ΚΩΣΤΑΣ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Συναγερμός έχει σημάνει στα διοικητικά και επιστημονικά επιτελεία της ΕΥΔΑΠ αλλά και της κυβέρνησης προκειμένου να βρεθούν λύσεις για την επάρκεια νερού στην Αθήνα. Σύμφωνα με τα δελτία της ΕΥΔΑΠ από τους ταμιευτήρες, τα αποθέματα νερού επαρκούν μέχρι τον Οκτώβριο του 2026 στο υποθετικό σενάριο που δεν βρέξει μέχρι τότε ή για δύο χρόνια εάν πάμε με τα δεδομένα των βροχοπτώσεων της τελευταίας χρονιάς. Η κατάσταση είναι δραματική και σύμφωνα με παράγοντες που γνωρίζουν καλά το πρόβλημα, έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος όχι μόνο για μεγάλα και δαπανηρά έργα που θα δώσουν οριστικές λύσεις αλλά και για την ενημέρωση των πολιτών.

Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι από τα δελτία αποθεμάτων της ΕΥΔΑΠ στους ταμιευτήρες στον Ευήνο, στον Μόρνο, στην Υλίκη και στον Μαραθώνα και όπως φαίνεται ακόμα και ένας βαρύς χειμώνας δεν θα είναι αρκετός για να δώσει οριστική λύση.

Το ethnos.gr παρουσιάζει όλες τις τιμές των ταμιευτήρων από καταβολής των μετρήσεων το 1985.

Με ταχύτητα στο σημείο μηδέν

Παρότι οι σημερινές τιμές των αποθεμάτων είναι οι τρίτες χειρότερες στην ιστορία μετά το 1990 και το 2001, ουσιαστικά το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο από το 1990 και το 2001 και χρονικά τρέχουμε με μεγαλύτερη ταχύτητα στο σημείο «μηδέν» που δεν είναι άλλο από το να στερέψουν τα πάντα.

Αύξηση σε παροχές και κατανάλωση

Κατ΄εκτίμηση και σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί στον Τύπο της εποχής από την ΕΥΔΑΠ αλλά και τις τιμές κατανάλωσης των καθημερινών δελτίων από τις χρονιές εκείνες, η σημερινή (2025) συνολική κατανάλωση νερού το 24ωρο είναι μεγαλύτερη 140% από ό,τι το 1993 και 80% από ό,τι το 2001. Η αύξηση διαμορφώνεται σε σχέση με την αύξηση των παροχών νερού και της κατανάλωσης, της αύξησης του πληθυσμού στην πρωτεύουσα αλλά και των επιχειρηματικών και άλλων δραστηριοτήτων.

Σε μία εβδομάδα ξεπερνάμε το 2001

Όπως πάνε τα πράγματα σε περίπου μία εβδομάδα τα συνολικά αποθέματα νερού του 2025 θα περάσουν σε αρνητικό δείκτη και τα αρνητικά αποθέματα του 2001. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουν «παγώσει» για την ώρα τα σχέδια της ΕΥΔΑΠ για επέκταση του δικτύου της σε έξι μεγάλους Δήμους της Αττικής που διατηρούν ιδιόκτητο δίκτυο και ορισμένοι από αυτούς και δικές τους γεωτρήσεις.

Στην καλύτερη περίπτώση μία διετία

Σήμερα (τιμές μέτρησης 30 Σεπτεμβρίου 2025) τα συνολικά αποθέματα είναι 403.388.000 κυβικά μέτρα νερού - m³, ενώ στην ίδια ημερομηνία του 2001 ήταν 396.880.000 m³ και το 1993 ήταν 146.635.000 m³. Να σημειωθεί πως το νερό από τον Ευήνο προστέθηκε στις αρχές του 2002.

Ακριβώς ένα χρόνο νωρίτερα (30/09/2024) είχαμε 639.000.082 m³ νερού. Σε ένα χρόνο είχαμε μείωση 236.000.000 κυβικά μέτρα νερού - m³ που αυτό σημαίνει πως έχουμε νερό για λιγότερο από δύο χρόνια εκτός και εάν οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις αυξηθούν. 

Δεν είναι αισιόδοξοι

Ο χειμώνας 2025-26 θα είναι καθοριστικός όχι γιατί να επιλυθεί το πρόβλημα αλλά για να πάρουμε παράταση ώστε η ΕΥΔΑΠ να καταφέρει να προλάβει τα έργα που έχει προγραμματίσει όπως νέες γεωτρήσεις ή μεταφορά νερού ακόμα και αφαλατώσεις που θεωρείται από τα πιο αμφιλεγόμενα και δαπανηρά εγχειρήματα. Για να πάρει ανάσα η ΕΥΔΑΠ και να αποφύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις στο μέλλον όπως περιορισμό στη χρήση του νερού με μείωση της πίεσης ή ακόμα και διακοπές θα πρέπει να περάσουμε σε μία παρατεταμένη περίοδο βροχοπτώσεων που θα αλλάξουν άρδην την κατάσταση. Οι εκτιμήσεις της επιστημονικής κοινότητας δεν είναι αισιόδοξες. Η αύξηση της θερμοκρασίας και η μείωση βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους έχουν φέρει την κατακρήμνιση των αποθεμάτων σε σημείο επικίνδυνο.

Η συγκομιδή της τελευταίας κακοκαίρας

Είναι χαρακτηριστικό πως το τριήμερο 1-3 Οκτωβρίου που σημειώθηκαν βροχοπτώσεις σε περιοχές της κεντρικής και της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας που είχε να βρέξει έως και 5 μήνες τα αποτελέσματα στους ταμιευτήρες δεν ήταν τα αναμενόμενα. Σύμφωνα με γεωλόγους υπήρξε ένα θετικό και ένα αρνητικό στοιχείο:

Το θετικό και το αρνητικό

Το θετικό ήταν πως ως επί το πλείστον οι βροχές που έπεσαν το διάστημα 1-3 Οκτωβρίου ήταν ποτιστικές και δεν σημειώθηκαν πλημμυρικά φαινόμενα ώστε να απορριφθεί ο κύριος όγκος νερού στη θάλασσα. Το αρνητικό ήταν πως το νερό πότισε τη διψασμένη γη και ουσιαστικά «αποθηκεύτηκε» και έτσι δεν καταγράφηκαν άμεσα μεγάλοι όγκοι νερού στους ταμιευτήρες. 

Θέλουμε χιόνια

Όπως τονίζουν γεωλόγοι θα χρειαστούν παρατεταμένες βροχοπτώσεις για να αντιστραφεί η αρνητική κατάσταση και κυρίως να έχουμε μεγάλα ύψη χιονιού τον χειμώνα ώστε να υπάρξει ικανοποιητική αποθήκευση νερού στους ορεινούς όγκους της κεντρικής και της Στερεάς Ελλάδας που θα τροφοδοτήσουν όχι μόνο τους ταμιευτήρες του Ευήνου, του Μόρνου, της Υλίκης και του Μαραθώνα αλλά και των υπογείων αποθεμάτων που δυνητικά αξιοποιούνται μέσω των γεωτρήσεων.