των μικροοργανισμών. Οι ερευνητές της WSL αναμένουν να βρουν αρκετές εκατοντάδες ιούς.
Ιοί για την καταπολέμηση μικροβίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά
Ο Gruntz θέλει να μελετήσει, ειδικότερα, τους βακτηριοφάγους (ή φάγους). Αυτοί οι ιοί μολύνουν αποκλειστικά βακτήρια και επομένως είναι σε θέση να ρυθμίζουν μικροβιακούς πληθυσμούς. Φάγκοι από ακραία περιβάλλοντα όπως οι παγετώνες και ο μόνιμος παγετός θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων στον άνθρωπο που δεν ανταποκρίνονται πλέον στα συμβατικά αντιβιοτικά.
Η μικροβιακή αντοχή εξαπλώνεται σε όλα τα μέρη του κόσμου και προκαλεί περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, περισσότερους από το AIDS ή την ελονοσία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί την αντοχή στα αντιβιοτικά σοβαρή απειλή για την παγκόσμια υγεία.
Οι βακτηριοφάγοι δεν χρησιμοποιούνται ακόμη ευρέως στην ιατρική, αλλά υπόσχονται πολλά. Το 2023, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης τους χρησιμοποίησε για πρώτη φορά για να θεραπεύσει έναν ασθενή που έπασχε από χρόνια βακτηριακή λοίμωξη των πνευμόνων.
>> Το παρακάτω βίντεο δείχνει πώς ένας βακτηριοφάγος μολύνει και καταστρέφει τα βακτήρια:
Μια βιοτράπεζα για τη διατήρηση βακτηρίων του μόνιμου παγετού και των παγετώνων
Τα βακτήρια και οι μύκητες που συλλέγονται από παγετώνες και μόνιμους παγετώνες στην Ελβετία αποθηκεύονται σε ειδικό καταψύκτη στα κελάρια του WSL. Αυτή η βιοτράπεζα, ένα είδος "ζωντανού αρχείου", διατηρεί τους μικροοργανισμούς σε θερμοκρασία -80 °C.
Επί του παρόντος, εδώ φυλάσσονται περίπου 1.200 είδη βακτηρίων και περίπου 300 είδη μυκήτων. Κάποια από αυτά προέρχονται ακόμη και από τη Γροιλανδία, τη Ρωσία και τα νησιά Σβάλμπαρντ στη Νορβηγία.
Η βιοτράπεζα WSL είναι ίσως η μοναδική στον κόσμο με βακτήρια και μύκητες που ζουν σε ψυχρά περιβάλλοντα, επιβεβαιώνει η Anja Werz, υπεύθυνη για τη διαχείρισή της.
>> Παρακολουθήστε το παρακάτω βίντεο για να μάθετε περισσότερα για αυτή τη μοναδική βιοτράπεζα και τη σημασία της:
Δυνητικοί υποψήφιοι για την παραγωγή νέων φαρμάκων
Στόχος του έργου δεν είναι μόνο η διατήρηση της μικροβιακής βιοποικιλότητας των παγετώνων και του μόνιμου πάγου, αλλά και η μελέτη των χαρακτηριστικών τους. Τα βακτήρια θα μπορούσαν να παράγουν νέα μόρια με αντικαρκινικές, αντιβιοτικές ή αντιοξειδωτικές ιδιότητες, λέει ο Werz.
Οι επιστήμονες του WSL ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τις πρωτεΐνες και τα ένζυμα που επιτρέπουν στα βακτήρια να επιβιώνουν σε ψυχρά περιβάλλοντα. Ορισμένα από αυτά θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα για την αντιμετώπιση της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά, εξηγεί ο Beat Frey. "Αυτό θα ήταν μια θεαματική ανακάλυψη.
Η ελβετική ερευνητική ομάδα έχει ήδη εντοπίσει ορισμένους πιθανούς υποψηφίους μεταξύ των μικροοργανισμών που διατηρούνται στη βιοτράπεζα. Τα βακτήρια του γένους Streptomyces, για παράδειγμα, είναι γνωστό ότι αποτελούν σημαντική πηγή αντιβιοτικών.
Πλαστικοφάγα βακτήρια
Μια από τις πιο πρόσφατες και επαναστατικές ανακαλύψεις είναι η ανακάλυψη βακτηρίων που απομονώθηκαν στις Γκρίζες Άλπεις της Ελβετίας και στην Αρκτική. Έχουν την ικανότητα να αποικοδομούν δύο τύπους πλαστικών - την πολυουρεθάνη και το τερεφθαλικό αδιπικό πολυβουτυλένιο - ήδη από τους 15 °C. Αυτά τα πλαστικά βρίσκονται σε οικιακά σφουγγάρια, παπούτσια γυμναστικής και βιοδιασπώμενες σακούλες.
Τα ένζυμα από αυτά τα βακτήρια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε βιοαντιδραστήρα για την αποικοδόμηση του πλαστικού. Αυτή η συσκευή που μοιάζει με δεξαμενή χρησιμοποιεί τους μικροοργανισμούς για να διασπάσει τις χημικές ενώσεις του πλαστικού σε μικρότερα, πιο ανακυκλώσιμα μόρια.
Τα ένζυμα που δραστηριοποιούνται σε χαμηλές θερμοκρασίες θα μπορούσαν επίσης να μας βοηθήσουν να μειώσουμε την κατανάλωση ενέργειας ορισμένων βιομηχανικών διαδικασιών, σύμφωνα με τον Beat Frey. "Θα ήταν πολύ χρήσιμα, τώρα που χρειαζόμαστε λύσεις χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας.
"Είμαστε απλώς μικροβιολόγοι".
Οι ερευνητές του WSL προσπαθούν τώρα να αναλύσουν και να ελέγξουν τα δείγματα που είναι αποθηκευμένα στη βιοτράπεζα. Θέλουν να κατανοήσουν ποια από αυτά είναι ικανά να αποικοδομήσουν τα πολυμερή που αποτελούν το πλαστικό.
Το επόμενο βήμα θα είναι να προσδιοριστούν τα υπεύθυνα ένζυμα. "Αυτό θα μας επιτρέψει να τα συνθέσουμε στο εργαστήριο και να τα παράγουμε σε μεγάλη κλίμακα", εξηγεί ο Beat Frey. Κάποια μέρα, τα ένζυμα αυτά θα μπορούσαν να ενσωματωθούν απευθείας στο πλαστικό κατά τη φάση της κατασκευής, γεγονός που θα διευκόλυνε την αποικοδόμηση του υλικού.
Αλλά το ταξίδι μέχρι εκεί είναι ακόμα μακρύ. "Είμαστε μόνο μικροβιολόγοι. Μπορούμε να παράσχουμε την επιστημονική βάση, αλλά στη συνέχεια πρέπει να εμπλακούν και άλλοι φορείς, για παράδειγμα η βιομηχανία", τονίζει.
Στο μέλλον, η βιοτράπεζα με τα βακτήρια των παγετώνων και του μόνιμου πάγου θα μεταφερθεί στην Ελβετική Συλλογή Πολιτισμών (CCOS), το εθνικό αρχείο μικροοργανισμών της Συνομοσπονδίας. Εκεί θα φυλάσσονται σε ασφαλές μέρος για πολλές δεκαετίες.
Οι παγετώνες στην Ελβετία και σε όλο τον κόσμο θα συνεχίσουν να λιώνουν. Μια αλλαγή πορείας στη χρήση ορυκτών καυσίμων δεν είναι ορατή. Αλλά αν οι παγετώνες μπορούν να δώσουν λύσεις σε άλλες μεγάλες παγκόσμιες κρίσεις, το λιώσιμό τους δεν θα έχει γίνει μάταια.
Επιμέλεια του πρωτότυπου άρθρου, Sabrina Weiss- μετάφραση από τα ιταλικά από Antonio Suárez και Patricia Islas. Βίντεο, μετάφραση: José Kress
Το τραγούδι που ακούγεται στην τηλεοπτική σειρά του ALPHA «Ο Τιμωρός» σε μουσική Νίκου Τερζή και στίχους Γιάννη Κότσιρα.
Ένα τραγούδι ερμηνευμένο με περίσσιο συναίσθημα από την εξαιρετικά ταλαντούχα Νεφέλη Φασούλη, έρχεται να μας συστηθεί μέσα από τη δημοφιλή τηλεοπτική σειρά του Alpha «Ο Τιμωρός».
Ο λόγος για το «Φιλιά Καρφιά» που κυκλοφορεί από τη Minos EMI, A Universal Music Company, σε μουσική του Νίκου Τερζή και στίχους του Γιάννη Κότσιρα.
Το καινούριο τραγούδι που ακούστηκε στα επεισόδια της σειράς αυτή την εβδομάδα, αποτελεί μία πρωτότυπη σύνθεση γεμάτη λυρισμό που μιλάει για τις αντιφάσεις αλλά και τα συναισθήματα του έρωτα.
Είναι το δεύτερο κατά σειρά single που αποκαλύπτεται από το soundtrack, μετα από το πολύ αγαπημένο ΞΕΡΩ ΤΙ ΣΚΕΦΤΕΣΑΙ που το ακούμε με την φωνή του Γιάννη Κότσιρα.
Με την συγκλονιστική ερμηνεία της νεαρής τραγουδίστριας και στίχους που αγγίζουν απευθείας την καρδιά του ακροατή, το «Φιλιά Καρφιά» δημιουργεί ένα μοναδικό μουσικό αποτέλεσμα με μελωδίες που αναδεικνύουν την αυθεντικότητα του τραγουδιού.
Ασύλληπτες διαστάσεις έχουν λάβει οι τρεις μεγάλες πυρκαγιές στη νότια Καλιφόρνια, οι οποίες εξαπλώνονται με ταχύ ρυθμό στη μεγαλύτερη σε πληθυσμό κομητεία της χώρας, καταστρέφοντας σπίτια και αναγκάζοντας δεκάδες χιλιάδες κατοίκους της κομητείας του Λος Άντζελες να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, καθώς οι ισχυροί και απρόβλεπτοι άνεμοι ενισχύουν διαρκώς τις φλόγες.
Το απόγευμα της Τετάρτης, ο επικεφαλής της Πυροσβεστικής του Λος Άντζελες ανακοίνωσε δύο θανάτους στην πυρκαγιά Eaton, ενώ ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστές απώλειες ανθρώπινων ζωών στις πυρκαγιές σε Palisades και Hurst.
«Δυστυχώς, ανακοινώνουμε με λύπη δύο θανάτους πολιτών, τα αίτια των οποίων είναι άγνωστα σε αυτήν τη φάση και έχουμε πολλούς σοβαρά τραυματίες», δήλωσε σε δημοσιογράφους ο επικεφαλής των πυροσβεστών της κομητείας του Λος Άντζελες Άντονι Μαρόνε..
AP PHOTO
Περίπου 1.000 κτίρια καταστράφηκαν στην πυρκαγιά στη συνοικία Πασίφικ Παλισέιντς της αμερικανικής μεγαλούπολης, σύμφωνα με τον ίδιο.
«Περισσότερα από 20.000 στρέμματα έχουν καεί και η πυρκαγιά εξαπλώνεται», είπε επίσης ο αρχηγός της πυροσβεστικής της κομητείας του Λος Άντζελες, υπολογίζοντας σε «1.000 τον αριθμό των κατεστραμμένων κτιρίων»
Μέχρι νωρίς το πρωί της Τετάρτης, περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι στην περιοχή του Λος Άντζελες είχαν λάβει εντολή να εκκενώσουν λόγω της απειλής των πυρκαγιών. Η κομητεία του Λος Άντζελες, με περίπου 10 εκατομμύρια κατοίκους, έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό από οποιαδήποτε άλλη κομητεία στις Ηνωμένες Πολιτείες.
AP PHOTO
Τρία τα πύρινα μέτωπα, εξαπλώνονται ραγδαία
Τρεις είναι οι πυρκαγιές που απειλούν ζωές και καταστρέφουν σπίτια καθώς εξαπλώνονται στην κομητεία του Λος Άντζελες, με τη μεγαλύτερη – στην περιοχή Pacific Palisades – να έχει θέσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους υπό εντολές εκκένωσης.
Πολλοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους στη γειτονιά μεταξύ Malibu και Santa Monica, αναγκάζοντας τους πυροσβέστες να χρησιμοποιήσουν μπουλντόζες για να μετακινήσουν οχήματα που είχαν εγκλωβιστεί λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης, σύμφωνα με το CNN. Με την κίνηση να καθυστερεί τις εκκενώσεις και τις φλόγες να πηδούν στον αυτοκινητόδρομο, ορισμένοι σκέφτηκαν να αναζητήσουν καταφύγιο στην παραλία.
AP PHOTO
Σε γηροκομείο στην Pasadena, οι εργαζόμενοι έσπευσαν να εκκενώσουν ηλικιωμένους με τη φωτιά μόλις ένα τετράγωνο μακριά.
Η ανεξέλεγκτη πυρκαγιά στο Palisades εξαπλώνεται με ρυθμό περίπου πέντε γηπέδων ποδοσφαίρου το λεπτό και έχει κατακάψει περισσότερα από 2.900 στρέμματα. Το Λος Άντζελες έχει κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ οι πυροσβέστες προειδοποιούν ότι οι άνεμοι «σαν ανεμοστρόβιλος» δυσχεραίνουν τις προσπάθειές τους.
Δύο ακόμη πυρκαγιές έχουν ξεσπάσει στην κομητεία του Λος Άντζελες: Η φωτιά Hurst, που έχει φτάσει τα 500 στρέμματα βόρεια του San Fernando, και η πυρκαγιά Eaton στην Altadena, που έχει επεκταθεί σε 1.000 στρέμματα μέσα σε λίγες ώρες. Περισσότερα από 200.000 σπίτια και κτίρια έχουν μείνει χωρίς ρεύμα στην κομητεία.
AP PHOTO
Συγκλονιστικές είναι και οι εικόνες στα social media από κατοίκους της περιοχής. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι εικόνες ενός χρήστη που βιντεοσκοπεί τις φλόγες να περικυκλώνουν με μεγάλη ταχύτητα το σπίτι στο οποίο βρίσκεται.
Η δήμαρχος του Λος Άντζελες προειδοποιεί: Οι συνθήκες “αναμένεται να επιδεινωθούν”
Η σοκαριστική εξάπλωση των πυρκαγιών κατά τη διάρκεια της νύχτας γύρω από την κομητεία του Λος Άντζελες δεν αναμένεται να βελτιωθεί σύντομα, δήλωσε η δήμαρχος του Λος Άντζελες, Κάρεν Μπας.
«Οι κάτοικοι του Λος Άντζελες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η ανεμοθύελλα αναμένεται να επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια του πρωινού και να ακολουθούν τις τοπικές προειδοποιήσεις, να παραμένουν σε εγρήγορση και να παραμένουν ασφαλείς», έγραψε η Μπας στον λογαριασμό της στο X νωρίς το πρωί της Τετάρτης.
Λος Άντζελες: 19 σχολικές περιφέρειες ανακοίνωσαν ότι κλείνουν
Δεκαεννέα σχολικές περιφέρειες σε όλη την κομητεία του Λος Άντζελες ανακοίνωσαν κλεισίματα την Τετάρτη λόγω πυρκαγιών, σύμφωνα με το Γραφείο Εκπαίδευσης της κομητείας.
Δεν έχουν κλείσει όλα τα σχολεία εντός αυτών των περιφερειών, και ορισμένα προσφέρουν επιλογές τηλεκπαίδευσης για τους μαθητές. Ωστόσο, πολλοί μαθητές της κομητείας έχουν λάβει εντολή να εκκενώσουν τα σπίτια τους.
AP PHOTO
Η Σχολική Περιφέρεια του Λος Άντζελες, η δεύτερη μεγαλύτερη στις Ηνωμένες Πολιτείες με περισσότερους από 429.000 μαθητές, δήλωσε ότι συνεργάζεται με τους διασώστες για τον εντοπισμό ακινήτων της περιφέρειας ως πιθανούς χώρους εκκένωσης.
Η κομητεία του Λος Άντζελες φιλοξενεί 80 δημόσιες σχολικές περιφέρειες που εξυπηρετούν 1,3 εκατομμύρια μαθητές, από το δημοτικό έως το λύκειο.
AP PHOTO
Εκκενώνεται το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA
Το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης (Jet Propulsion Laboratory) της NASA, το οποίο αναπτύσσει και συντονίζει πολλές από τις μη επανδρωμένες αποστολές εξερεύνησης του διαστημικού οργανισμού, περιλαμβάνεται στις εντολές εκκένωσης λόγω της πυρκαγιάς Eaton, που καταστρέφει πολλές περιοχές γύρω από την Pasadena.
Το μεγαλύτερο μέρος του campus του JPL βρίσκεται στην κοντινή ορεινή πόλη La Cañada Flintridge, η οποία βρίσκεται υπό πλήρη εντολή εκκένωσης, σύμφωνα με το Γραφείο Σερίφη της Κομητείας του Λος Άντζελες.
Το JPL διαχειρίζεται το Caltech, το οποίο ακύρωσε τα μαθήματά του την Τετάρτη και έκλεισε το campus της Pasadena για μη απαραίτητες λειτουργίες.
Η Ματούλα Ζαμάνη έρχεται τα Σάββατα του Φλεβάρη στην Αθήνα!
Με καινούργια τραγούδια, μελωδίες συνεννόησης.. Για μια γιορτή με κυκλωτικούς χορούς, αστρικά λαϊκά σύμπαντα και στιγμές που ανοίγουν με ανυπομονησία τις γρίλιες της καρδιά μας..
Τα Σάββατα 8, 15, 22 Φλεβάρη στο ΚΥΤΤΑΡΟ !
Η Ματούλα μας κλείνει το μάτι και τραγουδά για όσα πιθανά σκεφτόμαστε!
Για Χειμώνα μετά από καιρό, για να μην ξεχάσουμε κι αυτά που ξέρουμε!
Ciaobao
«…επειδή η αισθητική είναι η ηθική του μέλλοντος..»
Βασίλης Ραφαηλίδης
Μαζί της:
Κυριάκος Ταπάκης: Λαούτο, μπουζούκι, ούτι
Αποστόλης Γιάγκος: Loops, πλήκτρα, moog tapes
Διονύσης Μακρής: Μπάσο
Θωμάς Κωστούλας: Τύμπανα, pads
Γιάννης Ταβουλάρης: FOH
Γιώργος Κολεβέντης: Monitoring
Γιώργος Ρώμας: Light design
Σχεδιασμός Αφίσας: Sonke
Αφίσα : Δημητρούλα
Οργάνωση παραγωγής: Φλασκομηλιά music productions
INFO:
Σάββατα: 8 – 15 – 22 Φεβρουαρίου 2025 H ΜΑΤΟΥΛΑ ΖΑΜΑΝΗ στο ΚΥΤΤΑΡΟ
Ηπείρου 48 & Αχαρνών Αθήνα www.kyttarolive.gr
Πόρτες: 21.00 - Έναρξη: 22.00
Εισιτήριο: 15€ Early Bird
(Περιορισμένος αριθμός εισιτηρίων) 18€ (Υπόλοιπη προπώληση) 18€ (Ταμείο)
Προπώληση Εισιτηρίων: MORE.COM
Το εισιτήριο αφορά αποκλειστικά την είσοδο στον χώρο.
To χθεσινό ρεπορτάζ του Reuters, σύμφωνα με το οποίο η τιμή χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα ήταν τον Αύγουστο 12 φορές υψηλότερη από ότι στις σκανδιναβικές χώρες, οι Έλληνες πολίτες το νοιώθουν στο πετσί τους. Αυτά που δεν γνωρίζουν είναι τα παρασκήνια της επιχείρησης, που αποκαλύπτει ο Ειδικός Συνεργάτης του Tvxs στο παρακάτω κείμενο.
Το φθινόπωρο, η διοίκηση του ΔΕΔΔΗΕ, της θυγατρικής του ομίλου ΔΕΗ στη διαχείριση των δικτύων μέσης και χαμηλής τάσης ζήτησε από τη ρυθμιστική αρχή (ΡΑΑΕΥ) να επιτρέψει την αύξηση των δαπανών για συμβούλους κατά 10 εκατ. ευρώ το χρόνο, δηλαδή κατά 40 εκατ. ευρώ την επόμενη τετραετία.
Στη συζήτηση στη Βουλή για τον προϋπολογισμό, ο κ. Μητσοτάκης απέφυγε να εξαγγείλει οποιοδήποτε μέτρο για την προστασία των καταναλωτών από τα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, που έχουν εκτοξευθεί. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε τις αιτίες της σιωπής του. Ας πάμε όμως στα golden boys.
Αν το νούμερο των 40 εκατ. σας μοιάζει μεγάλο, στελέχη της ΔΕΗ αναφέρουν πως πρόκειται για ψίχουλα αφού η επιχείρηση, λόγω του κύματος εξαγορών και συμφωνιών που έχει προχωρήσει την τελευταία τετραετία, δαπανά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ το χρόνο σε συμβούλους!
Κάποιοι υπολογίζουν το ποσό σε επίπεδα άνω των 70 – 80 εκατ. μόνο για το τελευταίο δωδεκάμηνο. Σε αυτό το νούμερο πρέπει κάποιος να προσθέσει και την έκρηξη δαπανών της ΔΕΗ για διαφημιστική προβολή και επικοινωνία οι οποίες ανέρχονται, επίσης, σε αρκετά εκατομμύρια και είναι πολλαπλάσιες σε σύγκριση με το 2019, οπότε και ανέλαβε η σημερινή διοίκηση.
Πρώην ανώτατο στέλεχος του Μεγάρου Μαξίμου έλεγε σε παράγοντες του κόμματος ότι η «λίστα Στάσση» είναι πολύ μεγαλύτερη της «λίστας Πέτσα» και -επιπλέον- κρατάει επί 6 χρόνια και κάθε χρόνο αυγατίζει.
Ο χορός των εξαγορών και των άλλων συμφωνιών στις οποίες έχει επιδοθεί η διοίκηση Γιώργου Στάσση δεν συνοδεύεται μόνο από εκτόξευση των δαπανών για συμβούλους.
Συνδυάζεται και με τεράστια αύξηση του μισθολογικού κόστους με τους ετήσιους μισθούς στη ΔΕΗ να έχουν αυξηθεί κατά τουλάχιστον 40%, τις αμοιβές μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, αναπληρωτών διευθυνόντων συμβούλων και γενικών διευθυντών να έχουν υπερδιπλασιαστεί μεταξύ 2022 και 2023 (από 6,7 σε 14,7 εκατ. ευρώ) χωρίς να υπολογίζεται το πρόγραμμα δωρεάν διάθεσης μετοχών.
Ο Γ. Στάσσης πέτυχε την «έξωση» των δύο εκπροσώπων της κάποτε κραταιάς συνδικαλιστικής οργάνωσης ΓΕΝΟΠ από το διοικητικό συμβούλιο της ΔΕΗ χωρίς να ανοίξει μύτη! Αφού νωρίτερα είχε επαναφέρει το καθεστώς των 14 μισθών στην επιχείρηση που πλέον δεν ανήκει στον στενό πυρήνα των κρατικών εταιρειών, δεν θεωρείται ΔΕΚΟ.
Μετά την εξασφάλιση «εσωτερικής ειρήνης» η διοίκηση Γ. Στάσση κινήθηκε δυναμικά για την αποκατάσταση εξαιρετικών σχέσεων σχεδόν με το σύνολο των ανταγωνιστών στην ενέργεια, καθώς και άλλων ισχυρών επιχειρηματιών. Έτσι την τελευταία διετία – τριετία έχει ανακοινώσει μισή ντουζίνα συμφωνίες με εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους. Ξεκίνησε με τους ομίλους Βαρδινογιάννη (Motor Oil) και Κοπελούζου και προχώρησε με τους ομίλους Μυτιληναίου (Metlen) και AKTOR (συμφερόντων των εφοπλιστών Δ. Μπάκου και Γ. Καϋμενάκη και του Αλ. Εξάρχου).
Οι περισσότερες από τις συγκεκριμένες συμφωνίες είναι ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ή κάποιων δισεκατομμυρίων. Όλες έχουν γίνει με απευθείας αναθέσεις και με τελείως αδιαφανή κριτήρια. Με την AKTOR (πρώην Intrakat), επί παραδείγματι, συμφώνησε να αναπτύξει χαρτοφυλάκιο μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) ύψους 1,6 GW, ενώ με την Metlen, σε μια συμφωνία αξίας δύο δισ. ευρώ, την ανάπτυξη 90 έργων ΑΠΕ σε Ιταλία, Βουλγαρία, Κροατία και Ρουμανία.
Στελέχη του χρηματοπιστωτικού τομέα τονίζουν ότι κάποιες από αυτές τις συμβάσεις έχουν περιθώριο καθαρού κέρδους πάνω από 35% για τον ιδιώτη με τον οποίο συμβάλλεται η ΔΕΗ. Από τον όμιλο Κοπελούζου η ΔΕΗ αγόρασε τόσο τη συμμετοχή του στην εταιρεία που κατασκευάζει τη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στην Αλεξανδρούπολη, αλλά και την εταιρεία που έχει την άδεια ανάπτυξης υπεράκτιου αιολικού πάρκου ανοικτά της Θράκης.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εξαγορά χαρτοφυλακίου αδειών ΑΠΕ της εταιρείας Cantreva, που πέρασε στα πολύ ψιλά ενός απολογισμού της ΔΕΗ χωρίς να υπάρξουν ανακοινώσεις.
Η συγκεκριμένη εταιρεία μέσω σειράς θυγατρικών κατείχε άδειες για μονάδες ΑΠΕ οι οποίες κατέληξαν τελικά σε κοινό σχήμα μεταξύ της ΔΕΗ και της Motor Oil, αφού οι δύο όμιλοι μοιράστηκαν στην ουσία το χαρτοφυλάκιο του ομίλου Cantreva που ελέγχεται από την οικογένεια Μανωλόπουλου.
Η συνεργασία του Γ. Στάσση με την οικογένεια Μανωλόπουλου χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, δηλαδή από την εποχή που ήταν στην ελληνική θυγατρική του ιταλικού ομίλου Enel. (Στην επένδυση αυτή της ΔΕΗ βοήθησαν και κοινά ενδιαφέροντα στελεχών της «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» που διαχειρίζεται την εξαγορά, με στελέχη της εξαγορασθείσας εταιρείας. Κοινά ενδιαφέροντα στην περιοχή των σπορ).
Στη συνέχεια ο Γ. Στάσης είχε τεθεί επικεφαλής της Enel στην Ρουμανία από την οποία αποχώρησε για να αναλάβει τη ΔΕΗ. Η ΔΕΗ τελικά εξαγόρασε την Enel Ρουμανίας σε μια συμφωνία που την μετατρέπει σε ισχυρό περιφερειακό ενεργειακό όμιλο.
Ακόμα και μετά από τόσες συμφωνίες με τους ισχυρούς ομίλους της χώρας, όμως, ο Γ. Στάσσης δεν τους έχει όλους ευχαριστημένους. Η διάθεσή του για αυτόνομη είσοδο της ΔΕΗ στην αγορά διαχείρισης απορριμμάτων με μεγάλη επένδυση για μονάδα επεξεργασίας και καύσης δεν αντιμετωπίζεται θετικά από ισχυρούς παράγοντες στη συγκεκριμένη αγορά.
Eurokinissi
Η ΔΕΗ στα τέλη Φεβρουαρίου 2023 έκλεισε τη συγγενή εταιρεία Waste Syclo που είχε δημιουργηθεί με τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για από κοινού είσοδο στη διαχείριση απορριμμάτων. Τώρα φέρεται να συζητά για τη συμμετοχή της σε εργοστάσιο καύσης, ένα από τα τέσσερα – πέντε που χρειάζονται για να τηρηθούν οι κοινοτικές οδηγίες διάθεσης των σκουπιδιών. Παράλληλα ακούγεται πως έχει πέσει στο τραπέζι η συμμετοχή της ΔΕΗ σε μονάδα αφαλάτωσης στην περιοχή του Λαυρίου, όπου διαθέτει μονάδα ηλεκτροπαραγωγής.
Η δίψα του Γιώργου Στάσση για deals δεν περιορίζεται στις τηλεπικοινωνίες (που ετοιμάζεται να ανακοινώσει εμπορικά προϊόντα ευρυζωνικών συνδέσεων στο Διαδίκτυο) ή στην λιανική της τεχνολογίας μέσω της Κωτσόβολος. Τους τελευταίους μήνες σχεδιάζει είσοδο στα κέντρα δεδομένων (data centers) μαζί με την DAMAC από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με το βλέμμα στην Δυτική Μακεδονία και τους πρώην λιγνιτικούς σταθμούς της επιχείρησης.
Προς το παρόν φαίνεται πως έχει τη στήριξη της επενδυτικής εταιρείας CVC που απέκτησε το 10% της ΔΕΗ μέσω της περυσινής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και εδώ και μήνες φημολογείται πως μεθοδεύεται η αύξηση του ποσοστού της στο 15% ή ακόμα και στο 20%.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, η κόρη του Πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη είχε αναλάβει θέση στελέχους στην Διεύθυνση Επενδυτικών Σχέσεων του μετόχου της ΔΕΗ CVC. Επίσης είναι γνωστό ότι πρώην πολύ ισχυρός άνδρας του Επιτελικού Κράτους, είχε πολύ στενές σχέσεις με το deal CVC/ΔΕΗ, αλλά και με εταιρείες που εξαγοράστηκαν από τη ΔΕΗ.
Να σημειωθεί ότι βασικός και εξ απορρήτων συνεργάτης του Γ. Στάσση είναι ο επικεφαλής της «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» Κ. Μαύρος. Είχε αγνοήσει την κριτική ότι ανέλαβε διευθύνων σύμβουλος της «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» ενώ ήταν ταυτόχρονα ενεργός μέτοχος ενός venture capital fund.
Ο Κ. Μαύρος γνωρίζει τα «μυστικά» όλων των σημαντικών επενδύσεων, αλλά είχε μεγάλη συμβολή σε ορισμένες εξαγορές , ειδικά της Cantreva. Το Μέγαρο Μαξίμου εκτιμά ιδιαίτερα τη συμβολή του Γ. Στάση στην «διατήρηση ισορροπιών» με τους περισσότερους πανίσχυρους επιχειρηματικούς Ομίλους της χώρας, παρότι δύο εξ αυτών έχουν έντονα παράπονα.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η μαγική μπαγκέτα του επικεφαλής της ΔΕΗ, με τη συνδρομή της εκτελεστικής δεινότητας των στενών του συνεργατών , θα φέρουν νέα οφέλη από αυτή την πρωτοφανή υπερπτήση της Επιχείρησης.
Τα αποτελέσματα τα βλέπει το σύνολο των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς η χωρίς όρια πολιτική επενδύσεων (και πάσης φύσεως δαπανών) της ΔΕΗ, έχει επηρεάσει τους λογαριασμούς ηλεκτρικού όλων των νοικοκυριών .
Ζητήσαμε από τη ΔΕΗ να σχολιάσει το δημοσίευμα μας. Θα δημοσιεύσουμε την απάντηση της μαζί με το δεύτερο μέρος της έρευνας.
ΕΝΑ ΜΕΛΟΔΡΑΜΑ ΣΕ ΔΥΟ ΠΡΑΞΕΙΣ – Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος δεύτερο τόμου…
Συμμετέχουν οι Nalyssa Green, Δώρος Δημοσθένους, Νατάσσα Μποφίλιου,
Λουίζα Σοφιανοπούλου και Γιώργης Χριστοδούλου.
Tο «Με ελαφριά καρδιά…» είναι μια μικρή κιβωτός του χρόνου γεμάτη τραγούδια του μεσοπολέμου (και όχι μόνο)… από εκείνα που κάποτε χαρακτηρίστηκαν ελαφρά έως αβαθή και εδώ και δεκαετίες τα πήραν μακριά μας οι άνεμοι των καιρών. Τώρα επιστρέφουν με τον άνεμο ξανά, πολλά από αυτά σχεδόν έναν αιώνα μετά την γέννηση τους, διατηρώντας ελπίζουμε, το ειδικό καλλιτεχνικό (και ηθικό) τους βάρος ακέραιο. Οι μεγάλοι συνθέτες της εποχής (Αττίκ, Γιαννίδης, Χατζηαποστόλου, Χαιρόπουλος αλλά και πολλοί άλλοι) ακούγονται ξανά εδώ σε σύγχρονες εκτελέσεις συνθέτοντας μια ανθοδέσμη όχι από αποξηραμένα αλλά από ολόφρεσκα λουλούδια που παραδόξως ακούγονται σημερινά μέσα σε μια εποχή που όλα μοιάζουν να έχουν ολότελα αλλάξει.
Το πρώτο τεύχος ΕΛΑΦΡΙΑ ΚΑΡΔΙΑ Ι κυκλοφόρησε στα ψηφιακά περίπτερα την περασμένη άνοιξη και τις μέρες αυτές με τα κρίνα του ύστερου φθινοπώρου, τα μεθυστικά, ακολουθεί το δεύτερο ΜΕ ΕΛΑΦΡΙΑ ΚΑΡΔΙΑ ΙI.
Ο Μανώλης Φάμελλος συνεπής, αν και στις καθυστερήσεις, με την ψυχή στο στόμα αλλά βεβαίως με ελαφριά καρδιά, καταθέτει εδώ αντί στεφάνου το επιστέγασμα μιας πολυετούς, στοχαστικής κυρίως προσπάθειας. Μιας αποστολής ταπεινής που εκπληρώνεται απλά υπενθυμίζοντας μας, κάποια σπουδαία τραγούδια ενός καιρού μακρινού, τραγούδια που αδίκως έσβησαν ολότελα (τα περισσότερα) από την συλλογική μας μνήμη. Παραστάτες στο εγχείρημα κλήθηκαν και ανέλαβαν στο δεύτερο τόμο κάποιοι δηλωμένοι ή και μυστικοί εραστές αυτού του ρεπερτορίου δίνοντας ευσυνείδητα τον ελαφρύτερο εαυτό τους. Μετά την Πέννυ Μπαλτατζή που κόσμησε με την παρουσία της την πρώτη πράξη, τον οπερετικό μας θίασο τώρα απαρτίζουν και συμπληρώνουν η Nalyssa Green, ο Δώρος Δημοσθένους, η Νατάσσα Μποφίλιου, η Λουίζα Σοφιανοπούλου και ο Γιώργης Χριστοδούλου.
Ένα μελόδραμα σε δυο πράξεις που ο καλλιτέχνης υπογράφει με ελαφριά καρδιά και με άγνοια κινδύνου ως συνήθως, περιπατώντας επιπόλαια σε κορυφές που άλλοι πολύ πριν απ´ αυτόν κατέκτησαν. Βέβαια από τότε χιόνι πυκνό και βαθύ τις σκέπασε ώσπου να μοιάζουν σήμερα απάτητες. Το μονοπάτι όμως είναι ακόμα ανοικτό για κάποιους απερίσκεπτους με εμπειρία σε πτώσεις και κάθε λογής ματαιώσεις, συγγενείς με αυτές που περιγράφονται στο εν λόγω ρεπερτόριο, το τόσο στον χρόνο μακρινό αλλά και μαζί παράξενα οικείο. «Άλλωστε η ταπεινή φιλοδοξία μας εδώ δεν είναι να μεθύσετε από όνειρα ρομαντικά για να διαφύγετε από την στεγνή έως στυγνή μας πραγματικότητα, ούτε να σας ξεναγήσουμε σε μια δήθεν ανέμελη μπελ επόκ, αν και θα μας άρεσε… Δεν πρόκειται όμως για κάποιο επικό εγχείρημα ανασύστασης μιας εποχής, θα μας αρκούσε ως ανταμοιβή, απλά να ξανακούσουμε ένα ζευγάρι περαστικό ή κάποια ύπαρξη μοναχική να σιγομουρμουρίζει κάτι από τα τραγούδια αυτά».
Κυκλοφορεί από την MINOS EMI - A Universal Music Company
Ακούστε τα τραγούδια του «ΜΕ ΕΛΑΦΡΙΑ ΚΑΡΔΙΑ ΙΙ»
στο YouTube: ΕΔΩ και στο Spotify: ΕΔΩ
Με διάφορα τρικ στο επίδομα ανεργίας η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να κόψει δικαιούχους και να μειώσει τα τελικά ποσά, όπως καταγγέλλει η Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ, αποκαλύπτοντας ότι πάνω από 300.000 ευρώ θα διατεθούν για την ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων του νέου πιλοτικού προγράμματος επιδόματος ανεργίας.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ, η κυβέρνηση «παίζει» με το τυράκι της εμπροσθοβαρούς καταβολής του επιδόματος, για να μη δούμε τη «φάκα» που θα περικόψει δαπάνες και θα μειώσει δικαιούχους.
Συγκεκριμένα, «από τον καθορισμό των όρων και των προϋποθέσεων της πιλοτικής δράσης της ΔΥΠΑ για την τακτική επιδότηση της ανεργίας, προκύπτει η αυστηροποίηση των όρων ένταξης στο επίδομα ανεργίας. Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 4, προϋπόθεση για την ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας (σταθερό μέρος) είναι η πραγματοποίηση 175 ημερών ασφάλισης με εισφορές υπέρ του κλάδου ανεργίας κατά τους 14 μήνες που προηγούνται της λήξης ή λύσης της εργασιακής σχέσης, ενώ σύμφωνα με την παρ. 4 του ίδιου άρθρου, οι 2 τελευταίοι μήνες πριν από τη λήξη ή λύση της εργασιακής σχέσης δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό.
Έχουμε δηλαδή αύξηση των ημερών ασφάλισης, για να μπορεί κάποιος να ενταχθεί στο επίδομα ανεργίας, κατά 50 ημέρες (δηλαδή από 125 ΗΑ που είναι σήμερα, αυξάνονται στις 175). Αυτή και μόνο η προϋπόθεση, αν εφαρμοστεί οριζόντια μετά τη λήξη του πιλοτικού, θα αφήσει εκτός επιδόματος πολλές χιλιάδες δικαιούχους (κινδυνεύουν να μείνουν εκτός επιδόματος πάρα πολύ μεγάλες κατηγορίες εργαζομένων, όπως π.χ αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, εκπαιδευτικοί εργαζόμενοι σε φροντιστήρια, συμβασιούχοι δήμων κλπ). Δεν γνωρίζουμε τι θα προβλεφθεί με τις ισχύουσες σήμερα ευνοϊκότερες περιπτώσεις για το επίδομα ανεργίας, οικοδόμοι (100 ΗΑ) κλπ, καθώς στην πιλοτική δράση δεν υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη».
Την ίδια στιγμή, όπως τονίζει η Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ, η κυβέρνηση «εξαφανίζει το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας και δεν το ενσωματώνει όπως ισχυρίζονται οι προτείνοντες στο νέο σχέδιο για το επίδομα ανεργίας.
Οι προϋποθέσεις που τάσσει η ΚΥΑ (ΦΕΚ 7047/20-12-2024) άρθρο 5 παρ. 2, θέλει 900 ΗΑ με εισφορές υπέρ ανεργίας 50 μήνες πριν τη λήξη ή τη λύση της εργασιακής σχέσης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι 2 τελευταίοι μήνες πριν τη λήξη ή τη λύση της εργασιακής σχέσης, προκειμένου να δύναται να χορηγηθεί επίδομα ανεργίας για 24 μήνες.
Έχουμε δηλαδή επίδομα μακροχρόνιας εργασίας και όχι ανεργίας, αφού η μακροχρόνια ανεργία δεν επιδοτείται αν δεν έχει μια προϋπόθεση την προηγούμενη μακροχρόνια εργασία».
Η Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ υπογραμμίζει ότι ελάχιστοι άνεργοι θα δικαιούνται πλέον το ενσωματωμένο επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας, ενώ σημειώνει ότι με το νέο σχέδιο για το πιλοτικό επίδομα ανεργίας, ούτε το επίδομα αυξάνεται ούτε οι δικαιούχοι.
Αναλυτικά τι αναφέρει η Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ
«Σχετικά με το ΦΕΚ 7047/20-12-2024 και τον καθορισμό των όρων και των προϋποθέσεων της πιλοτικής δράσης της ΔΥΠΑ για την τακτική επιδότηση της ανεργίας επισημαίνουμε τα εξής:
Είναι γεγονός ότι το επίδομα ανεργίας και ο υφιστάμενος τρόπος υπολογισμού του διέθετε μια στιβαρή λογική, ωστόσο χρειαζόταν έναν επαναπροσδιορισμό. Σ' αυτή τη βασική αρχή, συμφωνούμε. Επαναπροσδιορισμό όμως υπέρ των ανέργων, υπέρ των πιο αδύναμων. Με την πιλοτική εφαρμογή για το νέο επίδομα ανεργίας κάτι τέτοιο δεν προκύπτει, όπως θα αναλύσουμε εν συνεχεία.
Καταρχάς, να διευκρινίσουμε ότι το επίδομα ανεργίας λαμβάνει μεσοσταθμικά περίπου το 15% του συνόλου των εγγεγραμμένων ανέργων. Για τον μήνα Νοέμβριο δηλαδή, από τους 962.052 χιλιάδες εγγεγραμμένους ανέργους, επίδομα ανεργίας (όλων των περιπτώσεων) έλαβαν οι 170.851 άνεργοι.
Η κυβέρνηση μέσα από το πιλοτικό πρόγραμμα για το επίδομα ανεργία και σε συνέχεια άλλων νομοθετημάτων ("Δουλειές ξανά" κλπ) προσπαθεί να μειώσει τους δικαιούχους του επιδόματος ανεργίας και να αφήσει εκτός επιδόματος νέους εργαζόμενους ή εργαζόμενους με ευέλικτες μορφές απασχόλησης κλπ, δηλαδή τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων.
Η κυβέρνηση «παίζει» με το τυράκι της εμπροσθοβαρούς καταβολής του επιδόματος, για να μη δούμε τη «φάκα» που θα περικόψει δαπάνες και θα μειώσει δικαιούχους.
1ον) Από τον καθορισμό των όρων και των προϋποθέσεων της πιλοτικής δράσης της ΔΥΠΑ για την τακτική επιδότηση της ανεργίας, προκύπτει η αυστηροποίηση των όρων ένταξης στο επίδομα ανεργίας. Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 4, προϋπόθεση για την ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας (σταθερό μέρος) είναι η πραγματοποίηση 175 ημερών ασφάλισης με εισφορές υπέρ του κλάδου ανεργίας κατά τους 14 μήνες που προηγούνται της λήξης ή λύσης της εργασιακής σχέσης, ενώ σύμφωνα με την παρ. 4 του ίδιου άρθρου, οι 2 τελευταίοι μήνες πριν από τη λήξη ή λύση της εργασιακής σχέσης δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό.
Έχουμε δηλαδή αύξηση των ημερών ασφάλισης, για να μπορεί κάποιος να ενταχθεί στο επίδομα ανεργίας, κατά 50 ημέρες (δηλαδή από 125 ΗΑ που είναι σήμερα, αυξάνονται στις 175). Αυτή και μόνο η προϋπόθεση, αν εφαρμοστεί οριζόντια μετά τη λήξη του πιλοτικού, θα αφήσει εκτός επιδόματος πολλές χιλιάδες δικαιούχους (κινδυνεύουν να μείνουν εκτός επιδόματος πάρα πολύ μεγάλες κατηγορίες εργαζομένων, όπως π.χ αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, εκπαιδευτικοί εργαζόμενοι σε φροντιστήρια, συμβασιούχοι δήμων κλπ). Δεν γνωρίζουμε τι θα προβλεφθεί με τις ισχύουσες σήμερα ευνοϊκότερες περιπτώσεις για το επίδομα ανεργίας, οικοδόμοι (100 ΗΑ) κλπ, καθώς στην πιλοτική δράση δεν υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη.
2ον ) Εξαφανίζει το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας και δεν το ενσωματώνει όπως ισχυρίζονται οι προτείνοντες στο νέο σχέδιο για το επίδομα ανεργίας.
Οι προϋποθέσεις που τάσσει η ΚΥΑ (ΦΕΚ 7047/20-12-2024) άρθρο 5 παρ. 2, θέλει 900 ΗΑ με εισφορές υπέρ ανεργίας 50 μήνες πριν τη λήξη ή τη λύση της εργασιακής σχέσης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι 2 τελευταίοι μήνες πριν τη λήξη ή τη λύση της εργασιακής σχέσης, προκειμένου να δύναται να χορηγηθεί επίδομα ανεργίας για 24 μήνες.
Έχουμε δηλαδή επίδομα μακροχρόνιας εργασίας και όχι ανεργίας, αφού η μακροχρόνια ανεργία δεν επιδοτείται αν δεν έχει μια προϋπόθεση την προηγούμενη μακροχρόνια εργασία.
Με το ισχύον σύστημα για να λάβει κανείς το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας έπρεπε να διαθέτει 2 βασικές προϋποθέσεις:
1. Να έχει εξαντλήσει τη 12μηνη τακτική επιδότησης ανεργίας.
2. Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημά του να μην υπερβαίνει τις 10.000€, το οποίο προσαυξάνεται κατά 586,08€ για κάθε ανήλικο τέκνο.
Αντιλαμβανόμαστε και από εδώ ότι ελάχιστοι άνεργοι θα δικαιούνται πλέον το ενσωματωμένο επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας.
Σχετικά με την ανταποδοτικότητα και την αναλογικότητα του επιδόματος ανεργίας: Είναι αλήθεια ότι το επίδομα ανεργία είναι ασφαλιστικό δικαίωμα. Καταβάλλει δηλαδή ο εργαζόμενος εισφορές υπέρ ανεργίας, για να έχει δικαίωμα, όταν βρεθεί άνεργος, να λάβει επίδομα ανεργίας.
Το επίδομα ανεργίας είναι, λοιπόν, ανταποδοτικό, αλλά όχι αναλογικό και εξατομικευμένο. Η μετατροπή του επιδόματος σε αναλογικό λειτουργεί σε βάρος της πλειοψηφίας των εργαζομένων, που θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο της ανεργίας, αφού η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων είναι φτωχοί και ευέλικτα εργαζόμενοι. Το επίδομα της τακτικής ανεργίας θα έπρεπε να έχει στόχο την στήριξη αυτών των ανέργων που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Το πιλοτικό σχέδιο κάνει ακριβώς το αντίθετο. Για την ακρίβεια αυτό που κάνει είναι να δυσκολεύει πάρα πολύ τη λήψη του επιδόματος και να το καθιστά αποκρουστικό, γραφειοκρατικό και δαιδαλώδες. Με το νέο σχέδιο για το πιλοτικό επίδομα ανεργίας, ούτε το επίδομα αυξάνεται ούτε οι δικαιούχοι.
Οι προτείνοντες το πιλοτικό πρόγραμμα για την τακτική επιδότηση ανεργίας επαίρονται στην ΚΥΑ ότι η εμπροσθοβαρής καταβολή του νέου επιδόματος ανεργίας θα λειτουργήσει ως κίνητρο για την επανένταξη στην αγορά εργασίας. Μα αν ήταν έτσι δεν θα είχαμε στα μητρώα της ΔΥΠΑ μακροχρόνια ανέργους χωρίς επίδομα, που ξεπερνούν τους βραχυχρόνια άνεργους. Αφού δηλαδή οι προτείνοντες το νέο επίδομα ανεργίας ισχυρίζονται ότι όσο λιγότερο επίδομα ανεργίας λαμβάνει κάνεις τόσο περισσότερο πιέζεται να βρει εργασία, γιατί δεν έχουν βρει εργασία οι 815.000 άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα της ΔΥΠΑ, που δεν λαμβάνουν κανένα επίδομα ανεργίας; Γιατί οι 460.000 εγγεγραμμένοι μακροχρόνια άνεργοι που δε λαμβάνουν επίδομα ανεργίας παραμένουν στην ανεργία;
Η κυβέρνηση και η διοίκηση της ΔΥΠΑ θεωρούν ότι η μη οικονομική στήριξη των ανέργων αποτελεί κίνητρο για την εύρεση εργασίας!».
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις Κυκλαδίτισσες που θα αφηγηθούν την ιστορία τους στην αρχαιολογική έκθεση με τίτλο Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων που διοργανώνουν το Υπουργείο Πολιτισμού, μέσω της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, από τις 12 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 4 Μαΐου 2025. Η έκθεση, που θα φιλοξενηθεί στο Μέγαρο Σταθάτου, θα παρουσιαστεί στη συνέχεια αυτούσια στο ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας, το οποίο θα ανοίξει επίσημα τις πύλες του με αυτήν. Επιμελητές της έκθεσης είναι ο Δρ Δημήτρης Αθανασούλης, Διευθυντής Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και οι Επιστημονικοί Διευθυντές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Δρ Παναγιώτης Ιωσήφ, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Radboud της Ολλανδίαςκαι Δρ Ιωάννης Φάππας, Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η πρώτη πανκυκλαδική έκθεση που έχει διοργανωθεί ποτέ, παρουσιάζει την ιστορία μέσα από τα μάτια των γυναικών των Κυκλάδων, από την αρχαιότητα μέχρι το 19ο αιώνα. Μια έκθεση που συγκεντρώνει στην Αθήνα 180 μοναδικά αριστουργήματα από όλα σχεδόν τα μουσεία των νησιών των Κυκλάδων: την Αμοργό, την Άνδρο, τη Δήλο, τη Θήρα, την Ίο, την Κέα, την Κύθνο, τη Μήλο, τη Μύκονο, τη Νάξο, την Πάρο, τη Σέριφο, τη Σίκινο, τη Σίφνο, τη Σύρο, την Τήνο και τη Φολέγανδρο. Ta εκθέματα χρονολογούνται από την πρώιμη προϊστορία μέχρι και τη γέννηση του ελληνικού κράτους. Έργα μοναδικά, τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν ταξιδέψει ποτέ εκτός Κυκλάδων και εκτός του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, ενώ ορισμένα δεν έχουν παρουσιαστεί ποτέ στο κοινό. Δίπλα στα μαρμάρινα κυκλαδικά ειδώλια της πρωτοκυκλαδικής περιόδου του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, ο επισκέπτης θα δει 135 εκθέματα από τις συλλογές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και εκθέματα από το Μουσείο Κανελλοπούλου, το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών, την Εφορεία Παλαιοναθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας και σημαντικές ιδιωτικές συλλογές.
Η έκθεση αποτελεί την πρώτη κοινή δράση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, σε εφαρμογή του Μνημονίου Συνεργασίας που υπογράφτηκε στις 17 Μαΐου 2024 από την Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη και την Πρόεδρο και Διευθύνουσα Σύμβουλο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Σάντρα Μαρινοπούλου, με στόχο τη μελέτη, ανάδειξη και προβολή του κυκλαδικού πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Όπως αναφέρει η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη:«Η έκθεση ”Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων” προσπαθεί να συγκεράσει δύο πάρα πολύ επίκαιρα πράγματα. Το ένα είναι η θέση της γυναίκας διεθνώς και διαχρονικά στην ιστορία και τον πολιτισμό. Το δεύτερο είναι η νησιωτικότητα. Η νησιωτικότητα είναι αυτή που προσδιορίζει -και προσδιόριζε από την προϊστορική περίοδο μέχρι και τις μέρες μας - την πορεία και το ιστορικό γίγνεσθαι των συγκεκριμένων νησιών. Η γυναίκα είναι αυτή η οποία έχει μία ξεχωριστή θέση στη νησιωτική κοινωνία και αυτό αποτυπώνεται είτε μέσω των λατρειών, σε συγκεκριμένες θεότητες είτε στις γραπτές μαρτυρίες, τις επιγραφές των Κυκλάδων, που ακριβώς έχουν διασώσει το ρόλο της γυναίκας, στον ιδιωτικό χώρο -μέσα από πληθώρα κειμένων- είτε στη δημόσια παρουσία της. Ακόμα και από τον τρόπο του πένθους, έτσι όπως το βιώνουν και έτσι όπως εκδηλώνονται, είναι δηλωτικό της θέσης της γυναίκας σε αυτές τις αρχαίες νησιωτικές κοινωνίες. Η γυναίκα, στη συγκεκριμένη έκθεση, είναι η πρωταγωνίστρια στην ιδιωτική και τη δημόσια σφαίρα: Στην οικογένεια, τη θρησκεία, την οικονομία, την πολιτική. Το δίπολο μεταξύ του περιορισμού και της δυναμικής παρουσίας αντανακλά ταυτόχρονα την ανθεκτικότητα, την προσαρμοστικότητα και την ικανότητα των γυναικών των Κυκλάδων να επανακαθορίζουν την ταυτότητα και το ρόλο τους με βάση τις συνθήκες της εκάστοτε εποχής».
Όπως αναφέρει η Πρόεδρος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης,Σάντρα Μαρινοπούλου: «Είμαστε περήφανοι που η πρώτη συνεργασία με το Yπουργείο Πολιτισμού και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, είναι μια μεγάλη αρχαιολογική έκθεση που αφορά τη Γυναίκα. Τη Γυναίκα του Αιγαίου και την ιστορία της, όπως αυτή εξελίχθηκε στο πέρασμα των αιώνων. Η συνδιοργάνωση αυτή με το Υπουργείο σηματοδοτεί την έναρξη μιας σειράς κοινών δράσεων όπως ερευνητικά προγράμματα, συνέδρια, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, επιστημονικές εκδόσεις, ψηφιακές εφαρμογές αλλά και το πρώτο Corpus μαρμάρινων ειδωλίων και αγγείων της πρωτοκυκλαδικής περιόδου που βρίσκονται σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές ανά τον κόσμο. Οι Κυκλαδίτισσες είναι μια “ιστορική” διακυκλαδική έκθεση καθώς συγκεντρώνει για πρώτη φορά τόσα αριστουργήματα των Κυκλάδων μαζί. Για τον λόγο αυτό αποφασίσαμε με το Υπουργείο Πολιτισμού να συνεχίσει το ταξίδι της στις Κυκλάδες, για να εγκαινιάσει το ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θήρας. Είναι και αυτός ένας τρόπος να συμβάλλουμε έμπρακτα στη διάδοση του κυκλαδικού πολιτισμού και να προσφέρουμε πίσω στις Κυκλάδες, καθώς αυτές αποτελούν τον λόγο ύπαρξης του Μουσείου μας».
Θέτοντας στο επίκεντρο τη γυναίκα όπως αυτή αναδεικνύεται μέσα από τις μαρτυρίες του παρελθόντος των Κυκλάδων, η έκθεση επιχειρεί να προσεγγίσει τη θέση των γυναικών στις νησιωτικές κοινωνίες, μέσα από μικρές ή μεγαλύτερες «ανείπωτες» ιστορίες που μας αφηγούνται οι ίδιες, είτε μέσα από τα λόγια τους είτε μέσα από τα υλικά τους κατάλοιπα, σχεδόν πάντα όμως μέσα από τα μάτια των ανδρών της εποχής τους. Η έκθεση φέρνει έτσι στο φως άγνωστους ρόλους των γυναικών στο πέρασμα του χρόνου και πώς οι ρόλοι αυτοί επηρεάστηκαν από τη νησιωτικότητά τους. Θεότητες και μητέρες, ιέρειες, εταίρες, έμποροι, μαχήτριες, διανοούμενες, θρηνωδοί, μάγισσες, μετανάστριες, πρωταγωνιστούν στην έκθεση.
Ο επισκέπτης θα γνωρίσει τις Κυκλαδίτισσες τόσο στο δημόσιο βίο όσο και στην ιδιωτική σφαίρα, στην κοινωνική, πολιτική, θρησκευτική και οικογενειακή ζωή. Μέσα στις δώδεκα ενότητες, παρουσιάζεται η σχέση τους με τον ερωτισμό, τον θάνατο και τον θρήνο, η συμμετοχή τους σε θρησκευτικά δρώμενα και διονυσιακές εορτές, η βία και οι περιορισμοί που τους επέβαλε η κοινότητα.
Ειδώλια και μεγάλου μεγέθους γλυπτά, αγγεία, κοσμήματα, νομίσματα, επιτύμβιες στήλες και επιγραφές με νομικά κείμενα, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, χαρακτικά, χειρόγραφα και εικόνες που χρονολογούνται από τα προϊστορικά έως τα μεταβυζαντινά χρόνια, συνθέτουν το μωσαΪκό της έκθεσης.
Από τα εκθέματα, πολλά από τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενα έκθεσης από μόνα τους, τρία έργα ξεχωρίζουν λόγω μοναδικότητας και μεγέθους: η κολοσσική Κόρη της Θήρας (2,48 μ. ύψος), ένα από τα ελάχιστα σχεδόν ακέραια αρχαϊκά αγάλματα, το οποίο θα εκτεθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η εμβληματική τοιχογραφία από το Ακρωτήρι της Σαντορίνης που παρουσιάζει τις «Γυναίκες στο Άδυτο», έργο μοναδικό και μνημειακών διαστάσεων (μήκους σχεδόν 4 μ.), αλλά και το ελληνιστικό άγαλμα της Ελαφηβόλου Αρτέμιδος από τη Δήλο, το οποίο για πρώτη φορά θα εκτεθεί εκτός του νησιού.
Η έκθεση Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων είναι η δεύτερη της νέας σειράς αρχαιολογικών εκθέσεων «Ανθρώπινες Ιστορίες» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, που προσεγγίζει ιστορίες για τον βίο, τα ήθη και τα έργα θνητών, τα οποία επηρέασαν τη ζωή, τις αντιλήψεις και τη σκέψη των μεταγενέστερων γενεών.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ
Οι Κυκλαδίτισσες διαθέτουν ιστορικά το δυναμισμό που επιβάλει το τοπίο τους: άνυδρο, πετρώδες, απομονωμένο και συνάμα συνδεδεμένο με τα άλλα νησιά, γοητευτικό, μοναδικό. Γυναίκες τολμηρές που συνάπτουν οικονομικές συναλλαγές ή ευεργετούν την κοινότητά τους, ταξιδεύουν από τα πέρατα του κόσμου για να συναντήσουν τη μοίρα τους στην καρδιά του Αρχιπελάγους, δοκιμάζουν τη σχέση τους με το θείο, μεταμορφώνονται σε οσίες και αγίες οι ίδιες. Πάντοτε, επηρεασμένες από τη θάλασσα την ίδια: είτε λόγω των απειλών και των κινδύνων που αυτή εκπροσωπεί, είτε λόγω του πλούτου και της ελευθερίας που προσφέρει.
Γιατί, όμως, οι γυναικείες μορφές από τις Κυκλάδες; Το νησιωτικό σύμπλεγμα προσφέρει πληθώρα πηγών που σχετίζονται με τις γυναίκες και τους πολλαπλούς ρόλους που κλήθηκαν να παίξουν στα νησιά και τις τοπικές κοινωνίες. Ποτέ μέχρι σήμερα δεν επιχειρήθηκε να ειπωθεί η ιστορία τους μέσα από την ανάλυση των αρχαιολογικών, ιστορικών και εθνολογικών τεκμηρίων με τρόπο συνεχή και εύληπτο, ιδιαιτέρως στο πλαίσιο μιας έκθεσης που να απευθύνεται και στο ευρύ κοινό. Η έκθεση θέτει τη γυναίκα των Κυκλάδων στο επίκεντρο όχι μόνο γιατί μπορεί να διηγηθεί την ιστορία των νησιών με έναν διαφορετικό τρόπο σε σχέση με την ιστορία «των ανδρών», αλλά και γιατί οι Κυκλαδίτισσες παρουσιάζουν ενδιαφέρουσες ομοιότητες και διαφοροποιήσεις στους ρόλους τους μέσα στον χρόνο. Είναι αυτές που θεοποιούνται στην προϊστορία και αποτελούν τις θηλυκές και κυρίαρχες εκφράσεις του θείου. Οι γυναίκες που περιθωριοποιούνται στα πρώιμα ιστορικά χρόνια πριν αρχίσουν να καταλαμβάνουν σημαντική έως και κυρίαρχη θέση στην ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο. Είναι εκείνες οι γυναίκες που ταξιδεύουν, που συναντούν την ευτυχία ή τη μοίρα τους στις Κυκλάδες. Οι θεές και αγίες των θρησκειών των νησιών που προσφέρουν ανακούφιση και γιατρειά, θεραπεύτριες, αντικείμενα λατρείας από την μακρινή προϊστορία μέχρι τις μέρες μας. Αυτές που από θεές της φύσης και της μητρότητας μετατρέπονται σε προστάτιδες της θάλασσας και των ναυτικών. Είναι, τέλος, αυτές που επηρέασαν όσο λίγες τη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού κράτους και συνέβαλαν τα μέγιστα στην Ελληνική Επανάσταση ορμώμενες και επηρεασμένες από τη νησιωτικότητα του τόπου τους.
Η έκθεση περιλαμβάνει 12 ενότητες:
1. Ισορροπώντας μεταξύ δύο φύλων
2. Η προέλευση του κόσμου
3. Θεές των Νήσων
4. Θηλυκά Αποτρόπαια
5. Στα Ιερά
6. Θεές της θάλασσας
7. Ταυτότητες γυναικών
8. Από την Οικουμένη στο Αρχιπέλαγος
9. Ερωτισμός
10. Βία
11. Ο θάνατος με τα δικά τους μάτια
12. Πρόσωπα
Η μουσειογραφική μελέτη της έκθεσης εκπονήθηκε από τους τρεις επιμελητές, ενώ για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό υπήρξε στενή συνεργασία τους με την αρχιτέκτονα Δέσποινα Τσάφου και την Κατερίνα Αποστόλου.
Η έκθεση συνοδεύεται από δίτομο κατάλογο ο οποίος περιλαμβάνει δοκίμια σημαντικών μελετητών και εκτενή λήμματα των αντικειμένων της έκθεσης, πολλά από τα οποία δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Ο πρώτος τόμος του καταλόγου αποτελείται από 520 σελίδες και παρουσιάζει όλα τα αντικείμενα της έκθεσης ανά ενότητα. Επίσης, με στόχο την προαγωγή της έρευνας για τις γυναίκες στις Κυκλάδες, θα διοργανωθεί σχετικό επιστημονικό συνέδριο την Άνοιξη.
«Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων»
12 Δεκεμβρίου 2024 μέχρι 4 Μαΐου 2024
Μέγαρο Σταθάτου
Ξεναγήσεις κοινού:
Aπό 21/12 και κάθε Πέμπτη, 18:00 – 19:00 και κάθε Σάββατο και Κυριακή, 13:00 – 14:00
20 άτομα ανά ξενάγηση
Οι κρατήσεις για τις ξεναγήσεις πραγματοποιούνται μόνο ηλεκτρονικά στο cycladic.gr
Το Σωματείο Κατεργασίας Ξύλου & Ναυπηγοξυλουργών καταγγέλλει τραμπούκικη επίθεση και τραυματισμό του προέδρου του σωματείου Τουμανίδη Σταύρου, την ώρα που επέστρεφε από τη δουλειά του.
«Ξέρουμε πολύ καλά ότι πραγματικός στόχος είναι η δράση που αναπτύσσουν καθημερινά τα συνδικάτα μας για την τήρηση των μέτρων προστασίας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς, η πάλη για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το σωματείο και καλεί «το σύνολο των συναδέλφων σε ετοιμότητα για να απαντήσουμε όπως εμείς ξέρουμε, συλλογικά, ενωμένοι σαν γροθιά μέσα από τα σωματεία μας»
Αναλυτικά η ανακοίνωση του σωματείου
«Καταγγέλλουμε την επίθεση και τον τραυματισμό από ενέδρα τραμπούκων που δέχθηκε ο Πρόεδρος του Σωματείου των Ναυπηγοξυλουργών, Τουμανίδης Σταύρος, μέρα μεσημέρι, την ώρα που επέστρεφε από τη δουλειά του, σε κεντρικό σημείο της Νίκαιας.
Ξέρουμε πολύ καλά ότι πραγματικός στόχος είναι η δράση που αναπτύσσουν καθημερινά τα συνδικάτα μας για την τήρηση των μέτρων προστασίας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς, η πάλη για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας.
Είναι όμως δεδομένο ότι καμία τέτοια επίθεση δεν πρόκειται να μας φοβίσει, δεν πρόκειται να μας κάνει να τα διπλώσουμε και να σταματήσουμε τον αγώνα μας.
Όλοι όσοι οπλίζουν τα χέρια των τραμπούκων - φυσικών αυτουργών θα πρέπει να γνωρίζουν ότι θα έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκουν. Θα μας βρουν πιο έτοιμους, πιο αποφασισμένους από πριν.
Καλούμε το σύνολο των συναδέλφων σε ετοιμότητα για να απαντήσουμε όπως εμείς ξέρουμε, συλλογικά, ενωμένοι σαν γροθιά μέσα από τα σωματεία μας. Η απάντηση μας θα είναι άμεση για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας απέναντι σε κυβέρνηση, εφοπλιστές και εργολάβους.
Facebook: 
