ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΡΑΤΙΚΑΚΗΣ

Αντιμέτωπη με δραματική έξαρση του δάγκειου πυρετού, η Βραζιλία ποντάρει σε μια δραστική λύση: μια γιγάντια εγκατάσταση εκτροφής τροποποιημένων κουνουπιών που θα λειτουργήσουν ως βιολογικό όπλο κατά της επιδημίας.

Τα κουνούπια που εκτρέφονται στην πόλη Κουριτίμπα της νότιας Βραζιλίας μολύνονται εσκεμμένα με βακτήρια Wolbachia, τα οποία εμποδίζουν τη μετάδοση του δάγκειου ιού από τα έντομα στον άνθρωπο.

Το εκτροφείο που εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο θα παράγει κάθε εβδομάδα 100 εκατομμύρια αβγά κουνουπιών του είδους Aedes aegypti («Αηδής ο αιγυπτιακός», εικόνα), τα οποία στη συνέχεια θα αποστέλλονται σε περιοχές με έξαρση κρουσμάτων.

Η ιδέα είναι ότι τα έντομα θα διασταυρώνονται στη φύση με άγρια κουνούπια και θα κληροδοτούν στους απογόνους τους τα βακτήρια, τα οποία τελικά θα επικρατήσουν στον πληθυσμό και θα περιορίσουν τη μετάδοση του δάγκειου πυρετού.

Εκατομμύρια κουνούπια εκτρέφονται σε κλουβιά με ελεγχόμενε συνθήκες (Wolbito do Brasil)

Το πρόγραμμα υλοποιείται από World Mosquito Program (WMP), μη κερδοσκοπικό οργανισμό που πραγματοποιεί ανάλογα πειράματα στην Αυστραλία, την Κολομβία, την Ινδονησία και το Βιετνάμ. Στην Κολομβία και την Ινδονησία, τα κρούσματα δάγκειου πυρετού μειώθηκαν δραστικά κατά 77 έως 95 τοις εκατό.

Στη Βραζιλία, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έδωσε το πράσινο φως για την ευρεία εφαρμογή της μεθόδου έπειτα από δοκιμές στην πόλη του Νίτεροϊ που περιόρισαν τη μετάδοση του ιού κατά 69%.

Η χώρα κατέγραψε πέρυσι αριθμό-ρεκόρ 6,5 εκατομμυρίων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων δάγκειου πυρετού, ο οποίος είναι συχνά ασυμπτωματικός αλλά μπορεί να προκαλέσει υψηλό πυρετό, εξάνθημα με κνησμό και πόνο στους μυς και τα κόκκαλα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, ο δάγκειος ιός προκαλεί επίσης αιμορραγία και επικίνδυνα χαμηλή πίεση.

Η πρώτη ύλη που χρησιμοποιεί το «εργοστάσιο κουνουπιών» στο Κουριτίμπα είναι άγρια κουνούπια από μεγάλες πόλεις της Βραζιλίας που έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα και δεν κινδυνεύουν από τυχόν ψεκασμούς.

Χρειάστηκαν αρκετές δοκιμές μέχρι να βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες εκτροφής, δεδομένου ότι τα αβγά, οι προνύμφες και τα ενήλικα έντομα έχουν διαφορετικές προτιμήσεις ως προς τη θερμοκρασία και άλλους παράγοντες.

Σημαντικές είναι επίσης οι απαιτήσεις σε αίμα, το οποίο χρειάζονται τα θηλυκά κουνούπια για να γεννήσουν αβγά. Σε μικρότερες δοκιμές είχαν χρησιμοποιηθεί παρτίδες ανθρώπινου αίματος που πλησίαζε τη λήξη του, όμως αυτό δεν θα επαρκούσε για τη νέα εγκατάσταση. Τα περίπου 70 λίτρα αίματος που απαιτούνται προέρχονται από άλογα που εκτρέφονται ειδικά για την παραγωγή αντισωμάτων.

Στον μεγαλύτερο χώρο του εργοστασίου, περίπου 10 εκατομμύρια κουνούπια μεγαλώνουν μέσα σε 66 καλυμμένα συρμάτινα κλουβιά. Τα θηλυκά γεννούν τα αβγά τους σε λωρίδες βρεγμένου χαρτιού που τοποθετούνται στη βάση κάθε κλουβιού.

Τα αβγά συλλέγονται και τοποθετούνται σε βιοδιασπώμενα σωληνάρια με νερό και λίγη τροφή για να μεγαλώσουν μετά την εκκόλαψη. Κάθε σωληνάριο περιέχει γύρω στα 500 αβγά και είναι σχεδιασμένο να διαλύεται όταν αφεθεί σε υγρό περιβάλλον στη φύση.

Όμως, παρά την επιτυχία των προηγούμενων δοκιμών, η επιχείρηση στο Κουριτίμπα συναντά αντιδράσεις. Φήμες ότι τα εκτρεφόμενα κουνούπια μεταδίδουν ασθένειες άρχισαν να διαδίδονται στην πόλη λίγες εβδομάδες μετά τα εγκαίνια της εγκατάστασης, και κάποιοι κάτοικοι έγραψαν στα social media ότι το εργοστάσιο κουνουπιών πρέπει να πυρποληθεί.

Για να αντιμετωπίσουν τον φόβο και την παραπληροφόρηση, οι υπεύθυνοι του προγράμματος οργανώνουν συναντήσεις με κατοίκους και εξηγούν το σκεπτικό της επιχείρησης.

Η πρώτη φουρνιά κουνουπιών απελευθερώθηκε στις 27 Αυγούστου στην πόλη της Σάντα Καταρίνα και η επιχείρηση σχεδιάζεται τώρα να επεκταθεί στην πρωτεύουσα Μπραζίλια.

Πηγή: in.gr