Εκ νέου παρατηρήθηκαν drones να πετούν πάνω από στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη Δανία, μέσα στη νύχτα, για δεύτερο συναπτό 24ωρο, ανακοίνωσε σήμερα ο δανέζικος στρατός.

«Οι ένοπλες δυνάμεις επιβεβαιώνουν πως ντρόουν παρατηρήθηκαν σε αρκετές εγκαταστάσεις τους κατά τη διάρκεια της νύχτας. Διάφορα μέσα κινητοποιήθηκαν», αναφέρει ο στρατός σε ένα δελτίο Τύπου.

Στην ανακοίνωση δεν δίνεται καμία λεπτομέρεια σχετικά με τα περιστατικά ούτε την απάντηση του στρατού.

Δανέζικα ΜΜΕ μετέδωσαν πως κανένα αεροδρόμιο δεν έκλεισε κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η μυστηριώδης εμφάνιση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Δανία και τη Νορβηγία από την 22α Σεπτεμβρίου οδήγησε στο κλείσιμο αεροδρομίων, με την Κοπεγχάγη να υπαινίσσεται μια πιθανή ρωσική εμπλοκή.

Χθες, ο στρατός της Δανίας έκανε γνωστό πως άγνωστης προέλευσης drone παρατηρήθηκαν πάνω από «στρατιωτικές εγκαταστάσεις» τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο, ωστόσο δεν υπεισήλθε σε λεπτομέρειες.

Η αστυνομία επιβεβαίωσε πως «ένα έως δύο drone» παρατηρήθηκαν να πετάνε το βράδυ της Παρασκευής σε κοντινή απόσταση ή πάνω από τη στρατιωτική βάση του Καρούπ, τη μεγαλύτερη της χώρας, όπου στεγάζονται μεταξύ άλλων όλα τα ελικόπτερα των ενόπλων δυνάμεων, οι υπηρεσίες επιτήρησης του εναέριου χώρου, η σχολή πιλότων.

Η Κοπεγχάγη θα φιλοξενήσει την Τετάρτη και την Πέμπτη μια Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη συμμετοχή αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.

Ως “την πιο σοβαρή επίθεση που έχει γίνει μέχρι σήμερα σε υποδομή της Δανίας” χαρακτήρισε την εισβολή drones στον εναέριο χώρο της χώρας, η πρωθυπουργός, Μέτε Φρεντέρικσεν.

Τα σενάρια για την προέλευση των drones “φουντώνουν” με τη Φρεντέρικσεν, το ΝΑΤΟ αλλά και εκπρόσωπο της ΕΕ να μην αποκλείουν εμπλοκή της Ρωσίας, κατηγορίες που η Μόσχα απορρίπτει ως αβάσιμες.

Οι δανικές υπηρεσίες πληροφοριών έκαναν λόγο για “σημαντική απειλή δολιοφθοράς”. “Ενδεχομένως δεν θα μας επιτεθούν, αλλά μας ασκούν πίεση για να δουν πώς αντιδράμε», δήλωσε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο διευθυντής επιχειρήσεων των υπηρεσιών πληροφοριών (PET) Φλέμινγκ Ντρέγιερ.

Τα σενάρια για την προέλευση των drones και η Ρωσία

Η αστυνομία ερευνά πολλά σενάρια για την προέλευση των drones, περιλαμβανομένου του ενδεχομένου να εξαπολύθηκαν από πλοία, δήλωσε ο αστυνομικός διευθυντής Γενς Γέσπερσεν.

Η πρωθυπουργός της Δανίας, ερωτηθείσα από δημοσιογράφους αν το περιστατικό θα μπορούσε να συνδέεται με τη Ρωσία, δεν το απέκλεισε.

«Δεν μπορώ να αποκλείσω ότι είναι η Ρωσία από πίσω. Έχουμε δει drones πάνω από την Πολωνία, έχουμε δει δραστηριότητα στη Ρουμανία, έχουμε δει παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Εσθονίας, έχουμε δει επιθέσεις χάκερ σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια το Σαββατοκύριακο.

Τώρα έχουμε drones στη Δανία, και φαίνεται ότι υπήρξαν και στο Όσλο. Επομένως, μπορώ μόνο να πω ότι, κατά την άποψή μου, πρόκειται για σοβαρή επίθεση σε κρίσιμες υποδομές της Δανίας» είπε χαρακτηριστικά η Φρεντέρικσεν,

Σύμφωνα με τον Guardian, που επικαλείται το τοπικό μέσο DR, η Φρεντέρικσεν πρόσθεσε ότι η πρόθεση (της Ρωσίας) θα μπορούσε να ήταν «να διαταραχθεί η κατάσταση και να δημιουργηθεί αναστάτωση, ανησυχία· να δουν πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν και να δοκιμάσουν τα όριά μας».

Κατά την ενημέρωση Τύπου, η εκπρόσωπος της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Ανίτα Χίπερ, σχολίασε ότι τα περιστατικά με drones σε Δανία και Νορβηγία ταιριάζουν με το μοτίβο των «αμελών» ενεργειών της Ρωσίας.

«Έχουμε γνώση του περιστατικού και είμαστε σε πλήρη αλληλεγγύη με τη Δανία και τη Νορβηγία, τους συγχαίρουμε ήδη για την ταχεία αντίδραση και πρέπει να περιμένουμε το τελικό αποτέλεσμα των ερευνών. Αλλά ό,τι έχουμε δει τις τελευταίες εβδομάδες δείχνει προς τη Ρωσία όσον αφορά τις ανεύθυνες ενέργειες της σε τουλάχιστον τρία κράτη μέλη – πρώτα στην Πολωνία, έπειτα στη Ρουμανία και πιο πρόσφατα στην Εσθονία.

Αυτό που έχουμε δει από τη Ρωσία είναι ότι δεν έχουν “κατά λάθος” παραβιάσει τον εναέριο χώρο των κρατών μελών της ΕΕ, αλλά ότι πρόκειται για σκόπιμη παραβίαση του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου και εδώ βλέπουμε ένα σαφές μοτίβο.

Η Ρωσία δοκιμάζει τα σύνορα της Ευρώπης, ερευνά την αποφασιστικότητά μας και υπονομεύει την ασφάλειά μας» τόνισε η Χίπερ.

«Πρέπει ακόμα να περιμένουμε το τελικό αποτέλεσμα της έρευνας, οπότε δεν θα το προδικάσουμε , αλλά έχουμε δει ένα σαφές μοτίβο όσον αφορά την εκτόξευση drones που παραβιάζουν τον εναέριο χώρο μας, και αυτό δείχνει προς τη Ρωσία» πρόσθεσε.

ΝΑΤΟ: Οι ενέργειες της Ρωσίας «θέτουν σε κίνδυνο ζωές»

Το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι «καταδικάζει με σφοδρότητα» την «επικίνδυνη» παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας από τη Ρωσία την περασμένη εβδομάδα, η οποία, όπως τόνισε, ήταν «μέρος ενός ευρύτερου μοτίβου όλο και πιο ανεύθυνων ρωσικών ενεργειών», ενώ άφησε ανοιχτό παράθυρο για εμπλοκή της Μόσχας στο χθεσινοβραδινό περιστατικό.

«Αυτή είναι η δεύτερη φορά σε δύο εβδομάδες που το Συμβούλιο Βόρειας Ατλαντικού συνεδριάζει σύμφωνα με το Άρθρο 4» ανέφερε, με την πρώτη σύνοδο να πραγματοποιείται μετά την ευρεία παραβίαση του εναέριου χώρου της Πολωνίας από ρωσικά drones.

Πρόσθεσε ότι «αρκετοί άλλοι σύμμαχοι – συμπεριλαμβανομένων της Φινλανδίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Νορβηγίας και της Ρουμανίας – έχουν επίσης πρόσφατα βιώσει παραβιάσεις του εναέριου χώρου τους από τη Ρωσία».

«Η Ρωσία φέρει πλήρη ευθύνη για αυτές τις ενέργειες, οι οποίες είναι κλιμακούμενες, κινδυνεύουν να προκαλέσουν λανθασμένη εκτίμηση και θέτουν σε κίνδυνο ζωές. Πρέπει να σταματήσουν» σημειώνεται στην αυστηρή δήλωση.

Η συμμαχία τόνισε ότι θα «ενισχύσει τις ικανότητές μας και θα ενδυναμώσει τη στάση αποτροπής και άμυνάς μας, περιλαμβανομένων αποτελεσματικών συστημάτων αεροπορικής άμυνας.»

«Η Ρωσία δεν πρέπει να αμφιβάλλει: Το ΝΑΤΟ και οι Σύμμαχοι θα χρησιμοποιήσουν, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όλα τα απαραίτητα στρατιωτικά και μη στρατιωτικά εργαλεία για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας και να αποτρέψουμε όλες τις απειλές από όλες τις κατευθύνσεις. Θα συνεχίσουμε να απαντούμε με τον τρόπο, το χρόνο και τον τομέα που επιλέγουμε εμείς. Η δέσμευσή μας για το Άρθρο 5 είναι ακλόνητη. Οι σύμμαχοι δεν θα πτοηθούν από αυτές και άλλες ανεύθυνες πράξεις της Ρωσίας από τις διαρκείς δεσμεύσεις τους να στηρίξουν την Ουκρανία, της οποίας η ασφάλεια συμβάλλει στη δική μας, στην άσκηση του εγγενούς δικαιώματός της για αυτοάμυνα κατά του βίαιου και αδικαιολόγητου πολέμου επιθετικότητας της Ρωσίας» καταλήγει η δήλωση του ΝΑΤΟ.

Νορβηγία: Η Ρωσία παραβίασε τον νορβηγικό εναέριο χώρο τρεις φορές φέτος

Σε δήλωση που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση του ΝΑΤΟ, η νορβηγική κυβέρνηση καταδίκασε την παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας από τη Ρωσία την περασμένη εβδομάδα και αποκάλυψε ότι η Ρωσία έχει παραβιάσει τον νορβηγικό εναέριο χώρο τρεις φορές κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού φέτος.

«Τα περιστατικά στη Νορβηγία είναι μικρότερης έκτασης σε σχέση με τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Εσθονίας, της Πολωνίας και της Ρουμανίας. Παρ’ όλα αυτά, πρόκειται για περιστατικά που τα θεωρούμε πολύ σοβαρά», δήλωσε ο Νορβηγός πρωθυπουργός, Γιόνας Γκάρ Στόρε.

Πρόσθεσε ότι δύο περιστατικά συνέβησαν στη θάλασσα βορειοανατολικά του Βάρντο τον Απρίλιο και τον Αύγουστο, και το τρίτο σε ακατοίκητη περιοχή κατά μήκος της χερσαίας μεθορίου στην Ανατολική Φινλανδία τον Ιούλιο.

Οι παραβιάσεις των συνόρων — που αφορούσαν αεροσκάφη SU-24, SU-33 και L410 Turbolet — διήρκεσαν από ένα έως τέσσερα λεπτά, είπε, σημειώνοντας ότι η Νορβηγία δεν μπορούσε να προσδιορίσει αν ήταν σκόπιμες ή «λόγω λαθών πλοήγησης».

Ρ«Ανεξαρτήτως του λόγου, αυτό δεν είναι αποδεκτό και το έχουμε καταστήσει σαφές στις ρωσικές αρχές», ανέφερε ο Στόρε.

“Αβάσιμες κατηγορίες” λέει η Μόσχα

Η Ρωσία υποστήριξε ότι δεν έχει ανάμιξη στις πτήσεις drones πάνω από το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης, που μπλόκαραν χθες, Δευτέρα, για τέσσερις ώρες την αεροπορική κυκλοφορία.

«Κάθε φορά, ακούμε αβάσιμες κατηγορίες», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στη διάρκεια της καθημερινής ενημέρωσης των δημοσιογράφων.

Η Δανία προχώρησε στην πρώτη επίσημη συγγνώμη της για το σκάνδαλο του υποχρεωτικού προγράμματος αντισύλληψης, κατά την διάρκεια του οποίου χιλιάδες ανήλικα κορίτσια και γυναίκες στη Γροιλανδία υποβλήθηκαν σε τοποθέτηση ενδομήτριων σπειραμάτων (IUD) χωρίς τη συγκατάθεσή τους.

Η πρωθυπουργός, Μέτε Φρεντέρικσεν, χαρακτήρισε την πρακτική «συστημική διάκριση» από το δανικό σύστημα υγείας, που προκάλεσε «σωματική και ψυχολογική βλάβη».

Ορισμένα από τα θύματα ήταν μόλις 12 ετών, καθώς το πρόγραμμα φέρεται να στόχευε στον περιορισμό του πληθυσμού της Γροιλανδίας, η οποία ήταν αποικία της Δανίας μέχρι το 1953 και ανέλαβε τον έλεγχο του δικού της συστήματος υγείας μόλις το 1992.

Εκτιμάται ότι περίπου 4.500 γυναίκες και κορίτσια επηρεάστηκαν μεταξύ 1966 και 1970. Ο πρώην πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Μούτε Μπ. Έγκεδε, είχε χαρακτηρίσει την υπόθεση «γενοκτονία».

Κοινή συγγνώμη Δανίας – Γροιλανδίας

Η συγγνώμη της Φρεντέρικσεν καλύπτει την περίοδο έως το 1992, ενώ ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Γενς-Φρεντερίκ Νίλσεν, ζήτησε συγγνώμη για περιστατικά που συνέβησαν αργότερα, αφού η χώρα ανέλαβε την ευθύνη για την υγειονομική της πολιτική.

Ο Νίλσεν ανακοίνωσε ότι από τον Ιανουάριο επεξεργάζεται σχέδιο αποζημίωσης για τις γυναίκες που υπέστησαν βλάβες και σύντομα θα δημοσιοποιηθούν οι λεπτομέρειες.

Παράλληλα, 143 γυναίκες έχουν καταθέσει αγωγή κατά του δανικού κράτους, ζητώντας αποζημιώσεις ύψους 43 εκατ. κορωνών.

Μαρτυρίες και αντιδράσεις

Η Ναάγια Χ. Ναθαναλσεν, υπουργός Δικαιοσύνης και Ισότητας της Γροιλανδίας, δήλωσε ότι η συγγνώμη ήταν «αναπόφευκτη» και ότι πρέπει να συνοδευτεί από αποζημίωση. Η Αάγια Κέμνιτς, βουλευτής του δανικού κοινοβουλίου για το κόμμα Inuit Ataqatigiit, τόνισε ότι η απολογία ανοίγει τον δρόμο για μια «νέα σχέση» μεταξύ Δανίας και Γροιλανδίας.

Η Μπούλα Λάρσεν, μία από τις γυναίκες που μήνυσαν το κράτος, εξέφρασε ανακούφιση: «Μου δίνει γαλήνη στο μυαλό να κλείσω επιτέλους αυτό το σκοτεινό κεφάλαιο της ζωής μου». Η ίδια ήταν 14 ετών όταν οδηγήθηκε χωρίς εξήγηση σε νοσοκομείο, όπου γιατρός της τοποθέτησε με βίαιο τρόπο IUD, αφήνοντάς την αργότερα στείρα.

«Κακό» timing της συγνώμης

Ορισμένοι αμφισβήτησαν το timing της συγνώμης, καθώς ήρθε λίγες ώρες μετά τη διπλωματική ένταση με τις ΗΠΑ για φερόμενη εκστρατεία επιρροής στη Γροιλανδία.

Μέχρι πρόσφατα, η δανική κυβέρνηση είχε δηλώσει πως θα περίμενε την ολοκλήρωση της επίσημης έρευνας πριν απολογηθεί.

Η έρευνα για την υπόθεση αναμένεται να δημοσιευθεί τον Σεπτέμβριο, ενώ μια ξεχωριστή ομάδα ειδικών εξετάζει πιθανές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τα αποτελέσματα να αναμένονται τον Ιανουάριο.

«Να μάθουμε από το σκοτεινό παρελθόν»

Η Φρεντέρικσεν υπογράμμισε ότι η υπόθεση εξακολουθεί να αποτελεί «πηγή θυμού και θλίψης» για πολλές οικογένειες στη Γροιλανδία και επηρεάζει την εικόνα της Δανίας. «Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν, αλλά μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη», είπε.

Η ίδια αναφέρθηκε και σε «άλλα σκοτεινά κεφάλαια» αποικιοκρατικής φύσης, στα οποία Γροιλανδοί αντιμετωπίστηκαν ως «πολίτες δεύτερης κατηγορίας».

ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΟΥ

Την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ κλιμακώνει τις προσπάθειες προσάρτησης της Γροιλανδίας ένα εκρηκτικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Ο λευκός χρυσός της Γροιλανδίας», έχει γίνει σημείο αιχμής στη συνεχιζόμενη προσπάθεια του νησιού της Αρκτικής για αποαποικιοποίηση και ελευθερία από τους άπληστους ξένους.

Το ντοκιμαντέρ, σε σκηνοθεσία των Claus Pilehave και Otto Rosing, υποστηρίζει ότι μεταξύ 1854 και 1987, οι δανικές εταιρείες εξόρυξαν πολύτιμο ορυκτό αξίας άνω των 60 δισ. δολαρίων, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή αλουμινίου, αλλά άντλησαν ελάχιστο από αυτόν τον τεράστιο πλούτο πίσω στην οικονομία της Γροιλανδίας.

Στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι στη Δανία υπήρχε πάντα η αφήγηση ότι η χώρα πλήρωνε πολλά χρήματα για την ανάπτυξη της Γροιλανδίας.

Για δύο εβδομάδες στη Δανία το θέμα του ντοκιμαντέρ ήταν «μεγαλύτερο από τον Τραμπ», λέει ο παραγωγός Michael Bévort.

Οργή και βαθιά θλίψη στην Γροιλανδία

Στη Γροιλανδία, η οποία παραμένει μέρος του δανικού βασιλείου, με τη Δανία να εξακολουθεί να ελέγχει την εξωτερική και αμυντική πολιτική της, υπήρχαν συναισθήματα οργής και βαθιάς θλίψης.

Η χώρα βρισκόταν εν μέσω εκλογών που παρακολουθούσε ο κόσμος χάρη στις απειλές του Ντόναλντ Τραμπ να αναλάβει τον έλεγχο του νησιού της Αρκτικής. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της  εφημερίδας Sermitsiaq στην Γροιλανδία, περισσότεροι από το ένα τρίτο των ψηφοφόρων δήλωσαν ότι το ντοκιμαντέρ θα επηρέαζε την ψήφο τους.

Υπήρχε επίσης μια αίσθηση πολυαναμενόμενης αναγνώρισης – ότι οι ιστορίες που οι άνθρωποι είχαν ακούσει από τους φίλους και τους συγγενείς τους σχετικά με το τι συνέβη στην εγκαταλελειμμένη πλέον πόλη Ivittuut (όπου υπήρχε το ορυχείο) επιβεβαιώνονταν τελικά από ένα δημόσιο ίδρυμα τόσο μεγάλο όσο το DR, το δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό της Δανίας.

Ενώ αρχικά υπήρξαν κάποιες θετικές κριτικές στη Δανία, τα δανέζικα μέσα ενημέρωσης γύρισαν γρήγορα σε επίθεση, αφού ένας από τους οικονομολόγους που εμφανίστηκαν στο ντοκιμαντέρ κατήγγειλε την ερμηνεία των αριθμών του. «Ήταν φρικτό», δήλωσε ο Bévort, σύμφωνα με τον Guardian. 

Η κριτική στο ντοκιμαντέρ επικεντρώθηκε στο ποσό των 400 δισ. δανικών κορωνών (60,8 δισ. δολάρια), το ποσό που η ομάδα υπολόγισε ότι ήταν το ακαθάριστο εισόδημα της Δανίας από το ορυχείο για 133 χρόνια, προσαρμοσμένο στη σημερινή αξία.

«Κακή δημοσιογραφική τέχνη» το ντοκιμαντέρ λένε οι δανοί πολιτικοί

Για 10 ημέρες, το DR έπαιζε το ντοκιμαντέρ. Παρά τις επικρίσεις πολλών πολιτικών, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Πολιτισμού των Δανών μετριοπαθών, Jakob Engel-Schmidt, ο οποίος κατήγγειλε την «κακή δημοσιογραφική τέχνη».

Ο υπουργός Πολιτισμού κατηγόρησε τους δημιουργούς του ντοκιμαντέρ ότι δεν ξεκαθάρισαν «τη διαφορά μεταξύ εσόδων και κέρδους».

«Είναι παραπλανητικό, ανεύθυνο και έρχεται στη χειρότερη στιγμή», δήλωσε ο Engel-Schmidt στο Facebook αναφερόμενος στο γεγονός ότι προβλήθηκε ενόψει εκλογών που θεωρούνται κρίσιμες για τη διαμόρφωση των μελλοντικών σχέσεων της Γροιλανδίας τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με τη Δανία, η οποία αποίκισε τη Γροιλανδία πριν από 300 χρόνια και εξακολουθεί να ελέγχει την εξωτερική πολιτική, την άμυνα και άλλες υποθέσεις της.

Ο διευθυντής ειδήσεων του DR, Sandy French, αρνήθηκε να υποχωρήσει, λέγοντας: «Δεν υπήρξαν παραβιάσεις των κατευθυντήριων γραμμών δημοσιογραφικής δεοντολογίας».

Τελικά, η DR ανακοίνωσε την απόσυρση και «αποδημοσίευση» του ντοκιμαντέρ. Η επίσημη αιτιολογία ήταν ένα γραφικό διάγραμμα για τις πωλήσεις του ορυκτού που είχε αφαιρεθεί επειδή κρίθηκε ανακριβές. Αυτό προκάλεσε την απόλυση του αρχισυντάκτη του DR Thomas Falbe, σύμφωνα με πληροφορίες, για την προβολή του ντοκιμαντέρ.

Για τους Γροιλανδούς, το ότι το ντοκιμαντέρ ακυρώθηκε – αφού το DR ήταν ο μόνος τρόπος για να το δουν – «ήταν πραγματικά ένα χαστούκι στο πρόσωπο», λέει ο παραγωγός του Michael Bévort,  σύμφωνα με το variety.com. «Θέλω να πω, εδώ ήταν μια ταινία που μιλούσε γι’ αυτούς και θεωρήθηκε ως φωνή των Γροιλανδών στη συζήτηση», λέει. «Και μετά αποσύρθηκε από μια συζήτηση για τους αριθμούς».

Τι θέλουν οι Γροιλανδοί

Το ντοκιμαντέρ χτύπησε σαφώς μια χορδή με τους Γροιλανδούς καθώς σκέφτονταν το γεωπολιτικό τους μέλλον.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Verian Group που διεξήχθη πριν από τις εκλογές για την εθνική εφημερίδα Sermitsiaq, το 36% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ο «Λευκός Χρυσός» θα επηρέαζε την ψήφο τους, αν και η έρευνα δεν διευκρίνισε πώς.

Στις εκλογές επικράτησε αιφνιδιαστικά ο Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν, ηγέτης του κεντροδεξιού κόμματος Demokraatit, ο οποίος, στα 33 του χρόνια, έγινε ο νεότερος πρωθυπουργός της χώρας. Ο Νίλσεν, ο οποίος προτιμά μια πιο ήπια προσέγγιση της ανεξαρτησίας από τη Δανία σε σχέση με τους αντιπάλους του, έσπευσε να αντιταχθεί τόσο στους στόχους του Τραμπ για τη Γροιλανδία όσο και στους αποικιοκρατικούς περιορισμούς της Δανίας.

«Δεν θέλουμε να είμαστε Αμερικανοί. Όχι, δεν θέλουμε να είμαστε Δανοί. Θέλουμε να είμαστε Γροιλανδοί», δήλωσε στο Sky News.

Ο Νίλσεν αντιμετώπισε τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς με ψυχρότητα όταν επισκέφθηκε τη διαστημική βάση Πιτούφικ στη βορειοδυτική Γροιλανδία στα τέλη Μαρτίου. Αφού ο Βανς αποχώρησε, ο Τραμπ στην Ουάσιγκτον δήλωσε δυσοίωνα στο NBC News ότι η στρατιωτική βία δεν έχει φύγει από το τραπέζι όσον αφορά την προσάρτηση του νησιού.

«Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η Γροιλανδία ήθελε να είναι ανεξάρτητη εδώ και δεκαετίες», λέει ο παραγωγός του ντοκιμαντέρ Bévort.

«Αλλά υπάρχει μια μεγάλη παρεξήγηση σχετικά με αυτό στο εξωτερικό, αλλά και στη Δανία», σημειώνει.

«Νομίζω ότι για τους Γροιλανδούς αυτό δεν σημαίνει ότι θέλουν να είναι μόνοι τους στη μέση του πουθενά. Σημαίνει απλώς ότι θέλουν να επαναδιαπραγματευτούν τη σχέση τους με τη Δανία προκειμένου να έχουν ισότιμη θέση».

Πηγή: in.gr

Η αστυνομία της Δανίας συνέλαβε σήμερα την ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ στην Κοπεγχάγη σε διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά του πολέμου στη Γάζα, όπως ανακοίνωσε εκπρόσωπος της ομάδας φοιτητών που διοργάνωσε την διαδήλωση.

Εξι άνθρωποι συνελήφθησαν στον τόπο της διαδήλωσης στο πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, αφού περίπου 20 άτομα μπλόκαραν την είσοδο στο κτίριο και τρία άτομα κατάφεραν να εισέλθουν, είπε στο Ρόιτερς εκπρόσωπος της αστυνομίας.

Η αστυνομία αρνήθηκε να επιβεβαιώσει τις ταυτότητες των συλληφθέντων, αλλά εκπρόσωπος της οργάνωσης Students Against the Occupation δήλωσε στο Ρόιτερς ότι συνελήφθη η Γκρέτα.

Φωτογραφία της Τούνμπεργκ που δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα Ekstra Bladet την εμφανίζει να φοράει, όπως επισημαίνει το έντυπο, χειροπέδες.

Μεγάλης κλίμακας πυρκαγιά κατακαίει τα γραφεία του φαρμακευτικού κολοσσού Novo Nordisk της Δανίας, στα περίχωρα της Κοπεγχάγης, ανακοίνωσε η πυροσβεστική υπηρεσία.

«Είναι μια τεράστια πυρκαγιά. Εχουμε αναπτύξει περί τους 100 πυροσβέστες», δήλωσε ο επικεφαλής επιχειρήσεων Μάρτιν Σμιθ διευκρινίζοντας ότι το κτίριο έχει εκκενωθεί.

Η πυρκαγιά εκδηλώθηκε σε κοντέινερ σε εργοτάξιο της Novo Nordisk και επεκτάθηκε στην στέγη γειτονικού κτιρίου γραφείων της εταιρείας.

Ο καπνός είναι ορατός από απόσταση 30 χιλιομέτρων.

Η σημερινή πυρκαγιά εκδηλώθηκε λιγότερο από μία εβδομάδα μετά τη πυρκαγιά της 16ης Μαΐου σε άλλο εργοτάξιο της Novo Nordisk, στο Κάλουντμποργκ, η οποία δεν είχε συνέπειες στην παραγωγή της εταιρείας.

Δεκάδες γυναίκες από τη Γροιλανδία, ισχυρίζονται ότι τους τοποθετήθηκε στη μήτρα σπιράλ χωρίς τη συγκατάθεση ή τη γνώση τους και σχεδιάζουν να μηνύσουν το κράτος της Δανίας. Η ομάδα των 67 γυναικών, ορισμένες από τις οποίες ήταν μόλις 13 ετών όταν, όπως λένε, τους τοποθετήθηκε το σπείραμα από Δανούς γιατρούς σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο πληθυσμός της Γροιλανδίας, είναι μεταξύ των 4.500 γυναικών και κοριτσιών που επλήγησαν μεταξύ 1966 και 1970.

Έστειλαν τη Δευτέρα, 2 Οκτωβρίου, το αίτημά τους για αποζημίωση στην πρωθυπουργό της Δανίας, Mette Frederiksen. Ζήτησαν αποζημίωση από την κυβέρνηση ύψους 300.000 δανικών κορωνών (περίπου 40,000€ έκαστη) για αυτό που χαρακτηρίζουν ως μία «παραβίαση» που είχε σημαντικές συνέπειες στη ζωή τους. Εάν η κυβέρνηση δεν συμμορφωθεί, οι γυναίκες σκοπεύουν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.

Η Naja Lyberth, η οποία ήταν η πρώτη γυναίκα που βγήκε μπροστά πριν από έξι χρόνια για να καταγγείλει ότι της είχαν τοποθετήσει ενδομήτριο σπείραμα κατά τη διάρκεια ιατρικής εξέτασης στο σχολείο ως νεαρή έφηβη χωρίς τη συγκατάθεσή της, κατηγόρησε το κράτος για συντονισμένη προσπάθεια στείρωσης.

«Οι δικηγόροι μας είναι πολύ σίγουροι ότι παραβιάστηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματά μας και ο νόμος», δήλωσε η ψυχολόγος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών. Πρόσθεσε ότι αν και η ίδια απέκτησε παιδί, πολλές άλλες διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν να συλλάβουν.

«Υπήρχε επίσης πολύ κακή μεταγενέστερη φροντίδα», είπε. «Πολλές γυναίκες βίωναν πολύ έντονο πόνο, εσωτερική αιμορραγία και κοιλιακές λοιμώξεις, ενώ αρκετές χρειάστηκε να αφαιρέσουν τη μήτρα τους ή έχασαν τη δυνατότητα να κάνουν παιδιά».

Παρά το γεγονός ότι η Lyberth μοιράστηκε δημόσια την ιστορία της, χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να προσελκύσει το σκάνδαλο την προσοχή της κοινής γνώμης στη Δανία. Μόνο μετά την κυκλοφορία μιας σειράς podcast από τη δημόσια ραδιοτηλεόραση της Δανίας το θέμα άρχισε να αποκτά περισσότερη δημοσιότητα.

Σύμφωνα με τα εθνικά αρχεία, τοποθετούνταν σπιράλ ακόμη και σε 13χρονες, χωρίς να το ξέρουν ή να έχουν συναινέσει σε αυτό. Σε κάποιες περιπτώσεις, τοποθετήθηκαν σπιράλ που ήταν υπερβολικά μεγάλα για τα σώματα των κοριτσιών, με συνέπεια να προκληθούν σοβαρές επιπλοκές- ακόμη και στειρότητα. Άλλες γυναίκες δεν γνώριζαν ότι τους είχαν τοποθετηθεί σπιράλ, μέχρι να τους το αποκαλύψουν αργότερα γυναικολόγοι.

«Μια γυναίκα έμαθε μόλις πέρυσι ότι της είχε τοποθετηθεί σπιράλ», δήλωσε η Lyberth.

Η έρευνα αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2025.

Η Lyberth, η οποία δυσκολευόταν να μείνει έγκυος αλλά απέκτησε έναν γιο στα 35 της, δήλωσε ότι οι γυναίκες δεν θα έπρεπε να περιμένουν τόσο πολύ για αποζημίωση για τα δεινά που αναγκάστηκαν να υποστούν. Αλλά η ανάληψη δράσης, πρόσθεσε, ήταν μια ανακούφιση.

«Μπορούμε να θέσουμε τα όριά μας τώρα. Μπορούμε να πάρουμε πίσω τους δικούς μας πόρους και να αγωνιστούμε για την ισότητα. Δεν ήμασταν καθόλου ίσοι στη Γροιλανδία όταν μας το έκαναν αυτό. Ποτέ δεν θα το έκαναν αυτό στα κορίτσια της Δανίας».

«Αν η κυβέρνηση δεν λάβει σοβαρά υπόψη της τα αιτήματά μας», πρόσθεσε, «Θα φτάσουμε την υπόθεση στα δικαστήρια. Το να αναγνωριστεί ο πόνος μας από την κυβέρνηση θα ήταν ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς τη θεραπεία. Δεν θέλουμε να περιμένουμε τα αποτελέσματα της έρευνας». 

Ωστόστο, οι γυναίκες δεν είναι αισιόδοξες. Πιστεύουν πως η Δανία θα απορρίψει το αίτημά τους για αποζημίωση, με επιχείρημα ότι δεν έχει βγει το πόρισμα. Σε τέτοια περίπτωση, θα κινηθούν δικαστικά.

«Μεγαλώνουμε. Οι μεγαλύτερες από εμάς, που τους τοποθέτησαν σπιράλ τη δεκαετία του ‘60, πλησιάζουν τα 80. Πρέπει να δράσουμε τώρα. Είναι 100% ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση παρανόμησε παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματά μας και προκαλώντας μας σοβαρή βλάβη», δήλωσε η ψυχολόγος, η οποία έκανε την αρχή στο αίτημα αποζημίωσης.

Η υπουργός Υγείας και Εσωτερικών της Δανίας, Sophie Løhde, δήλωσε: «Πρόκειται για ένα βαθύτατα τραγικό θέμα και οι ιστορίες των γυναικών μου έχουν κάνει βαθιά εντύπωση. Είναι επιτακτική ανάγκη να διερευνήσουμε διεξοδικά αυτό το θέμα, γι’ αυτό και μια ομάδα ερευνητών διεξάγει ήδη μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα».

Η Γροιλανδία ήταν αποικία της Δανίας από το 1933 έως το 1953. Σήμερα είναι ημιαυτόνομη περιοχή της ίδιας χώρας.

Η Δανία εξετάζει το ενδεχόμενο να απαγορεύσει την καύση ιερών κειμένων, συμπεριλαμβανομένου του Κορανίου σε διαδηλώσεις, με την κυβέρνηση της χώρας να επισημαίνει ότι τέτοιου είδους δράσεις «είναι υπέρ των εξτρεμιστών» και μπορεί να έχουν «σημαντικές αρνητικές συνέπειες για τη Δανία».

Η κυβέρνηση της Δανίας είπε ότι θα διερευνήσει νομικά μέσα για να σταματήσει τις διαμαρτυρίες που περιλαμβάνουν το κάψιμο ιερών κειμένων υπό ορισμένες συνθήκες, επικαλούμενη ανησυχίες για την ασφάλεια μετά από αντιδράσεις για τέτοια περιστατικά που βεβήλωσαν το Κοράνι στη Δανία και τη Σουηδία.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας επισήμανε ότι η κυβέρνηση θέλει να «διερευνήσει» την παρέμβαση σε καταστάσεις όπου «υβρίζονται άλλες χώρες, πολιτισμοί και θρησκείες, και όπου αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες για τη Δανία, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια».

«Αυτό πρέπει φυσικά να γίνει στο πλαίσιο της συνταγματικά προστατευόμενης ελευθερίας της έκφρασης και με τρόπο που να μην αλλάζει το γεγονός ότι η ελευθερία της έκφρασης στη Δανία έχει πολύ ευρύ πεδίο εφαρμογής», προστίθεται στην ανακοίνωση, τονίζοντας ότι αυτές οι αρχές είναι από τις πιο σημαντικές για τη χώρα.

Το τελευταίο διάστημα, σε αρκετές κινητοποιήσεις διαδηλωτές έκαψαν αντίτυπα του Κορανίου, γεγονός που προκάλεσε διπλωματικές κρίσης ανάμεσα στη Σουηδία και τη Δανία με χώρες του μουσουλμανικού κόσμου.

Η κυβέρνηση της Δανίας σημείωσε ότι οι διαδηλώσεις «έφτασαν σε ένα επίπεδο όπου η Δανία, σε πολλά μέρη του κόσμου σε όλες τις ηπείρους, αντιμετωπίζεται ως μια χώρα που διευκολύνει την προσβολή και την υποτίμηση των πολιτισμών, των θρησκειών και των παραδόσεων άλλων χωρών» και πως ο «πρωταρχικός σκοπός» ορισμένων από τις ενέργειες ήταν να προκαλέσουν και «θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές συνέπειες».

Και η Σουηδία

Από την πλευρά του, ο Σουηδός πρωθυπουργός, Ουλφ Κρίστενσον, δήλωσε ότι βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τη Δανέζα ομόλογό του, Μέτε Φρέντρικσεν, καθώς ανάλογες κινήσεις σχεδιάζει και η κυβέρνηση της Σουηδίας.

«Έχουμε επίσης αρχίσει να αναλύουμε τη νομική κατάσταση ήδη… προκειμένου να εξετάσουμε μέτρα για την ενίσχυση της εθνικής μας ασφάλειας και της ασφάλειας των Σουηδών στη Σουηδία και σε όλο τον κόσμο», είπε ο Σουηδός πρωθυπουργός, σε ανάρτηση που έκανε στο Instagram.

Στις 27 Ιουλίου, η κυβέρνηση της Σουηδίας διέταξε 15 κυβερνητικές υπηρεσίες -συμπεριλαμβανομένων των ένοπλων δυνάμεων της Σουηδίας, αρκετών υπηρεσιών επιβολής του νόμου και της σουηδικής φορολογικής υπηρεσίας- να ενισχύσουν την ικανότητα της χώρας να αποτρέπει την τρομοκρατία ως απάντηση σε μια επιδεινωμένη κατάσταση ασφαλείας. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η απόφαση αυτή ελήφθη καθώς διαπιστώθηκε ότι η χώρα είχε γίνει στόχος εκστρατειών παραπληροφόρησης.

Η Σαουδική Αραβία και το Ιράκ κάλεσαν για συνάντηση, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα, του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας που εδρεύει στην Τζέντα για να αντιμετωπίσει τη βεβήλωση του Κορανίου τόσο στη Σουηδία όσο και στη Δανία.

Αντιμέτωπη με μια μεγάλη κρίση στεγαστικών δανείων βρίσκεται η Βρετανία, καθώς τα επιτόκια δανεισμού εκτινάσσονται στα ύψη. Νέα στοιχεία από την εταιρεία χρηματοοικονομικών πληροφοριών Moneyfacts έδειξαν ότι το μέσο διετές σταθερό επιτόκιο στεγαστικού δανείου με υποθήκη στη Βρετανία, αυξήθηκε από 5,98% την Παρασκευή σε 6,01% την Δευτέρα, το υψηλότερο επίπεδό του από την 1η Δεκεμβρίου, όπως αναφέρει το CNBC.

Η άνοδος στα τέλη του 2022, ήρθε στον απόηχο του μίνι προϋπολογισμού της κυβέρνησης Τρας που προκάλεσε αναταραχή στην αγορά. Πριν από τον Δεκέμβριο, τα σταθερά επιτόκια δύο ετών ήταν πάνω από το 6% τον Νοέμβριο του 2008, σύμφωνα με την Moneyfacts. Το μέσο επιτόκιο για ένα πενταετές στεγαστικό δάνειο είναι σήμερα 5,67%. 

Ο αριθμός των διαθέσιμων στεγαστικών προϊόντων κατοικιών μειώθηκε επίσης, από 5.264 την 1η Μαΐου σε 4.683.

Ο Μάρτιν Στιούαρτ, διευθυντής στεγαστικών δανείων της London Money, ανέφερε ότι οι τελευταίοι εννέα μήνες ήταν «σεισμικοί» για τον τομέα των στεγαστικών δανείων «στο ίδιο επίπεδο με την οικονομική κρίση», αν και με διαφορετικές αιτίες.

Ερωτηθείς σχετικά με τη στήριξη των προβληματικών νοικοκυριών, ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ δήλωσε τη Δευτέρα στο πρόγραμμα Good Morning Britain του ITV ότι η προτεραιότητα της κυβέρνησης ήταν η μείωση του πληθωρισμού κατά το ήμισυ και ότι έπρεπε να «τηρήσει το σχέδιο».

Εν τω μεταξύ, αρκετές τράπεζες,συμπεριλαμβανομένων των HSBC και Santander έχουν αποσύρει προσωρινά, προϊόντα στεγαστικών δανείων τις τελευταίες εβδομάδες, εν μέσω αβεβαιότητας της αγοράς.

Η απόσυρση έρχεται καθώς οι αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων κρατικών ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου ανεβαίνουν, με την απόδοση 2 ετών να φτάνει σε νέο υψηλό 15ετίας τη Δευτέρα.

Οι αγορές τιμολογούν με επιτόκια σχεδόν 6%, από το σημερινό 4,5%. Μια ισχυρή έκθεση για την αγορά εργασίας στις 13 Ιουνίου οδήγησε τις προσδοκίες για τα επιτόκια υψηλότερα, με την Τράπεζα της Αγγλίας να ανακοινώνει την απόφασή της για τα επιτόκια την Πέμπτη, αφού προέβη στη 12η συνεχή άνοδο τον Μάιο.

Ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο, εν τω μεταξύ, παραμένει μεταξύ των υψηλότερων όλων των ανεπτυγμένων οικονομιών, στο 8,7%, με αξιωματούχους της κεντρικής τράπεζας να προειδοποιούν ότι οι δευτερογενείς επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού των τιμών και των υψηλότερων μισθών, θα μπορούσαν να τον κρατήσουν υψηλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

«Νομίζω ότι τα χειρότερα από την κρίση των στεγαστικών δανείων είναι μπροστά μας», δήλωσε ο Viraj Patel, ανώτερος αναλυτής στρατηγικής της Vanda Research. Σημείωσε ότι πάνω από το 50% των νοικοκυριών εξακολουθούν να βρίσκονται σε νέα υποθήκη με υψηλότερα επιτόκια και αυτό θα προσθέσει άγχος στην αγορά κατοικίας και στην ευρύτερη οικονομία.

«Τα χειρότερα έρχονται»

Ο Patel είπε ότι αναμένει «το μεγαλύτερο μέρος της επιβράδυνσης των καταναλωτών που προέρχεται από το υψηλότερο κόστος στεγαστικών δανείων» να αποτυπωθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2023.

«Η τράπεζα της Αγγλίας και οι αγορές πρέπει να γνωρίζουν τις μεγάλες και μεταβλητές καθυστερήσεις της νομισματικής πολιτικής – με τις επιπτώσεις των προηγούμενων αυξήσεων των επιτοκίων να μην έχουν ακόμη ολοκληρωθεί», πρόσθεσε.

Κίνδυνος χρεοκοπίας για 750.000 νοικοκυριά

Η Αρχή Οικονομικής Συμπεριφοράς του Ηνωμένου Βασιλείου τον Ιανουάριο προειδοποίησε ότι περισσότερα από 750.000 νοικοκυριά κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν καθώς αυξάνονται τα επιτόκια.

«Τώρα βρισκόμαστε σε μια απίστευτα δύσκολη θέση να κοιτάμε επίμονα την άβυσσο, όπου αρχίζουν να συσσωρεύονται τα πτώματα των υπερμοχλευμένων, των λιγότερο σωσμένων, των ιδιοκτητών, των ενοικιαστών και των ιδιοκτητών επιχειρήσεων», τόνισε ο Μάρτιν Στιούαρτ της London Money .

«Πολλοί δανειολήπτες, μας λένε ότι θα χρειαστεί να εγκαταλείψουν κάτι για να καλύψουν τη νέα υψηλότερη πληρωμή τους», πρόσθεσε. «Δυστυχώς έτσι ξεκινούν οι υφέσεις», τόνισε.

Πηγή: ΟΤ