Το Ιραν σχεδιάζει να μεταφέρει αλλού την πρωτεύουσα του και ο λόγος κρύβεται πίσω από τον συνήθη ύποπτο.

Το 1786, ο Αγά Μοχάμεντ Χαν Κατζάρ μετέφερε την πρωτεύουσα του Ιράν στον μικρό τότε οικισμό της Τεχεράνης. Περισσότερο από δύο αιώνες αργότερα, ο πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, εξετάζει και πάλι το ενδεχόμενο να αλλάξει η χώρα πρωτεύουσα.

Όπως αναφέρουν οι Financial Times, ο Πεζεσκιάν ζήτησε από την κυβέρνησή του να μελετήσει τη μεταφορά της πρωτεύουσας από την Τεχεράνη, επισημαίνοντας ότι τα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα έχουν καταστήσει τη μεγαλούπολη των 10 εκατομμυρίων κατοίκων σχεδόν μη βιώσιμη. Σύμφωνα με τον ίδιο, η μετεγκατάσταση «δεν είναι πια επιλογή, αλλά αναγκαιότητα».

Ο πρόεδρος δήλωσε πρόσφατα ότι η Τεχεράνη έχει «επεκταθεί υπερβολικά και έχει φτάσει στα όριά της». Όπως εξήγησε, τα υπόγεια ύδατα έχουν εξαντληθεί, η πόλη εξαρτάται από υδάτινους πόρους άλλων περιοχών, και παρ’ όλα αυτά αντιμετωπίζει ελλείψεις. «Πώς μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη όταν αγνοούμε τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος;» διερωτήθηκε.

Ο Πεζεσκιάν πρότεινε η νέα πρωτεύουσα να χτιστεί στη νότια, αραιοκατοικημένη παράκτια περιοχή του Μακράν, στον Κόλπο του Ομάν. Οι υποστηρικτές της ιδέας υποστηρίζουν ότι η περιοχή διαθέτει μεγάλο αναπτυξιακό δυναμικό και στρατηγική θέση κοντά σε σημαντικούς θαλάσσιους εμπορικούς δρόμους.

Ωστόσο, πολλοί ειδικοί απορρίπτουν την πρόταση -που βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο- υποστηρίζοντας ότι το Ιράν δεν διαθέτει τους πόρους και τις δυνατότητες για ένα τόσο φιλόδοξο έργο. Στο παρελθόν, παρόμοια σχέδια είχαν επανειλημμένα προταθεί αλλά εγκαταλείφθηκαν λόγω του κόστους και των εμποδίων. Με την ιρανική οικονομία να πιέζεται από τις αμερικανικές κυρώσεις και την περιφερειακή αστάθεια, οι επικριτές θεωρούν ότι η δημιουργία μιας νέας πρωτεύουσας θα απαιτούσε τεράστιες επενδύσεις.

Όπως σημειώνει ο Αλί Μπεϊτολάχι, επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας Οδοποιίας, Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης, «η ιδέα αυτή στηρίζεται σε μια απλοϊκή και λανθασμένη υπόθεση: ότι η αλλαγή τοποθεσίας της πρωτεύουσας θα οδηγήσει αυτόματα και σε μετακίνηση μεγάλων πληθυσμών».

Παρόλο που πολλές χώρες, από τη Βραζιλία έως το Καζακστάν, έχουν μεταφέρει τις πρωτεύουσές τους τις τελευταίες δεκαετίες, τέτοια έργα συνοδεύονται πάντα από τεράστιο οικονομικό και οργανωτικό κόστος.