Καθώς το Ισραήλ συνεχίζει το αιματοκύλισμα στη Γάζα, όπου αναμένεται περαιτέρω κλιμάκωση μετά την έγκριση του σχέδιο καθολικής κατάληψης της πόλης της Γάζας, κινητοποιήσεις προγραμματίζονται την Κυριακή (24/08) σε όλη τη χώρα, ενάντια στη συνεχιζόμενη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού.
Οι συγκεντρώσεις είναι προγραμματισμένες για το απόγευμα της Κυριακής στην Αθήνα, στην πλατεία Συντάγματος, στις 8 μ.μ. και στη Θεσσαλονίκη στον Λευκό Πύργο, στις 11 π.μ.
Δεκάδες άλλες περιοχές της Ελλάδας οργανώνουν τις δικές τους κινητοποιήσεις, με τη λίστα να ανανεώνεται διαρκώς:
Στην Αλεξανδρούπολη, στις 8 μ.μ. στον Φάρο
Στο Αργοστόλι, στις 8 μ.μ., στην κεντρική πλατεία
Στον Βόλο, στις 7.30 μ.μ. στην πλατεία Ελευθερίας
Στα Γιάννενα, στις 7 μ.μ. στο Εργατικό Κέντρο
Στα Γρεβενά, στις 8μ.μ. στην κεντρική πλατεία
Στην Ικαρία, στις 8 μ.μ. στην πλατεία του Ευδήλου
Στην Ιτέα, στις 8 μ.μ. στον Μόλο
Στην Καλαμάτα, στο λιμάνι στις 8 μ.μ., (μνημείο αφανούς Ναύτη)
Στην Καστοριά, στις 12 μ.μ. στην αντιπεριφέρεια
Στην Κέρκυρα, στις 8 μ.μ., στο Πεντοφάναρο
Στην Κεφαλονιά, στις 8 μ.μ. στην κεντρική πλατεία Αργοστολίου
Στην Κοζάνη, στις 7 μ.μ. στην κεντρική πλατεία
Στη Λαμία, στις 7 μ.μ. στην παραλία του Αγίου Παντελεήμονα, στα Καμένα Βούρλα
Στη Λάρισα, στις 8 μ.μ. στην κεντρική πλατεία
Στη Λέσβο, στις 8 μ.μ. στην πλατεία Σαπφούς
Στη Λιβαδειά, στις 8 μ.μ. στην Κρύα (μπροστά στο Νερόμυλο)
Στη Σάμο, στις 8 μ.μ. στο Βαθύ, στην πλατεία Πυθαγόρα
Στους Φούρνους, στις 8 μ.μ. στην πλατεία Φούρνων
Σε καλέσματα έχουν προχωρήσει μέχρι στιγμής το ΠΑΜΕ, εργατικά συνδικάτα και φορείς που καλούν «όλους τους εργαζόμενους, όλα τα Συνδικάτα, τις Ομοσπονδίες και τα Εργατικά Κέντρα σε μαζικό ξεσηκωμό. Να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να μπει τέλος στο έγκλημα!».
Η ανακοίνωση του ΠΑΜΕ
«Το ΠΑΜΕ και εκατοντάδες Συνδικάτα, Ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα σε όλη τη χώρα, συνεχίζουμε μαχητικά τον αγώνα για να σταματήσει η γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης. Είμαστε στο πλευρό όλων όσων σήμερα παρά τις συλλήψεις, τις διώξεις και την άγρια καταστολή, αντιστέκονται μέσα στη καρδιά του κτήνους μέσα στο δολοφονικό κράτος του Ισραήλ, ενάντια στη γενοκτονία του Παλαιστινιακού λαού.
Οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους 60.000 οι οποίοι είναι κυρίως παιδιά. Πλέον αυξάνεται όλο και περισσότερο ο αριθμός των παιδιών και των αμάχων που πεθαίνουν από την πείνα. Τώρα η οργή μας, η πρέπει να γίνει δύναμη αγώνα για να εκφραστεί η ανθρωπιά. Τώρα πρέπει να δυναμώσει ο αγώνας ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ενάντια στη συμμετοχή της χώρας μας σε αυτόν.
Οι τελευταίες εξελίξεις με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του Ισραήλ για καθολική κατοχή της Γάζας καταρρίπτουν κάθε επιχείρημα περί «δικαιώματος στην αυτοάμυνα» του Ισραήλ, ενώ εξελίσσεται η κατοχή, ο εκτοπισμός και ο αφανισμός του Παλαιστινιακού λαού.
Η σφαγή του λαού της Παλαιστίνης, οι παγίδες θανάτου στα κέντρα διανομής «φαγητού» υπηρετούν τους σχεδιασμούς, των ΗΠΑ του ΝΑΤΟ και της ΕΕ για την λεγόμενη «Νέα Μέση Ανατολή» για να γίνει η νέα μοιρασιά στη λεία, στο φυσικό και ορυκτό πλούτο, τους εμπορικούς δρόμους και τον έλεγχο της περιοχής, θυσιάζοντας χιλιάδες γυναικόπαιδα, με την απόλυτη κτηνωδία! Είναι προκλητικό, να παρουσιάζονται ως «ανθρωπιστές» τα ιμπεριαλιστικά κράτη όπως η Γαλλία, η Βρετανία, η Γερμανία κ.α την ώρα που μαζί με τις ΗΠΑ διεξάγουν από κοινού με το Ισραήλ αυτό το πόλεμο προμηθεύοντας εδώ και 2 χρόνια το Ισραήλ με κάθε είδους μέσο και οπλισμό. Πλέον δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι το κράτος δολοφόνος κάνει τη βρώμικη δουλειά για τα συμφέροντα όλων αυτών των δυνάμεων στη περιοχή.
Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει μεγάλη ευθύνη για τη στήριξη στο κράτος δολοφόνο και των πολεμικών σχεδιασμών. Από κοινού με την πρεσβεία του Ισραήλ επιχειρούν να ξεπλύνουν τα εγκλήματα,τον πραγματικό σκοπό αυτού του πολέμου, αυτής της γενοκτονίας, να καταστείλουν κάθε αντίδραση κάθε έκφραση αλληλεγγύης στον λαό της Παλαιστίνης στο όνομα του «αντισημιτισμού». Τους ενοχλεί η μαζική έκφραση αλληλεγγύης προς το Παλαιστινιακό λαό. Τους ενοχλεί το περιεχόμενο των διαδηλώσεων, των ίδιων των διεκδικήσεων που προβάλλονται με κάθε τρόπο από Συνδικάτα και μαζικούς φορείς σε όλη τη χώρα.
Τα κόμματα που στηρίζουν την «στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ» το ΝΑΤΟ και την πολιτική των ΗΠΑ – ΕΕ, που στηρίζουν και ψηφίζουν τους προϋπολογισμούς της πολεμικής προετοιμασίας έχουν «λερωμένα τα χέρια τους» και πρέπει να καταδικαστούν .
Αυτές τις ώρες κανένας δε μπορεί να σιωπήσει, καθένας πρέπει να διαλέξει πλευρά. Για αυτό πρέπει οι εργαζόμενοι να καταδικάσουν τις συνδικαλιστικές δυνάμεις μέσα στη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ, που υιοθετούν τα «γελοία» επιχειρήματα των κυβερνήσεων και του κράτους δολοφόνου, που 2 χρόνια τώρα έχουν βάλει το «χεράκι» τους για να μην κλιμακωθεί ο αγώνας ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την γενοκτονία της Παλαιστίνης.
Η ιστορία έχει μια σωστή πλευρά, με την Παλαιστίνη ως τη Λευτεριά!
Τώρα είναι η ώρα της μεγαλύτερης κινητοποίησης. Καλούμε όλους τους εργαζόμενους, όλα τα Συνδικάτα, τις Ομοσπονδίες και τα Εργατικά Κέντρα σε μαζικό ξεσηκωμό. Να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να μπει τέλος στο έγκλημα!
Απαιτούμε:
Να σταματήσει τώρα κάθε επιχείρηση που στόχο έχει την κατοχή της Λωρίδας της Γάζας
Να ανοίξουν τώρα όλες οι δίοδοι για να περάσει η απαραίτητη ανθρωπιστική βοήθεια.
Αναγνώριση του Παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ.
Καμία οικονομική, πολιτική, στρατιωτική συνεργασία και στήριξη στο κράτος δολοφόνο του Ισραήλ
Ένα ηχηρό «όχι στο όνομά μας» στέλνει το κίνημα αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακό λαό προς την ελληνική κυβέρνηση, το Ισραήλ και τη Δύση μέσα από τις σημερινές μεγάλες κινητοποιήσεις που πραγματοποιούνται σε περισσότερα από εκατό σημεία σε όλη τη χώρα.
Το κάλεσμα του March To Gaza, BDS Greece και της Παλαιστινιακής Παροικίας στην Ελλάδα έχει ήδη βρει πάνδημη και συγκινητική ανταπόκριση για την πραγματοποίηση συγκεντρώσεων «σε κάθε πόλη, σε κάθε νησί, σε κάθε τουριστικό προορισμό».
Κεντρικό αίτημα να σταματήσει η γενοκτονία και να σταματήσει η κυβέρνηση να στηρίζει τα σχέδια Νετανιάχου για ολοκληρωτική κατοχή της Γάζας και εξόντωση του παλαιστινιακού λαού.
Όλα αυτά την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλέξει για ακόμη μια φορά να ταχθεί στο πλευρό του γενοκτόνου πρωθυπουργού, προωθώντας την καταστολή της αλληλεγγύης και κραδαίνοντας ως απειλή την εφαρμογή του αντιρατσιστικού νόμου. Στο πλαίσιο, μάλιστα, της προσπάθειες να διαχειριστεί η οργή της κοινής γνώμης, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε, χθες, υποκριτικά πως η Ελλάδα έριξε από αέρος 8,5 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Από τη Σαμοθράκη έως τη Φοινικούντα
«H 10η Αυγούστου είναι η πιο έμπρακτη απάντηση στην Ελληνική Κυβέρνηση που επιμένει να συνεργάζεται με το γενοκτονικό κράτος, χωρίς καμία ντροπή, την ώρα, που όπως φαίνεται και από τον χάρτη, η χώρα μας στέκεται στο πλευρό της Παλαιστίνης και απαιτεί άμεσα την διακοπή κάθε συμμαχίας» αναφέρει με νόημα το March to Gaza και υπογραμμίζει «Όπου κι αν βρισκόμαστε, σε κάθε χωριό, κάθε πλατεία, κάθε νησί, κάθε σοκάκι, κάθε πόλη, κάθε δρόμο, κάθε βουνό, φωνάζουμε για το δίκιο και την Παλαιστίνη. Δεν ανεχόμαστε υποστηρικτές της γενοκτονίας στη χώρα και τα νησιά μας – δεν ανεχόμαστε να γίνεται η γενοκτονία στο όνομα μας. Όλος ο κόσμος θα μάθει πως η ελληνική κυβέρνηση είναι μόνη της και όλοι οι υπόλοιποι υψώνουμε τη σημαία της αλληλεγγύης και στεκόμαστε αταλάντευτα στο πλευρό της Παλαιστίνης. Λευτεριά.»
Οι περισσότερες κινητοποιήσεις είναι προγραμματισμένες για τις 7 το απόγευμα, ενώ στην Αθήνα θα πραγματοποιηθεί μεγάλο συλλαλητήριο στις 8 το βράδυ, στην πλατεία Συντάγματος.
Τους δικούς της χάρτες για τα Θαλάσσια Πάρκα εξέδωσε σήμερα Σάββατο (2.8.2025) η Τουρκία, ως απάντηση στα ελληνικά Θαλάσσια Πάρκα που είχε ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης πριν λίγες εβδομάδες.
Το Κέντρο Ναυτικού Δικαίου της Τουρκίας εξέδωσε, σύμφωνα με τον ανταποκριτή του ΣΚΑΙ, στην Κωνσταντινούπολη Μανώλη Κωστίδη, τον τουρκικό χάρτη για τα θαλάσσια πάρκα. Στον χάρτη φαίνεται πως το θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο εκτείνεται έξω από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας δυτικά της Ίμβρου και Τενέδου, μεταξύ Σαμοθράκης και Λήμνου.
Στην Ανατολική Μεσόγειο το Θαλάσσιο Πάρκο αποκλείει το Καστελόριζο, καθώς ξεκινάει βορειοανατολικά της Ρόδου και φτάνει μέχρι και στα ανοιχτά του Κόλπου της Αττάλειας.
Με τους σημερινούς χάρτες η Τουρκία κορυφώνει την ένταση, καθώς κάνει πράξη τις απειλές της δημιουργώντας δικά της θαλάσσια πάρκα σχεδόν ενάμιση μήνα αφότου ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε τη δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο.
Τα θαλάσσια πάρκα της Τουρκία
Η Τουρκία έχει αντιδράσει έντονα στην απόφαση για τα Θαλάσσια Πάρκα της Ελλάδας σημειώνοντας πως πρόκειται για μια προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να διαταράξει το status quo.
Μάλιστα, το τουρκικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του τότε είχε αναφέρει ότι «τις προσεχείς ημέρες η Τουρκία θα ανακοινώσει τα σχέδιά της για την προστασία του περιβάλλοντος στις θαλάσσιες περιοχές της».
Την Πέμπτη 19-6-2025 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δημοσίευσε δύο νέες Αποφάσεις που αφορούν 39 ασυνόδευτα παιδιά καταδικάζοντας την Ελλάδα για επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις εις βάρος τους. Με τις δύο νέες αυτές Αποφάσεις (Μ.Υ. και λοιποί κατά Ελλάδας, αριθμ. πρ. 51980/19 και 5 ακόμη υποθέσεις και A.I. και λοιποί κατά Ελλάδας, αριθμ. πρ. 11588/20 και δύο ακόμη υποθέσεις), το Δικαστήριο εξέτασε από κοινού 6 και 3 προσφυγές αντίστοιχα, που είχαν υποβληθεί για τις περιπτώσεις συνολικά 39 ανηλίκων, καταδικάζοντας την Ελλάδα για παραβιάσεις των άρθρων 3 και 5 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Οι υποθέσεις υποστηρίχθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου από τις οργανώσεις Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) και Equal Rights Beyond Borders και η υπόθεση Μ.Υ. και λοιποί κατά Ελλάδας (αριθμ. πρ. 51980/19) από τις δικηγόρους Δήμητρα Λιναρδάκη, Ελένη Σπαθανά, Νικολάια Τριανταφύλλου.
Σε κοινή τους ανακοίνωση, οι τρεις οργανώσεις (Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), Equal Rights Beyond Borders), εξηγούν τι αφορούν οι υποθέσεις που εξέτασε το ΕΔΔΑ:
«Η πρώτη Απόφαση αφορά τη μη παροχή επαρκών συνθηκών υποδοχής, συμπεριλαμβανομένου του μη ορισμού Επιτρόπου και της παρατεταμένης κράτησης τους ή/και θέσης τους σε «προστατευτική φύλαξη» σε αστυνομικά κρατητήρια, το ΠΡΟΚΕΚΑ Αμυγδαλέζας και το ΚΥΤ Μαλακάσας, σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα μεταξύ 2019 και 2020, για συνολικό αριθμό 36 ασυνόδευτων παιδιών.
Ειδικότερα και σε ό,τι αφορά την κράτηση των ασυνόδευτων παιδιών ή/και τη θέση τους σε προστατευτική φύλαξη, το Δικαστήριο έκρινε ότι το σύνολο των 36 ανηλίκων κρατήθηκαν σε συνθήκες που συνιστούν απάνθρωπη ή/και ταπεινωτική μεταχείριση κατά παράβαση του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ σε Αστυνομικά Τμήματα, στο ΠΡΟΚΕΚΑ της Αμυγδαλέζας και στο -νεοϊδρυθέν τότε – ΚΥΤ Μαλακάσας. To Δικαστήριο διαπίστωσε επιπλέον ότι το ίδιο το μέτρο (κράτηση/προστατευτική φύλαξη) δεν ήταν σύμφωνο με τις εγγυήσεις της Σύμβασης και ότι οι ανήλικοι δεν είχαν στη διάθεση τους αποτελεσματικό ένδικο μέσο για να αμφισβητήσουν την κράτηση τους.
Περαιτέρω, το Δικαστήριο διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 3 ΕΣΔΑ λόγω της μη παροχής κατάλληλων για την ηλικία τους συνθηκών υποδοχής στην περίπτωση των ασυνόδευτων παιδιών οι οποίοι πριν την κράτηση/προστατευτική φύλαξη είχαν διαμείνει στη λεγόμενη ασφαλή ζώνη του ΚΥΤ Σάμου, στον άτυπο καταυλισμό πέριξ του ΚΥΤ Μόριας, και σε άλλους χώρους, όπως σε αρματαγωγό πλοίο στο λιμάνι της Μυτιλήνης, χωρίς να έχει οριστεί Επίτροπος και σε ακατάλληλες συνθήκες ή παρέμεναν άστεγα. Το Δικαστήριο υπογράμμισε δε, κατά περίπτωση, τις καθυστερήσεις στην καταγραφή ή/και την εσφαλμένη καταγραφή χωρίς δική τους υπαιτιότητα και τη μη πρόσβαση στο άσυλο και σημείωσε ότι «οι προσφεύγοντες παρέμειναν σε επισφαλή κατάσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα, αφού αφέθηκαν να φροντίζουν τον εαυτό τους σε μια ξένη χώρα και να ζητούν βοήθεια από αγνώστους, ΜΚΟ και, τελικά, από το Δικαστήριο, παρά το νεαρό της ηλικίας τους και την ιδιαίτερη κατάσταση ανασφάλειας και ευαλωτότητας στην οποία, όπως έχει διαπιστωθεί από το Δικαστήριο, είναι γνωστό ότι ζουν οι αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα» (παρ. 15). Υπενθυμίζεται ότι το Δικαστήριο, με Απόφαση του Ιανουαρίου του 2024 (O.R. κατά Ελλάδας, αριθμ. πρ. 24650/19), είχε και πάλι καταδικάσει την Ελλάδα για απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση ασυνόδευτου παιδιού, που είχε αφεθεί να επιβιώσει μόνος τους σε ένα περιβάλλον εντελώς ακατάλληλο για ανηλίκους – άστεγος για σχεδόν 6 μήνες – και σε απαράδεκτα επισφαλείς συνθήκες, δεδομένης της ιδιότητάς του ως αιτούντα άσυλο και ασυνόδευτου ανηλίκου.
Με τη δεύτερη Απόφαση της 19-6-2025 (A.I. και λοιποί κατά Ελλάδας, αριθμός πρ. 11588/20 και ακόμη 2 υποθέσεις), το Δικαστήριο ομοίως διαπίστωσε παραβιάσεις από τις Ελληνικές Αρχές για ακόμη 3 ασυνόδευτα παιδιά λόγω της μη παροχής σε αυτά συνθηκών υποδοχής ή/και θέσης τους σε προστατευτική φύλαξη για την ίδια χρονική περίοδο.
Η λεγόμενη ‘προστατευτική φύλαξη’ ασυνόδευτων παιδιών καταργήθηκε τον Δεκέμβριο 2020 (ν. 4760/2020, άρθρο 43), κατόπιν συστηματικών παρεμβάσεων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ως αποτέλεσμα σειράς υποθέσεων που υποστηρίχθηκαν ενώπιον του ΕΔΔΑ, μεταξύ αυτών και οι ανωτέρω, στις οποίες το Δικαστήριο για τις περισσότερες περιπτώσεις είχε επιπλέον χορηγήσει Ασφαλιστικά Μέτρα για την προστασία των ανηλίκων.
Ωστόσο, οι δύο πρόσφατες αποφάσεις του Δικαστηρίου, όπως και οι κρίσεις του στις εμβληματικές υποθέσεις Rahimi κατά Ελλάδας και M.S.S κατά Βελγίου και Ελλάδας, στις οποίες το Δικαστήριο αναφέρεται παγίως και στηρίζει μετέπειτα κρίσεις, παραμένουν ιδιαιτέρως επίκαιρεςκαι υπενθυμίζουν τις υποχρεώσεις των ελληνικών Αρχών έναντι των ασυνόδευτων παιδιών.
Ιδίως σήμερα που η κράτηση των ασυνόδευτων παιδιών επιστρέφει υπό το καθεστώς άτυπου και de facto περιορισμού της ελευθερίας τους στις Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές (ΚΕΔ) στα νησιά και στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στην ενδοχώρα, εκ νέου σε απολύτως ακατάλληλες συνθήκες και με σημαντικές καθυστερήσεις σε ότι αφορά τον ορισμό Επιτρόπων και την πρόσβαση τους στο άσυλο».
Στη συνέχεια τόνιζουν πως σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 430 ασυνόδευτα παιδιά παραμένουν σε ΚΕΔ και ΚΥΤ, ενώ μόλις πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου χορήγησε ασφαλιστικά μέτρα σε 45 ασυνόδευτα παιδιά που διέμεναν στην ΚΕΔ Σάμου και σε 13 παιδιά που διέμεναν στην ΚΕΔ Λέρου.
Όπως έχει υπογραμμίσει ο Συνήγορος του Πολίτη «Η εικόνα, ειδικά των Κ.ΥΤ. και των Κ.Ε.Δ., προσιδιάζει περισσότερο σε κέντρο κράτησης, παρά σε χώρο υποδοχής και φιλοξενίας νεοεισερχομένων αλλοδαπών», ενώ η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια έχει αντίστοιχα εκφράσει επιφυλάξεις για το «εάν ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η προστασία του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού και η προστασία των ευάλωτων μπορούν να διασφαλιστούν, όταν οι ωφελούμενοι αναγκάζονται να διαμένουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον».
«Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι μια δικαίωση για όλα τα ασυνόδευτα παιδιά που υπέστησαν εξευτελιστική μεταχείριση και αφέθηκαν απροστάτευτα από τις ελληνικές Αρχές» τονίζουν οι οργανώσεις.
«Είναι επίσης μια υπενθύμιση ότι οι ελληνικές Αρχές θα πρέπει πάντα και κατά προτεραιότητα να λαμβάνουν υπόψη την ανηλικότητα και να προστατεύουν τα ασυνόδευτα παιδιά πρόσφυγες, τα οποία ανεξαρτήτως του αριθμού νεοεισερχόμενων προσφύγων ή της έλλειψης υποδομών, αποτελούν ιδιαίτερα ευάλωτη κατηγορία ατόμων. Αποτελούν τέλος, μια υπενθύμιση ότι η προστασία από μεταχείριση αντίθετη με το άρθρο 3 της Σύμβασης (απαγόρευση βασανιστηρίων, απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείριση) έχει απόλυτο χαρακτήρα».
Κωνσταντίνα Μαλτεπιώτη, Maria Maggiore, Leïla Miñano Εικονογράφηση: Τζωρτζίνα Χολέβα/Spoovio
Ερευνα Reporters United - Investigate Europe - «Εφ.Συν.»: Με τις ευλογίες της ελληνικής κυβέρνησης και όχημα μια ελληνική εταιρεία (Intracom Defense) η Ε.Ε. χρηματοδοτεί (τώρα!) τη μεγαλύτερη πολεμική βιομηχανία του Ισραήλ, η οποία αυτοδιαφημίζει τον «κομβικό ρόλο» της στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα ● Επτά ευρωπαϊκές κυβερνήσεις (ανάμεσά τους και η ελληνική!), υπό τον συντονισμό μιας ελληνικής εταιρείας που συνδέεται στενά με την κυβέρνηση του Ισραήλ, θα κατασκευάσουν από κοινού νέα πολεμικά ντρόουν.
Ηφωτογραφία τραβήχτηκε στις 17 ή στις 18 Δεκεμβρίου 2024 –το δελτίο Τύπου της Intracom Defense δεν το διευκρινίζει– στα μαρμάρινα σκαλιά της Λέσχης Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων στο κέντρο της Αθήνας. Οι παριστάμενοι –στελέχη εταιρειών και Πανεπιστημίων από όλη την Ευρώπη και εκπρόσωποι επτά ευρωπαϊκών κυβερνήσεων– γιορτάζουν την έναρξη του Actus, ενός νέου «κοινού» στρατιωτικού πρότζεκτ με σκοπό την ανάπτυξη οπλισμένων ντρόουν. Το εγχείρημα χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και τα υπουργεία Αμυνας των επτά κυβερνήσεων.
Οικοδέσποινα, ως συντονίστρια του έργου, είναι η Intracom Defense, μια «ελληνική» εταιρεία, αφού στα χαρτιά έχει την έδρα της στην Αθήνα και το διοικητικό της συμβούλιο αποτελείται από Ελληνες και Ελληνίδες. Αλλά η Intracom Defense δεν είναι πλέον μια ελληνική ιδιωτική εταιρεία.
Στις 9 Μαΐου 2023 η μεγαλύτερη εταιρεία εξοπλισμών του Ισραήλ, η Israel Aerospace Industries (IAI), εξαγόρασε πλήρως την Intracom Defense –η οποία μέχρι τότε ανήκε στον όμιλο επιχειρήσεων του Σωκράτη Κόκκαλη. O νέος της ιδιοκτήτης, η IAI, ανήκει και ελέγχεται πλήρως από την κυβέρνηση του Ισραήλ.
Υπό αυτό το πρίσμα η φωτογραφία αποκτά εντελώς διαφορετική σημασία. Σημαίνει πως τον Δεκέμβριο του 2024, ενώ δηλαδή έχει προηγηθεί η γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης σχετικά με την υπό εξέλιξη γενοκτονία στη Γάζα, ενώ έχει προηγηθεί από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο το ένταλμα σύλληψης κατά του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», στην Αθήνα επτά ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και 23 ευρωπαϊκοί φορείς (εταιρείες και Πανεπιστήμια) ξεκινούν ένα αμιγώς στρατιωτικό πρότζεκτ – υπό τον συντονισμό μιας θυγατρικής μιας εταιρείας που ελέγχεται από την κυβέρνηση Νετανιάχου.
Η εξαγορά της Intracom Defense επέτρεψε στην ΙΑΙ να αποκτήσει πρόσβαση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας (European Defense Fund ή EDF), έναν μηχανισμό που φτιάχτηκε από την Ε.Ε. για να χρηματοδοτεί εξοπλιστικά προγράμματα αποκλειστικά ευρωπαϊκών εταιρειών. Αλλά για να γίνει αυτό χρειαζόταν κάτι ακόμα. Η ενεργή βοήθεια της ελληνικής κυβέρνησης. Χωρίς αυτήν τίποτα απ’ όλα αυτά δεν θα ήταν εφικτό.
2023: Ο Σωκράτης Κόκκαλης υπογράφει τη συμφωνία εξαγοράς της Intracom Defense στο περίπτερο της ΙΑΙ, στην έκθεση εξοπλισμών Defea, με φόντο μια γιγαντοοθόνη με δύο σημαίες, της Ελλάδας και του Ισραήλ
Ελληνική συνενοχή
Δεν είναι τυχαίο ότι στις απαντήσεις τους στην έρευνα του Reporters United και του Investigate ορισμένες από τις κυβερνήσεις που συμμετέχουν στο πρότζεκτ Actus (Νορβηγία, Φινλανδία, Βέλγιο) αλλά και η Κομισιόν ρίχνουν την ευθύνη στην ελληνική πλευρά, προσπαθώντας να απαλλαγούν (εμφανώς υποκριτικά) από το δικό τους μερίδιο ευθύνης.
Πράγματι, όπως θα δούμε παρακάτω, η ελληνική κυβέρνηση ενέκρινε τις γραπτές εγγυήσεις της Intracom Defense ότι η εταιρεία δεν θα μοιραστεί με τη μητρική IAI πληροφορίες για τα πρότζεκτ του EDF, παρότι η IAI ελέγχει πλήρως την Intracom και παρότι πρόκειται για υποθέσεις εθνικής ασφάλειας. Η ελληνική κυβέρνηση παρείχε αυτές τις εγγυήσεις στην Κομισιόν και έτσι η κυβέρνηση του Ισραήλ (αφού αυτή ελέγχει πλήρως την ΙΑΙ και κατά συνέπεια εμμέσως και την Intracom Defense) μπορεί, παρά τα εγκλήματα πολέμου που καθημερινά διαπράττει στη Γάζα, να διεισδύσει στο ευρωπαϊκό σύστημα άμυνας και μάλιστα να χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας.
Ντρόουν, τανκς και AI
Το πρόγραμμα Actus είναι ένα από τα επτά προγράμματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αμυνας (Actus, Marte, Triton, SWIFT, Sentinel, Auriga, 5G Compad) στα οποία συμμετέχει η Intracom Defense από τότε που εξαγοράστηκε από την ΙΑΙ, σύμφωνα με ανάλυση δεδομένων που έκαναν στην επίσημη πλατφόρμα της Ε.Ε. το Reporters United και το Investigate Europe.
Στις 30 Απριλίου 2025, την ώρα που η διεθνής κατακραυγή για την κατάσταση στη Γάζα κορυφώνεται, η Κομισιόν και τα κράτη-μέλη αποφασίζουν τη χρηματοδότηση τριών νέων αμυντικών προγραμμάτων με τη συμμετοχή της Intracom Defense.
Συνολικά η Intracom Defense συμμετέχει σε 15 στρατιωτικά προγράμματα του EDF – αν δηλαδή συνυπολογιστούν και όσα είχαν ξεκινήσει πριν από την εξαγορά της από την IAI. Ολα έχουν ξεκάθαρη πολεμική χροιά. Για παράδειγμα το Marte αφορά την ανάπτυξη τεχνολογιών για άρματα μάχης, ενώ το Triton ερευνά εφαρμογές ΑΙ στην κυβερνοασφάλεια. Αλλά το Actus ξεχωρίζει: έχει σκοπό να οπλίσει το γαλλικό ντρόουν Patroller της Safran και να πιστοποιήσει το ελληνικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος Lotus της Intracom Defense. H Intracom Defense ως συντονίστρια του Actus λαμβάνει από το EDF 14 εκατ. ευρώ.
Το «διπλό καπέλο» της ΙΑΙ στη Γάζα
Στρατός και εταιρεία:
Την τεκμηρίωση για την εμπλοκή της ΙΑΙ στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα μάς τη δίνουν τα ίδια τα στελέχη της εταιρείας –πολύ περήφανα γι’ αυτό. Τον Νοέμβριο του 2023 ο διευθύνων σύμβουλος της IAI, Μποάζ Λεβί, (Boaz Levy) δήλωσε ότι η σειρά μη επανδρωμένων αεροσκαφών (ντρόουν) Heron «έπαιξε κομβικό ρόλο στον πόλεμο των Σιδηρών Σπαθιών» (Swords of Iron War) που κήρυξε η ισραηλινή κυβέρνηση μετά την επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023, «παρέχοντας πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο, συμβάλλοντας σε στοχευμένες δράσεις και βοηθώντας στην εξουδετέρωση απειλών. Η ΙΑΙ συνεχίζει να είναι πλήρως αφοσιωμένη στις IDF [ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις]».
Τα ντρόουν της σειράς Heron (Heron-1, αλλιώς «Shoval», και Heron TP, αλλιώς «Eitan») είναι τα μεγαλύτερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας (IAF), τα οποία χειρίζονται δύο μονάδες του IDF. Σύμφωνα με την ίδια την ΙΑΙ, υπάλληλοί της υπηρετούν στον IDF ως έφεδροι και είναι χειριστές των ντρόουν από την «πρώτη μέρα του πολέμου» στη Γάζα. Η ΙΑΙ δίνει σε αυτήν την πρακτική τον ορισμό του «διπλού καπέλου» για τους υπαλλήλους της που παράλληλα υπηρετούν στον ισραηλινό στρατό σε δελτίο Τύπου στις 6 Δεκεμβρίου 2023.
Το γαλλικό ερευνητικό μέσο Forbidden Stories ταυτοποίησε το μη επανδρωμένο αεροσκάφος της ΙΑΙ Heron TP σε μια επίθεση βόρεια της Μπέιτ Λαχία στη Λωρίδα της Γάζας στις 18 Φεβρουαρίου 2024. Σύμφωνα με τον Παλαιστίνιο δημοσιογράφο του Al-Jazeera, που έκανε ρεπορτάζ στην περιοχή, «το ντρόουν αιωρούνταν από πάνω του» όταν έπεσε η βόμβα. Η εταιρεία σημείωσε τα δύο τελευταία χρόνια (περίοδος που ταυτίζεται με τον πόλεμο στη Γάζα) τα υψηλότερα έσοδα στην ιστορία της.
Ακόμα καλύτερα το λέει ο ίδιος ο πρόεδρος της ΙΑΙ τον Μάιο του 2024: «Είμαι περήφανος που είμαι επικεφαλής της μεγαλύτερης –ελεγχόμενης από την κυβέρνηση– αμυντικής βιομηχανίας του Ισραήλ». Και ως προς τον πόλεμο της Γάζας σχολιάζει: «Η εταιρεία εργάστηκε ασταμάτητα, ώστε να εκπληρώσει τις επιχειρησιακές απαιτήσεις του IDF και να [τον] προμηθεύσει με όλα τα απαραίτητα πολεμικό υλικό». Η ΙΑΙ δεν απάντησε στις ερωτήσεις του Reporters United και του Investigate Europe.
Η Κομισιόν αποκαλεί την εξόντωση των Παλαιστίνιων «πολιτικές εξελίξεις»
Πώς γίνεται μια εταιρεία που ελέγχεται πλήρως από την κυβέρνηση Νετανιάχου, που το προσωπικό της ταυτίζεται με τους στρατιώτες του IDF και έχει τόσο ενεργή συμμετοχή στον πόλεμο στη Γάζα να εξασφαλίσει θέση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας;
Στην απάντησή της η Κομισιόν, σε ό,τι αφορά την εμπλοκή της ΙΑΙ στις στρατιωτικές επιθέσεις στη Γάζα, δήλωσε ότι «οι αξιολογήσεις [των προγραμμάτων] διενεργούνται ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις και βασίζονται αυστηρά στην επιλεξιμότητα των έργων».
Η χώρα μας στέλνει γραπτές εγγυήσεις στην Κομισιόν
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας (EDF), το εργαλείο της Ε.Ε. για την προώθηση της ευρωπαϊκής αμυντικής καινοτομίας, χρηματοδοτεί αποκλειστικά ευρωπαϊκές εταιρείες. Με κάποιες εξαιρέσεις. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού του EDF, ευρωπαϊκές εταιρείες που ανήκουν σε χώρες εκτός της Ε.Ε. (όπως η Intracom Defense) μπορούν να συμμετέχουν στα προγράμματα αν το αρμόδιο κράτος-μέλος (εδώ, η Ελλάδα) παρέχει στην Κομισιόν εγγυήσεις που μεταξύ άλλων δεσμεύουν ότι θα αποτραπεί η διαρροή ευαίσθητων πληροφοριών της ευρωπαϊκής άμυνας στην ξένη μητρική εταιρεία.
Ρωτήσαμε και τα τέσσερα μέρη για τις εγγυήσεις αυτές – Intracom, IAI, ελληνική κυβέρνηση, Κομισιόν. Στην απάντησή της η Κομισιόν αναφέρεται στην Intracom Defense ως εταιρεία «με υποδομές και εκτελεστική διοικητική δομή που εδρεύει στην Ελλάδα». Πράγματι η Intracom Defense έχει διατηρήσει στο διοικητικό της συμβούλιο μέλη μόνο ελληνικής υπηκοότητας.
Αντίστοιχη ήταν η σύντομη απάντηση της Intracom Defense (IDE): «Η IDE είναι μια ελληνική εταιρεία εγγεγραμμένη και δραστηριοποιούμενη στην Ελλάδα και αποτελεί μία από τις κορυφαίες ελληνικές εταιρείες στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας στην Ευρώπη περισσότερο από είκοσι χρόνια».
Ομως στις οικονομικές καταστάσεις των δύο εταιρειών (ΙΑΙ και Intracom) για το 2023 η μητρική εταιρεία δηλώνει ότι κατέχει το 94,5% των μετοχών και το 100% των δικαιωμάτων ψήφου της θυγατρικής –και όχι «μέρος» της Intracom όπως η Κομισιόν ανακριβώς αναφέρει στην απάντησή της.
Υπήρξαν εγγυήσεις; Ποιες ήταν αυτές; Ποιος τις ενέκρινε; Λέει η Κομισιόν: «H IDE [Intracom Defense] παρείχε εγγυήσεις ασφάλειας οι οποίες εγκρίθηκαν από την Ελλάδα», ώστε να διασφαλιστεί μεταξύ άλλων ότι «η πρόσβαση από τη μητρική εταιρεία [ΙΑΙ] σε ευαίσθητες πληροφορίες αποτρέπεται».
Το ελληνικό υπουργείο Αμυνας παρέχει παραπάνω διευκρινίσεις: «Για την προστασία ζητημάτων εθνικής ασφαλείας, η Israel Aerospace Industries (IAI) και η Intracom Defense (IDE) έχουν συνυπογράψει ειδική συμφωνία ασφάλειας (Special Security Agreement) βάσει της οποίας απαγορεύεται η μεταξύ των δύο μερών μεταφορά διαβαθμισμένων πληροφοριών (όπως αυτές ορίζονται στον Εθνικό Κανονισμό Βιομηχανικής Ασφάλειας-ΕΚΒΑ), τεχνολογίας, υλικών και άλλων ευαίσθητων πληροφοριών (πληροφοριών που αποτελούν αντικείμενο ειδικής νομοθεσίας περί εξαγωγών της Ελλάδας, Ε.Ε., ΗΠΑ και Ισραήλ)».
Σύμφωνα με το υπουργείο Αμυνας, τα «συμβόλαια που αναλαμβάνει η IDE [Intracom Defense] και έχουν σχέση με ελληνική άμυνα και ασφάλεια, αυτά θα τα διαχειρίζονται Ελληνες πολίτες που θα διαθέτουν τα προβλεπόμενα κατά ΕΚΒΑ πιστοποιητικά ασφαλείας».
Η Κομισιόν αρνήθηκε να μας δώσει την παραμικρή πληροφορία γι’ αυτές τις εγγυήσεις: «Λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα τους, οι ειδικές εγγυήσεις και τα εσωτερικά πρωτόκολλα εθνικής ασφάλειας δεν δημοσιοποιούνται».
O Βέλγος ευρωβουλευτής της Αριστεράς και μέλος της επιτροπής Ασφάλειας και Αμυνας, Μαρκ Μποτέγκα, σχολιάζει στο Reporters United και στο Investigate Europe ότι υπάρχει ένα «δομικό ζήτημα ασφάλειας» με τις εγγυήσεις που επιτρέπουν τη συμμετοχή χωρών εκτός Ε.Ε. στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας.
«Αν δεχτούμε το EDF ως ευρωπαϊκό πρόγραμμα που είναι πιστό στο όνομά του, οι οντότητες που ελέγχονται από τρίτη χώρα ή από μη συνδεδεμένη οντότητα τρίτης χώρας θα πρέπει να αποκλείονται από τη χρηματοδότηση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εξαλειφθούν όλα τα παραθυράκια που υπάρχουν σήμερα, μεταξύ άλλων [αυτά] στο άρθρο 9 του κανονισμού» συμπληρώνει ο κ. Μποτέγκα.
Εξαγορά χωρίς κυβερνητική έγκριση
Ρωτήσαμε το υπουργείο Αμυνας αλλά και τον Ελληνα πρωθυπουργό αν είχε δοθεί έγκριση από την κυβέρνηση πριν η Intracom Defense (μια ελληνική εταιρεία της οποίας οι δραστηριότητες αφορούν την εθνική ασφάλεια) εξαγοραστεί το 2023 από εταιρεία που ελέγχεται από ξένη κυβέρνηση. Το υπουργείο Αμυνας απάντησε πως «η Intracom Defense (IDE) ανήκε σε ποσοστό 100% σε ιδιωτικά συμφέροντα και δεν ζητήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση έγκριση για την πώληση της».
Αλλά το υπουργείο συμπλήρωσε, αφήνοντας υπονοούμενο για τον προηγούμενο υπουργό: Η εξαγορά «ολοκληρώθηκε στις 12/6/2023 (χρόνος κατά τον οποίο την διακυβέρνηση της χώρας ασκούσε υπηρεσιακή Κυβέρνηση και δεν είχε αναλάβει τα καθήκοντά του ως Υπουργός Εθνικής Αμυνας ο κ. Νίκος Δένδιας)».
Μα, πόση ευρωπαϊκή υποκρισία
Η υπόθεση της Intracom Defense είναι και μια ιστορία ευρωπαϊκής υποκρισίας. Το πρόγραμμα Actus, συνολικού προϋπολογισμού 59 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται κατά περίπου 70% από χρήματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αμυνας, ενώ άγνωστο μέρος του υπόλοιπου 30% χρηματοδοτείται από τα υπουργεία Αμυνας της Ελλάδας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Κύπρου και της Νορβηγίας, σύμφωνα με δελτίο Τύπου της Intracom Defense στις 3 Φεβρουαρίου 2025.
Εκτός από οικονομική βοήθεια, τα ευρωπαϊκά υπουργεία προσφέρουν και καθοδήγηση όσον αφορά «τον τρόπο χρήσης» και «τις επιχειρησιακές απαιτήσεις» των ντρόουν του Actus, σύμφωνα με απάντηση του φινλανδικού υπουργείου Αμυνας σε Reporters United και Investigate Europe.
Η συνεισφορά του ελληνικού υπουργείου Αμυνας στο Actus είναι «καθοριστική» σύμφωνα με το δελτίο Τύπου της Intracom Defense, καθώς αποτελεί και τον διαχειριστή («project manager») του έργου. (Το ελληνικό υπουργείο Αμυνας επιφυλάχθηκε να απαντήσει για τον ρόλο του στο Actus –θα ενημερώσουμε την ονλάιν έκδοση όταν λάβουμε την απάντησή του.)
Ανάμεσα στα υπουργεία Αμυνας που μετέχουν στο πρόγραμμα είναι αυτά του Βελγίου, της Γαλλίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας – πρόκειται για κυβερνήσεις που στις 20 Μαΐου 2025 τάχθηκαν υπέρ της πρότασης της Ολλανδίας για αναθεώρηση των εμπορικών σχέσεων Ε.Ε. - Ισραήλ λόγω των εγκλημάτων πολέμου και την παρεμπόδιση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Συμμετέχει ακόμα και το υπουργείο Αμυνας της Νορβηγίας, ίσως της χώρας που έχει καταδικάσει με τα πιο σκληρά λόγια τις πράξεις του Ισραήλ.
«Από τη μία έχουμε ένα κράτος [τη Γαλλία] που καταγγέλλει τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και από την άλλη είναι έτοιμο να συνεργαστεί με μια εταιρεία που ανήκει στο ισραηλινό κράτος», μας δήλωσε ο Εμερίκ Ελουέν (Aymeric Elluin), ειδικός για εμπόριο όπλων στο γαλλικό παράρτημα της Διεθνούς Αμνηστίας.
Ενα Ταμείο Αμυνας με ηθικούς κανόνες
Η Κομισιόν επιμένει στην ηθική διάσταση του EDF. Σύμφωνα με τον κανονισμό του EDF, αποκλείονται προγράμματα που έχουν σκοπό, πρώτον, να αναπτύξουν προϊόντα και τεχνολογίες που απαγορεύονται από το διεθνές δίκαιο και, δεύτερον, να αναπτύξουν θανατηφόρα οπλικά συστήματα στα οποία δεν υπάρχει η δυνατότητα ουσιαστικού ανθρώπινου ελέγχου.
Κατά την αίτηση χρηματοδότησης οι ίδιες οι εταιρείες καταθέτουν μια αυτο-αξιολόγηση για την ηθική διάσταση των προτάσεών τους, η οποία ελέγχεται από μια ομάδα «ανεξάρτητων ειδικών σε θέματα άμυνας», τα ονόματα των οποίων δεν γίνονται δημόσια.
«Ο κανονισμός του ΕΤΑ είναι εξαιρετικά αδύναμος όσον αφορά τη δεοντολογία και τη διαφάνεια. [...] Η αυτο-πιστοποίηση σε αυτόν τον τομέα είναι προφανώς ανεπαρκής στην καλύτερη περίπτωση, ένα αστείο στη χειρότερη» δήλωσε ο Βέλγος ευρωβουλευτής Μαρκ Μποτέγκα. «Είναι σαφές ότι το ισχύον πλαίσιο του ΕΤΑ δεν εμποδίζει επαρκώς τα χρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε. έργα να συμβάλλουν σε παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».
Σιγή και αδιαφάνεια: απαντήσεις από τους 9 στους 31
Το Reporters United και το Investigate Europe απέστειλαν ερωτήσεις στις επτά ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, στις 23 εταιρείες και τα Πανεπιστήμια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Actus, καθώς και στην ισραηλινή ΙΑΙ. Εκτός από την Intracom Defense, τη φινλανδική εταιρεία Patria και τη γαλλική Safran, καμία άλλη εταιρεία δεν απάντησε. Από τα επτά υπουργεία Αμυνας μέχρι στιγμής έχουμε λάβει απαντήσεις μόνο από αυτά της Ελλάδας, του Βελγίου, της Φινλανδίας, της Νορβηγίας και της Σουηδίας.
Αντίστοιχα δεν δημοσιοποιείται από την Κομισιόν ούτε η χρηματοδότηση που έχει δεσμεύσει κάθε υπουργείο Αμυνας για το Actus, ούτε η λίστα των ανεξάρτητων ειδικών που υποτίθεται πως κρίνουν την ηθική αυτο-αξιολόγηση των εταιρειών που συμμετέχουν στο Actus, ούτε και οι αυτο-αξιολογήσεις των εταιρειών. Πάντα με επίκληση της εθνικής ασφάλειας.
Κανείς από τους 32 παραλήπτες των ερωτήσεών μας (Κομισιόν, κυβερνήσεις, εταιρείες, Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα) δεν αναφέρθηκε στην κατάσταση στη Γάζα και στην παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την κυβέρνηση του Ισραήλ.
Ακόμη μια οδυνηρή κατάταξη για τη χώρα μας καταγράφει η Eurostat, καθώς στην ετήσια έρευνά της για τον κίνδυνο παιδικής φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού η Ελλάδα κατατάσσεται στην 4η θέση το 2024, αναδεικνύοντας ξανά την αποτυχημένη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης.
Συγκεκριμένα, το 28% περίπου των παιδιών στην Ελλάδα ηλικίας μέχρι και 18 ετών βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο φτώχειας.
Eurostat
Πάνω από την Ελλάδα βρίσκονται μόνο η Βουλγαρία (35,1%), η Ισπανία (34,6%) και η Ρουμανία (33,8%).
Εν αντιθέσει, τα μικρότερα ποσοστά καταγράφουν η Σλοβενία (11,8%), η Κύπρος (14,8%) και η Τσεχία (15,4%).
Όσον αφορά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ο κίνδυνος παιδικής φτώχειας αν και μειώθηκε ελαφρώς σε σύγκριση με το 2023, παρέμεινε σχετικά ψηλός, περίπου στο 24%
Οι ΗΠΑ και η Ελλάδα είναι μεταξύ των πιθανών προμηθευτών επιπλέον συστημάτων αεροπορικής άμυνας με πυραύλους Patriot στην Ουκρανία, ανέφερε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters την Δευτέρα (5/5), μια είδηση την οποία έσπευσε να διαψεύσει η ελληνική κυβέρνηση.
Την πληροφορία είχε αναφέρει και η αμερικανική εφημερίδα The New York Times εχθές Κυριακή (4/5), στο πλαίσιο συζητήσεων στις οποίες βρίσκονται οι δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας, ένα ζήτημα για το οποίο στοχεύουν να καταλήξουν σε συμφωνία πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στα τέλη Ιουνίου.
Η Ουκρανία είναι όλο και πιο απελπισμένη να αποκτήσει περισσότερα Patriot, τονίζει το Reuters, με τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να δηλώνει τον περασμένο μήνα στο CBS News ότι η κυβέρνησή του είναι έτοιμη να αγοράσει 10 από τα αμερικανικά συστήματα αεροπορικής άμυνας που είναι ζωτικής σημασίας για την κατάρριψη ρωσικών βαλλιστικών πυραύλων.
Σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές του Ukrainian Defence Express, τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, η Ουκρανία διέθετε επτά πλήρως λειτουργικά συστήματα Patriot.
Επικαλούμενη αξιωματούχους των ΗΠΑ, η New York Times ανέφερε εχθές Κυριακή ότι η Ουάσιγκτον σχεδίαζε να στείλει στην Ουκρανία ένα σύστημα Patriot που βρισκόταν στο Ισραήλ, μετά την ανακαίνισή του.
Πρόσθεσε ότι οι σύμμαχοι συζητούσαν για «τη λογιστική υποστήριξη της Γερμανίας ή της Ελλάδας» για την παροχή ενός ακόμη συστήματος.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι συζήτησε τα συστήματα αεροπορικής άμυνας με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο περιθώριο της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου στο Βατικανό, σε αυτό που χαρακτήρισε ως την καλύτερη συνάντηση που είχαν ποτέ οι δύο ηγέτες.
Η διάψευση της Ελλάδας
Σε διάψευση των πληροφοριών που μετέδωσε το Reuters και η New York Times περί ενδεχόμενης προμήθειας συστήματος Patriot από την Ελλάδα στην Ουκρανία προχώρησε το Μαξίμου την Δευτέρα, με κυβερνητικές πηγές να αναφέρουν ότι «δεν υφίσταται ζήτημα προμήθειας από την Ελλάδα συστήματος Patriot προς την Ουκρανία».
Άλλο ένα αρνητικό ρεκόρ κερδίζει η Ελλάδα υπό τη διακυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, αφού είναι η χώρα που χάνει ετήσια το μεγαλύτερο πληθυσμό λόγω μετανάστευσης εν καιρώ ειρήνης. Συγκεκριμένα εμφανίζεται τρίτη στο σχετικό κατάλογο αφού οι δύο πρώτες έχουν ορισμένες ιδιαιτερότητες. Πρόκειται για ακόμα ένα αρνητικό ρεκόρ της χώρας μεταξύ πολλών αρνητικών ρεκόρ στις οικονομικές κατατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αν και στο σχετικό κατάλογο πρώτη χώρα σε απώλεια πληθυσμού βρίσκεται η Ουκρανία και στη συνέχεια μια μικροσκοπική χώρα, το Τουβαλού (κράτος του κεντρικού Ειρηνικού – κάτω στο σχεδιάγραμμα), η Ελλάδα εμφανίζεται πρώτη αν εξαιρέσεις το ότι η Ουκρανία βρίσκεται σε πόλεμο και το μικρό Τουβαλού απειλείται με εξαφάνιση λόγω της κλιματικής κρίσης (αποτελείται από εννέα κοραλλιογενείς βραχονησίδες).
Επισημαίνεται μάλιστα ο κίνδυνος πληθυσμιακής κατάρρευσης αλλά και το ενδεχόμενο να έχει χάσει έως το 2050, 1.000.000 κατοίκων «γεγονός που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τα κρατικά έσοδα, την αγορά εργασίας και τη λειτουργία των υπηρεσιών», όπως σημειώνεται.
Μικρότερες απώλειες πληθυσμών- εμφανίζουν και άλλα κράτη της Ε.Ε.. Αν εξαιρέσεις τον Άγιο Μαρίνο που βρίσκεται «εντός της Ιταλίας» και οι μετακινήσεις είναι λογικές, στον κατάλογο εμφανίζονται (μετά την Ελλάδα): η Λευκορωσία, καθώς και οι βαλκανικές χώρες Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Αλβανία και Κόσοβο.
Πρόκειται για μία στατιστική διαπίστωση που για μία ακόμη φορά επιβεβαιώνει τη λάθος πορεία της χώρας, καθώς οι πολίτες της στο μέτρο που μπορούν, προτιμούν τη φυγή από την παραμονή.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα statista, το 2023, η Ουκρανία ήταν η χώρα που έχανε τον πληθυσμό της με τον ταχύτερο ρυθμό, καθώς η ρωσική εισβολή εκδιώκει τους πολίτες της από την πατρίδα τους σε πόντους. Η σύγκρουση μπορεί να αποτελέσει ισχυρή δύναμη για την αλλαγή των δημογραφικών στοιχείων ενός έθνους, δημιουργώντας πρόσφυγες, αλλά και θύματα. Το ποιες χώρες χάνουν τον πληθυσμό τους ταχύτερα λέει επίσης μια ιστορία οικονομικής στασιμότητας, απομόνωσης και μετανάστευσης για πολλές, ενώ τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων και η γήρανση του πληθυσμού παίζουν έναν ακόμη ρόλο στην μείωση του αριθμού των κατοίκων σε πολλά έθνη.
Συνολικά, η Ευρώπη είναι η μόνη ήπειρος που χάνει πληθυσμό, με τον αριθμό των Ευρωπαίων να συρρικνώνεται κατά 0,2% το 2023 έναντι του 2022. Η Ευρώπη χάνει πληθυσμό από το 2021, σύμφωνα με τους αριθμούς του Τμήματος Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών. Ανάμεσα στα 10 ταχύτερα συρρικνούμενα μέρη της Γης βρίσκονται έξι στην ήπειρο: Η Ελλάδα, ο Άγιος Μαρίνος και η Λευκορωσία, καθώς και οι βαλκανικές χώρες Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Αλβανία και Κόσοβο. Ενώ τα μειωμένα ποσοστά γεννήσεων και η γήρανση των πληθυσμών που εισέρχονται σε ένα δημογραφικό καθοδικό σπιράλ παίζουν μεγάλο ρόλο στην Ευρώπη, η μετανάστευση από τα Βαλκάνια έχει επίσης αποδεκατίσει το μέγεθος των πληθυσμών εκεί.
Η Ελλάδα 3η στον κατάλογο και 1η στην Ευρώπη
Η Ελλάδα έρχεται τρίτη στον κατάλογο των ταχύτερα συρρικνούμενων τόπων στον κόσμο. Στις αρχές του 2024, η εθνική στατιστική υπηρεσία προειδοποίησε ότι η χώρα θα μπορούσε να υποστεί πληθυσμιακή κατάρρευση. Το έθνος των περίπου 10 εκατομμυρίων κατοίκων αναμένεται να χάσει 1 εκατομμύριο από αυτούς μέχρι το 2050, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τα κρατικά έσοδα, την αγορά εργασίας και τη λειτουργία των υπηρεσιών. Στα 10 χρόνια μεταξύ 2011 και 2021, το ποσοστό γεννήσεων στη χώρα μειώθηκε κατά ένα επιβλητικό ποσοστό 30%. Αν και οι συνολικές κοινωνικές αλλαγές έχουν προκαλέσει μείωση των ποσοστών γεννήσεων στην Ευρώπη και πέραν αυτής, η ελληνική οικονομική κρίση της δεκαετίας του 2010 και τα επακόλουθα μέτρα λιτότητας πιστεύεται ότι προκάλεσαν καταλυτικά αυτό το φαινόμενο στη χώρα, καθώς αποθάρρυναν τους νέους από το να δημιουργήσουν οικογένεια ή τους ανάγκασαν να φύγουν προς αναζήτηση εργασίας.
Ένα (ή περισσότερα) τέτοια τραυματικά γεγονότα μπορούν επίσης να εντοπιστούν και για άλλα ευρωπαϊκά έθνη του καταλόγου. Μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και τους αιματηρούς πολέμους που ακολούθησαν, η Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο και η Αλβανία έχουν σήμερα μερικές από τις μεγαλύτερες διασπορές στον κόσμο με βάση το σχετικό μέγεθος, γεγονός που δείχνει τον μεγάλο αριθμό ανθρώπων που έφυγαν (και συνεχίζουν να φεύγουν) από τις χώρες αυτές και οι οποίοι αλλάζουν βαθιά τις τοπικές ηλικιακές δομές κατά τη διαδικασία αυτή.
Οι μεγάλες διασπορές είναι επίσης μια πραγματικότητα για πολλά νησιωτικά έθνη, όπου η έλλειψη οικονομικών ευκαιριών επιδεινώνεται από την απομόνωση. Η δεύτερη ταχύτερα συρρικνούμενη χώρα στον κόσμο το 2023 ήταν το Τουβαλού, όπου ένας τρίτος παράγοντας – η κλιματική αλλαγή – είναι πιθανό να επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τη μετανάστευση. Η χώρα των μόλις 10.000 κατοίκων στον Ειρηνικό πιστεύεται ότι θα είναι ένα από τα πρώτα μέρη στη Γη που θα εξαφανιστούν λόγω της αλλαγής του κλίματος και της ανόδου της στάθμης των ωκεανών. Ο υπουργός Εξωτερικών της το 2021 πραγματοποίησε μια περίφημη ομιλία μέσα σε νερό μέχρι τον μηρό για να κατευθύνει την προσοχή στη δεινή θέση του νησιού, εκφράζοντας το αίσθημα απόγνωσης που μοιράζονται πολλοί στην περιοχή.
Σε εξαιρετικά δυσχερή θέση βρίσκεται Ελλάδα στον τομέα της Υγείας, καθώς καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, μετά την Εσθονία, ανάμεσα στις 27 χώρες της Ε.Ε. όσον αφορά τον δείκτη των ανικανοποίητων υγειονομικών αναγκών. Περίπου το 12% του πληθυσμού αναφέρει πως δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του στον τομέα της υγείας, κυρίως λόγω του κόστους των υπηρεσιών (9,5%) και δευτερευόντως εξαιτίας των μεγάλων λιστών αναμονής (1,5%), σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Καθηγητής Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Νίκος Πολύζος, σε εκδήλωση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη για την Ευρωπαϊκή Ημέρα Δικαιωμάτων των Ασθενών.
Σύμφωνα με το Iatronet, το οικονομικό κόστος επηρεάζει ιδιαίτερα τους πολίτες με χαμηλά εισοδήματα. Στην Ελλάδα, τουλάχιστον ένας στους πέντε ασθενείς αυτής της κατηγορίας δηλώνει πως δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του για ιατρικές εξετάσεις και οδοντιατρική φροντίδα.
Ο κ. Πολύζος, μιλώντας για τις ανισότητες στις υπηρεσίες Υγείας και την πρόσβαση στην ιατρική καινοτομία, σημείωσε πως, αν και η χώρα αυξάνει σταδιακά τις δαπάνες υγείας μετά την πανδημία, εξακολουθεί να υστερεί σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν αυξήσει σημαντικά τις αντίστοιχες δαπάνες.
Η συνολική δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα ανέρχεται στο 9,5% του ΑΕΠ, έναντι 10,9% κατά μέσο όρο στην Ε.Ε., ενώ οι δημόσιες δαπάνες φτάνουν μόλις το 5,9% του ΑΕΠ, έναντι 8,8% στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Ο καθηγητής επεσήμανε ότι, παρόλο που δεν υποστηρίζει ανεξέλεγκτες αυξήσεις στις δαπάνες, η χώρα πρέπει να επιταχύνει σημαντικά τις σχετικές επενδύσεις ώστε να συμβαδίζει με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Υγεία: Πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ οι ιδιωτικές δαπάνες
Οι Έλληνες εξακολουθούν να καταβάλλουν το 35% των δαπανών υγείας ιδιωτικά, ποσοστό που ξεπερνά κατά πολύ τον μέσο όρο της Ε.Ε. Ο κ. Πολύζος υπογράμμισε ότι στόχος της πολιτικής υγείας θα πρέπει να είναι η μείωση των ιδιωτικών δαπανών στο 20%.
Αναφορικά με την κυκλοφορία νέων φαρμάκων, η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ωστόσο, η πρόσβαση των ασθενών σε αυτά καθυστερεί, με τον μέσο χρόνο να φτάνει το 1,5 έως 2 χρόνια. Κατά την περίοδο 2018-2021, οι καθυστερήσεις άγγιξαν τις 674 ημέρες, ενώ μόλις το 42% των εγκεκριμένων θεραπειών ήταν ευρέως διαθέσιμες. Σε σχέση με την περίοδο 2017-2020, η καθυστέρηση αυξήθηκε κατά 176 ημέρες, αν και παρατηρείται βελτίωση τα τελευταία τρία χρόνια.
Ο καθηγητής αναφέρθηκε σε τρεις βασικές προκλήσεις για τη δημόσια υγεία σήμερα:
Η μετάβαση σε ένα νέο επιδημιολογικό προφίλ, κυριαρχούμενο από χρόνιες παθήσεις (καρδιοπάθειες, καρκίνοι, μεταβολικά και αναπνευστικά νοσήματα).
Η επικράτηση ανθυγιεινών συμπεριφορών, όπως η κατανάλωση καπνού και αλκοόλ, αλλά και η κακή διατροφή.
Η εμφάνιση νέων λοιμωδών νοσημάτων και η επανεμφάνιση παλαιών, που θεωρούνταν σχεδόν εξαλειμμένα στην Ευρώπη.
Τα συστήματα υγείας καλούνται να αξιολογήσουν αυτό το νέο φορτίο, να προβλέψουν τις επιπτώσεις του και να επαναπροσδιορίσουν τους στόχους και τις προτεραιότητές τους.
Υγεία: Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα και οι κύριες αιτίες θανάτου
Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα υπερβαίνει τα 81 έτη, πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας υπήρξε μείωση κατά έξι μήνες, η οποία όμως στη συνέχεια σταθεροποιήθηκε, διακόπτοντας την προηγούμενη τάση αύξησης κατά 1,5 – 2 έτη ανά δεκαετία.
Σήμερα, το 20% του ελληνικού πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών, ποσοστό που αναμένεται να φτάσει το 33% έως το 2060. Ο καθηγητής παρατήρησε ότι η πληθυσμιακή μείωση και το έντονο δημογραφικό πρόβλημα δεν οφείλονται αποκλειστικά στην οικονομική κρίση, αλλά και στη σύγχρονη τάση των οικογενειών να αποκτούν λιγότερα παιδιά. Αυτή η εξέλιξη, όπως σημείωσε, πρέπει να ανακοπεί μέσω κινήτρων και άλλων μέτρων.
Όσον αφορά τις αιτίες θανάτου στην Ελλάδα, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, οι καρκίνοι (κυρίως του πνεύμονα), οι αναπνευστικές παθήσεις και οι μεταβολικές ασθένειες ευθύνονται για το 90% τόσο των θανάτων όσο και των νοσηλειών στα νοσοκομεία.
