Θοδωρής Χονδρόγιαννος, Νικόλας Λεοντόπουλος, Reporters United

Εδώ κι ενάμιση χρόνο το Μαξίμου αρνείται οποιαδήποτε σχέση με την Intellexa που εμπορεύεται το Predator. Παρά την ταύτιση στόχων ΕΥΠ - Predator. Παρά την εμπλοκή Δημητριάδη σε συναλλαγές που φτάνουν μέσω ενός πλέγματος εταιρειών στον μέτοχο της Intellexa Φέλιξ Μπίτζιο. Παρά τις άδειες εξαγωγής του Predator από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Από χθες «Εφ.Συν.» και Reporters United δημοσιεύουν τα Predator Files, μια δημοσιογραφική διαρροή απόρρητων εγγράφων που αποκαλύπτουν τις έρευνες των γαλλικών αρχών για παράνομες εξαγωγές συστημάτων παρακολούθησης. Μεταξύ αυτών το Predator. Η διαρροή έγινε προς τα ΜΜΕ Mediapart (Γαλλία) και Spiegel (Γερμανία). Η έρευνα συντονίστηκε από το δίκτυο EIC (European Investigative Collaborations).

▍Τα βασικά ευρήματα

Τα απόρρητα έγγραφα, τα οποία προέρχονται από τις εμπλεκόμενες εταιρείες και τις γαλλικές αρχές που τις ελέγχουν, προσφέρουν σημαντικά ευρήματα με φόντο το ελληνικό Predator Gate:

Τον Ιούνιο του 2021, ο Γάλλος επιχειρηματίας Στέφαν Σαλιές παραδέχτηκε στις γαλλικές Αρχές μετά τη σύλληψή του ότι επεξεργαζόταν σχέδια για πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης (R&D) συστήματος παρακολούθησης στην Ελλάδα. Ο Σαλιές ήταν επικεφαλής της γαλλικής Nexa, η οποία από το 2019 συνεργαζόταν στενά με την Intellexa για την πώληση του Predator και άλλων λογισμικών υποκλοπών σε ανελεύθερα καθεστώτα.

Στις 20 Μαΐου 2021, ο Σαλιές θα ενημερώσει σε συνομιλία του (η οποία αποτέλεσε αντικείμενο νόμιμης επισύνδεσης από τη γαλλική αστυνομία) έτερο στέλεχος της Nexa ότι διαθέτει εξοπλισμό παρακολουθήσεων στην Ελλάδα. Η συνομιλία αφορούσε εξαγωγή λογισμικού υποκλοπών της Intellexa στη Μαδαγασκάρη, το οποίο θα στοχοποιούσε κινητά μέσω SMS, αποσκοπώντας «στην υποκλοπή τηλεφωνικών επικοινωνιών». Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα έδινε λίγο αργότερα (Νοέμβριος 2021) δύο άδειες εξαγωγής του Predator στη Μαδαγασκάρη, σύμφωνα με τους New York Times. (Το Reporters United θα αναφερθεί αναλυτικά στην υπόθεση αυτή σε επόμενο ρεπορτάζ).

Το 2021, η εταιρεία Trovicor, συμφερόντων Nexa, συνέταξε προσφορά προς την Ελλάδα για την αναβάθμιση συστήματος υποκλοπών. Η σύμβαση μάλλον δεν υπογράφηκε ποτέ, αφού η δικαστική έρευνα των γαλλικών αρχών ματαίωσε τα σχέδια των εταιρειών που συνδέονται με το Predator.

Εγγραφο της Nexa αναφέρεται σε σχέδιο παρουσίασης λογισμικού υποκλοπών της εταιρείας στο ελληνικό υπουργείο Εσωτερικών το δεύτερο τρίμηνο του 2017. (Τα διαθέσιμα στοιχεία συντείνουν πως η πώληση, άγνωστο για ποιο λόγο, δεν προχώρησε.)

Πρώην εργαζόμενος της Cytrox, της εταιρείας που με έδρα τη Βόρεια Μακεδονία ανέπτυξε το Predator, λέει στα Predator Files ότι υπήρχε στην Αθήνα κέντρο εκπαίδευσης πρακτόρων στη χρήση του Predator.

▍Εξαγωγέας Predator: Σχέδια για ανάπτυξη λογισμικού στην Ελλάδα

Κεντρικός ήρωας της ιστορίας μας είναι ο Γάλλος επιχειρηματίας Σαλιές. Θα ξεκινήσουμε από το τέλος της.

Στις 15 Ιουνίου 2021, Γάλλοι αστυνομικοί κάνουν έφοδο στα γραφεία της Nexa στο Παρίσι. Ερευνούν εγκαταστάσεις. Κάνουν προσαγωγές στελεχών. Μεταξύ αυτών ο Σαλιές. Το νούμερο δύο της εταιρείας, Ολιβιέ Μπομπό. Το νούμερο τρία, Ρενό Ροκ.

Το τριήμερο 15-17 Ιουνίου, ο Σαλιές καταθέτει ως ύποπτος για «συνέργεια σε βασανιστήρια». Οι αρχές ερευνούν αν οι εξαγωγές εξοπλισμού υποκλοπών, που είχαν γίνει σε Λιβύη και Αίγυπτο, οδήγησαν σε βασανισμό αντιφρονούντων. Στην κατάθεσή του ο Σαλιές αναφέρεται στην ανάπτυξη ενός νέου συστήματος παρακολούθησης IPDR (Internet Protocol Detail Record), που υποκλέπτει δεδομένα περιήγησης στο ίντερνετ.

«Πώς λέγεται αυτό το νέο προϊόν;», ρωτούν οι αρχές. «Δεν έχουμε βρει ακόμη όνομα. Σκεφτόμαστε να κάνουμε έρευνα και ανάπτυξη [γι’ αυτό] στην Ελλάδα. Γι’ αυτό είναι λάθος να λέμε ότι προσπαθούμε να αποφύγουμε τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς», λέει, για να υποστηρίξει ότι δεν αποφεύγει την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας.

Οι έρευνες χάλασαν τα σχέδια Σαλιές. Ωστόσο, η κατάθεσή του έχει σημασία. Αποτελεί παραδοχή ότι η Nexa σκεφτόταν να κάνει R&D για συγκεκριμένο λογισμικό υποκλοπών στην Ελλάδα. Η Nexa, που την ίδια περίοδο ήταν αναντικατάστατος συνεργάτης του Ταλ Ντίλιαν, του μεγαλύτερου μετόχου της Intellexa, η οποία είχε έδρα και στην Αθήνα, με δεύτερο μεγαλύτερο μέτοχό της εδώ τον Φέλιξ Μπίτζιο, ο οποίος βρέθηκε στο ίδιο πλέγμα εταιρικών συναλλαγών με τον κ. Γρηγόρη Δημητριάδη, ο οποίος ήταν πολιτικά υπεύθυνος της ΕΥΠ, η οποία είχε τους ίδιους στόχους παρακολούθησης με το Predator, το οποίο εμπορεύεται η Intellexa με άδειες εξαγωγής της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

▍Σύστημα υποκλοπών Cerebro:
Πώληση σε Κάιρο, πρόταση σε Αθήνα

Το 2012 ο Σαλιές ιδρύει τη Nexa. Αυτή εξαγοράζει την Amesys, εταιρεία που παρήγαγε το λογισμικό Eagle, το οποίο μετονομάζεται σε Cerebro. Την ίδια περίοδο ιδρύεται η AMES στο Ντουμπάι. Αυτή, συμφερόντων Σαλιές, αποκτά από τη Nexa το δικαίωμα πώλησης του Cerebro, κάτι που επιτρέπει παράκαμψη της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στις άδειες εξαγωγών.

Το 2014 η Nexa πουλάει το Cerebro στην Αίγυπτο. Σε έγγραφο της εταιρείας που κατασχέθηκε από τις γαλλικές αρχές εντοπίσαμε σχέδιο παρουσίασης του συστήματος υποκλοπών και προς το ελληνικό υπουργείο Εσωτερικών, το δεύτερο τρίμηνο του 2017, επί κυβέρνησης Τσίπρα. Ο εξοπλισμός κατά πάσα πιθανότητα δεν αγοράστηκε, καθώς δεν αναφέρεται συμβόλαιο με την Ελλάδα στις παραγγελίες και τα τιμολόγια της Nexa την περίοδο 2014-2018, που είναι στη διάθεση της έρευνας.

Το ενδιαφέρον της Nexa για την Ελλάδα θα επανέλθει το 2021, επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, όπως θα δούμε παρακάτω.

Η Nexa στην αγκαλιά της Intellexa

Το πράγμα στραβώνει για τον Σαλιές το 2017. Το γαλλικό περιοδικό Télérama αποκαλύπτει το συμβόλαιο πώλησης εξοπλισμού υποκλοπών στην Αίγυπτο. Η δικαιοσύνη ξεκινά έρευνα για «συνέργεια σε βασανιστήρια». Ο Σαλιές παραιτείται από όλες τις γαλλικές εταιρείες, διατηρώντας μόνο τη θέση του διευθυντή στην AMES.

Στην κατάθεσή του το 2021 είπε ότι μετακόμισε στο Ντουμπάι το 2018 «εξαιτίας προβλημάτων με τα μίντια». Ομως, εκεί δεν στερείται την καλή ζωή: Μισθός 25.000 ευρώ. Μερσεντές 170.000 ευρώ. Επενδύσεις άνω των έξι εκατ. ευρώ σε ακίνητα του Παρισιού και του Ντουμπάι.

Σταδιακά ωστόσο εμφανίζεται ένα άλλο πρόβλημα: εξαιτίας της ανάπτυξης της κρυπτογράφησης στο διαδίκτυο, το Cerebro «τυφλώνεται», καταγράφοντας μικρό μέρος της κίνησης στο ίντερνετ. Δεν βλέπει πια τι βλέπουν οι παρακολουθούμενοι. Η Nexa αναπτύσσει το σύστημα παρακολούθησης Jasmine. Εντοπίζει με ποιον μιλάει ένας στόχος ακόμα και σε κρυπτογραφημένες εφαρμογές (WhatsApp, Signal). Το Jasmine, όμως, δεν βλέπει περιεχόμενο μηνυμάτων. Μόνο τους συνομιλητές. Δεν αρκεί για να σώσει τη Nexa.

Τότε εμφανίζεται ο Ταλ Ντίλιαν. Πρώην πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ και ισχυρός άνθρωπος πίσω από το Predator. Εγγραφο της διαρροής δείχνει ότι η Nexa ξεκινά τη συνεργασία της με τον Ντίλιαν το 2018. Αφορά τη δημιουργία ενός βαν υποκλοπών. Το βαν, με τεχνολογία WiFi της WiSpear (συμφερόντων Ντίλιαν) και εξοπλισμό παρακολουθήσεων της Nexa, προσβάλλει με λογισμικό υποκλοπών της Cytrox (εταιρείας που ανήκει στον όμιλο Intellexa) στόχους σε ακτίνα 500 μέτρων, χωρίς το θύμα να πατήσει σύνδεσμο για να παγιδευτεί. Το πολυπόθητο zero-click είναι στα χέρια της συμμαχίας Nexa - Ντίλιαν. «Το zero-click, αυτό είναι που, νομίζω, δίνει αξία στην πώληση σήμερα», θα έλεγε ο Ροκ σε συνομιλία του, την οποία κατέγραψαν οι γαλλικές αρχές.

Τον Φεβρουάριο του 2019 ανακοινώνεται η λεγόμενη Intellexa Alliance, συμμαχία της Nexa και εταιρειών συμφερόντων Ντίλιαν. Νωρίτερα, το 2018, δύο προγραμματιστές της Nexa παραιτούνται, φοβούμενοι ότι το Cerebro θα χρησιμοποιούνταν κατά ομοφυλοφίλων στην Αίγυπτο, χώρα με 40.000 συλλήψεις και 1.400 δολοφονίες διαδηλωτών από το 2014.

Παρ’ όλα αυτά, η Nexa δεν θα κάνει πίσω στην επόμενη συνεργασία της με τους Αιγύπτιους υπό τον δικτάτορα Αλ Σίσι. Στις 19 Σεπτεμβρίου 2020, Γάλλοι και Ισραηλινοί ξεκινούν ομαδική συνομιλία στο WhatsApp, για να προετοιμάσουν επίδειξη του Predator στο Κάιρο.

Εκεί ο Σαλιές προειδοποιεί για τη σημασία της: «Ο πελάτης μας έχει βαθιά γνώση και είναι πολύ απαιτητικός. Επιμένει ότι η επίδειξη πρέπει να γίνει αυτή την εβδομάδα. Διαφορετικά, μπορεί να χάσουμε το συμβόλαιο. Η πρώτη πληρωμή προϋποθέτει πετυχημένη επίδειξη».

Οι Γάλλοι φοβούνται ότι οι Αιγύπτιοι θα αγοράσουν κινητά με καινούργια λειτουργικά συστήματα, κάτι που ίσως δυσκολέψει την παγίδευση με Predator. «Πρέπει να κάνουμε την επίδειξη με κινητά που θα μας δώσουν εκείνοι. Αν κάνουμε προετοιμασία, θα χαθεί το εφέ του εντυπωσιασμού», σχολίασε προγραμματιστής της Nexa.

Τελικά όλα πήγαν καλά. Στις 31 Δεκεμβρίου 2020, ο Σαλιές γράφει στους Ισραηλινούς συνεργάτες του στο WhatsApp τα ευχάριστα νέα: «Μόλις έλαβα μήνυμα από τον ατζέντη μας ότι [το συμβόλαιο] υπογράφηκε». Το μήνυμα συνοδεύεται από τέσσερα εμότζι με μπουκάλια σαμπάνιας. «Υπέροχα!!! Καλή Χρονιά», απαντάει ο Ντίλιαν.

▍Σαλιές: Εξοπλισμός της Intellexa στην Ελλάδα

Ενώ η Intellexa των Ντίλιαν και Μπίτζιου έχει εγκατασταθεί στην Αθήνα, η συμμαχία Nexa - Ντίλιαν αναπτύσσει μια ακόμη σύνδεση με την Ελλάδα, σύμφωνα με έγγραφο των γαλλικών αρχών που καταγράφεται σε συνομιλία των Σαλιές και Ροκ στις 20 Μαΐου 2021.

Στη συνομιλία τους τα στελέχη της Nexa συζητούν για μια επείγουσα πώληση εξοπλισμού υποκλοπών της Intellexa προς τη Μαδαγασκάρη. O Σαλιές λέει στον Ροκ ότι θέλει να υπογραφεί γρήγορα το συμβόλαιο, ώστε η πληρωμή να γίνει μέσα στον Μάιο. Ωστόσο, προσθέτει, «δεν έχω κάποια λύση» για άμεση πώληση στη Μαδαγασκάρη, «γιατί έχω ένα κομμάτι εξοπλισμού μπλοκαρισμένο στην Ελλάδα».

Από τα λόγια του Σαλιές προκύπτει ότι ο εξοπλισμός της Intellexa που βρίσκεται στην Αθήνα δεν μπορεί να δοθεί στη Μαδαγασκάρη, επειδή είναι «μπλοκαρισμένος» είτε λόγω της χρήσης του στην Ελλάδα είτε για εξαγωγή σε άλλη χώρα. Σε κάθε περίπτωση, η Nexa, που σκεφτόταν να κάνει R&D στην Ελλάδα, διατηρούσε εξοπλισμό της Intellexa στη χώρα. Στην επικοινωνία Σαλιές - Ροκ η Μαδαγασκάρη αναφέρεται με το όνομα-κωδικό Loco. Οπως αργότερα διαπίστωσαν οι γαλλικές αρχές, τα στελέχη της Nexa είχαν παρατσούκλια για όλα τα συμβόλαια εξαγωγής εξοπλισμών υποκλοπών, συχνά με αναφορές σε σοκολάτες: Toblerone για Αίγυπτο, Ferrero για Μονακό, Bueno για Κονγκό.

▍Η πρόταση της Trovicor προς την Ελλάδα

Oι συνομιλίες τις οποίες κατέγραψαν οι γαλλικές αρχές δείχνουν ότι σταδιακά αναπτύσσονται διχογνωμίες μεταξύ Nexa και Ντίλιαν, εξαιτίας των υψηλών τιμών που χρεώνουν οι Ισραηλινοί

Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας της για πώληση εξοπλισμού υποκλοπών το 2021, η εταιρεία Trovicor, συμφερόντων Nexa, συνέταξε πρόταση προς την Ελλάδα για την αναβάθμιση συστήματος υποκλοπών. Συγκεκριμένα, η προσφορά, ύψους 1,785 εκατ. ευρώ, προέβλεπε την αναβάθμιση εξοπλισμού υποκλοπών από CRBO-LI (Lawful Interception / Νόμιμη Επισύνδεση) σε κέντρο παρακολούθησης τύπου MCng, το οποίο αποτελεί προϊόν της Trovicor.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας, «το νέας γενιάς κέντρο παρακολούθησης MCng της Trovicor είναι ένα προηγμένο εργαλείο που καταγράφει, παρακολουθεί, αξιολογεί και ταξινομεί σε μια ενιαία πλατφόρμα τεράστιες ποσότητες δεδομένων επικοινωνίας, αλληλεπίδρασης και συναλλαγών από σταθερά και κινητά τηλεφωνικά δίκτυα και το διαδίκτυο».

Το σχετικό συμβόλαιο δεν υπογράφηκε ποτέ, καθώς την ίδια περίοδο οι γαλλικές αρχές πραγματοποιούσαν έρευνες που τελικά οδήγησαν στις συλλήψεις.

Φόβοι και προστριβές

Παρά τα κέρδη, οι συνομιλίες τις οποίες κατέγραψαν οι γαλλικές αρχές δείχνουν ότι σταδιακά αναπτύσσονται διχογνωμίες μεταξύ Nexa και Ντίλιαν, εξαιτίας των υψηλών τιμών που χρεώνουν οι Ισραηλινοί για το Predator.

«Σ’ αυτή τη χώρα [το Ισραήλ] είναι όλοι τους ίδιοι», διαμαρτύρεται σε τηλεφωνική του συνομιλία ο Σαλιές.
«Ξέρω τι βιβλίο θα σου κάνω δώρο στα γενέθλιά σου, κάτι που ξεκινά με τη λέξη “mein”», απαντάει ο Ροκ, αναφερόμενος στο βιβλίο του Χίτλερ Mein Kampf (Ο Αγών μου).
«Κάθε φορά που έχω να κάνω με Ισραηλινούς στη δουλειά, καταλήγει άσχημα [...] Εχω πολλούς εβραίους φίλους με τους οποίους τα πράγματα πάνε καλά, αλλά κακό χρόνο να ’χουν οι Ισραηλινοί στις δουλειές…», απαντάει ο Σαλιές.

Ο Σαλιές από καιρό φοβάται διαρροές στον Τύπο. Στις 3 Ιουνίου 2021, λίγο πριν από τις συλλήψεις, θα πει στον Ροκ: «Μπορεί [μια αποκάλυψη] να μας βλάψει πολύ, πολύ άσχημα [...] Ακόμα κι αν στο 90% των περιπτώσεων χρησιμοποιείται για καλό σκοπό, αρκούν ένα δύο στραβοπατήματα για να μας γυρίσει μπούμερανγκ η κατάσταση, και άσχημα», προσθέτει ο Σαλιές.

Τελικά, στις 15 Ιουνίου 2021, συλλαμβάνονται και οι δύο. Με κατηγορίες για «συμμετοχή σε βασανιστήρια», λόγω πώλησης του Cerebro σε Λιβύη (2007) και Αίγυπτο (2014). Η δικαιοσύνη θα βάλει τη δεύτερη υπόθεση στο αρχείο, καθώς η έρευνα δεν απέδειξε ότι οι αντιφρονούντες στην Αίγυπτο βασανίστηκαν λόγω πληροφοριών που αποκτήθηκαν από το Cerebro και όχι από άλλο σύστημα υποκλοπών. Ωστόσο, εκκρεμεί η πρώτη υπόθεση, μαζί με τη δικαστική έρευνα για την πώληση του Predator στην Αίγυπτο το 2020 και την εξαγωγή στη Μαδαγασκάρη το 2021.

Στην κατάθεσή του ο Σαλιές αρνήθηκε οποιαδήποτε παρανομία: «Είναι πέρα για πέρα σοκαριστικό ότι βρίσκομαι εδώ για να απαντήσω σε τέτοιου είδους κατηγορίες [...] Μέχρι σήμερα πιστεύω ακράδαντα ότι [οι υποκλοπές] υπηρετούν το κοινό καλό, σώζουν ζωές».

Παραιτηθείς προγραμματιστής της Nexa κατέθεσε ως μάρτυρας: «Εζησα με βάρος όλα αυτά τα χρόνια. Η συνείδηση είναι τεράστιο ζήτημα [...] Μετά από χρόνια, κατάλαβα ότι τίποτα δεν θ’ αλλάξει στη νομοθεσία για όσα εργαλεία παρακολουθήσεων πωλούνται σε μη δημοκρατικές χώρες».

Στις 27 Μαΐου 2022, η Nexa πουλήθηκε στον γαλλικό όμιλο Chapsvision. Αργότερα μετονομάστηκε σε RB42, ανακοινώνοντας ότι εγκαταλείπει τον τομέα των υποκλοπών, για να εξειδικευτεί στην κυβερνοασφάλεια.

▍Κέντρο εκπαίδευσης της Intellexa στην Αθήνα

Πρώην εργαζόμενος της Cytrox, της εταιρείας που με έδρα τη Βόρεια Μακεδονία ανέπτυξε το Predator, είπε στην έρευνα Predator Files: 

«Στην Ελλάδα υπήρχαν τα κεντρικά γραφεία [της Intellexa], αλλά κι ένα μεγάλο κέντρο εκπαίδευσης για το Predator. Μετά την εγκατάσταση της Intellexa στην Ελλάδα, ταξίδεψα στην Αθήνα, όταν δημιουργούνταν οι εγκαταστάσεις. Η αρχική ιδέα ήταν το κέντρο εκπαίδευσης να γίνει στα Σκόπια, όπου θα εκπαιδεύονταν πελάτες και προγραμματιστές πώς να χρησιμοποιούν το περιβάλλον χρήστη και γενικά το λογισμικό. Ωστόσο, η ιδέα της Βόρειας Μακεδονίας εγκαταλείφθηκε και το κέντρο μεταφέρθηκε στην Ελλάδα. Εκεί έβαλαν επικεφαλής έναν Ελληνοκύπριο. Είχε την επίβλεψη του σχεδίου. Ήταν ο βασικός υπεύθυνος πίσω από τα μολυσμένα μηνύματα που αποστέλλονταν στους στόχους [παρακολούθησης μέσω Predator], καθώς και πίσω απ’ τη δημιουργία των μολυσμένων συνδέσμων. Εκπαίδευε χρήστες πώς να κάνουν μολύνσεις [μέσω Predator] και πώς να το χρησιμοποιούν αφού το κινητό [ενός στόχου] είχε μολυνθεί, πώς να παίρνω τα μηνύματά του, τέτοιου είδους πράγματα. Το συγκεκριμένο άτομο είχε εταιρεία στην Κύπρο και είχε βοηθήσει τον Ντίλιαν να στήσει εκεί μερικά πράγματα».

Η πηγή προσθέτει: «Πήγα μια φορά στην Αθήνα. Τότε στηνόταν εκεί ο απαραίτητος εξοπλισμός για τις εκπαιδευτικές κλάσεις: υπολογιστές, κινητά και άλλα παρόμοια πράγματα. Ο Ρότεμ [σ.σ.: Φάρκας, εκ των ιδρυτών της Cytrox] ήταν συχνά εκεί. Τα περισσότερα στελέχη που εργάζονταν στα Σκόπια είτε μετακόμισαν στην Ελλάδα είτε περνούσαν στην Αθήνα μεγάλο χρονικό διάστημα. Λίγοι παραμείναμε στα Σκόπια».

▍Απαντήσεις Nexa και Μαξίμου

Ρωτήσαμε το Μαξίμου για όσα ζητήματα εγείρονται στην έρευνα. «Η υπόθεση βρίσκεται στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και δεν έχουμε κανένα περαιτέρω σχόλιο», μας απάντησε το πρωθυπουργικό γραφείο.

Στείλαμε ερωτήσεις στα δύο ανώτατα στελέχη της Nexa, Στεφάν Σαλιές και Ολιβιέ Μπομπό. Σε ό,τι αφορά την εμπλοκή τους με την Ελλάδα, περιορίστηκαν να απαντήσουν πως «είτε υπήρχε εμπορική σχέση, σε πλήρη συμμόρφωση με όλους τους εφαρμοστέους κανονισμούς, είτε δεν υπήρξε κανένα συμβόλαιο ή παράδοση εξοπλισμού».

Predator Files

Τα #PredatorFiles είναι μια διασυνοριακή έρευνα με τη συμμετοχή 15 ΜΜΕ, βασισμένη σε εμπιστευτικά έγγραφα στα οποία απέκτησαν πρόσβαση το γαλλικό Mediapart και το γερμανικό Der Spiegel, υπό τον συντονισμό του δικτύου EIC (European Investigative Collaborations) και με τη συνεργασία του Security Lab της Διεθνούς Αμνηστίας. Στην έρευνα συμμετέχουν τα μέλη του EIC NRC, Politiken, Expresso, Le Soir, De Standaard, VG, infolibre and Domani σε συνεργασία με τα μέσα ενημέρωσης Shomrim (Ισραήλ), Die Wochenzeitung (Ελβετία), Reporters United (Ελλάδα), Daraj Media (Λίβανος) και Washington Post (ΗΠΑ).

Πηγή: efsyn.gr

Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΜΟΥ Ο ΑΜΑΝΤΕΟΥΣ του Μηνά Βιντιάδη
Με την Πέμη Ζούνη
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βάνα Πεφάνη
Από 18 Νοεμβρίου ως 30 Δεκεμβρίου , στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Μια καθαρά «γυναικεία υπόθεση»
Η άγνωστη ιστορία της αδελφής του Αμαντέους Μότσαρτ. Μια γυναίκα που δεν της επέτρεψαν να πραγματοποιήσει το όνειρό της. Ένα παιδί-θαύμα που έμεινε στην αφάνεια. Η Πέμη Ζούνη και η Βάνα Πεφάνη συναντιούνται ξανά .Αφορμή η Νάνερλ Μότσαρτ. Μια γυναίκα του 18ου αιώνα , και οι δύο σύγχρονες γυναίκες και καλλιτέχνιδες, δημιουργούν, σχεδιάζουν και συνομιλούν με το τότε και το σήμερα, μοιράζονται τις ανησυχίες τους, εξερευνούν τρόπους αφήγησης και επικοινωνίας, ανακαλύπτοντας ομοιότητες και διαφορές για τη θέση της γυναίκας στο κοινωνικό σύνολο. 

«Δεξιοτέχνης, ταλέντο, διάνοια, παιδί θαύμα». Με αυτές τις λέξεις υμνούσαν στη δεκαετία του 1760 ένα μέλος της οικογένειας των Μότσαρτ. Όχι τον Βόλφγκανγκ Αμαντέους, αλλά την αδελφή του Νάνερλ Μότσαρτ. Έχει αποδειχτεί ότι πάνω στις δικές της παρτιτούρες έμαθε μουσική ένας από τους κορυφαίους μουσουργούς,  τη στιγμή που και η ίδια θεωρούνταν μια από τις καλύτερες πιανίστριες της Ευρώπης. Μαζί όργωσαν ολόκληρη την Ευρώπη και γνώρισαν την αποθέωση ως «παιδιά θαύματα». Μέχρι τη χρονιά που η Νάρνελ έκλεισε τα δεκαοκτώ της χρόνια. Σύμφωνα με τα ήθη της εποχής ήταν πλέον σε ηλικία γάμου. Έτσι αυτή η σπουδαία μουσικός πέρασε στο περιθώριο...

 Τα παιδικά χρόνια του Αμαντέους και της Νάνερλ, η ανέλιξη τους, η σχέση  με τον πατέρα τους, θα παρασταθούν σ’ έναν αρμονικό συνδυασμό Θεάτρου και Μουσικής με τις μελωδίες του Μότσαρτ στο πιάνο από τον Διονύση Μαλλούχο.
Η Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στεγάζει μια μουσικο-θεατρική σκηνική περιπέτεια, που μιλά για ακυρωμένες επιθυμίες, αδελφικές σχέσεις, το «ταλέντο» και τη καλλιτεχνική υπεροψία, τον έρωτα και τη μοναξιά. Μια βαθιά ανθρώπινη ιστορία, γνωστή σε ελάχιστους, που αφορά όλους τους ανθρώπους, από την εφηβεία έως την τρίτη ηλικία.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΜΗΝΑΣ ΒΙΝΤΙΑΔΗΣ
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ-ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΦΩΤΙΣΜΟΙ: ΒΑΝΑ ΠΕΦΑΝΗ
ΗΘΟΠΟΙΟΙ: ΠΕΜΗ ΖΟΥΝΗ,ΕΛΙΟ-ΦΟΙΒΟΣ ΜΠΕΙΚΟ
ΣΤΟ ΠΙΑΝΟ: ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΛΛΟΥΧΟΣ

ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΣ: ΝΤΕΠΥ ΠΑΓΚΑ
ΣΚΗΝΙΚΑ-ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΥΝΤΖΕΡΗΣ
ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΜΟΥΣΙΚΗ-ΗΧΟΙ: ORESTIS
VIDEO ART/ TRAILER: ΝΙΚΟΣ ΓΙΑΒΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΚΙΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑ: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΟΣΜΙΔΗΣ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ-ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: ΝΤΑΙΖΗ ΛΕΜΠΕΣΗ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΤΑ ΕΦΡΕΜΙΔΟΥ
HAIR DESIGN: ΚΩΝ/ΝΟΣ ΣΑΒΒΑΚΗΣ
Η παράσταση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα και με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
ΑΙΘΟΥΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 
Σάββατο 18 & 25.11, 02, 09 & 16.12 / 21:00
Τρίτη 26, Τετάρτη 27, Πέμπτη 28 & Παρασκευή 29.12 / 21:00
Κυριακή 19 & 26.11, 03, 10 & 17.12 / 20.00
Δευτέρα 25 & Σάββατο 30.12 / 20.00
 
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
€18.00, €14.00 Εκπτωτικό 
 
ΕΝΑΡΞΗ ΠΡΟΠΩΛΗΣΗΣ: 25/09
https://www.ticketservices.gr/event/o-aderfos-mou-o-amanteous/?lang=el /Ticket Services
- Εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39
- Τηλεφωνικά: 2107234567
- Online: www.ticketservices.gr

Συνεχίζει η ταλαιπωρία για ασθενείς και εργαζόμενους στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ στον Βόλο, καθώς ένα μήνα μετά την πρώτη πλημμύρα που «χτύπησε» την περιοχή, η κατάσταση παραμένει τραγική 

Το φαρμακείο δεν διαθέτει ψυγείο φύλαξης των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) - γενικά φαρμάκων, που πρέπει να συντηρηθούν σε συγκεκριμένη θερμοκρασία ψυγείου - με αποτέλεσμα εργαζόμενοι και ασθενείς να παλεύουν με τις παγοκύστες να διατηρήσουν τα φάρμακα, που σε πολλές περιπτώσεις θα πρέπει να διανύσουν και κάποια χιλιόμετρα από την μια περιοχή του νομού Μαγνησίας στην άλλη.

Η ομαλή λειτουργεία του φαρμακείου, που στεγάζεται στο κεντρικό κτίριο του ΕΦΚΑ δεν έχει ακόμα διασφαλιστεί. Το φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ παραμένει χωρίς τηλέφωνα, ενώ ηλεκτροδοτείται από γεννήτριες.

Ασθενής δικαιούχος ΦΥΚ με αναπηρία καταγγέλλει στην ΕΡΤ Βόλου, ότι η ταλαιπωρία του δεν έχει τελειωμό. Έστειλε δικό του άνθρωπο, προκειμένου να παραλάβει τα φάρμακα, που δικαιούται. Ωστόσο, όπως περιέγραψε, φτάνοντας στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ με συνταγογραφημένα ήδη τα ΦΥΚ, οι αρμόδιοι υπάλληλοι ενημέρωσαν, ότι πρώτα θα έπρεπε να δώσει τους κωδικούς συνταγογράφησης και μετά θα τα έφερναν από την φαρμακαποθήκη, που βρίσκεται στην ΒΙΠΕ Βόλου, διότι δεν έχουν ψυγείο συντήρησης των φαρμάκων.

Πράγματι έτσι και έγινε. Δόθηκε η παραγγελία και ο άνθρωπος έφυγε, αφού το ενημέρωσαν, ότι θα καλούσαν εκείνοι όταν τα φάρμακα θα βρίσκονταν στο φαρμακείο. Ο ίδιος είπε ότι ο «Γολγοθάς» της ταλαιπωρίας συνεχίστηκε, αφού, όταν ενημερώθηκε από το φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ, ότι τα φάρμακά του βρίσκονται πλέον στο φαρμακείο, έπρεπε να παραληφθούν άμεσα για να μην ξεπαγώσουν οι παγοκύστες και αλλοιωθούν τα φάρμακα υψηλού κόστους.

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες ο δικαιούχος των ΦΥΚ δεν ζει στην πόλη του Βόλου, είναι άτομο με κινητική αναπηρία, οπότε κάποιος άλλος θα έπρεπε δυο φορές να πάει και να έρθει μια διαδρομή χιλιομέτρων, υπό τις συνθήκες της λάσπης και του κυκλοφοριακού κομφούζιο που επικρατεί, λόγω των πλημμυρών, ώστε να φτάσουν τα φάρμακα στον ασθενή- αποδέκτη.

ΘΕΑΤΡΟ RADAR
Πλατεία Αγίου Ιωάννη και Πυθέου 93 - Νέος Κόσμος, Αθήνα Τ.Κ. 11744,
απέναντι από τον σταθμό μετρό ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
        τηλ. : 210 9769294

3ος ΧΡΟΝΟΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

«ΤΡΟΜΕΡΟΙ ΓΟΝΕΙΣ»
του Ζαν Κοκτώ

Μετάφραση - Σκηνοθεσία- Δραματουργική επεξεργασία
Αναστασία Παπαστάθη

Από τις 6 Οκτωβρίου 2023
Κάθε Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00 & Κυριακή στις 19:00

Το έργο του Ζαν Κοκτώ «Τρομεροί Γονείς» θα παρουσιαστεί για τρίτη χρονιά στο θέατρο RADAR μετά από τη μεγάλη καλλιτεχνική κι εμπορική επιτυχία που έχει ήδη γνωρίσει.  Η σκηνοθεσία, η μετάφραση και η δραματουργική επεξεργασία είναι της  Αναστασίας Παπαστάθη,  η οποία τοποθετεί τη δράση του έργου από το  Παρίσι του 1938 (χρονιά που γράφτηκε το έργο) στην Αθήνα του σήμερα. 

Ένα έργο για τις οικογενειακές σχέσεις, για την δύναμη του έρωτα και την ατομική ελευθερία.

Ο Ζαν Κοκτώ δεξιοτέχνης της μυθοπλασίας στήνει έναν  δυνατό μύθο και αφήνει τις συγκρούσεις να εξελιχθούν με ανατροπές, αποκαλύψεις, απρόοπτα και τις κωμικές καταστάσεις να διαδέχονται τις δραματικές αποφορτίζοντας το συγκρουσιακό τοπίο. 

Λίγα λόγια για το έργο

Η μάνα αποξενωμένη από τον άντρα της, έχει εξαρτηθεί από τον γιο της.
Η ανύπαντρη αδελφή της που ζει μαζί τους έχει αναλάβει να τους συντηρεί αφού κανείς δεν εργάζεται σε αυτό το σπίτι και εκείνη είναι η μόνη που μπορεί να διαχειριστεί την περιουσία από την κληρονομιά που άφησε ο πλούσιος θείος στις δυο αδερφές.
Όλα δείχνουν ισορροπημένα σε αυτή την οικογένεια.
Η διαβητική μάνα χειραγωγεί μέσω της αρρώστιας της και της κυκλοθυμίας της, η θεία ελέγχει με την εξουσία του χρήματος και την εμμονή της για την τάξη και ο μπαμπάς καλύπτει την μοναξιά του με μικρές αποδράσεις σε εξωσυζυγικές σχέσεις. 
Τι γίνεται όμως όταν ο γιος ερωτεύεται και θέλει να σπάσει τα δεσμά της οικογένειας;
Πως θα το διαχειριστεί αυτό η μάνα που χάνει τον γιο της;
Και ο κρυφός έρωτας της θείας για τον άντρα της αδερφής της θα εκδηλωθεί;

Η παλιότερη γενιά αναπόφευκτα θα συγκρουστεί με την νέα γενιά που διεκδικεί την δική της ταυτότητα. 

Το έργο αφενός καταγράφει τις σχέσεις των μελών μιας οικογένειας, αφετέρου δίνει την δυνατότητα να ερευνηθούν πιο εξειδικευμένα θέματα όπως οι σχέσεις εξάρτησης που καλλιεργούνται μέσα στην οικογένεια, η ελεγκτική συμπεριφορά του γονέα, η ανάγκη αυτονόμησης του παιδιού, πως διαμορφώνονται οι ρόλοι μέσα στην οικογένεια, πως αλληλεπιδρούν τα μέλη μεταξύ τους, αλλά και πως επηρεάζει η ποιότητα σχέσης των γονέων την διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός παιδιού. 

Συντελεστές
Μετάφραση - Σκηνοθεσία 
Δραματουργική επεξεργασία: Αναστασία Παπαστάθη

Σκηνικά - Κοστούμια: Κυριακή Πανούτσου
Μουσική επιμέλεια: Πάνος Φορτούνας
Βοηθός σκηνοθέτη: Δημήτρης Τσολάκης
Σχεδιασμός Φωτισμών: Αναστασία Παπαστάθη

Φωτογραφίες/video: Χάρης Γερμανίδης
Επικοινωνία : Αντώνης Κοκολάκης
Web administration: Χρήστος Λουκόπουλος
Art work: Creatures

Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί με σειρά εμφάνισης:
Χρήστος Ευθυμίου
Μαρία Μαυροματάκη
Αναστασία Παπαστάθη
Πάνος Κούλης
Ευδοκία Ασπρομάλλη

Η παράσταση «Τρομεροί Γονείς» πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

INFO!
ΤΡΟΜΕΡΟΙ ΓΟΝΕΙΣ

ΗΜΕΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ:
Κάθε Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00, & Κυριακή στις 19:00

ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 90' (χωρίς διάλειμμα)

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ:
Γενική είσοδος: 15€
Εκπτωτικό: 12€  (Φοιτητές / ΑμΕΑ / Άνεργοι/ Άνω των 65)

▶︎Τις Παρασκευές γενική είσοδος 12€

▶︎ Προπώληση: 10€     έως 5/10/2023  

Η αίθουσα κλιματίζεται

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ: στο ταμείο του θεάτρου 210 9769294 

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ:
https://www.more.com/theater/theater-radar/tromeroi-goneis/

Θέατρο RADAR 
Πλατεία Αγίου Ιωάννη & Πυθέου 93, Νέος Κόσμος, Αθήνα, Τ.Κ. 11744
(απέναντι από το Σταθμό Μετρό «Άγιος Ιωάννης») Τηλ.: 2109769294
FB page: Θέατρο-Radar
Instagram: @radartheater
Site: www.radartheater.gr
E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. 

ώΡΑ να δούμε τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα
στις σωστές διαστάσεις

Όταν η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα τα κάνει όλα να φαίνονται πιο δύσκολα, μίλα με τον ρευματολόγο σου για να γίνουν και πάλι εύκολα  

Ενημερωθείτε στην ιστοσελίδα www.ora-na-ginoun-eukola.gr

Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2023. Η AbbVie, η παγκόσμια βιοφαρμακευτική εταιρεία, αναλαμβάνει πρωτοβουλία μέσω της εκστρατείας ενημέρωσης «ώΡΑ να γίνουν εύκολα», να ενημερώσει και να ενεργοποιήσει τους ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα να επισκεφθούν τον ρευματολόγο τους για την έγκαιρη διάγνωση και για τον σχεδιασμό της ενδεδειγμένης και εξατομικευμένης θεραπευτικής προσέγγισης. Οι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα λόγω της φλεγμονής και του πόνου στις αρθρώσεις, συχνά, καταβάλουν υπερβάλλουσα προσπάθεια για να πραγματοποιήσουν ακόμα και απλές καθημερινές δραστηριότητες, όπως να ανοίξουν μία πόρτα η οποία τους φαίνεται πολύ βαριά, να ανέβουν τη σκάλα η οποία φαντάζει μεγάλη ή να σηκώσουν μία κούπα την οποία νιώθουν ‘ασήκωτη’.  Η εκστρατεία ενεργοποίησης των ασθενών με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα «ώΡΑ να γίνουν εύκολα» εντάσσεται στη δέσμευση της AbbVie να συνδράμει ουσιαστικά, ώστε οι ασθενείς να κινητοποιηθούν, να δουν τη νόσο στις σωστές διαστάσεις σε συνεργασία με τον ρευματολόγο τους και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους κάνοντας πιο εύκολες τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Από τις 4 Οκτωβρίου 2023 οι ασθενείς και όλοι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται, για περισσότερες πληροφορίες, την ενημερωτική ιστοσελίδα www.ora-na-ginoun-eukola.gr

Η παρουσίαση της εκστρατείας ενημέρωσης πραγματοποιήθηκε σε εκδήλωση με ομιλητές την κα Κατερίνα Κουτσογιάννη, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων ασθενών, γονέων, κηδεμόνων & φίλων παιδιών με ρευματικά νοσήματα (ΡευΜΑζήν), τον κ. Γεώργιο Βοσβοτέκα, ρευματολόγο, υπεύθυνο Ρευματολογικού Τμήματος Euromedica Γεν. Κλινική Θεσσαλονίκης, την κα Αθανασία Παππά, πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α) και τον κ. Δημήτριο Καρόκη, ρευματολόγο, στρατιωτικό ιατρό ε.α., Πρόεδρο Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας και Επαγγελματικής Ένωσης Ρευματολόγων Ελλάδας. Από την AbbVie την εκστρατεία ενημέρωσης παρουσίασε η κα Μελίνα Θωμαΐδου, Head of Communications & Patient Relations.

Η κα Κουτσογιάννη αναφερόμενη στην προσωπική της εμπειρία με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα σημείωσε ότι: «Είναι κομβικής σημασίας οι ασθενείς να έχουμε πρόσβαση σε ορθή ενημέρωση τόσο για το ίδιο το νόσημα και τις επιπτώσεις του στη συνολική υγεία του πάσχοντα, όσο και για τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές. Η εκστρατεία ενημέρωσης ‘ώΡΑ να γίνουν εύκολα’ είναι μέρος της συνολικής προσπάθειας και της συνεργασίας που απαιτείται με όλους τους εμπλεκόμενους, ώστε να δημιουργήσουμε ενδυναμωμένους και ενημερωμένους ασθενείς, οι οποίοι πρέπει να είναι συνεργάτες και συνοδοιπόροι στη θεραπευτική διαδικασία. Ένας ενημερωμένος και ενδυναμωμένος ασθενής συμβάλει στην από κοινού λήψη αποφάσεων και στην αυτοδιαχείριση της νόσου του. Θεωρώ σημαντικό οι ασθενείς να μοιραζόμαστε με τον ιατρό μας όσα είναι ορατά και όσα δεν είναι, ώστε να είναι σε θέση να προτείνει την κατάλληλη θεραπεία, την ώρα που πρέπει, αποτρέποντας ενδεχόμενες μη αναστρέψιμες βλάβες των αρθρώσεων. Επιπρόσθετα, η συμβολή των ασθενών είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της ποιότητας της περίθαλψης, για την πρόσβαση στις νεότερες καινοτόμες θεραπείες και αποτελεί προϋπόθεση ώστε το σύστημα υγείας, αξιοποιώντας τη βιωματική εμπειρία και τη γνώση του ασθενή να εφαρμόζει πολιτικές που έχουν πραγματικά στο επίκεντρό τους τον ασθενή». 

Ο κ. Βοσβοτέκας σημείωσε ότι  η ύφεση των συμπτωμάτων αποτελεί το μείζον ζητούμενο για τους ρευματολόγους και τη διαχείριση των ασθενών, προσθέτοντας ότι: «Η επίτευξη της ύφεσης, δηλαδή η μείωση της φλεγμονής, η ανακούφιση από τα συμπτώματα και η μείωση της βλάβης των αρθρώσεων, αυξάνεται με την έγκαιρη διάγνωση και με τη διαχείριση της νόσου, μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα. Χάρη στη συνεχή επιστημονική πρόοδο η ύφεση αποτελεί εφικτό στόχο για τους ασθενείς. Οι ρευματολόγοι έχουμε, σήμερα, στη διάθεσή μας νέες καινοτόμες θεραπευτικές λύσεις οι οποίες είναι ασφαλείς, ιδιαίτερα αποτελεσματικές και πιο εύκολες στη συμμόρφωση των ασθενών. Έτσι, οι ασθενείς χάρη στις εξατομικευμένες θεραπευτικές λύσεις μπορούν να επιτύχουν σημαντικούς βραχυπρόθεσμους, μακροπρόθεσμους, αλλά και προσωπικούς στόχους που έχουν θέσει, όπως η ενασχόληση με ένα αγαπημένο χόμπι, η απρόσκοπτη και χωρίς πόνο πραγματοποίηση απλών καθημερινών δραστηριοτήτων, η κοινωνικοποίηση μέσω δραστηριοτήτων που πριν τη θεραπεία δε θα μπορούσαν, εύκολα, να απολαύσουν».

Καθώς η φλεγμονή και τα συμπτώματα που προκαλεί η ρευματοειδής αρθρίτιδα παρουσιάζουν εξάρσεις και υφέσεις, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της διάγνωσης και του ελέγχου της νόσου με πιθανή έκβαση τη μόνιμη βλάβη των αρθρώσεων. 

Η κα Παππά εστίασε στην προετοιμασία του ασθενούς για τη συνάντηση με τον ιατρό του και τόνισε ότι: «Προετοιμασία, συμμετοχή, ενημέρωση! Αυτό είναι το τρίπτυχο που χρειάζεται να γνωρίζει και να πράττει ο ασθενής με ρευματοειδή αρθρίτιδα, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επίσκεψη στον ρευματολόγο. Κάθε επίσκεψη αποτελεί μία αφορμή ώστε ο ασθενής να μοιραστεί με τον ιατρό του και να μιλήσει με ειλικρίνεια για το πώς νιώθει, για τα συμπτώματά του, είτε αυτά παραμένουν αμετάβλητα, είτε βελτιώνονται ή επιδεινώνονται. Είναι απολύτως απαραίτητο εμείς οι ασθενείς να νιώθουμε την άνεση και την εμπιστοσύνη να συζητήσουμε με τον ρευματολόγο μας οποιουσδήποτε προβληματισμούς μας και να θέτουμε ερωτήματα για το σχέδιο θεραπείας που ακολουθούμε ή για την πιθανή αλλαγή στο σχέδιο θεραπείας για την καλύτερη διαχείριση της νόσου. Ένα ημερολόγιο καθημερινών συμπτωμάτων, όπως η εμφάνιση οιδήματος ή ο πόνος στις αρθρώσεις ή τυχόν δυσκολίες συμμόρφωσης στη θεραπεία, οι προσωπικοί μας στόχοι, ο προγραμματισμός εξετάσεων και επισκέψεων στον ρευματολόγο και η αναζήτηση υποστήριξης από τον ιατρό μας σε όλη τη διαδρομή της νόσου αποτελούν μερικές από τις πιο χρήσιμες συμβουλές για τη δημιουργία μίας εποικοδομητικής σχέσης, η οποία συνεχώς εξελίσσεται και διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες των ασθενών».

Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Καρόκης εστίασε στη σημασία μίας σταθερής σχέσης μεταξύ γιατρού και ασθενούς σημειώνοντας ότι: «Είναι σημαντικό κάθε ασθενής να απευθυνθεί έγκαιρα στον ρευματολόγο, να λάβει φροντίδα και να διαμορφώσει ένα σχέδιο θεραπείας, άμεσα. Εξίσου σημαντικό είναι ο ασθενής και ο ρευματολόγος να δημιουργήσουν μία σταθερή σχέση εμπιστοσύνης, να βρίσκονται σε τακτική επικοινωνία, να αξιολογούν την πρόοδο της θεραπείας και έγκαιρα να επαναξιολογούν τους θεραπευτικούς στόχους, εφόσον κρίνεται αναγκαίο. Η αμφίδρομη επικοινωνία με τους ασθενείς είναι πολύτιμη για τους ρευματολόγους, σε κάθε στάδιο της διαδρομής για τη διαχείριση της νόσου. Οι ρευματολόγοι έχουμε αναπτύξει διάφορα εργαλεία για να διευκολύνουμε την αποτελεσματική επικοινωνία μας με τους ασθενείς. Ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία είναι η ανάπτυξη στοχευμένων ερωτηματολογίων τα οποία εφόσον οι ασθενείς απαντήσουν με ειλικρίνεια και σαφήνεια αποδεικνύονται ένα πολύτιμο εργαλείο με το οποίο μπορούμε να αξιολογήσουμε το επίπεδο ενεργότητας της νόσου, κι έτσι να στοχεύσουμε στις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε ασθενούς, προσφέροντας την ενδεδειγμένη θεραπευτική λύση».

Η κα Θωμαΐδου αναφέρθηκε στη σημασία της πραγματοποίησης της εκστρατείας ενημέρωσης ‘ώΡΑ να γίνουν εύκολα’ σημειώνοντας ότι το site www.ora-na-ginoun-eukola.gr  είναι διαθέσιμο ώστε όλες και όλοι να έχουν πρόσβαση σε ορθή ενημέρωση για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Η κα Θωμαΐδου συμπλήρωσε ότι: «Στην AbbVie επίκεντρό μας είναι οι ασθενείς και προτεραιότητά μας να αναγνωρίζουμε σημαντικά θεραπευτικά κενά και να δίνουμε αποτελεσματικές απαντήσεις μέσω της καινοτομίας και της επιστήμης. Η εκστρατεία ενημέρωσης των ασθενών με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα ‘ώΡΑ να γίνουν εύκολα’, έρχεται για να καλύψει το κενό ενημέρωσης και για να κινητοποιήσει όσους περισσότερους ασθενείς να αναζητήσουν μία καλύτερη ποιότητα ζωής. Θέλουμε η εκστρατεία να αποτελέσει αφύπνιση για τους ασθενείς ώστε να μην απογοητεύονται και να μην αμελούν την επίσκεψη στον ρευματολόγο τους, ο οποίος είναι ο μόνος αρμόδιος για να θέσει τη νόσο στις σωστές διαστάσεις, να διαμορφώσει το πλαίσιο διαχείρισης της νόσου και να κάνει την καθημερινότητα τους πιο εύκολη».

Σχετικά με τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μία αυτοάνοση πάθηση που εκδηλώνεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε σημεία του σώματός σου. Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα το ανοσοποιητικό σύστημα προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις, οδηγώντας σε πόνο και άλλα συμπτώματα, όπως πρωινή δυσκαμψία. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μία χρόνια πάθηση η οποία μπορεί να διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σχετικά με την AbbVie
Η AbbVie είναι μία παγκόσμια βιοφαρμακευτική εταιρεία προσανατολισμένη στην έρευνα. Δέσμευσή της αποτελεί η ανάπτυξη καινοτόμων, προηγμένων θεραπειών για μερικές από τις πιο σύνθετες και σοβαρές ασθένειες παγκοσμίως. Αποστολή της εταιρείας είναι να αξιοποιήσει την εμπειρία της, τους αφοσιωμένους ανθρώπους της και τη μοναδική προσέγγισή της στην καινοτομία, ώστε να βελτιώσει σημαντικά τις θεραπείες σε πέντε τομείς, Ανοσολογία, Αιματολογία, Οφθαλμολογία, Νευρολογία και Αισθητική Ιατρική. Περισσότεροι από 48.000 άνθρωποι της AbbVie εργάζονται καθημερινά  σε όλον τον κόσμο για να εξελίξουν τις θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς, παγκοσμίως.

Θέατρο Βαφείο - Λάκης Καραλής
Πρεμιέρα Παρασκευή 20 Οκτωβρίου

Η Τζωρτζίνα και η Στέλλα, δυο γυναίκες με οικογένεια και υποχρεώσεις, αγγίζουν ξανά η μία την άλλη μετά από είκοσι χρόνια. Ένα μπαλκόνι με θέα τη νυχτερινή Αθήνα θα κάνει το παρελθόν των δύο γυναικών να παρουσιαστεί ξανά μπροστά τους, πρόθυμο να επαναληφθεί. Ηλεκτρισμένες, αποφασίζουν να ξαναζήσουν τα συναρπαστικά νιάτα τους.

Χειμώνας, Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο. Στο πολύχρωμο γαϊτανάκι των εποχών, οι χαρούμενες μνήμες θα εισβάλλουν για τα καλά στην “στρωμένη” καθημερινότητά τους. Αισθήσεις και αισθήματα εδώ και χρόνια θαμμένα, θα ξαναφυτρώσουν.

Πόσο κοστίζει αυτό το όνειρο; Τι αντέχουν να θυσιάσουν οι δύο γυναίκες; Και πως θα αντιδράσουν στους ξαφνικούς κραδασμούς της ζωής;

Μετά τις Μικρές Ζωές (2019) και το Κρατικό Βραβείο για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς “Χρύσα Σπηλιώτη” 2020 για το έργο του Τέσσερις Γυναίκες Αποχωρούν, ο Χρήστος Άνθης εξετάζει εκ νέου την ανθρώπινη εμπειρία σε ένα ρεαλιστικό έργο, αυτή τη φορά ασχολούμενος με το πόσο πονάει να μετανιώνεις, αλλά και πόση ζωή μπορούμε να βρούμε όταν τελικά αποδεχθούμε και αγκαλιάσουμε τον αληθινό εαυτό μας.

Σημείωμα Συγγραφέα - Σκηνοθέτη

Έγραψα το “Τραγούδι” θέλωντας να μιλήσω για τους δεσμούς των ανθρώπων: πόσο δυνατοί είναι, πόσο αντέχουν στον χρόνο. Ακόμα και στον “νεκρό” χρόνο, ακόμα και σε δεκαετίες 
ολόκληρες με ελάχιστη ή καθόλου επικοινωνία. Οι δυνατές φιλίες και οι μεγάλοι έρωτες δεν σβήνουν ποτέ.

Ή μήπως δεν είναι έτσι; Ίσως τελικά η απόσταση και η απουσία να βγάζουν σιγά-σιγά αυτούς που αγαπάμε απ’ το μυαλό μας και την ψυχή μας. Μετά από ένα ικανό χρονικό διάστημα, ίσως και να τους εξαφανίζουν εντελώς. “Μάτια που δεν βλέπονται, εύκολα ξεχνιούνται”, λένε κάποιοι.

Τι από τα δύο θα συνέβαινε στις ηρωίδες που είχα μόλις ξεκινήσει να γράφω; Γράφοντας τις ζωές τους (ή μήπως τις έγραφαν μόνες τους;), βρέθηκα να εξερευνώ τις περιπλοκότητες του έρωτα και των καταπιεσμένων “θέλω”, την νοσταλγία για τα νιάτα, τον πόνο του να μετανιώνεις, και την ελπίδα που ανατέλλει όταν αρχίζεις να ξεφορτώνεσαι ένα-ένα τα “πρέπει” που κουβαλάς..

Είχα την τιμή να δουλέψω με συντελεστές που λατρεύουν το θέατρο. Τους ευχαριστώ όλους για την αφοσίωσή τους και για τον σεβασμό που έχουν απέναντι στην τέχνη τους, αλλά ιδιαίτερα τις δύο ηθοποιούς της παράστασης που δούλεψαν τους ρόλους τους με περισσή αγάπη.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ 
Κείμενο - σκηνοθεσία: Χρήστος Άνθης
Μουσική παράστασης / στίχοι & μουσική για το τραγούδι “Φως” :Μανώλης Μπονιάτης.
Κοστούμια: Σοφία Ιωακειμίδη
Σκηνικά: Όλγα Γεωργιάδου
Φώτα - Ήχος: Σάββας Σουρμελίδης
Εικαστικό poster: Δημήτρης Κουμεντακάκος 
Επεξεργασία εικαστικού / Lettering: Λευτέρης Βλαχάκης 
Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Νανόπουλος
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη 

Παίζουν: Μαριάνθη Γεωργιάδη, Εβελίνα Σιγάλα

Το τραγούδι ακούγεται από τις φωνές της Ελένης Μαυρίδη και της Χριστίνας Χρήστου.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ 

Παραστάσεις:  Από Παρασκευή 20 Οκτωβρίου 
Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Παρασκευή στις 21:00 (περιορισμένος αριθμός παραστάσεων) 

Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων
Γενική Είσοδος: 14€
Μειωμένο/Ατέλειες: 9 € 

Προπώληση εισιτηρίων
More.com: https://www.more.com/theater/tragoudi/

Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής 
Αγίου Όρους 16, Βοτανικός (Μετρό Κεραμεικός) 
Τηλέφωνο: 21 0342 5637

Από Παρασκευή 20 Οκτωβρίου 21:00 και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων στο Θέατρο Βαφείο - Λάκης Καραλής

Εισιτήρια: viva.gr/tickets/theater/tragoudi more.com/theater/tragoudi

Η Angelini Pharma λαμβάνει έγκριση στην Ελλάδα για χρήση 
της cenobamate▼
σε ενήλικες με μη ελεγχόμενες επιληπτικές κρίσεις εστιακής έναρξης

Η Cenobamate , ενδείκνυται ως Συμπληρωματική θεραπεία επιληπτικών κρίσεων εστιακής έναρξης με ή χωρίς δευτερογενή γενίκευση σε ενήλικες ασθενείς με επιληψία που δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς παρά το ιστορικό θεραπείας με τουλάχιστον δύο αντιεπιληπτικά φαρμακευτικά προϊόντα
Περίπου 100.000 άνθρωποι στην Ελλάδα ζουν επί του παρόντος με επιληψία και εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές ακάλυπτες θεραπευτικές ανάγκες για εκείνους με νόσο ανθεκτική στα φάρμακα12,13
Οι ανεξέλεγκτες επιληπτικές κρίσεις έχουν μεγάλη επιβάρυνση στην ποιότητα ζωής των ασθενών και μπορούν να επηρεάσουν πολλές πτυχές της καθημερινής ζωής, όπως η οδήγηση, η μετάβαση στη δουλειά και η ολοκλήρωση καθημερινών δραστηριοτήτων ,14,15,16
Δεδομένα κλινικών μελετών δείχνουν ότι πάνω από τα μισά άτομα που έλαβαν cenobamate παρουσίασαν μείωση 50% ή περισσότερο στην συχνότητα των εστιακών επιληπτικών κρίσεων 

Αθήνα, Ελλάδα 2 Οκτωβρίου 2023 – Η Angelini Pharma ανακοίνωσε σήμερα ότι η cenobamate, ένα από του στόματος αντισπασμωδικό φάρμακο (ASM), αποζημιώνεται για την συμπληρωματική θεραπεία επιληπτικών κρίσεων εστιακής έναρξης με ή χωρίς δευτερογενή γενίκευση σε ενήλικες ασθενείς με επιληψία που δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς παρά το ιστορικό θεραπείας με τουλάχιστον δύο αντιεπιληπτικά φαρμακευτικά προϊόντα. 
Στην Ελλάδα, το ~35% των ατόμων με επιληψία δυσκολεύονται να ελέγξουν τις κρίσεις τους 12,13, και επομένως είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν συννοσηρότητες, κοινωνικό στιγματισμό και να έχουν μειωμένη ποιότητα ζωής.14,15,16 
Η αποζημίωση της cenobamate ολοκληρώθηκε με την θετική σύσταση της εθνικής επιτροπής ΗΤΑ και η ένταξή της στη θετική λίστα συνταγογραφούμενων σκευασμάτων στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο 2023. 
Μια εγκριτική κλινική μελέτη δεδομένων (μελέτη C017) που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Neurology, έδειξε ότι περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς (56%) που έλαβαν επικουρικό Cenobamate στη δόση 200 mg/ημέρα ήταν ανταποκρινόμενοι (είχαν μείωση της συχνότητας των κρίσεων τουλάχιστον 50 %).2 Επιπλέον, το 11,2% των ασθενών ήταν ελεύθεροι επιληπτικών κρίσεων όταν λάμβαναν 200 mg/ημέρα cenobamate και αυτό αυξήθηκε στο 21,1% των ασθενών που έλαβαν τη μέγιστη ημερήσια δόση 400 mg/ημέρα (κατά τη διάρκεια της φάσης συντήρησης 12 εβδομάδων).2 Οι πιο συχνές αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλάμβαναν υπνηλία, ζάλη και κεφαλαλγία.2
Η Cenobamate είναι εγκεκριμένο στην ΕΕ για τη συμπληρωματική θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων εστιακής έναρξης με ή χωρίς δευτερογενή γενίκευση σε ενήλικες ασθενείς με επιληψία που δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς παρά το ιστορικό θεραπείας με τουλάχιστον δύο αντιεπιληπτικά φαρμακευτικά προϊόντα.3
-//-

▼ Αυτό το φαρμακευτικό προϊόν υπόκειται σε πρόσθετη παρακολούθηση. Αυτό θα επιτρέψει τη γρήγορη αναγνώριση νέων πληροφοριών ασφαλείας. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες και τα παράπονα για το προϊόν πρέπει να αναφέρονται. Έντυπα αναφοράς και πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση: http://www.eof.gr για την Ελλάδα. Ανεπιθύμητες ενέργειες και παράπονα για το προϊόν θα πρέπει επίσης να αναφέρονται στην Angelini Pharma στην (Ελλάδα) στο :+30 210 6269200 ή Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Σχετικά με την Επιληψία
Η επιληψία είναι μια σοβαρή νευρολογική πάθηση που επηρεάζει περίπου 100.000 άτομα στην Ελλάδα. Η επιληψία είναι μια διαταραχή του εγκεφάλου που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες κρίσεις.4.12,13
Υπάρχουν διάφοροι τύποι επιληπτικών κρίσεων που συνήθως κατηγοριοποιούνται σε δύο ομάδες: 1. γενικευμένες κρίσεις που επηρεάζουν ολόκληρο τον εγκέφαλο ή 2. επιληπτικές κρίσεις εστιακής έναρξης, οι οποίες ξεκινούν σε ένα μέρος του εγκεφάλου, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εξαπλωθούν και στα δύο. Οι επιληπτικές κρίσεις εστιακής έναρξης ταξινομούνται από την ILAE (διεθνής ένωση επιληψίας) σε εστιακές επιληπτικές κρίσεις, επιληπτικές κρίσεις χωρίς συνείδηση και εστιακές έως αμφοτερόπλευρες τονικές κλονικές κρίσεις.4

Σχετικά με την Cenobamate
Η Cenobamate ανακαλύφθηκε και αναπτύχθηκε από την SK Biopharmaceuticals και την SK Life Science και είναι εγκεκριμένο από τον FDA ως αντιεπιληπτικό φάρμακο για τη θεραπεία επιληπτικών κρίσεων μερικής έναρξης σε ενήλικες (γνωστές και ως επιληπτικές κρίσεις εστιακής έναρξης). Η Cenobamate διατίθεται στο εμπόριο στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη.,5

Η Cenobamate είναι ένα νέο μικρό μόριο που παρέχει έναν διπλό, συμπληρωματικό μηχανισμό δράσης που στοχεύει στη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων.6,7 Η Cenobamate σε κλινικά σχετικές συγκεντρώσεις, δρα και ως θετικός αλλοστερικός ρυθμιστής των υποδοχέων GABAA σε μια θέση δέσμευσης μη βενζοδιαζεπίνης και  κατά προτίμηση αποκλείει το επίμονο ρεύμα νατρίου.7,8 Ο διπλός μηχανισμός δράσης της cenobamate υποδηλώνει ότι έχει τη δυνατότητα τόσο να αποτρέψει την έναρξη των κρίσεων όσο και να περιορίσει την εξάπλωση αυτών.6,7,8,9

Μακροπρόθεσμα δεδομένα της cenobamate έχουν μελετηθεί στις ανοιχτές επεκτάσεις των διπλών τυφλών μελετών ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο καθώς και στην ανοιχτή μελέτη ασφάλειας σε ενήλικες με μη ελεγχόμενες εστιακές κρίσεις. Τα δεδομένα από την ανοιχτή μελέτη  επέκτασης OLE της μελέτης C017 (NCT01866111) έδειξαν ότι τα υψηλά ποσοστά ανταπόκρισης, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των κρίσεων 100% και ≥90% διατηρούνται μακροπρόθεσμα. Επιπλέον, η cenobamate κατέγραψε μια διαρκή μείωση του αριθμού των ημερών με κρίσεις κατά τη διάρκεια των ετών που κυμαίνονται μεταξύ 3,6% (έτος 1) και 1,2% (έτος 5) και υψηλότερα ποσοστά κατακράτησης στον πληθυσμό που ανταποκρίθηκε 90-99% μετά από 5 χρόνια.11 Η μακροπρόθεσμη ασφάλεια και ανεκτικότητα ήταν σύμφωνη με τα δεδομένα της διπλής-τυφλής μελέτης. Επιπλέον, το προϊόν αξιολογείται σε μια συνεχιζόμενη τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο δοκιμή που αξιολογεί την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά του ως συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς με πρωτογενείς γενικευμένες τονικοκλονικές κρίσεις (NCT03678753).10

Η Cenobamate έλαβε πρόσφατα έγκριση κυκλοφορίας από τους ρυθμιστικούς φορείς της υγειονομικής περίθαλψης στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία δεδομένης της πιθανής χρήσης του στη θεραπεία ανθεκτικών κρίσεων εστιακής έναρξης στην επιληψία. Το φάρμακο είναι διαθέσιμο στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Αυστρίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ελβετίας, του Λουξεμβούργου, της Ολλανδίας, της Σλοβακίας, της Νορβηγίας, της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Δανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας και της Πολωνίας
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ CENOBAMATE

Η Cenobamate3 έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην Ελλάδα και έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην ΕΕ για τη συμπληρωματική θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων εστιακής έναρξης με ή χωρίς δευτερογενή γενίκευση σε ενήλικες ασθενείς με επιληψία που δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς παρά το ιστορικό θεραπείας με τουλάχιστον δύο αντιεπιληπτικά φαρμακευτικά προϊόντα. Η συνιστώμενη δόση έναρξης του cenobamate είναι 12,5 mg την ημέρα, τιτλοποιημένη σταδιακά στη συνιστώμενη δόση στόχο των 200 mg την ημέρα. Με βάση την κλινική ανταπόκριση, η δόση μπορεί να αυξηθεί στο μέγιστο των 400 mg την ημέρα.
Η Cenobamate αντενδείκνυται σε ασθενείς με υπερευαισθησία στη δραστική ουσία ή σε κάποιο από τα έκδοχα και σε ασθενείς με οικογενές σύνδρομο βραχυχρόνιου διαστήματος QT.

Σύμφωνα με το σχέδιο διαχείρισης κινδύνου της ΕΕ για το cenobamate, η εμφάνιση φαρμακευτικού εξανθήματος με ηωσινοφιλία και συστηματικά συμπτώματα (DRESS) έχει αναγνωριστεί ως σημαντικός εντοπισμένος κίνδυνος του φαρμάκου. Σημαντικοί πιθανοί κίνδυνοι είναι η υπερευαισθησία, η αυτοκτονία (επίδραση κατηγορίας), η βράχυνση του διαστήματος QT και η αναπαραγωγική/εμβρυϊκή τοξικότητα.
Σε κλινικές μελέτες, οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν υπνηλία, ζάλη, κόπωση και πονοκέφαλος. Οι εγκεκριμένες Πληροφορίες προϊόντος του cenobamate περιλαμβάνουν τα συνήθη μέτρα ελαχιστοποίησης του κινδύνου για τη μείωση των κινδύνων ασφάλειας σε ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με το φαρμακευτικό προϊόν.

Σχετικά με την κλινική μελέτη C017
Η C0172 ήταν μια πολυκεντρική, διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη δόσης-απόκρισης για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας του cenobamate ως συμπληρωματικής θεραπείας σε ενήλικες (18 έως 70 ετών) με μη ελεγχόμενη εστιακή επιληψία παρά τη θεραπεία με 1-3 αντιεπιληπτικά φάρμακα. Μετά από μια αρχική περίοδο (baceline) 8 εβδομάδων, οι συμμετέχοντες στη μελέτη τυχαιοποιήθηκαν σε μία από τις τρεις δόσεις cenobamate (100 mg, 200 mg και 400 mg μία φορά την ημέρα) ή εικονικό φάρμακο για 18 εβδομάδες (φάση τιτλοποίησης 6 εβδομάδων και φάση συντήρησης 12 εβδομάδων ). Τα πρωτεύοντα αποτελέσματα ήταν η ποσοστιαία μεταβολή από την αρχική τιμή στη συχνότητα των εστιακών κρίσεων σε μέσο όρο 28 ημερών στην περίοδο διπλής τυφλής θεραπείας 18 εβδομάδων και το ποσοστό ανταπόκρισης (ποσοστό ασθενών που πέτυχαν ≥50% μείωση από την έναρξη στη συχνότητα εστιακών κρίσεων) κατά τη διάρκεια 12- εβδομαδιαίας φάσης συντήρησης της διπλής-τυφλής περιόδου θεραπείας. Δεδομένα από ασθενείς που είχαν την επιλογή να ενταχθούν στην ανοιχτή φάση επέκτασης της μελέτης C017 παρέχει πρόσθετες πληροφορίες για τη μακροπρόθεσμη κλινική αποτελεσματικότητα και το προφίλ ασφάλειας του cenobamate.

Σχετικά με την Angelini Pharma
Η Angelini Pharma είναι μια διεθνής φαρμακευτική εταιρεία, μέρος του ιταλικού ιδιόκτητου ομίλου Angelini. Η Angelini Pharma δεσμεύεται να βοηθά ασθενείς με παθήσεις κεντρικού νευρικού συστήματος, εργάζεται καθημερινά για τη μείωση και τον μετριασμό των νευρολογικών διαταραχών, ενώ αποκαθιστά και προστατεύει την ψυχική υγεία και τη γνωστική λειτουργία.
Τα τελευταία 50 χρόνια, στον τομέα της ψυχικής υγείας, η Angelini Pharma έχει κερδίσει διεθνή αναγνώριση για τις ουσιαστικές προσπάθειές της να βελτιώσει τη διαχείριση ασθενών με διαταραχές ψυχικής υγείας χάρη στα σημαντικά, εσωτερικά αναπτυγμένα μόρια (όπως η τραζοδόνη) και τη δέσμευσή της να καταπολεμήσει το στίγμα της ψυχικής υγείας.

Η Angelini Pharma δραστηριοποιείται σε 20 χώρες απασχολώντας σχεδόν 3.000 άτομα και εμπορεύεται τα προϊόντα της σε περισσότερες από 70 χώρες μέσω στρατηγικών συμμαχιών με κορυφαίους διεθνείς φαρμακευτικούς ομίλους. Τον Ιανουάριο του 2021, η Angelini Pharma ανακοίνωσε ότι συνήψε μια οριστική συμφωνία συγχώνευσης βάσει της οποίας η Angelini Pharma εξαγόρασε την Arvelle Therapeutics. Ως αποτέλεσμα, η Angelini Pharma έχει την αποκλειστική άδεια εμπορίας της cenobamate στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.

1 National Institute for Health and Care Excellence. NICE Technical Appraisal Guidance [TA753]. Available at:
https://www.nice.org.uk/guidance/ta753/chapter/3-Committee-discussion Accessed October 2022.
2 Krauss L G et al. Lancet Neurol. 2020 Jan;19(1):38-48.
3 Cenobamate Summary of Product Characteristics (SmPC). Available at:
https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/ontozry-epar-product-information_el.pdf
Accessed October 2022.
4 Fischer et al Epilepsia, 58(4):522–530, 2017 doi: 10.1111/epi.13670
5 FDA. Cenobamate prescribing information. Available at:
https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2019/212839s000lbl.pdf Accessed October 2022.
6 Guignet M et al. Epilepsia. 2020 Oct 16. doi: 10.1111/epi.16718.
7 Sharma R et al. Eur J Pharmacol. 2020;879:173117.
8 Nakamura M, et al. Eur J Pharmacol. 2019;855:175-182.
9 Anderson LL et al. Epilepsia. 2014;55(8):1274-1283.
10 Randomized, Double-Blind Study to Evaluate Efficacy and Safety of Cenobamate Adjunctive Therapy in PGTC
Seizures NCT03678753.
11 Ref. Klein et al Neurology ® 2022;99:e989-e998 and REF "What do 90-99% responder rates mean in patients
treated with cenobamate: results from the open label extension (OLE) of study C017 "Presented at the 35th
IEC congress in Dublin, 2-6 Sept 2023
12 Tsaparidou Aik., et al., Clinical opinion Epileprtic Seizure. Αvailable from:
https://anesthesia.gr/download/TOMOS_24/022_GEWRGIADOU.pdf
13 https://eginitio.uoa.gr/neyrologiki/neyrologika_nosimata_synoptikes_plirofories/epilipsia/]
14 Soare IA., et al., Quality of life study for caregivers of people with uncontrolled focal-onset seizures. J Med
Econ. 2022 Jan-Dec;25(1):66-76
15 Siarava E., et al., Depression and quality of life in patients with epilepsy in Northwest Greece. Seizure. 2019
Mar; 66:93-98.
16 Piperidou C., et al., Association of demographic, clinical and treatment variables with quality of life of
patients with epilepsy in Greece. Qual Life Res. 2008 Sep;17(7):987-96

Θέατρο Άλφα–Ληναίος-Φωτίου

ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΚΗΝΗ 2023 -2024

Άλκη Ζέη

«Κοντά στις Ράγιες»

Διασκευή-σκηνοθεσία: Γιώργος Τζαβάρας

Πρεμιέρα: Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2023

 Προσφορά προπώλησης έως 7/10: 10€ 

«Εμείς τα παιδιά καταλαβαίνουμε σχεδόν όλες τις γλώσσες 

γιατί παίζουμε όλη μέρα και στο παιχνίδι ο ένας μαθαίνει τη γλώσσα τ’ αλλουνού»

Σάσα Βελιτσάνσκαγια

Ένα συναρπαστικό θεατρικό ταξίδι στο μακρινό Βορρά, με οδηγό τα… «απερίσκεπτα» όνειρα που κάνουν τα παιδιά και όσοι νιώθουν παιδιά για έναν κόσμο πιο δίκαιο, ξεκινά στην παιδική σκηνή του θεάτρου Άλφα – Ληναίος-Φωτίου από Σάββατο 7 Οκτωβρίου και κάθε Σάββατο στις 15.00 για το κοινό και καθημερινές για σχολεία, παρουσιάζοντας το έργο «Κοντά στις Ράγιες» με αφορμή το Λογοτεχνικό Έτος Άλκης Ζέη. Το έργο ανεβαίνει για πρώτη φορά στη θεατρική σκηνή σε διασκευή και σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβάρα, σε μια παράσταση γεμάτη φαντασία και χιούμορ, εμπνευσμένη από την απαράμιλλη γραφή της Άλκης Ζέη που γαλούχησε γενιές και γενιές αναγνωστών.

Ένα από τα πιο δημοφιλή μυθιστορήματα για παιδιά εντός και εκτός ελληνικών συνόρων, το «Κοντά στις Ράγιες» εκδόθηκε το 1977 και είναι βασισμένο στο έργο της Α. Μπρουστέιν «Ο δρόμος που ξανοίγεται μπροστά». Η Άλκη Ζέη σημειώνει στον πρόλογο του βιβλίου: «Τον τίτλο του βιβλίου κι όλη την αρχή του, τα πήρα από το πρώτο διήγημα που έγραψα σαν ήμουν δεκάξι χρονών και δημοσιεύτηκε σε ένα περιοδικό που έβγαινε τότε, τη Νεανική Φωνή. Μιλούσε για ένα κορίτσι που κοιτούσε από το παράθυρό του τις ράγιες του τρένου, που τράβαγαν πέρα μακριά, ατέλειωτα».

Η ιστορία του έργου:

Η δεκάχρονη Σάσα κοιτάει κάθε μέρα από το παράθυρό της τις ράγιες που «οδηγούν» σε μια καινούρια ζωή. Το Κουκούτσι, όπως τη φωνάζει ο πατέρας της, αναζητά απαντήσεις σε χιλιάδες ερωτήματα που ξεφυτρώνουν κάθε λίγο και λιγάκι σαν μανιτάρια στο κεφάλι της. Ποιος θα της λύσει τις απορίες; Μόνη της ελπίδα ο πατέρας της- ο Σουσάμης, όπως τον φωνάζει, που είναι γιατρός και δε διακρίνει τους αρρώστους σε πλούσιους και φτωχούς, ούτε σε Ρώσους και Πολωνούς ή Εβραίους, ούτε σε χριστιανούς και αλλόθρησκους. Αλλά και ο δάσκαλός της, ο Φεγγάρης Φεγγάροβιτς, που την προετοιμάζει για την εισαγωγή της στο σχολείο… Η Σάσα, που μεγαλώνει στην τσαρική προεπαναστατική Ρωσία, θέλει να υψώσει το ανάστημά της στην αδικία και να μάθει τι σημαίνει να είσαι αληθινός ήρωας. Παρακολουθεί όσα συμβαίνουν γύρω της και περιμένει με λαχτάρα και ενθουσιασμό, που μόνο τα παιδιά μπορεί να έχουν, τη μεγάλη αλλαγή που χτυπάει την πόρτα της.

Επί σκηνής έξι ταλαντούχοι ηθοποιοί και μουσικοί θα μας παρασύρουν σε μια παραμυθένια ιστορία που διαδραματίζεται στον Βορρά μιας άλλης εποχής μέσα από μια παράσταση με σύγχρονη αισθητική και γρήγορους ρυθμούς. Ένα έργο-σταθμός που θέτει στο επίκεντρο το παιδί ως ισότιμο πολίτη, θίγοντας παράλληλα θέματα που παραμένουν επίκαιρα, όπως η κοινωνική ανισότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ξενοφοβία, η σχολική ζωή, η αξία της φιλίας και οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια.

Συντελεστές:

Συγγραφέας: Άλκη Ζέη

Διασκευή- Σκηνοθεσία: Γιώργος Τζαβάρας

Σκηνικά - Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα

Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Κυδωνάκης 

Στίχοι τραγουδιών: Ειρήνη Χατζηνίκου

Κίνηση: Άννα Ανουσάκη

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ιλιάνα Παζαρζή

Φωτογραφίες- Trailer: Χρήστος Συμεωνίδης

Γραφίστας: Δημήτρης Παγγές

Οργάνωση - επιμέλεια προωθητικού υλικού: Αλεξάνδρα Λιακοπούλου

Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble

Παραγωγή: Stage Works Entertainment Group

Παίζουν οι: 

Αλέξανδρος Βαμβούκος, Τάσος Θεοφιλάτος, Γιώργος Κυδωνάκης, Μαρία Κυρώζη, Βασιλική Χρυσικού, Τσαμπίκα Φεσάκη.

Η παράσταση απευθύνεται σε θεατές 6+

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Θέατρο Άλφα – Ληναίος-Φωτίου: 28ης Οκτωβρίου 37, Αθήνα 104 32

Παραστάσεις: Από 7 Οκτωβρίου 2023, κάθε Σάββατο στις 15.00 για το κοινό

Διάρκεια: 114 λεπτά

Προπώληση εισιτηρίων: www.more.com/theater/children/konta-stis-ragies/

Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος 12€, μειωμένα για ανέργους, πολύτεκνους, τρίτεκνους: 10€, γκρουπ από 30 άτομα και πάνω: 8 ευρώ, ειδικές τιμές για σχολεία

Προσφορά προπώλησης έως 7/10: 10€

Δευτέρα έως Παρασκευή οργανωμένες παραστάσεις σχολείων.

Τηλ κρατήσεων για σχολεία και συλλόγους: 210 3803197, 2111180889, 6948727275 (επικοινωνία Δευτέρα έως Παρασκευή 09.00 έως 14.00)

Άσθμα ελεγχόμενο και μη: Αίτια και αντιμετώπιση

Το άσθμα είναι μία νόσος που χαρακτηρίζεται από χρόνια φλεγμονή των αεραγωγών που προκαλεί περιορισμό του αέρα, με μεταβαλλόμενη στένωση των βρόγχων και συμπτώματα, όπως ο βήχας, ο συριγμός κατά την εκπνοή, η δύσπνοια κυρίως στην άσκηση αλλά και το αίσθημα βάρους ή σφιξίματος στο στήθος.

Είναι μια σχετικά συχνή νόσος παγκοσμίως, με σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών, με ορισμένες χώρες να παρουσιάζουν ασθενείς μέχρι και στο 20% του πληθυσμού τους. Υπολογίζεται ότι 358 εκατομμύρια ανθρώπων υποφέρουν από άσθμα παγκοσμίως, με το ποσοστό στη χώρα μας να κυμαίνεται στο 8-9%.

Μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες και στα δύο φύλα και σχετίζεται με γενετική προδιάθεση, όπως κληρονομικότητα και οικογενειακό ιστορικό, αλλά και περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως: κάπνισμα, εισπνεόμενοι ρύποι, αλλεργιογόνα, λοιμώξεις, άσκηση αλλά και το στρες. Στα παιδιά είναι η συχνότερη χρόνια πάθηση και εμφανίζεται σε 1 στα 10 παιδιά, με μια συνεχώς αυξανόμενη συχνότητα παγκοσμίως.

Ποια είναι τα συμπτώματα του άσθματος;

«Χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως ο συριγμός, το αίσθημα δύσπνοιας, συσφικτικό άλγος ή πόνος στο στήθος, καθώς και από βήχα που κάποιες φορές μπορεί να είναι ξηρός και άλλες παραγωγικός. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να συνοδεύονται και από παραγωγή πυέλων που προκαλούν δυσκολίες κατά τον ύπνο λόγω του βήχα ή του συριγμού.

Τα συμπτώματα αυτά συνήθως ποικίλουν μέσα στην ημέρα και γίνονται πιο έντονα στη διάρκεια της νύχτας ή νωρίς το πρωί, ενώ μπορεί να διαρκούν περισσότερο κάποιες στιγμές της ημέρας και να υποχωρούν αυτόματα ή να χρειάζονται αγωγή», επισημαίνει ο κ. Σπυρίδων Γκάτζιας Αναπληρωτής Διευθυντής Πνευμονολόγος στο Μetropolitan Hospital.

Πώς γίνεται η διάγνωση του άσθματος;

Πολλοί ασθενείς αδυνατούν να αναγνωρίσουν ότι πάσχουν από άσθμα κυρίως εξαιτίας της χρόνιας συμβίωσής τους με αυτό. Ιατρικά, η κατάσταση αυτή δημιουργεί προβλήματα τόσο στους ασθενείς αλλά και στους ίδιους τους ιατρούς οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσχέρειες στην αξιολόγηση της νόσου.

«Η διάγνωση στηρίζεται στο ιστορικό του ασθενούς και επιβεβαιώνεται με παρακλινικό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει κυρίως σπιρομέτρηση, δηλαδή έλεγχο της λειτουργίας των πνευμόνων και της ανταπόκρισής της στη βρογχοδιαστολή. Πρόκειται για μια απλή αλλά βασική εξέταση που βοηθά στην ακριβή μέτρηση του εισπνεόμενου και εκπνεόμενου όγκου αέρα σε συνάρτηση με το χρόνο.

Με αυτό τον τρόπο, ο πνευμονολόγος είναι σε θέση να γνωρίζει, εάν ο εξεταζόμενος έχει φυσιολογική αναπνευστική λειτουργία ή αν υπάρχει απόφραξη ή περιορισμός. Παράλληλα, πραγματοποιείται έλεγχος πιθανών αλλεργιών με δερματικά ή αιματολογικά τεστ, αλλά και δοκιμασίες πρόκλησης ή άσκησης», εξηγεί ο ειδικός.

Ποιοι παράγοντες πυροδοτούν το άσθμα;

«Πάρα πολλοί παράγοντες μπορεί να το πυροδοτήσουν, ανάμεσα τους η σκόνη, το τρίχωμα ορισμένων ζώων όπως ο σκύλος ή η γάτα, η ατμοσφαιρική ρύπανση, το κάπνισμα, η γύρη, η μούχλα, ο ζεστός ατμός ή ο κρύος αέρας, το στρες, η άσκηση και ορισμένα φάρμακα όπως είναι η ασπιρίνη αλλά ακόμη και ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις», αναφέρει και συνεχίζει: «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συμβουλευόμαστε τον ιατρό μας όταν πρέπει να πάρουμε φάρμακα για κάποια πάθηση, ώστε να μην έχουμε παρενέργειες από τυχόν αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων μεταξύ τους».

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του μη ελεγχόμενου άσθματος;

«Το μη ελεγχόμενο άσθμα συναντάται, ευτυχώς, σε μια μικρή ομάδα ασθενών που πάσχουν από άσθμα. Χαρακτηρίζεται από καθημερινά συμπτώματα τα οποία δεν ελέγχονται ικανοποιητικά με τη χρήση πλήρους αγωγής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εκτός από τα ανακουφιστικά φάρμακα που είναι τα βρογχοδιασταλτικά εισπνεόμενα, αυτοί οι ασθενείς καλούνται να χρησιμοποιούν και ρυθμιστικά της νόσου που είναι η κορτιζόνη, τόσο σε μορφή εισπνοών, όσο και από το στόμα σε ιδιαίτερα υψηλές δόσεις και παρ΄ όλα αυτά να συνεχίζουν να εκδηλώνουν συμπτωματολογία.

Πλέον, υπάρχουν νέες πρωτοποριακές μέθοδοι οι οποίες περιλαμβάνουν φάρμακα που συγκαταλέγονται στην κατηγορία των βιολογικών παραγόντων και μπορούν να ελέγξουν σημαντικά τη συμπτωματολογία», δηλώνει.

Σε ποιες επιπλοκές μπορεί να οδηγήσει το μη ελεγχόμενο άσθμα;

«Σε περιπτώσεις που δεν μπορεί να ελεγχθεί το άσθμα, εκτός από την επιδείνωση των συμπτωμάτων που προαναφέρθηκαν, μπορεί να προκαλέσει επιπλέον πρήξιμο των αεραγωγών που μεταφέρουν οξυγόνο μέσα και έξω από τους πνεύμονες. Ως αποτέλεσμα, οι αεραγωγοί στενεύουν και δημιουργούνται ουλές στους πνεύμονες, γεγονός που καθιστά δύσκολη την αναπνοή, τη λεγόμενη αναδιαμόρφωση των αεραγωγών, η οποία επηρεάζει την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται. Επιπλέον, οι ασθενείς με μη ελεγχόμενο άσθμα είναι ευάλωτοι σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, όπως η πνευμονία», τονίζει ο γιατρός.

Ποιο είναι το «κλειδί» της αντιμετώπισης του άσθματος;

«Το «κλειδί» της αντιμετώπισης είναι να προσεγγίζουμε τα συμπτώματα από την αρχή προχωρώντας σε μια έγκαιρη και σωστή διάγνωση και σχεδιάζοντας με το γιατρό την κατάλληλη και εξατομικευμένη θεραπεία. Η έγκαιρη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων εξασφαλίζει την καλύτερη πνευμονική λειτουργία με την ελάχιστη δόση φαρμάκων. Παράλληλα, βοηθά τον ασθενή να ενημερωθεί και να εκπαιδευτεί σωστά γύρω από τη νόσο, ώστε να διατηρεί εν τέλει μία φυσιολογική ζωή, παρουσιάζοντας καθόλου ή ελάχιστα συμπτώματα στη διάρκεια της ημέρας, χωρίς περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων του και συμπτώματα τη νύχτα, καθόλου ή ελάχιστη ανάγκη για λήψη ανακουφιστικού φαρμάκου και εν τέλει μία φυσιολογική αναπνευστική λειτουργία», αναφέρει.

Υπάρχει θεραπεία για την αντιμετώπιση του άσθματος;

«Η θεραπεία περιλαμβάνει φάρμακα κατά κύριο λόγο εισπνεόμενα, μέσω συσκευών κατάλληλα επιλεγμένων από τον γιατρό για κάθε ασθενή, που δρουν απευθείας στο όργανο-στόχο και είναι αποτελεσματικά και ασφαλή όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες. Νεότερες θεραπείες με μονοκλωνικά αντισώματα και βιολογικούς παράγοντες, απευθύνονται σε ασθενείς με σοβαρότερο άσθμα και έχουν ως στόχο, μεταξύ άλλων, τη μείωση της ανάγκης χορήγησης κορτικοστεροειδών», συμπληρώνει.

Ποια εποχή του χρόνου είναι λιγότερο έντονα τα συμπτώματα;

«Το καλοκαίρι, είναι σε γενικές γραμμές, καλή εποχή για τους ασθενείς με άσθμα γιατί συνήθως δεν υπάρχουν οι ατμοσφαιρικοί παράγοντες που μπορεί να το πυροδοτήσουν, ωστόσο σίγουρα θα πρέπει να προσέχουν τις λοιμώξεις, τα κρυώματα και τις μεγάλες εναλλαγές θερμοκρασίας κρύου-ζέστης οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν μια κρίση άσθματος», καταλήγει ο κ. Γκάτζιας.