ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ

Οπως κατέθεσαν πολίτες στην Αίτηση Ακύρωσης του έργου ενώπιον του ΣτΕ, που συζητήθηκε στις 7 Μαΐου, η Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων έχει παράνομη αιτιολογία, διότι δεν εξετάστηκαν επαρκώς εναλλακτικές λύσεις, όπως η σύνδεση με την ήδη υπάρχουσα ΕΕΛ του Μεγάλου Πάπιγκου ● Ερωτήματα γιατί προχωρούν σε ένα υπερβολικά ακριβό έργο με προϋπολογισμό που ξεπερνά το 1.100.000 ευρώ για μόλις 26 κατοικίες και 6 επιχειρήσεις, όταν η ήδη υπάρχουσα εγκατάσταση κόστισε συνολικά 600.000 ευρώ

Ενα σκάνδαλο βρίσκεται σε εξέλιξη στο Μικρό Πάπιγκο, έναν από τους πιο εμβληματικούς και διατηρητέους οικισμούς της Ελλάδας, όπου σχεδιάζεται ένα καταστροφικό και σκανδαλωδώς δαπανηρό έργο, η εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ) μόλις 25 μέτρα από τα σπίτια του οικισμού, καταστρέφοντας την πολιτιστική ταυτότητα και το φυσικό τοπίο της περιοχής.

Πρόκειται για πετρόκτιστα σπίτια του 1700 με στενά καλντερίμια, όπου δεν επιτρέπεται η διέλευση οχημάτων, στοιχεία αναγνωρισμένης πολιτιστικής αξίας που προσελκύουν κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η εγκατάσταση του έργου σε περιοχή Natura, η οποία αποτελεί Ειδική Ζώνη Διατήρησης (Εθνικός Δρυμός Βίκου - Αώου) καθώς και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (Ορος Τύμφη-Γκαμήλα), παραβιάζει επίσης τους αυστηρούς όρους προστασίας της Ζώνης Ια του πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου όπου, σύμφωνα με την ΚΥΑ 23069/2005, δεν επιτρέπονται τέτοιου είδους εγκαταστάσεις.

 

Πρόκειται για ένα απολύτως καταστροφικό έργο, εγκεκριμένο από την Περιφέρεια Ηπείρου, καθώς είναι αχρείαστο αφού υπάρχει ήδη βιολογικός καθαρισμός (ΕΕΛ) στο Μεγάλο Πάπιγκο, σε απόσταση μόλις 2 χιλιόμετρα, σε Ζώνη Β (ηπιότερης προστασίας) με δυναμικότητα ικανή να καλύψει και τις ανάγκες του Μικρού Πάπιγκου και με τον οποίο θα μπορούσε αυτό να συνδεθεί με ελάχιστο οικονομικό και μηδενικό περιβαλλοντικό κόστος. Το έργο, που θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα κοστίσει τριπλάσια χρήματα και συγκεκριμένα 1.115.000 ευρώ αντί για 340.000 ευρώ της σύνδεσης με το υπάρχον σύστημα. Πρόκειται για μια επιλογή που θέτει σοβαρά ερωτήματα διαφάνειας και χρηστής διαχείρισης δημόσιων πόρων, επισημαίνει η Κίνηση Πολιτών Save Papigo που εναντιώνεται στο έργο.

Βλάβες

Το έργο θα επιβαρύνει τους κατοίκους οικονομικά και περιβαλλοντικά με περισσότερα από 25.000 ευρώ ετησίως για λειτουργικά έξοδα, βλάβες στα παραδοσιακά πέτρινα καλντερίμια και στο ευαίσθητο οικοσύστημα της Πίνδου / Natura 2000. Επιπλέον κατασκευάζεται χωρίς διαφάνεια και χωρίς προηγούμενη ενημέρωση ή συναίνεση της τοπικής κοινωνίας.

Εξάλλου το συγκεκριμένο έργο οδηγεί σε αναπόφευκτη υποβάθμιση του περιβάλλοντος και της ποιότητας διαβίωσης των ντόπιων και των επισκεπτών εξαιτίας της μόνιμης εκπομπής θορύβου, των έντονων οσμών και αέριων ρύπων από την επεξεργασμένη λυματολάσπη – τη στιγμή μάλιστα που η τοπική τουριστική οικονομία βασίζεται στην αυθεντικότητα και την απόλυτη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον προσθέτει η Κίνηση Πολιτών.

Οπως αναφέρεται στo δικόγραφο Προσθέτων Λόγων επί της Αίτησης Ακύρωσης που κατέθεσαν πολίτες ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, που συζητήθηκε στις 7 Μαΐου, η Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) έχει παράνομη αιτιολογία διότι δεν εξετάστηκαν επαρκώς εναλλακτικές λύσεις, όπως η σύνδεση με την ήδη υπάρχουσα ΕΕΛ του Μεγάλου Πάπιγκου. Η κατασκευασμένη από το 2010 ΕΕΛ του Μεγάλου Πάπιγκου, για να εξυπηρετήσει σήμερα 105 κατοικίες και 42 επιχειρήσεις, χωροθετήθηκε σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από τον οικισμό και σύμφωνα με στοιχεία του Δήμου Ζαγορίου (2024) κόστισε συνολικά 600.000 ευρώ. Με αυτά τα δεδομένα το έργο της ΕΕΛ του Μικρού Πάπιγκου εμφανίζεται υπερβολικά ακριβό με προϋπολογισμό που ξεπερνά το 1.100.000 ευρώ για μόλις 26 κατοικίες και 6 επιχειρήσεις!

Εξάλλου οι αιτούντες ανέφεραν ότι μετά την αδειοδότηση του έργου αλλά πριν από την κατακύρωσή του σε ανάδοχο θεσπίστηκε νέο προστατευτικό καθεστώς στην περιοχή, με το οποίο τμήμα της λεκάνης απορροής του Αώου ποταμού (που ξεκινά γεωγραφικά από τις πηγές του Βοϊδομάτη όπου βρίσκεται το έργο) χαρακτηρίστηκε ως προστατευόμενο τοπίο και προστατευόμενος φυσικός σχηματισμός, γεγονός που επέβαλε την επαναξιολόγηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και την αναθεώρηση της Απόφασης Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ).

Επιπρόσθετα οι αιτούντες ανέφεραν ότι η ΑΕΠΟ είναι παράνομη διότι εκδόθηκε κατά παράβαση της Σύμβασης του Αρχους (που επιβάλλει το δικαίωμα πρόσβασης των πολιτών στην περιβαλλοντική πληροφορία) και αποδεικνύουν ότι δεν τηρήθηκαν οι διατυπώσεις δημοσιότητας για την πρόσκληση σε δημόσια διαβούλευση που απαιτεί ο νόμος. Ετσι οι ντόπιοι και οι πολίτες ευρύτερα δεν ενημερώθηκαν έγκαιρα για τον σχεδιασμό και την αδειοδότηση αυτής της υποδομής, κάτι που τους στέρησε το θεμελιώδες δικαίωμά τους να συμμετέχουν στη διαβούλευση και να αντιδράσουν.

Διαβούλευση

Αποτέλεσμα αυτών των παραλείψεων ήταν ότι η συμμετοχή του κοινού στη διαβούλευση για το πολυδάπανο και οχληρό έργο (που ασφαλώς ενδιέφερε τους κατοίκους και κάθε πολίτη που έννομα συμφέροντά του τον συνδέουν με την περιοχή) ήταν πράγματι μηδενική (δεν καταγράφεται ούτε μία τοποθέτηση, προφορική ή έγγραφη), καθώς δεν υπήρξε δημόσια αναρτημένη πρόσκληση παρά μόνο δημοσίευση σε τοπική εφημερίδα των Ιωαννίνων που δεν κυκλοφορεί στα χωριά του Ζαγορίου.

Για το ζήτημα αυτό η Περιφέρεια Ηπείρου στα δικόγραφά της προς το ΣτΕ υποστήριξε ότι η δημοσίευση στην εφημερίδα «Ηπειρωτικός Αγών» εξασφάλιζε τη δημοσιότητα της διαδικασίας διότι διαθέτει ιστοσελίδα, ενώ στην πραγματικότητα διαθέσιμο ηλεκτρονικά είναι μόνο το πρωτοσέλιδο της συγκεκριμένης εφημερίδας.

ICOMOS: Κίνδυνος για τον ιστορικό οικισμό

Την έντονη αντίθεσή του στην επικείμενη κατασκευή βιομηχανικής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων στον ιστορικό οικισμό του Μικρού Πάπιγκου, μιας περιοχής που έχει αναγνωριστεί ως Τόπος Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, εξέφρασε σε ανακοίνωσή του το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) ως ο τεχνικός σύμβουλος της UNESCO σε θέματα προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς στη χώρα μας.

Το ICOMOS θεωρεί ότι το προτεινόμενο έργο:

● Ερχεται σε ευθεία σύγκρουση με τις αρχές διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς αλλοιώνει τη φυσιογνωμία ενός παραδοσιακού πετρόκτιστου οικισμού που διατηρείται σχεδόν αναλλοίωτος επί αιώνες.

● Υπονομεύει τον χαρακτήρα του τοπίου με την τοποθέτηση ανοιχτής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων μόλις 25 μέτρα από τα πρώτα σπίτια του οικισμού και εντός της ζώνης προστασίας NATURA 2000.

● Θέτει σε κίνδυνο τη συνέχιση του αυθεντικού τρόπου ζωής και της τουριστικής βιωσιμότητας της περιοχής, η οποία στηρίζεται στην ήπια ανάπτυξη και τη βιωματική εμπειρία του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου.

● Αγνοεί την εναλλακτική λύση της σύνδεσης με τον υφιστάμενο βιολογικό καθαρισμό στο Μεγάλο Πάπιγκο, που τεκμηριώνεται από ανεξάρτητη μελέτη κατοίκων και είναι περιβαλλοντικά ορθή, τεχνικά εφικτή και πολλαπλάσια οικονομικότερη.

Επιπλέον υπογραμμίζει ότι με την ένταξη του Ζαγορίου στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς η χώρα μας ανέλαβε ρητή υποχρέωση να διαφυλάξει τη φυσική και πολιτιστική ακεραιότητα του τοπίου. Το έργο, με τον τρόπο που σχεδιάζεται από την Περιφέρεια Ηπείρου, έρχεται σε αντίθεση με αυτήν την υποχρέωση και συνεπώς θέτει σε κίνδυνο τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας μας απέναντι στην UNESCO και την παγκόσμια κοινότητα.

Τέλος, ζητά την άμεση επανεξέταση του σχεδιαζόμενου έργου και ακύρωση της τρέχουσας «μελέτης», υποστηρίζοντας τη λύση της σύνδεσης με την υπάρχουσα ΕΕΛ Μεγάλου Πάπιγκου ή τη χωροθέτηση μονάδας (που δεν θα ενοχλεί παντοιοτρόπως τον οικισμό) σε απόσταση ασφαλείας τουλάχιστον 1 χιλιομέτρου.

«Δεδομένου ότι η αίτηση ακυρώσεως των κατοίκων κατά του έργου έχει ήδη συζητηθεί στο ΣτΕ και αναμένεται η έκδοση της απόφασης, η δημιουργία τετελεσμένων γεγονότων με την επίσπευση της έναρξης των εργασιών κατασκευής πρέπει οπωσδήποτε να αποτραπεί» αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή του το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος.

Και ενώ οι κάτοικοι αντιδρούν έντονα γι’ αυτό το πολλαπλά παράλογο έργο, η Περιφέρεια Ηπείρου επιχείρησε πριν από λίγες μέρες να ξεκινήσει τις εργασίες κατασκευής εντός του παραδοσιακού οικισμού με χωματουργικές εργασίες και κοπή δέντρων από τον εργολάβο του έργου, μην αναμένοντας την απόφαση του ΣτΕ και περιφρονώντας τη γνωμοδότηση της ICOMOS Hellas. Και μάλιστα μην έχοντας οικοδομική άδεια, όπως διαπιστώθηκε από την αστυνομία που κάλεσαν οι κάτοικοι, οι οποίοι κατέθεσαν μήνυση και έτσι οι εργασίες σταμάτησαν και η υπόθεση βρίσκεται στα χέρια της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ιωαννίνων.

Ενας αγωγός-μήλον της Εριδος

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι κάτοικοι το Μικρού Πάπιγκου έλαβαν στις 20 Ιουνίου επιστολή από τον δήμαρχο Ζαγορίου, Γιώργο Σουκουβέλο, με την οποία τους ανακοίνωσε πως προχωρά σε σφράγιση ενός εκ των τριών αγωγών αποχέτευσης εντός του οικισμού εντός 3 ημερών, επικαλούμενος δήθεν άγνοια για την ύπαρξή του. Κάτι που τελικά έπραξε αφήνοντας χωρίς αποχέτευση αρκετά σπίτια.

Σε απάντηση προς τον δήμαρχο την επομένη 80 κάτοικοι και οικογένειες του Μικρού Πάπιγκου αποδεικνύουν ότι ο ισχυρισμός του περί «άγνοιας» είναι ατεκμηρίωτος και ανακριβής, ότι ο αγωγός δεν είναι «παράνομος», δεν είναι «κρυφός» και δεν «ξεβράζει» λύματα στον Βοϊδομάτη, όπως ισχυρίστηκε ο δήμαρχος. Κι ακόμα ότι η σφράγιση θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς δύναται να προκαλέσει ανάστροφη ροή λυμάτων σε κατοικίες και επιχειρήσεις, διαρροή λυμάτων στο φυσικό περιβάλλον του Εθνικού Πάρκου και επιδείνωση των όρων υγιεινής διαβίωσης των κατοίκων και επισκεπτών. «Αποτελεί γνωστή και θεσμικά αποδεκτή υποδομή, που ρητά αναφέρεται τόσο στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) όσο και στην Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) του υπό εκτέλεση έργου Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Μικρού Πάπιγκου για τον Δήμο Ζαγορίου» αναφέρουν οι κάτοικοι.

Αφετέρου του επισημαίνουν ότι το πρόβλημα δεν προήλθε από τις δήθεν «παράνομες συνδέσεις» που όψιμα επικαλείται, αλλά από την καταστροφή του αγωγού κατά την έναρξη των έργων του νέου βιολογικού από τον εργολάβο υπό την επίβλεψη της Περιφέρειας Ηπείρου. «Ο δήμαρχος σφράγισε μονομερώς μια τόσο βασική υποδομή του χωριού, χωρίς τεχνική εκτίμηση και χωρίς εκτίμηση κινδύνου, διακινδυνεύοντας αυτονόητα την ανάστροφη ροή λυμάτων μέσα στις κατοικίες απλών πολιτών και τις επιχειρήσεις. Οι κάτοικοι-δημότες βρίσκονται χωρίς αποχέτευση και χωρίς εναλλακτική λύση» αναφέρουν.

«Είναι απορίας άξιο και απογοητευτικό πώς ένας δήμαρχος επιλέγει να κατηγορήσει και να δυσφημίσει μια κοινότητα αντί να την προστατεύσει και να συζητήσει με τους κατοίκους τη βέλτιστη λύση για την απρόσκοπτη λειτουργία της κοινότητας, της οικονομίας της και της ευημερίας της» καταλήγουν.

Για την άμεση ακύρωση του έργου η Κίνηση Πολιτών Save Papigo συλλέγει υπογραφές μέσω της πλατφόρμας change.org.

Πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Τάσος Σαραντής

Σοβαρότατες συνέπειες στον παραδοσιακό χαρακτήρα του Μεγάλου Πάπιγκου αλλά και στο ευαίσθητο οικοσύστημα του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου έχουν οι οικοδομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται στον οικισμό, για να ανεγείρει ο εφοπλιστής Αντώνης Λαιμός δύο διώροφες κατοικίες ● Για να ολοκληρωθεί το έργο, παραβιάζονται εξόφθαλμα τα -υποτίθεται αυστηρά- γεωγραφικά όρια του χωριού και μετατρέπεται σε εργοτάξιο ένα ιδιαίτερα πολύτιμο φυσικό τοπίο.

Tην παράνομη παραβίαση των ορίων του παραδοσιακού οικισμού του Μεγάλου Πάπιγκου και του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου για την εξυπηρέτηση οικοδομικής δραστηριότητας καταγγέλλουν έξι περιβαλλοντικές οργανώσεις και ζητούν την άμεση παρέμβαση των αρμόδιων Αρχών, που μέχρι σήμερα σφυρίζουν αδιάφορα. Το ενδιαφέρον σε αυτή την υπόθεση και τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν και στηλιτεύουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις είναι ότι η οικοδομική δραστηριότητα, στην οποία αναφέρονται, αφορά την ανέγερση δύο διώροφων κατοικιών, συνολικού εμβαδού περίπου 700 τετραγωνικών μέτρων, από τον εφοπλιστή Αντώνη Λαιμό.

Τα όρια του οικισμού του Πάπιγκου έχουν καθοριστεί προ τριακονταετίας, με απόφαση του νομάρχη Ιωαννίνων (ΦΕΚ Δ΄ 272/1990) που συνοδεύεται από σχεδιάγραμμα με γραμμή οριοθέτησης και θεώρηση της Πολεοδομίας. Δεδομένου ότι το Πάπιγκο προστατεύεται από το 1979 ως παραδοσιακός οικισμός, εντός των ορίων του οικισμού επιτρέπεται η δόμηση με περιορισμούς.

Ως νότιο όριο του οικισμού έχει οριστεί το νεκροταφείο του οικισμού της εκκλησίας Αγ. Νικολάου. Το όριο του οικισμού αποτελεί και το κοινό όριο με τον Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου (Τμήμα Βίκος) που αποτελεί Περιοχή Προστασίας της Φύσης, σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου και καθορισμού ζωνών προστασίας. Ετσι, εκτός των ορίων του οικισμού απαγορεύονται όλες οι δραστηριότητες, περιλαμβανομένων της δόμησης και της διάνοιξης δρόμων, εξαιρουμένων αυτών που σχετίζονται με την προστασία του Εθνικού Πάρκου.

Σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, κάθε προσπάθεια εν τοις πράγμασι «διεύρυνσης» των ορίων του οικισμού νοτίως του νεκροταφείου θα έχει ως αποτέλεσμα την παράνομη, δραματική αλλοίωση του παραδοσιακού χαρακτήρα και της εικόνας του ιστορικού οικισμού. Παράλληλα, συνιστά βάναυση παραβίαση μιας από τις πιο ευαίσθητες και σημαντικές ζώνες του Εθνικού Πάρκου, υπονομεύοντας τους ζωτικούς όρους προστασίας του. Επιπλέον, τονίζουν ότι, καθώς η περιοχή είναι ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000, υφίσταται και παράβαση των Οδηγιών της Ε.Ε. για τους οικοτόπους και τα άγρια πτηνά.

Αγνοούν τις αντιδράσεις

Παρ’ όλα αυτά τα ξεκάθαρα δεδομένα, συνεχίζονται εδώ και μήνες απρόσκοπτα οι εργασίες κατασκευής δυο οικιών, εκτός των ορίων του παραδοσιακού οικισμού και εντός του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου. Σε όλο αυτό το διάστημα, περιβαλλοντικές οργανώσεις και κάτοικοι της περιοχής απευθύνθηκαν στις αρμόδιες Αρχές, ζητώντας την παρέμβασή τους για αποκατάσταση της νομιμότητας. Αρχικά, το θέμα αναδείχθηκε από την Τοπική Επιτροπή της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) Ζαγορίου και σε συνέχεια με επιστολή της ΕΛΛΕΤ προς τον Δήμο Ζαγορίου. Ετσι, σταμάτησε η παράνομη διαδικασία αλλαγής του ορίου οικισμού, που είχε ξεκινήσει με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και έπειτα από αίτημα των πωλητών των οικοπέδων στον εφοπλιστή Αντώνη Λαιμό.

Εντούτοις, ο Δήμος Ζαγορίου, στο πλαίσιο της υποχρέωσης για παροχή των ορίων των οικισμών για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών και στο όνομα της διόρθωσης λαθών που υπήρχαν, υπέβαλε στην αντίστοιχη εφαρμογή της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε., μεταξύ άλλων, χαρτογραφικό υπόβαθρο, στο οποίο αυθαίρετα εμφανίζονται διευρυμένα τα όρια του οικισμού, σε σχέση με τα ισχύοντα όρια. Επί της ουσίας, επεκτείνοντας τα όρια του οικισμού μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου.

Αυτή η επέκταση των ορίων του οικισμού -που, όπως αποδεικνύεται από τα γεγονότα, έγινε με σκοπό την οικοπεδοποίηση τμημάτων του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου- είναι παράνομη, καθώς η μόνη νόμιμη διαδικασία κατά την οποία θα μπορούσαν να τροποποιηθούν τα όρια του οικισμού του Πάπιγκου θα ήταν η έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος. Μάλιστα, όπως σημείωνε ο βουλευτής του ΜέΡΑ25, Κρίτων Αρσένης, σε επίκαιρη ερώτηση που είχε καταθέσει προς τον υπουργό Περιβάλλοντος (6/12/2021), «κατά την παραπάνω διαδικασία δεν προβλέφθηκε να γίνεται έλεγχος των ορίων των οικισμών από καμία υπηρεσία, πλην της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Ιωαννιτών (ΥΔΟΜ).

Κι όμως, αυτή η παράνομη οριοθέτηση - επέκταση του οικισμού χρησιμοποιήθηκε για την κύρωση του δασικού χάρτη της περιοχής. Εν συνεχεία, με βάση αυτή τη δήθεν οριοθέτηση του οικισμού (κατά παράβαση της ισχύουσας οριοθέτησης του 1990), η ΥΔΟΜ του Δήμου Ιωαννιτών εξέδωσε τις οικοδομικές άδειες για τις οικίες που κατασκευάζει ο εφοπλιστής δίπλα στο χωριό (στα νέα όριά του) και εντός του πυρήνα του Εθνικού Πάρκου.

Σύμφωνα πάντα με τον Κρίτωνα Αρσένη, «κατά την έγκριση της προαναφερθείσας άδειας δόμησης, ο μηχανικός - μελετητής στην τεχνική έκθεση καθορισμού του ορίου του οικισμού επικαλέστηκε το γεγονός ότι το προκύπτον όριο «ταυτίζεται με το όριο του οικισμού, όπως αυτό αρμοδίως αναρτήθηκε από τον Δήμο Ζαγορίου στην πλατφόρμα της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε.». Δηλαδή, η αυθαίρετη ενέργεια της «διόρθωσης» των ορίων από τον Δήμο προκάλεσε τη «νομιμοποίηση» της άδειας δόμησης.

Χαλίκι να γίνει!

Τη σκυτάλη πήρε η Περιφέρεια Ηπείρου που, κατά παράβαση της ΚΥΑ χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, βελτίωσε και χαλικόστρωσε μια «διαδρομή», η οποία είχε τη μορφή ιχνών από κοπάδια των ζώων της περιοχής. Εκτοτε πραγματοποιείται συνεχής διέλευση μηχανημάτων δομικών έργων (εκσκαφέων, φορτηγών, μπετονιερών κ.λπ.) προς το οικόπεδο του εφοπλιστή, ενώ βρίσκεται εντός του πυρήνα του Εθνικού Πάρκου, όπου η δραστηριότητα αυτή απαγορεύεται, καθώς η κίνηση οχημάτων επιτρέπεται μόνο σε υφιστάμενους δρόμους και μόνο για εργασίες διαχείρισης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Πώς επιτεύχθηκε κι αυτό; Ο εργολάβος του έργου αιτήθηκε προς τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) χορήγηση άδειας διέλευσης μέσω του δήθεν αγροτικού δρόμου προς το οικόπεδο, στην οποία επικαλέστηκε «έκτακτο περιστατικό». Ο ΟΦΥΠΕΚΑ αρνήθηκε την παροχή άδειας, αλλά ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης, διαβίβασε και υποστήριξε ως «επιτακτική» την παροχή της. Και στην απάντησή του προς τον Κρίτωνα Αρσένη ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, περιορίστηκε στην αναφορά ότι οι υπηρεσίες του Δήμου και της Περιφέρειας «βεβαιώνουν ότι οι υπό δόμηση εκτάσεις βρίσκονται εντός ορίου οικισμού».

«Δυστυχώς, οι Αρχές μέχρι τώρα έχουν επιδείξει σκανδαλώδη αδράνεια και αδιαφορία, με συνέπεια την προσβολή κάθε έννοιας νομιμότητας και την υποβάθμιση του συνταγματικά προστατευόμενου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, η Αστυνομία, το Δασαρχείο και οι Διευθύνσεις Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ηπείρου και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας, που έχουν ενημερωθεί, αδρανούν επιδεικτικά και δεν έχουν ακόμα εκτελέσει τα κατά νόμο καθήκοντά τους για διακοπή των παράνομων δραστηριοτήτων και έλεγχο των παραβατών», καταγγέλλουν η «Καλλιστώ», η Ελληνική Εταιρεία Προστασία της Φύσης, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία», η ΑΝΙΜΑ και ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων.

Διαπιστωμένες παρανομίες

Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου του ΟΦΥΠΕΚΑ, που έχει κατά το νόμο την αρμοδιότητα διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου. Σε απάντησή του σε αίτηση της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ» (20/4/202), ο ΟΦΥΠΕΚΑ αναγνωρίζει ότι το νότιο όριο του οικισμού του Μεγάλου Πάπιγκου είναι το νεκροταφείο, διαπιστώνει την παράνομη χρήση του δήθεν «δρόμου» εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης, Πυρήνα Βίκου του Εθνικού Πάρκου, και καλεί τις αρμόδιες υπηρεσίες να προβούν στις νόμιμες ενέργειες.

Σε αυτό το ανησυχητικό πλαίσιο, και ενόσω οι εργασίες προχωρούν ταχύτατα εκτός του παραδοσιακού οικισμού και εντός του εθνικού δρυμού, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν την άμεση παρέμβαση των αρμόδιων Αρχών, υπό τον συντονισμό της τοπικής μονάδας διαχείρισης του ΟΦΥΠΕΚΑ, για τη διακοπή των οικοδομικών εργασιών και της παράνομης χρήσης τού δήθεν «δρόμου» εντός του πυρήνα του εθνικού πάρκου και την αποκατάσταση του προστατευόμενου φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής. Για την υπόθεση, η περιβαλλοντική οργάνωση «Καλλιστώ» έχει προσφύγει στο ΣτΕ, ενώ έχει καταθέσει και αίτηση αναστολής των εργασιών.

Το καλύτερο απ’ όλα είναι ότι αυτά συμβαίνουν, όταν ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί ως Τόπος Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και το υπουργείο Πολιτισμού υπέβαλε φέτος, κατόπιν πρότασης του πρωθυπουργού της Ελλάδας, φάκελο υποψηφιότητας για να συμπεριληφθεί το Ζαγόρι στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, λόγω του μοναδικού πολιτιστικού και περιβαλλοντικού του πλούτου.

Πηγή: efsyn.gr