• -Οδοιπορικό στα καμένα της Ελλάδας. 1,6 εκατ. στρέμματα είναι ο φετινός μαύρος απολογισμός.
• -Οι βαθιές πληγές στη χλωρίδα και στην πανίδα
• -Πόσο προστατεύονται τελικά οι Προστατευόμενες Περιοχές, τα Εθνικά Πάρκα και οι περιοχές Natura;
• -Υφίσταται δασοπυρόσβεση ή αρκούμαστε μόνο στις εκκενώσεις οικισμών μέσω «112» και τις φωτιές να σβήνουν στη θάλασσα;
• -Τι γίνεται με τα έργα ΑΠΕ σε Προστατευόμενες Περιοχές

 

Του Πάνου Κατσαχνιά

Πάνω από 1,6 εκατομμύρια στρέμματα καμένης δασικής έκτασης είναι ο απολογισμός των φετινών δασικών πυρκαγιών σύμφωνα με την πρώτη οικολογική αποτίμηση του WWF Ελλάς στις 6/9. Τα 935.000 στρέμματα από τη συνολική αυτή έκταση βρίσκονται στον Νομό Έβρου που καιγόταν για 16 συνεχόμενες ημέρες, κάνοντας την πυρκαγιά αυτή μία από τις σημαντικότερες από οικολογικής άποψης, αλλά και τη μεγαλύτερη από θέμα έκτασης που έχει καταγραφεί ποτέ στη χώρα μας, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Πέραν των ανθρώπων που χάθηκαν άδικα, των χιλιάδων ζώων που κάηκαν και των αμέτρητων περιουσιών που καταστράφηκαν, ο απολογισμός είναι αποκαρδιωτικός και για το φυσικό περιβάλλον. Όπως σημειώνει το WWF, από τις φετινές πυρκαγιές επλήγησαν ιδιαίτερα οι προστατευόμενες περιοχές. Ειδικότερα, έχουν επηρεαστεί συνολικά πάνω από 700.000 στρέμματα σε 23 Προστατευόμενες Περιοχές (χωρίς να υπολογίζονται οι νέες εκτάσεις που επηρεάστηκαν μετά τις 3 Σεπτεμβρίου που ήταν η τελευταία γεωχωρική καταγραφή από την πυρκαγιά του Έβρου).

 

Αυτές περιλαμβάνουν 18 περιοχές Natura 2000 και 5 Καταφύγια Άγριας Ζωής, ενώ ταυτόχρονα, επηρεάστηκαν 3 σημαντικότατα Εθνικά Πάρκα (Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου, Δέλτα Έβρου και Χελμού-Βουραϊκού), καθώς και ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας. Επιπρόσθετα, εντός αυτών των προστατευόμενων περιοχών, καταγράφονται συνολικά πάνω από 200.000 στρέμματα διπλοκαμένων εκτάσεων, δηλαδή εκτάσεων που έχουν πληγεί από αλλεπάλληλες πυρκαγιές εντός μόνο της τελευταίας 20ετίας.

Δεδομένο πολύ σημαντικό, μιας και οι ανεπτυγμένοι μηχανισμοί φυσικής αναγέννησης που φέρουν κάποια από αυτά τα οικοσυστήματα εξαντλούνται μετά από απανωτές πυρκαγιές και εφόσον αυτές συμβούν μέσα σε διάστημα 20 χρόνων. Συνεπώς, οι περιοχές αυτές θα χρειαστούν επιστημονική παρακολούθηση για τα επόμενα έτη, ώστε να γίνει σαφές αν η ανθρώπινη βοήθεια (αναδάσωση) κρίνεται απαραίτητη για την αποκατάστασή τους. Έχοντας βέβαια την πρόσφατη εμπειρία του πώς αντιμετωπίστηκε η Βόρεια Εύβοια μετά τις πυρκαγιές του 2021, δεν πρέπει να είμαστε και πολύ αισιόδοξοι. Αφού ο χαμηλός προϋπολογισμός για αναδασώσεις κρύφτηκε πίσω από το στρατηγικής σύλληψης επιχείρημα ότι η Φύση θα «καθαρίσει», μιας και το δάσος αναγεννιέται από μόνο του…

Ενώ οι συγκρίσεις με τις προηγούμενες καταστροφικές χρονιές του 2007 και του 2021, σταματάνε στο μέγεθος, μιας και οι ποιοτικές διαφορές είναι μεγάλες και σχετίζονται με το ότι:

• Οι φωτιές που ξέσπασαν από τον Ιούλιο του 2023 έως και σήμερα, έχουν μεγαλύτερη γεωγραφική διασπορά
• Έχουν επηρεάσει για πρώτη φορά τόσο μαζικά, αρχέγονα (ώριμα) δασικά οικοσυστήματα στα βόρεια της χώρας, πολλά από τα οποία παρουσιάζουν δυσκολίες στη φυσική τους αποκατάσταση
• Για πρώτη φορά έχουν επηρεαστεί τόσες πολλές προστατευόμενες περιοχές. Κάποιες εξ αυτών έχουν διεθνή σημασία με σημαντικότατα ενδιαιτήματα για την πανίδα και με δασικά οικοσυστήματα, που είτε δεν έχουν φυσικούς μηχανισμούς αναγέννησης (π.χ. Μαύρη Πεύκη στον Έβρο), είτε τους έχουν εξαντλήσει μετά από απανωτές πυρκαγιές (π.χ. Ρόδος, Πάρνηθα, Έβρος, Κέρκυρα, Αιγιαλεία)

Απειλή ή ευκαιρία;

Με την Κλιματική Αλλαγή να προβάλλεται ως η μόνη δικαιολογία, αλλάζοντας μάλιστα και το ενεργειακό μείγμα για την αντιμετώπιση της και μετατρέποντας τα όλα σε «Πράσινα», ενώ την ίδια ώρα αφήνουμε τα δάση να καίγονται, μάλλον θα καταλήγαμε στο συμπέρασμα πως στην τρίτη δεκαετία του 21^ου αιώνα, κοιτάμε ως χώρα, την ανεμογεννήτρια και (κυριολεκτικά) χάνουμε το δάσος. Αφού η προστασία και συντήρηση τους είναι αποδεδειγμένα εξισορροπητικός παράγοντας για το περιβάλλον και την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, καθώς και της μείωσης των συνεπειών της για τα Κράτη και τους προϋπολογισμούς τους.

Η περίπτωση της Δαδιάς

Τo Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου είναι μια από τις σημαντικότερες προστατευόμενες περιοχές σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Είναι μία από τις πρώτες περιοχές στην Ελλάδα που τέθηκαν σε καθεστώς προστασίας, λόγω του μεγάλου αριθμού σπάνιων ειδών αρπακτικών πουλιών. Η συνολική έκταση του είναι 428.000 στρέμματα (ΚΥΑ 35633/2066) από τα οποία τα 72.900 αποτελούν τις 2 ζώνες προστασίας της φύσης (ζώνες Α1 και Α2). Το «μωσαϊκό» τοπίων που διαμορφώνεται από δάση πεύκης και δρυός, τα οποία διακόπτονται από ξέφωτα, βοσκοτόπια και καλλιεργούμενες εκτάσεις, αποτελεί το ιδανικό περιβάλλον για τα αρπακτικά πουλιά. Στο Εθνικό Πάρκο συναντώνται τρία από τα τέσσερα είδη Γύπα της Ευρώπης: Μαυρόγυπας, Όρνιο και Ασπροπάρης, αφού ο Γυπαετός απαντάται μόνο στην Κρήτη. Παράλληλα φιλοξενεί τη μοναδική πολυπληθή αναπαραγόμενη αποικία Μαυρόγυπα στα Βαλκάνια.

Πέρα από μια γενική εικόνα, ακόμα δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα για τη ζημιά που προκάλεσε η πυρκαγιά. Πρακτικά το Εθνικό Πάρκο έχει καεί. Με εξαίρεση ένα Δρυοδάσος στο βόρειο κομμάτι πάνω από το Σουφλί, στο οποίο και τελειώνει το περίγραμμα του Εθνικού Πάρκου, μιας και τα δάση του Έβρου συνεχίζονται Βόρεια και Δυτικά του Νομού.

Ό,τι έχει μείνει άκαυτο, είναι κάποιες νησίδες που είχαν επιβιώσει από την περσινή φωτιά. Κι αυτό επειδή πέρσι επικρατούσε άπνοια και γι’ αυτό διασώθηκαν τα δέντρα σε αυτές. Φέτος επειδή φυσούσε και η φωτιά είχε ορμή, όταν δεν συναντούσε καύσιμη βλάστηση στο έδαφος (επειδή είχε καεί πέρυσι), δεν έκαιγε τα ψηλότερα δέντρα. Κι έτσι η επικάλυψη των δύο φωτιών (πέρσι και φέτος) στις νησίδες αυτές είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια «μόνο» ενός 20-25%.

Το νότιο τμήμα του Εθνικού Πάρκου από τη Λευκίμμη μέχρι τα Κοίλα, είχε καεί και το 2011. Οπότε και η ζημιά είναι ακόμα μεγαλύτερη στο κομμάτι αυτό.

Το δάσος έχει κάποιες δυνατότητες να αναγεννηθεί μετά από μια φωτιά, αρκεί να περνάνε 15-30 χρόνια. Όταν η φωτιά ξαναπερνά μετά από 10-12 χρόνια, δυσκολεύει πάρα πολύ τη φυσική αναγέννηση.

Η εικόνα του νεαρού Μαυρόγυπα

Η εικόνα του Μαυρόγυπα στην άσφαλτο με φόντο τα καμένα, την επόμενη του σβησίματος της φωτιάς, είχε σοκάρει το Πανελλήνιο. Παρόλα αυτά, η πραγματικότητα ήταν λιγότερο τραγική. Κι αυτό γιατί το συγκεκριμένο πουλί ήταν νεαρό χωρίς μεγάλη εμπειρία στο πέταγμα. Τον πρώτο καιρό τα διαστήματα πτήσης δεν είναι μεγάλα μιας και τα νεαρά πουλιά έχουν την ανάγκη να σταματούν και να ξεκουράζονται.

Οι φωλιές για τα πουλιά δεν είναι όπως για τους ανθρώπους τα σπίτια τους. Ακόμα και χωρίς να καταστραφεί το δέντρο που έχουν φτιάξει τη φωλιά τους μπορεί την επόμενη χρονιά να την φτιάξουν σε άλλο. Αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρχουν διαθέσιμα δέντρα ώστε να μπορούν τα πουλιά να φτιάχνουν σε αυτά τις φωλιές τους.

«Η φύση δεν καταστρέφεται»

Το Εθνικό Πάρκο της Δαδιάς ήταν ένα πρότυπο διαχείρισης. Με πολλές έρευνες, μελέτες, διδακτορικά όλα τα προηγούμενα χρόνια. Τώρα θα πρέπει να γίνει κι ένα πρότυπο αποκατάστασης. Η Δαδιά ήταν (και όλος ο Έβρος) ένας τόπος εξαιρετικής σημασίας για τη βιοποικιλότητα σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Ήταν ένα δάσος με μεγάλα δέντρα, μεγάλης ηλικίας, σε πολύ χαμηλά υψόμετρα, με πολύ μικρή ανθρώπινη παρέμβαση. Συνθήκη που ευνοεί την ανάπτυξη πολλών ειδών Πανίδας και Χλωρίδας. Παράδειγμα η Μαύρη Πεύκη που χρειάζεται υγρασία και φυτρώνει σε μεγάλα υψόμετρα.

Στο δάσος της Δαδιάς συναντούμε δύο είδη Πεύκης (όπως και σε όλο τον Έβρο): Τη Μαύρη και την Τραχεία. Η Τραχεία Πεύκη είναι μεσογειακό είδος μιας και συναντάται σε ξηρά μέρη. Η Μαύρη Πεύκη θέλει πιο υγρά μέρη. Οπότε και σε πιο χαμηλά μέρη στη Δαδιά, μέσα σε ρέματα που υπάρχει πιο πολύ υγρασία, μπόρεσε να ευδοκιμήσει, μαζί με διάφορα πλατύφυλλα (είδη Δρυός). Ψηλότερα, που το περιβάλλον είναι πιο ξηρό, ευδοκιμεί η Τραχεία Πεύκη που θέλει περισσότερη ζέστη και ο θάμνος Ερείκη ή Ρείκι που αξιοποιείται από τους μελισσοκόμους, αλλά είναι και πάρα πολύ εύφλεκτος.

Εξαιτίας κάποιας γενετικής ανωμαλίας η Μαύρη Πεύκη όταν μεγαλώνει στο δάσος της Δαδιάς, δεν σχηματίζει κορυφή στο τέλος της, αλλά «σπάει» ανοίγοντας, επιτρέποντας έτσι τον σχηματισμό μιας «ομπρέλας». Πάνω λοιπόν, σε αυτές τις πλατφόρμες μπορούσε ο Μαυρόγυπας (κυρίως) να φτιάξει τις (πολλών μέτρων) φωλιές του.

Αλλά και στον Μικρό Πυρήνα που δεν απαντάται η Μαύρη Πεύκη, οι Μαυρόγυπες φωλιάζουν στην Τραχεία Πεύκη. Στην Ισπανία φωλιάζουν σε Δρυοδάση.

Η ιδιαιτερότητα της Δαδιάς είναι ότι φιλοξενεί την τελευταία αποικία του Μαυρόγυπα στην Βαλκανική Χερσόνησο. Είδος που κάποτε ζούσε σε όλη τη Μεσόγειο και έχει εξαφανιστεί λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Αυτός ήταν και ο λόγος που η συγκεκριμένη περιοχή κηρύχτηκε προστατευόμενη τη δεκαετία του ’80. Ξεκίνησε με 4 ζευγάρια για να καταφέρει να φτάσει τα 35. Πέρα όμως από τους Γύπες,* στη Δαδιά φιλοξενείται πολύ μεγάλη ποικιλία (σε είδη και αριθμό) πουλιών στην Ευρώπη. Είτε, όπως ο Μαυρόγυπας που δεν μεταναστεύει, είτε αποδημητικά, όπως ο Ασπροπάρης (που κινδυνεύει πλέον με εξαφάνιση στην Ελλάδα, καθώς έχουν απομείνει τρία ζευγάρια στη Δαδιά και δύο στην περιοχή του Νέστου) που μεταναστεύει στην Κεντρική Αφρική (Σαχέλ) το Χειμώνα και επιστρέφει την Άνοιξη.

Το τι θα γίνει τα επόμενα χρόνια στη Δαδιά μένει να το δούμε. Βασικός παράγοντας να υπάρχει ικανή τροφική βάση για τρέφονται τα αρπακτικά πουλιά (λαγοί, χελώνες, φίδια, ποντίκια). Άρα το πρώτο που πρέπει να καταγραφεί είναι τι απέμεινε από την εδαφική πανίδα που συντηρεί τα αρπακτικά. Παρόλο που υφίσταται και ενισχυτική τροφοδοσία από την ταΐστρα που υπάρχει στον Μεγάλο Πυρήνα και συγκυριακά για τους επόμενους μήνες, τα καμένα ζώα.

*Οι Γύπες είναι η καθαριστές της φύσης. Πριν καταστεί υποχρεωτική η καύση των νεκρών ζώων, οι κτηνοτρόφοι τα άφηναν, καθώς και τα υπολείμματα σφαγών, σε ρεματιές, ώστε να πάνε οι Γύπες και να τα καταναλώσουν.

Τα Όρνια και οι Μαυρόγυπες ψάχνουν για τροφή σε μια ακτίνα 200 χλμ. φτάνοντας μέχρι την Βουλγαρία. Γι’ αυτό το λόγο και μεγάλο πρόβλημα για τα πουλιά αυτά αποτελούν τα αιολικά που βρίσκονται στην Ροδόπη και τον Έβρο. Με περισσότερες από 200 ανεμογεννήτριες κι ενώ συνεχίζουν να μπαίνουν καινούργιες, καταβάλλεται μια προσπάθεια να εξαιρεθούν τουλάχιστον κάποιες κρίσιμες -για την προστασία τους- περιοχές.

Τυχεροί στην ατυχία μας η φωτιά ξέσπασε τον Αύγουστο κι έτσι τα μικρά είχαν πετάξει από τις φωλιές τους. Οπότε και ο πληθυσμός των Γυπών δεν επηρεάστηκε σε αντίθεση με τα θηλαστικά στο έδαφος. Οι Γύπες φωλιάζουν τον Ιανουάριο και τα μικρά τους πετάνε τέλη Ιούλιου.

Η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου, Δαδιάς και Προστατευόμενων Περιοχών Ανατολικής Θράκης καταγράφει τις δυνατότητες που υπάρχουν για φώλιασμα στις εναπομείνασες νησίδες και σε περιοχές που κρίνονται κατάλληλες για φωλεοποίηση να δημιουργηθούν τεχνητές φωλιές (τεχνητές εξέδρες). Πλατφόρμες πολλών μέτρων πάνω σε στύλο που θα στηρίζονται περιμετρικά με συρματόσχοινα τοποθετημένα σε άκαυτα δέντρα. Μεγάλες δηλαδή κατασκευές που θα μεταφερθούν και τοποθετηθούν στο χώρο από ελικόπτερα, όπως γίνεται και για τους μεταλλικούς πυλώνες μεταφοράς ρεύματος.

Πρέπει να περιμένουμε 2-3 χρόνια για να καταγράψουμε τη συμπεριφορά των πουλιών στα άκαυτα κομμάτια. Όπως και το αν θα διατηρήσουν τις φωλιές τους σε καμένα πλέον δέντρα -τα οποία ναι μεν η φωτιά ξέρανε- αλλά που θα στέκονται για 3-4 χρόνια ακόμα πριν πέσουν. Σε αντίθεση με εκείνα που είναι μαύρα -έχοντας καεί εντελώς- και άρα χάσει τη στατικότητα τους.

Οπότε αν έχουν επιβιώσει πολλά χερσαία ζώα από τη φωτιά, από του χρόνου που θα βλαστήσει ξανά η χλωρίδα στο έδαφος και άρα θα υπάρχει πληθώρα τροφής για αυτά, θα αυξηθεί και ο αριθμός τους. Αν έχουν καεί τα περισσότερα αυτό θα αποτελέσει πρόβλημα.

Το δάσος θα επανέλθει, αλλά απαιτεί μεγάλο συντονισμό όλων των εμπλεκομένων, ώστε αφενός να περιοριστούν οι απώλειες (λόγω της μεγάλης βιοποικιλότητάς του) και αφετέρου, ώστε τα επόμενα 15 χρόνια κομμάτι-κομμάτι αυτό να βοηθηθεί στην αναδημιουργία του.

Υπεύθυνος για τον συντονισμό αυτό πλέον είναι ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.). Ο τότε υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς κατήργησε το 2021 τους επτά κατά τόπους Φορείς Διαχείρισης ως αυτοτελείς οντότητες, δημιουργώντας τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. Ως σχεδιασμός δεν ήταν καινούργιος, απλά τότε ευοδώθηκε. Και σε ένα με ενάμιση χρόνο άρχισαν να αλλάζουν και οι διοικήσεις των τοπικών μονάδων. Προκειμένου να υπάρχει συνολικός σχεδιασμός ταυτόχρονα για όλους τους τέως Φορείς, νυν Μονάδες. Το προσωπικό παρέμεινε, χάθηκε όμως η τοπικότητα που είναι πολύ σημαντικός παράγοντας στην έγκαιρη λήψη αποφάσεων. Οι παλαιοί Φορείς γνωμοδοτούσαν για τα έργα και το Κράτος όφειλε να τη λάβει σοβαρά υπόψιν του. Κι ενώ ως αρμοδιότητα μεταφέρθηκε αρχικά και στο νέο σχήμα του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., λίγους μόνο μήνες αργότερα αφαιρέθηκε από αυτόν και προστέθηκε στις αρμοδιότητες του Γενικού Γραμματέα του ΥΠΕΝ.

Οι παλιοί Φορείς είχαν ένα ΔΣ με πρόεδρο κάποιον επιστήμονα-καθηγητή (αμισθί) και όλοι οι υπόλοιποι ήταν μέλη της τοπικής κοινωνίας: Δήμαρχοι, κτηνοτρόφοι, επιχειρηματίες. Ως σχήμα -υποδομές και προσωπικό- παρέμεινε ως είχε. Οι αποφάσεις όμως πλέον παίρνονται στην Αθήνα. Οι Φορείς υποχρηματοδοτούνταν έχοντας πολύ μικρά κονδύλια να διαχειριστούν -ίσα-ίσα να επιβιώνουν- κι αυτά μέσα από μια δαιδαλώδη γραφειοκρατία. Πλέον, όμως ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. έχει να διαχειριστεί μεγάλα κονδύλια που προέρχονται κυρίως από το Πράσινο Ταμείο και από αλλού.

Οι περισσότερες από τις απαιτούμενες εργασίες δίνονται σε Εργολαβίες, αφού δεν υπάρχει το απαιτούμενο προσωπικό σε τοπικό επίπεδο για την εκτέλεση τους.

«Η μισή αλήθεια, δεν είναι αλήθεια»

Η ανακοίνωση που εξέδωσε ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. για την φετινή πυρκαγιά που μαίνονταν επί 16 μέρες στον Έβρο -ενώ δεν ήταν λάθος- υπονοούσε μικρότερη συνολική ζημιά για το Εθνικό Πάρκο. Αναφερόταν στο ότι κάηκε το 60% της έκτασης του, υπονοώντας ότι το 40% παρέμεινε άκαυτο. Έπαιρνε όμως ως δεδομένο, την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί μετά τις απώλειες που προκλήθηκαν εξαιτίας της περσινής φωτιάς και όχι το άθροισμα των καμένων πέρσι και φέτος (για να μην συνυπολογίσουμε και τα καμένα του 2011). Οι νησίδες που έχουν παραμείνει είναι πολύ κρίσιμες για την επιβίωση των πουλιών.

Ανεμογεννήτριες

Για την καταπολέμηση της Κλιματικής Αλλαγής στόχος είναι η ενέργεια να προέρχεται από ΑΠΕ με τα αιολικά πάρκα να κατέχουν μεγάλο μερίδιο. Η Θράκη είναι μια περιοχή με δυνατούς ανέμους και γι’ αυτό έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή αιολικής προτεραιότητας για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων. Τα τελευταία 15 με 20 χρόνια έχουν εγκατασταθεί πάρα πολλές ανεμογεννήτριες στον Έβρο και γενικότερα στη Θράκη με αποτέλεσμα να υφίσταται μια πίεση τόσο το φυσικό περιβάλλον όσο και το ανθρωπογενές περιβάλλον, αφού εγκαθίστανται ακόμη και γύρο από οικισμούς. Σε αυτή τη μικρή περιοχή του Έβρου και της Ροδόπης πλέον των 276 ανεμογεννητριών έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν, έχουν ήδη αδειοδοτηθεί ακόμη 165, ενώ περιμένουν να αδειοδοτηθούν περισσότερες από 1.000.

 

Όμως, τον ίδιο αέρα με τον οποίο μέσω των ανεμογεννητριών παράγεται ρεύμα, χρησιμοποιούν και τα «καρτάλια» -όπως αποκαλούν τα αρπακτικά πουλιά οι Θρακιώτες- για να κινούνται. Προφανώς, όταν υπάρχει τέτοια ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε μια περιοχή με τόσο μεγάλους πληθυσμούς, δημιουργούνται και τα ανάλογα προβλήματα. Έτσι, έχουν καταγραφεί 26 νεκρά αρπακτικά πουλιά λόγω πρόσκρουσης σε φτερωτές ανεμογεννητριών, με 14 από αυτά να είναι Γύπες (Μαυρόγυπες και Όρνια), πολλά πουλιά άλλων ειδών και εκατοντάδες νυχτερίδες. Κι ενώ καταβάλλεται μια προσπάθεια να εξαιρεθούν τουλάχιστον κάποιες κρίσιμες -για την προστασία τους περιοχές- είκοσι μέρες σχεδόν μετά το σβήσιμο της καταστροφικής πυρκαγιάς του Αυγούστου η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης προχώρησε στην αδειοδότηση τριών αιολικών σταθμών μέσα σε περιοχές Natura και σε Ζώνες Ειδικής Προστασίας, εντός κρίσιμων βιότοπων αρπακτικών πουλιών. Αποφάσεις που είχαν παρθεί τον Ιούλιο, αλλά καθαρογράφτηκαν τον Αύγουστο. Ενώ γνωμοδότησε αρνητικά η τοπική Μονάδα Διαχείρισης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., ο Γ.Γ. αγνοώντας την, έδωσε την τελική (πολιτική) έγκρισή του.

Ανεμογεννήτριες στη Θράκη (Wind turbines in Thrace)

Δάση όπως Αυτοκινητόδρομοι 

Εδώ και δεκαετίες εξυφαίνεται σχέδιο να καταργούν και να αποδυναμώνουν οι κυβερνώντες διαχρονικά τις υπηρεσίες που προστατεύουν τα δάση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Δασική Υπηρεσία με τα κατά τόπους Δασαρχεία που βάλλονται από παντού και που πρακτικά -υποστελεχωμένα και χωρίς μέσα- δεν υπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν. Χωρίς ποτέ να έχουν γίνει προσλήψεις όλα αυτά τα χρόνια, το τελειωτικό χτύπημα ήρθε όταν τους περάσανε στο Κτηματολόγιο για να κάνουν δουλειά γραφείου αντί να είναι στο πεδίο.

Η κατάργηση της Δασοπυρόσβεσης (επί κυβερνήσεων Σημίτη) και το πέρασμά της στην Πυροσβεστική Υπηρεσία, έφερε υποχρεωτικά και τη λάθος προτεραιοποίηση: Πρώτα οι οικισμοί και τελευταία τα δάση. Η Δασοπυρόσβεση στελεχωνόταν από τοπικούς που γνώριζαν την περιοχή και πραγματοποιούσαν εργασίες αντιπυρικής προστασίας όλο τον χρόνο (καθαρισμός, παρατήρηση, περιπολίες, αντιπυρικές ζώνες, τοποθέτηση δεξαμενών, κατασκευή φυλακίων). Κομμάτι δε, αυτής της τακτικής απαξίωσης είναι και το ότι μετά από κάθε φωτιά κατηγορούνται οι υπάλληλοι του κατά τόπου Δασαρχείου («άρα, τί τους χρειαζόμαστε;»).

Τη δεκαετία του ’90 με πρόσχημα οι υλοτόμοι να έχουνε περισσότερα κέρδη, καταργήθηκε υπηρεσία που εκμεταλλευόταν την ξυλεία που προέκυπτε από τον καθαρισμό τους (αραίωση), ώστε οι ίδιοι να μπορούν να πουλάνε τα ξύλα αυτά, με το Κράτος απλώς να επιβλέπει. Το αποτέλεσμα ήταν να κόβονται πλέον όχι μόνο τα δέντρα που έπρεπε να κοπούν, αλλά και μεγαλύτερα που αποφέρουν περισσότερο κέρδος.

Ιδιωτικοποίηση των δασών

Στο τέλος αυτής της χρονοβόρας και με στάδια πολιτικής, βρίσκεται και ο απώτερος στόχος της: Η ιδιωτικοποίηση των δασών μέσω Συμβάσεων Παραχώρησης. Όπως έγινε και με τους αυτοκινητοδρόμους. Εταιρείες θα αναλάβουν τη διαχείριση δασών σε μορφή «πακέτων». Για παράδειγμα, πλούσια δάση της Βόρειας και ορεινής Ελλάδας, μαζί με κάποια ξηρά της νότιας. Με το επιχείρημα ότι αφού τα δάση καίγονται, πρέπει να τα δώσουμε σε ιδιώτες να τα διαχειριστούν. Με αποτέλεσμα η διαχείριση που θα τους γίνεται να είναι καταστροφική (ληστρική) για τα ίδια και συνολικά για το περιβάλλον και άρα όλους μας.

Την Δευτέρα 23/10 ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, ανακοίνωσε την πρόθεση του να κατεβάσει έως το τέλος του έτους Νομοσχέδιο για την συνδιαχείριση/συνεκμετάλλευση των δασών μέσω ΣΔΙΤ. Και μάλιστα με επιδότηση. Συμπράξεις Δασικών Συνεταιρισμών με Ιδιώτες που θα εκμεταλλεύονται τη βιομάζα που τα δάση προσφέρουν. Μόνο που τα δάση δεν είναι πάρκα με δεντροστοιχίες… Είναι οικοσυστήματα που προσφέρουν πολλαπλές υπηρεσίες.

*Οι φωτογραφίες είναι μια ευγενική παραχώρηση του κ. Νάσου Ναλμπάντη, από το υπό έκδοση Λεύκωμα για την Πανίδα και Χλωρίδα του Εθνικού Πάρκου της Δαδιάς.

Πηγή: datajournalists.co.uk

 

Αντώνης Τελόπουλος

Σειρά σοβαρών ερωτημάτων για τον τρόπο που έγιναν τα αντιπλημμυρικά έργα στα καμένα του Εβρου και συγκεκριμένα στο δάσος της Δαδιάς διατύπωσε ο γνωστός βιολόγος και ειδικός στην άγρια πανίδα Γιώργος Κατσαδωράκης, εκφράζοντας την αγωνία του. Σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνοδεία σχετικού βίντεο από το Διαβολόρεμα της Δαδιάς, αναφέρει πως «το διάσημο “το ποτάμι της Δαδιάς” ή Μαγγάζι, υπέστη σοβαρές ζημιές στη βιοποικιλότητά του μετά τα έργα/παρεμβάσεις για τη βελτίωση της παροχετευτικής ικανότητας του ποταμού και την αποφυγή ζημιών από πλημμυρικά φαινόμενα».

Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Ο δήμος ή η περιφέρεια ή όποιος άλλος φορέας παίρνει χρήματα για αντιπλημμυρική πρόληψη, το έργο βγαίνει σε μειοδοτικό διαγωνισμό και σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης με απευθείας ανάθεση, κι ο εργολάβος που το κερδίζει, μπάζει μέσα τις μπουλντόζες του και ισοπεδώνει τα πάντα, όλα τα ενοχλητικά: βλάστηση, καλάμια, υδρόφιλα και υδροχαρή φυτά, δέντρα που έχουν φυτρώσει στην κοίτη. Οι λίγες μικρές λούτσες που έχουν κρατήσει νεράκι και που είναι γεμάτες με τα τελευταία εκατοντάδες ψάρια, νεροχελώνες και βατράχια που έχουν επιβιώσει, μπαζώνονται, μαζί με ό,τι ζωντανό μέσα σε αυτές».

Οπως καταγγέλλει, μετά τις εργασίες των αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων, «ψάρια μαζί με τις νεροχελώνες και τα βατράχια μπαζώθηκαν και ουσιαστικά θάφτηκαν ζωντανά. Τη βλάστηση που υπήρχε μέσα στην κοίτη την έσπρωξαν μέσα στις λούτσες και την επίχωσαν με την άμμο και τα λοιπά φερτά υλικά του ποταμού. Το αποτέλεσμα είναι μια έρημος από χώμα και πέτρες. Στο διάσημο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς, το γνωστό για τη βιοποικιλότητά του, λίγο μετά τις δύο απανωτές χρονιές καταστροφικών πυρκαγιών και πριν καλά-καλά σβήσουν οι φλόγες, αυτά γίνονται! Και αν αυτό γίνεται στο Εθνικό Πάρκο της Δαδιάς, απλά φανταστείτε τι συμβαίνει στα χιλιάδες άλλα ρέματα της ελλαδικής επικράτειας. Τα ίδια, αν και μάλλον όχι χειρότερα», σημειώνει δηκτικά στην ανακοίνωσή του. Αξίζει ακόμη να σημειωθεί πως ο γνωστός επιστήμονας στάθηκε στο παράδοξο φαινόμενο αντινομίας που επικρατεί σχετικά με το νομικό πλαίσιο της αντιπλημμυρικής προστασίας και της προστασίας της βιοποικιλότητας.

Μάλιστα σημειώνει πως αντιπλημμυρική προστασία και βιοποικιλότητα είναι δύο αναγκαιότητες που πρέπει ταυτόχρονα να υπηρετηθούν κατά τη διαχείριση των ρεμάτων. «Πουθενά όμως δεν γράφεται με ποιο τρόπο πρέπει να εφαρμοστούν τα όποια έργα και παρεμβάσεις ώστε η εφαρμογή των αντιπλημμυρικών μέτρων να μη σημαίνει την αδιάκριτη καταστροφή της άγριας ζωής. Διότι, βέβαια, έτσι όπως εφαρμόζονται στην πράξη, χωρίς ειδική μελέτη, χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση, χωρίς γνώση, σύνεση κι ευαισθησία και χωρίς επίβλεψη από τους επιφορτισμένους με την προστασία της φύσης, η άγρια ζωή, η βλάστηση και τα τοπία μας απλά ισοπεδώνονται βίαια από τις μπουλντόζες.

Παρά τις αδύναμες φωνές διαμαρτυρίας μιας μερίδας απελπισμένων πολιτών που υπερκαλύπτονται από την απληστία, την άγνοια, την αδιαφορία, την υποκρισία και την υπερβολή που χαρακτηρίζουν την κοινωνία μας. Τα ίδια βέβαια συμβαίνουν τόσο στις “προστατευόμενες” όσο και στις μη προστατευόμενες περιοχές. Ακούει κανείς από τους πολιτικούς, τους φορείς και τις υπηρεσίες που αποφασίζουν; Ενδιαφέρεται κανείς; Οι ευαίσθητοι δήμαρχοι; Οι “καθ’ ύλην αρμόδιες” υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και ενέργειας; Οι περιφέρειες; Η δασική υπηρεσία; Ο ΟΦΥΠΕΚΑ κι οι Μονάδες του Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών της χώρας;».

Πηγή: efsyn.gr

 

Τάσος Σαραντής

Τη λήψη άμεσων μέτρων σχετικά με την αδειοδότηση έργων σε Εβρο και Ροδόπη, με στόχο να διασφαλιστεί η προστασία των πουλιών και των οικοσυστημάτων στις περιοχές αυτές μετά την καταστροφική πυρκαγιά που είχε ανυπολόγιστες συνέπειες γι’ αυτά, ζητούν με κοινή επιστολή τους προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εννέα περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Ηδη, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την αναστολή των οικονομικών δραστηριοτήτων εντός των καμένων εκτάσεων έως την ολοκλήρωση σχετικής μελέτης που θα διερευνήσει το θέμα αυτό. Οι οργανώσεις αναγνωρίζουν ως θετική την πρωτοβουλία του υπουργείου και καταθέτουν συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις ώστε η πρωτοβουλία αυτή να γίνει πράξη με νομοθετική ρύθμιση.

Συγκεκριμένα προτείνουν την αναστολή για τουλάχιστον τρία χρόνια (έως την ολοκλήρωση της σχετικής μελέτης που έχει ανακοινώσει ο ΟΦΥΠΕΚΑ) όλων των έργων που θα έχουν δυσμενείς επιπτώσεις (εκτός των απαραίτητων για την αποκατάσταση και των ωφέλιμων έργων) και σχεδιάζονται εντός των καμένων περιοχών. Κι ακόμη, την αναστολή όλων των αδειών για τους αιολικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) και σε παρακείμενες των καμένων περιοχές που είναι σημαντικές για την ευαίσθητη ορνιθοπανίδα και τη λήψη μέτρων για τους ΑΣΠΗΕ που ήδη λειτουργούν σε αυτές τις περιοχές.

Οι επιπτώσεις των ΑΣΠΗΕ στα πουλιά αφορούν κυρίως την άμεση θανάτωσή τους ή τραυματισμό τους λόγω πρόσκρουσης στα πτερύγια των ανεμογεννητριών, τον εκτοπισμό τους από κατάλληλα ενδιαιτήματα και την απώλεια ενδιαιτημάτων. Ακόμη, οι σωρευτικές επιπτώσεις σε προστατευόμενα είδη πουλιών και σε οικοτόπους από το σύνολο των ΑΣΠΗΕ που ήδη λειτουργούν στον Εβρο και στη Ροδόπη είναι ήδη πολύ σοβαρές και οι προβλέψεις για το μέλλον, βάσει του έως τώρα σχεδιασμού, είναι δυσοίωνες, απειλώντας ακόμη και πληθυσμούς προστατευόμενων ειδών με εξαφάνιση.

Είναι ενδεικτικό ότι στον Εβρο και στη Ροδόπη έχουν ήδη εγκατασταθεί και λειτουργούν 28 ΑΣΠΗΕ με 276 ανεμογεννήτριες (συνολικής ισχύος 506,3 MW), εκ των οποίων οι 18 ΑΣΠΗΕ με 170 ανεμογεννήτριες βρίσκονται εντός περιοχών Natura, το σύνολο των 28 ΑΣΠΗΕ με 266 ανεμογεννήτριες εντός Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (ΣΠΠ) και 8 ΑΣΠΗΕ με 54 ανεμογεννήτριες εντός καμένης έκτασης.

Αδειοδότηση έχουν λάβει (αλλά δεν έχουν εγκατασταθεί ακόμη) 30 ΑΣΠΗΕ με 221 ανεμογεννήτριες (συνολικής ισχύος 863 MW) εκ των οποίων 9 ΑΣΠΗΕ με 68 ανεμογεννήτριες εντός περιοχών Natura, 22 ΑΣΠΗΕ με 123 ανεμογεννήτριες εντός ΣΠΠ και 8 ΑΣΠΗΕ με 19 ανεμογεννήτριες εντός καμένης έκτασης. Εκτός από αυτές είναι σε διαβούλευση για την έγκριση περιβαλλοντικής αδειοδότησης 38 ΑΣΠΗΕ με 348 ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 1818,1 MW, εκ των οποίων 8 ΑΣΠΗΕ με 42 ανεμογεννήτριες εντός περιοχών Natura, 27 ΑΣΠΗΕ με 238 ανεμογεννήτριες εντός ΣΠΠ και 11 ΑΣΠΗΕ με 52 ανεμογεννήτριες εντός καμένης έκτασης.

Σε ό,τι αφορά περιστατικά πρόσκρουσης, έως σήμερα, στον Εβρο και τη Ροδόπη έχουν καταγραφεί 494 περιστατικά πρόσκρουσης πουλιών και νυχτερίδων στις ανεμογεννήτριες. Από αυτά 34 είναι αρπακτικά πουλιά (15 από αυτά γύπες), 170 είναι πουλιά άλλων ειδών και 290 είναι νυχτερίδες.

Οι εννέα οργανώσεις (ΑΝΙΜΑ, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, MEDASSET, WWF Ελλάς) τονίζουν ότι λήψη των μέτρων που προτείνουν δεν αποτελεί τροχοπέδη στην επίτευξη των ενεργειακών στόχων της χώρας μας. Αντίθετα, αποτελεί συμμόρφωση στις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών οδηγιών. «Η προσωρινή προστασία των απειλούμενων πτηνών σε αυτές τις περιοχές έναντι των επιπτώσεων από τους ΑΣΠΗΕ θα συμβάλει στις προσπάθειες αποκατάστασης της βιοποικιλότητας μετά την πυρκαγιά και παράλληλα θα εξασφαλίσει τη συνοχή του οικολογικού δικτύου Natura 2000», αναφέρουν.

Πηγή: efsyn.gr

Εκτενές ρεπορτάζ σχετικά με τους 18 πρόσφυγες που κάηκαν στον Έβρο τον περασμένο Αύγουστο, στο δάσος της Δαδιάς, δημοσίευσαν οι New York Times.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, οι πρόσφυγες από τη Συρία, βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα δίλημμα: Να ακολουθήσουν μια ασφαλέστερη διαδρομή μέσω χωριών και αυτοκινητοδρόμων, αλλά να πιαστούν από τις ελληνικές αρχές, ή να ταξιδέψουν μέσα από τα δάση και τα χωράφια που καταστρέφονταν από τη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη πυρκαγιά της Ευρώπης.

Παρότι η ταυτότητά τους παρέμενε άγνωστη, οι New York Times, επισημαίνουν πως συγκέντρωσαν άγνωστες λεπτομέρειες σχετικά με τη διαδρομή τους, ενώ σύμφωνα με το ρεπορτάζ, τουλάχιστον 12 από αυτούς είχαν συλληφθεί από Έλληνες συνοριοφύλακες και επαναπροωθηθεί στην Τουρκία.

Μόνο ένα πτώμα έχει ταυτοποιηθεί οριστικά μέσω τεστ DNA, επειδή οι περισσότεροι από τους στενούς συγγενείς των υπολοίπων ζουν στη Συρία και δεν μπορούν να ταξιδέψουν για να προχωρήσουν σε παρόμοιες εξετάσεις. Όμως, συνεντεύξεις με Έλληνες αξιωματούχους, εργαζόμενους σε οργανώσεις αρωγής, περισσότερους από 20 συγγενείς των θυμάτων και τον διακινητή που τους έβαλε να κάνουν αυτή τη διαδρομή, παρείχαν εκτενή στοιχεία για την ταυτότητα των υπολοίπων.

Οι αγωνιώδεις προσπάθειες να ξεφύγουν

Οι Times εξέτασαν επίσης φωνητικά μηνύματα, βίντεο, δεδομένα σχετικά με τη θέση και εικόνες που στάλθηκαν σε μέλη της οικογένειας. Τουλάχιστον πέντε από τα θύματα ήταν παιδιά ή έφηβοι, όπως έδειξαν οι συνεντεύξεις και τα βίντεο.

Τα βίντεο και τα φωνητικά μηνύματα που παρείχαν οι συγγενείς στο μέσο αποκάλυψαν τον αυξανόμενο τρόμο της ομάδας, στην προσπάθεια να ξεφύγει από τη φωτιά.

Συγκεκριμένα, καθώς η πυρκαγιά σκαρφάλωνε στους λόφους και βρισκόταν πίσω τους, οι άνδρες και τα αγόρια έτρεχαν μέσα από τα δέντρα και κάτω από ένα βραχώδες μονοπάτι.

Τρεις από αυτούς κρύφτηκαν μέσα σε μια μικροσκοπική, εγκαταλελειμμένη καλύβα βοσκού, νομίζοντας μάλλον ότι οι τέσσερις τσιμεντένιοι τοίχοι της θα τους προστάτευαν. Διακόσια μέτρα πιο πέρα, σε μια πλαγιά ενός λόφου, εννέα άνθρωποι συνωστίζονταν, ανάμεσά τους τουλάχιστον δύο παιδιά. Πέθαναν τελικά εκεί όλοι μαζί. Ένας άλλος άνδρας κατάφερε να φτάσει πιο μακριά, κάτω από έναν λόφο, αλλά και αυτός δεν ήταν αρκετά γρήγορος, σημειώνει το δημοσίευμα.

Ορισμένοι είχαν σταλεί πίσω στην Τουρκία στο παρελθόν

Σχετικά με τον Έβρο, οι Times υπογραμμίζουν πως εδώ και δεκαετίες, άνθρωποι που διαφεύγουν από συγκρούσεις και ακραία φτώχεια διασχίζουν το σκληρό έδαφος της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του επικίνδυνου ποταμού, αναζητώντας μια νέα ζωή στην Ευρώπη. Πρόκειται για μία από τις παλαιότερες και πιο πολυσύχναστες διαδρομές μεταναστών στην ήπειρο, με την Ελλάδα να αποτελεί τον πρώτο σταθμό – και για ορισμένους τον τελευταίο.

Ένας από τους μετανάστες, σύμφωνα με τους NYT, ο Basel, πήγε από τη Συρία στην Τουρκία και στις 11 Αυγούστου, με τη βοήθεια ενός διακινητή, πέρασε τα σύνορα με την Ελλάδα μαζί με άλλους 11. Αλλά τρεις ημέρες αργότερα, η ομάδα συνελήφθη από συνοριοφύλακες και στάλθηκε πίσω στην Τουρκία, σύμφωνα με τα μηνύματα WhatsApp που εστάλησαν στον αδελφό του Basel και εξετάστηκαν από τους Times.

Σε μια δεύτερη προσπάθεια με την ίδια ομάδα, ο Basel πέρασε τα σύνορα με την Ελλάδα στις 17 Αυγούστου, δύο ημέρες πριν ξεσπάσει η πυρκαγιά στο δάσος που προσπαθούσε να διασχίσει.

Τα μηνύματα προς τον αδελφό του δείχνουν ότι ο Basel και η ομάδα του, για να μείνουν μακριά από τα μάτια της αστυνομίας και του στρατού, έπρεπε να συνεχίσουν να τρέχουν σε δασώδη μονοπάτια, ελπίζοντας ότι η φωτιά θα έμενε πίσω τους.

Στις 20 Αυγούστου, ο Basel έστειλε ένα φωνητικό μήνυμα στον Qusai: Ένας οδηγός επρόκειτο να παραλάβει την ομάδα από ένα σημείο έξω από το χωριό Avas, αλλά η φωτιά μαινόταν σε κοντινή απόσταση.

Στις 4 το απόγευμα της επόμενης ημέρας, ο Basel έστειλε στον Qusai ένα βίντεο με ένα ελικόπτερο να ρίχνει νερό στη φωτιά, πολύ κοντά στην ομάδα.

Ένα άλλο βίντεο, που εστάλη στις 8:12 μ.μ., έδειχνε ένα μέρος της ομάδας, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον πέντε ανηλίκων, να απομακρύνονται βιαστικά από τα σύννεφα καπνού.

«Η φωτιά μας έφτασε!» είπε ένας άνδρας σε έναν συγγενή του. «Δεν μπορούμε πλέον να δούμε το φως της ημέρας».

Η τελευταία γνωστή τοποθεσία της ομάδας ήταν κοντά στην Avas.

• 14 Αυγούστου: Η ομάδα συλλαμβάνεται από τις ελληνικές αρχές και στέλνεται πίσω στην Τουρκία.
• 20 Αυγoύστου: Διανυκτερεύουν κοντά στον Άβας περιμένοντας να τους παραλάβουν την επόμενη μέρα οι συνεργοί του λαθρέμπορου.
• 21 Αυγούστου: Η τοποθεσία από όπου θα τους παραλάμβαναν
• 21 Αυγούστου: Η τοποθεσία όπου βρέθηκαν καμένοι μέχρι θανάτου οι 18 αιτούντες άσυλο.

Τι ανέφερε ο διακινητής

Ο διακινητής είπε στις οικογένειες ότι είχε πληροφορίες ότι όλοι οι μετανάστες είχαν κρατηθεί σε στρατόπεδο στην Ελλάδα. Οι αιτούντες άσυλο και οι οικογένειές τους είχαν καταβάλει 5.000 ευρώ ανά άτομο -περισσότερα από 5.200 δολάρια- τα οποία ο διακινητής μπορούσε να εισπράξει μόνο όταν η ομάδα έφτανε στη Σερβία, επομένως ήταν αναγκασμένος να παρέχει κάποια ενημέρωση.

Σε τηλεφωνική συνέντευξη, ο κ. al-Hamwi προσπάθησε να υπερασπιστεί το μητρώο του ως διακινητή και δήλωσε ότι οι ελληνικές αρχές είχαν συλλάβει τρεις οδηγούς τους οποίους είχε στείλει για να διασώσουν την ομάδα. Είπε ότι είχε συμβουλεύσει τους αιτούντες άσυλο να παραδοθούν στις αρχές αντί να παραμείνουν στα δάση.

Η ομάδα των 18 ατόμων, είπε ο διακινητής στις οικογένειες, περιλάμβανε την ομάδα των 12 Σύρων, στην οποία ανήκε και ο Basel, καθώς και άλλους έξι που είχαν συναντήσει καθ’ οδόν στην Ελλάδα. Τα μηνύματα και τα βίντεο που έστειλαν ορισμένοι από αυτούς στους συγγενείς τους το επιβεβαιώνουν.

Υπενθυμίζεται ότι οι διακινητές ενημερώνουν τις οικογένειες για την πρόοδο του ταξιδιού, επειδή πληρώνονται μόνο όταν οι μετανάστες φτάσουν στον συμφωνημένο προορισμό. Ορισμένοι δημοσιεύουν αισιόδοξες ενημερώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να διαφημίσουν τις υπηρεσίες τους και αποσιωπούν τα κακά νέα.

«Στον πάγο» μπαίνει το προτεινόμενο έργο για κατασκευή δύο αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στις καμένες περιοχές στον Έβρο, μετά τις σφοδρές αντιδράσεις - Με εντολή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη, αναστέλλεται για μέχρι ένα έτος, η υλοποίηση των έργων και εργασιών, στην ανακοίνωση πάντως διευκρινίζειται πως «είναι επιτρεπτές επεμβάσεις από τις διατάξεις της δασικής και λοιπής νομοθεσίας»

Στην απαγόρευση εγκατάστασης αιολικών στον Έβρο, ανάλογη με αυτήν της Β. Εύβοιας, φαίνεται πως θα προχωρήσει το ΥΠΕΝ σύμφωνα με δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, μετά την ανακοίνωση της ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ εταιρείας που ανέδειξε το θέμα της αδειοδότησης για την εγκατάσταση αιολικών στις καμένες περιοχές του Έβρου. Το όλο θέμα έχει πάρει διαστάσεις, καθώς ήδη έχει δοθεί σχετική άδεια.

Συγκεκριμένα, η  αδειοδότηση για εγκατάσταση Αιολικών στον Έβρο έχει να κάνει με απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, που όπως ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης σε συνέντευξή του στον Ρ/Σ Real FM, ήταν προγενέστερη των πυρκαγιών.

Ωστόσο, όπως είπε ο κ. Μαρινάκης, παρά το ότι η σχετική εισήγηση ήταν αρνητική η άδεια δόθηκε. Πάντως, όπως τόνισε, επίκειται νέα οριζόντια απόφαση του ΥΠΕΝ για απαγόρευση εγκατάστασης αιολικών στον Έβρο, οι λεπτομέρειες της οποίας θα γίνουν γνωστές σύντομα.

Υπενθυμίζεται ότι το “μπλοκ” γίνεται με αφορμή την άδεια για «Εγκατάσταση και λειτουργία δύο (2) αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής εγκαταστημένης ισχύος 6,6 MW και μέγιστης ισχύος παραγωγής 6,0MW, στις θέσεις: «ΜΥΤΑΚΑΣ 1» και «ΜΥΤΑΚΑΣ 2» & συνοδά έργα βελτίωσης οδοποιίας πρόσβασης και ηλεκτρικής διασύνδεσης εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Αλεξανδρούπολης, Π.Ε. Έβρου.

 

 

Το έργο έλαβε την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) από τις αρμόδιες υπηρεσίες, όπως ανέφερε ο κ. Μαρινάκης, προ των γεγονότων, ενώ φορέας υλοποίησης του έργου είναι η εταιρεία ΑΙΟΛΙΚΑ ΕΒΡΟΥ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ι.Κ.Ε.

Ταυτότητα του έργου

Το προτεινόμενο έργο αφορά στην κατασκευή δύο (2) αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), αποτελούμενος έκαστος από μία ανεμογεννήτρια και συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 6,6MW. Η μέγιστη ισχύς παραγωγής, σύμφωνα με τις βεβαιώσεις παραγωγού (α/α 80ο σχετικό) για κάθε σταθμό ανέρχεται σε 3,0MW.

Συγκεκριμένα προβλέπονται τα εξής έργα: Στη θέση «ΜΥΤΑΚΑΣ 1», προβλέπεται η εγκατάσταση μίας ανεμογεννήτριας του οίκου VESTAS, τύπου V136, ονομαστικής ισχύος 3,3MW, με ύψος πύργου 82μ. και διάμετρο πτερωτής 136μ. Στη θέση «ΜΥΤΑΚΑΣ 2», προβλέπεται η εγκατάσταση μίας ανεμογεννήτριας του οίκου VESTAS, τύπου V136, ονομαστικής ισχύος 3,3MW, με ύψος πύργου 82μ. και διάμετρο πτερωτής 136μ.

 

 

Η ανακοίνωση της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ εταιρείας:

Οι παραπάνω δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, έρχονται μια ημέρα μετά την ανακοίνωση της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ εταιρείας που ανέδειξε και κατήγγειλε την αδειοδότηση των Αιολικών στα καμένα του Έβρου και μέσα σε περιοχή NATURA για τον Μαυρόγυπα.

Όπως σημειώνει «λιγότερο από 20 ημέρες από τη στιγμή που έσβησε η τεράστια σε καταστροφικές συνέπειες πυρκαγιά του Έβρου, της μεγαλύτερης σε έκταση που συνέβη ποτέ σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης (ΑΔΜ-Θ) προχώρησε πριν λίγες ημέρες (20/09) στην αδειοδότηση Αιολικού Σταθμού (ΑΣΠΗΕ) εντός της καμένης έκτασης και μέσα στην περιοχή NATURA (Ζώνη Ειδικής Προστασίας, ΖΕΠ) GR1110009 «Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Έβρου»!»

Μεταξύ άλλων, μάλιστα, αναφέρει πως «η αδειοδότηση, μάλιστα, βασίστηκε στην ομόφωνα θετική εισήγηση του Περιφερειακού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) Θράκης, το οποίο παρέκαμψε προκλητικά την αρνητική γνωμοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ (Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς) για το συγκεκριμένο έργο. Όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης του ΠΕΣΠΑ, η θετική εισήγηση βασίστηκε απλά σε μία σχετική ερώτηση του Προέδρου του ΠΕΣΠΑ προς τον Γενικό Διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής (ΓΔΠΠ) του ΥΠΕΝ, ο οποίος «ανέφερε ότι το ΥΠΕΝ είναι θετικό με την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου», χωρίς οποιαδήποτε τεκμηρίωση και αντίκρουση των θέσεων του ΟΦΥΠΕΚΑ, έστω και για τα μάτια του κόσμου!»

Παράλληλα, επισημαίνει πως όλα αυτά συμβαίνουν «ενώ η κοινωνία είναι ακόμα μουδιασμένη από το γεγονός ότι μέσα σε 2 διαδοχικές χρονιές κάηκε το μεγαλύτερο μέρος του μοναδικού Εθνικού Πάρκου Δαδιάς, η κυνικότητα και η αδιαφορία από τις υπηρεσίες της Διοίκησης που είναι υπεύθυνες για την αδειοδότηση έργων, τα οποία τεκμηριωμένα είναι επιβαρυντικά για την ορνιθοπανίδα, είναι σοκαριστική αλλά και εξοργιστική. Τη στιγμή που ο κρίσιμος βιότοπος του Μαυρόγυπα στο Δάσος Δαδιάς έχει υποστεί τόσο σοβαρό πλήγμα και υπάρχει αβεβαιότητα για το μέλλον του μοναδικού πληθυσμού του στην Ελλάδα, δεν νοείται το ΥΠΕΝ να μην έχει προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για τη ρύθμιση, σε τοπικό επίπεδο, μίας δραστηριότητας (εγκατάσταση ανεμογεννητριών) η οποία αποτελεί σοβαρή απειλή για όλα τα είδη γυπών».

WWF: «Αυτοί είναι οι χειρότεροι εχθροί της αιολικής ενέργειας»

Αιχμηρό ήταν και το σχόλιο της διευθύντριας περιβαλλοντικής πολιτικής του WWF Ελλάς με αφορμή την (τελικά ακυρωθείσα) αδειοδότηση ανεμογεννητριών μέσα στα καμένα του Έβρου

«Κάποιες υπηρεσίες, πολλοί πολιτικοί και σίγουρα πολλές από τις εταιρείες ΑΠΕ είναι οι χειρότεροι εχθροί της αιολικής ενέργειας. Και οι καλύτεροι φίλοι των πετρελαϊκών», επισημαίνει η Θεοδότα Νάντσου με ανάρτησή της στο Facebook.

Η διευθύντρια περιβαλλοντικής πολιτικής του WWF Ελλάς, με αφορμή την απόφαση για εγκατάσταση ανεμογεννητριών μέσα στα καμένα του Έβρου και μάλιστα μέσα στην περιοχή NATURA (Ζώνη Ειδικής Προστασίας, ΖΕΠ), στο «Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Έβρου», επισήμανε ότι:

«Αντί οι αρμόδιες υπηρεσίες να ζητήσουν επανεξέταση κάθε έργου (όχι μόνο το συγκεκριμένο και όχι μόνο ΑΠΕ) που βρίσκεται σε διαδικασία αδειοδότησης, λόγω της μεγάλης έκτασης της καταστροφής από τις ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, η αρμόδια υπηρεσία της αποκεντρωμένης ολοκληρώνει την εκκρεμή αδειοδότηση σα να μην έχει συμβεί τίποτα»..

Η Θεοδότα Νάντσου επισημαίνει ακόμα ότι αν και πρόκειται για δυο πάρκα, συνολικά δυο μόνο ανεμογεννητριών που το πιθανότερο είναι η συνολική επίπτωση να είναι χαμηλή (δεν μιλάμε για θερμοηλεκτρική μονάδα ή χημικό εργοστάσιο). Μπορεί όμως η επίπτωση να είναι και υψηλή, σωρευτικά, ειδικά καθώς δεν είναι ακόμα γνωστές οι επιπτώσεις των πυρκαγιών στους βιοτόπους αρπακτικών. Είναι πολύ πιθανό να χρειάζονται άλλα, έκτακτα μέτρα, μέχρι την ανάκαμψη του βιοτόπου.

Και καταλήγει λέγοντας: «Οι ΑΠΕ είναι λύση και δεν μπορεί να σχεδιάζονται προβληματικά. Είναι αναγκαία η ενεργειακή μετάβαση και απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Είναι απαράδεκτο έργα ΑΠΕ να αναπτύσσονται λες και είναι ένα οποιοδήποτε επενδυτικό σχέδιο και με τρόπο που μπορεί να προκαλέσει ζημιές. Οι ΑΠΕ πρέπει να είναι υπόδειγμα περιβαλλοντικής εφαρμογής, κοινωνικής συμμετοχής και άρτιας χωροθέτησης».

Τι αποφάσισε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Με αφορμή πρόσφατα δημοσιεύματα που αφορούν την ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων εντός του εξωτερικού περιγράμματος της δασικής καμένης περιοχής από την πρόσφατη μεγάλη πυρκαγιά στον Έβρο, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), σε ανακοίνωσή του, αναφέρει τα ακόλουθα:

Λόγω της πολύ μεγάλης έκτασης της συγκεκριμένης πυρκαγιάς, απαιτείται ιδιαίτερη πρόνοια σε ό,τι αφορά στην προστασία της πανίδας και της χλωρίδας του συγκεκριμένου δασικού οικοσυστήματος. Κάτι που οδηγεί το ΥΠΕΝ, να υιοθετήσει την (προβλεπόμενη και από το ευρωπαϊκό δίκαιο) αρχή της προφύλαξης στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Κατόπιν τούτων, με εντολή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη, αναστέλλεται για μέχρι ένα έτος, η υλοποίηση των έργων και εργασιών, οι οποίες αν και είναι επιτρεπτές επεμβάσεις από τις διατάξεις της δασικής και λοιπής νομοθεσίας, είναι δυνατόν λόγω της φύσης τους να επιφέρουν δυσμενείς συνέπειες στην ευνόητα, πλέον, ευαίσθητη οικολογικά χλωρίδα και πανίδα της εν λόγω περιοχής, έως την ολοκλήρωση σχετικής μελέτης, που θα ανατεθεί άμεσα και θα διερευνήσει στοχευμένα το θέμα αυτό.

 Σε ό,τι αφορά στη βόσκηση, η οποία δεν είναι δυνατή στα αναγεννώμενα δάση, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία (ΥΠΑΑΤ), θα ενισχυθούν, άμεσα, οι πληττόμενοι για την άσκηση των δραστηριοτήτων τους εκτός της υπό αναδάσωση περιοχής.

1. Η σχετική απόφαση είχε ληφθεί στις 9/8 από το Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης. Γεγονός, που αποτυπώθηκε στη σχετική Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) στις 20.9.2023.

2. Η αρχή της προφύλαξης είναι μια προσέγγιση για τη διαχείριση κινδύνων, σύμφωνα με την οποία, εάν υπάρχει πιθανότητα, δεδομένη πολιτική ή δράση να προκαλέσει ζημιά στον άνθρωπο ή το περιβάλλον και εάν δεν υπάρχει ακόμα επιστημονική συναίνεση για το ζήτημα, δεν θα πρέπει να επιδιωχθεί η εν λόγω πολιτική ή δράση. Ωστόσο, η πολιτική ή η δράση μπορεί να επανεξεταστεί όταν διατίθενται περισσότερες επιστημονικές πληροφορίες. Η αρχή ορίζεται στο άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Ανακοίνωση της Επιτροπής για την αρχή της προφύλαξης εδω.

Μοιάζει πραγματικά απίστευτο, αλλά είναι γεγονός: λιγότερο από 20 ημέρες από τη στιγμή που έσβησε η τεράστια σε καταστροφικές συνέπειες πυρκαγιά του Έβρου, της μεγαλύτερης σε έκταση που συνέβη ποτέ σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης (ΑΔΜ-Θ) προχώρησε πριν λίγες ημέρες (20/09) στην αδειοδότηση Αιολικού Σταθμού (ΑΣΠΗΕ) εντός της καμένης έκτασης και μέσα στην περιοχή NATURA (Ζώνη Ειδικής Προστασίας, ΖΕΠ) GR1110009 «Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Έβρου»!

Η αδειοδότηση, μάλιστα, βασίστηκε στην ομόφωνα θετική εισήγηση του Περιφερειακού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) Θράκης, το οποίο παρέκαμψε προκλητικά την αρνητική γνωμοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ (Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς) για το συγκεκριμένο έργο. Όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης του ΠΕΣΠΑ, η θετική εισήγηση βασίστηκε απλά σε μία σχετική ερώτηση του Προέδρου του ΠΕΣΠΑ προς τον Γενικό Διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής (ΓΔΠΠ) του ΥΠΕΝ, ο οποίος «ανέφερε ότι το ΥΠΕΝ είναι θετικό με την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου», χωρίς οποιαδήποτε τεκμηρίωση και αντίκρουση των θέσεων του ΟΦΥΠΕΚΑ, έστω και για τα μάτια του κόσμου!

Ενώ η κοινωνία είναι ακόμα μουδιασμένη από το γεγονός ότι μέσα σε 2 διαδοχικές χρονιές κάηκε το μεγαλύτερο μέρος του μοναδικού Εθνικού Πάρκου Δαδιάς, η κυνικότητα και η αδιαφορία από τις υπηρεσίες της Διοίκησης που είναι υπεύθυνες για την αδειοδότηση έργων, τα οποία τεκμηριωμένα είναι επιβαρυντικά για την ορνιθοπανίδα, είναι σοκαριστική αλλά και εξοργιστική. Τη στιγμή που ο κρίσιμος βιότοπος του Μαυρόγυπα στο Δάσος Δαδιάς έχει υποστεί τόσο σοβαρό πλήγμα και υπάρχει αβεβαιότητα για το μέλλον του μοναδικού πληθυσμού του στην Ελλάδα, δεν νοείται το ΥΠΕΝ να μην έχει προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για τη ρύθμιση, σε τοπικό επίπεδο, μίας δραστηριότητας (εγκατάσταση ανεμογεννητριών) η οποία αποτελεί σοβαρή απειλή για όλα τα είδη γυπών.

Το ΥΠΕΝ έχει στα χέρια του όλες τις απαραίτητες επιστημονικές μελέτες και τα νομοθετικά εργαλεία για τη βέλτιστη ρύθμιση της συγκεκριμένης δραστηριότητας προς την κατεύθυνση της προστασίας των απειλούμενων γυπών, ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις όχι απλά δεν τις συμβουλεύεται, αλλά ακόμα και τις καταστρατηγεί!

Παράλληλα, αυτή η έκδοση ΑΕΠΟ είναι κρίκος μία ανησυχητικά αυξανόμενης αλυσίδας αδειοδοτήσεων, κυρίως έργων ΑΠΕ, που λαμβάνουν χώρα ενώ υπάρχει αρνητική γνωμοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διενέργεια της δέουσας εκτίμησης των επιπτώσεων των έργων στις περιοχές NATURA και τα προστατευτέα αντικείμενα αυτών. Ενδεικτικά και μόνο, αναφέρονται οι εξής περιπτώσεις αδειών ΑΣΠΗΕ που εκδόθηκαν αυτό το καλοκαίρι και έχουν αρνητικές γνωμοδοτήσεις από τον ΟΦΥΠΕΚΑ:

· ΑΣΠΗΕ «ΘΡΟΝΟΣ», «ΜΟΝΟΔΕΝΔΡΙ», «ΠΕΝΘΙΜΟΝ» στην Π.Ε. Ροδόπης, εντός της ΖΕΠ «Κοιλάδα Κομψάτου»
–  ΑΣΠΗΕ «ΛΟΦΟΣ-ΠΟΥΛΙΑ» στην Π.Ε. Ροδόπης, εντός της ΖΕΠ «Κοιλάδα Φιλιούρη»
– ΑΣΠΗΕ «ΜΑΤΙ-ΚΟΣΚΙΝΑ», «ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΑ-ΚΟΡΦΟΒΟΥΝΙ», «ΣΚΟΠΙΑ-ΒΡΑΧΑΚΙ» στις Π.Ε. Ροδόπης και Έβρου, εντός της ΖΕΠ «Κοιλάδα Φιλιούρη»
–  ΑΣΠΗΕ ΖΥΓΟΥΡΟΛΙΒΑΔΟ στην Π.Ε. Καρδίτσας, εντός της ΖΕΠ «Όρη Άγραφα»

Με λίγα λόγια, φαίνεται πως οι γνωμοδοτήσεις του ΟΦΥΠΕΚΑ έχουν πλέον διακοσμητική αξία για τη ΓΔΠΠ του ΥΠΕΝ και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, παρά το γεγονός πως για την πλειοψηφία των έργων ο ΟΦΥΠΕΚΑ είναι η μοναδική υπηρεσία που ασχολείται με τη δέουσα εκτίμηση των επιπτώσεων τους στις περιοχές NATURA.

Θεωρούμε αυτονόητο πως η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης θα ανακαλέσει άμεσα την ΑΕΠΟ για τον ΑΣΠΗΕ ΜΥΤΑΚΑΣ 1 & 2 εντός της καμένης έκτασης του Έβρου. Παρ’ όλα αυτά, τα ερωτήματα προς την ηγεσία του ΥΠΕΝ (που έχει και την κύρια ευθύνη για τα έργα που βρίσκονται εντός ή επηρεάζουν άμεσα τις περιοχές NATURA) που προκύπτουν αβίαστα και απαιτούν ξεκάθαρες απαντήσεις –και κυρίως ενέργειες- είναι τα εξής:

Ø Συνεχίζει το ΥΠΕΝ να είναι θετικό για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ ΜΥΤΑΚΑΣ 1 και 2; Θα παρέμβει για την ανάκληση της έκδοσης ΑΕΠΟ μέσα στην καμένη έκταση του Έβρου;

Ø Σε ποιες πρόσθετες ενέργειες θα προβεί ως προς την προστασία του Μαυρόγυπα, του Όρνιου, του Ασπροπάρη και των άλλων αρπακτικών του Έβρου σε σχέση με την αδειοδότηση ΑΣΠΗΕ; Η αναστολή έκδοσης οποιασδήποτε νέας άδειας εγκατάστασης στην Π.Ε. Έβρου και εντός των κρίσιμων βιότοπων των γυπών στη Θράκη, η ανάκληση των ΑΕΠΟ για έργα με αρνητική δέουσα εκτίμηση, καθώς και η αναστολή εκτέλεσης οποιωνδήποτε εργασιών εγκατάστασης ΑΣΠΗΕ είναι απολύτως απαραίτητες ενέργειες για τη διασφάλιση των γυπών!

Ø Θα φροντίσει άμεσα να μπει τέλος στην απαράδεκτη πρακτική αδειοδότησης έργων με αρνητική γνωμοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ, δηλαδή με αρνητική δέουσα εκτίμηση επιπτώσεων για τις περιοχές ΝATURA και τις Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά;

 

Πηγή: thrakionline.gr

Σοκάρουν τα στοιχεία που προκύπτουν από τις καταθέσεις των 13 αλλοδαπών που «συνελήφθησαν» και «φυλακίστηκαν» από τον «σερίφη του Έβρου» σε τρέιλερ την περασμένη εβδομάδα.

Μέσα από τις καταθέσεις που αποκαλύπτει το newsit.gr, προκύπτει ότι οι αλλοδαποί εντοπίστηκαν από τον 45χρονο Αλβανό «σερίφη του Έβρου», σε δύο διαφορετικές ομάδες με διαφορά αρκετών ωρών, γεγονός που δείχνει ότι ο ίδιος είχε επιδοθεί σε ένα «σαφάρι ανθρώπων» για αρκετές ώρες.

Χρησιμοποίησε μεταλλική ράβδο και καραμπίνα και τους χτύπησε για να τους εγκλωβίσει στο αυτοσχέδιο κινούμενο «κρατητήριο», ενώ δεν προέκυψε κανένα στοιχείο που να συνδέει τους 13 αλλοδαπούς, με απόπειρα εμπρησμού αλλά και με τον αυτοσχέδιο μηχανισμό που φωτογράφησε και παρουσίασε στις Άρχές ο «κυνηγός κεφαλών του Έβρου».

Την ίδια ώρα, το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αλεξανδρούπολης, που αποκαλύπτει το newsit.gr, το οποίο εξεδόθη στις 31 Αυγούστου ήταν καταπέλτης. Μέσα από τις 29 σελίδες αναφέρεται στην πρόταση του εισαγγελέα και της ανακρίτριας, τις διαφωνίες δηλαδή που είχαν αναφορικά με το αν θα πρέπει ο «σερίφης του Έβρου» να κρατηθεί ή όχι, αναλύεται λεπτομερώς η υπόθεση, ενώ το συμπέρασμα που προκύπτει από τη συνεδρίαση του Συμβουλίου είναι ότι οι κατηγορούμενοι πέφτουν σε αντιφάσεις, ότι δεν προκύπτει από κανένα στοιχείο της δικογραφίας ότι οι αλλοδαποί επιχείρησαν να προκαλέσουν πυρκαγιά.

Στις τελευταίες σελίδες αιτιολογείται στο γιατί πρέπει τελικά ο 45χρονος Αλβανός «κυνηγός κεφαλών» να προφυλακιστεί, όπως και έγινε, αφού όπως επισημαίνεται «αν αφεθεί ελεύθερος, είναι πολύ πιθανόν να προβεί στην τέλεση κι άλλων εγκλημάτων [….] ενώ για τους παραπάνω λόγους δεν επαρκούν άλλα μέτρα του δικονομικού καταναγκασμού – συμπεριλαμβανομένου και του κάτ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση».

Οι καταθέσεις 

«Μας χτύπησαν, μας φυλάκισαν και μας ξεγύμνωσαν»

Οι αλλοδαποί στις καταθέσεις που έδωσαν στις 13:45  της 24ης Αυγούστου 2023 ενώπιον της αναπληρώτριας ανακρίτριας Αλεξανδρούπολης ξεδίπλωσαν λεπτό προς λεπτό, το ανατριχιαστικό και αδιανόητο συμβάν, με κεντρικό πρόσωπο τον Αλβανό «σερίφη του Έβρου».

Ειδικότερα, ο 31χρόνος Πακιστανός είπε ότι: «Στις 21 Αυγούστου 2023 ήρθαμε παράνομα στην Ελλάδα, περπατήσαμε μια ώρα μέσα το ποτάμι, ήρθε το αυτοκίνητο και μας πήρε. Κάναμε περίπου μία ώρα διαδρομή με το αυτοκίνητο και μας άφησε σε ένα σημείο. Ήμασταν πέντε άτομα πακιστανικής καταγωγής και ο οδηγός μας είπε ότι θα ξαναέρθει να μας πάρει. Εκεί είδα μία μοτοσικλέτα και οδηγός της μας είδε και τότε έβγαλε το κινητό του και έκανε κάποιο τηλέφωνο.

Εγώ νόμιζα ότι πήρε τηλέφωνο την αστυνομία. Εμείς βρισκόμασταν δίπλα στην άσφαλτο και γύρω υπήρχαν σπίτια. Όμως, μετά ήρθαν άλλα δύο άτομα, αδύνατα και μετά ακόμα ένας άλλος άντρας 40 με 45 ετών, εύσωμος με ένα αυτοκίνητο. Ο εύσωμος είχε μια μεταλλική ράβδο και άρχισε να μας χτυπάει με αυτή. Μας έβαλαν σε έναν κλειστό καρότσι και μας έβγαλαν όλα μας τα ρούχα, μας έβγαλαν βίντεο και μας τράβηξαν φωτογραφίες. Εμείς μείναμε εκεί πολύ ώρα, ιδρώναμε και δεν μπορούσαμε να αναπνεύσουμε. Ένας απ’ αυτούς αδύνατος, περίπου 30 χρονών με μούσι είπε ότι ήταν η αστυνομία. Μας είπε «Police». Μας ρώτησαν στα αγγλικά, αν βάλαμε εμείς στη φωτιά. Εμείς δεν μπορούσαμε να πάρουμε ανάσα και τους χτυπούσαμε την καρότσα.  

Κάθε 5 λεπτά ανοίγε την πόρτα και μας χτυπούσε. Το τρέιλερ ήταν σταματημένο. Ξεκινούσε για 5 λεπτά και ξανά ξεκινούσε. Είχε πολύ υψηλή θερμοκρασία. Το μηχανισμό που μου δείχνετε στην φωτογραφία, δηλαδή αυτά τα λάστιχα με τα ξύλα την βενζίνη δεν τον έχω δει. Μετά από 2 ώρες άνοιξαν πάλι το τρέιλερ και μπήκαν κάποια άτομα από τη Συρία. Συνολικά μέσα στο τρέιλερ ήμασταν 13 άτομα, οκτώ Σύροι και πέντε Πακιστανοί. Μείναμε μέσα στο τρέιλερ για περίπου τρεισήμισι με 4 ώρες μέχρι να μας βγάλει η αστυνομία». 

«Αν δεν ερχόταν η Αστυνομία, θα είχαμε πεθάνει. Δεν μπορούσαμε να αναπνεύσουμε»

Ένας 26χρονος από τη Συρία, αφού ορκίστηκε στην τιμή και την συνείδησή του κατέθεσε τα εξής: «Μας έβαλαν μέσα σε ένα τρείλερ, ήταν κάποιος με ένα όπλο που πυροβόλησε στον αέρα. Ήταν τρία ή τέσσερα άτομα, οι οποίοι μας βρήκαν με πάρα πολύ κακό τρόπο. Ξεκινήσαμε από την Τουρκία, οκτώ άντρες και δύο οικογένειες. Μπήκαμε σε ένα βανάκι, στο δρόμο έσκασε το λάστιχο και βγήκαμε και περιμέναμε σε κάποιο σημείο κοντά σε κάποια πόλη.

Εκεί μας βρήκαν αυτά τα τρία με τέσσερα άτομα και μας πιάσανε. Εμείς κρυβόμασταν σε ένα μικρό δάσος. Εμένα προσωπικά δε με χτύπησαν αλλά χτύπησε έναν άλλο συμπατριώτη μου με ένα μεταλλικό σίδερο. Ένας εύσωμος, είχε μια καραμπίνα και πυροβόλησε στον αέρα. Τα άλλα δύο άτομα είχαν μεταλλικά σίδερα και ο εύσωμος είχε όπλο.

Ο εύσωμος, χτυπούσε με το πίσω μέρος της καραμπίνας και ένας από τους άλλους δύο χτύπησε με την μεταλλική βέργα. Με βία μας έβαλαν μέσα στο τρέιλερ, εκεί υπήρχαν ήδη πέντε άτομα πακιστανικής ή αφγανικής καταγωγής, τα οποία ήταν εντελώς γυμνά και ήταν ήδη μέσα περίπου 2 ώρες. Εμείς μείναμε μέσα στο τρέιλερ για περίπου μια ώρα. Αν δεν ερχόταν η αστυνομία θα είχαμε πεθάνει δεν μπορούσαμε να αναπνεύσουμε». 

«Μας χτύπησε με την καραμπίνα στα πλευρά και μας έδωσε χαστούκι»

Ένας 24χρονος από τη Συρία, είπε στην ανακρίτρια πως: Ήρθαμε στην Ελλάδα 21 Αυγούστου 2023, μια μέρα πριν το περιστατικό, ήμασταν περίπου 18 άτομα και είχαμε μαζί μας μικρά παιδιά και γυναίκες. Αφού περάσαμε το ποτάμι, ήρθε ένα βανάκι και μπήκαμε μέσα. Μετά από 2 ώρες μας άφησε σε ένα σημείο γιατί το βανάκι έπαθε λάστιχο. Στο σημείο εκείνο ήμασταν γύρω στα 16  άτομα. Τους (σ.σ: αναφέρεται στα ονόματα των κατηγορουμένων), δεν τους γνωρίζω.

Μετά από κάποιες ώρες ήρθαν στο σημείο, όπου βρισκόμασταν τέσσερα άτομα, από τα οποία οι τρεις μας έβαλαν μέσα στο τρέιλερ. Ο πιο εύσωμος απ’ αυτούς, είχε καραμπίνα και πυροβόλησε στον αέρα δυο φορές. Μετά χτύπησε εμένα με την καραμπίνα στα πλευρά και τον φίλο μου.

Εκεί μας έδωσε χαστούκι και τότε ο αδύνατος με τα μούσια του έκανε νόημα να μη μας χτυπάει. Μόνο ο εύσωμος μας χτύπησε, οι άλλοι δεν μας χτύπησαν. Μέσα στο τρέιλερ ήμασταν 13 άτομα και όταν μπήκαμε εμείς ήταν μέσα ήδη πέντε άτομα από το Πακιστάν εντελώς γυμνά. Ένας από αυτούς που μιλούσε λίγα αραβικά, μας είπε ότι ήταν ήδη μέσα στο τρέιλερ περίπου τρεις με τέσσερις ώρες.  

Εμείς μείναμε μέσα στο τρέιλερ περίπου μια ώρα και δεν μπορούσαμε να αναπνεύσουμε, νομίζαμε ότι θα πεθάνουμε. Όταν ήρθε η αστυνομία χαρήκαμε πολύ γιατί μας έσωσε. Μόλις ήρθε η αστυνομία άνοιξε την πόρτα και τότε κάποιοι άρχισαν να μας χτυπάνε και η αστυνομία τους φώναζε να μη μας χτυπούν.

Το τρέιλερ όσο ήμασταν μέσα σε αυτό, κινήθηκε για μισή ώρα με τρία τέταρτα, προχωρούσε και σταματούσε. Μέσα στη διαδρομή δεν μπορούσαμε να αναπνεύσουμε και χτυπούσαμε το τρέιλερ για να ανοίξουν την πόρτα.

Οδηγός σταμάτησε, άνοιξε την πόρτα, μας χτύπησε και μας είπε με νοήματα να σταματήσουμε να μιλάμε. Στη διαδρομή άνοιξε κάποιος την πόρτα και μας τράβηξε βίντεο, δεν θυμάμαι ποιος γιατί ήμασταν πολύ ζαλισμένοι».

«Νομίζαμε ότι ήταν μαφιόζοι»

Ένας άλλος Σύρος κατέθεσε πως νόμιζε πως είχαν να κάνουν με μαφιόζους. Ειδικότερα για τον Αλβανό «σερίφη» είπε πως: «Ο εύσωμος είχε καραμπίνα και μας τρόμαξε με κακό τρόπο με το όπλο για να μην φύγουμε. Μας χτύπησαν με κλωτσιές, με ένα μεταλλικό σίδερο και με τα χέρια. 

Ερώτηση: Πόση ώρα ήσασταν μέσα στο τρέιλερ;

Απάντηση: Ήμασταν στο τρέιλερ μιάμιση ώρα αν δεν ερχόταν η αστυνομία θα είχαμε πεθάνει. Όταν μας βρήκαν αυτοί οι άντρες, καταλάβαμε ότι δεν ήταν αστυνομικοί, η αστυνομία δεν κάνει τέτοια πράγματα. Μόνο όταν ήρθε η αστυνομία πήραμε ανάσα. Εμείς νομίζαμε ότι αυτοί ήταν μαφιόζοι. Δεν μας έδωσαν ούτε νερό να πιούμε.

Ήταν από την αρχή τρία άτομα. Μας βρήκαν να είμαστε καθισμένοι στο έδαφος στο δασάκι. Δεν ανάψαμε καμιά φωτιά. Αυτό που μου δείχνετε στην φωτογραφία, δηλαδή τα λάστιχα με ξύλα και βενζίνη, δεν το έχω δει ποτέ. Αφού μας έβαλαν μέσα στο τρέιλερ, κινήθηκε για 15 με20 λεπτά και όταν άνοιξαν το τρέιλερ βρεθήκαμε σε άλλο σημείο.

Οι υπήκοοι Πακιστάν δεν ήταν μαζί μας στο αρχικό αυτοκίνητο, είχαν πιάσει ήδη τους Πακιστανούς και τους βρήκαμε μέσα στο τρέιλερ. Ένας Πακιστανός που γνώριζε αραβικά μας ρώτησε τι γίνεται και ότι αυτοί βρίσκονταν ήδη τέσσερις ώρες μέσα στο τρέιλερ. Από όλους τους μετανάστες δεν είχε κανένας όπλο, εγώ δεν είδα τίποτα». 

Το βούλευμα 

«Στην προκειμένη περίπτωση προέκυψε ότι οι κατηγορούμενοι σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, χτύπησαν με όπλα και απείλησαν τους παθόντες για τους εξαναγκάσουν να επιβιβαστούν στο ρυμουλκούμενο όχημα και στη συνέχεια τους κατακράτησαν για ώρες παρανόμως, εντός αυτού, αφού προηγουμένως τους είχαν ανακρίνει για διακρίβωση της πράξης της απόπειρας εμπρησμού με πρόθεση.

Περαιτέρω προέκυψε ότι ο πρώτος κατηγορούμενος, βιντεοσκόπησε τους παθόντες μετά την επιβίβαση και τους στοίβαξε στο ρυμουλκούμενο όχημα, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Έχω φορτώσει 25 κομμάτια», μη αποδίδοντας σε αυτούς αξία ανθρώπου με τον παραπάνω χαρακτηρισμό και ανήρτησε τον εν λόγω υλικό διάρκειας 1:27”,σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης, γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι θεωρούσε τις ως άνω εξευτελιστικές για την αξιοπρέπεια των παθόντων ενέργειες του, ως πράξεις ανδρείας και από το οποίο προκύπτει το ρατσιστικό του κίνητρο για την τέλεση των εν λόγω πράξεων, δηλαδή ότι στράφηκε κατά των υπηκόων Πακιστάν και Συρίας λόγω της φυλής, του χρώματος και της εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής τους, ενώ δεν χρήζει σχολιασμού ο ισχυρισμός του πρώτου κατηγορουμένου ότι κατά την απολογία του δε γνώριζε από ποια χώρα ήταν οι παθόντες και ότι θα μπορούσαν να είναι και Έλληνες, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.

Εξάλλου η βιντεοσκόπηση έλαβε χώρα παρουσία και εν γνώση του δεύτερου και τρίτου των κατηγορουμένων, όπως προκύπτει από την επισκόπηση του σχετικού βίντεο» αναφέρεται. 

Ακραία αντικοινωνική και εξευτελιστική συμπεριφορά 

Στις επόμενες γραμμές επισημαίνεται ότι όλοι οι κατηγορούμενοι επέδειξαν ακραία αντικοινωνική συμπεριφορά και περιγράφεται το φρικαλέο σκηνικό του εγκλεισμού τους μέσα στο τρέιλερ.

Εκεί όπου στοιβαγμένοι και κάποιοι απ’ αυτούς γυμνοί, αδυνατούσαν να αναπνεύσουν και χτυπούσαν απεγνωσμένα να τους ανοίξουν για να μην πεθάνουν.

«Με τις παραπάνω ενέργειες τους οι κατηγορούμενοι επέδειξαν ακραία αντικοινωνική και μάλιστα εξευτελιστική συμπεριφορά απέναντι στους υπηκόους τρίτων χωρών κατακρατώντας τους κλειδωμένους και υπό συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας στο κλειστό όχημα με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να αναπνεύσουν, με κίνδυνο για την σωματική τους ακεραιότητα, υποχρεώνοντας μάλιστα ορισμένους από αυτούς να βγάλουν τα ρούχα τους».

Περιπολίες από «Ομάδες περιφρούρησης» 

Στο βούλευμα γίνεται λόγος και για τις «ομάδες περιφρούρησης» που είχαν στήσει οι κατηγορούμενοι, προκειμένου να πραγματοποιούν περιπολίες και να «συλλαμβάνουν» όσους θεωρούσαν υπόπτους, υποκαθιστώντας τις αστυνομικές αρχές.

«Οι πράξεις των κατηγορουμένων και οι περιστάσεις υπό τις οποίες αυτές έλαβαν χώρα, φανερώνουν εδραία πεποίθηση ότι έχουν δικαίωμα να οργανώνονται με άλλα πρόσωπα σε «ομάδες περιφρούρησης», με σκοπό την πραγματοποίηση περιπολιών και την σύλληψη, κατά την κρίση τους, υπόπτων για τέλεση αξιόποινων πράξεων, με χρήση μάλιστα μεταφορικών μέσων για τον περιορισμό τους, υποκαθιστώντας τις αρμόδιες αστυνομικές  αρχές.

Από τα παραπάνω πραγματικά περιστατικά, που φανερώνουν μια ιδιαίτερη επικινδυνότητα του πρώτου κατηγορουμένου έναντι του κοινωνικού συνόλου, προκύπτει ότι είναι απολύτως αναγκαία η προσωρινή κράτηση του, λαμβανομένης υπόψης για την κρίση αυτή και της αρχής της αναλογικότητας, δεδομένου ότι από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης του – η ύπαρξη οργανωμένου σχεδίου, συνεργασία με περισσότερα πρόσωπα με αντίστοιχη κατανομή ρόλων, κατά συρροή τέλεση της πράξης, παράνομη κράτηση των παθόντων και έκθεσή τους σε επικίνδυνες για την σωματική τους ακεραιότητα συνθήκες, αφαίρεση του ρουχισμού τους, εξευτελιστική για την αξιοπρέπεια των παθόντων συμπεριφορά, άσκηση σωματικής βίας και χρήση όπλων, επιλογή παθόντων βάση φυλής χρώματος και εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής τους, λήψη οπτικοακουστικού υλικού που απεικονίζουν τους παθόντες στην ως άνω κατάσταση παράνομη κατακράτηση η ανάρτηση του σελίδα κοινωνικής δικτύωσης –. 

Γιατί πρέπει να προφυλακιστεί 

Έτσι καταλήγοντας αναφέρουν τους λόγους για τους οποίους ο «σερίφης του Έβρου» πρέπει να πάρει το δρόμο για τις φυλακές, μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης του. Το μετρό της προσωρινής κράτησης, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά πρέπει να επιβληθεί γιατί δεν επαρκούν τα άλλα μέτρα δικονομικού καταναγκασμού, όπως αυτό του κατ’ οίκον περιορισμού και επιτήρησης με το λεγόμενο «βραχιολάκι»:  

«Κρίνεται, ότι αν αφεθεί ελεύθερος, είναι πολύ πιθανόν να προβεί στην τέλεση κι άλλων εγκλημάτων ομοίων ή συναφών με αυτό για το οποίο κατηγορείται, ενώ για τους παραπάνω λόγους δεν επαρκούν άλλα μέτρα του δικονομικού καταναγκασμού – συμπεριλαμβανομένου και του κάτ’ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση – για την αποτροπή του από τούτο.

Σημειώνεται εξάλλου, ότι ουδεμία επιρροή ασκεί, εν προκειμένω στην αξιολόγηση της επικινδυνότητας του κατηγορουμένου και στην πιθανότητα υποτροπής του το γεγονός ότι στο νομό Έβρου, πράγματι είχαν εκδηλωθεί πυρκαγιές, ήδη από την 19η Αυγούστου, καθώς και ότι υπήρχε φημολογία, που συνέδεε τα αίτια των πυρκαγιών αυτών με τις κινήσεις των πολιτών τρίτων χωρών που εισέρχονταν παράνομα στη χώρα, από τα σύνορα της ελληνοτουρκικής μεθορίου,  όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εισαγγελική πρόταση, σύμφωνα με την οποία η πράξη τελέστηκε υπό τις  άνω «εξαιρετικές συνθήκες», δεδομένου ότι σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής και λαμβανομένων υπόψη των παραπάνω πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης, που προέκυψαν κατά την κρίση του συμβουλίου, ένας πολίτης σε καμία περίπτωση δεν δικαιούται να θεωρήσει άλλον ύποπτο για την τέλεση αυτοφώρου εγκλήματος και να τον συλλάβει βασιζόμενος σε φήμες που διαδίδονται αορίστως και σε εικασίες».

Η νομική άποψη 

Ο δικηγόρος του Αλβανού «σερίφη του Έβρου» κ. Βασίλειος Δεμίρης τονίζει στο newsit.gr πως « Σεβόμαστε την απόφαση του Συμβουλίου παρά την αντίθετη άποψη της υπεράσπισης που βασίστηκε σε ουσιαστικούς και νομικούς ισχυρισμούς. Από εκεί και πέρα θα εξαντλήσουμε τις δικονομικές μας δυνατότητες προς άρση της επιβαλλόμενης προσωρινής κράτησεως». 

Ο δικηγόρος του «σερίφη» κ. Βασίλειος Δεμίρης 

Η φωτιά στον Έβρο τέθηκε χθες, Κυριακή, υπό έλεγχο, έπειτα από 16 ημέρες, αφότου προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές, με μεγαλύτερη αυτή του δάσους της Δαδιάς.

Ενδεικτικό της καταστροφής είναι ότι αποκαΐδια από τη φωτιά στον Έβρο εντοπίστηκαν σε παραλία της Λήμνου.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το Limnosreport.gr, λουόμενοι στην παραλία της Ανατολικής Λήμνου δίπλα στον Κοκκινόβραχο, αντίκρισαν αποκαΐδια από φλοιό καμένου πεύκου, που προέρχονται από τη φωτιά που μέχρι και χθες, έκαιγε ό,τι έβρισκε μπροστά της.

Δείτε τις φωτογραφίες:   

Σε ύφεση είναι η φωτιά στον Εβρο, όπου οι προσπάθειες κατάσβεσης συνεχίζονται για 17η ημέρα.

Οπως αναφέρει η ΕΡΤ, από χθες το βράδυ δεν υπάρχει ενεργό μέτωπο, ωστόσο πάνω από 930.000 στρέμματα έχουν γίνει στάχτη.

 

Οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής παραμένουν σε επιφυλακή για τυχόν αναζωπυρώσεις, ειδικά στον μικρό πυρήνα του δάσους της Δαδιάς, όπου η φωτιά κινείται έρπουσα.

Επί τόπου επιχειρούν 740 πυροσβέστες με 124 οχήματα, ενώ ρίψεις πραγματοποιούν και 5 πυροσβεστικά αεροσκάφη. Οσο για τις ξένες δυνάμεις, που συνέδραμαν όλες αυτές τις ημέρες στο έργο της πυρόσβεσης, σταδιακά αποχωρούν.

 

Την ίδια ώρα αναμένονται βροχοπτώσεις στον Εβρο σήμερα το απόγευμα, κάτι που πρόκειται να βοηθήσει σημαντικά στην πλήρη κατάσβεση της φωτιάς.

Πάνω από 935.000 στρέμματα καμένης γης

Παράλληλα, δραματικά φαίνονται να είναι τα στοιχεία για τις καμένες εκτάσεις στον Εβρο.

Τα νεότερα δορυφορικά δεδομένα για τη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων πάρα πολλών ετών σε ευρωπαϊκό έδαφος στον Εβρο δόθηκαν στη δημοσιότητα από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Copernicus.

Οπως προκύπτει από την ανάλυση των δορυφορικών δεδομένων, η συνολική έκταση που κατέκαψε η δασική πυρκαγιά στον Εβρο, η οποία προέκυψε από τη συνένωση των πυρκαγιών σε Αλεξανδρούπολη και Δαδιά, ξεπερνά τα 935.000 στρέμματα (έως την 02.09.2023, 11:31 τοπική ώρα). 

Μισή χαρά προκάλεσε στον Έβρο η επιστροφή ενός μαυρόγυπα στη Δαδιά, όπου είχε τη φωλιά του, μετά την καταστροφή και ενώ η φωτιά εξακολουθεί να καίει με διάσπαρτες εστίες.

Το δάσος της Δαδιάς είναι διάσημο για τα αρπακτικά του, αλλά και για πολλά άλλα είδη, όπως σπάνιες ορχιδέες, σπάνιες πεταλούδες του, ενδημικά είδη ορθοπτέρων, αγριομέλισσες, όπως και για ενδημικά είδη φυτών. Η οικολογική καταστροφή που έχει γίνει έπειτα από 17 ημέρες φωτιάς, δεν αφήνει πολλές ελπίδες για όσα άτομα ζώων, πουλιών και εντόμων σώθηκαν, αν σώθηκαν, να επιστρέψουν στα ενδιαιτήματά τους.

«Δεν ξέρουμε αν έχει μείνει τίποτα από το δάσος»

Στο μεταξύ, το μεσημέρι της Κυριακής, μιλώντας στην ΕΡΤ για την οικολογική καταστροφή στον Έβρο και στον Εθνικό Δρυμό Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου ο Νίκος Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής της Greenpeace, επισήμανε ότι θα πάρει καιρό η αποκατάσταση του δάσους όπου διαβιούσαν σπάνια αρπακτικά.

«Δεν ξέρω αν μπορεί κάποιος να κάνει μια ψύχραιμη αποτίμηση αυτή τη στιγμή καθώς και πέρυσι είχε καεί το δάσος της Δαδιάς. Τότε είχαν σωθεί οι φωλιές από τον μαυρόγυπα. Τότε δεν είχε πειραχτεί ο μικρός πυρήνας (σ.σ. του δάσους). Είχε καεί ένα μικρό μέρος του δάσους και μάλιστα τότε είχε γίνει μια αναθεώρηση όλων των σχεδίων δασοπυρόσβεσης, είχαν δοθεί σημαντικότερα κονδύλια κλπ. Το αποτέλεσμα παρόλα αυτά είναι είναι τραγικό», είπε και τόνισε ότι καθώς έπειτα από 16 μέρες που καίει η πυρκαγιά στον Έβρο δεν έχουν καταφέρει οι πυροσβέστες να σβήσουν τα πύρινα μέτωπα στην Λευκίμμη και στον Προβατώνα, «δεν ξέρουμε ακόμα αν έχει μείνει τίποτα από το δάσος της Δαδιάς»

Όπως επισήμανε, «καταστράφηκαν οι φωλιές του μαυρόγυπα που ήταν ο πιο υγιής πληθυσμός αρπακτικών που ζούσε στην περιοχή», ενώ ανέφερε ότι κάποια από τα σπάνια για την Ευρώπη και τον κόσμο πουλιά (π.χ. ο ασπροπάρης) που εμφανίζονται εκεί, είναι μεταναστευτικά και μπορεί να επανέλθουν ή όχι αν το οικοσύστημα επανέλθει.

«Μιλάμε για δέντρα τα οποία είναι ηλικίας άνω των 100 ετών και πάνω στην κορυφή τους, η οποία είναι επίπεδη, φωλιάζουν τα αρπακτικά», εξήγησε, εκτιμώντας ότι κάποια από τα σπάνια αρπακτικά μπορεί να μην τα δούμε ποτέ ξανά. «Για κάποιες γενιές μπορεί να μετακομίσουν αν έχουν γλιτώσει και να τα δούμε κάποια στιγμή αργότερα σε κάποια άλλη περιοχή», είπε.

Το μέγεθος της καταστροφής

Τρομακτικό είναι εύρος της καταστροφής, με την πυροσβεστική να βρίσκεται σε επιφυλακή για τον κίνδυνο αναζωπυρώσεων

Η εικόνα της πυρκαγιάς σήμερα Δευτέρα είναι βελτιωμένη, ωστόσο το μέγεθος της έκτασης που έχει καεί σε Έβρο και Δαδιά είναι τεράστιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μέχρι το Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου είχαν καεί 935.000 στρέμματα και συγκεκριμένα:

• 440.180 στρέμμ. αφορούν δασικές εκτάσεις (47%).

• 318.700 στρέμμ. αφορούν θαμνώδεις εκτάσεις (34%).

• 81.140 στρέμμ. αφορούν αγροτικές εκτάσεις (9%).