Το Ισραήλ έχει κατεδαφίσει χιλιάδες κτίρια σε όλη τη Γάζα από τότε που αποσύρθηκε από την εκεχειρία με τη Χαμάς τον Μάρτιο, με ολόκληρες πόλεις και προάστια -που κάποτε υπήρχαν τα σπίτια δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων- να έχουν ισοπεδωθεί τις τελευταίες εβδομάδες.

Δορυφορικές εικόνες που δημοσίευσε το BBC δείχνουν να έχουν σημειωθεί τεράστιες καταστροφές σε διάφορες περιοχές τις οποίες η στρατιωτική διοίκηση του Ισραήλ ισχυρίζεται ότι έχει υπό «επιχειρησιακό έλεγχο».

Μεγάλα τμήματα αυτής της καταστροφής έχουν προκληθεί από ελεγχόμενες κατεδαφίσεις, τόσο σε ήδη κατεστραμμένα κτίρια όσο και σε κτίρια που φαίνονταν σε μεγάλο βαθμό άθικτα.

Επαληθευμένα πλάνα δείχνουν μεγάλες εκρήξεις που δημιουργούν σύννεφα σκόνης και συντρίμμια, καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποιούν ελεγχόμενες κατεδαφίσεις σε πολυκατοικίες, σχολεία και άλλες υποδομές.

Πολλοί νομικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο BBC Verify ότι το Ισραήλ μπορεί να έχει διαπράξει εγκλήματα πολέμου βάσει της Σύμβασης της Γενεύης, η οποία απαγορεύει σε μεγάλο βαθμό την καταστροφή υποδομών από μια κατοχική δύναμη.

Ένας εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) δήλωσε ότι λειτουργούν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ότι η Χαμάς απέκρυψε «στρατιωτικά περιουσιακά στοιχεία» σε περιοχές αμάχων και ότι η «καταστροφή περιουσιών εκτελείται μόνο όταν απαιτείται επιτακτική στρατιωτική ανάγκη».

Τον Ιούλιο, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ισραήλ Κατζ, περιέγραψε τα σχέδια για την ίδρυση αυτού που ονόμασε «ανθρωπιστική πόλη» πάνω στα ερείπια της Ράφα, όπου θα περιοριστούν αρχικά 600.000 Παλαιστίνιοι.

Το σχέδιο έχει καταδικαστεί ευρέως. Ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Εχούντ Όλμερτ, δήλωσε στο BBC ότι η πρόταση θα «ερμηνευτεί ως κάτι που μοιάζει με στρατόπεδο συγκέντρωσης».

Το Τελ αλ-Σουλτάν ήταν μια από τις πιο ζωντανές γειτονιές της Ράφα. Στους πυκνοκατοικημένους δρόμους της βρισκόταν το μοναδικό εξειδικευμένο μαιευτήριο της Ράφα και ένα κέντρο φροντίδας για ορφανά και εγκαταλελειμμένα παιδιά.

Δορυφορικές εικόνες έδειξαν ότι μεγάλο μέρος της περιοχής είχε ήδη υποστεί σοβαρές ζημιές από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς και τα πυρά του πυροβολικού, αλλά δεκάδες κτίρια είχαν αντέξει το μπαράζ ισραηλινών επιθέσεων. 

Αλλά μέχρι τις 13 Ιουλίου η καταστροφή είχε κλιμακωθεί, με ακόμα και τα κελύφη κατεστραμμένων κτιρίων να σαρώνονται και ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα να γκρεμίζονται. Το νοσοκομείο είναι ένα από τα ελάχιστα κτίρια που έμειναν όρθια.

Ομοίως, κατεδαφίσεις βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη στην παρακείμενη σαουδαραβική γειτονιά - όπου κάποτε βρισκόταν το μεγαλύτερο τζαμί της πόλης και πολλά σχολεία.

Ένα βίντεο που έχει επαληθευτεί έδειχνε ένα τανκ να κινείται κατά μήκος ενός δρόμου στη Ράφα, ενώ ένας εκσκαφέας εργάζεται στην άκρη του δρόμου.

Κατεδαφίσεις από το Ισραήλ είναι επίσης ορατές σε άλλα μέρη της Λωρίδας της Γάζας, τα οποία φαίνεται να είχαν αποφύγει σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια προηγούμενων βομβαρδισμών.

Η αγροτική πόλη Χουζάα βρίσκεται περίπου 1,5 χλμ. (0,9 μίλια) από τα ισραηλινά σύνορα. Πριν από τον πόλεμο, η πόλη είχε πληθυσμό 11.000 κατοίκων και ήταν γνωστή για τις εύφορες γεωργικές εκτάσεις και τις καλλιέργειές της όπως ντομάτες, σιτάρι και ελιές.

Οι Ισραηλινές Αμυντικές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) έχουν πει ότι κατεδάφισαν 1.200 κτίρια στην Χουζάα, τα οποία, όπως ισχυρίζονται, αποτελούσαν μέρος «τρομοκρατικών υποδομών» που διοικούσε η Χαμάς.

Μια παρόμοια ιστορία προκύπτει στην κοντινή πόλη Αμπάσαν αλ-Καμπίρα, όπου ζούσαν περίπου 27.000 άνθρωποι πριν από τον πόλεμο. Φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στις 31 Μαΐου και στις 8 Ιουλίου δείχνουν ότι μια εκτεταμένη περιοχή καταστράφηκε σε μόλις 38 ημέρες.

Το Ισραήλ έχει δημιουργήσει εκτεταμένες «ζώνες ασφαλείας» και διαδρόμους που χωρίζουν τμήματα της Γάζας και έχει καταστρέψει μεγάλο αριθμό κτιρίων κατά μήκος και κοντά σε αυτές τις διαδρομές. Ο τελευταίος διάδρομός του χωρίζει τη δυτική από την ανατολική Χαν Γιουνίς, συμπεριλαμβανομένων των Χουζάα και Αμπάσαν αλ-Καμπίρα.

Επίσης, από τις αρχές του πολέμου αναλυτές έχουν υποδείξει ότι το Ισραήλ προσπαθεί να δημιουργήσει βαθιές «ρυθμιστικές ζώνες» καταστρέφοντας κτίρια κοντά στα σύνορα, αλλά ορισμένες από τις περιοχές που ισοπεδώθηκαν πρόσφατα βρίσκονται βαθιά μέσα στη Γάζα.

Στο Κιζάν Αμπού Ρασουάν - έναν αγροτικό οικισμό περίπου 7 χλμ. από τα ισραηλινά σύνορα - σχεδόν κάθε οικοδόμημα που είχε απομείνει όρθιο έχει κατεδαφιστεί από τις 17 Μαΐου. Ένα βίντεο που επαλήθευσε το BBC Verify έδειχνε μια ελεγχόμενη έκρηξη που ισοπέδωσε ένα σύμπλεγμα πολυκατοικιών.

Το BBC Verify παρουσίασε στον Ισραηλινό Στρατό μια λίστα με μέρη στα οποία κατέγραψε κατεδαφίσεις και ζήτησε να παράσχει συγκεκριμένες στρατιωτικές αιτιολογίες. Δεν το έπραξε.

«Όπως έχει τεκμηριωθεί ευρέως, η Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις κρύβουν στρατιωτικά περιουσιακά στοιχεία σε πυκνοκατοικημένες περιοχές πολιτών», δήλωσε εκπρόσωπος του Ισραηλινού Στρατού. «Ο Ισραηλινός Στρατός εντοπίζει και καταστρέφει τρομοκρατικές υποδομές που βρίσκονται, μεταξύ άλλων σημείων, μέσα σε κτίρια σε αυτές τις περιοχές».

Αρκετοί δικηγόροι ανθρωπίνων δικαιωμάτων που μίλησαν στο BBC Verify υποστήριξαν ότι η εκστρατεία θα μπορούσε να ισοδυναμεί με εγκλήματα πολέμου.

Ο Eitan Diamond - ανώτερος νομικός εμπειρογνώμονας στο Διεθνές Κέντρο Ανθρωπιστικού Δικαίου Diakonia στην Ιερουσαλήμ - δήλωσε ότι δεν υπάρχει δικαιολογία βάσει της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, του εγγράφου που γενικά καλύπτει την προστασία των αμάχων σε καιρό πολέμου.

«Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαγορεύει μια τέτοια ελεγχόμενη καταστροφή περιουσίας πολιτών κατά τη διάρκεια ένοπλης σύγκρουσης, εκτός από περιορισμένες συνθήκες απόλυτης στρατιωτικής επιχειρησιακής αναγκαιότητας», δήλωσε ο κ. Diamond.

«Η καταστροφή περιουσίας λόγω ανησυχιών ή εικασιών σχετικά με την πιθανή μελλοντική της χρήση (για παράδειγμα, ότι θα χρησιμοποιηθεί για την εξαπόλυση επιθέσεων στο μέλλον) δεν εμπίπτει σε αυτή την εξαίρεση» πρόσθεσε.

Η καθηγήτρια Janina Dill, συν-διευθύντρια του Ινστιτούτου Ηθικής, Δικαίου και Ένοπλων Συγκρούσεων της Οξφόρδης, δήλωσε ότι μια κατοχική δύναμη πρέπει να διοικεί μια περιοχή προς όφελος του πληθυσμού - κάτι που, όπως είπε, ήταν «ασυμβίβαστο με μια στρατιωτική προσέγγιση που απλώς καθιστά την περιοχή ακατοίκητη και δεν αφήνει τίποτα όρθιο».

Ορισμένοι αναλυτές προσπάθησαν να υπερασπιστούν την εκστρατεία των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων. Πολλά από τα κτίρια που κατεδάφισαν οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις είχαν ήδη ερειπωθεί από τους βομβαρδισμούς και τις αεροπορικές επιδρομές, δήλωσε ο καθηγητής Εϊτάν Σαμίρ, διευθυντής του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών BESA στο Ισραήλ και πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Στρατηγικών Υποθέσεων. Δήλωσε στο BBC Verify ότι αποτελούν κίνδυνο για την ασφάλεια των αμάχων που επιστρέφουν, ειδικά «κατά τη διάρκεια των χειμερινών βροχών, όταν είναι πιο πιθανό να καταρρεύσουν».

«Η περιοχή είναι ζώνη μάχης», είπε. «Ακόμα και όταν ένα κτίριο έχει ι εκκενωθεί από τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις, μόλις οι Ισραηλινοί βγουν από αυτό, οι τρομοκράτες συχνά επιστρέφουν για να τοποθετήσουν βόμβες ή να κρυφτούν μέσα για να τις πυροβολήσουν».

Δεν υπάρχουν ενδείξεις επιβράδυνσης στον ρυθμό των κατεδαφίσεων. Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι ο Ισραηλινός Στρατός Άμυνας είχε λάβει δεκάδες μπουλντόζες D9 από τις ΗΠΑ, οι οποίες είχαν ανασταλεί επί κυβέρνησης Μπάιντεν.

Το BBC Verify εντόπισε δεκάδες διαφημίσεις που δημοσιεύτηκαν σε ισραηλινές ομάδες στο Facebook, οι οποίες προσέφεραν εργασία στη Γάζα σε εργολάβους που ασχολούνται με κατεδαφίσεις. Η πλειονότητα των αναρτήσεων έχει κοινοποιηθεί από στρατολόγους από τον Μάιο.

Πολλές από τις διαφημίσεις καθορίζουν περιοχές της Γάζας όπου θα πραγματοποιηθούν οι εργασίες, όπως «ο Διάδρομος της Φιλαδέλφειας» και «ο Άξονας Μόραγκ» - και οι δύο περιοχές που ελέγχονται από τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις. Όταν ζητήθηκε σχόλιο από το BBC Verify, ένας εργολάβος απάντησε: «Πήγαινε να @@, εσύ και η Γάζα».

Ένας αναλυτής - ο Adil Haque της Νομικής Σχολής Rutgers - υποστήριξε ότι οι κατεδαφίσεις του IDF θα μπορούσαν να επιδιώκουν τη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» την οποία θα μπορούσαν να «ελέγχουν μόνιμα».

Άλλοι αναλυτές λένε ότι οι κατεδαφίσεις θα μπορούσαν να προετοιμάζουν το έδαφος για την ανάπτυξη της λεγόμενης «ανθρωπιστικής πόλης» στη Ράφα. Ο Efraim Inbar - Πρόεδρος του Ινστιτούτου Στρατηγικής και Ασφάλειας της Ιερουσαλήμ - υποστήριξε ότι θα μπορούσαν να επιδιώκουν να ενθαρρύνουν τους Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν εντελώς τη Λωρίδα, αυξάνοντας «την έντονη επιθυμία για μετανάστευση». 

Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δήλωσε προηγουμένως σε μια ομάδα βουλευτών σε μια συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών, η οποία αναφέρθηκε ευρέως στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, ότι ο IDF «καταστρέφει όλο και περισσότερα σπίτια» αφήνοντας τους Παλαιστίνιους χωρίς να έχουν «πουθενά να επιστρέψουν».

Για τους κατοίκους της Γάζας, η καταστροφή είναι μεγάλη. Ο Moataz Yousef Ahmed Al-Absi από το Tel al-Sultan είπε ότι το σπίτι του είχε ισοπεδωθεί. 

«Είχα μόλις μετακομίσει στο σπίτι μου ένα χρόνο πριν ξεκινήσει ο πόλεμος και ήμουν απίστευτα χαρούμενος με αυτό, διατηρώντας μεγάλες ελπίδες για το μέλλον μου. Τώρα, έχει καταστραφεί ολοσχερώς», είπε. «Αφού έχασα τα πάντα, δεν έχω πια σπίτι ή καταφύγιο» πρόσθεσε.