Guardian για ΟΑΚΑ: Ίσως απομακρυνθεί το στέγαστρο του Καλατράβα - «Τίποτα δεν αποκλείεται σε αυτό το σημείο»
Πέμπτη, 05/10/2023 - 19:18
Ήταν ένα στέγαστρο που συμβόλιζε την ολυμπιακή δόξα: ένας γιγάντιος θόλος από λευκό χάλυβα που έπεφτε πάνω από ένα στάδιο που θα αποτελούσε όχι μόνο το επίκεντρο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα, αλλά και το έμβλημα του θεαματικού στυλ με το οποίο θα διεξαγόταν η διοργάνωση.
Για τους Έλληνες, γράφει ο Guardian, οι οποίοι ήλπιζαν ότι θα αναπολούσαν τους «ονειρεμένους αγώνες» με υπερηφάνεια, το αρχιτεκτονικό ορόσημο του Σταντιάγο Καλατράβα τα έλεγε όλα. Μια κατασκευή που τόσο αψήφησε τους σκεπτικιστές που αμφισβητούσαν την ικανότητά τους να φιλοξενήσουν το μεγαλύτερο σόου της Γης όσο και εξέφραζε μια νεογέννητη αίσθηση αυτοπεποίθησης.
Αυτή την εβδομάδα, σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, το μεσογειακό έθνος ήρθε αντιμέτωπο με μια πολύ διαφορετική αφήγηση, καθώς η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το στάδιο των 70.000 θέσεων θα κλείσει «επ' αόριστον» λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια του χαλύβδινου στεγάστρου του Καλατράβα. Το δίτοξο στέγαστρο - προάγγελος των μεταγενέστερων έργων του Ισπανού αρχιτέκτονα - δεν είχε καταφέρει να «ανταποκριθεί στα νομικά επιτρεπόμενα επίπεδα στατικής επάρκειας», σύμφωνα με τον φορέα δημόσιας περιουσίας που είχε αναλάβει την επιθεώρηση του χώρου.
Ένα κοντινό ποδηλατοδρόμιο, καλυμμένο με παρόμοια κατασκευή, θα έπρεπε επίσης να κλείσει επειδή και αυτό είχε παρουσιάσει σημάδια αστάθειας. «Θα ήταν επιφανειακό και ακόμη και ανόητο να δώσουμε οποιοδήποτε χρονοδιάγραμμα ... ή να πούμε πότε θα ανοίξει είτε το ποδηλατοδρόμιο είτε το στάδιο», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Αθλητισμού, Γιάννης Βρούτσης, στους δημοσιογράφους την Τρίτη. Η τύχη των εγκαταστάσεων, πρόσθεσε, θα εξαρτηθεί από μια δεύτερη επιθεώρηση από μια επαγγελματική ένωση μηχανικών που συμβουλεύει την κυβέρνηση για τα δημόσια έργα.
Αλλά μέχρι την Τετάρτη, καθώς το κόστος του κλεισίματος του σταδίου γινόταν εμφανές, με την προοπτική να ακυρωθούν δεκάδες εκδηλώσεις - συμπεριλαμβανομένης μιας sold-out συναυλίας των Coldplay το επόμενο έτος - οι αξιωματούχοι άρχισαν να ψιθυρίζουν το αδιανόητο: ίσως ήταν καιρός να αποσυναρμολογηθεί η περίφημη οροφή συνολικά. Σκουριά είχε βρεθεί όχι μόνο κατά μήκος των χαλύβδινων καλωδίων και των τόξων της, αλλά ακόμη και στους κοχλίες που τη συγκρατούσαν. «Τίποτα δεν αποκλείεται σε αυτό το σημείο», δήλωσε μια καλά πληροφορημένη πηγή την οποία επικαλείται το βρετανικό μέσο. «Ίσως θα πρέπει να κατέβει».
Ο Καλατράβα έχει υπερασπιστεί στο παρελθόν τον εαυτό του έναντι επικρίσεων για έργα που ενώ ήταν περίπλοκα και εντυπωσιακά, στη συνέχεια αποδείχθηκαν προβληματικά - σε μια περίπτωση μια οροφή που είχε διαρροή σε ένα οινοποιείο στη βόρεια Ισπανία. Αλλά στην Αθήνα αυτή την εβδομάδα ήταν η ανεπαρκής συντήρηση που κατηγορήθηκε για την κατάντια του ολυμπιακού σταδίου και, πράγματι, για την ερημική κατάσταση σχεδόν κάθε άλλης εγκατάστασης που κατασκευάστηκε για τους αγώνες.
«Είναι γνωστό ότι το [ολυμπιακό συγκρότημα του ΟΑΚΑ] δεν είχε συντηρηθεί επί δύο δεκαετίες», έγραψε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε διαδικτυακή ανάρτηση. «Ποιος δεν νιώθει απογοήτευση όταν βλέπει τις εικόνες τόσο σημαντικών εγκαταστάσεων που έχουν αφεθεί στην τύχη τους για τόσα χρόνια;», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Περικοπές
Η έλλειψη συντήρησης πίσω από τις εγκαταστάσεις που τώρα στέκονται άδειες, βεβηλωμένες και εγκαταλελειμμένες, έχει αποδοθεί, ως επί το πλείστον, στις δημοσιονομικές περικοπές που αναγκάστηκαν να κάνουν οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις κατ' εντολή των διεθνών δανειστών, αφού η καταχρεωμένη χώρα απέφυγε οριακά τη χρεοκοπία -και την εκδίωξη από την ευρωζώνη- στα τέλη του 2009.
«Δεν υπήρχαν τα χρήματα για τη συντήρηση του ΟΑΚΑ», θυμάται ο Σταύρος Κοντονής, ο οποίος διορίστηκε υπουργός Αθλητισμού όταν το αριστερό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την εξουσία με μια πλατφόρμα κατά της λιτότητας το 2015. «Ο χώρος είχε αφεθεί στο έλεος του Θεού από το 2004 έως το 2014».
Ακόμη και οι προσπάθειες των υπαλλήλων του υπουργείου να βρουν το φάκελο του Ολυμπιακού Σταδίου είχαν πέσει σε πέτρινο έδαφος, υποστήριξε ο Κοντονής, μετά την ανάληψη της θέσης του. «Δεν μπορούσαμε καν να βρούμε τον φάκελο του έργου... Αναγκαστήκαμε να τον ζητήσουμε από το γραφείο του Καλατράβα στην Ισπανία».
Δεν είναι όλοι οι μηχανικοί πεπεισμένοι ότι τα στέγαστρα κινδυνεύουν με επικείμενη κατάρρευση. Κάποιοι που εργάστηκαν πάνω στο σχέδιο το 2003 πιστεύουν ότι οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι που αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν μια σειρά από καταστροφές φέτος, από ένα θανατηφόρο σιδηροδρομικό δυστύχημα μέχρι πυρκαγιές και πλημμύρες, μπορεί να ενήργησαν βιαστικά από φόβο μήπως βρεθούν σε δύσκολη θέση.
