ΚΩΣΤΑΣ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Συναγερμός έχει σημάνει στα διοικητικά και επιστημονικά επιτελεία της ΕΥΔΑΠ αλλά και της κυβέρνησης προκειμένου να βρεθούν λύσεις για την επάρκεια νερού στην Αθήνα. Σύμφωνα με τα δελτία της ΕΥΔΑΠ από τους ταμιευτήρες, τα αποθέματα νερού επαρκούν μέχρι τον Οκτώβριο του 2026 στο υποθετικό σενάριο που δεν βρέξει μέχρι τότε ή για δύο χρόνια εάν πάμε με τα δεδομένα των βροχοπτώσεων της τελευταίας χρονιάς. Η κατάσταση είναι δραματική και σύμφωνα με παράγοντες που γνωρίζουν καλά το πρόβλημα, έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος όχι μόνο για μεγάλα και δαπανηρά έργα που θα δώσουν οριστικές λύσεις αλλά και για την ενημέρωση των πολιτών.

Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι από τα δελτία αποθεμάτων της ΕΥΔΑΠ στους ταμιευτήρες στον Ευήνο, στον Μόρνο, στην Υλίκη και στον Μαραθώνα και όπως φαίνεται ακόμα και ένας βαρύς χειμώνας δεν θα είναι αρκετός για να δώσει οριστική λύση.

Το ethnos.gr παρουσιάζει όλες τις τιμές των ταμιευτήρων από καταβολής των μετρήσεων το 1985.

Με ταχύτητα στο σημείο μηδέν

Παρότι οι σημερινές τιμές των αποθεμάτων είναι οι τρίτες χειρότερες στην ιστορία μετά το 1990 και το 2001, ουσιαστικά το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο από το 1990 και το 2001 και χρονικά τρέχουμε με μεγαλύτερη ταχύτητα στο σημείο «μηδέν» που δεν είναι άλλο από το να στερέψουν τα πάντα.

Αύξηση σε παροχές και κατανάλωση

Κατ΄εκτίμηση και σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί στον Τύπο της εποχής από την ΕΥΔΑΠ αλλά και τις τιμές κατανάλωσης των καθημερινών δελτίων από τις χρονιές εκείνες, η σημερινή (2025) συνολική κατανάλωση νερού το 24ωρο είναι μεγαλύτερη 140% από ό,τι το 1993 και 80% από ό,τι το 2001. Η αύξηση διαμορφώνεται σε σχέση με την αύξηση των παροχών νερού και της κατανάλωσης, της αύξησης του πληθυσμού στην πρωτεύουσα αλλά και των επιχειρηματικών και άλλων δραστηριοτήτων.

Σε μία εβδομάδα ξεπερνάμε το 2001

Όπως πάνε τα πράγματα σε περίπου μία εβδομάδα τα συνολικά αποθέματα νερού του 2025 θα περάσουν σε αρνητικό δείκτη και τα αρνητικά αποθέματα του 2001. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουν «παγώσει» για την ώρα τα σχέδια της ΕΥΔΑΠ για επέκταση του δικτύου της σε έξι μεγάλους Δήμους της Αττικής που διατηρούν ιδιόκτητο δίκτυο και ορισμένοι από αυτούς και δικές τους γεωτρήσεις.

 

Στην καλύτερη περίπτώση μία διετία

Σήμερα (τιμές μέτρησης 30 Σεπτεμβρίου 2025) τα συνολικά αποθέματα είναι 403.388.000 κυβικά μέτρα νερού - m³, ενώ στην ίδια ημερομηνία του 2001 ήταν 396.880.000 m³ και το 1993 ήταν 146.635.000 m³. Να σημειωθεί πως το νερό από τον Ευήνο προστέθηκε στις αρχές του 2002.

Ακριβώς ένα χρόνο νωρίτερα (30/09/2024) είχαμε 639.000.082 m³ νερού. Σε ένα χρόνο είχαμε μείωση 236.000.000 κυβικά μέτρα νερού - m³ που αυτό σημαίνει πως έχουμε νερό για λιγότερο από δύο χρόνια εκτός και εάν οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις αυξηθούν. 

Δεν είναι αισιόδοξοι

Ο χειμώνας 2025-26 θα είναι καθοριστικός όχι γιατί να επιλυθεί το πρόβλημα αλλά για να πάρουμε παράταση ώστε η ΕΥΔΑΠ να καταφέρει να προλάβει τα έργα που έχει προγραμματίσει όπως νέες γεωτρήσεις ή μεταφορά νερού ακόμα και αφαλατώσεις που θεωρείται από τα πιο αμφιλεγόμενα και δαπανηρά εγχειρήματα. Για να πάρει ανάσα η ΕΥΔΑΠ και να αποφύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις στο μέλλον όπως περιορισμό στη χρήση του νερού με μείωση της πίεσης ή ακόμα και διακοπές θα πρέπει να περάσουμε σε μία παρατεταμένη περίοδο βροχοπτώσεων που θα αλλάξουν άρδην την κατάσταση. Οι εκτιμήσεις της επιστημονικής κοινότητας δεν είναι αισιόδοξες. Η αύξηση της θερμοκρασίας και η μείωση βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους έχουν φέρει την κατακρήμνιση των αποθεμάτων σε σημείο επικίνδυνο.

 

Η συγκομιδή της τελευταίας κακοκαίρας

Είναι χαρακτηριστικό πως το τριήμερο 1-3 Οκτωβρίου που σημειώθηκαν βροχοπτώσεις σε περιοχές της κεντρικής και της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας που είχε να βρέξει έως και 5 μήνες τα αποτελέσματα στους ταμιευτήρες δεν ήταν τα αναμενόμενα. Σύμφωνα με γεωλόγους υπήρξε ένα θετικό και ένα αρνητικό στοιχείο:

 

 

Το θετικό και το αρνητικό

Το θετικό ήταν πως ως επί το πλείστον οι βροχές που έπεσαν το διάστημα 1-3 Οκτωβρίου ήταν ποτιστικές και δεν σημειώθηκαν πλημμυρικά φαινόμενα ώστε να απορριφθεί ο κύριος όγκος νερού στη θάλασσα. Το αρνητικό ήταν πως το νερό πότισε τη διψασμένη γη και ουσιαστικά «αποθηκεύτηκε» και έτσι δεν καταγράφηκαν άμεσα μεγάλοι όγκοι νερού στους ταμιευτήρες. 

 

Θέλουμε χιόνια

Όπως τονίζουν γεωλόγοι θα χρειαστούν παρατεταμένες βροχοπτώσεις για να αντιστραφεί η αρνητική κατάσταση και κυρίως να έχουμε μεγάλα ύψη χιονιού τον χειμώνα ώστε να υπάρξει ικανοποιητική αποθήκευση νερού στους ορεινούς όγκους της κεντρικής και της Στερεάς Ελλάδας που θα τροφοδοτήσουν όχι μόνο τους ταμιευτήρες του Ευήνου, του Μόρνου, της Υλίκης και του Μαραθώνα αλλά και των υπογείων αποθεμάτων που δυνητικά αξιοποιούνται μέσω των γεωτρήσεων.

 

Πηγή: ethnos.gr

Σύντομα θα πρέπει να οδηγηθούμε σε μέτρα αντιμετώπισης της λειψυδρίας όπως αυτά που είχαν παρθεί το 1993, είπε ο γ.γ Φυσικών Πόρων και Υδάτων του ΥΠΕΝ

Σε ανησυχητικά χαμηλό επίπεδο είναι τα αποθέματα νερού της ΕΥΔΑΠ εξαιτίας της μείωσης των βροχοπτώσεων, παραδέχθηκε ο γενικός γραμματέας Φυσικών Πόρων και Υδάτων του ΥΠΕΝ, Πέτρος Βαρελίδης, ο οποίος σαφέστατα προανήγγειλε και αύξηση στην τιμή του νερού αλλά και μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης.

Όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο «Παραπολιτικά», σήμερα τα αποθέματα της ΕΥΔΑΠ «είναι περίπου 640 εκατομμύρια κυβικά, είναι πολύ χαμηλά. Σε σχέση με πέρυσι στην αντίστοιχη ημερομηνία  είναι γύρω στα 230 εκατομμύρια λιγότερα. Κάθε χρόνο στην Αθήνα καταναλώνουμε περίπου 420 εκατομμύρια κυβικά».  

Σε ερώτηση που δέχθηκε για το εάν επίκειται αύξηση στην τιμή του νερού η απάντηση που έδωσε ο Πέτρος Βαρελίδης ήταν αμφίσημη, καθώς απάντησε ότι σε ό,τι αφορά την Αττική «η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μην υπάρχουν αυξήσεις». Εκτός από τη λέξη «πρόθεση» που χρησιμοποίησε, συνέχισε λέγοντας ότι «προφανώς υπάρχει το ζήτημα του τιμάριθμού  αυτό είναι 2,5 -3% αλλά πάντως στόχος μας είναι να μην υπάρξουν αυξήσεις».

Ο κ. Βαρελίδης, πάντως, προανήγγειλε και περιοριστικά μέτρα στην κατανάλωση νερού καθώς όπως είπε: «σύντομα θα πρέπει να οδηγηθούμε σε κάποια ευρύτερη καμπάνια ενημερωτική για την ανάγκη μείωσης της κατανάλωσης και μέτρα αντιμετώπισης της λειψυδρίας όπως αυτά που είχαν παρθεί το 1993».

Να σημειωθεί ότι η Αττική βίωσε τον εφιάλτη της λειψυδρίας επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με αποτέλεσμα να ληφθούν μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης μέσα από την κλιμακωτή αύξηση της τιμής του νερού και την απαγόρευση χρήσης του για ορισμένες δραστηριότητες.

Στα 8,5 ευρώ από τα 4,5 εκτοξεύτηκε η χονδρική τιμή του ελαιόλαδου μέσα στο καλοκαίρι, με τους ελαιοπαραγωγούς να εκτιμούν ότι θα υπάρξουν νέες αυξήσεις από το Φθινόπωρο. Άγνωστο είναι επίσης πως θα επηρεάσει τις τιμές η νέα σοδειά που αναμένεται από τα μέσα φθινοπώρου έως τις αρχές του χειμώνα, ανάλογα με την περιοχή καλλιέργειας.

Πριν από ακριβώς έναν χρόνο, η τιμή ήταν στα 4-4,5 ευρώ. Τον Ιανουάριο πήγε γύρω στα 5 ευρώ και τώρα κυμαίνεται γύρω στα 8,5 ευρώ.

Η άνοδος της τιμής του λαδιού οφείλεται στο κενό που έχει προκύψει στη διεθνή αγορά. Δεν υπάρχει λάδι. Ακόμη και στην Ελλάδα το λάδι στις αποθήκες είναι ελάχιστο. Δεν υπάρχουν αποθέματα.

Η Ισπανία, έχει πολύ μεγάλο πρόβλημα, καθώς η παραγωγή της μειώθηκε λόγω της ξηρασίας κατά 50%. Στην Ιταλία η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη σε επίπεδο αποθεμάτων, αλλά η τιμή αυτή τη στιγμή είναι 9-12 ευρώ στον παραγωγό και όλα δείχνουν ότι ενδέχεται να αυξηθεί.

Βεβαίως οι εξαιρετικά υψηλές τιμές προκαλούν ανησυχία και στους παραγωγούς, οι οποίοι φοβούνται μεγάλη πτώση της κατανάλωσης από εφέτος και για τα επόμενα χρόνια, αφού είναι δύσκολο κάποιος να αγοράζει και να καταναλώνει ελαιόλαδο με τιμή στο ράφι πάνω από 10 ευρώ. Αναγκαστικά θα στραφεί σε άλλου είδους έλαια, όπως τα σπορέλαια, οι μαργαρίνες ακόμη και τα ζωικά λίπη.

Χαρακτηριστικό ίσως της τάσης που διαμορφώνεται στην αγορά είναι το γεγονός ότι οι Ιταλοί έμποροι, που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, έφθασαν στην αρχή της εβδομάδας να αγοράζουν από την Ηλεία έξτρα παρθένο ελαιόλαδο έναντι 11,36 ευρώ. Όσο ακραίο κι αν είναι το παράδειγμα καταδεικνύει ακραίες εμπορικές συμπεριφορές, που δεν προμηνύουν τίποτα καλό για την σταθερότητα και της βιωσιμότητα της αγοράς.

Τον Ιανουάριο επώνυμο λάδι ήταν, και στο καλάθι του νοικοκυριού και εκτός καλαθιού, στα 5,55 ευρώ. Σήμερα, το ίδιο λάδι, στην ίδια αλυσίδα πωλείται 10,30 ευρώ. Με λίγα λόγια, στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχει φθάσει το λάδι ακόμη 14 ευρώ.

Αυτό αναφέρουν εκπρόσωποι καταναλωτικών οργανώσεων που παρακολουθούν την εξέλιξη των τιμών στις οργανωμένες αλυσίδες λιανεμπορίου.

Οι καταναλωτικές οργανώσεις εκτιμούν, μάλιστα, ότι «ο τενεκές λάδι από το χωριό», από 80-90 ευρώ που κόστιζε πέρυσι στον καταναλωτή, φέτος θα ξεπεράσει τα 150 ευρώ.