Δώδεκα χρόνια πριν, κατά τη μεταγωγή της από τον Ελεώνα της Θήβας στην Κρήτη, η Κατερίνα Γκουλιώνη βρίσκεται νεκρή στο πλοίο που τη μεταφέρει φρουρούμενη, υπό αδιευκρίνιστες μέχρι και σήμερα συνθήκες.
Σε όποια φυλακή και αν βρέθηκε, αγωνιστήκε με σθένος ενάντια στις βάναυσες πρακτικές του εγκλεισμού, φέρνοντας, μεταξύ άλλων, στο προσκήνιο το ζήτημα του κολπικού ελέγχου.
Η Κατερίνα Γκουλιώνη, μητέρα ενός παιδιού και τοξικοεξαρτημένη, συλλαμβάνεται για κατοχή ναρκωτικών και φυλακίζεται στα Διαβατά, όπου και πρωτοστατεί στις κινητοποιήσεις των κρατουμένων τον Νοέμβριο του 2008.
Με απεργία πείνας μαζί με τις συγκρατούμενές της, αλλά και δεκάδες γράμματα, υπομνήματα στο υπουργείο Δικαιοσύνης και επίσημες καταγγελίες στο Συνήγορο του Πολίτη, η Κ. Γκουλιώνη δεν σταματά να μιλά για τις τραγικές ελλείψεις του σωφρονιστικού συστήματος και τις καθημερινές αδικίες του.
Εξαιτίας της δράσης της, μεταφέρεται από τα Διαβατά στις φυλακές του Ελεώνα στη Θήβα, όπου και ξεκινάει το αγώνα της ενάντια στην κολπική εξέταση.
Κρατούμενες και μέλη της Πρωτοβουλίας για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων μιλούν για παράνομη πρακτική, η οποία εφαρμόζεται καταχρηστικά, ενώ ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Γενικών Καταστημάτων Κράτησης προβλέπει τον εξαιρετικό και περιπτωσιολογικό χαρακτήρα της σωματικής έρευνας, κατόπιν εντολής του εισαγγελέα-επόπτη, πραγματοποιούμενη μάλιστα, μόνο από γιατρό.
Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Πρόληψης Βασανιστηρίων το 2006, η πραγματοποίηση σωματικής έρευνας, πρωκτικής ή κολπικής, χαρακτηρίζεται ως δυσανάλογη σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό και μη επιτρεπτή, παρά μόνο κατ’ εξαίρεση. Παρόλα αυτά εφαρμόζεται ευρέως και μάλιστα από τους δεσμοφύλακες.
Σε μία μεταγωγή της στον Κορυδαλλό, πριν από κάποια δίκη, η Κ. Γκουλιώνη αρνείται να υποστεί κολπικό έλεγχο. Παρότι τελικά ελέγχεται με υπερηχογράφημα, παραμένει για μέρες στην απομόνωση. Επιστρέφοντας στον Ελεώνα, μοιράζεται την εμπειρία της με συγκρατούμενές της, οι οποίες ξεκινούν η μία μετά την άλλη να αρνούνται την κολπική εξέταση.
Λίγες μέρες πριν πεθάνει, η Κατερίνα γράφει με μαρκαδόρο στους τοίχους του κελιού της τα δικαιώματα των κρατουμένων, και όταν επιχειρούν να την σταματήσουν αντιδρά βίαια.
Δύο βδομάδες πριν το Εφετείο της στην Λάρισα, και ενώ η ίδια και οι οικείοι της αναμένουν την αποφυλάκισή της, αποφασίζεται και νέα εκδικητική μεταγωγή, αυτή τη φορά για την Κρήτη την 18η Μαρτίου του 2009.
Σύμφωνα με την «επίσημη» εκδοχή, η Κ. Γκουλιώνη κάθεται στα πίσω καθίσματα της τουριστικής θέσης του πλοίου, χωρίς χειροπέδες, και όταν τα ξημερώματα το πλοίο φτάνει στο λιμάνι εντοπίζεται χωρίς αισθήσεις. Καλείται ασθενοφόρο και μεταφέρεται στο νοσοκομείο «Πεπαγνή», όπου και διαπιστώνεται ο θάνατός της.Το πόρισμα του ιατροδικαστή, Μανόλη Μιχαλοδημητράκη, κάνει λόγο για χρήση ναρκωτικών, και συγκεκριμένα ηρωίνης, αναγνωρίζοντας ότι παρέμεινε για πολλές ώρες αβοήθητη σε θέση οκλαδόν.
Συγκρατούμενοί της καταγγέλλουν ότι η Κατερίνα Γκουλιώνη βρέθηκε πισθάγκωνα δεμένη και με αίματα στο πρόσωπό της.
Ο θάνατος της, μια ακόμη ανεξερεύνητη δολοφονία κρατουμένου, που χάνει τη ζωή του φρουρούμενος.
Την επομένη του θανάτου, η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων συναντά μαζί με άλλους φορείς τον Ν. Δένδια, τότε υπουργό Δικαιοσύνης:
«Στο άκουσμα της καθημερινότητας των γυναικών κρατουμένων, που είναι υποχρεωμένες να σκύβουν γυμνές μπροστά στα βλέμματα των σωφρονιστικών υπαλλήλων, προκειμένου να υποστούν κολπικό και πρωκτικό έλεγχο για να ελεγχθεί το αν φέρουν απαγορευμένα είδη, ο υπουργός έδειξε σοκαρισμένος. Μας δήλωσε ότι θα μελετήσει το θέμα.»
Η κολπική εξέταση καταργήθηκε, τουλάχιστον επίσημα, λίγο καιρό μετά το θάνατο της Κατερίνας. Το 2011, σε σχετική έκθεσή της, η Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων εξακολουθούσε να εκφράζει ανησυχίες για τον συχνό κολπικό έλεγχο που υφίσταντο οι γυναίκες, αλλά και την υποβολή ανδρών και γυναικών σε υποχρεωτική λήψη καθαρτικών, όποτε μπορούσε να υπάρχει η υποψία κατοχής ναρκωτικών.
Επιστολή της Κ. Γκουλιώνη προς τον Συνήγορο του Πολίτη (20/2/2009):
Είμαι 41 ετών σήμερα, εξαρτημένη από την ηρωίνη από τα 17 μου. Τόσα χρόνια αρρώστια και εξάρτηση από μία ουσία που αν δεν την είχα δε θα μπορούσα να είμαι όρθια για να δύναμαι να εργαστώ, για να μπορέσω να ζήσω…
Τον χειρότερο εφιάλτη, όμως, που οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν αυτονόητο συνεπακόλουθο της εξάρτησης, δεν είχα ποτέ φανταστεί ότι θα τον ζήσω έτσι όπως τον ζω και όπως καθημερινώς απειλούμαι ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να υποστώ.
Αυτό το «αυτονόητο συνεπακόλουθο της εξάρτησης», λοιπόν, είναι η φυλάκιση η οποία, ουσιαστικά σημαίνει την αιχμαλωσία και την ομηρία μου από τους δεσμοφύλακες που ελέγχουν κι επεμβαίνουν ακόμη και στα γεννητικά μου όργανα και στ’ απόκρυφα σημεία του σώματός μου.
Όποτε μπαίνω στην φυλακή είτε γιατί εισάγομαι πρώτη φορά είτε γιατί επιστρέφω από δικαστήριο είτε γιατί πήγα νοσοκομείο δέχομαι την εξής επίθεση, η οποία ονομάζεται «έρευνα»:
Η δεσμοφύλακας με υποχρεώνει να βγάλω όλα μου τα ρούχα, με βάζει να σκύψω, ν’ ανοίξω τους γλουτούς, να βήξω και παρατηρεί τον πρωκτό μου. Πολλές φορές βρίσκει ευκαιρία να παρατηρήσει γυμνό σώμα και με κοιτάει καλά καλά, μου φέρεται προσβλητικά, ειρωνικά, θρασύτατα, σα να’ μαι το τελευταίο σκουπίδι.
Μετά μου δίνουν άλλα ρούχα, από την αποθήκη τους, παράτερα και εξευτελιστικά, μου παίρνουν το σουτιέν γιατί, λέει, «απαγορεύεται» να το φοράω στην απομόνωση γιατί λέει, δήθεν μπορεί να…αυτοκτονήσω μ’ αυτό, μου δίνουν παπούτσια μεγαλύτερο μέγεθος απ’ το δικό μου και περπατάω σαν παλιάτσος και με οδηγούν στο φαρμακείο. Εκεί, με βάζουν να καθίσω σε γυναικολογική καρέκλα και η δεσμοφύλακας βάζει το δάχτυλό της στο αιδοίο μου μέσα στον κόλπο. Στην συνέχεια υποχρεούμαι να ουρήσω μπροστά στην δεσμοφύλακα για να κάνουν το ναρκωτέστ.
Μια φορά, στο χαρτί που ήταν τοποθετημένο στην γυναικολογική καρέκλα όπου μ’ έβαλαν να κάτσω είδα μία τρίχα από προηγούμενη ερευνηθείσα. Η αποστείρωση στα εργαλεία τους είναι κάτι που ενίοτε θυμούνται. Σε άλλες βάζουν διαστολείς και σκουριασμένους, πολλές φορές, τους βάζουν το δάχτυλό τους και συγχρόνως πιέζουν προς τον ορθό ή και από επάνω στη βουβωνική χώρα σε σημείο που η κρατούμενη να πονάει. Τα ειρωνικά σχόλια και τα σόκιν «αστειάκια» των δεσμοφυλάκων δεν λείπουν από το «ρεπερτόριό» τους…
Προσφάτως που αρνήθηκα την κολπική έρευνα και από τον γυναικολόγο, διότι ανεξαρτήτου μορφώσεως, ειδικεύσεως και μορφωτικού επιπέδου το να σου χώνει ο καθείς τα δάχτυλά του είναι τουλάχιστον «απρεπές», θα έλεγα, και ζητούσα υπερηχογράφημα, με απείλησαν ότι θα με δέσουν όλη νύχτα με τη χειροπέδα στο κάγκελο και αυτή την απειλή συγκεκριμένα την ξεστόμισε η δεσμοφύλακας που τελεί χρέη…νοσοκόμας στο Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελεώνα Θηβών (Κ.Κ.Γ.Ε.Θ.) Γκαβάνα Στέλα παρουσία της υπαρχιφύλακα Σαμπάνη Σωτηρίας, μου είπε πως αφού είμαι κρατούμενη πρέπει να δεχτώ την κολπική κι αυτή που δεν είναι, είναι «άλλο πράμα». Εν ολίγοις αυτό που μου είπαν και λένε είναι ότι αφού είμαι κρατούμενη πρέπει να μου κάνουν ότι θέλουν και να μην αντιδράω.
Με οδήγησαν στην υποδιευθύντρια Καφρίτσα Αγλαϊα, η οποία μου είπε πως αφού αρνούμαι την κολπική έρευνα ότι βρεθεί από ναρκωτικά στην φυλακή θα το χρεώσει σ’ εμένα και πως θα με κρατήσει πολλές ημέρες στην απομόνωση.
Όταν της ζήτησα να μου κάνει υπερηχογράφημα διότι δεν αντέχω άλλο αυτόν τον βιασμό της κολπικής μου είπε πως δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Της απάντησα ότι δεν είμαι υποχρεωμένη να πληρώνω εγώ τη δική τους ανεπάρκεια και με οδήγησαν στην απομόνωση όπου ούτως ή άλλως θα με οδηγούσαν, κάνοντας κολπική ή μη.
Στην απομόνωση με έκλεισαν σ’ εάν κελί όπου έπρεπε να χτυπάω το κουδούνι για να’ ρθει η δεσμοφύλακας να μου ανοίξει να πάω στην μία τουαλέτα που είναι κοινή για όλες τις κρατούμενες στον χώρο αυτόν και παρακολουθούμενη από κάμερα.
Την ώρα της αφόδευσης σε παρακολουθεί η δεσμοφύλακας από την κάμερα κι όταν δει τα περιττώματά σου τότε της ζητάς την άδεια να τραβήξεις καζανάκι.
Εκτός του ότι είμαι αναγκασμένη να κάνω την ανάγκη μου μπροστά σε δεσμοφύλακα είμαι υποχρεωμένη να κάνω 8 αφοδεύσεις για να με βγάλουν από την απομόνωση αλλά κι αυτό, πάλι, εξαρτάται από τις διαθέσεις τους.
Οι περισσότερες κρατούμενες αναγκάζονται να παίρνουν καθαρτικό για να επιτύχουν αυτές τις κενώσεις και αρκετές φορές είτε δεν έρχεται η δεσμοφύλακας να τους ανοίξει την πόρτα είτε είναι άλλη κρατούμενη στην τουαλέτα και στην κυριολεξία ενεργούνται επάνω τους. Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιες δεσμοφύλακες τις εξευτελίζουν γιατί ενεργήθηκαν επάνω τους ή τους λένε απειλητικά ότι «εδώ είναι Θήβα και το κουδούνι για να πας τουαλέτα θα το χτυπάς όταν έχεις μεγάλη ανάγκη», την οποιά «μεγάλη ανάγκη» την κρίνει η δεσμοφύλακας ή της λένε με δυσφορία «πάλι τουαλέτα θέλεις;» και άλλα τέτοια με ανείπωτη απανθρωπιά και σαδισμό.
Μου έχει συμβεί να μη μου ανοίγει η δεσμοφύλακας την πόρτα του κελιού για να πάω στην τουαλέτα και αναγκαζόμουν να ουρώ σε πλαστικό μπουκάλι νερού και αργότερα να έχω πρόβλημα με το έντερό μου από την συγκράτηση των κοπράνων. Στο τέλος, έφτασα στο σημείο να κλωτσάω την πόρτα του κελιού για να μου ανοίξει, να μου φέρεται προκλητικά και υποτιμητικά και επειδή την αποκάλεσα «κότα» έγραψε μία ψευδή αναφορά (η κα Δανιηλίδου Χαρίκλεια είναι η εν λόγω δεσμοφύλακας) σε συνεργασία με τον αρχιφύλακα Γαλάνη Ιωάννη που ήταν υπηρεσία εκείνη την ημέρα και σε αυτόν αναφερόταν η κα Δανιηλίδου, με πέρασαν πειθαρχικό κι ο υποτελής σε αυτούς, εισαγγελέας Πρασσάς Γεώργιος με τιμώρησε με πειθαρχική ποινή εγκλεισμού σε κελί της απομόνωσης για πέντε μέρες με, επιπροσθέτως παράνομη, στέρηση καφέ, τσιγάρου και τηλεφώνου.
Πειθαρχικό το οποίο παραγράφεται σε δυο χρόνια πράγμα που σημαίνει πως εκτός του μαρτυρίου που υπέστην δεν θα αποφυλακισθώ με υφ’ όρων απόλυση, δεν θα πάρω άδεια και οι άρρωστοι γονείς μου και η 21χρονη κόρη μου θα περιμένουν πολύ για να με δουν και να τους στηρίξω.
Όλα αυτά συνέβησαν στη γυναικεία φυλακή Κορυδαλλού, αλλά αυτοί οι κύριοι υπηρετούν σήμερα στη Θήβα όπως και ο αρχιφυλακεύων Κοράκης Παναγιώτης, ο οποίος στην εδώ απομόνωση της Θήβας μου είπε πως παρ’ όλες τις 8 κενώσεις κλπ δικαιούται «βάσει του εσωτερικού κανονισμού» να με κρατήσει έξι ημέρες στην απομόνωση. Ο εσωτερικός κανονισμός δεν γράφει κάτι τέτοιο, αντίθετα λέει πως η τριήμερη κράτηση στην απομόνωση γίνεται μ’ εντολή εισαγγελέα και παρατείνεται εφόσον έχουν βρεθεί απαγορευμένες ουσίες στο σώμα του κρατούμενου και δεν μπορούν να αφαιρεθούν…
Μπάνιο δεν μπορείς να κάνεις στην απομόνωση –ειδικό χώρο κράτησης τον ονομάζουν λες και αλλάζοντας όνομα σε κάτι παύει και η φρίκη- γιατί όταν τύχει να έχει ζεστό νερό δεν είναι εκεί η δεσμοφύλακας και όταν είναι εκεί μπορεί να σε βγάλει από το κελί για να κάνεις μπάνιο, το νερό να είναι κρύο και να επιμένει πως είναι ζεστό βγάζοντάς σε τρελή.
Όταν και αν κάνεις μπάνιο σε παρατηρεί. Έτσι, μένουμε χωρίς μπάνιο για 7 μέρες και άνω. Καφέ, νερό υποχρεούσαι να παραγγείλεις μόνο από το καφενείο της φυλακής το οποίο λειτουργεί για τους δεσμοφύλακες και δουλεύουν σε αυτό κρατούμενες. Την τελευταία φορά που κρατήθηκα στην απομόνωση πλήρωσα 20 ευρώ στο καφενείο. Με αυτά τα χρήματα μπορούσα να περάσω περίπου είκοσι μέρες αγοράζοντας καφέ, ζάχαρη κλπ ενώ τα πλήρωσα μέσα σε πέντε μέρες. Αλλά εδώ η διαχείριση των χρημάτων μας εξαρτάται από τις ορέξεις της υπηρεσίας του Κ.Κ.Γ.Ε.Θ.
Όταν λοιπόν, αποφασίσουν οι ασύδοτοι βασανιστές μας να μας βγάλουν από την απομόνωση πρέπει να περάσουμε το ίδιο μαρτύριο της σωματικής έρευνας και της κολπικής εισβολής. Αυτό το ίδιο μαρτύριο της έρευνας μπορεί ανά πάσα στιγμή να μου το κάνουν και στο θάλαμο, όπου μένω, όταν υπάρχει υπόνοια για ύπαρξη απαγορευμένων ουσιών. Μπαίνουν μέσα στο θάλαμο, μας ξυπνάνε, μας κάνουν σωματική και κολπική έρευνα, μας βγάζουν έξω από τον θάλαμο και ανακατεύουν όλα μας τα πράγματα πετώντας τα κάτω. Μετά χάνουμε πράγματα μας γιατί τα πετάνε ή τα παίρνουν και πρέπει να τακτοποιήσουμε ολόκληρο το θάλαμο για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε…
Κάποτε ήμουν άνθρωπος με όνειρα, με όρεξη για μάθηση, με κερδοφόρα επιχείρηση, με όρεξη για δημιουργία.
Σήμερα, όλος αυτός ο πόνος, η κακοποίηση, ο βιασμός του σώματος και της ψυχής που έχω υποστεί με κάνουν να ονειρεύομαι πως τους σκοτώνω όλους αυτούς που πληρώνονται για να βασανίζουν αδύναμους ανθρώπους.
Σφίγγοντας τα δόντια σιγοψιθυρίζω «και για το πείσμα σας, γουρούνια, θα αντέχω» ελπίζοντας να έρθει κάποια μέρα που θα σταμτήσουν να απλώνουν τα βρώμικα, διεστραμμένα χέρια τους επάνω σε αδύναμους ανθρώπους. Το ξέρω πως ο κόσμος δεν αλλάζει, ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΖΕΤΑΙ, όμως, φτάνει να μην αδιαφορούμε.
Ποτέ δεν πρόκειται να ξεπεράσω
τα όσα υπέστην και υπόκειμαι μεσα στη φυλακή.
Γκουλιώνη Κατερίνα
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στο TPP, σαν σήμερα το 2014 και αναδημοσιεύεται
Πηγή: thepressproject.gr
