Τα ναζιστικά κρεματόρια δεν υπήρξαν μόνο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά τέθηκαν σε λειτουργία και στο Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη, όταν με την πυρπόληση ενός φούρνου και ενός σπιτιού στα οποία επίτηδες είχαν εγκλωβίσει άμαχο πληθυσμό, οι ναζί κατακτητές δολοφονούσαν 149 ανθρώπους και έγραφαν άλλη μία μαύρη σελίδα στα εγκλήματα πολέμου. Για να τιμήσει τη μνήμη των θυμάτων, ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη, όπως κάνει κάθε χρόνο, διοργανώνει σχετικές εκδηλώσεις.

Αποφράδα ημέρα λοιπόν, αλλά ταυτόχρονα και ημέρα μνήμης και θυσίας είναι η 2 Σεπτεμβρίου του 1944, όταν οι ναζί με τους Έλληνες συνεργάτες τους, έβαψαν στο αίμα το Χορτιάτη.

Προηγήθηκαν δύο ανταρτικές επιθέσεις σε δύο αυτοκίνητα, ένα του οργανισμού Ύδρευσης Θεσσαλονίκης που πήγαινε στο βυζαντινό υδραγωγείο για την απολύμανση της δεξαμενής από την οποία υδροδοτούνταν η Θεσσαλονίκη και στο οποίο οι επιβαίνοντες ήταν Έλληνες (ο ένας εκ των δύο επέζησε) και ακολούθησε ένα δεύτερο αυτοκίνητο με τρεις Γερμανούς και δύο Έλληνες και με τελικό απολογισμό τη διαφυγή δύο Γερμανών και την αιχμαλωσία των υπολοίπων. Οι διαφυγόντες επέστρεψαν στο Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης.

Οι περισσότεροι άντρες του Χορτιάτη ήταν στις δουλειές τους και οι εναπομείναντες είχαν δίλημμα αν έπρεπε να μείνουν ή όχι. Σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες πήραν τη διαβεβαίωση ή την εκτίμηση καλύτερα των ανταρτών, ότι δεν θα κινδυνεύσουν. Αυτά πάντα σύμφωνα με μία εκδοχή, καθώς υπάρχει και δεύτερη σαφώς διαφορετική, που αναφέρουμε στη συνέχεια του κειμένου.

Η σφαγή

Η ναζιστική πολεμική μηχανή που πάντα εξαντλούσε την αγριότητά της σε αμάχους, αφού με τους αντάρτες έπρεπε να πολεμήσει στα ίσια, περικύκλωσε το Χορτιάτη. Κινητοποιήθηκαν δυνάμεις που γέμισαν 20 φορτηγά με Γερμανούς στρατιώτες, αλλά και δυνάμεις του «αποσπάσματος καταδίωξης ανταρτών» του Φριτς Σούμπερτ (Jagdkommando Schubert). Ακολούθως έκαναν αυτό που ήξεραν καλύτερα, δηλαδή πλιάτσικο και πυρπολήσεις, ενώ όσοι κάτοικοι ήταν στο χωριό συγκεντρώθηκαν στο καφενείο. Οι κάτοικοι αυτοί οδηγήθηκαν έκλεισαν στο φούρνο του Στέφανου Γκουραμάνη, πολυβολήθηκαν από τους ναζί και μετά έβαλαν φωτιά για να κάψουν όσους δεν είχαν ξεψυχήσει από τις σφαίρες.

Κατάφεραν να γλιτώσουν μόνο δύο. Δείγμα της απανθρωπιάς των ναζί ήταν ότι οι όμηροι οδηγήθηκαν στο φούρνο υπό τη συνοδεία βιολιού και μάλιστα με εύθυμους σκοπούς που έπαιζε Γερμανός στρατιώτης. «Γλεντούσαν» δηλαδή τη σφαγή των αμάχων που προετοίμαζαν!! Όποιος επιχειρούσε να διαφύγει από το φλεγόμενο κτήριο, τον μαχαίρωναν οι Γερμανοί και οι Έλληνες ταγματασφαλίτες που ως άλλοι Νέρωνες «καμάρωναν» για τα έργα τους.

Μία άλλη ομάδα αμάχων την οδήγησαν στο σπίτι του Ευάγγελου Νταμπούδη και τους έκαψαν ζωντανούς. Άλλοι εκτελέστηκαν επί τόπου όταν προσπάθησαν να διαφύγουν και εντοπίστηκαν, γυναίκες βιάστηκαν και δολοφονήθηκαν.

Ο απολογισμός της αποφράδας ημέρας ήταν 149 νεκροί, μεταξύ αυτών 109 γυναίκες και κορίτσια και περίπου 300 σπίτια καμένα.

Δύο ημέρες μετά οι Γερμανοί ξαναγύρισαν για να ολοκληρώσουν το πλιάτσικο. Ο υπεύθυνος του Ολοκαυτώματος, ο Φριτς Σούμπερτ μετά τον πόλεμο δικάστηκε και εκτελέστηκε στην Αθήνα.

Μετά τον πόλεμο και με δεδομένη την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα και που τα προδρομικά σημάδια της ήταν ορατά και μέσα στην κατοχική περίοδο, υπήρξε αντιπαράθεση σχετικά με την αφορμή για το Ολοκαύτωμα.

Μία άποψη επιχείρησε να χρεώσει το Ολοκαύτωμα σε άστοχες και άκαιρες όπως τις θεωρούσε, ενέργειες του ΕΛΑΣ, που προκάλεσαν τους Γερμανούς στο να προχωρήσουν σε αντίποινα.

Από την πλευρά του ΕΛΑΣ ο τότε αντάρτης και μετέπειτα εικαστικός, Γιώργος Φαρσακίδης, γράφει μεταξύ άλλων στο βιβλίο του «Αναζητώντας την Ιθάκη…»:

«Στις 2 Σεπτέμβρη 1944, δύο δεκαοχτάχρονοι μαχητές του ΕΛΑΣ, ο γράφων και ο Σταύρος Δήμου (Σταύρακας) κατόπιν εντολής του καπετάν Χορτιάτη, ξαναστήσαμε ενέδρα στο Ρωμαϊκό Υδραγωγείο και χτυπήσαμε γερμανικό αυτοκίνητο, προπομπό φάλαγγας αυτοκινήτων που θα εκτελούσαν την προσχεδιασμένη σφαγή στο Χορτιάτη. Ο οδηγός του αυτοκινήτου τραυματίστηκε βαριά, όμως οι άλλοι δύο Γερμανοί, ύστερα από ανταλλαγή πυρών, κατάφεραν να διαφύγουν. Εμείς στείλαμε τον τραυματία για περίθαλψη και κάψαμε το αυτοκίνητο. Το χτύπημα του αναγνωριστικού αυτοκινήτου αποδείχτηκε σωτήριο για εκατοντάδες κατοίκους του χωριού, οι οποίοι, υπακούοντας στις προτροπές της οργάνωσης, κατάφεραν να διαφύγουν. Τα πάνω από εκατόν σαράντα πέντε άτομα, κυρίως γυναικόπαιδα, που παρέμειναν στο χωριό, δίνοντας πίστη στα λόγια του ιερέα και του προέδρου, που διατηρούσαν ’’καλές σχέσεις’’ με τους Γερμανούς, σφαγιάστηκαν ή κάηκαν ζωντανοί.

(…) Το ολοκαύτωμα, ως συμβάν, απουσιάζει τόσο από τα γερμανικά όσο και από τα βρετανικά αρχεία. Κι αναρωτιέται κανείς, για να συγκαλύψει άραγε ποιους μεγαλόσχημους συνεργούς εγκλημάτων πολέμου, ποιες πολιτικές ατιμίες και προδοσίες, έχει διαγραφεί αυτή η σελίδα; (Όπως είναι γνωστό, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κουρτ Βαλτχάιμ είχε υπηρετήσει στο Γερμανικό Αρχηγείο Βορείου Ελλάδος ως αξιωματικός πληροφοριών)».

Επίσης στο βιβλίο του «Μία επαίσχυντη συμφωνία και το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη», ο Γ. Φαρσακίδης αναφέρει: “Η Ελληνική Επίσημη Ιστοριογραφία ελάχιστα έχει ασχοληθεί με την πυρπόληση του Χορτιάτη. Και το βολικό παραμύθι για τους “κακούς αντάρτες” και τα γερμανικά αντίποινα για τον φόνο ενός ανύπαρκτου Γερμανού γιατρού, είχε για χρόνια παραπληροφορήσει τον κόσμο.

Το ολοκαύτωμα, σαν συμβάν, απουσιάζει παντελώς τόσο από τα, κατά τα άλλα σχολαστικά στην καταγραφή, γερμανικά, όσο και τα βρετανικά αρχεία. Κι αναρωτιέται κανείς, συγκαλύπτοντας άραγε ποιους μεγαλόσχημους συνεργούς εγκλημάτων πολέμου, ποιες πολιτικές ατιμίες και προδοσίες, έχει διαγραφεί αυτή η σελίδα;

Τον Αύγουστο του 1944, κατά μαρτυρία ανώτατων Γερμανών αξιωματούχων, όπως του Γκέμπελς, (που μετείχε κι ο ίδιος) του Φον Όβεν, του Γιόντλ και του Σπέερ, κλείστηκε μεταξύ Βρετανών και Γερμανών μια μυστική “Συμφωνία Κυρίων” που προέβλεπε την ανενόχλητη, από τους Βρετανούς, αποχώρηση από την Ελλάδα των Γερμανικών στρατευμάτων. Σε αντάλλαγμα οι Γερμανοί, με την βοήθεια των γερμανοεξοπλισμένων Ταγμάτων Ασφαλείας, εξουδετερώνοντας το Εαμικό Κίνημα, θα παραχωρούσαν τη Θεσσαλονίκη στους Άγγλους.

Μετά το τέλος του πολέμου η Επαίσχυντη Συμφωνία, που πρόδιδε τον κοινό Συμμαχικό αγώνα, δημοσιοποιήθηκε από τους Γερμανούς, αλλά όπως ήταν επόμενο, σαν πράξη πολιτικής ατιμίας, παραμένει από τους Βρετανούς μέχρι σήμερα “εν κρυπτώ”».

Πάντως η ιστορία των Μπλόκων και των Ολοκαυτωμάτων, οι θηριωδίες, τα εγκλήματα και τα πλιάτσικα των ναζί στη χώρα μας, αλλά και ευρύτερα στην κατεχόμενη Ευρώπη, είναι τόσα πολλά, που δεν υπάρχει χώρος για δικαιολογίες και για απόπειρες απόδοσης «ευθυνών», σε όσους αγωνίζονταν ενάντια στο αιμοσταγές θηρίο, που δήθεν το ερέθιζαν ακόμα περισσότερο, αντί «να κάτσουν στα αυγά τους».

Η oπισθοχώρηση των Γερμανών το 1944, σήμανε, απολύτως συνειδητά από την πλευρά τους, την εκδήλωση της εκδικητικής τους μανίας με σειρά σφαγών αμάχων.



πηγή / ΕΡΤ / Νάσος Μπράτσος /

Ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές του 20ου αιώνα, ο Ιμάνουελ Βαλερστάιν, άφησε προχθες την τελευταία του πνοή. Πολυγραφότατος και ευρυμαθής, υπήρξε από τους σημαντικότερους αναλυτές του παγκόσμιου συστήματος και της γεωπολιτικής. 

Σε συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών το 2014 προέβλεπε ότι η δομική κρίση του καπιταλισμού θα διαρκούσε για κάμποσες ακόμα δεκαετίες, προκαλώντας «χαοτικές αβεβαιότητες». Την ίδια ώρα και σε αντίθεση με τον κυρίαρχο φαταλισμό, υπογράμμιζε ότι η δράση των ατόμων και των κοινωνικών ομάδων είναι καθοριστική, «γιατί τίποτα δεν είναι προκαθορισμένο». 

Γεννημένος στη Νέα Υόρκη το 1930, σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και στην Οξφόρδη και από νεαρός ενδιαφέρθηκε για το αντι-αποικιακό κίνημα στην Ινδία, ενώ υποστήριξε και το φοιτητικό κίνημα του 1968. 

Το 1974 εκδίδει τον πρώτο τόμο του τρίτομου έργου του «The Modern World System», το οποίο και θα τον καταστήσει κύριο ανανεωτή της νεομαρξιστικής σκέψης. Στην ίδια δεκαετία, θα στρέψει, επιπλέον, το ενδιαφέρον του στη μελέτη των «αντισυστημικών» κινημάτων, όρος του οποίου η πατρότητα τού ανήκει.

Βιβλία του στα ελληνικά: «Σύγκρουση πολιτισμών;» (Θύραθεν, 2011), «Ευρωπαϊκός Οικουμενισμός» (Θύραθεν, 2010), «Για να καταλάβουμε τον κόσμο μας» (Θύραθεν, 2009), «Ουτοπιστική ή αλλιώς ιστορικές επιλογές για τον 21ο αιώνα» (Κέδρος, 2007), «Η παρακμή της αμερικανικής ισχύος» (Εξάντας, 2005), «Μετά το Φιλελευθερισμό» (Ηλέκτρα, 2004) και «Ιστορικός καπιταλισμός» (Θεμέλιο, 1987).

Αμερικανίδα αρνήθηκε να δώσει το νεφρό της στον παππού της, ο οποίος είχε ανάγκη μεταμόσχευσης με αποτέλεσμα αυτός να πεθάνει.

Όπως ανέφερε η ίδια σε ανάρτησή της στο facebook η άρνησή της είχε να κάνει με το γεγονός ο παππούς της  ήταν παιδόφιλος και μέλος της Κου Κλουξ Κλαν.

Γράφοντας στο γκρουπ I Dream Of Being This Petty, η γυναίκα ανέφερε ότι ο παππούς της χρειάστηκε να κάνει μεταμόσχευση νεφρού όταν αυτή ήταν έφηβη, ούσα η μοναδική κατάλληλη δότρια.

Ωστόσο, αρνήθηκε να τον βοηθήσει "γιατί ήταν στην ΚΚΚ και κακοποιούσε παιδιά".

Την ημέρα που αυτός πέθανε, ενεγράφη ως δωρήτρια οργάνων και σκοπεύει να δώσει το νεφρό της σε έναν άγνωστο.

Εβδομάδα εξελίξεων αναμένουμε στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο σκιώδης υπουργός Οικονομικών των Εργατικών αποκάλυψε ότι το νομοσχέδιο για την αποτροπή του Brexit χωρίς συμφωνία θα κατατεθεί την ερχόμενη εβδομάδα και ενώ οι διαμαρτυρίες για το «πραξικόπημα» του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, συνεχίζονται.

Ο Τζον ΜακΝτόνελ, αποκάλυψε (Sky News) ότι το νομοσχέδιο θα κατατεθεί την Τρίτη. «Μην υποτιμάτε το πόσο δύσκολο είναι να νομοθετήσεις μέσα σε μία εβδομάδα. Ο πρωθυπουργός το γνωρίζει αυτό και για αυτό αναστέλλει τη λειτουργία του κοινοβουλίου. Βουλευτές με εμπειρία δεκαετιών εξετάζουν το πώς θα μπορούσαμε την Τρίτη και την Τετάρτη και την Πέμπτη να προωθήσουμε ένα νομοθετικό μέτρο που θα μας επιτρέψει να εμποδίσουμε (την έξοδο χωρίς συμφωνία) χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου», τόνισε.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο εκπρόσωπος των Εργατικών για το Brexit, Κιρ Στάρμερ που δήλωσε (BBC) ότι «το σχέδιο είναι ένα: να εμποδίσουμε τον Μπόρις Τζόνσον να μας βγάλει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία στις 31 Οκτωβρίου».

Στην αντίπερα όχθη, ο Βρετανός υπουργός Μάικλ Γκοβ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η πλειοψηφία των βουλευτών θα στηρίξει τη στρατηγική του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον για το Brexit, αυτήν την εβδομάδα στο κοινοβούλιο.

Σε συνέντευξή του (BBC), ο υπουργός του Δουκάτου του Λάνκαστερ ρωτήθηκε αν η κυβέρνηση θα συμμορφωθεί στην περίπτωση που οι βουλευτές εγκρίνουν κάποιο νομοσχέδιο το οποίο θα είναι αντίθετο με τη στρατηγική της, να μην αποκλείει ένα Brexit χωρίς συμφωνία στις 31 Οκτωβρίου. «Ας δούμε τι θα λέει ο νόμος», απάντησε.

Ο Μάικλ Γκοβ επέμεινε πάντως ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να επιτύχει μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες και διαβεβαίωσε ότι δεν θα παρουσιαστούν ελλείψεις σε φρέσκα τρόφιμα εφόσον το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρήσει χωρίς συμφωνία στις 31 Οκτωβρίου. Παραδέχτηκε ωστόσο ότι θα αυξηθούν οι τιμές ορισμένων τροφίμων.

Όταν ρωτήθηκε αν η ελεύθερη μετακίνηση θα τερματιστεί στις 31 Οκτωβρίου απάντησε θετικά, ενώ στην ερώτηση αν η χώρα οδεύει προς εκλογές είπε: «Ελπίζω πως όχι».




πηγή ΕΦ.ΣΥΝ.

Μια από τις πιο διαδεδομένες φράσεις που αποδίδονται στον Αϊνστάιν είναι πως «όταν εξαφανιστούν οι μέλισσες η ανθρωπότητα θα έχει ακόμα τέσσερα χρόνια ζωής». Αν και η πατρότητα αυτού του αφορισμού ελέγχεται, ωστόσο, ουδείς αμφιβάλλει για τη σημασία που έχουν αυτά - αλλά όχι μόνο αυτά - τα έντομα για τη διατήρηση της ζωής στον πλανήτη.

Οι μέλισσες είναι οι διασημότεροι - όχι όμως και οι μοναδικοί - επικονιαστές, δηλαδή γονιμοποιητές, των φυτών. Μεταφέρουν τη γύρη, που είναι τα γονιμοποιητικά κύτταρα των φυτών, από το ένα φυτό στο άλλο, συντελώντας καταλυτικά στην αναπαραγωγή τους. Δίχως αυτούς τους φτερωτούς επικονιαστές - και με δεδομένο ότι ο αέρας, επίσης ικανός επικονιαστής, δεν αρκεί για να να καλύψει… όλες τις ανάγκες - οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η τροφή μας θα περιοριζόταν δραματικά στο καλαμπόκι, το ρύζι και το σιτάρι. Είναι τόση και τέτοιας η σημασία τους, που μία μέση αποικία μελισσών υπολογίζεται ότι έχει 20 έως 40 φορές περισσότερη αξία για την επικονίαση των φυτών, παρά για την παραγωγή μελιού. 

Δεδομένου επίσης ότι οι μέλισσες είναι υπεύθυνες για το 60 - 70% - κάποιες μελέτες ανεβάζουν το ποσοστό και στο 80% - της γονιμοποίησης των φυτών και τουλάχιστον του 1/3 της γονιμοποίησης των καλλιεργειών, είναι προφανής ο κίνδυνος για το οικοσύστημα και για την παραγωγή τροφίμων, από την εξαφάνισή τους.

Αυτό, φυσικά, διόλου εμποδίζει την ανθρωπότητα να τις απειλεί με εξαφάνιση. Υπάρχουν περισσότερα από 800 είδη άγριας μέλισσας στην Ευρώπη, 7 από τα οποία ταξινομούνται από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) ως κρίσιμα απειλούμενα. Περίπου 46 είδη απειλούνται, 24 έχουν καταχωρηθεί ως ευάλωτα και 101 ως πολύ κοντά στο να απειληθούν. Αν και προς το παρόν θεωρείται απίθανο να εξαφανιστούν όλα τα είδη της μέλισσας, οποιαδήποτε στιγμή, ωστόσο, η απώλεια αυτών των απειλούμενων ειδών θα έχει μεγάλη επίδραση στην επικονίαση σε όλο τον κόσμο, εξαφανίζοντας φυτικά είδη, πάνω σε μερικά από τα οποία βασίζουμε και το καθημερινό φαγητό μας.

Το πρόβλημα όμως ξεπερνά τις μέλισσες. Υπάρχει μια ποικιλία από άλλα έντομα συμπεριλαμβανομένων των πεταλούδων, των «μπάμπουρων» κ.ά που κάνουν την υπόλοιπη δουλειά της επικονίασης και για τα οποία η ζωή επίσης δεν είναι εύκολη. Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι μέχρι και το 40% των ειδών εντόμων παγκοσμίων είναι σε αριθμητική πτώση. Τα έντομα αντιμετωπίζουν ποσοστά εξαφάνισης που είναι οκτώ φορές υψηλότερα από τα σπονδυλωτά. Στη Γερμανία, οι επιστήμονες κατέγραψαν απώλειες έως και 75% της συνολικής μάζας των εντόμων και μάλιστα σε προστατευόμενες περιοχές. Ας φανταστούμε τι γίνεται στις απροστάτευτες…

Αυτές οι τάσεις οδηγούν τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι περίπου το ένα τρίτο όλων των ειδών εντόμων - που υπολογίζονται στα 2 εκατομμύρια - μπορεί να απειληθεί με εξαφάνιση. Και ο αριθμός αυτός αυξάνεται κατά πάνω από 100.000 είδη κάθε χρόνο.

Δημιουργώντας... σύνδρομα στα έντομα

Τι συμβαίνει λοιπόν; Ας περιοριστούμε στις μέλισσες, αν και πολλές από τις αιτίες που τις απειλούν, αφορούν όλα τα έντομα. Αν και οι πρώτες παρατηρήσεις για την μείωση του πληθυσμού τους έγιναν κατά την δεκαετία του ’80, ωστόσο, χρειάστηκε να φτάσουμε την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα για να αρχίσουν να βαράνε «συναγερμοί» και τους επιστήμονες να αναφέρονται πλέον στο λεγόμενο Σύνδρομο Εγκατάλειψης Αποικιών Κυψελών (Colony collapse disorder).

Πρόκειται για το φαινόμενο που συμβαίνει όταν η πλειοψηφία των εργατριών μελισσών σε μια αποικία εξαφανίζεται και αφήνει πίσω τη βασίλισσα, πολλές προμήθειες και μερικές μέλισσες «νοσοκόμες» για να φροντίσουν τις υπόλοιπες ανώριμες μέλισσες. Αλλά χωρίς τις εργάτριες, η αποικία έχει ελάχιστο χρόνο ζωής και πεθαίνει.

Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες κατέγραψαν το φαινόμενο από το 1998. Ιδιαίτερα έντονο ήταν στο Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ολλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ελβετία και τη Γερμανία. Στην Ιρλανδία είχαν φτάσει αναφορές για μείωση του πληθυσμού ακόμη και σε ποσοστό άνω του 50%. Κανονική γενοκτονία. Το φαινόμενο άρχισε να γίνεται παγκόσμιο όταν άγγιξε κάποιες ασιατικές και αφρικανικές χώρες.

Μέσα σε έξι χρόνια, πριν από το 2013, χάθηκαν πάνω από 10 εκατομμύρια αποικίες λόγω του συνδρόμου, σχεδόν διπλάσιες από το κανονικό ποσοστό απωλειών λόγω άλλων παραγόντων.

Το σύνδρομο μπορεί να προκαλέσει σημαντικές οικονομικές απώλειες. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, η αξία των παγκόσμιων καλλιεργειών που επικονιάζονται με μέλισσες υπολογίστηκε σε περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια το 2005.

Εκτός όμως από την έμμεση οικονομική συμβολή των μελισσών υπάρχει και η άμεση, αφού η μελισσοκομία είναι από τους δυναμικότερους κλάδους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, το παγκόσμιο μελισσοκομικό απόθεμα αυξήθηκε από περίπου 50 εκατομμύρια τόνους το 1961 σε περίπου 83 εκατομμύρια το 2014, όπερ σημαίνει περίπου 1,3% μέση ετήσια αύξηση. Η μέση ετήσια αύξηση επιταχύνθηκε στο 1,9% από το 2009, παρά την εμφάνιση του συνδρόμου.

Σύμφωνα με δικά της στοιχεία του 2018, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι δεύτερη σε παραγωγή μελιού στον κόσμο, μετά την Κίνα. Κάθε χρόνο, 600.000 περίπου χιλιάδες μελισσοκόμοι και 17 εκατομμύρια κυψέλες παράγουν περισσότερους από 250 τόνους μέλι. Για την ιστορία, η Ελλάδα είναι έκτη σε αριθμό κυψελών στην ΕΕ, 16η σε αριθμό μελισσοκόμων και 6η σε παραγωγή μελιού.

Ωστόσο, η παραγωγή δεν καλύπτει τη ζήτηση της ΕΕ για αυτό, μόνο το 2016, εισήχθησαν 200.000 τόνοι μέλι, κυρίως από την Κίνα.

Η αύξηση της παραγωγής μελιού, δεν σημαίνει αναγκαστικά αύξηση κυψελών ή μελισσών. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο αριθμός των κυψελών μειώθηκε στο μισό στις ΗΠΑ και κατά το 1/3 στην Ευρώπη από τη δεκαετία του 1960 και παρόλο που σταθεροποιήθηκε σε περίπου 17 εκατομμύρια στην Ευρώπη και 2,6 εκατομμύρια στις ΗΠΑ την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των μελισσοκόμων εξακολουθεί να μειώνεται. Αυτό συμβαίνει λόγω της συγκεντροποίησης της παραγωγής σε όλο και λιγότερες επιχειρήσεις, φαινόμενο που αποτελεί συστατικό στοιχείο όλων των κλάδων της καπιταλιστικής οικονομίας. Οι μεγάλες επιχειρήσεις σήμερα έχουν περισσότερες κυψέλες, αλλά αντί αυτό να σημαίνει χαμηλότερα κόστη - όπως παρατηρείται σε άλλους κλάδους που συγκεντροποιούνται - στην μελισσοκομία εμφανίζονται υψηλότερα έξοδα, λόγω ακριβώς της μείωσης του πληθυσμού των μελισσών.

Έτσι, η σταθερότητα και αύξηση του πληθυσμού έχει εξελιχθεί σε μεγαλύτερη ανησυχία από την παραγωγή μελιού, με πολλούς μελισσοκόμους να αναγκάζονται να αγοράζουν αποικίες από ειδικές μονάδες. Η Ιταλία έχει καταστεί σημαντικός προμηθευτής μελισσών στην Ευρώπη. Η Νέα Ζηλανδία τις εξάγει στον Καναδά. Οι μελισσοκόμοι πρέπει επίσης να εκτρέφουν βασίλισσες ή να τις αγοράζουν από επαγγελματίες κτηνοτρόφους, να αντικαταστήσουν τις βασίλισσες σε μη παραγωγικές κυψέλες και να επιταχύνουν την παραγωγή αποικιών.

Το να βγάζεις μεγαλύτερη παραγωγή εξαντλώντας τους πόρους είναι μια πρακτική που, στην περίπτωση της μελισσοκομίας, επιδρά και στην διαμόρφωση του περιβάλλοντος και της φυσικής δίαιτας των μελισσών. Οι μελισσοκόμοι παίρνουν τόσο πολύ μέλι από τις αποικίες τους ώστε τα αποθέματα που αφήνουν στις μέλισσες να μην επαρκούν για το χειμώνα. Δίνουν επομένως σε κάθε αποικία μεταξύ δύο και πέντε κιλών ζάχαρης το φθινόπωρο, σε μορφή σιροπιού. Αυτό αρέσει στις μέλισσες και είναι εξαιρετικά επωφελές για τον μελισσοκόμο, καθώς το μέλι αξίζει πολύ περισσότερο από την τιμή της ζάχαρης. Βέβαια, υπάρχουν αντιρρήσεις σχετικά με τα πλεονεκτήματα ή τα μειονεκτήματα της διατροφής των μελισσών με ζάχαρη και μερικοί μελισσοκόμοι προσπαθούν να τη διατηρήσουν στο ελάχιστο, αλλά οι περισσότεροι ασχολούνται κυρίως με την εξεύρεση του καλύτερου ή φθηνότερου σιροπιού.

Ποιες θεωρούνται οι βασικότερες απειλές για τις μέλισσες;

1. Τα εισαγώμενα είδη

Η κλιματική αλλαγή, με την άνοδο της θερμοκρασίας, επέτρεψε σε είδη που ζουν σε θερμότερα κλίματα να επεκταθούν βορειότερα. Θηρευτές από άλλες ηπείρους, παθογόνα παράσιτα και βακτήρια ενοχοποιούνται για την κατάρρευση των αποικιών των μελισσών σε όλο τον κόσμο.

Πρόσφατα, η εξάπλωση της ασιατικής σφήκας στην Ευρώπη προκάλεσε μεγάλη ανησυχία. Αυτό το ιδιαίτερα ικανό και επιθετικό είδος είναι ο απόλυτος εξολοθρευτής. Εισβάλλει στις κυψέλες, εξολοθρεύει τις μέλισσες - κυρίως δια αποκεφαλισμού - και αρκεί μία ασιατική σφήκα για να σκοτώσει μια ολόκληρη αποικία.

Σε ό,τι αφορά στους παθογόνους οργανισμούς, οι επιστήμονες θεωρούν ότι, δεδομένου πως ανέκαθεν αυτοί υπήρχαν, το γεγονός πως τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται μεγαλύτερες απώλειες από ασθένειες, ο χαμός των μελισσών από τέτοιες αιτίες συνδέεται πιθανότατα με την αυξημένη έκθεσή τους σε φυτοφάρμακα, η οποία μπορεί να βλάψει το ανοσοποιητικό τους σύστημα.

2. Τα φυτοφάρμακα

Η ρύπανση - ιδιαίτερα από την έκθεση σε φυτοφάρμακα - αποτελεί βασική αιτία της μείωσης των επικονιαστών.

Αν και τα εντομοκτόνα είναι το είδος των φυτοφαρμάκων που ενοχοποιούνται πρώτα, ωστόσο, τα ζιζανιοκτόνα χρησιμοποιούνται πέντε φορές περισσότερο στις καλλιέργειες από τα εντομοκτόνα. Αυτοί οι δολοφόνοι ζιζανίων στοχεύουν τεράστια ποικιλία από άγρια φυτά που όμως είναι απαραίτητα στην μελισσοκομία. Η γλυφοσάτη, το διάσημο ζιζανιοκτόνο της Monsanto που βρίσκεται στο στόχαστρο των οικολογικών κινημάτων και στο επίκεντρο δικαστικών υποθέσεων για πρόκληση καρκίνου σε ανθρώπους, θεωρείται ότι μπορεί να έχει καταστροφικές επιπτώσεις και στην υγεία των μελισσών.

3. Η υπερθέρμανση

Η υπερθέρμανση του πλανήτη θεωρείται ότι είναι ένας σημαντικός παράγοντας της μείωσης των άγριων μελισσών. Μερικές άγριες μέλισσες μπορούν να επιβιώσουν μόνο σε ένα στενό εύρος θερμοκρασιών. Καθώς τα οικοσυστήματά τους θερμαίνονται, οι περιοχές όπου μπορούν να ζήσουν, στενεύουν. Για παράδειγμα, ορισμένες μπορεί να αναγκαστούν να μεταφέρουν τις απεοικίες του σε υψηλότερα υψόμετρα, όπου είναι πιο δροσερό, μειώνοντας όμως έτσι το χρόνο ζωής τους.

4. Η καταστροφή οικοτόπων

Ο τρόπος καλλιέργειας της γης συνδέεται με την πτώση της βιοποικιλότητας και την επικονίαση. Η γεωργία καταστρέφει τα μέρη που χρησιμοποιούν οι μέλισσες για να φτιάξουν τις αποικίες τους και μειώνει την ποικιλία της διατροφής τους.

Από την άλλη, ενώ αμέτρητα είδη εντόμων εξαφανίζονται σήμερα, αυτά που επιβιώνουν παίρνουν τη θέση τους, οπότε είναι απίθανο οι καλλιέργειες να σταματήσουν να επικονιάζονται σύντομα. Είδη όπως οι μπάμπουρες, η ευρωπαϊκή μέλισσα και οι κοινές μικρές μαύρες μύγες, που μπορούν να επιβιώσουν σε ένα τεράστιο εύρος θερμοκρασιών και συνθηκών, θα αποτελέσουν το κύριο είδος που επικονιάζει τις πηγές τροφίμων μας. Τουλάχιστον μέχρι να τα εξαφανίσουμε κι αυτά.

Πρόταση στον Μπόρις Τζόνσον να εκτεθούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Αθήνα το 2021, με αφορμή τους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την εθνική παλιγγενεσία απηύθυνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρώτη του συνέντευξή του σε βρετανική εφημερίδα.

Μιλώντας στον Observer ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι ζητήσει από τον Βρετανό ομόλογό του να σταλούν τα Γλυπτά του στην Ελλάδα, ως δάνειο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και από την πλευρά της η Αθήνα θα στείλει «πολύ σημαντικά αντικείμενα, τα οποία δεν έχουν βγει ποτέ από τη χώρα μας, για να εκτεθούν στο βρετανικό μουσείο».

«Η συγκυρία είναι εξαιρετική» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης προτείνοντας παράλληλα να οργανωθεί στο Βρετανικό Μουσείο αρχαιολογική έκθεση με πολύ σημαντικά αντικείμενα τα οποία θα ταξιδέψουν για πρώτη φορά από την Ελλάδα στην Αγγλία. 

«Η επιθυμία και η φιλοδοξία μας είναι να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις, έτσι ώστε η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και με αυτό τον τρόπο να μεταδώσουμε το μήνυμα της σπουδαίας και καθοριστικής συμβολής της Ελλάδας, στη διαμόρφωση του δυτικού πολιτισμού», επισήμανε ο πρωθυπουργός.

Προειδοποίησε για «χαμένη μάχη»

Η πρόταση αποτελεί ένα «πρώτο βήμα» με στόχο την οριστική επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα με τον κ. Μητσοτάκη να ξεκαθαρίζει ότι αυτή η απαίτηση παραμένει και να εκτιμάει πως «θα είναι μια χαμένη μάχη» των Βρετανών η επιμονή να μην επιστραφούν. 

«Η απαίτησή μας για επιστροφή των Γλυπτών παραμένει ακέραια. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να συνεχίσουν να δίνουν μια χαμένη μάχη. Γιατί είναι μια χαμένη μάχη. Η πίεση θα αυξάνεται διαρκώς» είπε.

«Ως μέρος της αντίληψης της προβολής της κοινής μας Ευρωπαϊκής κληρονομιάς, πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία και περισσότερη κινητικότητα» σημείωσε προσθέτοντας ότι «εάν αυτό συμβεί θα είναι μια πρώτη ρωγμή» έναντι των αντιλήψεων που αντιτίθενται εδώ και χρόνια σε αυτή την εξέλιξη.

Επίσης, υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι η Ακρόπολη είναι ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και υπό αυτή την έννοια δεν ανήκει αποκλειστικά στην Ελλάδα. Και συνέχισε λέγοντας το εξής: «Εάν πραγματικά θέλει να δει κανείς το μνημείο στην ολότητά του πρέπει να δει τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην αρχική τους θέση. Είναι ζήτημα ενότητας του μνημείου».

Στήριξη από την Γαλλία

Ο κ. Μητσοτάκης έκανε γνωστή την παραπάνω πρόταση στον Εμανουέλ Μακρόν κατά την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στο Παρίσι. Προς ικανοποίηση της ελληνικής αντιπροσωπείας η απάντηση ήταν εξαιρετικά θετική: οι Γάλλοι υποσχέθηκαν να επιστρέψουν τα ανεκτίμητα αντικείμενα και σε αντάλλαγμα να δανεισθούν ελληνικά χάλκινα αντικείμενα στο Λούβρο.

Το δημοσίευμα του Observer επισημαίνει επίσης πως «την περασμένη εβδομάδα -σε μια κίνηση που σχεδόν σίγουρα έφερε σε δύσκολη θέση τη Βρετανία- η Γαλλία ανταποκρίθηκε με απρόσμενο ενθουσιασμό στην πρόταση να επιστρέψει επίσης μέρος της ζωφόρου στην Ελλάδα». 

Τέλος, η βρετανική εφημερίδα αναφέρεται σε δημοσκόπηση του YouGov, η οποία διεξήχθη το 2014 και αποκάλυψε ότι μόλις το 23% των ερωτηθέντων επιθυμεί να παραμείνουν τα Γλυπτά στο Ηνωμένο Βασίλειο.




ΠΗΓΉ ΕΦ.ΣΥΝ.

Δεκαπλασιάστηκε -τουλάχιστον- την τελευταία δεκαετία το ενδιαφέρον των Ελλήνων παραγωγών για τη βιολογική καταπολέμηση εντομολογικών προσβολών, όπως επισήμανε μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο εντομολόγος- ερευνητής της "Bio-insecta", Παύλος Σκεντερίδης, ιδιοκτήτης του πρώτου και μοναδικού οργανωμένου εντομοτροφείου που λειτουργεί εμπορικά στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια από το 2007, με έδρα τα Νέα Σύλλατα Χαλκιδικής.

Σύμφωνα με τον κ. Σκεντερίδη, η βιολογική καταπολέμηση εντομολογικών προσβολών με τη χρήση ωφέλιμων εντόμων και ακάρεων, αντί χημικών σκευασμάτων, εφαρμόζεται τόσο στις γεωργικές καλλιέργειες, όσο και στο περιαστικό και αστικό πράσινο.

Δεν πρόκειται για κάποια "καινοτόμο και επαναστατική μέθοδο, αφού η βιολογική καταπολέμηση εντόμων στις καλλιέργειες με τη χρήση ωφέλιμων οργανισμών ήταν ήδη γνωστή και εφαρμοζόταν πριν από 2.500 χρόνια", τόνισε ο ίδιος, προσθέτοντας πως "τον 17ο και 18ο αιώνα, η Ευρώπη αριθμούσε πολύ περισσότερα εντομοτροφεία από ό,τι σήμερα".

Όπως σημείωσε, με τη μαζική στροφή στα χημικά σκευάσματα από τη δεκαετία του 1960, οι παραγωγοί "σιγά- σιγά έχασαν την εμπιστοσύνη τους στη βιολογική καταπολέμηση, αξία που όμως επανακτάται σταδιακά, είτε γιατί πρέπει είτε γιατί γίνονται αντιληπτές οι συνέπειες της χρήσης των χημικών σκευασμάτων".

Διευκρίνισε, δε, ότι "λόγω της οικονομικής κρίσης, υπάρχει μεταστροφή του κλίματος και η ελληνική γεωργία αναδιαρθρώνεται, με τους νέους αγρότες να έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία σε ό,τι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και της ποιότητας των προϊόντων που καταναλώνουν οι ίδιοι και οι πελάτες τους".

Τουλάχιστον πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι τουλάχιστον 21 τραυματίστηκαν από πυρά στα τυφλά στις πόλεις Μίντλαντ και Οντέσα στο δυτικό Τέξας χθες Σάββατο, ανέφερε η αστυνομία και μετέδωσαν αμερικανικά μέσα ενημέρωσης.

«Έχουμε τουλάχιστον 21 θύματα, 21 θύματα [τραυματισμών] από σφαίρες και τουλάχιστον πέντε νεκρούς σε αυτό το στάδιο», είπε σε δημοσιογράφους εκπρόσωπος της αστυνομίας στην πόλη Οντέσα. Δεν έκανε σαφές αν στους τραυματίες συμπεριλαμβάνει τους ανθρώπους που εξέπνευσαν.

Η αστυνομία ανέφερε μέσω Facebook ότι ο δράστης έπεσε νεκρός στον χώρο στάθμευσης ενός κινηματογράφου μούλτιπλεξ στην Οντέσα και ότι δεν υπάρχει κάποιος άλλος ένοπλος που να συνεχίζει να επιτίθεται σε πολίτες. «Όλες οι υπηρεσίες διενεργούν έρευνα για πιθανούς υπόπτους», ανέφερε, καθώς νωρίτερα είχε γίνει λόγος για δύο οπλοφόρους.

Σύμφωνα με τον δήμαρχο της γειτονικής πόλης Μίντλαντ, που ερωτήθηκε σχετικά από το τηλεοπτικό δίκτυο Fox News, τρεις αστυνομικοί είναι ανάμεσα στους τραυματίες.

«Ελπίζουμε ότι ήταν μόνο ένας ένοπλος και τον περιορίσαμε», είπε ο δήμαρχος, ο Τζέρι Μοράλες, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN. Διαβεβαίωσε πως δεν γνωρίζει τίποτε για τον ένοπλο ή τα κίνητρά του.

Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε πως ενημερώθηκε για το επεισόδιο στο Τέξας. «Μόλις ενημερώθηκα από τον υπουργό Δικαιοσύνης [Ουίλιαμ] Μπαρ για τα πυρά στο Τέξας», ανέφερε μέσω Twitter, διαβεβαιώνοντας ότι οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου και το Ομοσπονδιακό Γραφείο Έρευνας (FBI) έχουν κινητοποιηθεί «πλήρως».

Η επίθεση στο Τέξας σημειώθηκε λίγο καιρό μετά το μακελειό στο Ελ Πάσο.



ΑΠΕ

Οι πυρκαγιές στη Βραζιλία συνέχισαν να εξαπλώνονται χθες Σάββατο, ειδικά στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, παρά την κινητοποίηση του στρατού και την απαγόρευση της πρακτικής των ελεγχόμενων καύσεων σε εξωτερικούς χώρους στο μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη.

Κατά το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας (INPE), που καταγράφει την εξέλιξη των μετώπων σε πραγματικό χρόνο μέσω δορυφόρων, 3.859 νέες εστίες φωτιάς, εκ των οποίων περίπου 2.000 στον Αμαζόνιο, καταγράφηκαν την Πέμπτη και την Παρασκευή.

Την Πέμπτη, η κυβέρνηση του ακροδεξιού προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου ανακοίνωσε ότι απαγορεύει με διάταγμα την πρακτική των ελεγχόμενων καύσεων στο σύνολο της χώρας. Αλλά με νεότερο διάταγμα, που δημοσιοποιήθηκε αργά το βράδυ της Παρασκευής, η απαγόρευση περιορίστηκε στην περιοχή του Αμαζονίου όπως αυτή ορίζεται «νομικά»: στις εννέα Πολιτείες όπου εκτείνεται το τροπικό δάσος. Αλλού, θα επιτρέπεται, αλλά μόνο με άδεια των αρχών, για αγροτικές εκμεταλλεύσεις.

Από τον Ιανουάριο ως την 30ή Αυγούστου, σε όλη τη Βραζιλία καταγράφηκαν 88.816 εστίες φωτιάς, εκ των οποίων το 51,9% στον Αμαζόνιο, κάτι που συνδέεται άμεσα, κατά ειδικούς, με την κλιμάκωση της αποψίλωσης του τροπικού δάσους.

Η Βραζιλία βίωσε ακόμη χειρότερες χρονιές απ’ ό,τι φέτος όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, αλλά από το 2004, όταν άρχισε η ανάλυση της καταστροφής του δάσους σε πραγματικό χρόνο, είναι η πρώτη φορά που καταγράφονται τόσο πολλές φωτιές σε χρονιά μέτριας ξηρασίας, σημειώνουν οι ειδικοί.



ΑΠΕ