Σε διαρκή ετοιμότητα βρίσκεται η Βενεζουέλα, μετά τις απειλές του Ντόναλντ Τραμπ για χερσαίες επιχειρήσεις στη χώρα, αλλά και για τη διεξαγωγή μυστικών επιχειρήσεων από τη CIA.

O υπουργός Άμυνας της Βενεζουέλας, Βλαντίμιρ Παδρίνο ανακοίνωσε χθες πως η χώρα του διεξήγαγε στρατιωτικά γυμνάσια για την προστασία των ακτών τους.

Προηγουμένως, η Ουάσιγκτον είχε διαμηνύσει στη Βενεζουέλα ότι «κάθε προσπάθεια εισχώρησης ή αποσταθεροποίησης θα καταρρεύσει», με τον Παδρίνο να αναφέρει πως «διεξάγουμε άσκηση υπεράσπισης των ακτών, που άρχισε πριν από 72 ώρες… για να προστατευτούμε όχι μόνο από στρατιωτικές απειλές ευρείας κλίμακας, αλλά και από τη διακίνηση ναρκωτικών, τις τρομοκρατικές απειλές και τις μυστικές επιχειρήσεις με σκοπό την αποσταθεροποίηση… της χώρας».

Σημειώνεται πως χθες, δημοσίευμα του CNN είχε αποκαλύψει σχέδια του Τραμπ για χερσαία πλήγματα εναντίον «καρτέλ των ναρκωτικών» που κατ’ αυτόν δρουν στη Βενεζουέλα.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο να εξαπολύσει επιθέσεις σε εγκαταστάσεις παραγωγής κοκαΐνης και σε διαύλους διακίνησης ναρκωτικών μέσα στη Βενεζουέλα, αν και ακόμη δεν έχει λάβει οριστική απόφαση, σύμφωνα με τρεις Αμερικανούς αξιωματούχους που μίλησαν στο CNN.

Τα «δημόσια σημάδια» της Παρασκευής έδειχναν προς πιθανή σημαντική στρατιωτική κλιμάκωση. Ο Υπουργός Πολέμου Πιτ Χέγκσεθ διέταξε την πιο προηγμένη ομάδα κρούσης αεροπλανοφόρων του αμερικανικού Ναυτικού, η οποία σταθμεύει αυτή την περίοδο στην Ευρώπη, να κινηθεί προς την Καραϊβική, στο πλαίσιο μιας ευρείας συγκέντρωσης αμερικανικών δυνάμεων. Παράλληλα, ο Τραμπ φέρεται να έχει εγκρίνει τη διεξαγωγή μυστικών επιχειρήσεων από τη CIA στη Βενεζουέλα.

Παρά τις στρατιωτικές προετοιμασίες, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο μιας διπλωματικής προσέγγισης με τη Βενεζουέλα, προκειμένου να περιοριστεί η διακίνηση ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ, όπως ανέφεραν δύο αξιωματούχοι. Αυτό ισχύει ακόμη και μετά τη διακοπή των επαφών με τον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο τις τελευταίες εβδομάδες. Αν και η Βενεζουέλα δεν θεωρείται κύρια πηγή κοκαΐνης, η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί έντονα να συνδέσει τον Μαδούρο με τα καρτέλ ναρκωτικών.

«Υπάρχουν σχέδια υπό εξέταση από τον πρόεδρο», δήλωσε ένας κυβερνητικός αξιωματούχος, προσθέτοντας πως «δεν έχει αποκλειστεί η διπλωματία». Ένας δεύτερος ανέφερε ότι έχουν παρουσιαστεί πολλές προτάσεις, ενώ τρίτος αξιωματούχος τόνισε πως ο σχεδιασμός συνεχίζεται σε όλα τα επίπεδα της κυβέρνησης, με έμφαση στις επιχειρήσεις κατά των ναρκωτικών στη Βενεζουέλα.

Μαδούρο: Οι ΗΠΑ μηχανεύονται νέο αιώνιο πόλεμο

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «προετοιμάζουν πόλεμο» εναντίον της χώρας του, επικρίνοντας την ανάπτυξη αμερικανικών στρατιωτικών μέσων —ανάμεσά τους και ενός αεροπλανοφόρου— στην Καραϊβική. «Μηχανεύονται νέο αιώνιο πόλεμο, υπόσχονταν πως δεν θα αρχίσουν ποτέ ξανά πόλεμο και κατασκευάζουν έναν πόλεμο τον οποίο θα αποτρέψουμε», δήλωσε σε ομιλία του που μεταδόθηκε από τα κρατικά μέσα.

Από τον Σεπτέμβριο, η Ουάσιγκτον πραγματοποιεί αεροπορικά πλήγματα εναντίον ταχύπλοων που θεωρεί ότι χρησιμοποιούνται από διακινητές, κυρίως στην Καραϊβική και πλέον και στον Ειρηνικό. Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει πολεμικά πλοία, μαχητικά αεροσκάφη, drones και χιλιάδες στρατιώτες στην Καραϊβική και τον Κόλπο του Μεξικού. Πρόσφατα ανακοινώθηκε πως το αεροπλανοφόρο USS Gerald R. Ford, το μεγαλύτερο στον κόσμο, κινείται προς την περιοχή.

Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, η ενισχυμένη παρουσία στην περιοχή της Νότιας Διοίκησης (USSOUTHCOM) θα ενδυναμώσει την ικανότητα των ΗΠΑ να εντοπίζουν, να παρακολουθούν και να εξουδετερώνουν εγκληματικές δραστηριότητες που απειλούν την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών και του Δυτικού Ημισφαιρίου.

Η αμερικανική κυβέρνηση κατηγορεί τον Μαδούρο ότι ηγείται καρτέλ διακίνησης ναρκωτικών, ενώ το Καράκας αντιτείνει ότι αυτή η κατηγορία αποτελεί πρόσχημα για την ανατροπή του καθεστώτος και την εκμετάλλευση των πετρελαϊκών πόρων της χώρας. Ο Μαδούρο απέρριψε τις κατηγορίες, λέγοντας πως η Βενεζουέλα είναι «χώρα ειρήνης» χωρίς παραγωγή φύλλων κόκας ή κοκαΐνης και ότι έχει εξαλείψει πλήρως τη διέλευση ναρκωτικών από την επικράτειά της.

Μέχρι στιγμής, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον δέκα επιδρομές —εννέα στην Καραϊβική και μία στον Ειρηνικό— που έχουν προκαλέσει τον θάνατο 43 ανθρώπων, σύμφωνα με στοιχεία του Γαλλικού Πρακτορείου βάσει επίσημων ανακοινώσεων της Ουάσιγκτον.

ΜΑΡΙΑ ΡΑΝΤΟΥ

Η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης 2025 στη Μαρία Κορίνα Ματσάδο, ηγέτιδα της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα, προκάλεσε ενθουσιασμό στη Δύση και ταυτόχρονα, αντιδράσεις και προβληματισμό για τις πραγματικές πολιτικές προεκτάσεις της επιλογής αυτής.

Η επιτροπή των Νόμπελ ανακοίνωσε ότι τιμά τη Ματσάδο «για την ακούραστη δουλειά της στην προώθηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων για τον λαό της Βενεζουέλας και για τον αγώνα της να επιτύχει μια δίκαιη και ειρηνική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία».

Ωστόσο, για πολλούς, η βράβευση αυτή δεν είναι απλώς μια ηθική αναγνώριση. Αντιθέτως, εκλαμβάνεται ως πολιτικό μήνυμα, ένα σημείο πίεσης προς το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο και μια έμμεση ενίσχυση της πιο σκληρής αντιμαδουρικής πτέρυγας.

Μια βραβευμένη αλλά πολωτική φιγούρα

Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο δεν είναι τυχαίο πρόσωπο στη βενεζουελάνικη πολιτική σκηνή. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, μέσα από την οργάνωση Súmate, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των κινητοποιήσεων κατά του Ούγκο Τσάβες, με σημαία την «αποκατάσταση της δημοκρατίας». Ωστόσο, η δράση της υπήρξε πάντοτε στενά συνδεδεμένη με τις πιο συντηρητικές και φιλοαμερικανικές δυνάμεις της χώρας.

Πολιτικός με σαφές φιλελεύθερο, αντικρατικιστικό υπόβαθρο, η Ματσάδο έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ της ελεύθερης αγοράς, της ιδιωτικοποίησης της ενέργειας και των μεγάλων φυσικών πόρων της Βενεζουέλας, αλλά και υπέρ της σκληρής στάσης απέναντι στο σοσιαλιστικό μοντέλο.

Η ιδεολογική της γραμμή ευθυγραμμίζεται με αυτήν των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ έχει εκφράσει τη στήριξή της στον Ντόναλντ Τραμπ και τις πολιτικές του για τη Λατινική Αμερική.

Το Νόμπελ ως πολιτικό εργαλείο

Δεν είναι λίγοι όσοι θεωρούν πως η φετινή επιλογή της Νορβηγικής Επιτροπής ξεπερνά τα όρια του ανθρωπιστικού συμβολισμού και μετατρέπεται σε πολιτική δήλωση.

Σε μια περίοδο που η Βενεζουέλα επιχειρεί να επανέλθει στη διεθνή σκηνή μέσω της σταδιακής αποκλιμάκωσης των κυρώσεων, η απονομή του Νόμπελ στη Ματσάδο μοιάζει να επαναφέρει το αφήγημα του «καλού αντιφρονούντα» απέναντι στον «κακό δικτάτορα».

Η ίδια, παρότι μιλά για ειρηνική μετάβαση, έχει επανειλημμένα ταχθεί υπέρ της εξωτερικής παρέμβασης και της διεθνούς απομόνωσης της κυβέρνησης Μαδούρο.

Η στάση αυτή, σε συνδυασμό με τις διασυνδέσεις της με επιχειρηματικούς κύκλους και πολιτικές δεξαμενές σκέψης της Ουάσιγκτον, γεννά ερωτήματα για το κατά πόσο η βράβευσή της αντανακλά μια πραγματική ειρηνευτική πορεία ή μια γεωπολιτική επιλογή με ηθικό περιτύλιγμα.

Οι υποστηρικτές της Ματσάδο την παρουσιάζουν ως σύμβολο θάρρους, μια γυναίκα που αντιστάθηκε σε ένα αυταρχικό καθεστώς. Οι επικριτές της, όμως, επισημαίνουν ότι το Νόμπελ Ειρήνης δεν μπορεί να αγνοεί την ταξική και πολιτική διάσταση του βενεζουελάνικου δράματος.

Η ίδια προέρχεται από την οικονομική ελίτ της χώρας και εκπροσωπεί ένα μοντέλο πολιτικής σκέψης που, για πολλούς, δεν απηχεί τη φωνή των φτωχότερων στρωμάτων που στήριξαν επί χρόνια τον τσαβισμό. Η βράβευσή της, επομένως, μπορεί να εκληφθεί ως ιδεολογική επιδοκιμασία της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης και όχι ως ουδέτερη αναγνώριση ειρηνευτικού έργου.

Το Νόμπελ Ειρήνης με πολιτικό πρόσημο

Η ιστορία του Νόμπελ Ειρήνης είναι γεμάτη από πολιτικά φορτισμένες επιλογές, από τον Χένρι Κίσινγκερ μέχρι τον Μπαράκ Ομπάμα. Η περίπτωση της Μαρία Κορίνα Ματσάδο φαίνεται να προστίθεται σε αυτήν τη μακρά λίστα, επαναφέροντας το ερώτημα. Είναι το Νόμπελ Ειρήνης πραγματικά ουδέτερο ή εργαλείο πολιτικής νομιμοποίησης;

Η απάντηση ίσως κρύβεται όχι τόσο στο πρόσωπο της Ματσάδο, όσο στη χρονική συγκυρία της βράβευσης και στο ποιον εξυπηρετεί το μήνυμα που στέλνει.

Για τη Δύση, μια «ειρηνική» αντιπολιτευόμενη στη Βενεζουέλα είναι μια βολική αφήγηση. Για τη Βενεζουέλα, όμως, η πραγματική ειρήνη παραμένει μια δύσκολη, εσωτερική υπόθεση, πολύ πιο σύνθετη από τις διεθνείς επικοινωνιακές επιβραβεύσεις.

Πηγή: koutipandoras.gr

Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο κάλεσε χθες, την εθνοφυλακή και «όλο τον λαό» της χώρας του να «κινητοποιηθούν» κατά της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Απηύθυνε την έκκληση αυτή, αφού η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε επιχείρηση κατά της «διακίνησης ναρκωτικών» στην Καραϊβική, με τη συμμετοχή ναυτικών, αεροπορικών και χερσαίων στοιχείων. Σύμφωνα με πηγές στην αμερικανική κυβέρνηση, θα αναπτυχθούν τρία ελικοπτεροφόρα αποβατικά, τρία αντιτορπιλικά εφοδιασμένα με πυραύλους και το σύστημα Aegis, τουλάχιστον ένα υποβρύχιο και άλλοι πόροι ανοικτά της Βενεζουέλας.

«Έκρινα αναγκαίο και σκόπιμο το Σάββατο και την Κυριακή να οργανώσουμε μεγάλες κινητοποιήσεις (…) για να πούμε στον ιμπεριαλισμό: Φτάνει πια με τις απειλές σας! Η Βενεζουέλα σας απορρίπτει, η Βενεζουέλα θέλει ειρήνη!», είπε ο Ν.Μαδούρο σε τελετή κατά τη διάρκεια της οποίας παρασημοφόρησε εθνοφρουρούς.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Ν.Μαδούρο είχε ήδη πει πως ενεργοποιεί ειδικό σχέδιο που προβλέπει την ανάπτυξη 4,5 εκατομμυρίων εθνοφρουρών σε «όλη» την επικράτεια της Βενεζουέλας.

Ο Ν.Μαδούρο ανήγγειλε ακόμη συνεδρίαση με όλους τους φορείς του συστήματος «εθνικής άμυνας» για να «προσαρμοστούν» επιχειρησιακά σχέδια.

Κατά δημοσιεύματα του Τύπου στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Ν.Τραμπ σκοπεύει να στείλει κάπου 4.000 πεζοναύτες στην περιοχή.

Η Ουάσιγκτον τον κατηγορεί πως είναι επικεφαλής αυτού που αποκαλεί Cártel de los Soles («καρτέλ των ήλιων»), εγκληματική οργάνωση στην οποία εμπλέκονται επίσης στελέχη της κυβέρνησής του και του στρατού.

Αυξάνεται επικίνδυνα η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Βενεζουέλας, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ διέταξε να σταλούν τρία πολεμικά πλοία στα ανοικτά των ακτών της Βενεζουέλας, στο πλαίσιο των προσπαθειών για την καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών, όπως υποστηρίζει.

Η συγκεκριμένη αποστολή έρχεται σε μια στιγμή όπου η αμερικανική κυβέρνηση εντείνει την πίεση στον ηγέτη της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο, διπλασιάζοντας την αμοιβή για την σύλληψή του σε 50 εκατομμύρια δολάρια νωρίτερα αυτό το μήνα.

Κατά πηγές του Reuters, οι οποίες εκφράστηκαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν, τα σκάφη USS San Antonio, USS Iwo Jima και USS Fort Lauderdale, με 4.500 μέλη του αμερικανικού στρατιωτικού προσωπικού, ανάμεσά τους 2.200 πεζοναύτες, αναμένεται να έχουν καταφθάσει στην περιοχή πιθανόν από την Κυριακή.

Εκτός αυτών έχουν διαταχθεί να πλεύσουν στην περιοχή άλλα τουλάχιστον τρία πολεμικά, τα USS Gravely, USS Jason Dunham και USS Sampson. Πρόκειται για αντιτορπιλικά εφοδιασμένα με κατευθυνόμενους πυραύλους και με το σύστημα Aegis, κλάσης Arleigh Burke. Επίσης στην περιοχή αναμένεται τουλάχιστον ένα υποβρύχιο.

Σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, προβλέπεται να σταλούν στην περιοχή κοντά στις ακτές της Βενεζουέλας συνολικά περίπου 4.000 πεζοναύτες.

Η Ουάσιγκτον, η οποία δεν αναγνωρίζει τις δύο τελευταίες εκλογικές νίκες του Μαδούρο, τον κατηγορεί ότι ηγείται της συμμορίας διακίνησης κοκαΐνης Cartel de los Soles.

Ο Λευκός Οίκος είχε δηλώσει την Τρίτη ότι ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει «κάθε μέσο» για να σταματήσει το εμπόριο ναρκωτικών, όταν ρωτήθηκε για την πιθανότητα αποστολής αμερικανικών στρατευμάτων στη Βενεζουέλα.

«Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει είναι πολύ σαφής και συνεπής, είναι έτοιμος να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο της αμερικανικής δύναμης για να σταματήσει την εισροή ναρκωτικών στη χώρα μας και να φέρει τους υπεύθυνους ενώπιον της δικαιοσύνης», είχε δηλώσει η εκπρόσωπος Τύπου Καρολάιν Λίβιτ.

Η ίδια χαρακτήρισε την κυβέρνηση της Βενεζουέλας «ναρκοτρομοκρατικό καρτέλ», και τον πρόεδρο Μαδούρο «φυγόδικο αρχηγό αυτού του καρτέλ».

Ο Μαδούρο δήλωσε πάντως τη Δευτέρα ότι θα αναπτύξει 4,5 εκατομμύρια μέλη της πολιτοφυλακής σε όλη τη Βενεζουέλα ως απάντηση στις «απειλές» των ΗΠΑ.

Σε μια συγκλονιστική εξέλιξη που αναδεικνύει τις ανθρώπινες διαστάσεις της αμερικανικής αντι-μεταναστευτικής πολιτικής, η Myrelis Casique López, κάτοικος μιας φτωχής συνοικίας του Μαρακάι της Βενεζουέλας, αναγνώρισε τον 24χρονο γιο της Francisco José García Casique σε πλάνα από φυλακή του Ελ Σαλβαδόρ, 2.300 χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα του.

Η μητέρα, που περίμενε την επιστροφή του γιου της μετά από 18 μήνες απουσίας στις ΗΠΑ, βρέθηκε αντιμέτωπη με μια οδυνηρή πραγματικότητα. Αντί να τον υποδεχθεί στο αεροδρόμιο του Καράκας όπως της είχε πει, τον είδε σε τηλεοπτικό ρεπορτάζ να βρίσκεται αλυσοδεμένος στο Κέντρο Κράτησης Τρομοκρατών (Cecot) του Ελ Σαλβαδόρ.

Το περιστατικό αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης επιχείρησης της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία απέλασε 238 Βενεζουελάνους, χαρακτηρίζοντάς τους ως μέλη της συμμορίας Tren de Aragua.

Η συγκεκριμένη εγκληματική οργάνωση πρόσφατα χαρακτηρίστηκε ως τρομοκρατική από τον Λευκό Οίκο και κατηγορείται για σωρεία εγκλημάτων, από εμπορία ανθρώπων μέχρι διακίνηση ναρκωτικών και δολοφονίες.

Στα δραματικά πλάνα που μεταδόθηκαν, οι κρατούμενοι εμφανίζονται με ξυρισμένα κεφάλια και αλυσίδες στα χέρια και τα πόδια, συνοδευόμενοι από βαριά οπλισμένες δυνάμεις ασφαλείας. Η εικόνα αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις διαβεβαιώσεις των οικογενειών τους, που υποστηρίζουν ότι πρόκειται για απλούς εργαζόμενους που αναζητούσαν μια καλύτερη ζωή.

Η υπόθεση του Francisco García είναι ενδεικτική. Σύμφωνα με τη μητέρα του, εγκατέλειψε τη Βενεζουέλα το 2019 αρχικά για το Περού, αναζητώντας νέες ευκαιρίες εν μέσω της πολύπλευρης κρίσης που μαστίζει τη χώρα του. Τον Σεπτέμβριο του 2023 πέρασε παράνομα στις ΗΠΑ, όπου εργαζόταν ως κουρέας.

Οι αμερικανικές αρχές μετανάστευσης επιμένουν ότι οι κρατούμενοι “ελέγχθηκαν προσεκτικά” και επιβεβαιώθηκε η συμμετοχή τους στη συμμορία πριν από την απέλασή τους. Ωστόσο, όπως παραδέχτηκε αξιωματούχος της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE), πολλοί από τους απελαθέντες δεν έχουν ποινικό μητρώο στις ΗΠΑ.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η χρήση του Νόμου περί Αλλοδαπών Εχθρών του 1798, που επικαλέστηκε ο πρόεδρος Τραμπ για την απέλαση των ανδρών χωρίς δικαστική διαδικασία. Ο νόμος αυτός είχε χρησιμοποιηθεί τελευταία φορά σε περίοδο πολέμου.

Το περιστατικό έχει προκαλέσει κύμα φόβου στην κοινότητα των Βενεζουελάνων στις ΗΠΑ. Η Adelys Ferro, εκτελεστική διευθύντρια του Venezuelan-American Caucus, εκφράζει την ανησυχία της κοινότητας: «Φυσικά και φοβόμαστε. Είμαστε τρομοκρατημένοι. Θέλουμε κάθε μέλος της TdA να πληρώσει για τα εγκλήματά του, αλλά δεν γνωρίζουμε ποια είναι τα κριτήρια».

Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω με τον τερματισμό του καθεστώτος Προσωρινής Προστατευόμενης Κατάστασης (TPS) για τους Βενεζουελάνους από την κυβέρνηση Τραμπ. Το πρόγραμμα λήγει επίσημα στις 7 Απριλίου και θα μπορούσε να επηρεάσει σχεδόν 350.000 Βενεζουελάνους που ζουν στις ΗΠΑ.

Η περίπτωση του 25χρονου Yilber, που έφτασε στις ΗΠΑ το 2022 μετά από ένα επικίνδυνο ταξίδι μέσω Κεντρικής Αμερικής και Μεξικού, αντικατοπτρίζει την αβεβαιότητα που επικρατεί.

«Έφυγα από τη Βενεζουέλα λόγω της καταπίεσης και της ανασφάλειας. Η γειτονιά μου στο Καράκας είχε συμμορίες» λέει στο BBC. «Τώρα δεν ξέρω τι θα συμβεί εδώ».

Το ζήτημα έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις στους κόλπους της βενεζουελάνικης κοινότητας των ΗΠΑ, με πολλούς να εκφράζουν την ανησυχία τους για τις μεθόδους ταυτοποίησης των υποτιθέμενων μελών συμμοριών. Ο Brian de la Vega, γνωστός δικηγόρος μετανάστευσης στη Φλόριντα, επισημαίνει ότι «το επίπεδο απόδειξης είναι πολύ χαμηλό».

Η υπόθεση συνεχίζει να εξελίσσεται, με τις οικογένειες των κρατουμένων να αγωνίζονται για την απελευθέρωσή τους και τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί με αυξανόμενη ανησυχία τις εξελίξεις στο ζήτημα των απελάσεων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο Νικολάς Μαδούρο ορκίστηκε για τρίτη φορά πρόεδρος της Βενεζουέλας, εν μέσω θύελλας αντιδράσεων και βαθιάς κρίσης της χώρας εδώ και χρόνια.

«Ορκίζομαι ότι η νέα προεδρική θητεία θα είναι αυτή της ειρήνης», δήλωσε ενώπιον του προέδρου της Συνέλευσης Χόρχε Ροντρίγκες ο οποίος στη συνέχεια δήλωσε: «Ορκίζεστε ως συνταγματικός πρόεδρος».

Η επανεκλογή του Μαδούρο αμφισβητήθηκε τόσο από την αντιπολίτευση που μιλά για «νοθεία», όσο και από τις ΗΠΑ που αναγνωρίζουν ως νικητή τον ηγέτη της δεξιάς αντιπολίτευσης, Εντμούντο Γκονζάλες, και, σύμφωνα με το BBC, προσφέρουν αμοιβή ύψους 25 εκατομμυρίων δολαρίων για τη σύλληψη ή την καταδίκη του εκλεγμένου προέδρου της Βενεζουέλας.

Η τελετή ορκωμοσίας του Μαδούρο επισκιάστηκε από την κατακραυγή σημαντικού μέρους της διεθνούς κοινότητας και της εγχώριας αντιπολίτευσης.

Επικηρύξεις έχουν εκδοθεί επίσης για πληροφορίες που θα οδηγήσουν στην σύλληψη ή την καταδίκη του υπουργού Εσωτερικών Διοσδάδο Καμπέγιο, ενώ υπάρχει και νέα αμοιβή ύψους 15 εκατ. δολαρίων για τον υπουργό Άμυνας, Βλάντιμιρ Παδρίνο.

Το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε κυρώσεις κατά 15 ανώτατων αξιωματούχων της Βενεζουέλας, περιλαμβανομένων δικαστικών, στελεχών των δυνάμεων ασφαλείας και στρατιωτικών.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών, τα άτομα στα οποία επιβλήθηκαν οι κυρώσεις είναι υπεύθυνα για την «υπονόμευση της Δημοκρατίας, του κράτους Δικαίου και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Τρεις Αμερικανοί, δύο Ισπανοί και ένας Τσέχος συνελήφθησαν στη Βενεζουέλα ως ύποπτοι για σχέδιο αποσταθεροποίησης της λατινοαμερικανικής χώρας.

Εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών είπε το βράδυ του Σαββάτου ότι ενημερώθηκε για τη «σύλληψη» ενός «αμερικανού στρατιωτικού» στη Βενεζουέλα και αναφέρθηκε σε «ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες για την κράτηση άλλων δύο αμερικανών υπηκόων». Απέρριψε όμως κατηγορηματικά τις κατηγορίες του Καράκας περί «εμπλοκής» των ΗΠΑ σε «συνωμοσία» με στόχο την «ανατροπή» της κυβέρνησης Μαδούρο.

Η υπόθεση αναμένεται να επιδεινώσει περαιτέρω τις σχέσεις του Καράκας με την Ουάσινγκτον και τη Μαδρίτη, στον απόηχο των αμφισβητούμενων προεδρικών εκλογών του Ιουλίου στη Βενεζουέλα.

Ο βενεζουελάνος υπουργός Εσωτερικών είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι οι δύο Ισπανοί φέρονται να συνδέονται με τις ισπανικές μυστικές υπηρεσίες και να σχεδίαζαν τη δολοφονία ενός δημάρχου.

Τον ισχυρισμό αυτόν απέρριψε η ισπανική κυβέρνηση, όπως μεταδίδουν μέσα ενημέρωσης στη χώρα της Ιβηρικής.

Σχέδιο δολοφονίας Μαδούρο;

Ο Καμπέγιο κατηγόρησε επίσης τρεις Αμερικανούς και έναν Τσέχο για ανάμειξη σε τρομοκρατικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων για τη δολοφονία του προέδρου Νικολάς Μαδούρο και άλλων αξιωματούχων.

«Αυτές οι ομάδες επιδιώκουν να αρπάξουν τον πλούτο της χώρας και εμείς, ως κυβέρνηση, θα απαντήσουμε σθεναρά σε κάθε απόπειρα αποσταθεροποίησης», είπε ο Καμπέγιο. Ο υπουργός Εσωτερικών της Βενεζουέλας συμπλήρωσε ότι κατασχέθηκαν περίπου 400 τυφέκια που προέρχονταν από τις ΗΠΑ.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ δεν εμπλέκονται σε απόπειρα ανατροπής του προέδρου της Βενεζουέλας. «Οι ισχυρισμοί περί εμπλοκής των ΗΠΑ σε σχέδιο συνωμοσίας για την ανατροπή του Μαδούρο είναι κατηγορηματικά ψευδείς», ανέφερε εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών και πρόσθεσε ότι «οι ΗΠΑ εξακολουθούν να υποστηρίζουν μια δημοκρατική λύση στην πολιτική κρίση στη Βενεζουέλα», σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Οργή από την Ισπανία

Αξιωματούχος του ισπανικού υπουργείου Εξωτερικών είπε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι η Μαδρίτη ζήτησε από το Καράκας περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υπόθεση: «Η ισπανική πρεσβεία ενημέρωσε την κυβέρνηση της Βενεζουέλας ότι ζητεί πρόσβαση στους κρατούμενους προκειμένου να επαληθεύσει την ταυτότητα και την εθνικότητά τους, καθώς και να πληροφορηθεί τις κατηγορίες που τους βαρύνουν».

Οι δύο Ισπανοί συνελήφθησαν ενώ έβγαζαν φωτογραφίες στην πόλη Πουέρτο Αγιακούτσο, είπε ο υπουργός Εσωτερικών της Βενεζουέλας.

Την Πέμπτη η Βενεζουέλα ανακάλεσε την πρέσβειρά της στην Ισπανία για διαβουλεύσεις, ενώ κάλεσε τον ισπανό πρεσβευτή να δώσει εξηγήσεις στο υπουργείο Εξωτερικών μετά τη δήλωση της ΥΠΕΞ της Ισπανίας περί «δικτατορίας» Μαδούρο.

Το Καράκας εξοργίστηκε επίσης από την απόφαση του ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ να συναντήσει τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης στις προεδρικές εκλογές της Βενεζουέλας, τον Εδμούνδο Γκονσάλες Ουρούτια, στον οποίο παραχωρήθηκε πολιτικό άσυλο στη Μαδρίτη.

«Η Ισπανία αρνείται και απορρίπτει απολύτως κάθε υπαινιγμό ότι εμπλέκεται σε επιχείρηση πολιτικής αποσταθεροποίησης στη Βενεζουέλα», ανέφερε η πηγή του ισπανικού υπουργείου Εξωτερικών.

«Η κυβέρνηση έχει επιβεβαιώσει ότι οι (δύο Ισπανοί πολίτες) που συνελήφθησαν δεν ανήκουν στην εθνική υπηρεσία πληροφοριών ή σε άλλον κρατικό οργανισμό. Η Ισπανία υπερασπίζεται μια δημοκρατική και ειρηνική λύση στην κατάσταση στη Βενεζουέλα», είπε η πηγή.

Ποιοι είναι οι Ισπανοί συλληφθέντες

Οι συλλήψεις ενδέχεται να επιδεινώσουν τις ήδη τεταμένες σχέσεις της Βενεζουέλας και την Ισπανία και τις ΗΠΑ έπειτα από τις αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές του Ιουλίου.

Ο υπουργός Εσωτερικών της Βενεζουέλας Καμπέγιο είπε χθες σε συνέντευξη Τύπου οι δύο Ισπανοί φέρονται να συνδέονται με τις ισπανικές μυστικές υπηρεσίες και να σχεδίαζαν τη δολοφονία ενός δημάρχου.

Τους κατονόμασε ως Χοσέ Μαρία Μπασόα και Αντρές Μαρτίνεθ Αντάσνε, ενώ η κρατική τηλεόραση μετέδωσε φωτογραφίες τους.

ΗΠΑ και η CIA απορρίπτουν τις κατηγορίες

Οι Ηνωμένες Πολιτείες απορρίπτουν τους ισχυρισμούς της Βενεζουέλας ότι η CIA σχεδίασε τη δολοφονία του Προέδρου Νικολάς Μαδούρο και άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων της κυβέρνησης.

Ο Καμπέγιο δήλωσε ότι η CIA ηγείται αυτής της επιχείρησης και πως περισσότερα από 400 όπλα κατασχέθηκαν, ενώ οι κρατούμενοι φέρεται να είχαν επαφές με Γάλλους μισθοφόρους από την Ανατολική Ευρώπη. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, όπως μεταδίδει το BBC, οι συλληφθέντες σχεδίαζαν τρομοκρατικές ενέργειες και είχαν στόχο να επιτεθούν κατά του Μαδούρο, της αντιπροέδρου Ντέλσι Ροντρίγκες, καθώς και άλλων αξιωματούχων της κυβέρνησης και του κόμματος.

Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν κατηγορηματικά τις κατηγορίες αυτές. Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι οι ισχυρισμοί της Βενεζουέλας είναι «απολύτως ψευδείς» και ότι η αμερικανική κυβέρνηση συνεχίζει να υποστηρίζει μια δημοκρατική λύση στην πολιτική κρίση της χώρας.

Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας ανακοίνωσε ότι ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης για την προεδρία, Εντμούντο Γκονζάλες, εγκατέλειψε τη χώρα, ζητώντας άσυλο στην Ισπανία.

Σε βάρος του κ. Γκονζάλες είχε εκδοθεί πριν από λίγες ημέρες ένταλμα σύλληψης με αφορμή την αμφισβήτηση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών του Ιουλίου - στις οποίες το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο (CNE) που ελέγχεται από την κυβέρνηση ανακήρυξε νικητή τον Νικολάς Μαδούρο.

Η αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας Ντέλσι Ροντρίγκες δήλωσε σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι αφού «οικειοθελώς» αναζήτησε καταφύγιο στην ισπανική πρεσβεία στο Καράκας πριν από μερικές ημέρες, ο κ. Γκονζάλες ζήτησε από την ισπανική κυβέρνηση πολιτικό άσυλο.

Πρόσθεσε ότι το Καράκας είχε συμφωνήσει στο ασφαλές πέρασμά του και ότι είχε φύγει.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ισπανία, Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες, δήλωσε ότι ο κ. Γκονζάλες αναχώρησε από τη χώρα μετά από δικό του αίτημα και με αεροπλάνο της ισπανικής Πολεμικής Αεροπορίας. Πρόσθεσε ότι η ισπανική κυβέρνηση είναι αφοσιωμένη στα πολιτικά δικαιώματα όλων των Βενεζουελάνων. Ο κ. Γκονζάλες έλαβε πολιτικό άσυλο εκεί, αναφέρει η εφημερίδα El País.

Ένας δικηγόρος του κ. Γκονζάλες επιβεβαίωσε στο Γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων AFP ότι είχε φύγει από τη χώρα για την Ισπανία, αλλά δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.

Ενώ έχει αναχωρήσει, δυνάμεις ασφαλείας στη Βενεζουέλα έχουν περικυκλώσει την πρεσβεία της Αργεντινής στην πρωτεύουσα Καράκας. Εκεί έχουν εγκατασταθεί έξι πολιτικοί αντίπαλοι του προέδρου Μαδούρο. 

Η αντιπολίτευση κατηγόρησε τον Μαδούρο για νοθεία των εκλογών και σχυρίστηκε ότι είχε αποδείξεις ότι ο Γκονζάλες είχε κερδίσει με άνετη διαφορά.

Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αρκετών χωρών της Λατινικής Αμερικής, αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν τον Πρόεδρο Μαδούρο ως νικητή χωρίς το Καράκας να δημοσιοποιήσει λεπτομερή στοιχεία για την ψηφοφορία.

Ο κ. Γκονζάλες κρυβόταν από τις 30 Ιουλίου, φοβούμενος τη σύλληψή του μετά από δηλώσεις κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών που είπαν ότι θα έπρεπε να βρίσκεται «πίσω από τα κάγκελα».

Το γραφείο του γενικού εισαγγελέα  κατηγόρησε τον κ. Γκονζάλες για συνωμοσία και για πλαστογραφία εγγράφων, μεταξύ άλλων «σοβαρών εγκλημάτων».

Παρά τις διεθνείς αντιδράσεις, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο δηλώνει ότι θα προχωρήσει με τα σχέδιά του να καταλάβει το Εσεκίμπο, την πλούσια σε πετρέλαιο περιοχή που ανήκει στη γειτονική Γουιάνα.

Διέταξε μάλιστα, όπως αναφέρει το BBC, την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία να εκδώσει άδειες εξόρυξης στην περιοχή ενώ και πρότεινε στην Εθνοσυνέλευση να ψηφίσει νομοσχέδιο που καθιστά την περιοχή τμήμα της Βενεζουέλας.

Οι πολίτες της Βενεζουέλας ενέκριναν την Κυριακή σε δημοψήφισμα και με ποσοστό άνω του 95% τη διεκδίκηση δικαιωμάτων επί του Εσεκουίμπο, αυξάνοντας τις εντάσεις. Αν και ψήφισε μόλις το 10% του εκλογικού σώματος, η διεκδίκηση του Εσεκίμπο έχει ευρεία υποστήριξη στη χώρα.
 

Venezuela has released a new official map, which includes all of Guyana's Esequiba region pic.twitter.com/W8NMPBfArV

— BNO News (@BNONews) December 6, 2023

Εν τω μεταξύ, η Γουιάνα έχει θέσει τις αμυντικές της δυνάμεις σε κατάσταση συναγερμού.

Σε μήνυμά του στο Facebook ο πρόεδρος της Γουιάνας Ιρφάν Αλί ανέφερε ότι είχε μιλήσει με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και ότι ζήτησε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εξετάσει το ενδεχόμενο παρέμβασης.

«Πρόκειται για άμεση απειλή για την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την πολιτική ανεξαρτησία της Γουιάνας. Η Γουιάνα το θεωρεί ως άμεση απειλή... και θα εντείνει τα προληπτικά μέτρα για να προστατεύσει το έδαφός της», επισημαίνει. Ακόμη, επιχείρησε να καθησυχάσει τους επενδυτές στη χώρας -και κυρίως τις πετρελαϊκές εταιρείες- ότι τα χρήματά τους είναι ασφαλή.

Η Βενεζουέλα υποστηρίζει εδώ και χρόνια ότι η απόφαση του 1899 για την ανάθεση της περιοχής με έκταση 159.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν άδικη και ότι ο ποταμός Εσεκίμπο πρέπει να είναι το φυσικό σύνορο, όπως ήταν το 1777, την εποχή της Ισπανικής Αυτοκρατορίας.. Η περιοχή πέρασε στην κυριαρχία της Γουιάνας μετά την ανεξαρτητοποίησή της.
 

Το ζήτημα βρίσκεται ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου, αν και η Βενεζουέλα ισχυρίζεται ότι το δικαστήριο δεν έχει αρμοδιότητα να αποφανθεί σχετικά. Το δικαστήριο έχει προειδοποιήσει τη Βενεζουέλα να μην προβεί σε καμία ενέργεια που μπορεί να αλλάξει το status quo στο Εσεκίμπο.

Τη διαμάχη πυροδότησε η ανακάλυψη το 2015 πετρελαίου ανοιχτά των ακτών του Εσεκίμπο και ακόμη περισσότερο αυτόν τον Σεπτέμβριο όταν η Γουιάνα πραγματοποίησε δημοπρασία για τις άδειες εξερεύνησης στα εν λόγω ύδατα.

Υπενθυμίζεται ότι η Βενεζουέλα διαθέτει τα μεγαλύτερα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.