Στα χέρια των αρχών βρίσκεται Έλληνας εκτελωνιστής που συνεργαζόταν με κινεζικό εγκληματικό δίκτυο για τη διάπραξη απάτης εκατομμυρίων ευρώ σε βάρος του ελληνικού και ευρωπαϊκού δημοσίου. Στο γραφείο του, στον Πειραιά, οι αστυνομικές αρχές εντόπισαν και κατάσχεσαν 2,7 εκατομμύρια ευρώ σε μετρητά, ποσό που ζυγίζει πάνω από 25 κιλά σε χαρτονομίσματα των 100 ευρώ.

Η υπόθεση αποκαλύφθηκε από την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO), Λάουρα Κοβέσι, η οποία σε συνέντευξή της στους Financial Times πριν την επίσκεψή της στην Ελλάδα περιέγραψε μια από τις μεγαλύτερες υποθέσεις τελωνειακής απάτης που έχουν εντοπιστεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το μεγάλο κόλπο: Μαζικές εισαγωγές χωρίς φόρους

Σύμφωνα με την Κοβέσι, τα χρήματα που βρέθηκαν στο γραφείο του εκτελωνιστή προέρχονταν από εγκληματικές δραστηριότητες που αφορούσαν τη μαζική εισαγωγή εμπορευμάτων στην Ευρώπη χωρίς την καταβολή των απαιτούμενων δασμών και φόρων.

Τον περασμένο μήνα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία απήγγειλε κατηγορίες σε δύο τελωνειακούς υπαλλήλους και τέσσερις brokers που κατηγορούνται για συμμετοχή σε οργανωμένο σχέδιο εισαγωγής προϊόντων από την Κίνα – κυρίως ηλεκτρικών ποδηλάτων – χωρίς καταβολή τελωνειακών δασμών και φόρων.

Κατά τη διάρκεια των ερευνών που πραγματοποιήθηκαν στο λιμάνι του Πειραιά τον Ιούνιο, οι αρχές εντόπισαν όχι μόνο τα 2,7 εκατομμύρια ευρώ στο γραφείο του εκτελωνιστή, αλλά και επιπλέον 300.000 ευρώ στην κατοικία του.

Ρεκόρ κατασχέσεων: 5,8 εκατ. ευρώ και 2.400 κοντέινερ

Τα χρηματικά ποσά που εντοπίστηκαν στην Ελλάδα αποτελούσαν μέρος ενός συνολικού ποσού 4,78 εκατομμυρίων ευρώ που κατασχέθηκε σε μετρητά, ενώ επιπλέον 5,4 εκατομμύρια ευρώ δεσμεύθηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα, σύμφωνα με την EPPO.

Συνολικά, σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες κατασχέθηκαν 5,8 εκατομμύρια ευρώ, ενώ οι αρχές επιβολής του νόμου κατάσχεσαν επίσης ακίνητα, αυτοκίνητα και – το σημαντικότερο – περισσότερα από 2.400 εμπορευματοκιβώτια αξίας περίπου 250 εκατομμυρίων ευρώ.

«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κατάσχεση εμπορευματοκιβωτίων στην ΕΕ μέχρι σήμερα», δήλωσε η Κοβέσι. «Στοχεύουμε σε εγκληματικά δίκτυα που οργανώνουν μαζικές εισαγωγές εμπορευμάτων από την Κίνα, φοροδιαφεύγουν και διαπράττουν απάτη ΦΠΑ μεγάλης κλίμακας».

Ζημιά 800 εκατ. ευρώ σε 14 χώρες

Η EPPO εκτιμά ότι οι απώλειες από το εγκληματικό σχήμα, το οποίο εκτείνεται σε 14 ευρωπαϊκές χώρες που καλύπτονται επί του παρόντος από την έρευνα, υπερβαίνουν τα 800 εκατομμύρια ευρώ σε τελωνειακούς δασμούς και ΦΠΑ.

«Αυτό δεν μπορεί να συμβεί χωρίς διαφθορά», τόνισε η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. «Υπήρχαν δημόσιοι υπάλληλοι που τους βοήθησαν, διότι διαφορετικά δεν θα ήταν δυνατό να υλοποιηθεί αυτό το τεράστιο σχέδιο».

Η Κοβέσι προειδοποίησε ότι το οργανωμένο έγκλημα «αυξάνεται και γίνεται ισχυρότερο με απάτη σε βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ και των εθνικών προϋπολογισμών».

Η πιο ελκυστική εγκληματική δραστηριότητα

Σύμφωνα με την Ευρωπαία Εισαγγελέα, η απάτη στον ΦΠΑ έχει γίνει «η πιο ελκυστική» εγκληματική δραστηριότητα στην ΕΕ και συχνά συνοδεύεται από απάτη στους δασμούς.

«Οι απάτες στον ΦΠΑ αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ των εκτιμώμενων ζημιών στις υποθέσεις που ερευνούμε», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι η απάτη στον ΦΠΑ κοστίζει στην ΕΕ περίπου 50 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Ο ρόλος της κινεζικής μαφίας

Η Κοβέσι αποκάλυψε ότι κινεζικές εγκληματικές ομάδες εμπλέκονται στις περισσότερες από τις τρέχουσες έρευνες για απάτη στον τομέα του ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένης αυτής στην Ελλάδα.

«Θα ήθελαν να κυριαρχήσουν σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού… και να πληρώνουν το ελάχιστο δυνατό ποσό», εξήγησε.

Η στρατηγική τους είναι απλή αλλά αποτελεσματική: «Αν δεν πληρώνεις κανένα φόρο, μπορείς να πουλάς αυτά τα προϊόντα σε χαμηλότερη τιμή από τη συνήθη. Και με αυτόν τον τρόπο επηρεάζεις τους παραγωγούς που εδρεύουν στην Ευρώπη».

Ηλεκτρικά ποδήλατα μεταμφιεσμένα σε ελαστικά

Η έρευνα ξεκίνησε από δύο μικρότερες υποθέσεις που αφορούσαν την ψευδή δήλωση ηλεκτρονικών ποδηλάτων στον Πειραιά και στο ιταλικό λιμάνι του Μπάρι.

«Εισήγαγαν ηλεκτρονικά ποδήλατα. Αλλά στην πραγματικότητα τα δήλωσαν ως αλυσίδες ή ελαστικά», αποκάλυψε η Κοβέσι, προσθέτοντας ότι αυτό επέτρεψε στις εγκληματικές ομάδες να αποφύγουν τους φόρους αντιντάμπινγκ και να αποκομίσουν «παράνομα κέρδη».

Στην Ελλάδα, η υπόθεση ξεκίνησε με δύο εταιρείες που υπέβαλαν περισσότερες από 5.000 εσφαλμένες τελωνειακές δηλώσεις. Οι δύο εταιρείες αποδείχθηκαν «βιτρίνες» και οι Κινέζοι ιδιοκτήτες που κρύβονταν πίσω από αυτές είχαν επίσης σχέση με την ιταλική υπόθεση.

«Διαπιστώσαμε ότι ήταν οι ίδιες τυπολογίες και το ίδιο μοτίβο», σημείωσε η Ευρωπαία Εισαγγελέας. «Δημιούργησαν ψεύτικες εταιρείες και κανείς δεν πλήρωσε τίποτα».

Αιχμές από Κοβέσι – «Τεράστια προειδοποιητικά σημάδια»

Η Κοβέσι επισήμανε ότι οι τελωνειακές αρχές δεν εντόπισαν προειδοποιητικά σημάδια στις τελωνειακές δηλώσεις, παρόλο που υπήρχαν «τεράστια προειδοποιητικά σημάδια».

Ισχυρίστηκε ότι οι τελωνειακοί υπάλληλοι «δεν πραγματοποίησαν αυτούς τους ελέγχους επειδή μερικές φορές δωροδοκούνταν».

«Μόνο η κορυφή του παγόβουνου»

Τρεις αξιωματούχοι με άμεση γνώση των τελωνειακών λειτουργιών στο λιμάνι του Πειραιά αναφέρουν ότι η υπόθεση απάτης είναι «μόνο η κορυφή του παγόβουνου», επισημαίνοντας την έλλειψη αυτοματοποιημένων συστημάτων σάρωσης ικανών να ελέγχουν σωστά τις εισερχόμενες αποστολές.

Περίπου 5,1 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια φτάνουν στον Πειραιά κάθε χρόνο – ένας τεράστιος όγκος που καθιστά τον έλεγχο εξαιρετικά δύσκολο χωρίς την κατάλληλη τεχνολογική υποδομή.

Η Ευρωπαία εισαγγελέας έπιασε στον ύπνο την ΑΑΔΕ

Ο Γιώργος Πιτσίλης, διοικητής της Ελληνικής Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η οποία εποπτεύει τα τελωνεία στο λιμάνι, δήλωσε: «Συνεργαζόμαστε στενά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, επειδή ο στόχος μας είναι κοινός και αυτός είναι να εξυπηρετήσουμε το δημόσιο συμφέρον».

Ωστόσο, η αποκάλυψη της υπόθεσης από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία φαίνεται να έπιασε στον ύπνο την ελληνική ΑΑΔΕ. Ο Πιτσίλης, ως αρμόδιος για την εποπτεία και τον έλεγχο των εκτελωνιστών που δραστηριοποιούνται στα ελληνικά λιμάνια, φέρει άμεση ευθύνη για την αποτυχία εντοπισμού ενός σχήματος που λειτουργούσε επί χρόνια κάτω από τη μύτη των ελληνικών αρχών. Το γεγονός ότι χρειάστηκε η παρέμβαση της Κοβέσι για να αποκαλυφθεί η απάτη των  εκατομμυρίων ευρώ εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών της ΑΑΔΕ.