Από το λογαριασμό του Τάκη Πολίτη στο facebook

Ο όρος Shoah, που στα σύγχρονα εβραϊκά σημαίνει «καταστροφή», άρχισε να χρησιμοποιείται συστηματικά από την δεκαετία του 1950. Προσδιορίζει ειδικά την εξόντωση των εβραίων, υιοθετώντας μια μερική ανάγνωση του ναζιστικού Ολοκαυτώματος, καθιστώντας έτσι αόρατα εκατομμύρια άλλα θύματα της ίδιας ναζιστικής δομικής βίας.

Ο σιωνισμός προκειμένου να θωρακίσει ιδεολογικά το αποικιοκρατικό δημιούργημά του, εργαλειοποίησε τον εβραϊκό πόνο, κατέστησε τη μνήμη της Shoah θεμελιώδες χαρακτηριστικό του Ισραήλ, την χρησιμοποίησε και την μετέτρεψε σε πολιτικό δόγμα, απρόσβλητο στην αμφισβήτηση και χρήσιμο στην ατιμωρησία.

Η πεποίθηση ότι η Shoah είναι το χειρότερο έγκλημα στην ιστορία της ανθρωπότητας έχει εδραιωθεί στη συλλογική συνείδηση, η αφήγησή της έχει ιεροποιηθεί, έχει αναχθεί σε απόλυτη ηθική αλήθεια. Έτσι κατασκευάστηκε μια κατ’ εξαίρεση μνήμη, η οποία επιβάλλει ιεραρχίες πένθους, μετατρέπει τις στατιστικές σε ηθική και αναδεικνύει το εβραϊκό θύμα σε απόλυτα διαχρονικό και παγκόσμιο θύμα.

Το σιωνιστικό καθεστώς σφετερίζεται τη μνήμη του ναζιστικού Ολοκαυτώματος, το ιδιοποιείται αθροίζοντας στη σιωνιστική πλευρά όλους τους εβραίους-θύματα των χιτλερικών, διαπράττει λαθροχειρία και ιεροσυλία σε βάρος της μνήμης των εβραίων θυμάτων του ναζισμού. Μόλις δύο από τα συνολικά 11 -μόνιμα και πρόσθετα- μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ισραήλ έχουν οικογενειακό ιστορικό ως θύματα -και μάλιστα με γονείς επιζώντες, όχι εξοντωθέντες- του Ολοκαυτώματος.

Η Shoah επιβάλλει μια παγίδα: την μέτρηση των φρικαλεοτήτων με βάση την αριθμητική των θυμάτων. Προτάσσει τον τεράστιο αριθμό των εβραίων που εξοντώθηκαν στα χιτλερικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και την καθιστά κατηγορηματικά την χειρότερη από οποιαδήποτε άλλη φρικαλεότητα. Αλλά η παγκόσμια ιστορία έχει -δυστυχώς- να επιδείξει πολλές φρικαλεότητες, κάποιες αριθμητικά μεγαλύτερες της Shoah, ειδικά εναντίον πληθυσμών και λαών εκτός Ευρώπης.

Στη Λατινική Αμερική, 50-90 εκατομμύρια ιθαγενείς υπολογίζεται ότι εξοντώθηκαν ποικιλοτρόπως κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας. Στις αρχές του 20ου αιώνα, στο πρώην βελγικό Κονγκό, 10-13 εκατομμύρια Αφρικανοί εκτιμάται ότι εκτελέστηκαν από το αποικιοκρατικό καθεστώς του Λεοπόλδου Β’. Το 1971, στον πόλεμο ανεξαρτησίας του Μπαγκλαντές, τρία εκατομμύρια άνθρωποι σφαγιάστηκαν από τον πακιστανικό στρατό. Ο κατάλογος είναι μεγάλος. Οι αποτιμήσεις δεν μπορεί να είναι ποσοτικές, η κάθε μια περίπτωση -του ναζιστικού Ολοκαυτώματος προφανώς συμπεριλαμβανομένου- χρήζει σεβασμού και μνήμης.

Το ναζιστικό Ολοκαύτωμα ήταν ένα ανείπωτο έγκλημα. Αλλά δεν μπορεί να λειτουργεί ως το απόλυτο κριτήριο με το οποίο κατατάσσεται το κακό και μετριέται ο πόνος. Γιατί ο ανθρώπινος πόνος ούτε μετριέται, ούτε κατατάσσεται, ούτε συγκρίνεται. Αυτό που συγκρίνεται είναι η δύναμη να διατηρείς πάντα επίκαιρο τον «δικό» σου πόνο και να μετατρέπεις σε λήθη τον πόνο του άλλου. Και αυτήν την δύναμη, αυτή την υπεροχή, την έχει ο σιωνισμός. Αλλά αυτή η διαστρέβλωση της μνήμης είναι μια άλλη, νέα μορφή βίας.

Η Γάζα επί δύο περίπου χρόνια βομβαρδίζεται και επί πέντε μήνες λιμοκτονεί. Οι κάτοικοί της καίγονται στις σκηνές τους, θάβονται ζωντανοί κάτω από τα χαλάσματα, στερούνται νερού, τροφής και φαρμάκων. Έρευνες δημοσιευμένες σε επιστημονικά περιοδικά εκτιμούν ότι συνολικά οι νεκροί, οι τραυματίες που πέθαναν στη συνέχεια και οι «αγνοούμενοι» Παλαιστίνιοι φτάνουν σε αρκετές δεκάδες χιλιάδες περισσότεροι από τις επίσημες καταγραφές. Από προχθές το Ισραήλ δρομολόγησε την «τελική λύση». Αλλά οι υποστηρικτές του σιωνισμού παρουσιάζουν τους δράστες ως θύματα, επικαλούμενοι τη μνήμη και την αριθμητική του ναζιστικού Ολοκαυτώματος.

Όμως η δομική βία δεν μετριέται με μαθηματικά. Μετριέται από την πρόθεσή της, από τον σχεδιασμό της, από το σύστημα εφαρμογής της. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στη Γάζα είναι ένα σύγχρονο ολοκαύτωμα με όλα τα χαρακτηριστικά του: δεδηλωμένη πρόθεση εξόντωσης, συστηματική απανθρωποποίηση του πληθυσμού-στόχου, υιοθέτηση πολιτικών θανάτου, εκτοπισμού και πείνας, συστημικό σχέδιο εθνοκάθαρσης, βιομηχανική εφαρμογή του σε ολόκληρο τον παλαιστινιακό πληθυσμό. Η Γάζα σήμερα δεν χρειάζεται θαλάμους αερίων. Ολόκληρη η Λωρίδα έχει μετατραπεί σε μια παγίδα θανάτου, σε έναν απέραντο μαζικό τάφο. Και αυτό που ορίζει ένα ολοκαύτωμα δεν είναι ο αριθμός των νεκρών, αλλά ο καλά μελετημένος μηχανισμός για την εξόντωση των ανεπιθύμητων πληθυσμών.

Το ολοκαύτωμα που συμβαίνει σήμερα στη Γάζα έχει μια τεράστια ποιοτική διαφορά, μια διαφορά χωρίς ιστορικό προηγούμενο: εξελίσσεται on camera, ο κόσμος ολόκληρος το παρακολουθεί καθημερινά. Ενώ το ναζιστικό καθεστώς απέκρυψε τα εγκλήματά του, η γενοκτονία στη Γάζα -παρά τις στοχευμένες δολοφονίες εκατοντάδων εργαζόμενων στα ΜΜΕ- μεταδίδεται ζωντανά. Οι κυβερνήσεις και οι λαοί του κόσμου παρακολουθούν τα παιδιά να βομβαρδίζονται και να λιμοκτονούν και δεν θέλουν, ή δεν μπορούν, να κάνουν κάτι για να σταματήσουν αυτή τη φρίκη. Αυτό το επίπεδο παγκόσμιας συνενοχής και αδυναμίας είναι πρωτοφανές. Είναι τρομακτική, αλλά ταυτόχρονα εξοργιστική, η διαπίστωση της τεράστιας δύναμης ελέγχου του σιωνισμού στα κέντρα εξουσίας -πολιτικά, επιχειρηματικά, μιντιακά- του σύγχρονου κόσμου.

Η Ευρώπη είναι αυτή που έπαιξε τον πιο καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του αποικιοκρατικού μορφώματος. Η Ευρώπη, λοιπόν, πρώτη από όλους τους άλλους, έχει την ηθική υποχρέωση να σταματήσει αυτή την γενοκτονία. Με έμπρακτα μέσα, όχι με άυλες πράξεις. Αυτοί που μέχρι χθες πεισματικά αρνιόντουσαν να αναγνωρίσουν παλαιστινιακό κράτος με τη Γάζα ως φυλακή, σήμερα υποκριτικά διαγκωνίζονται να το αναγνωρίσουν με τη Γάζα ως νεκροταφείο. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και οι λαοί -σε διαφορετικό βαθμό- είμαστε όλοι συνένοχοι για το ολοκαύτωμα της εποχής μας.

Το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής Αριστεράς διακατέχεται από σύνδρομο φοβίας απέναντι στην κατηγορία του αντισημιτισμού. Φοβούμενη -στην καλύτερη περίπτωση- μήπως μια ξεκάθαρη στάση κατά του γενοκτόνου Ισραήλ χαρακτηρισθεί ως αντισημιτισμός, υστερεί τόσο σε λόγο, όσο και πολύ περισσότερο σε έργο, κατά του σιωνιστικού κράτους. Όμως η κριτική στον σιωνισμό δεν είναι αντισημιτισμός, αντίθετα «η επιμονή ότι οι εβραίοι υποστηρίζουν εγγενώς τον σιωνισμό και το αποτρόπαιο σιωνιστικό κράτος, αυτό είναι ο πραγματικός αντισημιτισμός», αναφέρει στην διακήρυξή του το Εβραϊκό Αντισιωνιστικό Συνέδριο (Βιέννη, 13-15 Ιουνίου 2025).

Επιπλέον, η ευρωπαϊκή Αριστερά βρίσκεται σε ιδεολογική σύγχυση, δυσκολεύεται να υπερασπιστεί απροϋπόθετα -ως θα όφειλε- την ενωμένη εθνικοαπελευθερωτική ένοπλη παλαιστινιακή αντίσταση και τους ελάχιστους συμμάχους της. Δυσκολεύεται να αντιληφθεί τους αντιαποικιοκρατικούς αγώνες -ανεξάρτητα από τα πολιτικά και κοινωνικά υποκείμενα που τους διεξάγουν- ως μέρος του διεθνούς αντιιμπεριαλιστικού αγώνα. Όμως η απάντηση στο ερώτημα αν τα αντιαποικιοκρατικά κινήματα -ανεξάρτητα από την πολιτική και κοινωνική τους φυσιογνωμία- συμπεριλαμβάνονται στο παγκόσμιο επαναστατικό κίνημα, έχει ήδη δοθεί πριν από έναν αιώνα. Το 1920, στο 2ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς το σύνθημα «Προλετάριοι του κόσμου, ενωθείτε» -με πρόταση του Λένιν- επεκτάθηκε σε «Προλετάριοι και καταπιεσμένοι λαοί όλων των χωρών, ενωθείτε», ακριβώς για να δηλώνεται αυτή η συμπερίληψη.

Ο αγώνας των Παλαιστινίων είναι πρώτα από όλα αγώνας για την γη τους, την ελευθερία τους και την αξιοπρέπειά τους. Το ολοκαύτωμα που βιώνουν δεν θα τους εξαφανίσει, αντίθετα τους κάνει ψυχικά πιο δυνατούς, το έδειξαν χθες με την διαδήλωση χιλιάδων Παλαιστίνιων στους ερειπωμένους δρόμους της Γάζας. Αλλά ο αγώνας τους, είναι αγώνας και για όλους εμάς. Γιατί ένα φάντασμα πλανιέται πάλι στον ουρανό. Όμως αυτή τη φορά δεν είναι το ελπιδοφόρο φάντασμα του κομμουνισμού πάνω από την Ευρώπη, όπως έγραψαν οι Μαρξ και Ένγκελς στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο. Είναι το μαύρο φάντασμα του σιωνισμού πάνω από όλο τον κόσμο. Είναι ο φασισμός της εποχής μας. Και στον αγώνα κατά του φασισμού της εποχής μας, κατά του σιωνισμού, πρέπει να συστρατευτούμε όλοι μας -ο καθένας με τον τρόπο του- στο πλευρό των Παλαιστινίων.

Δεν γιγαντώθηκαν τυχαία οι Ναζί. Κάποιοι τους στήριξαν και οικονομικά και τεχνολογικά. Μάλιστα ένας αμερικανικός τεχνολογικός κολοσσός στήριξε το Ολοκαύτωμα των Εβραίων!

Ο Τόμας Γουότσον (Thomas J. Watson) ήταν ένας σπουδαίος - επιτυχημένος αμερικανός επιχειρηματίας και βιομήχανος που εργάστηκε ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της International Business Machines της γνωστής IBM από το 1914 έως το 1956. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, συνέβαλε στη μεταμόρφωση της IBM και την μεταμόρφωσε από μια μικρή εταιρεία, που κάποτε ήταν γνωστή ως The Computing-Tabulating-Recording Company, σε τεχνολογικό κολοσσό παγκόσμιας ακτινοβολίας. Για να γίνει αντιληπτή η καταλυτική παρουσία του Γουότσον φθάνει να σημειώσουμε πως όταν ανέλαβε, η εταιρεία είχε 1300 υπαλλήλους και ετήσια έσοδα 9 εκατομμύρια δολάρια· όταν πέθανε το 1956, η IBM είχε 72.500 υπαλλήλους και ετήσια έσοδα 897 εκατομμύρια δολάρια!

Το 2001 εκδόθηκε ένα βιβλίο με τον τίτλο: «IBM and the Holocaust»! Ο συγγραφέας του, Edwin Black, αποκάλυπτε τη σχέση του Γουότσον με τη Ναζιστική Γερμανία. Βασιζόμενο σε χιλιάδες έγγραφα από επίσημα αρχεία πολλών χωρών· το βιβλίο περιγράφει τη συμμαχία μεταξύ της IBM και του Γ’ Ράιχ. Ενώ πολλές μεγάλες αμερικανικές εταιρείες είχαν στήσει επιχειρήσεις στη Γερμανία, ακόμη και μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Χίτλερ και την γιγάντωση του ναζιστικού καθεστώτος, οι περισσότερες από αυτές διέκοψαν τους δεσμούς τους και αποχώρησαν μόλις άρχισε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος· η IBM δεν ήταν από εκείνες: συνέχισε να συνεργάζεται με τους Ναζί, οι οποίοι χρησιμοποίησαν την τεχνολογία αιχμής της για να διευκολύνουν τη διαχείριση του Ολοκαυτώματος!

Την... Τελική Λύση την έδωσε η ΙΒΜ

Η Τελική Λύση- η εξόντωση των Εβραίων της Ευρώπης- δεν ήταν μόνο τερατώδης από ανθρωπιστική άποψη αλλά επίσης τερατώδης και περίπλοκη από την επιχειρησιακή πλευρά της· απαιτούσε τη διαχείριση και τη διασταύρωση τεράστιων βάσεων δεδομένων που περιείχαν οικονομικά και ποινικά αρχεία, φυλετικά και θρησκευτικά στοιχεία. Κι αν σήμερα, 80 χρόνια μετά, κάτι τέτοιο μοιάζει με την τακτοποίηση ενός συρταριού χάρη στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στο internet, τότε η ανάλυση και διαχείριση εκείνων των δεδομένων φάνταζε σαν άθλος και μπορούσε να γίνει μόνο με ένα περίπλοκο σύστημα καρτών διάτρησης, παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποιούσαν οι Βιβλιοθήκες μέχρι πρόσφατα.

 

Η IBM- εκείνη την εποχή- ήταν ο κυρίαρχος στην τεχνολογία διαχείρισης καρτών διάτρησης και δεδομένων. Λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ναζί το 1933, ο Τόμας Γουότσον ταξίδεψε στη Γερμανία ίδρυσε μια τοπική θυγατρική εταιρεία, λειτούργησε ένα εργοστάσιο της IBM και υπέγραψε συμφωνία με τους Ναζί για να πραγματοποιήσει λεπτομερή απογραφή των «εχθρών» του Ράιχ. Η απογραφή επικεντρώθηκε στον εντοπισμό Αντικαθεστωτικών, Εβραίων, Τσιγγάνων, Ομοφυλόφιλων και άλλων ανεπιθύμητων που «φακελώθηκαν» για μελλοντική εξόντωση.

Φακέλωμα με τον ιδανικό τρόπο 

Η IBM παρείχε ένα σύστημα καρτών διάτρησης που επέτρεπε στους Ναζί να ταξινομούν εύκολα τα συγκεντρωμένα δεδομένα.
Μετά την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το 1939, και την κατάληψη της Πολωνίας από τη Γερμανία, ο Τόμας Γουότσον ενέκρινε προσωπικά αίτημα του Γ’ Ράιχ για προμήθεια με εξειδικευμένες μηχανές της IBM, που είχαν σκοπό να βοηθήσουν στη διαχείριση της κρατικής λειτουργίας της Πολωνίας και της απέλασης των Πολωνών Εβραίων. Η διαδικασία επαναλήφθηκε για κάθε χώρα που κατακτήθηκε από τους Ναζί, με την IBM να παρέχει τις τεχνολογικές δυνατότητες (κυρίως) για τον εύκολο εντοπισμό των ανεπιθύμητων.
Μετά την είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο, το 1941, η IBM προσπάθησε να διατηρήσει τις επιχειρηματικές της σχέσεις με τη Γερμανία, παρά το γεγονός ότι αποτελούσε πλέον εχθρικό κράτος για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αρχεία αποκαλύπτουν την μυστική αλληλογραφία αξιωματούχων ανώτατων τμημάτων της IBM για τη δημιουργία μιας ολλανδικής θυγατρικής εταιρείας-βιτρίνας, αντί της γερμανικής που ιδρύθηκε από τον Γουότσον στη δεκαετία του 1930, μέσω της οποίας θα μπορούσε να συνεχίσει να συνεργάζεται με τους Ναζί. Μέχρι τότε, ήταν ξεκάθαρο πως το Γ’ Ράιχ χρησιμοποιούσε την τεχνολογία της IBM και η νέα εταιρεία συνέχισε να τους παρέχει τις δυνατότητες να εντοπίζουν εύκολα Εβραίους και άλλους ανεπιθύμητους.

 

Αρχειοθέτηση του θανάτου...

Η IBM του Τόμας Γουότσον έκανε το Ολοκαύτωμα τεχνοκρατικά διαχειρίσιμο για τους Ναζί παρέχοντάς τους τα μέσα για να διαχειρίζονται και να αρχειοθετούν αυτό το έγκλημα που σημάδεψε την ανθρωπότητα. Χάρη στην IBM, οι Γερμανοί μπορούσαν να παρακολουθούν και να καταγράφουν εκατομμύρια θύματά τους καταγράφοντας από τις διευθύνσεις του σπιτιού και της εργασίας τους, μέχρι ημερομηνίες της σύλληψης, της μεταφοράς και της τελικής εξόντωσής τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Οι υπηρεσίες της IBM συνεχίστηκαν απρόσκοπτα και στα στρατόπεδα θανάτου, για τα οποία δημιούργησε μάλιστα ειδικούς κωδικούς όπως το Camp Code 001 για το Άουσβιτς και το 002 για το Buchenwald. Ο Κωδικός φυλακισμένου 8 ήταν για Εβραίους και ο 11 για Τσιγγάνους. Ο Κωδικός Κατάστασης 5 σήμαινε εκτέλεση με εντολή και ο Κωδικός Κατάστασης 6 ήταν για θάνατο στον θάλαμο αερίων. Τα διασωθέντα αρχεία περιλαμβάνουν κάρτες διάτρησης που διατηρούνταν από τους στατιστικολόγους που με τη σειρά τους αναφέρονταν στον ηγέτη των SS Χάινριχ Χίμλερ και τον Άντολφ Άιχμαν, τον αξιωματικό των SS που ήταν υπεύθυνος για την ομαλή λειτουργία του Ολοκαυτώματος!

Σήμερα, η IBM είναι ο μεγαλύτερος οργανισμός βιομηχανικής έρευνας στον κόσμο, με 19 ερευνητικές εγκαταστάσεις σε δεκάδες χώρες. Η κεφαλαιοποίηση της αγοράς της IBM αποτιμήθηκε σε πάνω από 153 δισεκατομμύρια δολάρια τον Μάιο του 2024. Παρά τη σχετική πτώση της στον τομέα της τεχνολογίας, η IBM παραμένει η 7η μεγαλύτερη εταιρεία τεχνολογίας σε έσοδα και 67η μεγαλύτερη εταιρεία συνολικά σε έσοδα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ποιος θυμάται σήμερα το Ολοκαύτωμα; Άλλωστε οι νέοι, οι γεννημένοι από το 1990 μέχρι και τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000 (Gen - Z) στις ΗΠΑ έχουν σχεδόν καθολική άγνοια για το τί συνέβη στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και το χειρότερο: το 11% όσων δήλωσαν γνώστες της γενοκτονίας από τους Ναζί, θεωρούν ότι οι Εβραίοι ευθύνονται για το Ολοκαύτωμα!
Κέρδος αισχρόν βαρύ κειμήλιον… και σιγά μην έχει τέτοιες ευαισθησίες μια πολυεθνική εταιρεία σαν την IBM…

Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει την αποζημίωση για τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος παγκοσμίως σε 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια τον επόμενο χρόνο.

Σε δήλωση του ιδρύματος, που χειρίζεται αξιώσεις για λογαριασμό Εβραίων που έπεσαν θύματα της ναζιστική εποχή, αναφέρεται ότι αποφασίστηκε να καταβληθούν 888,9 εκατομμύρια δολάρια για την παροχή κατ’ οίκον φροντίδας και υποστήριξης σε ευάλωτα θύματα του Ολοκαυτώματος, μετά από διαπραγματεύσεις με το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών.

Επιπλέον, όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, σύμφωνα με τη Διάσκεψη για τις υλικές αξιώσεις που διεκδικούν οι Εβραίοι κατά της Γερμανίας (Conference on Jewish Material Claims Against Germany), σημειώθηκε αύξηση 175 εκατομμυρίων δολαρίων σε συμβολικές πληρωμές προς το ταμείο Hurtship Fund που συνδράμει 128.000 επιζώντες του Ολοκαυτώματος παγκοσμίως.

Στην ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας σημειώνεται επίσης ότι το σύνολο των 1,4 δισ. δολαρίων θα καταβληθεί μέσω διαφόρων σχεδίων και προγραμμάτων.

Η Γούπι Γκόλντμπεργκ απομακρύνθηκε προσωρινά από το «The View» έπειτα από τα αμφιλεγόμενα σχόλια που έκανε για το Ολοκαύτωμα κατά τη διάρκεια του καθημερινού talk show της.

Ο πρόεδρος του ABC News, Κιμ Γκόντγουιν, έκανε την ανακοίνωση σε υπόμνημα που εστάλη στο προσωπικό το βράδυ της Τρίτης, αναφέρει το THR.

«Με άμεση ισχύ, αποβάλλω τη Γούπι Γκόλντμπεργκ για δύο εβδομάδες για τα εσφαλμένα και οδυνηρά σχόλιά της» έγραψε ο Κιμ Γκόντγουιν.

«Ενώ η Γούπι ζήτησε συγγνώμη, της ζήτησα να αφιερώσει χρόνο για να σκεφτεί και να μάθει για τον αντίκτυπο των σχολίων της. Ολόκληρος ο οργανισμός ABC News στέκεται αλληλέγγυος στους Εβραίους συναδέλφους, τους φίλους, την οικογένεια και τις κοινότητες μας» τόνισε.

«Αυτές οι αποφάσεις δεν είναι ποτέ εύκολες, αλλά απαραίτητες» πρόσθεσε. «Μόλις την περασμένη εβδομάδα παρατηρούσα ότι η κουλτούρα στο ABC News είναι δυναμική, ευγενική, χωρίς αποκλεισμούς, με σεβασμό και διαφάνεια. Τα σχόλια της Γούπι δεν ευθυγραμμίζονται με αυτές τις αξίες» πρόσθεσε.

«Η Γκόλντμπεργκ έκανε τα σχόλιά της κατά τη διάρκεια συζήτησης σχετικά με την απαγόρευση του βιβλίου κόμικ «Maus» με θέμα το Ολοκαύτωμα από το πρόγραμμα σπουδών και τις σχολικές βιβλιοθήκες σε πολιτείες των ΗΠΑ.

«Ας είμαστε ειλικρινείς για αυτό γιατί το Ολοκαύτωμα δεν έχει να κάνει με τη φυλή. Δεν είναι θέμα φυλής. Δεν είναι θέμα φυλής. Πρόκειται για την κτηνωδία ανθρώπου προς άνθρωπο» είπε η ηθοποιός και παρουσιάστρια του talk show.

«Αλλά πρόκειται για λευκούς υπέρμαχους της υπεροχής που διώκουν τους Εβραίους» αντέτεινε η συμπαρουσιάστριά της, Άνα Ναβάρο.

«Αλλά αυτές είναι δύο λευκές ομάδες ανθρώπων!» απάντησε η Γκόλντμπεργκ. «Ας μιλήσουμε για αυτό που είναι. Είναι το πώς συμπεριφέρονται οι άνθρωποι ο ένας στον άλλον. Δεν έχει σημασία αν είστε μαύροι ή λευκοί, Εβραίοι, είναι ο ένας προς τον άλλον».

Μετά την εκπομπή, η Γκόλντμπεργ ζήτησε συγγνώμη μέσω του Twitter.

Ακολούθησε η συγγνώμη της ηθοποιού κατά τη διάρκεια της εκπομπής της Τρίτης, δηλώνοντας ότι «έκανε λάθος».

«Το Ολοκαύτωμα αφορά πράγματι τη φυλή, επειδή ο Χίτλερ και οι Ναζί θεωρούσαν τους Εβραίους κατώτερη φυλή» είπε. «Τώρα, οι λέξεις έχουν σημασία και οι δικές μου δεν αποτελούν εξαίρεση. Μετανιώνω για τα σχόλιά μου και έκανα λάθος. Στέκομαι επίσης πλάι στους Εβραίους» ανέφερε.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Στις 20 Ιανουαρίου 1942 υψηλόβαθμα στελέχη των ναζί οργάνωσαν την εξόντωση των Εβραίων της Ευρώπης στη Βάνζεε, την «Τελική Λύση». Μια ημερομηνία που άλλαξε τον ρου της ιστορίας.

Στις 2 Αυγούστου του 1944 εξοντώθηκαν 4.300 Ρομά στο στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Σήμερα όμως αρκετά θύματα «αποκτούν» και πάλι φωνή. «Αγαπητή Μπανέτλα», έγραφε η Μαργκαρέτε Μπάμπεργκερ στην αδελφή της στο Βερολίνο, «θα πρέπει να σου πω ότι τα δύο μικρότερα παιδιά μου δεν βρίσκονται πια στη ζωή». Το γράμμα έφθασε στον προορισμό του «ξεγλιστρώντας» από τους φρουρούς του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου, όπου κρατούνταν η οικογένεια Μπάμπεργκερ. Οι γονείς επέζησαν, τα παιδιά όχι.

Στον διαδικτυακό τόπο "Voices of the Victims” («Φωνές των Θυμάτων») οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν το χειρόγραφο γράμμα ή να το ακούσουν σε γερμανικά, αγγλικά και ρομ. Επιστήμονες από πολλές ευρωπαϊκές χώρες συγκέντρωσαν, υπό τον συντονισμό της ιστορικού Καρόλα Φινγκς, γράμματα και μαρτυρίες διωχθέντων της μειονότητας από συνολικά 20 χώρες.

Το ιδιαίτερο στοιχείο της ιστοσελίδας είναι ότι φιλοξενεί μαρτυρίες όχι θυτών, αλλά των ίδιων των Ρομά, δηλώνει στην DW η Καρόλα Φινγκς από το τμήμα έρευνας Ρομ στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Τα κείμενα γράφτηκαν είτε κατά της διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, είτε λίγο μετά το τέλος του, όταν επιζώντες ή συγγενείς θυμάτων κατέθεταν στη δικαιοσύνη για τα εγκλήματα κατά της μειονότητας σε μια προσπάθεια να δικαστούν οι υπαίτιοι.

Άουσβιτς-Μπιρκενάου: Δολοφονία γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων

Όπως τα παιδιά της Μαργκαρέτε Μπάμπεργκερ έτσι και οι περισσότεροι έγκλειστοι πέθαναν από πείνα, ασθένειες και βία. Σύμφωνα με την ιστορικό, την νύχτα της 2ας προς την 3η Αυγούστου η εξόντωση των Ρομά «έφθασε στο αποκορύφωμά» της. Τα SS αποφάσισαν να διαλύσουν το τμήμα των Ρομά στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου και εξόντωσαν 4.300 ανθρώπους που ούρλιαζαν και εκλιπαρούσαν. Αρκετές δεκαετίες αργότερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέσπισε τις 2 Αυγούστου ως Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά.

Μια νύχτα με φεγγάρι του 1944 έχασε τη ζωή της στους θαλάμους αερίων η κόρη της Ζίλι Σμιντ, η τετράχρονη Γκρέτελ. Μαζί της θανατώθηκαν ο παππούς, η γιαγιά, η θεία και όλα τα αδέλφια της.

Όπως και οι υπόλοιποι κρατούμενοι ικανοί να εργαστούν η Ζίλι Σμιτ είχε μεταφερθεί λίγο νωρίτερα για δουλειά σε άλλο σημείο του αχανούς στρατοπέδου. Όταν επέστρεψε και έτρεξε να αγκαλιάσει τους δικούς της, ο γιατρός του στρατοπέδου και μέλος των SS Γιόζεφ Μένγκελε την χαστούκισε και την έστειλε πίσω στο τραίνο: «Μου έσωσε τη ζωή, αλλά δεν μου έκανε χάρη», έλεγε αργότερα μετά η Ζίλι Σμιντ.

Από το ορφανοτροφείο στο Άουσβιτς

Οι ναζί πήραν από την Φρανσίσκα Κουρτς τα τέσσερα παιδιά της και τα έβαλαν σε ορφανοτροφείο της καθολικής εκκλησίας από όπου και αναχώρησαν προς άγνωστη κατεύθυνση. Το 1946 η μητέρα πληροφορήθηκε από την αστυνομία ότι τα παιδιά βρίσκονται στο Άουσβιτς. Όταν ρώτησε «μα τι θέλουν ακόμα από τα παιδιά μου;» της απάντησαν κοφτά: «εξόντωση».

Από τα συνολικά 39 παιδιά Ρομά στο ορφανοτροφείο Άγιος Ιωσήφ επέζησαν μόλις τέσσερα. Η Καθολική Εκκλησία δεν τα προστάτεψε. Σε αντίθεση, λέει η Καρόλα Φινγκς, υπάρχουν περιπτώσεις στην υπό γερμανικό έλεγχο Γιουγκοσλαβία ή τα υπό γερμανική κατοχή εδάφη της Σοβιετικής Ένωσης, στις οποίες μουσουλμανικές κοινότητες διέσωσαν Ρομά από μια μεταφορά στα στρατόπεδα εξόντωσης.

Για πολλές δεκαετίες οι Γερμανοί αρνούνταν τη γενοκτονία. Μεταπολεμικά θύτες εξακολουθούσαν να καταγράφουν στις εγκληματολογικές υπηρεσίες τους Ρομά με ρατσιστικά κριτήρια που ορίστηκαν από τους ναζί.

Η ιστορικός Καρόλα Φινγκς ήταν μέλος της Ανεξάρτητης Επιτροπής Αντι-αθιγγανισμού. Εκτός από την αναγνώριση της γενοκτονίας από το γερμανικό κράτος το 1982, πιστεύει ότι θα πρέπει να καταβληθούν αποζημιώσεις. Και μάλιστα όχι μόνο στη Γερμανία: «Αυτό αφορά Ρομά που έζησαν κυρίως στην ανατολική Ευρώπη και αποκλείστηκαν μετά τον πόλεμο από κάθε είδους αποζημίωση».

Αντρέα Γκρούναου

Πηγή: dw.com

Μέσα σε ένα διήμερο η βοιωτική γη ποτίστηκε από το αίμα των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας που ακόμα και σήμερα, 76 χρόνια μετά, ο χρόνος δεν στάθηκε ικανός να σβήσει ή να απαλύνει τις μνήμες.

Στην παγκόσμια ιστορία το έγκλημα στο Δίστομο είναι ιδιαίτερα γνωστό, δίπλα του όμως στον απόηχο του ολοκαυτώματος του Διστόμου, ακριβώς την επόμενη μέρα, έγινε και το ολοκαύτωμα στο Καλάμι Βοιωτίας.

Από αφιερώματα που έχουμε ήδη παρουσιάσει στο ert.gr, σταχυολογήσαμε όσα στοιχεία είναι χρήσιμα για την υπενθύμιση των εγκλημάτων αυτών. Ξεκινώντας από το Δίστομο, πρέπει να πούμε ότι η ναζιστική θηριωδία στοίχισε 218 ανθρώπινες ζωές, στις 10 Ιουνίου 1944. Όμως κανείς δεν ξέχασε, κανείς δεν έχει δικαίωμα να ξεχάσει τι έγινε, γιατί έγινε και ποιοι το έκαναν. Όπως κάθε χρόνο ο Δήμος οργανώνει πολυήμερες εκδηλώσεις τιμής και μνήμης.

Πρέπει να τονίσουμε ότι ακόμα και αν κάποιος δεν έχει μπορέσει να τις παρακολουθήσει, στο Δίστομο υπάρχει και λειτουργεί μουσείο θυμάτων του ναζισμού, το οποίο μπορεί να αποτελέσει τόπο επίσκεψης σε οποιαδήποτε άλλη ευκαιρία.
Το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού βρίσκεται στην είσοδο της κωμόπολης του Διστόμου, απέναντι & διαγώνια από το Δημαρχείο με ομαλή και άνετη πρόσβαση. Διαμορφώθηκε το 2005, στο χώρο του παλιού Δημοτικού Σχολείου και ο μέσος όρος επισκέψεων ανά μήνα είναι τα 150 άτομα.

Στην είσοδο δεσπόζει η φωτογραφία της Διστομίτισας Μαρίας Παντίσκα (απεβίωσε στις 16/3/2009 σε ηλικία 84 ετών), διάσημης από τη δημοσίευσή της στο περιοδικό LIFE, αρ. τ. 10 στις 27-11-1944.

Ο συνολικός χώρος του, που ανέρχεται σε 200 περίπου τ.μ.χωρίζεται σε δύο επίπεδα. Στον πρώτο όροφο είναι αναρτημένες σε ειδική αίθουσα, οι φωτογραφίες όλων των θυμάτων, καθώς και ειδικός χώρος φωτογραφίας του οστεοφυλακίου, που βρίσκεται ατόφιο στο ειδικό Μαυσωλείο στο λόφο Κάναλες του Διστόμου. Στον προθάλαμο, υπάρχει ιστορικό υλικό εφημερίδων και περιοδικών εκδόσεων της εποχής με άρθρα φωτογραφίες και ντοκουμέντα.

Όπως αναφέρει ο Δήμος Διστόμου – Αράχωβας – Αντίκυρας, ο Διστομίτης Στάθης Σταθάς, με την ευκαιρία κυκλοφορίας τριπτύχου για τα πενηντάχρονα της σφαγής του Διστόμου, το 1994, έγραφε:

ΙΣΤΟΡΙΚΟ -Σάββατο 10 Ιουνίου 1944

Τα νέα από το μέτωπο ήταν καλά.
Ξημέρωνε μια ακόμα μέρα εργασίας και ελπίδας. Η μέρα της λευτεριάς και της ειρήνης κοντοζύγωνε. Τέσσερις μέρες πριν, στις 6 Ιουνίου, οι σύμμαχοι είχαν αποβιβαστεί στη Νορμανδία. Οι Γερμανοί κατακτητές βλέποντας να φτάνει το τέλος της αυτοκρατορίας τους καταλαμβάνονται από αμόκ καταστροφής. Βγάζουν διαταγές γενοκτονίας.
«Ένας Γερμανός σκοτωμένος – πενήντα Έλληνες, δέκα Γερμανοί – ένα χωριό».

Ήθελαν να τρομοκρατήσουν τους κατοίκους ώστε να πάψουν να ενισχύουν τις οργανωμένες ανταρτικές ομάδες που δρούσαν στην περιοχή. Έτσι στα πλαίσια των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων εκείνο το φοβερό πρωινό μια φάλαγγα επτά αυτοκινήτων με Γερμανούς στρατιώτες (2ος λόχος του 2ου τάγματος του 7ου Συντάγματος της 1ης Μεραρχίας των Ες – Ες με έδρα την Λιβαδειά), ξεκίνησε από τη Λιβαδειά με κατεύθυνση προς το Δίστομο. Από αυτά τα δύο πρώτα που προπορεύονταν αρκετά, ήταν ελληνικά επιταγμένα, γεμάτα με Γερμανούς στρατιώτες ντυμένους μαυραγορίτες. Αυτοί θα πρωτοκτυπούσαν τους αντάρτες που ανύποπτοι θα πλησίαζαν τα αυτοκίνητα και θα ενισχύονταν από τη δύναμη που θα ακολουθούσε.

Από τον Καρακόλιθο και μετά σκορπούν το θάνατο. Σκοτώνουν πέντε και συλλαμβάνουν σαν ομήρους δώδεκα αγρότες ενώ θέριζαν.»
Τα ιστορικά δρώμενα σύμφωνα με τις μέχρι τώρα διασταυρωμένες πληροφορίες έχουν ως εξής: Στη διασταύρωση Διστόμου – Αράχωβας συναντιούνται με άλλα 60 αυτοκίνητα γεμάτα Γερμανούς στρατιώτες που έρχονταν από την Άμφισσα με κατεύθυνση προς το Δίστομο.

Μπαίνουν στο Δίστομο αφού ανταλλάσσουν και διασταυρώνουν τις πληροφορίες τους. Οι κάτοικοι είναι ανυποψίαστοι. Βλέποντας όμως τους ομήρους ανησυχούν. Η φάλαγγα ήταν πρωτόφαντα μεγάλη. O επικεφαλής των Γερμανών, δε δέχεται τη συνάντηση που ζητούν ο Πρόεδρος της κοινότητας, Χαράλαμπος Κίνιας και ο παπάς τον χωριού Σωτήρης Ζήσης από τους οποίους και παλιότερα ζητούσε πληροφορίες για τις κινήσεις των ανταρτών στην περιοχή αλλά δεν μπορούσε να αποσπάσει πληροφορίες.

Στη συνέχεια τοποθετούνται στα υψώματα γύρω από το χωριό φυλάκια για τον έλεγχο και εκφοβισμό ενώ ανακοινώνουν ότι όποιος δεν κλειστεί στα σπίτι του και φύγει θα θεωρηθεί αντάρτης και θα εκτελείται επί τόπου.

Κατορθώνουν με διάφορους εκφοβισμούς και τους πράκτορές τους και συγκεντρώνουν πληροφορίες ότι στο κοντινό Στείρι κινούνται οι αντάρτες της περιοχής και ένα τμήμα της αυτοκινητοπομπής μαζί με τους «μαυραγορίτες» ξεκινά για το Στείρι. Λίγο πριν από το Στείρι πέφτουν σε ενέδρα των ανταρτών που στρατοπέδευαν στην περιοχή και ενημερώθηκαν για την έλευση των ναζιστικών δυνάμεων στην περιοχή.

Ακολουθεί μάχη και σκοτώνονται ο Έλληνας οδηγός του προπορευόμενου πολιτικού οχήματος και τραυματίζεται ο βαθμοφόρος Τεό. Μετά από σχετικά σύντομη μάχη με ακαθόριστες απώλειες εκατέρωθεν, η πομπή επιστρέφει στο Δίστομο και εκεί ο Τεό αποβιώνει. Έξαλλος ο επικεφαλής λοχαγός Λάουτενμπαχ, αναλαμβάνει την επιχείρηση αντιποίνων και σύσσωμη η δύναμη των Ναζιτικών δυνάμεων επιπίπτει επί των αμάχων κατοίκων του χωριού, εκτελώντας την διαταγή της πλήρους εξόντωσης.

Σφαγή

Κι εδώ αρχίζει η τραγωδία του Διστόμου.

Οι κάτοικοι, όσοι δεν κατάφεραν να διαφύγουν νωρίτερα από το Διάσκελο, τη μόνη αφύλακτη διάβαση, κλείνονται έντρομοι στα σπίτια τους.
Τους έρημους δρόμους του χωριου διατρέχουν εξαγριωμένοι στρατιώτες με εφ’ όπλου λόγχη.
Μπαίνουν στα σπίτια, σκοτώνουν, καίνε, σφάζουν ότι βρίσκουν στο διάβα τους. Γέροι, γριές, γυναίκες ακόμα και βρέφη λίγων ημερών πέρασαν από τον ίδιο τρομακτικό Γολγοθά. Γίδια, πρόβατα, άλογα, σκυλιά… ότι ζωντανό κινείται, εξολοθρεύεται.

«Απαίσιοι ακούγονται οι θρήνοι και οι οιμωγές αυτών που ξεψυχούν. Νέοι Ηρώδεις οι εκπολιτιστές του Χίτλερ μακελεύουν τα παιδάκια του Διστόμου».

Ο Στάθης Σταθάς συνεχίζει: «Στο Δίστομο έγιναν αυτά. Θα γίνονταν κι άλλα. Μα ήρθε η νύχτα και οι δολοφόνοι φοβήθηκαν και έφυγαν.
Τώρα στο χωριό απλώνεται η γαλήνη του Νεκροταφείου για πολλή ώρα. Μα σιγά – σιγά ξύπνησε το Δίστομο. Και τότε ακούστηκαν οι θρήνοι των παιδιών που έρημα κλαίγαν τους γονείς τους και οι γόοι των γερόντων.
Ακούγονταν ακόμη και κάποια παράξενα γέλια και τραγούδια αυτών που παρεφρόνησαν, μπροστά στη φρίκη που έζησαν.

Μέσα στη νύχτα μικρά παιδιά πήραν τους σκοτεινούς δρόμους προσπαθώντας να φτάσουν στα κοντινά χωριά. ‘Ενα καραβάνι παιδιών που γύρευε ένα ανθρώπινο χέρι για να σκουπίσει τα δάκρυα από τα μουτράκια τους και να δώσει απάντηση στο ερωτηματικό: Γιατί τους σκότωσαν;»

Από το βιβλίο του Γιάννη Μπασδέκη «ΔΙΣΤΟΜΟ», μεταφέρουμε εν συντομία τις κάτωθι πληροφορίες: «Οι βιαιότητες συνεχίστηκαν τις επόμενες ημέρες με ιδιαίτερη αγριότητα όπου οι Χιτλερικοί πλιατσικολόγησαν ότι είχε απομείνει όρθιο. Στις 26 Ιουνίου επανέρχονται με αποκορύφωμα τον ομαδικό βιασμό μιας 50χρονης τυφλής και πνευματικά ανάπηρης γυναίκας αφού την χτυπούν στο πρόσωπο με τον υποκόπανο σπάζοντάς της τα δόντια και αναίσθητη όπως είναι, ξεσπούν επάνω της, το βρώμικο σαρκικό πάθος τους».

Ο Στάθης Σταθάς συνεχίζει: «Αποτελεί κατάπτυστο γεγονός για τον πολιτισμό εκείνων που φιλοδόξησαν να κυβερνήσουν τον κόσμο και που κατέδειξε ότι ο μέχρι σήμερα πολιτισμός καμιά εν γένει επίδραση δεν είχε στις εγκληματικές ψυχές τους» (Νυρεμβέργη).

Μετά τον πόλεμο και την ήττα των Γερμανών, ο Διοικητής των Γερμανικών δυνάμεων που διέπραξαν το πανανθρώπινο έγκλημα του Διστόμου Χάνς Ζάμπελ συνελήφθη στο Παρίσι και εκδόθηκε από τις Γαλλικές αρχές στην Ελλάδα, ενώ όμως ήταν προφυλακισμένος και επρόκειτο να προσαχθεί σε δίκη ζητήθηκε απο την Κυβέρνηση της τότε Δ. Γερμανίας και εστάλη σ’ αυτή, όπου σύμφωνα με πληροφορίες παραμένει σήμερα ελεύθερος».

Το Καλάμι Βοιωτίας

Mία ημέρα μετά το Ολοκαύτωμα στο Δίστομο (10/6/1944), ακολούθησαν τα γεγονότα στο Καλάμι Βοιωτίας. Ήταν 11 Ιουνίου 1944 και οι ναζί σφαγείς του Διστόμου, αφού «το είχαν γλεντήσει» το βράδυ στη Λιβαδειά, αποφασίζουν να κάνουν μπλόκο κοντά στο χωριό Καλάμι και συγκεντρώνουν 26 άτομα.

Τους ξεχώρισαν άνδρες και γυναίκες και τους εκτέλεσαν. Μετά πέταξαν μέσα σε ένα σπίτι τα πτώματα και έβαλαν φωτιά για να τα απανθρακώσουν.

«Πιστοί» στις «συνήθειές» τους το έριξαν στο πλιάτσικο. Τίποτα δεν γλίτωσε, ζώα, ρούχα, σπαρτά, κότες, ακόμα και η αποθήκη του Ερυθρού Σταυρού λεηλατήθηκε. Οι άρπαγες τα φόρτωσαν σε φορτηγά και έφυγαν.
Το Καλάμι πλήρωσε με 26 ζωές, με δύο τραυματίες και με λεηλασία τουλάχιστον 20 σπιτιών, τη μανία των χιτλερικών αποβρασμάτων.

Oι ναζί εκτέλεσαν τους: Άκ. Σλατινόπουλο, Παναγιού Σλατινοπούλου, Ευαγγελία Σλατινοπούλου, Άπ. Σλατινόπουλο το και αβάπτιστο κοριτσάκι του Σλατινοπούλου, Σπυρ. Νάκο, Βάγια Νάκου, Αγγελική Νάκου, Άπ. Νάκο, Αννα Νάκου, Μόρφω Κυρίτση, Δήμητρα Κυρίτση και άλλους.

Όπως διαπιστώθηκε, στο Δίστομο και στο Καλάμι οι αξιωματικοί των ναζί ήταν: ο στρατιωτικός Διοικητής Λεβαδείας Ταγματάρχης των S.S. Stuzmau Afeohrer Rickert, ο Φρούραρχος Λεβαδείας Γερμανός υπολοχαγός των S.S. Ober Sturmpeyhrer Zabel, ο Γερμανός λοχαγός των S.S. Λεβαδείας Hauptstuzmpmfuhrer Copenfer, ο διοικητής της Γκεσταπό Λεβαδείας ανθυπολοχαγός Sekre Karl Kaze Paar, ο υποδιοικητής της G.F.P. Λεβαδείας επιλοχίας Rellwebel Willy Jannis και η διερμηνέας του Franlein Johanna.

Ένα λιτό μνημείο στην άκρη του δρόμου, κρατάει τη μνήμη ζωντανή.

Επιμέλεια αφιερώματος & φωτο από το Καλάμι: Νάσος Μπράτσος


πηγή ΕΡΤ

Ήταν 17 Οκτωβρίου 1941 και οι άνδρες από εφήβους έως ηλικιωμένους, έπεφταν νεκροί από τις σφαίρες των ναζί στα Άνω και Κάτω Κερδύλια του Δήμου Αμφίπολης, κοντά στις Σέρρες.

Τα σπίτια πυρπολήθηκαν και ήταν στα πλαίσια αντιποίνων για τη δράση ανταρτών στην περιοχή. Αν και ως προς τον αριθμό των θυμάτων εμφανίζονται μικρές αποκλίσεις, το Ελληνικό Εθνικό Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου αναφέρεται ότι οι νεκροί ήταν 222, ενώ αργότερα η λίστα έφτασε τους 230, καθώς προστέθηκαν και θύματα που ήταν ετεροδημότες και είχαν χάσει τη ζωή τους στα γεγονότα.

Παρά τις ανακρίσεις που προηγήθηκαν, οι Γερμανοί δεν μπόρεσαν να συγκεντρώσουν επαρκείς αποδείξεις για τη στήριξη του τοπικού πληθυσμού, προς τις ανταρτικές δυνάμεις.

Αργότερα σημειώθηκε ένα περιστατικό όπου εντοπίστηκε χωρικός που είχε έρθει σε επαφή με αντάρτες και κατά την ανάκρισή του έδωσε ονόματα ανταρτών και συνεργατών τους από τα Κερδύλια. Στην επιδρομή όσοι δεν εκτελέστηκαν, βάσει του σχεδίου των Γερμανών, τους ανατέθηκε η ταφή των νεκρών.

Στις 2 Νοεμβρίου η γερμανική διοίκηση της Θεσσαλονίκης, ανακοίνωσε τα ακόλουθα: «Εις τα βουνά δυτικώς του Στρυμόνος δρα από εβδομάδων μία κομμουνιστική συμμορία απαρτιζόμενη από κατοίκους των πέριξ χωρίων και επιδιδόμενη εις την ληστείαν των πλουσίων χωρικών της περιοχής όπως προσποριστεί χρηματικά μέσα, τη σύλληψιν Ελλήνων αστυνομικών προς αφαίρεση των όπλων των και δι’ αυτών τον φόνον Γερμανών στρατιωτών.

Περί τα τέλη Σεπτεμβρίου εδολοφονήθησαν εις θέσιν Λαχανά 2 Γερμανοί στρατιώται και προ ημερών εγένετο απόπειρα εναντίον του γερμανικού στρατού, με αποτέλεσμα το φόνο δύο Γερμανών ναυτών και τον βαρύ τραυματισμόν ενός άλλου εις Καλόκαστρον. Εν συνεχεία διά των παρά του γερμανικού στρατού ληφθέντων μέτρων κατεστράφησαν παρ’ αυτού τα χωριά Ανω και Κάτω Κερδύλλια, οι κάτοικοι των οποίων αποδεδειγμένως ανήκον εις την εν λόγω συμμορία τροφοδοτούντες και υποστηρίζοντες ταύτην παντοιοτρόπως».

Την ευθύνη για το έγκλημα είχαν δύο λόχοι του 220ου Τάγματος Σκαπανέων της Βέρμαχτ με δύναμη 250 ανδρών και επικεφαλής τους ήταν Βέντλερ (Wendler) και Σράινερ Σράινερ.

Στα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια σε δίκες για τα γεγονότα αυτά, διατυπώθηκαν από πρόσωπα που είχαν συνεργαστεί ανοιχτά με τους Γερμανούς, κατηγορίες που έριχναν τις ευθύνες για το Ολοκαύτωμα στη δράση κομμουνιστών ανταρτών. Αντίστοιχες απόπειρες είχαν καταγραφεί και σε άλλες περιπτώσεις, όπως πχ στο Ολοκαύτωμα στο Χορτιάτη.

Το ολοκαύτωμα των Κερδυλίων θεωρείται η πρώτη ομαδική εκτέλεση αμάχων από τα στρατεύματα κατοχής στην Βόρεια Ελλάδα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η κοινότητα Νέων Κερδυλίων χαρακτηρίστηκε ως μαρτυρική με το Προεδρικό Διάταγμα 393/7-12-1998.

Το νέο χωριό (τα Άνω και Κάτω Κερδύλια που πυρπολήθηκαν δεν ξανακατοικήθηκαν) χτίστηκε το 1950 με την αρωγή της πολιτείας, που έχτισε σπίτια για το μέλη των οικογενειών των θυμάτων.

ΠΗΓΗ: ΕΡΤ

Πέρασαν 75 χρόνια από το ολοκαύτωμα που υπέστη η ηρωική περιοχή των Ανωγείων από τους ναζί.

Από την ιστοσελίδα του Δήμου Ανωγείων μεταφέρουμε την ιστορική αναδρομή.

Τα τρία Ολοκαυτώματα

Τ΄ Ανώγεια λόγω της θέσης τους, στις απόκρημνες πλαγιές του Ψηλορείτη και του  αδούλωτου φρονήματος των κατοίκων τους, βρέθηκαν πάντοτε στην πρώτη γραμμή των απελευθερωτικών αγώνων των Κρητικών απέναντι σε οποιονδήποτε κατακτητή.

Κατακτήθηκαν από τους Τούρκους  το 1648 και στη συνέχεια ήταν βακουφικό (μοναστηριακό) χωριό, αφιερωμένο στα τζαμιά της Βαλιδέ Σουλτάνας, ενώ παράλληλα αποτέλεσαν σημαντικό επαναστατικό κέντρο.

Το Μάιο του 1822, στη θέση Σκλαβόκαμπος  Μαλεβιζίου, οι Ανωγειανοί νίκησαν τους Τούρκους, με αρχηγό τους το Βασίλη Σμπώκο. Το γεγονός αυτό, έγινε η αφορμή και στις 14 Ιουλίου του 1822, ο Σερίφ Πασάς που βρήκε το χωριό ερημωμένο από τους  κατοίκους του, οι οποίοι πολεμούσαν  στη Μεσσαρά, το λεηλάτησε και το έκαψε.

Αυτό ήταν το πρώτο ολοκαύτωμα των Ανωγείων και έμελλε να ακολουθήσουν άλλα δύο. Λίγο πριν από την επανάσταση του 1866, έγινε στα Ανώγεια η συνέλευση για την εκλογή αντιπροσώπων των οπλαρχηγών της Ανατολικής Κρήτης. Την ίδια χρονιά, τρεις Ανωγειανοί άνηκαν στους πεσόντες του ολοκαυτώματος του Αρκαδίου, με το οποίο ηρωικά αποκρούστηκε η απόπειρα κατάληψής του από τον Σερίζ πασά.

Το 1867 ο Ομέρ πασάς κατέλαβε τ’ Ανώγεια και το Νοέμβριο του ίδιου έτους ο Ρεσίζ πασάς προέβη στο ολοκαύτωμα του χωριού για δεύτερη φορά, μόλις 45 χρόνια μετά από το πρώτο ολοκαύτωμα.

Οι κάτοικοι των Ανωγείων έλαβαν, ακόμα, μέρος στις επαναστάσεις του 1878 και του 1897 αλλά και στο Μακεδονικό και στον Ηπειρωτικό Αγώνα.

Μετά το Ολοκαύτωμα

Κατά το Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο οι Ανωγειανοί πήραν μέρος, από τους πρώτους, στην αντίσταση κατά των Ναζί κατακτητών με τη δημιουργία ένοπλων ομάδων σε συνεργασία με το Συμμαχικό Αρχηγείο Μέσης Ανατολής και έχοντας επικεφαλής τον Ιωάννη Δραμουντάνη (Στεφανογιάννη) ο οποίος και εκτελέστηκε από τους Ναζί, στις 12 Φεβρουαρίου 1944

Κορυφαίο γεγονός της αντίστασης του αγωνιζόμενου λαού των Ανωγείων, υπήρξε η καταστροφή και ισοπέδωση του χωριού τον Αύγουστο του 1944.  Το 3ο ολοκαύτωμα των Ανωγείων  άρχισε τη 13η Αυγούστου και κράτησε μέχρι το τέλος του ίδιου μήνα. Στο Αρμί, την κεντρική πλατεία του χωριού βρίσκεται εγχάρακτη η διαταγή του Γερμανού στρατηγού φρουράρχου Κρήτης.

«…Επειδή η πόλις των Ανωγείων είναι κέντρον της αγγλικής κατασκοπίας εν Κρήτη και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν το φόνο του λοχία φρουράρχου Γενί-Γκαβέ και της υπ’ αυτόν φρουράς και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν το σαμποτάζ της Δαμάστας, επειδή εις Ανώγεια ευρίσκουν άσυλον και προστασίαν οι αντάρται των διαφόρων ομάδων αντιστάσεως και επειδή εκ των Ανωγείων διήλθον και οι απαγωγείς με τον στρατηγόν Φον Κράιπε χρησιμοποιήσαντες ως σταθμόν διακομιδής τα Ανώγεια, διατάσσομεν την ΙΣΟΠΕΔΩΣΙΝ τούτων και την εκτέλεσιν παντός άρρενος Ανωγειανού όστις ήθελεν ευρεθεί εντός του χωρίου και πέριξ αυτού εις απόστασιν ενός χιλιομέτρου.»

Χανιά 13-8-44 0 Στρατηγός Διοικητής Φρουρίου Κρήτης X. ΜΙΛΛΕΡ

Η εξουδετέρωση και σύλληψη του αναφερόμενου στη διαταγή φρούραρχου Γενί-Καβέ και της φρουράς του (8 άτομα) πραγματοποιήθηκε την 7-8-1944 στην περιοχή Σφακάκι Ανωγείων, από ενδεκαμελή ομάδα του εφεδρικού Ε.Λ.Α.Σ. To σαμποτάζ της Δαμάστας πραγματοποιήθηκε το πρωί της 8-8-1944, στον κεντρικό τότε αμαξωτό δρόμο της Κρήτης και σε μικρή απόσταση δυτικά του χωριού Δαμάστα από ομάδα ανταρτών της Ε.Α.Ο. «O ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ» και είχε σαν αποτέλεσμα την ισοπέδωση και του χωριού Δαμάστα και την εκτέλεση των αντρών που πιάστηκαν σ’ αυτό από τους Γερμανούς.

Μετά την έκδοση της διαταγής που προαναφέραμε, Γερμανοί στρατιώτες, πραγματοποιούν την κύκλωση των Ανωγείων, την 13-8-1941 και αρχίζουν το μακάβριο έργο των εκτελέσεων, της λεηλασίας και της καταστροφής, αφού πρώτα απομάκρυναν τα γυναικόπαιδα που βρέθηκαν μέσα σ’ αυτά, μαζί με ελάχιστους ανίκανους γέροντες. To σύνολο των αντρών και αγοριών είχαν καταφύγει στα λημέρια των ανταρτών και στις δυσπρόσιτες χαράδρες και σπηλιές του Ψηλορείτη.

Μεγάλο μέρος του άμαχου πληθυσμού των Ανωγείων βρήκε, επίσης, καταφύγιο στα γύρω χωριά της περιοχής και σε χωριά της επαρχίας Μαλεβιζίου όπου κατάφερε να επιβιώσει χάρις στην έμπρακτη αλληλεγγύη των κατοίκων τους,  οι οποίοι φιλοξένησαν κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες ολόκληρες οικογένεια ακόμα και για χρόνια.

Τα Ανώγεια ανήκουν σήμερα στο Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων & Χωριών, «Ελληνικά Ολοκαυτώματα».

Eπίσης στην ιστοσελίδα του Δήμου Ανωγείων, μπορείτε να διαβάσετε ενδιαφέρουσες εισηγήσεις για τα τρία ολοκαυτώματα.

Ο Δήμος Ανωγείων σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης και την Π.Ε. Ρεθύμνου παρουσιάζει και φέτος τις Πολιτιστικές Εκδηλώσεις «Πέτρας Πολιτισμός 2019».

Το φετινό πρόγραμμα το οποίο έχει ξεκινήσει από τον Ιούλιο και διαρκεί έως και τον Σεπτέμβριο, περιλαμβάνει σειρά εκδηλώσεων που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων με αποκορύφωμα τις εκδηλώσεις μνήμης για την 75η Επέτειο του Ολοκαυτώματος των Ανωγείων, από τους Ναζί, στις 13 Αυγούστου 1944.

Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις «Πέτρας Πολιτισμός» πραγματοποιούνται με την ευθύνη της πολιτιστικής επιτροπής του Δήμου και τη συνεργασία των Πολιτιστικών Συλλόγων Ανωγείων και Σεισάρχων, του Σκακιστικό Όμιλου Ανωγείων και του Π.Σ «Ιδαίοι», τα Υακίνθεια και την ομάδα «ΑνωγειαΝέοι-Νέες».

Στοχεύουν να αναδείξουν τις πανανθρώπινες και παραδοσιακές αξίες, την αντίσταση στο φασισμό και στο ρατσισμό, την εναντίωση στο πόλεμο, την ανάδειξη του πολιτισμού, μέσα από τη συμμετοχή και την συνεργασία όλων των φορέων της κοινωνίας.



πηγή: / ΕΡΤ /Επιμέλεια αφιερώματος Νάσος Μπράτσος /

Ζωντανεύουν μνήμες στο μαρτυρικό Κομμένο της Άρτας, λίγες ημέρες πριν την αποφράδα επέτειο της 16ης Αυγούστου 1943, όταν οι στρατιώτες της γερμανικής Βέρμαχτ το έπνιξαν στο αίμα και το μετέτρεψαν σε στάχτη, δολοφονώντας κυριολεκτικά 317 αθώους και ανυπεράσπιστους κατοίκους, μεταξύ των οποίων 36 βρέφη και νήπια ηλικίας τεσσάρων μηνών έως πέντε χρονών.

Όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα του ο Μορφωτικός Σύλλογος Κομμένου: «Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία Artifactory υλοποιεί με την υποστήριξη του Δήμου Νικολάου Σκουφά και τη συμμετοχή του Μορφωτικού Συλλόγου Κομμένου από τις 12 έως τις 18 Αυγούστου 2019 στο Κομμένο την κατασκήνωση μελέτης “Remember ! Act –Art” στο πλαίσιο του έργου «Ελεύθεροι –Δεν υπάρχει Μέλλον χωρίς Μνήμη» (FREE –no FutuRE without remembrance) το οποίο είναι συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της Δράσης 4, «Ευρωπαϊκή Μνήμη του Προγράμματος Ευρώπη για τους πολίτες».

Οι 9 εταίροι του προγράμματος από 5 χώρες είναι ο Δήμος του Μιλάνου, η κοινωνική συνεταιριστική Cooperativa sociale Tempo per l’infanzia, η ANED (Εθνική ένωση των απελαθέντων στα ναζιστικά στρατόπεδα, η ANPI, το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, από την Αλβανία η οργάνωση Dora Et Pajtimit, και το Ινστιτούτο Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών σπουδών ISSH , από την Αυστρία η βιεννέζικη πολιτιστική κολεκτίβα TWOF2 + DAS COLLECTIV από την Κροατία η αστική μη κερδοσκοπική KUMS – SKWHAT και από την Ελλάδα η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ARTIFACTORY».

Επίσης γίνεται γνωστό ότι: «Στο πρόγραμμα θα συμμετέχουν νέοι από την Ιταλία, την Αλβανία και την Ελλάδα, οι οποίοι θα έρθουν σε επαφή με τους επιζήσαντες της σφαγής του Κομμένου με την βοήθεια του Δημήτρη Βλαχοπάνου, του Ηλία Λάμπρη και άλλων μελών της κοινότητας , και με τα νεότερα μέλη της κοινότητας μέσω του Μορφωτικού Συλλόγου. Θα προσφέρουν την βοήθεια τους στην οργάνωση των εκδηλώσεων μνήμης και θα συμμετέχουν σε εργαστήρια με σκοπό να παρουσιάσουν μια παράσταση στο δημόσιο χώρο που θα παρουσιαστεί στις 16 Αυγούστου και θα συνδέεται με τη διατήρηση της μνήμης της ναζιστικής δολοφονίας στο Κομμένο σαν μια προσπάθεια διεύρυνσης του αντίκτυπου της εκδήλωσης με διεθνή δημοσιότητα και καλλιτεχνική απόδοση.

Η Artifactory καλεί όποιον-αν ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στα εργαστήρια για την παράσταση να δηλώσει συμμετοχή στο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. μέχρι την Δευτέρα 12 Αυγούστου που θα ξεκινήσουν τα εργαστήρια. Επιμελήτρια των εργαστηρίων είναι η Βέρα Ιόνα Παπαδοπούλου εικαστική καλλιτέχνης, που δραστηριοποιείται στην performance art και στον κινηματογράφο.

Τα εργαστήρια θα ξεκινήσουν στις 12 Αυγούστου και θα ολοκληρωθούν στις 16 με την παρουσίαση του δρώμενου.

To «FREE Ελεύθεροι –Δεν υπάρχει Μέλλον χωρίς Μνήμη» θα εφαρμόσει μονοπάτια ενεργού συμμετοχής στα κοινά για τους πολίτες, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και το κοινό. Οι στόχοι του είναι: πολιτιστικοί και ιστορικοί – να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη των ιστορικών γεγονότων και την ικανότητα να διαβάσουμε κριτικά τι συμβαίνει στο παρόν, προκειμένου να διαμορφωθούν ερμηνευτικές υποθέσεις του σύγχρονου κόσμου, κοινωνικοί και εκπαιδευτικοί στόχοι – να αναπτυχθούν μαθησιακές διαδρομές ξεκινώντας από την άμεση εμπειρία και να ενισχυθεί η αίσθηση της συμμετοχής και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά.

To FREE έχει επίσης ως στόχο να δημιουργήσει ένα δίκτυο που εργάζεται για τη μνήμη ως κοινότητα, από διαφορετικά θέματα με διαφορετικά εργαλεία, δεξιότητες και δραστηριότητες.

Στις εκδηλώσεις του προγράμματος έχει συμμετάσχει τον προηγούμενο Μάιο ο εθελοντής της Artifactory Δημήτρης Λάμπρου, από την περιοχή της Άρτας με την υποστήριξη της επιχορήγησης STEP του European Cultural Foundation και της Compagnia di San Paolo. Επισκέφθηκε μαζί με αντιπροσωπεία των Ιταλών εταίρων την 74η επέτειο από την απελευθέρωση του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Μαουτχάουζεν, μια επίσκεψη που οργανώνει κάθε χρόνο η ιταλική ένωση πρώην απελαθέντων σε ναζιστικά στρατόπεδα (ANED) για πάνω από 800 Ιταλούς μαθητές και φοιτητές. Στο ταξίδι αυτό παρακολούθησε την τελετή και την επίσκεψη σε τόπους της μνήμης, μαζί με μαθητές και φοιτητές από την Ιταλία. Την εμπειρία του θα παρουσιάσει στην διεθνή κατασκήνωση εργασίας (workcamp) στο Κομμένο, τον Αύγουστο».



πηγή / ΕΡΤ/ Νάσος Μπράτσος /