Άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), που πραγματοποίησαν έως και εβδομήντα (70) ημερομίσθια ανά δωδεκάμηνο, μπορούν με αίτησή τους προς τον ΟΑΕΔ βεβαιώνουν συνεχή χρόνο ανεργίας, από τον οποίο αφαιρούνται οι ημέρες περιστασιακής απασχόλησης.

Αυτό προβλέπει διευκρινιστική εγκύκλιος του ΟΑΕΔ η οποία έχει εφαρμογή από την 28.03.2017 και αφορά σε όλους τους εγγεγραμμένους ανέργους, επιδοτούμενους ή μη, καθώς εισάγει υπό προϋποθέσεις τη δυνατότητα αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας, παρά την παρεμβολή εντός αυτού «περιστασιακής» απασχόλησης.

Τι θεωρείται περιστασιακή απασχόληση

Σύμφωνα με την εγκύκλιο ως περιστασιακή απασχόληση ορίζεται η πραγματοποίηση κατά μέγιστο όριο 70 ημερομισθίων ανά δωδεκάμηνο.

Ως ημερομίσθιο νοείται κάθε βεβαιωμένη από τον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα ημέρα εργασίας οποιουδήποτε τύπου, πλήρους, μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, καθώς και  κάθε βεβαιωμένη με εργόσημο ημέρα εργασίας.

Οι ως άνω 70 ημέρες εργασίας πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί είτε συνεχόμενα είτε σποραδικά κατά τη διάρκεια ενός 12μηνου.

Πότε ξεκινά η αναγνώριση του συνεχόμενου χρόνου ανεργίας

Η διαδικασία αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας, άρα και υπολογισμού του 12μηνου, ξεκινά από τον ασφαλισμένο με την υποβολή σχετικής αιτήσεώς του στην Υπηρεσία του ΟΑΕΔ.

Καταληκτική ημερομηνία του εξατομικευμένου 12μήνου αποτελεί η ημερομηνία υποβολής της εκάστοτε νέας αίτησης του συγκεκριμένου ανέργου, η δε ημερομηνία έναρξης αυτού είναι η ίδια ημέρα του ίδιου μήνα του προηγούμενου έτους, ενώ και κατά τις δύο ημερομηνίες ο ασφαλισμένος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, για να μπορεί να εφαρμοσθεί η εν λόγω διάταξη.

Αν, για παράδειγμα, άνεργος εγγραφεί στο Μητρώο Ανέργων την 01.04.2017 υποβάλλοντας σχετική αίτηση, το 12μηνο αναφοράς αρχίζει την 01.04.2016, κατά την οποία ο ασφαλισμένος πρέπει, επίσης, να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, και λήγει την 01.04.2017.

Κατά την εγγραφή του στο Μητρώο ο ασφαλισμένος ενημερώνεται για τη δυνατότητα που του προσφέρει η νέα διάταξη και δηλώνει ενυπόγραφα ότι έλαβε γνώση αυτής.

Με την υποβολή της αιτήσεως εκ μέρους του ασφαλισμένου:

• Υπολογίζεται το 12μηνο, ως ορίζεται ανωτέρω, στο ΟΠΣ του Οργανισμού.
• Επιβεβαιώνεται ότι τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μηνου ο αιτών ήταν εγγεγραμμένος άνεργος (το δελτίο ανεργίας που ήταν σε ισχύ κατά την ημερομηνία έναρξης του 12μηνου θα ονομάζεται εφεξής «δελτίο έναρξης εξατομικευμένου 12μήνου» για την κατανόηση της εγκυκλίου).
• Ελέγχονται τα διαστήματα απασχόλησης από τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά ή/και από ηλεκτρονική αναζήτηση.
• Καταχωρίζονται αθροιστικά οι ημέρες ασφάλισης εντός του διαστήματος αυτού, που δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνουν τις 70.
• Αναγνωρίζεται άμεσα συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από της εκδόσεως του δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μηνου έως της ημερομηνίας εκδόσεως της σχετικής απόφασης ή, εφόσον το δελτίο έχει διαγραφεί πριν από αυτήν (και οπωσδήποτε μετά την υποβολή της αίτησης), έως την προηγουμένη της διαγραφής του δελτίου.

Με την εγκύκλιο διευκρινίζεται, επιπλέον, ότι:

• Από τη διάταξη δεν αίρεται το υφιστάμενο πλαίσιο διαγραφής του δελτίου ανεργίας με την ανάληψη εργασίας: τα δελτία ανεργίας διαγράφονται με την ανάληψη έστω και μίας ημέρας εργασίας και επανεκδίδονται με τη λύση της εργασιακής σχέσης.
• Η διάταξη αυτή τυγχάνει εφαρμογής, αποκλειστικά και μόνο όταν η κατάσταση ανεργίας διακόπτεται λόγω ανάληψης εργασίας.
• Η παράλειψη ανανέωσης του δελτίου ανεργίας δεν εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας διάταξης. Σε αυτήν την περίπτωση τα αιτήματα που υποβάλλονται για αναγνώριση συνεχόμενου χρόνου ανεργίας απορρίπτονται (Παραδείγματα 5 και 6).
• Η μη άμεση εγγραφή στα Μητρώα Ανέργων μετά τη λήξη της περιστασιακής απασχόλησης δεν αποτελεί λόγο μη εφαρμογής της διάταξης. Εξυπακούεται ότι το δικαίωμα εγγραφής υφίσταται καθ’ όλη τη διάρκεια του εξατομικευμένου 12μήνου (Παράδειγμα 3).
• Η ανάληψη εργασίας επιφέρει σε κάθε περίπτωση την αναστολή της επιδότησης λόγω ανεργίας. Κάθε άλλη οδηγία ή εγκύκλιος που έρχεται σε αντίθεση με τα ανωτέρω (π.χ. σχετικά με τη μερική ή σποραδική – εκ περιτροπής απασχόληση) καταργείται.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα

1. Άνεργος εγγράφεται στο Μητρώο την 01.04.2013 και διατηρεί ενεργό δελτίο έως την 31.05.2017. Την 01.06.2017 διαγράφεται το δελτίο του, επειδή αναλαμβάνει εργασία όπου και απασχολείται για 5 μήνες, δηλαδή έως την 31.10.2017, πραγματοποιώντας συνολικά 50 ημέρες εργασίας. Την 07.11.2017 εγγράφεται στο Μητρώο και την 30.11.2017 αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το 12μηνό του εκτείνεται κατά το διάστημα από 30.11.2016 έως 30.11.2017. Το αίτημά του γίνεται δεκτό καθώς:

ήταν εγγεγραμμένος άνεργος τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μηνου,

κατά τη διάρκεια του 12μηνου έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 70 ημέρες ασφάλισης.

Στον ασφαλισμένο αναγνωρίζεται, π.χ. τη 02.12.2017 κατά την οποία εξακολουθεί να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2013 έως 02.12.2017, αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.06.2017 έως 31.10.2017, κατά το οποίο απασχολούνταν.

2.α. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2014 αναλαμβάνει εργασία την 01.04.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.06.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του, και την 01.07.2016 επανεγγράφεται στο Μητρώο. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 έχουν βεβαιωθεί στον ατομικό λογαριασμό του 50 ημέρες ασφάλισης. Την 01.11.2016 συνάπτει σύμβαση μίας ημέρας, διαγράφεται το δελτίο του, και τη 02.11.2016 εγγράφεται εκ νέου στο Μητρώο. Την 01.04.2017, κατά την οποία παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος, αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το 12μηνο αναφοράς ανατρέχει στο χρονικό διάστημα από 01.04.2016 έως 01.04.2017. Κατά την 01.04.2016, όμως, ο ασφαλισμένος δεν ήταν άνεργος, οπότε το αίτημά του δεν ικανοποιείται.

β. Ο ίδιος ασφαλισμένος υποβάλλει αίτηση την 31.03.2017. Το 12μηνο αναφοράς εκτείνεται από 31.03.2016 έως 31.03.2017. Στην περίπτωση αυτή καθώς και κατά την ημερομηνία έναρξης και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μήνου πληρούται η προϋπόθεση της εγγεγραμμένης ανεργίας, η Υπηρεσία μπορεί να προβεί στην καταμέτρηση των ημερών ασφάλισης. Επειδή αυτές δεν υπερβαίνουν τις 70, το αίτημα ικανοποιείται και αναγνωρίζεται, π.χ. την 01.04.2017, συνεχόμενος χρόνος εγγεγραμμένης ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2014 (ημερομηνία έκδοσης δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μήνου) έως 01.04.2017 (ημερομηνία έκδοσης της απόφασης), αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.04.2016 έως 30.06.2016 και της 01.11.2016.

γ. Αν ο ίδιος ασφαλισμένος υπέβαλε την αίτησή του την 31.03.2017, αλλά κατά το διάστημα της απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 είχε πραγματοποιήσει 75 ημέρες ασφάλισης, δεν θα ενέπιπτε στη διάταξη του νόμου λόγω υπέρβασης των 70 ημερών και δεν θα αναγνωριζόταν συνεχόμενος χρόνος ανεργίας.

3. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2015 αναλαμβάνει εργασία την 01.04.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.06.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 έχουν βεβαιωθεί στον ατομικό λογαριασμό του 50 ημέρες ασφάλισης. Μολονότι μετά τη λήξη της σύμβασής του δεν εργάζεται εκ νέου, στο Μητρώο Ανέργων επανεγγράφεται αρκετά μεταγενέστερα από τη λήξη αυτής, π.χ. την 01.11.2016, και παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος έως την 31.03.2017, οπότε και αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Την 01.04.2017 το δελτίο του διαγράφεται λόγω ανάληψης εργασίας. Το 12μηνο του ασφαλισμένου εκτείνεται κατά την περίοδο από 31.03.2016 έως 31.03.2017. Το αίτημά του γίνεται δεκτό, καθώς:

• ήταν εγγεγραμμένος άνεργος τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μήνου,
• η εγγεγραμμένη ανεργία του διεκόπη λόγω ανάληψης εργασίας,
• κατά τη διάρκεια του 12μηνου έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 70 ημέρες ασφάλισης.

Στον ασφαλισμένο αναγνωρίζεται την 01.04.2017 συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2015 έως 31.03.2017 (προηγουμένη της διαγραφής του δελτίου), αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.04.2016 έως 31.10.2016 (από 01.04.2016 έως 30.06.2016 λόγω της απασχόλησης και από 01.07.2016 έως 31.10.2016 λόγω μη εγγεγραμμένης ανεργίας).

---

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ,ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΔΙΟΙΚΗΣΗ Α’ ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ -Α6
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

Ταχ. Δ/νση: Εθνικής Αντιστάσεως 8, Άλιμος, Τ.Κ.: 17456
Πληρ. Δ/νσης Ασφάλισης: Γ. Τερζή, N. Κακανή
Τηλ.: 210 9989138, 210 9989153
Πληρ. Δ/νσης Συντονισμού: Χ. Δεμερλιώτου,
Α. Κανάβη
Τηλ.: 210 9989059, 210 9989188

Αθήνα
ΑΠ: 38857/26.05.17

ΘΕΜΑ: «Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρ.92 του ν. 4461/2017 σχετικά με την περιστασιακή εργασία των εγγεγραμμένων ανέργων»

Με το άρθρ. 92 του ν. 4461/2017 (Α’/38/28.03.2017): «Περιστασιακή εργασία εγγεγραμμένων ανέργων» ρυθμίζεται το θέμα της περιστασιακής απασχόλησης των εγγεγραμμένων ανέργων ως εξής:

Άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), που πραγματοποίησαν ως και εβδομήντα (70) ημερομίσθια ανά δωδεκάμηνο, μπορούν με αίτησή τους προς τον ΟΑΕΔ να βεβαιώνουν συνεχή χρόνο ανεργίας, αφαιρουμένου του ως άνω χρόνου εργασίας τους και κάθε χρονικού διαστήματος κατά το οποίο δεν ήταν εγγεγραμμένοι άνεργοι». Η ως άνω διάταξη τυγχάνει εφαρμογής από της δημοσιεύσεως του νόμου, δηλαδή από την 28.03.2017, αφορά σε όλους τους εγγεγραμμένους ανέργους, επιδοτούμενους ή μη, και εισάγει υπό προϋποθέσεις τη δυνατότητα αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας, παρά την παρεμβολή εντός αυτού «περιστασιακής» απασχόλησης.

Ως περιστασιακή απασχόληση ορίζεται η πραγματοποίηση κατά μέγιστο όριο 70 ημερομισθίων ανά δωδεκάμηνο.

Ως ημερομίσθιο νοείται κάθε βεβαιωμένη από τον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα ημέρα εργασίας οποιουδήποτε τύπου, πλήρους, μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, καθώς και  κάθε βεβαιωμένη με εργόσημο ημέρα εργασίας. Συνεπώς, τα αναφερόμενα στη διάταξη ημερομίσθια είναι ημέρες ασφάλισης, για τον υπολογισμό των οποίων ακολουθείται η συνήθης διαδικασία [λαμβάνονται υπ’ όψιν τυχόν προσαυξήσεις (π.χ. περιπτώσεις οικοδόμων) και ημέρες αδείας (π.χ. περιπτώσεις οικοδόμων, ξενοδοχοϋπαλλήλων κ.ο.κ.), οι δε δεκαδικοί αριθμοί στρογγυλοποιούνται προς όφελος των ασφαλισμένων (π.χ. οι 70,6 ημέρες θα στρογγυλοποιηθούν σε 70)].

Οι ως άνω 70 ημέρες εργασίας πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί είτε συνεχόμενα είτε σποραδικά κατά τη διάρκεια ενός 12μηνου. Η διαδικασία αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας, άρα και υπολογισμού του 12μηνου, ξεκινά από τον ασφαλισμένο με την υποβολή σχετικής αιτήσεώς του στην Υπηρεσία του ΟΑΕΔ. Καταληκτική ημερομηνία του εξατομικευμένου 12μήνου αποτελεί η ημερομηνία υποβολής της εκάστοτε νέας αίτησης του συγκεκριμένου ανέργου, η δε ημερομηνία έναρξης αυτού είναι η ίδια ημέρα του ίδιου μήνα του προηγούμενου έτους, ενώ και κατά τις δύο ημερομηνίες ο ασφαλισμένος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, για να μπορεί να εφαρμοσθεί η εν λόγω διάταξη. Αν, για παράδειγμα, άνεργος εγγραφεί στο Μητρώο Ανέργων την 01.04.2017 υποβάλλοντας σχετική αίτηση, το 12μηνο αναφοράς αρχίζει την 01.04.2016, κατά την οποία ο ασφαλισμένος πρέπει, επίσης, να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, και λήγει την 01.04.2017.

Ο ακριβής αριθμός των ημερών εργασίας που πραγματοποιήθηκαν εντός του 12μηνου και το συγκεκριμένο διάστημα απασχόλησης στο οποίο αυτές αντιστοιχούν αποδεικνύονται είτε με αυτεπάγγελτη αναζήτηση (μέσω των υφιστάμενων εφαρμογών διαλειτουργικότητας) είτε/και από τα σχετικά δικαιολογητικά που οι Υπηρεσίες ζητούν από τους αιτούντες να προσκομίσουν, όταν η αναζήτηση με ηλεκτρονικό τρόπο δεν είναι εφικτή (δικαιολογητικά που ζητούνται και για την τακτική επιδότηση λόγω ανεργίας). Επισημαίνεται ότι στις περιπτώσεις ασφαλισμένων που έχουν πραγματοποιήσει ημέρες εργασίας κατά τον τελευταίο μήνα του εξατομικευμένου 12μηνου, οι οποίες και δεν απεικονίζονται στον ατομικό λογαριασμό τους, είναι δυνατή η εξέταση της αίτησης και η αναγνώριση συνεχόμενου χρόνου ανεργίας με την προσκόμιση του εντύπου «βεβαίωση εργοδότη» για τις εγγραφές της ΑΠΔ του μήνα αυτού.

Οι Υπηρεσίες, ωστόσο, οφείλουν να παρακολουθούν τις περιπτώσεις αυτές και, αν τυχόν διαπιστωθεί εκ των υστέρων ότι δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις που θέτει η εν λόγω διάταξη (π.χ. υπέρβαση των 70 ημερών εργασίας), οφείλουν να προβαίνουν σε ανάκληση της εκδοθείσας βεβαίωσης και γνωστοποίηση αυτής τόσο στον ασφαλισμένο όσο και στον αναφερόμενο στην αίτηση φορέα, στον οποίο αυτή επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί.

Κατά την εγγραφή του στο Μητρώο ο ασφαλισμένος ενημερώνεται για τη δυνατότητα που του προσφέρει η νέα διάταξη και δηλώνει ενυπόγραφα ότι έλαβε γνώση αυτής.

Με την υποβολή της αιτήσεως εκ μέρους του ασφαλισμένου:

• Υπολογίζεται το 12μηνο, ως ορίζεται ανωτέρω, στο ΟΠΣ του Οργανισμού.
• Επιβεβαιώνεται ότι τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μηνου ο αιτών ήταν εγγεγραμμένος άνεργος (το δελτίο ανεργίας που ήταν σε ισχύ κατά την ημερομηνία έναρξης του 12μηνου θα ονομάζεται εφεξής «δελτίο έναρξης εξατομικευμένου 12μήνου» για την κατανόηση της εγκυκλίου).
• Ελέγχονται τα διαστήματα απασχόλησης από τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά ή/και από ηλεκτρονική αναζήτηση.
• Καταχωρίζονται αθροιστικά οι ημέρες ασφάλισης εντός του διαστήματος αυτού, που δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνουν τις 70.
• Αναγνωρίζεται άμεσα συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από της εκδόσεως του δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μηνου έως της ημερομηνίας εκδόσεως της σχετικής απόφασης ή, εφόσον το δελτίο έχει διαγραφεί πριν από αυτήν (και οπωσδήποτε μετά την υποβολή της αίτησης), έως την προηγουμένη της διαγραφής του δελτίου.
• Εκδίδεται κατά τη συνήθη διαδικασία βεβαίωση συνεχόμενου χρόνου ανεργίας, όμως, από τον αναγνωριζόμενο χρόνο ανεργίας αφαιρείται όλο το χρονικό διάστημα που καλύπτουν οι εκάστοτε προσλήψεις στο πλαίσιο των οποίων πραγματοποιήθηκαν οι ημέρες εργασίας καθώς και ο τυχόν χρόνος μη εγγεγραμμένης ανεργίας. Εξυπακούεται ότι οποιαδήποτε μεταβολή προκύπτει στα δελτία ανεργίας (π.χ. ανάκληση δελτίου για οποιονδήποτε λόγο κ.ο.κ.) επιφέρει αναλόγως και ανάκληση των σχετικών βεβαιώσεων.

Στην περίπτωση που προηγούνται του 12μηνου αναφοράς της εκάστοτε αίτησης διαδοχικά 12μηνα κατά τα οποία πληρούνται οι προϋποθέσεις της εν λόγω διάταξης, η εκδιδόμενη βεβαίωση θα συμπεριλαμβάνει όλο το χρονικό διάστημα από της εκδόσεως του παλαιότερου σε χρονική σειρά δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μήνου έως της ημερομηνίας έκδοσης της αποφάσεως επί του αιτήματος – ή έως την προηγουμένη της διαγραφής του δελτίου, εφόσον το δελτίο έχει διαγραφεί πριν από αυτήν (Παράδειγμα 4).

Διευκρινίζεται, επιπλέον, ότι:

• Από τη διάταξη δεν αίρεται το υφιστάμενο πλαίσιο διαγραφής του δελτίου ανεργίας με την ανάληψη εργασίας: τα δελτία ανεργίας διαγράφονται με την ανάληψη έστω και μίας ημέρας εργασίας και επανεκδίδονται με τη λύση της εργασιακής σχέσης.
• Η διάταξη αυτή τυγχάνει εφαρμογής, αποκλειστικά και μόνο όταν η κατάσταση ανεργίας διακόπτεται λόγω ανάληψης εργασίας.
• Η παράλειψη ανανέωσης του δελτίου ανεργίας δεν εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας διάταξης. Σε αυτήν την περίπτωση τα αιτήματα που υποβάλλονται για αναγνώριση συνεχόμενου χρόνου ανεργίας απορρίπτονται (Παραδείγματα 5 και 6).
• Η μη άμεση εγγραφή στα Μητρώα Ανέργων μετά τη λήξη της περιστασιακής απασχόλησης δεν αποτελεί λόγο μη εφαρμογής της διάταξης. Εξυπακούεται ότι το δικαίωμα εγγραφής υφίσταται καθ’ όλη τη διάρκεια του εξατομικευμένου 12μήνου (Παράδειγμα 3).
• Η ανάληψη εργασίας επιφέρει σε κάθε περίπτωση την αναστολή της επιδότησης λόγω ανεργίας. Κάθε άλλη οδηγία ή εγκύκλιος που έρχεται σε αντίθεση με τα ανωτέρω (π.χ. σχετικά με τη μερική ή σποραδική – εκ περιτροπής απασχόληση) καταργείται.
• Με βάση τις αρχές της ασφάλειας και βεβαιότητας δικαίου και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου προς τη Διοίκηση, από την παρούσα δεν επέρχεται καμία μεταβολή στις υφιστάμενες κατά την έκδοση αυτής τακτικές επιδοτήσεις λόγω ανεργίας στις οποίες εφαρμόζονται ήδη οι οδηγίες της υπ’ αριθμ. 103160/28.02.91 εγκυκλίου.

Περιπτώσεις έκφρασης αντιρρήσεων εκ μέρους των αιτούντων ως προς την εκδοθείσα απόφαση επί των αιτημάτων τους θα εξετάζονται ως διοικητικές προσφυγές από τις αρμόδιες επιτροπές εκδίκασης προσφυγών.

Σχετικά με τη μηχανογραφική υλοποίηση της παρούσας θα ακολουθήσουν οδηγίες από τις αρμόδιες Δ/νσεις Μηχανογράφησης και Συντονισμού και Ανάπτυξης Δικτύων Υπηρεσιών Απασχόλησης.

Παραδείγματα:

1. Άνεργος εγγράφεται στο Μητρώο την 01.04.2013 και διατηρεί ενεργό δελτίο έως την 31.05.2017. Την 01.06.2017 διαγράφεται το δελτίο του, επειδή αναλαμβάνει εργασία όπου και απασχολείται για 5 μήνες, δηλαδή έως την 31.10.2017, πραγματοποιώντας συνολικά 50 ημέρες εργασίας. Την 07.11.2017 εγγράφεται στο Μητρώο και την 30.11.2017 αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το 12μηνό του εκτείνεται κατά το διάστημα από 30.11.2016 έως 30.11.2017. Το αίτημά του γίνεται δεκτό καθώς:

• ήταν εγγεγραμμένος άνεργος τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μηνου,
• κατά τη διάρκεια του 12μηνου έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 70 ημέρες ασφάλισης.
  Στον ασφαλισμένο αναγνωρίζεται, π.χ. τη 02.12.2017 κατά την οποία εξακολουθεί να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2013 έως 02.12.2017, αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.06.2017 έως 31.10.2017, κατά το οποίο απασχολούνταν.

2.α. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2014 αναλαμβάνει εργασία την 01.04.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.06.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του, και την 01.07.2016 επανεγγράφεται στο Μητρώο. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 έχουν βεβαιωθεί στον ατομικό λογαριασμό του 50 ημέρες ασφάλισης. Την 01.11.2016 συνάπτει σύμβαση μίας ημέρας, διαγράφεται το δελτίο του, και τη 02.11.2016 εγγράφεται εκ νέου στο Μητρώο. Την 01.04.2017, κατά την οποία παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος, αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το 12μηνο αναφοράς ανατρέχει στο χρονικό διάστημα από 01.04.2016 έως 01.04.2017. Κατά την 01.04.2016, όμως, ο ασφαλισμένος δεν ήταν άνεργος, οπότε το αίτημά του δεν ικανοποιείται.
β. Ο ίδιος ασφαλισμένος υποβάλλει αίτηση την 31.03.2017. Το 12μηνο αναφοράς εκτείνεται από 31.03.2016 έως 31.03.2017. Στην περίπτωση αυτή καθώς και κατά την ημερομηνία έναρξης και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μήνου πληρούται η προϋπόθεση της εγγεγραμμένης ανεργίας, η Υπηρεσία μπορεί να προβεί στην καταμέτρηση των ημερών ασφάλισης. Επειδή αυτές δεν υπερβαίνουν τις 70, το αίτημα ικανοποιείται και αναγνωρίζεται, π.χ. την 01.04.2017, συνεχόμενος χρόνος εγγεγραμμένης ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2014 (ημερομηνία έκδοσης δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μήνου) έως 01.04.2017 (ημερομηνία έκδοσης της απόφασης), αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.04.2016 έως 30.06.2016 και της 01.11.2016.

γ. Αν ο ίδιος ασφαλισμένος υπέβαλε την αίτησή του την 31.03.2017, αλλά κατά το διάστημα της απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 είχε πραγματοποιήσει 75 ημέρες ασφάλισης, δεν θα ενέπιπτε στη διάταξη του νόμου λόγω υπέρβασης των 70 ημερών και δεν θα αναγνωριζόταν συνεχόμενος χρόνος ανεργίας.

3. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2015 αναλαμβάνει εργασία την 01.04.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.06.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 έχουν βεβαιωθεί στον ατομικό λογαριασμό του 50 ημέρες ασφάλισης. Μολονότι μετά τη λήξη της σύμβασής του δεν εργάζεται εκ νέου, στο Μητρώο Ανέργων επανεγγράφεται αρκετά μεταγενέστερα από τη λήξη αυτής, π.χ. την 01.11.2016, και παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος έως την 31.03.2017, οπότε και αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Την 01.04.2017 το δελτίο του διαγράφεται λόγω ανάληψης εργασίας. Το 12μηνο του ασφαλισμένου εκτείνεται κατά την περίοδο από 31.03.2016 έως 31.03.2017. Το αίτημά του γίνεται δεκτό, καθώς:

• ήταν εγγεγραμμένος άνεργος τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μήνου,
• η εγγεγραμμένη ανεργία του διεκόπη λόγω ανάληψης εργασίας,
• κατά τη διάρκεια του 12μηνου έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 70 ημέρες ασφάλισης.

Στον ασφαλισμένο αναγνωρίζεται την 01.04.2017 συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2015 έως 31.03.2017 (προηγουμένη της διαγραφής του δελτίου), αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.04.2016 έως 31.10.2016 (από 01.04.2016 έως 30.06.2016 λόγω της απασχόλησης και από 01.07.2016 έως 31.10.2016 λόγω μη εγγεγραμμένης ανεργίας).

4. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2016 αναλαμβάνει εργασία από 01.06.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Απασχολείται έως την 31.08.2016. Κατά το διάστημα απασχόλησής του πραγματοποιεί 60 ημέρες εργασίας. Την 01.09.2016 εγγράφεται εκ νέου στο Μητρώο και ανανεώνει το δελτίο του στα προβλεπόμενα χρονικά διαστήματα. Την 01.05.2017, κατά την οποία έχει δελτίο ανεργίας σε ισχύ, αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το 12μηνό του εκτείνεται κατά το διάστημα από 01.05.2016 έως 01.05.2017. Καθώς ήταν εγγεγραμμένος άνεργος και κατά την ημερομηνία έναρξης και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μηνου, κατά δε τη διάρκεια αυτού είχε πραγματοποιήσει μόνο 60 ημέρες εργασίας, η Υπηρεσία αναγνωρίζει, π.χ. αυθημερόν, συνεχόμενο χρόνο ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2016 (ημερομηνία έκδοσης δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μηνου) έως 01.05.2017, αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.06.2016 έως 31.08.2016.
   Την 01.06.2017 διαγράφεται εκ νέου το δελτίο ανεργίας του ασφαλισμένου λόγω ανάληψης εργασίας, από την οποία και απολύεται την 31.08.2017 με βεβαιωμένες και πάλι 60 ημέρες εργασίας στον ατομικό λογαριασμό του. Την 01.09.2017 επανεγγράφεται στο Μητρώο και ανανεώνει συνεχώς το δελτίο ανεργίας του. Την 01.05.2018, κατά την οποία το δελτίο ανεργίας του είναι σε ισχύ, αιτείται και πάλι αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το αίτημά του ικανοποιείται, εφόσον και κατά την έναρξη του 12μηνου (01.05.2017) και κατά τη λήξη αυτού (01.05.2018) ήταν εγγεγραμμένος άνεργος, κατά δε τη διάρκεια αυτού είχε πραγματοποιήσει λιγότερα από 70 ημερομίσθια. Επειδή, όμως, και κατά το αμέσως προηγούμενο 12μηνο πληρούνταν οι προϋποθέσεις του νόμου, η συνεχόμενη ανεργία του ασφαλισμένου θα αναγνωρίζεται για το διάστημα από της εκδόσεως του παλαιότερου σε χρονική σειρά δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μηνου, δηλαδή από 01.04.2016, έως της έκδοσης απόφασης επί του νέου αιτήματος (ή σε περίπτωση διαγραφής του δελτίου, έως της προηγουμένης αυτής), αφαιρουμένων των διαστημάτων από 01.06.2016 έως 31.08.2016 και από 01.06.2017 έως 31.08.2017.

5.α. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από τη 10.04.2011 διατηρεί το δελτίο ανεργίας του έως την 09.04.2016, οπότε παραλείπει να το ανανεώσει. Επανεγγράφεται την 01.07.2016. Την 01.10.2016 αναλαμβάνει εργασία και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.11.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.10.2016 έως 30.11.2016 έχουν βεβαιωθεί στον λογαριασμό ασφάλισής του 50 ημέρες εργασίας. Μετά τη λήξη της σύμβασής του εγγράφεται στο Μητρώο τη 02.12.2016 και παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος έως την 31.03.2017, οπότε και αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Μολονότι ήταν εγγεγραμμένος άνεργος τόσο κατά την έναρξη (31.03.2016) όσο και κατά τη λήξη του 12μηνου (31.03.2017) και παρότι αριθμεί μόνο 50 ημέρες εργασίας κατά τη διάρκεια αυτού, η Υπηρεσία δεν θα ικανοποιήσει το αίτημά του, γιατί η συνεχόμενη εγγεγραμμένη ανεργία του διεκόπη εντός του 12μήνου λόγω παράλειψης ανανέωσης του δελτίου.

β. Ο ίδιος ασφαλισμένος μετά την εγγραφή του στο Μητρώο τη 02.12.2016 παραμένει εγγεγραμμένος έως τη 02.07.2017, οπότε και αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το αίτημα στην περίπτωση αυτή θα ικανοποιηθεί από την Υπηρεσία καθώς ο ασφαλισμένος:

• ήταν εγγεγραμμένος άνεργος και κατά την ημερομηνία έναρξης (02.07.2016) και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μήνου (02.07.2017),
• κατά τη διάρκεια του 12μήνου έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 70 ημέρες εργασίας, ο συνεχόμενος, όμως, χρόνος ανεργίας θα αναγνωρίζεται/ βεβαιώνεται για το διάστημα από την 01.07.2016 (ημερομηνία πρώτης επανεγγραφής μετά την παράλειψη ανανέωσης του προηγούμενου δελτίου) έως την ημερομηνία έκδοσης απόφασης επί του αιτήματος (ή σε περίπτωση διαγραφής του δελτίου, έως την προηγουμένη αυτής).

6. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2015 αναλαμβάνει εργασία την 01.04.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.06.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 έχουν βεβαιωθεί στον λογαριασμό ασφάλισής του 50 ημέρες εργασίας. Εγγράφεται στο Μητρώο την 01.08.2016 και παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος έως την 31.10.2016. Δεν ανανεώνει, όμως, εγκαίρως το δελτίο του με αποτέλεσμα να διαγραφεί από τα Μητρώα. Επανεγγράφεται την 01.12.2016. Την 31.03.2017 αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Η Υπηρεσία δεν θα προβεί σε αναγνώριση, γιατί η συνεχόμενη εγγεγραμμένη ανεργία του δεν διεκόπη μόνο λόγω απασχόλησης (01.04.2016), αλλά και λόγω παράλειψης ανανέωσης του δελτίου.
7. Σε ασφαλισμένο με ημερομηνία εγγραφής στο Μητρώο τη 02.09.2016 έχει εγκριθεί τακτική επιδότηση λόγω ανεργίας διάρκειας 12 μηνών, για το διάστημα από 02.09.2016 έως 01.09.2017. Στον 9ο μήνα επιδότησης, την 01.05.2017, αναλαμβάνει εργασία, διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του και αναστέλλεται η επιδότησή του. Απασχολείται έως 31.10.2017, οπότε και λήγει η σύμβασή του. Κατά τη διάρκεια της απασχόλησής του πραγματοποίησε 70 ημέρες εργασίας. Προσέρχεται στην Υπηρεσία του ΟΑΕΔ την 07.11.2017, εγγράφεται στο Μητρώο Ανέργων και αιτείται:

α) τη συνέχιση της επιδότησής του και

β) αναγνώριση συνεχόμενου χρόνου ανεργίας.

Η Υπηρεσία:

α) εγκρίνει τη συνέχιση, εφόσον η αίτηση έχει υποβληθεί εντός διετίας από την αρχική αναγνώριση της αξίωσης προς επιδότηση σύμφωνα με την παρ. 1 του αρθρ. 20 του ν.δ. 2961/1954 και

β) αναγνωρίζει, π.χ. αυθημερόν, συνεχόμενο χρόνο ανεργίας για το διάστημα από 02.09.2016 έως 07.11.2017, καθώς ο ασφαλισμένος:

• ήταν εγγεγραμμένος άνεργος και κατά την έναρξη (07.11.2016) και κατά τη λήξη (07.11.2017) του 12μήνου,
• κατά τη διάρκεια του δωδεκαμήνου δεν έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 70 ημέρες εργασίας.

Με ευθύνη των Προϊσταμένων να λάβουν γνώση οι αρμόδιοι υπάλληλοι.

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
Δ. ΜΠΟΥΓΙΑΚΛΗΣ

Από τις 19 έως τις 23 Ιουνίου θα μπορούν οι γονείς- κηδεμόνες και οι ενήλικοι μαθητές, να κάνουν τις δηλώσεις προτίμησης για τα ΕΠΑΛ. Φέτος, για πρώτη φορά, οι δηλώσεις θα υποβληθούν ηλεκτρονικά.

Οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς του taxisnet, να συμπληρώσουν την ηλεκτρονική δήλωση προτίμησης, είτε από το σπίτι τους, είτε στα σχολεία με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών και να επιλέξουν την τάξη, τον τομέα και την ειδικότητα που τους ενδιαφέρει.

Οι ηλεκτρονικές δηλώσεις προτίμησης για τα ΕΠΑΛ, όπως αναφέρει το υπουργείο Παιδείας, «αποτελούν μέρος της προσπάθειας για καθιέρωση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην εκπαίδευση, για τον αποφασιστικό περιορισμό της γραφειοκρατίας στα σχολεία».

«Τα επόμενα βήματα» συνεχίζει η ανακοίνωση του υπουργείου, «σε συνδυασμό με την απόδοση του μοναδικού, για κάθε μαθητή/-τρια, Αριθμού Μητρώου, θα απαλλάξουν τα σχολεία από τις καρτέλες, τα δικαιολογητικά για εγγραφή, τις αναγνωρίσεις γνησιότητας τίτλων, την ατελείωτη αλληλογραφία με υπηρεσίες και οργανισμούς, τις ταχυδρομικές ειδοποιήσεις Γονέων και Κηδεμόνων για απουσίες και πολλές άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες, που ταλαιπωρούν χρόνια τώρα όλη την εκπαιδευτική κοινότητα».

Για τις μεμονωμένες πρόσφατες διαμαρτυρίες δίνονται από το υπουργείο οι εξής διευκρινίσεις:

-Καμία εγκύκλιος δεν υποκαθιστά Υπουργικές Αποφάσεις. Το υπουργείο Παιδείας προωθεί νέα ΥΑ εγγραφών-μετεγγραφών, η οποία θα αντικαταστήσει την υπ΄ αριθμ. 133381/Δ4 / 12-08-2016 (Φ.Ε.Κ. 2627/τ. Β΄/24-08-2016) ΥΑ.

-Η ηλεκτρονική δήλωση προτίμησης αποτελεί διαδικασία με την οποία η επαγγελματική εκπαίδευση επιφορτίζεται με το έργο της έναρξης μιας προσπάθειας του υπουργείου να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές και οι οικογένειές τους έχουν πρόσβαση στην πληροφορία.

-Η ηλεκτρονική υπηρεσία του taxisnet αποτελεί ένα εγκεκριμένο ολοκληρωμένο σύστημα που εδώ και χρόνια εξυπηρετεί και διευκολύνει τον πολίτη στη σχέση του με υπηρεσίες του Δημοσίου (Εφορίες, ΙΚΑ, ΟΑΕΔ, ΑΣΕΠ, ΟΠΕΚΕΠΕ, κα). Πρόκειται για ένα κοινά αποδεκτό σύστημα, γιατί επιτελεί τη λειτουργία του με αξιοπιστία και ασφάλεια.

Καθημερινά αυξάνεται η συμμετοχή Εργατικών Κέντρων, Ομοσπονδιών, Σωματείων για το Διήμερο Βαλκανικής Αντιπολεμικής και Αντιιμπεριαλιστικής Δράσης Συνδικάτων στις 24 και 25 Ιούνη και στη μεγάλη πανελλαδική κινητοποίηση στο ΝΑΤΟικό στρατηγείο της Θεσσαλονίκης το Σάββατο  24 Ιούνη στη 1 μ.μστην πλατεία Αριστοτέλους που διοργανώνει το ΠΑΜΕ.

Κάλεσμα μαζικής συμμετοχής απευθύνουν:

• Εργατικό Κέντρο Λαυρίου
• Εργατικό Κέντρο Λάρισας
• Εργατικό Κέντρο Αγρινίου
• Ομοσπονδία Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας (ΟΕΦΣΕΕ)
• Ομοσπονδία Κλωστοϋφαντουργίας - Ιματισμού - Δέρματος (ΟΕΚΙΔΕ)
• Ομοσπονδία Συλλόγων Υπαλλήλων Αιρετών Περιφερειών Ελλάδας
• Πανελλήνια Ομοσπονδία Λογιστών (ΠΟΛ)
• Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων Κατεργασίας Ξύλου
• ΠΕΜΕΝ
• Ο «ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ»
• ΠΕΕΜΑΓΕΝ
• ΠΕΣ/ΝΑΤ
• Συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας
• Ένωση Οικοδόμων Αιτωλοακαρνανίας
  
  
• Συνδικάτο ΟΤΑ Αττικής
• Σύλλογος Εργαζομένων Υπουργείου Γεωργίας Μακεδονίας – Θράκης
• Πανελλήνιος Σύλλογος Συνταξιούχων πρ. ΔΕΚΟ - Τραπεζών
• Σύνδεσμος Συνταξιούχων Πολιτικών Δημοσίων Υπαλλήλων Αθήνας
  
  
• Σύνδεσμος Ιδιωτικών Υπαλλήλων Αθήνας
• Επιτροπή Αγώνα Καθαριστριών Δημόσιων Σχολείων
• Επιτροπή Αγώνα Μετάλλου Κεντρικής Μακεδονίας
• Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση Πυροσβεστών (ΕΑΚΠ)
• Λαϊκή Επιτροπή Αγώνα Περιστερίου
• Σύλλογος Εκπαιδευτικών ΠΕ N. Ιωνίας – Ηρακλείου – Μεταμόρφωσης - Λυκόβρυσης «Γ. Σεφέρης»
• Α' ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης
• Σωματείο Εργαζομένων στην Ενέργεια Αττικής - Βοιωτίας - Εύβοιας - Κορινθίας.
• Ένωση Λογιστών Ελεγκτών Περιφέρειας Αττικής (ΕΛΕΠΑ)
• Σωματείο Εργαζομένων Ιδιωτικής Υγείας Αθήνας
• Συνδικάτο Καθαριστών – Καθαριστριών Ν. Αττικής & Περιχώρων
  
  
• Σωματείο Καθαριστών – Καθαριστριών Πειραιά
  
  
• Επιτροπή Αγώνα Καθαριστριών Δημοσίων Σχολείων
  
  

Επιπλέον στις 1 και 2 Ιούλη θα πραγματοποιηθεί Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο ταυτόχρονα στα νησιά του Αιγαίου ύστερα από κάλεσμα του Παλλεσβιακού Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου  Τη συμμετοχή τους έχουν ήδη ανακοινώσει το Εργατικό Κέντρο Βορείου Συγκροτήματος Δωδεκανήσου και το Εργατικό Κέντρο Σάμου.

Τουλάχιστον 137 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τις τελευταίες ημέρες εξαιτίας των κατολισθήσεων τις οποίες προκάλεσαν οι καταρρακτώδεις βροχές του μουσώνα που πλήττει το νοτιοανατολικό τμήμα του Μπαγκλαντές, ανακοίνωσαν σήμερα οι αρχές.

Πολλά από τα θύματα ανήκαν σε φυλές και ζούσαν σε απομονωμένες κοινότητες στην περιοχή Ρανγκαμάτι, που συνορεύει με την Ινδία. Τουλάχιστον 98 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν κατολισθήσεις μεγάλων όγκων λάσπης καταπλάκωσαν τα σπίτια τους.

Στους νεκρούς περιλαμβάνονται και τέσσερις στρατιώτες, οι οποίοι συμμετείχαν στην επιχείρηση διάσωσης στο Ρανγκαμάτι όταν σημειώθηκε νέα κατολίσθηση.

Ο αριθμός των θυμάτων ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω καθώς πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται.

Οι καταιγίδες, οι πλημμύρες και οι κατολισθήσεις είναι συχνό φαινόμενο στο πυκνοκατοικημένο Μπαγκλαντές την περίοδο των μουσώνων. Οι νέες καταστροφές καταγράφονται δύο εβδομάδες μετά το πέρασμα του κυκλώνα «Μόρα», ο οποίος στοίχισε τη ζωή σε οκτώ ανθρώπους και προκάλεσε ζημιές σε χιλιάδες οικήματα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ - «Reuters» - AFP- 902.gr

Σε εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια κατάσβεσης της φωτιάς που ξέσπασε γύρω στη 01:00 τα ξημερώματα της Τετάρτης 14 Ιουνίου 2017, σε πύργο 27 ορόφων στο δυτικό Λονδίνο.
Η φωτιά έχει επεκταθεί από τους κάτω ορόφους προς τα επάνω και κατακαίει τον πύργο, ενώ μία στήλη μαύρη καπνού είναι διακριτή στον ουρανό του Λονδίνου.

Αυτόπτες μάρτυρες δηλώνουν ότι άνθρωποι παγιδεύτηκαν μέσα στον πύργο διαμερισμάτων. Τουλάχιστον τριάντα ένοικοι έχουν μεταφερθεί σε πέντε νοσοκομεία, σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία ασθενοφόρων στην Βρετανία.

Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι εκατοντάδες άνθρωποι πρέπει να βρίσκονταν στον πύργο την ώρα που ξέσπασε η φωτιά, ενώ στην περιοχή έχουν οργανωθεί κέντρα φιλοξενίας προκειμένου να προσφέρουν καταφύγιο στους ενοίκους των διαμερισμάτων του πύργου.

Στο σημείο βρίσκονται 40 οχήματα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας με 200 πυροσβέστες, προκειμένου να σβήσουν την φωτιά.
Ο πύργος Grenfell Tower βρίσκεται στην περιοχή  Lancaster West Estate στα δυτικά της βρετανικής πρωτεύουσας.

Η αιτία που προκάλεσε την φωτιά δεν έχει διευκρινιστεί.

Οι εξελίξεις στο μέτωπο της δικαστικής καταστολής –Ο Κώστας Παπαδάκης θα μιλήσει στην ERTopen

Σήμερα στο «Ράδιο Παντιέρα», 6μμ

……………..

Η ERTopen είναι εδώ και συνεχίζει!

Οι εξελίξεις στο μέτωπο της δικαστικής καταστολής θα απασχολήσουν  την εκπομπή «Ράδιο Παντιέρα», που θα μεταδοθεί από το ελεύθερο ραδιόφωνο της ERTopen το απόγευμα της Τετάρτης 14 Ιουνίου 2017, από τις 18.00 μέχρι τις 19.00.

Εξοντωτικές καταδίκες, διώξεις αγωνιστών του κινήματος, ποινές «κοινωνικής εργασίας» σε μαθητές για καταλήψεις, κοινωνικοί αγώνες στο στόχαστρο. Καλεσμένος στο στούντιο ο γνωστός δικηγόρος Κώστας Παπαδάκης, με μακρά θητεία στο χώρο της μαχόμενης αγωνιστικής δικηγορίας, θα μας δώσει πληροφορίες και θα μας βοηθήσει στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Θα τον ρωτήσουμε φυσικά και για την πρωτοφανή υπόθεση του Τάσου Θεοφίλου, η δίκη του οποίου συνεχίζεται στις 27 Ιουνίου.

Στη διάρκεια της εκπομπής θα συνδεθούμε τηλεφωνικά με τη Θεσσαλονίκη για να μιλήσουμε με τον δάσκαλο Ηλία Σμήλιο, έναν από τους διωκόμενους αγωνιστές του Συντονισμού Συλλογικοτήτων Θεσσαλονίκης. Θα μας ενημερώσει για τις εξελίξεις στο μέτωπο των πλειστηριασμών, τις διώξεις που έχουν ασκηθεί και τις σημερινές κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη.

Στην παρουσίαση της εκπομπής, σήμερα θα είναι ο Νίκος Ξηρουδάκης.

H εκπομπή «Ράδιο Παντιέρα» μεταδίδεται από το ελεύθερο ραδιόφωνο της ERTopen κάθε Τετάρτη απόγευμα, από τις 18.00 μέχρι τις 19.00 στους 106,7 στα fm στην Αττική, καθώς και μέσω του διαδικτυακού ραδιοφώνου της ertopen.com.

Το πρόγραμμα αναμεταδίδεται από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Εργατικού Κέντρου της Εύβοιας στους 96,5, στα Χανιά στους 1134 χιλιόκυκλους στα μεσαία καθώς και από διάφορους άλλους σταθμούς στην Ελλάδα.

ΑΝΩ-ΚΑΤΩ ΔΙΑΣΗΜΟΙ με την Ανναμπελ Ματθαίου
Την Τετάρτη 14 Ιουνίου 2017 η εκπομπή αποχαιρετάει την Καίτη Παπανίκα. Με τραγούδια,αναμνήσεις και δύο πολύ σημαντικούς ανθρώπους της τελευταίας της παράστασης. Τον Γιώργο Λιβανό,θεατρώνη και τον Γιώργο Βασιλειάδη σκηνοθέτη και συγγραφέα του τελευταίου της έργου που παίχτηκε στο STUDIO ΚΥΨΕΛΗΣ.'Συγνώμη μαμά' 

Στις 20.00-21.00
συντονιστείτε στην ERTopen στους 106.7 στα fm στην Αττική και διαδικτυακά σε ολόκληρο τον κόσμο στην ιστοσελίδα www.ertopen.com ή στο live24.gr.

Για τη συμμετοχή σας! Μπορείτε να καλείτε στα τηλέφωνα 210 6002909-10 ή να στείλετε αποστολή SMS γράφοντας: 
1Π(κενό) και μετά το ΜΗΝΥΜΑ στο 54045

Νέα μείωση μισθών κατά 2,07% στο σύνολο των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα κατέγραψαν οι υπηρεσίες του ΙΚΑ για τον Αύγουστο του 2016.

Από τις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις των επιχειρήσεων προκύπτει ότι στο σύνολο των κοινών επιχειρήσεων, σε ασφαλισμένους με πλήρη απασχόληση, το μέσο ημερομίσθιο ανέρχεται σε 49,96 ευρώ και ο μέσος μισθός σε 1.182,76 ευρώ (ήταν στα 1.189,35 ευρώ το Αύγουστο του 2015).

Αντίστοιχα στη μερική απασχόληση το μέσο ημερομίσθιο είναι 23,58 ευρώ και ο μέσος μισθός 427,35 ευρώ, από 437,43 ευρώ που ήταν τον αντίστοιχο μήνα του 2015.

Στο σύνολο των ασφαλισμένων η μέση απασχόληση είναι 22,02 ημέρες, στους ασφαλισμένους στις κοινές επιχειρήσεις 22,15 και στους ασφαλισμένους στα οικοδομοτεχνικά έργα 13,14. Στα οικοδομοτεχνικά έργα το μέσο ημερομίσθιο είναι 40,42 ευρώ και ο μέσος μισθός 531,12 ευρώ.

Επισημαίνεται ότι στις κοινές επιχειρήσεις η μέση απασχόληση και το μέσο ημερομίσθιο έχουν υπολογιστεί για τις ασφαλιστέες ημέρες, ενώ στα οικοδομοτεχνικά έργα για τις πραγματοποιηθείσες ημέρες.

Στις επιχειρήσεις με λιγότερους από δέκα μισθωτούς, το μέσο ημερομίσθιο πλήρους απασχόλησης ανέρχεται στο 63,50% του μέσου ημερομισθίου των ασφαλισμένων σε επιχειρήσεις με πάνω από δέκα μισθωτούς, ενώ ο μέσος μισθός ανέρχεται σε 60,65%.

Σύγκριση Αυγούστου 2016 – Αυγούστου 2015

To μέσο ημερομίσθιο στις κοινές επιχειρήσεις μειώθηκε κατά 2,09%, στα οικοδομοτεχνικά έργα αυξήθηκε κατά 1,89% και στο σύνολο μειώθηκε κατά 2,07%. Ο μέσος μισθός μειώθηκε στις κοινές επιχειρήσεις κατά 2,24% και στα οικοδομοτεχνικά έργα αυξήθηκε κατά 8,76%. Στις κοινές επιχειρήσεις με πλήρη απασχόληση το μέσο ημερομίσθιο μειώθηκε κατά 1,13%, ενώ ο μέσος μισθός μειώθηκε κατά 0,55%.

Ο αριθμός των ασφαλισμένων στις κοινές επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 5,44%, στα οικοδομοτεχνικά έργα αυξήθηκε κατά 12,88% και στο σύνολο των επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 5,55%. Ο αριθμός των ασφαλισμένων αυξήθηκε στις κοινές επιχειρήσεις με πλήρη απασχόληση κατά 3,42%, ενώ με μερική απασχόληση αυξήθηκε κατά 14,49%.

Ο αριθμός των αλλοδαπών ασφαλισμένων αυξήθηκε κατά 7,29%. Το ποσοστό των ασφαλισμένων γυναικών επί του συνόλου των ασφαλισμένων μειώθηκε από 46,28% σε 45,69%. Η μέση απασχόληση στις κοινές επιχειρήσεις μειώθηκε κατά 0,18%, ενώ στα οικοδομοτεχνικά έργα αυξήθηκε κατά 6,74%.


Από ergasianet

Το ΣΥΝΔΙΚΑΤΟ ΙΓΜΕ υλοποιώντας ομόφωνη απόφαση Γενικής Συνέλευσης, θα πραγματοποιήσει 24ωρη Πανελλαδική Απεργία και Αγωνιστική συγκέντρωση έξω από την Βουλή με πορεία προς το Μαξίμου την Τετάρτη 14/6/2017 ώρα 11.00πμ, προκειμένου να συναντήσει το πρόεδρο της Κυβέρνησης και Πρωθυπουργό της Χώρας κ. Τσίπρα, για να καταγγείλει την εγκληματική αδιαφορία του Υπουργού ΥΠΕΝ, αλλά και των Υπουργών Εργασίας και Οικονομίας και την Κυβέρνηση γενικότερα, για τον εμπαιγμό στους εργαζόμενους του ΙΓΜΕ, που εδώ και τρείς μήνες είναι χωρίς διοίκηση, δεν έχει εκταμιευμένο ούτε ένα ευρώ από τον τακτικό προϋπολογισμό και για τα έργα του ΕΣΠΑ, με αποτέλεσμα να έχουν παραλύσει τα πάντα, με χρέη προς τρίτους που εγκαταλείπουν τις υποχρεώσεις τους στο ΙΓΜΕ και σε λίγο το κτήριο στο Ολυμπιακό Χωριό του ΙΓΜΕ, θα φαντάζει ένα στοιχειωμένο εγκαταλελειμμένο κτήριο σαν αυτό που εγκαταλείφθηκε από τα Ολυμπιακά ακίνητα από την υπόθεση Βατοπεδίου, που είναι μόλις 1km απόσταση.

Το πιο ανησυχητικό είναι ότι η Κυβέρνηση ετοιμάζει κρυφά για να φέρει στην Βουλή ξαφνικά νομοσχέδιο που θα αλλάξει τον ρόλο και χαρακτήρα του ΙΓΜΕ, χωρίς μέχρι στιγμής να το αποκαλύψει στους εργαζόμενους που διανύουν τον τρίτο μήνα απλήρωτοι και κανείς δεν γνωρίζει ακόμη για πόσο.

Παρά τις επανελειμένες μας εκκλήσεις και στον ίδιο τον Πρωθυπουργό με επιστολές μας για συνάντηση, η αδιαφορία του για απάντηση για κάποιο ραντεβού μαζί του, μας βάζει σε μεγάλη ανησυχία για τα «κρυφά» σχέδια νομοπαρασκευαστικών επιτροπών…

Καλούμε, όλους τους Αγωνιστικούς συμμάχους μας που βρεθήκαμε όλα αυτά τα χρόνια σε κοινούς σκληρούς Αγώνες εναντίον των απολύσεων, των διαθεσιμοτήτων, των εφεδρειών, των απολυμένων χαλυβουργών, καθαριστριών, καθηγητών, της ΕΡΤ, του Συντονιστικού Αγώνα 151 φορέων χρήσιμων δημοσίων οργανισμών που συγχωνευτήκαν ή καταργήθηκαν, όλου του ταξικού κινήματος, την γειτονιά, του ΠΑΜΕ, της ΟΜΕ του ΕΚΑ την ΓΣΣΕ, να στηρίξουν με την παρουσία τους την κινητοποίησή μας για να μην επιτρέψουμε το εφιαλτικό σενάριο του «λουκέτου» στο ΙΓΜΕ, όπως είχε επιχειρηθεί το 2011 από την τότε κυβέρνηση, ανεπιτυχώς χάρη στον συντονισμένο Αλληλέγγυο Αγώνα μας.

Επίσης καλούμε την επιστημονική κοινότητα, τους φοιτητές και ιδιαίτερα του Γεωλογικού, την περιφέρεια και τους Δήμους όλης της Χώρας και όλο τον Ελληνικό Λαό, να δώσουν το Παρών σε αυτή την κινητοποίηση.

Καλούμε όλα τα κόμματα πλην της ΧΑ να στηρίξουν με την παρουσία τους αυτή την απεργιακή κινητοποίηση και ειδικά όλους τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που τα προηγούμενα χρόνια πριν έρθουν στην κυβέρνηση έλεγαν ότι ήταν σύμμαχοί μας.

Καλούμε τα ΜΜΕ να προβάλουν τον Αγώνα μας και τα αιτήματά μας που είναι ουσιαστικά η ύπαρξη και η συνέχεια αυτού του Ιστορικού Ινστιτούτου!

Η ΑΛΗΛΕΓΓΥΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΩΝ ΛΑΩΝ

ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΙΓΜΕ ΔΕΝ ΘΑ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΝ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑ ΠΑΛΕΨΟΥΝ ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ!




ΤΟ ΔΣ

Γράφει ο Νάσος Βασιλακάκης
Αναδημοσίευση από pandiera
Το κείμενο αυτό γράφτηκε για την εκδήλωση “Τέχνη και επισφάλεια” που έγινε στο πλαίσιο του διημέρου ενάντια στην Ανεργία και την Επισφάλεια που διοργάνωσαν εργατικά σχήματα και συλλογικότητες γειτονιάς στην Αθήνα, στην πλατεία Αυδή στο Μεταξουργείο, την Κυριακή 14 Μαΐου 2017.
Εκεί, 4 άνθρωποι που ασχολούμαστε με καλλιτεχνικά ζητήματα με κοινωνική αναφορά κληθήκαμε να μιλήσουμε για τη δουλειά μας, για όσα μας εμπνέουν, για το πώς βιώνουμε οι ίδιοι την επισφάλεια και για τις απόψεις μας  για την στρατευμένη τέχνη.

Αυτοπαρουσίαση

Είμαι σκιτσογράφος, εικονογράφος και σεναριογράφος κόμικ. Εδώ και πάνω από ένα χρόνο είμαι και κάτοχος κάρτας ανεργίας. Έχω δημοσιεύσει κόμικ στο περιοδικό Gran Gignol των εκδόσεων Jemma Press, στο περιοδικό 9 της Ελευθεροτυπίας και στο ένθετο “Καρέ καρέ” της εφημερίδας των συντακτών. Έχω εικονογραφήσει 2 βιβλία που απευθύνονται σε εφηβικές και προεφηβικές ηλικίες, από τα οποία έχει εκδοθεί το 1. Έχω γράψει και σχεδιάσει δυο κόμικ άλμπουμ, το “Μαριάννα η Βρωμόστομη” που κυκλοφορεί ως αυτοέκδοση, και το “Νίπερ, Αιώνιος μετανάστης” που ελπίζω να εκδοθεί σύντομα.  Παράλληλα με την σκιτσογραφία έχω κατά καιρούς εργαστεί ως σερβιτόρος, μπουφετζής, πλασιέ, υπάλληλος σε τυπογραφείο και αυτοαπασχολούμενος με εκδόσεις και ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο.

Μαριάννα η Βρωμόστομη

Το άλμπουμ κυκλοφόρησε το 2014. Η Μαριάννα είναι μια πολύ θυμωμένη σερβιτόρα (παράλληλα και φοιτήτρια Ιστορικού) που δουλεύει σε ένα κυριλέ ρεστοράν όπου συχνάζει η ανφάν γκατέ της πολιτικής και οικονομικής ζωής του τόπου. Εκεί, η ηρωίδα ξεκινά μια κωμική όσο και λυσσαλέα λεκτική και όχι μόνο αντιπαράθεση με τους πελάτες και με τον μικροαστό εργοδότη της. Η ιστορία υποτίθεται πως εκτυλίσσεται στην Αθήνα τα πρώτα χρόνια του μνημονίου. Στόχος μου όμως ήταν οι περιπέτειες της να έχουν διαχρονικότητα και να μπορούν να γίνουν κατανοητές και από πολίτες άλλων χωρών, όπως συμβαίνει με πολλά θεατρικά κείμενα του Ντάριο Φο, που ενώ τοποθετούνται στα“μολυβένια χρόνια της Ιταλίας”(γύρω στη δεκαετία 70), μπορούν εύκολα να γίνουν κατανοητά και να μιλήσουν στον αναγνώστη που ζει στην Ελλάδα του σήμερα. Η έμπνευση για τη δημιουργία της προήλθε από δικές μου εμπειρίες στο σερβιτοριλίκι, και από την επιθυμία αποδόμησης της κυρίαρχης προπαγάνδας. Τι θα γινόταν λοιπόν, αν η προπαγάνδα που βάζει στο στόχαστρο νέους και εργατική τάξη αντί να διαχέεται σα δηλητήριο με απρόσωπο τρόπο από ΜΜΕ και πολιτικούς φορείς, απευθύνονταν αυτοπροσώπως σε μια εκπρόσωπο της εργαζόμενης νεολαίας που δε σηκώνει και πολλά πολλά; Τι θα γινόταν αν πολιτικοί και δημοσιογράφοι μας απεύθυναν το λόγο προσωπικά, τι θα μπορούσαμε να τους απαντήσουμε; Εκεί, με αφορμή τα θέματα της εργασιακής επισφάλειας που ταλανίζουν τη νεολαία και όχι μόνο, θέλησα να κάνω και ζουμ άουτ στη μεγάλη εικόνα.

Ένας λόγος που με ώθησε στο να φτιάξω αυτό το κόμικ ήταν ότι θεωρούσα πως επειδή η κύρια ενασχόληση των σκιτσογράφων με την πολιτική ήταν η πολιτική γελοιογραφία, υπήρχε μια σχετική έλλειψη από στρατευμένες πολιτικά ιστορίες μυθοπλασίας. Όμως υπάρχει και ένας άλλος λόγος, λιγότερο ανιδιοτελής: Τα κόμικ που έφτιαχνα μέχρι τότε ήταν πολυσέλιδες ιστορίες με δομή κινηματογραφικής ταινίας. Στη Ελλάδα όμως οι σκιτσογράφοι βγάζουν μεροκάματο με σκετσάκια μιας εικόνας ή το πολύ μισής σελίδας που δημοσιεύουν τακτικά στον τύπο η στο διαδίκτυο. Οπότε κάθισα και έστυψα το κεφάλι μου για να βγάλω ένα κόμικ αυτής της μορφής προκειμένου να αναζητήσω δουλειά σε εφημερίδες και περιοδικά. Δεν κατάφερα να βρω ενδιαφερόμενους, όμως η ιστορία είχε αποκτήσει ήδη ζωή και εσωτερική ορμή, οπότε άρχισα να την δημοσιεύω σε εβδομαδιαία βάση σε δικό μου μπλογκ. Πιο συγκεκριμένα κάθε Δευτέρα, για να συμπίπτει με την πιο άχαρη μέρα πολλών εργαζομένων και να διευκολύνει έτσι την ταύτιση μέσω της αγανάκτησης! Στο τέλος μάζεψα όλα τα επεισόδια και τα εξέδωσα σε άλμπουμ που μάλιστα τα πήγε αρκετά καλά.

Νίπερ: Αιώνιος μετανάστης

Το δεύτερο κόμικ άλμπουμ μου, που ελπίζω να εκδοθεί σύντομα, είναι μια κωμική περιπέτεια δράσης και φαντασίας. Εξιστορεί τις τρελές περιπέτειες ενός λούμπεν νεαρού αγνώστου εθνικότητάς που περιφέρεται σε ένα σουρεαλιστικό κοντινό μέλλον και σκορπά το χάος με την έμφυτη ανατρεπτικότατα του και τους κακούς του τρόπους. Πρέπει να πω πως αυτόν τον ήρωα τον είχα σκεφτεί πολλά χρόνια πριν, όντας λιγότερο πολιτικοποιημένος, ως μιαν αυθόρμητη πανκ φυσιογνωμία που“θέλει να πέσει σαν ορμητικός χείμαρρος πάνω στα κακά τούτου του κόσμου”.Πλέον όμως, πέρα από την πλάκα, τις εκρήξεις και τα κυνηγητά, βλέπω το κόμικ αυτό ως μια αλληγορία για το αν μπορεί τελικά να μεταμορφωθεί σε επαναστατική φιγούρα το υπερφουσκωμένο εγώ ενός ήρωα που κοινωνικά βρίσκεται πιο κάτω από τους κάτω. Μπορεί τελικά αυτός ο ήρωας να πάει κόντρα στα δεινά μια εποχής που από τη μια εξυμνεί το“εγώ”ενάντια στο“εμείς”,από την άλλη φορτώνει τα εγώ όσων δεν είναι μεγαλοαστοί με αφόρητα αισθήματα ενοχής και ανεπάρκειας; Και αν μπορεί, ποια είναι τα όρια του και πόσο απαραίτητο είναι να ενταχθεί σε συλλογικές δράσεις;

Κόμικ στην Ελλάδα

Καταρχήν να πω ότι η άποψή μου είναι τελείως εμπειρική και όχι προϊόν κάποιας βαθιάς έρευνας, οπότε ας με συγχωρέσουν οι συνάδελφοι αν εντοπίσουν λάθη και ανακρίβειες. Στην Ελλάδα είναι ελάχιστοι οι δημιουργοί κόμικ που βιοπορίζονται από τη δουλειά τους. Γενικότερα στα καλλιτεχνικά επαγγέλματα (συγγραφείς, ηθοποιοί , μουσικοί, κλπ) επικρατούν ακραίες ταξικές διαφορές που ορίζονται από το σταρ σύστεμ. Με άλλα λόγια ή θα είσαι φίρμα ή θα πεινάς. Και πάλι κάνω έκκληση να με διορθώσει όποιος καλλιτέχνης θεωρεί πως αυτό είναι ανακριβές και υπερβολικό.

Η έλλειψη δυνατότητας βιοπορισμού έχει άμεση και καταστρεπτική δύναμη στους νέους δημιουργούς κόμικ, οι οποίοι οδηγούνται να αντιμετωπίζουν την τέχνη τους ως χόμπι, με αποτέλεσμα να διστάζουν ή να μην έχουν καν τη δυνατότητα να επενδύσουν τον άπειρο χρόνο και μόχθο που χρειάζεται για να τελειοποιηθούν τεχνικά. Γι αυτό το λόγο η ελληνική σκηνή κόμικ πάσχει σε μεγάλο βαθμό από ημιερασιτεχνισμό, όντας γεμάτη δυνατότητες που δεν έχουν χρόνο και χώρο να ριζώσουν και να ανθίσουν στην πληρότητά τους. Συχνά βλέπω νέους δημιουργούς να αναλώνονται σε εβδομαδιαίες δημοσιεύσεις πολύ βεβιασμένες και κάτω των δυνατοτήτων τους για να βγει το μεροκάματο.

Δυστυχώς υπάρχει και ο ρόλος των γνωριμιών και του επαγγελματικού “κύκλου”, πολλές φορές δυσανάλογος με τον ρόλο της ίδιας της ποιότητας της δουλειάς για την προώθησή της. Αυτό είναι κάτι που λειτουργεί και χωροταξικά, καθώς, κακά τα ψέματα, μεγαλύτερες πιθανότητες έχει κάποιος να εκδοθεί ή να βρει δουλειά αν εδρεύει στην πρωτεύουσα,  παρά στην επαρχία. Βέβαια, σύμφωνα με Έλληνες κομίστες που διαπρέπουν σε καριέρα στις ΗΠΑ, ο ρόλος των γνωριμιών είναι εξίσου σημαντικός και εκεί, με τη διαφορά πως εκεί οι αμοιβές είναι αισθητά καλύτερες.

Το συμπέρασμα είναι πως παράλληλα με το να γράφω σενάρια, να τα σχεδιάζω, να τα μελανώνω και να τα χρωματίζω, οφείλω να κάνω και τον μάνατζερ του εαυτού μου, κάτι που δεν τό ’χω και στο βάθος της ψυχής μου απεχθάνομαι. Δε μου αρέσουν οι “δημόσιες σχέσεις” και στην πραγματικότητα θεωρώ πως η δουλειά του μάνατζερ είναι ένα παρασιτικό επάγγελμα που θα είναι αχρείαστο στην κοινωνία που οραματίζομαι. Βέβαια βλέποντας τον αγαπημένο όσο και  μάλλον κάκιστο στις δημόσιες σχέσεις Άλαν Μουρ που κατάφερε να τα σπάσει με τους παραγωγούς μιας από τις πιο γνωστές ταινίες των τελευταίων χρόνων και να μην μπει καν το όνομα του ως σεναριογράφου του κόμικ  V for Vendetta στους τίτλους της ταινίας, παίρνω κουράγιο.

Ένα άλλο πράγμα που απεχθάνομαι είναι ο ανταγωνισμός που συναντάμε μεταξύ των καλλιτεχνών, τουλάχιστον με τον τρόπο που λειτουργεί μέσα στο καπιταλιστικό πλαίσιο. Τόσο που, όταν γίνομαι σκληρός στην κριτική μου απέναντι σε δουλειά συναδέλφων μου, φτάνω συχνά στο σημείο να βασανίζομαι από ενοχές και αμφιβολίες μήπως τελικά τα κίνητρα για την κριτική μου είναι κατά βάθος ιδιοτελή!

Για την στρατευμένη τέχνη:

Η Τέχνη σίγουρα έχει και οφείλει να δώσει πολλά στην μάχη για την κοινωνική απελευθέρωση.

Τι είναι όμως στρατευμένη τέχνη; Η τέχνη με πολιτική χροιά που πηγάζει από την προσωπική στράτευση του δημιουργού της, ή η τέχνη που παράγεται κατά παραγγελία από γραφεία κομμάτων και οργανώσεων; Η απάντηση εδώ δεν είναι τόσο προφανής όσο φαίνεται. Κι αν ο καλλιτέχνης είναι στρατευμένος σε τέτοιο βαθμό που η προσωπική του κοσμοθεωρία συνάδει πλήρως με τη γραμμή “από τα πάνω”;

Χωράει η στρατευμένη τέχνη τις αντιφάσεις που προκύπτουν από την προσωπικότητα του δημιουργού της, ή αυτές οι αντιφάσεις είναι κάτι που πρέπει να εξωραΐζει; Υποστηρίζω το πρώτο.

Είναι στην πραγματικότητα όλη η τέχνη στρατευμένη κάπου, ακόμα και αν οι δημιουργοί της υποστηρίζουν το αντίθετο;  ¨Όχι. Υπάρχει δυστυχώς μια άποψη που τη συμμερίζεται  μέρος της αριστεράς, ότι γενικά  ολόκληρη η εμπορική τέχνη φτιάχνεται αφότου οι ξεπουλημένοι στο κεφάλαιο καλλιτέχνες μαζευτούν στα γραφεία των καπιταλιστών για να τους δώσουν γραμμή πως θα κοιμίσουν το λαό. Πως θα του τραγουδάνε για αγάπες και έρωτες για να τον κάνουν να ξεχάσει την εκμετάλλευση και τα προβλήματα του. Εντάξει, προφανώς έχουν υπάρξει πχ και ταινίες που χρηματοδοτούνταν από το Πεντάγωνο για να δικαιολογήσουν ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, στην πλειοψηφία της όμως η εμπορική τέχνη είναι η τέχνη που καλή ή κακή, επιλέγεται από τους χρηματοδότες της με κύριο κριτήριο το σίγουρο κέρδος. Ο καλλιτέχνης στου οποίου το έργο θα βρούμε διαμαντάκια αλλά και στοιχεία που δε μας αρέσουν καθόλου και αναρωτιόμαστε πού ανήκει πολιτικά, δεν ανήκει απαραίτητα κάπου. Μπορεί απλά να είναι πολιτικά ημιμαθής και παιδί της εποχής του που συμπυκνώνει τις αντιφάσεις της.

Πώς πρέπει να είναι η στρατευμένη τέχνη; Σίγουρα η τέχνη πρέπει όχι σαν καθρέφτης να αντανακλά, αλλά σαν φακός να μεγεθύνει. Δεν αρκεί απλά να σου περνάει μηνύματα του στυλ“ο καπιταλισμός είναι κακό πράγμα”,αλλά πρέπει να σε γεμίζει εσωτερική ορμή και να αποδομεί την καθημερινή μιζέρια. Πρέπει να σε γεμίζει ανατρεπτική επιθυμία όχι μόνο να αλλάξεις τη ζωή σου αλλά να θες να σηκωθείς και να αλλάξεις τον κόσμο. Ακόμη και να μην είναι προφανές το ταξικό της πρόσημο, καλή στρατευμένη τέχνη είναι αυτή που σε διαπαιδαγωγεί να κρίνεις και να μην αποδέχεσαι παθητικά τον κόσμο όπως είναι.

Συμφωνώ με την Μπρεχτική θεώρηση πως αυτό γίνεται καλύτερα αν δε σου τα δίνει όλα στο πιάτο, μετατρέποντάς σε σε συναισθηματικά φορτισμένο πρόβατο, αλλά σε προβοκάρει και σε βάζει στη διαδικασία να σκεφτείς. Δυστυχώς ο αφόρητα πληκτικός διδακτισμός είναι κάτι που συναντάμε συχνά στη στρατευμένη τέχνη και της στερεί σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα. Με άλλα λόγια δεν αρκεί να είναι στρατευμένη η τέχνη, πρέπει να είναι και ποιοτική. Γιατί το καίριο περιεχόμενο δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για την μη ανάπτυξη των εκφραστικών μέσων. Ας μην ξεχνάμε πως τέχνη ως μόνο μορφή και χωρίς περιεχόμενο μπορεί να υπάρξει, όσο προβληματική κι αν είναι. Όμως τέχνη που είναι μόνο περιεχόμενο αλλά δεν έχει μορφή δεν είναι τέχνη, είναι προκήρυξη.

Τελικά όμως ποια τέχνη είναι ποιοτική και ποια όχι; Φυσικά και υπάρχει έντονο το στοιχείο του υποκειμενικού και του προσωπικού γούστου, για μένα όμως το μεγαλύτερο έγκλημα που μπορεί να υποπέσει ένα έργο τέχνης δεν είναι η κακή ποιότητα, αλλά η συνεισφορά του στην τυραννία της μετριότητας. Προτιμώ χίλιες φορές ένα κακοφτιαγμένο έργο τέχνης με ψυχή και φαντασία, παρά ένα άρτιο αλλά απρόσωπο και αδιάφορο.

Τι είναι όμως το μέτριο; Όχι απαραίτητα το έργο που παράγεται με κακή τεχνική η φτωχά μέσα, αλλά κυρίως το έργο που στερείται πάθους, βάθους και προσωπικού ρίσκου του δημιουργού. Γιατί το πραγματικά καλό έργο τέχνης είναι αυτό που βγαίνει ασυγκράτητα και ορμητικά βαθιά μέσα από τα σωθικά του δημιουργού του, αλλά και των συνθηκών της εποχής που δημιούργησε τον δημιουργό.

Υπάρχουντρεις παράγοντεςτη σήμερον ημέρα που συμβάλλουν τα μέγιστα στον  κατακλυσμό από μετριότητες που μας βομβαρδίζει και που κοντεύει να μας φανεί αυτονόητος:

1)Ο δομικός συντηρητισμός του ιδιωτικού κεφαλαίου που επενδύει στην τέχνη.Οι παραγωγοί, εκδότες, κλπ, θα προτιμήσουν να επενδύσουν σε κάτι μέτριο που ακολουθεί την πεπατημένη παρά σε κάτι αριστουργηματικό αλλά καινοτόμο και διαφορετικό απ΄ ό,τι έχουμε συνηθίσει. Θα προτιμήσουν δηλαδή να ποντάρουν τα λεφτά τους σε κάτι που θα αποφέρει σίγουρο και γρήγορο κέρδος, ακόμα και αν είναι κάτι που θα ξεχαστεί πλήρως με το πέρασμα του χρόνου. Αυτή η φοβικότητα προς το διαφορετικό δυστυχώς έχει διαπαιδαγωγήσει σε μεγάλο βαθμό και το κοινό, κάνοντάς το συχνά να προτιμά τη συνήθεια από την αναθεώρηση των αισθητικών του κριτηρίων. Είναι ευκόλως εννοούμενο ότι σε καιρούς οικονομική κρίσης που το χρήμα λιγοστεύει και το ρίσκο μεγαλώνει, αυτός ο συντηρητισμός βαθαίνει.

2) Η πολιτιστική κυριαρχία του μεταμοντέρνου. Δεν απορρίπτω συλλήβδην τον μεταμοντερνισμό, αλλά η επίδρασή του σήμερα έφερε τη μαζική κατασκευή εύπεπτων, εφήμερων και κατακερματισμένων έργων που αρέσουν σε όλους και κανέναν, την απόλυτη σχετικοποίηση της αισθητικής και την δημιουργία τέχνης “για πλάκα”. Χωρίς όμως αυτή η “πλάκα” να στοχεύει κάπου συγκεκριμένα, ή να αναιρεί τις προϋπάρχουσες δομές με κάποια συγκεκριμένη προσδοκία. Θεοποίησε τη μορφή και κατέληξε να αποτελεί άλλοθι ρηχότητας. Σχετικοποίησε και στέρησε την τέχνη και τα αντικείμενα που πραγματεύεται από τα ιστορικά τους φορτία. Ανήγαγε σε υπέρτατη αξία μιαν αόριστη, άνευρη και υποτιμητικά απλοποιημένη ιδέα του Εγώ. Και τελικά έγινε το τέλειο κερασάκι στην τούρτα για την ακραία νεοφιλελεύθερη εποχή μας όπου επικρατεί η άχρονη εξύμνηση του ατομικισμού και του προσωπικού βιώματος.

3) Η κακή χρήση της “πολιτικής ορθότητας”. Ναι, ξέρω ότι την πολιτική ορθότητα την βρίζουν οι φασίστες, αλλά επειδή την βρίζουν οι φασίστες δε σημαίνει πως εμείς πρέπει ντε και καλά να τη γουστάρουμε. Προφανώς δεν υπερασπίζομαι το δικαίωμα κάποιου να κάνει κηρύγματα μίσους, αλλά μιλάω για μια γενικευμένη έννοια της πολιτικής ορθότητας και πώς αυτή αγγίζει την καλλιτεχνική έκφραση. Για να είμαι ακριβής πολύ συχνά δεν την αγγίζει απλά, αλλά της χώνει μπουνιές και κλωτσιές.

Ας το πάρω όμως από την αρχή. Θεωρώ πολύ σωστή μιαν ανάλυση του Άρη Χατζηστεφάνου που στηλιτεύει την αντίληψη της πολιτικής ορθότητας πως αν πάψουμε να μιλάμε για κάποια δεινά αυτά θα πάψουν να υπάρχουν και πως ο κόσμος θα καλυτερεύσει αυτόματα αν καλυτερεύσουμε τους εαυτούς μας, πράγμα που δεν αποτελεί αριστερή, αλλά νεοφιλελεύθερη αντίληψη. Ίσως για το γεγονός ότι έχει αγκαλιαστεί από τόσο μεγάλο κομμάτι της αριστεράς να ευθύνεται πως στην σημερινή περίοδο ύφεσης των μαζικών αγώνων η αριστερά έχει κάνει μια επικίνδυνη στροφή σε έναν“δικαιωματισμό”που δίνει περισσότερη έμφαση στην αποσπασματική προάσπιση ευπαθών κοινωνικών ομάδων παρά στην ανατροπή του συστήματος που κατά κύριο λόγο γεννά την καταπίεσή τους.

Η πολιτική ορθότητα οδηγεί τους καλλιτέχνες, ιδιαίτερα όσους έχουν κοινωνικές ευαισθησίες, σε αυτολογοκρισία και θρησκευτικού τύπου φοβικότητα που θέτει ως προτεραιότητα το“να μην προσβάλουμε κάποιον”. Αυτό βάζει φρένο στον αυθορμητισμό και το πάθος ως κινητήριες καλλιτεχνικές δυνάμεις και συχνά οδηγεί στο να παράγονται επιτηδευμένα και άνευρα καλλιτεχνικά κατασκευάσματα.

Πολλές φορές συντελείται  ένα κυνήγι μαγισσών όπου είναι πολύ εύκολο να στιγματιστούν έργα ως σεξιστικά ή ρατσιστικά, ακόμα και αν στην πραγματικότητα είναι ακριβώς το αντίθετο. Έτσι, ένα κωμικός που σκάρωσε μια ιστορία όπου σατιρίζει έναν τύπο που ζει στην κοσμάρα του και επισκέπτεται την Παλαιστίνη ως τουρίστας,“κάνει πλάκα με το δράμα του Παλαιστινιακού λαού”.Ένας συγγραφέας που περιγράφει με τρυφερό τρόπο πώς φαντάζεται ντυμένη την ερωτική του σύντροφο,“είναι σεξιστής που λέει στις γυναίκες τι θα φοράνε”.Σε λίγο θα ακούσουμε ότι στο Looney Tunes  επειδή το κογιότ τρώει αμόνια στο κεφάλι, θεωρούν αστείο πράγμα την κακοποίηση των ζώων!

Με άλλα λόγια, η πολιτική ορθότητα στο βωμό του“να μην παρεξηγηθεί κανείς, ακόμα και όσοι πιστεύουν ότι είναι αλήθεια οι ειδήσεις που γράφει <<το Κουλούρι>>”,βάζει τον κατώτατο παρονομαστή απλοϊκότητας του μηνύματος ως προϋπόθεση αποδοχής του καλλιτεχνικού έργου. Όμως τα ταμπού, οι φοβίες και τα ενοχικά σύνδρομα έχουν θέση μόνο στις θρησκείες, όχι στην τέχνη, πόσο μάλλον στην τέχνη που θέλει να απελευθερώνει.

Από αυτά τα τρία αγκάθια που συμβάλλουν στην τυραννία της μετριότητας σήμερα, έχω και μια εμπειρία προσωπική. Πριν λίγα χρόνια μου έτυχε να εικονογραφήσω δυο βιβλία (που δεν είχα γράψει εγώ) για εφηβικές και προεφηβικές ηλικίες.

Το ένα ήταν μια αριστουργηματική απόδοση θρύλων της ελληνικής υπαίθρου των αρχών του προηγούμενου αιώνα, άγριο, μεγαλειώδες και χωρίς καλλωπισμούς. Μιλούσε για τη σύγκρουση του έρωτα και της σεξουαλικότητας με τις παραδόσεις και τις δεισιδαιμονίες, για τα πάθη σε ολόκληρη την τρομακτική τους διάσταση, μεταπηδώντας χωρίς φόβο από την απόλυτη απόγνωση στον απόλυτο ενθουσιασμό και πιάνοντας έτσι την ουσία της σκοτεινής εφηβικής ψυχής. Υπάρχουν εκεί μεταξύ άλλων ιστορίες με χωριατόπαιδα που ερωτεύονται νεράιδες και ο πόθος τούς συνθλίβει, γεγονότα που όμως παρουσιάζονται στην πλήρη ομορφιά τους ως κάτι πέρα από το καλό και το κακό. Το βιβλίο δεν έμοιαζε με τίποτα που είχα ξαναδιαβάσει, δεν ήταν καθόλου μεταμοντέρνο και σίγουρα δεν το λες πολιτικά ορθό.

Το άλλο βιβλίο ήταν μια γλυκιά οικογενειακή ιστορία, που όμως σε καμιά περίπτωση δεν είχε τη εσωτερική δύναμη του πρώτου. Τόνιζε, με ωραίο τρόπο βέβαια, τις αξίες της οικογενειακής συνοχής και της περιβαλλοντολογικής ευαισθησίας, με αισθήματα απλοποιημένα και τα όρια μεταξύ καλού και κακού ευκολοδιάκριτα.

Το ένα βιβλίο δυστυχώς απορρίφθηκε από τους εκδότες και είναι μέχρι στιγμής ακυκλοφόρητο, ενώ το άλλο εκδόθηκε κατευθείαν από γνωστό εκδοτικό οίκο. Μαντέψτε ποιο είναι ποιο.

Ο Καλλιτέχνης στο σήμερα:

Όσο μακρινό και αν φαίνεται, είναι αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα του καλλιτέχνη να ζει από τη δουλειά του. Τελεία και παύλα. Όταν υπάρχει στη χώρα μας τέτοιο δυναμικό ανθρώπων που ξοδεύουν τη μισή τους ζωή και βάλε σε εργατοώρες αφιερωμένες στην τέχνη τους και αντιμετωπίζονται από την πλειοψηφία σαν κάτι τύπους που “κάνουν το χόμπυ τους” και τρέφονται με αέρα, κάτι πάει πολύ στραβά.

Όταν ακόμη και ενδοκινηματικά από τη μια υπάρχουν αντιλήψεις που λένε πως “οι καλλιτέχνες δεν πρέπει να πληρώνονται γιατί εμπορευματοποιούνται”, ή από την άλλη όταν ο “άλλος”, ο “εναλλακτικός πολιτισμός” που προβάλλεται ως αντίδοτο στην τέχνη του καπιταλισμού καταλήγει να λειτουργεί με όρους σταρ σύστεμ, απλά σε μικρότερη κλίμακα, κάτι έχουμε καταλάβει λάθος και εμείς οι στρατευμένοι αριστεροί.

Πώς θα γίνει όμως στο σήμερα να ζουν ΟΛΟΙ οι καλλιτέχνες από τη δουλειά τους; Ακόμη και αν βελτιωθούν τα πράγματα, μπορούν να υπερβούν τη χυδαιότητα των νόμων της αγοράς, που στην τέχνη μπορεί να θεωρούνται και πιο αυτονόητοι από οπουδήποτε αλλού; Το σίγουρο είναι πως κάθε μορφή τέχνης έχει της ιδιομορφίες της στον τρόπο που παράγεται, και είναι δύσκολο να υπολογιστούν τόσο οι εργατοώρες των δημιουργών όσο και ο χρόνος και οι θυσίες που απαιτούνται για την τελειοποίηση των εκφραστικών τους μέσων.

Προφανώς αυτό είναι κάτι στο οποίο είναι αδύνατο να προτείνω μια συγκεκριμένη λύση – πατέντα, γιατί είναι ένα τεράστιο περίπλοκο ζήτημα που είναι επιτακτική ανάγκη να συζητηθεί παραπάνω  στους καλλιτεχνικούς κύκλους και να υπάρξουν συλλογικές προτάσεις. Για να γίνει αυτό είναι αναγκαίο να επικρατήσει η ταξική συνείδηση και αλληλεγγύη πάνω από τις προσωπικές κόντρες και τους ανταγωνισμούς για το ποιος “είναι περισσότερο ποιοτικός” η ποιος “αρέσει στον κόσμο”.

Η γνώμη μου είναι πως πρέπει στο σήμερα να διεκδικήσουμε μαζικά περισσότερες κρατικές επιχορηγήσεις στην ευρεία γκάμα του πολιτισμού, ώστε η καλλιτεχνική παραγωγή να οδεύσει προς ένα δημόσιο χαρακτήρα. Για αρχή, ακόμα και αν δεν μπορούν να αποζημιωθούν για τις εργατοώρες τους οι δημιουργοί, πρέπει τουλάχιστον να επιχορηγούνται τα έξοδα της παραγωγής και διάθεσης του έργου τους, να μην εξαρτώνται δηλαδή από την ιδιωτική πρωτοβουλία. Για παράδειγμα να καλύπτονται στον συγγραφέα τα έξοδα της εκτύπωσης και διανομής του βιβλίου του, στον μουσικό η παραγωγή του δίσκου του κλπ. Θα μου πείτε ναι αλλά δε θα υπάρξουν ρουσφέτια και προσωπικά βολέματα έτσι; Ας υπάρξουν και βλέπουμε τι θα κάνουμε! Σίγουρα πάντως θα είναι καλύτερα από το να είναι γεμάτος ο τόπος από ταλαντούχους ανθρώπους που όχι μόνο δεν έχουν μία, αλλά πρέπει να βάζουν από την τσέπη τους για να επικοινωνήσουν το μήνυμα τους…

Όσο για τα πνευματικά δικαιώματα, αυτά πρέπει να υπάρχουν για να υπηρετούν την προστασία των δημιουργών απέναντι στην οικειοποίηση των έργων τους με σκοπό το κέρδος, όχι για να θωρακίζουν τα κέρδη των ιδιωτών και των πολυεθνικών απέναντι στην λαϊκή πρόσβαση στο πολιτιστικό κεφάλαιο. Η τελευταία πρέπει να είναι καθολική και παγκόσμια.

Ας μην ξεχνάμε και τον ρόλο της παιδείας, της δημόσιας δωρεάν παιδείας. Η δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση να αναβαθμιστεί και να επεκταθεί ώστε να αγκαλιάσει περισσότερες σύγχρονες μορφές έκφρασης. Είναι τελείως απαράδεκτο πχ στη Ελλάδα η δημιουργία κόμικ να διδάσκεται μόνο σε ιδιωτικές σχολές.

Συμπέρασμα: Σίγουρα χρειάζεται περισσότερη και ποσοτικά και ποιοτικά στρατευμένη τέχνη στην υπηρεσία των κοινωνικών αγώνων. Όμως η τέχνη δεν είναι κάτι αφηρημένο που επιπλέει τριγύρω μας σαν πλατωνική ιδέα, αλλά κάτι που παράγεται από εργαζόμενους ανθρώπους δίπλα μας με κόπο και θυσίες. Και αντί ως στρατευμένοι αγωνιστές να γκρινιάζουμε όλη την ώρα γιατί δεν υπάρχουν αρκετοί στρατευμένοι καλλιτέχνες σήμερα, ας κοιτάξουμε να τους εντάξουμε στο ταξικό μας στρατόπεδο μέσα από πολιτικές διεργασίες. Αντί δηλαδή να θεωρούμε τον καλλιτέχνη σαν μια ακαθόριστη και ευαίσθητη κοινωνική περσόνα που πρέπει αυθόρμητα να διαλέξει πλευρά, ας έχουμε στο μυαλό μας ότι ο καλλιτέχνης θα πολιτικοποιηθεί καλύτερα όταν νοιώσει πως το πλαίσιο των διεκδικήσεων και των στόχων μας περιλαμβάνει και τα δικά του άμεσα προβλήματα και ανησυχίες.