Οσοι ασχολούνται με τη μόδα και τη σόου μπιζ θα θυμούνται τον σάλο που ξέσπασε πριν από δυο μήνες περίπου στις ΗΠΑ με αφορμή μια διαφήμιση της αμερικανικής εταιρείας Αmerican Eagle. Στην τελευταία της καμπάνια χρησιμοποίησε τη νεαρή ηθοποιό Σίντνεϊ Σουίνι να φοράει ένα τζιν από την καινούργια σειρά της εταιρείας, ενώ ακουγόταν μια αντρική φωνή να λέει «η Σίντνεϊ Σουίνι έχει φοβερά τζιν».

Το πρόβλημα είναι ότι στην αγγλική γλώσσα η λέξη jeans ακούγεται ακριβώς το ίδιο με τη λέξη genes (γονίδια). Η αφίσα μάλιστα έγραφε ακριβώς στα αγγλικά «Sydney Sweeney has great genes jeans» με τη λέξη genes σβησμένη.

Πολλοί διαμαρτυρήθηκαν ότι αυτή η διαφήμιση με κεντρικό πρόσωπο την ξανθιά και γαλανομάτα Σουίνι και το αμφιλεγόμενο λογοπαίγνιο κάνει μια έμμεση ρατσιστική προπαγάνδα, προωθεί την ευγονική και τα ναζιστικά ιδεώδη. Ο σάλος έφτασε μέχρι τον Λευκό Οίκο με τον Ντόναλντ Τραμπ και άλλα μέλη της κυβέρνησής του να σπεύδουν να υπερασπιστούν την ηθοποιό που δεχόταν επιθέσεις από την «παλαβή Αριστερά».

Θα μείνουν όλοι με την απορία για το αν η εταιρεία ήθελε πραγματικά να περάσει ακροδεξιά, ρατσιστικά μηνύματα ή απλά, να δημιουργήσει θόρυβο γύρω από τη νέα της σειρά με έναν στρεβλό, προκλητικό τρόπο, πράγμα καθόλου σπάνιο στον χώρο. Θυμηθήκαμε πάντως αυτή την περίπτωση με αφορμή ένα άρθρο που διαβάσαμε πριν από λίγες μέρες στην Guardian σχετικά με τη μόδα του νεοφασισμού στις ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, για τους τρόπους με τους οποίους η Ακροδεξιά σε όλες της τις εκφάνσεις, από υπερπατριώτες μέχρι ακραιφνείς λευκούς ρατσιστές και νεοναζιστές, χρησιμοποιεί τη μόδα για να περάσει μηνύματα και να εισχωρήσει σε ευρύτερα ακροατήρια.

Πολυμορφικό και υπόγειο στιλ

«Το ντύσιμο», έγραφε το ρεπορτάζ, «αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για τη διάδοση ακροδεξιών ιδεών, τη διάδοση του αυταρχισμού και τη στρατολόγηση νέων μελών». Σημείωνε μάλιστα ότι το εξτρεμιστικό στιλ του σήμερα είναι πιο πολυμορφικό και περισσότερο υπόγειο». Οι ακροδεξιοί του σήμερα -μιλάμε πάντα για τις ΗΠΑ- εμφανίζονται όλο και λιγότερο με ξυρισμένα κεφάλια, αρβύλες και ξεκάθαρα φασιστικά και ναζιστικά σύμβολα, όπως η σβάστικα.

Αντιθέτως, θα δει κανείς μπλούζες και μπουφάν με αρχαία γερμανικά και σκανδιναβικά σύμβολα ή τις φασιστικές «φάσκες» (fasces στα λατινικά), αρχαίο ρωμαϊκό έμβλημα εξουσίας που ανέσυρε και έκανε «μόδα» στην εποχή του ο Μπενίτο Μουσολίνι.

Σύμβολα που έχουν περάσει στην ακροδεξιά υποκουλτούρα, αλλά δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά ως τέτοια από τους μη μυημένους. Μπλουζάκια πόλο Fred Perry (το δάφνινο στεφάνι είναι και αυτό φασιστικό σύμβολο) -χωρίς, για να μην παρεξηγηθούμε, αυτό να σημαίνει πως όσοι φορούν τέτοια μπλουζάκια είναι νεοφασίστες-, ρούχα με τον αριθμό 88 που παραπέμπει στο Heil Hitler (το h είναι το όγδοο γράμμα του αγγλικού αλφαβήτου)

«Μεγάλο κομμάτι αυτής της ιδεολογικής ενδυμασίας μπορεί να περάσει απαρατήρητο αν δεν είσαι γνώστης», σχολίαζε η Guardian. «Αντί για ωμά μηνύματα μίσους, η Ακροδεξιά χρησιμοποιεί γλώσσα όπως “το αγαπημένο μου χρώμα είναι το λευκό” ή “υπερασπιζόμαστε την κουλτούρα μας” -αόριστα μηνύματα που μπορούν να ερμηνευθούν ποικιλοτρόπως».

«Η τάση σήμερα δεν είναι πια να ανήκεις σε μια υποκουλτούρα, αλλά να ενσωματωθείς στη δομή της εξουσίας. Αντί να ακολουθείς κώδικες που σε απομακρύνουν από τη μάζα, η νέα τάση είναι να φτιάχνεις κώδικες που σε βοηθούν να κινηθείς μέσα στη μάζα», λέει στη βρετανική εφημερίδα η Μόνικα Σκλαρ, βοηθός καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια.

Η ακροδεξιά δεν είναι πάντα τόσο «διακριτική». Οικειοποιείται και αντιστρέφει συνθήματα που έχουν συνδεθεί με κοινωνικούς αγώνες. Το «οι ζωές των μαύρων μετράνε» γίνεται «οι ζωές των λευκών μετράνε». Εμπορεύεται και επιχειρεί να κάνει mainstream μερικές από τις πιο απεχθείς πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ.

Στη Φλόριντα του ακραίου Ρεπουμπλικανού κυβερνήτη Ρον Ντε Σάντι οι Ρεπουμπλικανοί βγάζουν ανερυθρίαστα στην κυκλοφορία μπλουζάκια, κούπες και άλλα παραφερνάλια με το λογότυπο «Alligator Alcatraz» που αναφέρεται στη διαβόητη φυλακή υψίστης ασφαλείας για παράτυπους μετανάστες η οποία περιβάλλεται από τάφρο με αλιγάτορες.

Πλαστικές, μακιγιάζ και δεκαετία του ’50

«Ενώ η εκθείαση της αρσενικής δύναμης και σωματικής ρώμης είναι ένα σημαντικό κομμάτι αυτή της νέας αισθητικής, οι γυναίκες -οι οποίες παραδοσιακά συνδέονται με τη μόδα- έχουν κι αυτές ένα ρόλο στη διαμόρφωση του νέου ακροδεξιού look.

Πιστή στην παραδοσιακή αντίληψη για τα φύλα, η νέα εμφάνιση των Ρεπουμπλικανών γυναικών με τις πολλές πλαστικές επεμβάσεις και το βαρύ μακιγιάζ συναντά το στιλ της tradwife (της παραδοσιακής συζύγου) του ’50 με τις σιλουέτες με την πολύ στενή μέση και τα λουλουδάτα μοτίβα που δοξάζουν τη θηλυκότητα στο έπακρό της», έγραφε η Guardian.

Και συνέχιζε: «Η μόδα δεν είναι στατική. Αλλάζει διαρκώς. Κάτι που πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν περιθωριακό, σήμερα είναι τάση. Αλλά και οι τάσεις αποκτούν διαφορετική έννοια κάθε φορά. Ενώ το 2020 ένα καπελάκι Maga ή η αισθητική της tradwife δεν θα χαρακτηρίζονταν φασιστικά, το 2025, με τις δηλώσεις και τις ενέργειες του Τραμπ να ρέπουν όλο και περισσότερο προς τον αυταρχισμό, αυτά τα στιλ αποκτούν νέα σημασία».

Πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ