H Frontex ετοιμάζεται να διακόψει τη χρηματοδότησή της στην Ελλάδα, καθώς ο Οργανισμός Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής διερευνά 12 ανοικτές υποθέσεις για πιθανές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταναστών στα σύνορά της - ο υψηλότερος αριθμός εν εξελίξει ερευνών σε όλες τις χώρες του μπλοκ.
Όπως αποκαλύπτει το Politico, η πλειονότητα των ανοικτών υποθέσεων σχετίζεται με φερόμενες επαναπροωθήσεις χιλιάδων ανθρώπων στα ελληνικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα μια παράνομη πρακτική (pushbacks), σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και το διεθνές δίκαιο.
Η Frontex δήλωσε ότι θα υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις προς την Ελλάδα για να τις εφαρμόσει, με πιθανές επιπτώσεις σε περίπτωση που αγνοηθούν.
«Ο εκτελεστικός διευθυντής της Frontex δήλωσε ότι αναμένει να εφαρμοστούν όλες οι συστάσεις. Διαφορετικά, θα εξετάσει το ενδεχόμενο να μειώσει ή να περικόψει τη χρηματοδότηση», δήλωσε ο Κρις Μπορόφσκι, εκπρόσωπος της Frontex. Η χρηματοδότηση αφορά σκάφη της ελληνικής ακτοφυλακής.
Αξιωματούχοι της ελληνικής ακτοφυλακής και της ελληνικής κυβέρνησηςδεν ανταποκρίθηκαν σε αίτημα για σχολιασμό, σημειώνει με νόημα το Politico.
Τον Ιανουάριο του 2025, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε την Ελλάδα ένοχη για τη διενέργεια «συστηματικών» απωθήσεων μεταναστών και για παραβίαση της νομοθεσίας περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ΕΕ έχει καλέσει στο παρελθόν την Ελλάδα να διερευνήσει τους ισχυρισμούς περί εγκατάλειψης μεταναστών στη θάλασσα και απελάσεων από τις αρχές της.
«Θέτουμε τα θεμελιώδη δικαιώματα στο επίκεντρο αυτών των διαπραγματεύσεων. Στο παρελθόν, αυτή η συζήτηση γινόταν προς το τέλος των διαπραγματεύσεων, οπότε ήταν κατά κάποιο τρόπο δευτερεύον ζήτημα, αλλά τώρα είναι πραγματικά ο πυρήνας αυτών», δήλωσε ο Μπορόφσκι.
Το Politico κάνει αναφορά και στο ναυάγιο της Πύλου, με εκατοντάδες νεκρούς, τονίζοντας ότι ο Έλληνας Διαμεσολαβητής Ανδρέας Ποττάκης συνέστησε ανεξάρτητη έρευνα, καθώς η ελληνική ακτοφυλακή αρνήθηκε ρητά να διεξάγει τη δική της, παρά τις πιέσεις της Frontex. Η ανεξάρτητη έρευνα συνέστησε πειθαρχική δίωξη για οκτώ Έλληνες λιμενικούς που εμπλέκονται στο περιστατικό. Ο επικεφαλής θεμελιωδών δικαιωμάτων της Frontex, Τζόνας Γκρίμχεντεν, είχε προτείνει την προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων της Frontex στην Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε τους ισχυρισμούς.
«Πρέπει να συνεργαστούμε για να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε τη συνεργασία μας με τρόπους που να είναι αποτελεσματικοί», δήλωσε ο Μπορόφσκι.
«Υπάρχουν αυτές οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, η προστασία των συνόρων αλλά και η προστασία των αξιών μας, η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ο σεβασμός της αξιοπρέπειας των ανθρώπων», πρόσθεσε.
Η μετανάστευση παραμένει ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο πολιτικό ζήτημα στην Ευρώπη. Οπως αναφέρει το δημοσίευμα του Politico, «ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, διόρισε πρόσφατα τον πρώην ακροδεξιό ακτιβιστή φοιτητή Μάκη Βορίδη επικεφαλής του υπουργείου Μετανάστευσης και ο ίδιος έχει εντείνει την αντιμεταναστευτική ρητορική».
Σε συνάντηση Ευρωπαίων ηγετών τον Μάρτιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι η Ελλάδα θα ηγηθεί των προσπαθειών της ΕΕ για την εντατικοποίηση των επιστροφών μεταναστών.
Τα προκαταρκτικά στοιχεία της Frontex αποκαλύπτουν σημαντική μείωση των παράτυπων διελεύσεων στα σύνορα το 2024, στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2021.
«Πρόκειται για μια πολύ περίπλοκη και δύσκολη απόφαση. Υπάρχουν άλλοι τρόποι για να το αντιμετωπίσουμε και ένας από αυτούς είναι η μείωση της χρηματοδότησης», πρόσθεσε ο Μπορόφσκι.
Οι μεγάλες αμυντικές εταιρείες της Ευρώπης εισπράττουν μετρητά χάρη στην κατακόρυφη αύξηση των δαπανών που προκάλεσε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά τα κέρδη αυτά υπονομεύουν τα επιχειρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την έκδοση κοινού χρέους που θα βοηθήσει τον επανεξοπλισμό του μπλοκ.
«Δεν θέλω να υπάρχει ο κίνδυνος τα χρήματα των φορολογουμένων να καταλήγουν να επιδοτούν τα κέρδη των εταιρειών», δήλωσε ο Tobias Cremer, Γερμανός ευρωβουλευτής με τους Σοσιαλιστές και τους Δημοκράτες και μέλος της υποεπιτροπής άμυνας και της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του Κοινοβουλίου.
Ωστόσο, αυτά τα υψηλότερα εταιρικά κέρδη επισκιάζονται από την κλίμακα της αμυντικής πρόκλησης της ΕΕ. Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε αυτό το καλοκαίρι ότι η ΕΕ «αντιμετωπίζει πρωτοφανείς και αυξανόμενες απειλές για την ασφάλεια» και χρειάζεται 500 δισεκατομμύρια ευρώ σε πρόσθετες αμυντικές επενδύσεις κατά την επόμενη δεκαετία.
Δεν είναι σαφές πώς θα συγκεντρωθούν αυτά τα χρήματα – είτε από τους εθνικούς προϋπολογισμούς, είτε από τον πολυετή προϋπολογισμό της ίδιας της ΕΕ, είτε με την έκδοση ομολόγων που θα υποστηρίζονται από τις 27 χώρες μέλη του μπλοκ.
Σε αυτό το σημείο τα κέρδη των αμυντικών εταιρειών γίνονται πρόβλημα, καθώς καθιστούν πιο δύσκολο να δικαιολογηθεί ο δανεισμός για επενδύσεις στην παραγωγή όπλων.
«Οι εταιρείες χρειάζονται παραγγελίες, όχι χρήματα», τόνισε διπλωμάτης από σκανδιναβική χώρα που αντιτίθεται στα κοινά αμυντικά ομόλογα.
Κατά τους πρώτους εννέα μήνες του τρέχοντος έτους, η γαλλική Thales ανακοίνωσε ότι οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 6,2% στα 14 δισ. ευρώ σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, κυρίως λόγω της άμυνας και της ασφάλειας.
Την ίδια περίοδο, η σουηδική Saab είδε τις παραγγελίες της να κάνουν άλμα κατά 71% σε 79 δισεκατομμύρια κορώνες (6,9 δισεκατομμύρια ευρώ).
«Συνεχίζουμε να βλέπουμε αυξανόμενη ζήτηση, καθώς τα ευρωπαϊκά έθνη πρέπει να αναπληρώσουν τα αμυντικά τους αποθέματα, κάτι που θα απαιτήσει μακροπρόθεσμες προσπάθειες», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Micael Johansson.
Η γερμανική Rheinmetall «αύξησε σημαντικά τις πωλήσεις και το λειτουργικό της αποτέλεσμα» το δεύτερο τρίμηνο του έτους και προέβλεψε ρεκόρ πωλήσεων ύψους 10 δισ. ευρώ και περιθώριο λειτουργικού κέρδους 14% έως 15% για το σύνολο του έτους.
Η ιταλική Leonardo σημείωσε διψήφια αύξηση το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, οι παραγγελίες της αυξήθηκαν κατά 18,8% στα 10,3 δισ. ευρώ και το καθαρό της αποτέλεσμα ήταν 555 εκατ. ευρώ, αύξηση 166,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Ο διευθύνων σύμβουλος Roberto Cingolani δήλωσε τον Φεβρουάριο: «Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ιδιαίτερο παράθυρο ευκαιρίας, καθώς η αμυντική βιομηχανία αποτελεί πλέον μέρος της παγκόσμιας ασφάλειας».
Και η τάση αυτή δεν δείχνει σημάδια ότι θα σταματήσει. Οι 15 κορυφαίοι αμυντικοί εργολάβοι παγκοσμίως προβλέπεται να καταγράψουν ελεύθερες ταμειακές ροές ύψους 52 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2026, σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με το 2021, σύμφωνα με ανάλυση της Vertical Research Partners για τους Financial Times.
Οι πολιτικοί λαμβάνουν υπόψη τους
Τα κέρδη αυτά είναι τόσο υψηλά που ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζιανκάρλο Τζορτζέτι σημείωσε ιδιαιτέρως το πόσο πλούσιες είναι οι αμυντικές εταιρείες όταν σκέφτηκε να φορολογήσει τα έκτακτα κέρδη των επιχειρήσεων.
«Παραδόξως, σήμερα, θα μπορούσε κανείς να πει ότι με όλους αυτούς τους πολέμους, οι εταιρείες που παράγουν όπλα τα πάνε ιδιαίτερα καλά», δήλωσε στις αρχές Οκτωβρίου.
Οι ανώτατοι εισαγγελείς της ΕΕ, σε συνεργασία με τις βελγικές αρχές, ερευνούν κατηγορίες σχετικά με κατάχρηση κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από μέλη της μεγαλύτερης ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Όπως αναφέρει το Politico, επικαλούμενο Βέλγους αστυνομικούς και εκπρόσωπο της εισαγγελίας της χώρας, την έρευνα διευθύνει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO). Η EPPO είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση σοβαρών εγκλημάτων που αφορούν τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεργάζεται με τις τοπικές αρχές επιβολής του νόμου.
Η EPPO επιβεβαίωσε ότι η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, δίχως να αναφέρει ωστόσο ποιον αφορά. «Μπορούμε μόνο να επιβεβαιώσουμε ότι έχουμε σε εξέλιξη έρευνα σχετικά με ισχυρισμούς για κατάχρηση κονδυλίων της ΕΕ που διαπράχθηκαν στο Βέλγιο από μέλη μιας πολιτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», ανέφερε εκπρόσωπος της EPPO σε γραπτή δήλωση.
«Ωστόσο, σε αυτό το στάδιο, η έρευνα αυτή αφορά απλώς γεγονότα και δεν υπάρχουν ύποπτοι. Όποτε μπορούμε να πούμε κάτι για οποιαδήποτε από τις έρευνές μας, θα το κάνουμε προληπτικά».
Ο εκπρόσωπος της βελγικής εισαγγελίας Eric Van Der Sypt δήλωσε: «Η έρευνα διεξάγεται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και ως εκ τούτου δεν μπορώ να σχολιάσω την υπόθεση».
Ο εκπρόσωπος της ομάδας του ΕΛΚ αρνήθηκε ότι ο εισαγγελέας «έχει ζητήσει οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με έρευνα που αφορά το προσωπικό του».
Σημειώνεται πως δεν έχουν απαγγελθεί επίσημα κατηγορίες.
Η έρευνα έρχεται πάντως την ώρα που ο Μάνφρεντ Βέμπερ, πρόεδρος της ομάδας του ΕΛΚ και πρόεδρος του προεκλογικού βραχίονα της κεντροδεξιάς, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου πρόκληση από τον Θανάση Μπακόλα, τον γενικό γραμματέα του κόμματος. Οι σύμμαχοι του Βέμπερ αποδίδουν το περιστατικό αυτό σε παρεξήγηση, καθώς εργάζεται για την αναμόρφωση του κόμματος.
Στη χώρα που φημίζεται για την εφεύρεση της δημοκρατίας, υπάρχει η αίσθηση ότι αυτή φθείρεται, αναφέρει το POLITICO σε εκτενές δημοσίευμα με αφορμή τα Τέμπη, το προσφυγικό ναυάγιο της Πύλου και τις υποκλοπές.
«Η Ελλάδα έχει βιώσει μια σειρά από σκάνδαλα που, αν και όλα πολύ διαφορετικά, συνθέτουν την αίσθηση ότι η δικαιοσύνη καταρρέει και ότι οι κυβερνώντες δεν θέλουν να το διορθώσουν. Ή, ακόμη χειρότερα, είναι ένοχοι» αναφέρει το δημοσίευμα που υπογράφει η Νεκταρία Σταμούλη, ανταποκρίτρια του POLITICO στην Αθήνα.
«Υπάρχει η αίσθηση μιας συστηματικής και συντονισμένης προσπάθειας να υποβαθμιστούν ορισμένα περιστατικά», δήλωσε ο Ανδρέας Ποττάκης, ο Συνήγορος του Πολίτη, στο POLITICO. Αυτό γεννά «υποψίες για απόπειρα συγκάλυψης» και αμέλεια που «θα μπορούσε να αφορά την πολιτική ηγεσία».
«Τρεις τεράστιες υποθέσεις δοκίμασαν τα τελευταία δύο χρόνια την πίστη της χώρας στις δικαστικές της δομές» αναφέρει το δημοσίευμα, προσθέτοντας: «Δύο από αυτές σχετίζονται με καταστροφές: Ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα τον Φεβρουάριο του 2023, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 57 άτομα, και ένα ναυάγιο στα ανοικτά των ακτών της Πελοποννήσου το περασμένο καλοκαίρι που άφησε εκατοντάδες Ασιάτες και Αφρικανούς μετανάστες και πρόσφυγες να πνιγούν. ..
Η τρίτη είναι ένα εκτεταμένο σκάνδαλο με λογισμικό κατασκοπείας που έχει εμπλέξει την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Πριν από μερικές ημέρες, ένας εισαγγελέας του ανώτατου δικαστηρίου απάλλαξε τους πολιτικούς, την αστυνομία και τις υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας από αδικήματα».
«Από μόνα τους, αυτά μπορεί να μοιάζουν με το είδος των ατυχημάτων που μπορεί να έχει να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε κυβέρνηση.Όμως ο χειρισμός τους έχει εγείρει ανησυχητικά ερωτήματα. Κόμματα της αντιπολίτευσης, ομάδες θυμάτων και ανεξάρτητοι ερευνητές μιλούν για συγκάλυψη και ισχυρίζονται ότι κρίσιμοι μάρτυρες εμποδίστηκαν, νομικά έγγραφα αγνοήθηκαν και τα θύματα παραγκωνίστηκαν. Οι κοινοβουλευτικές έρευνες δεν έχουν κάνει τίποτα άλλο από το να θολώνουν τα νερά» σχολιάζει το δημοσίευμα.
«Δίνοντας μια παραπλανητική εντύπωση μιας καλά λειτουργούσας δημοκρατίας, με τις κοινοβουλευτικές εξεταστικές επιτροπές να μην μπορούν να διεξάγουν αποτελεσματικά το έργο τους, αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα ισοδυναμεί μερικές φορές με άμεση πολιτική ανάμειξη και εξουδετέρωση των μελών των ανεξάρτητων παρατηρητηρίων», δήλωσε ο Βασ. Παναγιωτόπουλος, ο οποίος καλύπτει την Ελλάδα για τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF).
Οι Έλληνες «αντιλαμβάνονται ότι τα δημόσια πρότυπα έχουν διαβρωθεί, με αποτέλεσμα οι λεκτικές επιθέσεις σε δημοσιογράφους από υψηλόβαθμους πολιτικούς να έχουν γίνει καθημερινότητα, οι ανεξάρτητες αρχές υπονομεύονται, έχουν καταγγελθεί αρκετές απωθήσεις μεταναστών, η αστυνομική βία αυξάνεται και η κοινωνία των πολιτών και ο πλουραλισμός των μέσων ενημέρωσης απειλούνται» αναφέρει το POLITICO.
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη για λογαριασμό του Ινστιτούτου Eteron με αφορμή την 50ή επέτειο από την επιστροφή της Ελλάδας στη δημοκρατία, μόνο το 29% των πολιτών εμπιστεύεται τη δικαιοσύνη της χώρας.
Σε συνέντευξή του στο POLITICO, ο Μητσοτάκης υπερασπίστηκε το ρεκόρ της χώρας του. «Πάντα πίστευα ότι πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στην ελληνική δικαιοσύνη», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Ακολουθούν τα τρία πιο σημαντικά πρόσφατα περιστατικά και γιατί είναι σημαντικά.
Το σιδηροδρομικό δυστύχημα
Τη νύχτα της 22ας Φεβρουαρίου 2023, μια μετωπική σύγκρουση τρένων σκότωσε 57 ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους ήταν φοιτητές.
Καθώς η σκόνη έκατσε στην πιο θανατηφόρα σιδηροδρομική καταστροφή στην ελληνική ιστορία, προέκυψαν βαθύτεροι προβληματισμοί σχετικά με τη λειτουργία του κράτους.
«Η ευθύνη περνάει από την ηγεσία μέχρι τους ανθρώπους που βρίσκονταν στο σημείο», δήλωσε ο Ευάγγελος Βλάχος, ο οποίος έχασε τον 34χρονο αδελφό του, Βάιο. «Ψάχνεις για κάποιον που έκανε σωστά τη δουλειά του, για κάτι που λειτούργησε – και υπάρχει πλήρης κατάρρευση».
Οι επικριτές κάνουν λόγο για συγκάλυψη, ιδίως της κακοδιοίκησης σε ανώτατο επίπεδο, και για διαφθορά στους σιδηροδρόμους.
Αυτή η συγκάλυψη παίρνει μερικές φορές κυριολεκτική μορφή: Το σημείο του δυστυχήματος »μπαζώθηκε», εμποδίζοντας τους εμπειρογνώμονες να ερευνήσουν, καθώς απομακρύνονταν τα κατεστραμμένα βαγόνια.
Αυτό συνέβη ενώ οι οικογένειες των θυμάτων ήλπιζαν ακόμη να βρουν τα λείψανά τους.
Δεν είναι ακόμη σαφές ποιος έδωσε αυτή την εντολή, αν και οι συγγενείς των θυμάτων λένε ότι γνωρίζουν την ταυτότητα του υπουργού και θα καταθέσουν στο δικαστήριο.
Ο Νίκος Πλακιάς, ο οποίος έχασε δύο κόρες στο δυστύχημα, βρήκε κάποια από τα μέλη του σώματός τους οκτώ μήνες αργότερα σε μια ξεχωριστή περιοχή όπου είχαν μετακινηθεί συντρίμμια και μπάζα.
«Βιάστηκαν να αλλάξουν την εικόνα απλά και μόνο για να αλλάξουν την κοινή γνώμη, για να φανεί ότι το θέμα έκλεισε το συντομότερο δυνατό», είπε, αποδίδοντας το γεγονός στις επερχόμενες εθνικές εκλογές, προσθέτοντας ότι μια σωστή έρευνα θα χρειαζόταν τους ειδικούς εκεί για μήνες.
Αρκετές από τις λεπτομέρειες που είναι γνωστές σήμερα, αποκαλύφθηκαν μόνο μετά από τεράστιες προσπάθειες των οικογενειών με την υποστήριξη ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων.
Ένα κοντέινερ τρένου που έλειπε από το σημείο, για παράδειγμα, βρέθηκε 16 μήνες αργότερα σε ιδιωτικό οικόπεδο. Κανείς δεν έχει παραδεχτεί ή γνωρίζει πώς κατέληξε εκεί.
Συστάθηκε κοινοβουλευτική έρευνα, αλλά αντί να επικεντρωθεί στο δυστύχημα, η προσοχή μετατοπίστηκε στην ιστορία του ελληνικού σιδηροδρομικού συστήματος.
Η κυβέρνηση, εν τω μεταξύ, απέρριψε τη δικογραφία του Ευρωπαίου εισαγγελέα που ζητούσε να ληφθούν μέτρα κατά δύο πρώην υπουργών Μεταφορών. Ο Χρήστος Σπίρτζης, από τον ΣΥΡΙΖΑ, ήταν ύποπτος για παράβαση καθήκοντος, ενώ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής από τη Νέα Δημοκρατία ήταν ύποπτος για υπεξαίρεση κονδυλίων.
Με βάση την ελληνική νομοθεσία, μόνο το κοινοβούλιο της χώρας μπορεί να διερευνήσει εικαζόμενα παραπτώματα πρώην υπουργών. Η εισαγγελία της ΕΕ λέει ότι ο κανόνας αυτός αντιβαίνει στο δίκαιο της ΕΕ και έχει θέσει το ζήτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε απάντηση, ο Μητσοτάκης κατηγόρησε την Ευρωπαία εισαγγελέα Λάουρα Κοβέζι ότι παρεμβαίνει σε μια εν εξελίξει υπόθεση και υπερβαίνει τις εξουσίες της.
Στη συνέντευξή του στο POLITICO, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι η δικαιοσύνη κινήθηκε με γοργούς ρυθμούς στην υπόθεση και ότι η κυβέρνησή του κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες για να διασφαλίσει τη λήψη αποφάσεων.
«Εκτός από αυτό, υπάρχουν και συνταγματικοί περιορισμοί», είπε. «Έτσι βρισκόμαστε στο όριο του τι μας επιτρέπει το σύνταγμά μας να κάνουμε».
Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης έχουν αποκαλύψει ότι συνομιλίες μεταξύ του μηχανοδηγού και του σταθμάρχη από τη νύχτα του ατυχήματος είχαν συρραφεί και προσφερθεί σε φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, για να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι το ατύχημα οφειλόταν αποκλειστικά σε ανθρώπινο λάθος.
Οι οικογένειες έχουν απευθύνει έκκληση σε ευρωπαϊκούς φορείς να ρίξουν φως στην υπόθεση.
«Το έγκλημα στα Τέμπη καταδεικνύει με τον χειρότερο τρόπο τη διαφθορά στους σιδηροδρόμους ως μέρος ενός γενικότερου διεφθαρμένου συστήματος», δήλωσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η Μαρία Καρυστιάνου, επικεφαλής της ένωσης των οικογενειών.
(ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΤΖΕΚΑΣ/EUROKINISSI)
Το σκάνδαλο του spyware
Το σκάνδαλο κατασκοπείας στην Ελλάδα – που ονομάστηκε «Predatorgate» – «έσκασε» το καλοκαίρι του 2022, όταν ο Νίκος Ανδρουλάκης, αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, ανακάλυψε παράνομο κατασκοπευτικό λογισμικό στο τηλέφωνό του. Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι ο ίδιος είχε παρακολουθηθεί και από την κρατική υπηρεσία κατασκοπείας.
Η υπόθεση μετατράπηκε σε ένα εκτεταμένο κατασκοπευτικό θρίλερ στο οποίο ανακαλύφθηκε το Predator, μια εξαιρετικά επεμβατική μορφή κατασκοπευτικού λογισμικού, σε δεκάδες τηλέφωνα που ανήκαν σε υπουργούς, στρατιωτικούς αρχηγούς, δημοσιογράφους και επιχειρηματίες. Περιελάμβανε επίσης την παράνομη εξαγωγή λογισμικού σε δικτατορικά καθεστώτα.
Δύο χρόνια αργότερα, οι δικαστικές αρχές απάλλαξαν όλους τους κρατικούς αξιωματούχους και τις κρατικές υπηρεσίες από την κατηγορία των αδικημάτων, σε αυτό που τα κόμματα της αντιπολίτευσης αποκάλεσαν «ημέρα ντροπής».
Μια έκθεση ενός αναπληρωτή εισαγγελέα επιβεβαίωσε ότι από τους 116 στόχους κατασκοπείας από το predator, 28 τηλεφωνικοί αριθμοί βρίσκονταν kai υπό νόμιμη κρατική παρακολούθηση κατά τη στιγμή της απόπειρας παραβίασης. Όμως το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε το εύρημα ως «σύμπτωση» και τα αρχεία που περιείχαν το εν λόγω υλικό παρακολούθησης καταστράφηκαν.
«Υπάρχει μεγάλη απογοήτευση σχετικά με τη δικαστική έρευνα, ειδικά όταν συνειδητοποιήσαμε πόσα στοιχεία που αποκάλυψε η δημοσιογραφική έρευνα και αποδείκνυαν τη σύνδεση μεταξύ της υπηρεσίας κατασκοπείας, του πρωθυπουργικού γραφείου και του Predator αγνοήθηκαν», δήλωσε η Ελίζα Τριανταφύλλου, δημοσιογράφος της ελληνικής ερευνητικής ιστοσελίδας Inside Story.
«Το ερώτημα που προκύπτει είναι ποιος θα προστατεύσει τελικά τους Έλληνες δημοσιογράφους από ένα κράτος που τους θεωρεί εθνικό κίνδυνο και τους παρακολουθεί με κάθε διαθέσιμη μέθοδο μόνο και μόνο επειδή κάνουν τη δουλειά τους;», διερωτήθηκε.
Η Τριανταφύλλου και ο συνάδελφός της Τάσος Τέλογλου, αποκάλυψαν ότι είχαν τεθεί υπό φυσική παρακολούθηση ενώ έκαναν ρεπορτάζ για το σκάνδαλο.
Ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος βρέθηκε 11 φορές στο στόχαστρο του Predator, παρενέβη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να πει στον δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη, θύμα του spyware που επίσης βρισκόταν υπό κρατική παρακολούθηση, να σταματήσει να έχει εμμονές.
«Λένε ότι ήμουν κι εγώ υπό παρακολούθηση», είπε. «Και λοιπόν; Ούτε καν ίδρωσα. Αυτή η εμμονή γίνεται μονότονα κουραστική».
Τα σχόλιά του καταδικάστηκαν από νομικούς εμπειρογνώμονες ως «θεσμική ηλιθιότητα» που «υπόκειται σε εγκληματική συμπεριφορά».
Ο Μητσοτάκης δήλωσε ότι έλαβε μέτρα.
«Αλλάξαμε τον νόμο με ένα μεγάλο, διαφορετικό σύστημα», δήλωσε στο POLITICO. «Θα έφτανα στο σημείο να πω, ενδεχομένως ακόμη και εις βάρος των δυνατοτήτων της εθνικής μας ασφάλειας. Αλλά είναι ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να συμβούν τα πράγματα. Όταν έχεις ένα πρόβλημα, πρέπει να είσαι πολύ πιο αυστηρός όσον αφορά τις διαδικασίες».
(ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI)
Η βύθιση του σκάφους των μεταναστών
Τον Ιούνιο του 2023, μια μηχανότρατα από τη Λιβύη ανατράπηκε στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας μεταφέροντας περίπου 750 μετανάστες, από τους οποίους, 104 διασώθηκαν και 82 πτώματα περισυνελέγησαν. Οι υπόλοιποι θεωρήθηκαν χαμένοι.
Ένα χρόνο μετά, διεθνείς οργανισμοί σημειώνουν ότι ο ρόλος των ελληνικών αρχών δεν έχει ακόμη διερευνηθεί σωστά.
Οι επιζώντες κατέθεσαν ότι η ελληνική ακτοφυλακή έδεσε τη μηχανότρατα και προσπάθησε να την τραβήξει, με αποτέλεσμα να ταλαντευτεί. Οι αρχές το αρνούνται κατηγορηματικά.
Ο επιζών Ahmad Alkimani, 25 ετών, από τη Συρία, δήλωσε ότι στη μηχανότρατα «πέταξαν ένα σχοινί».
«Ένιωσα ένα τράνταγμα», είπε. «Σταμάτησε γρήγορα επειδή έσπασε το σχοινί. Γρήγορα το ξαναδέσανε και με μεγάλη δύναμη άρχισαν να μας τραβάνε και το πλοίο έγειρε προς τα αριστερά.
«Ο κόσμος άρχισε να φωνάζει, αλλά συνέχισαν να τραβούν, αυτή τη φορά προς τα δεξιά, μέχρι που ανατράπηκε».
Αξιωματικοί του Λιμενικού Σώματος, συμπεριλαμβανομένου του αντιναυάρχου Γεώργιου Αλεξανδράκη, έχουν κληθεί να καταθέσουν ως ύποπτοι, ανέφερε το POLITICO τον Ιούνιο.
«Με δεδομένη την άρνηση της ελληνικής ακτοφυλακής να διεξάγει εσωτερική έρευνα, η απόφαση του Διαμεσολαβητή να διερευνήσει το θέμα δεν ήταν πλέον επιλογή, ήταν καθήκον», δήλωσε ο Διαμεσολαβητής Ποττάκης.
Η Frontex δήλωσε ότι δεν έλαβε καμία απάντηση από την Ελλάδα αφού προσφέρθηκε να στείλει ένα αεροπλάνο για να παρακολουθήσει την υπερπλήρη μηχανότρατα. Ο υπεύθυνος θεμελιωδών δικαιωμάτων του Frontex Jonas Grimheden συνέστησε την προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων του οργανισμού στην Ελλάδα.
Οι οικογένειες των θυμάτων και οι επιζώντες προσφεύγουν στη δικαιοσύνη εναντίον οποιουδήποτε στην Ελλάδα θεωρείται υπεύθυνος για το ναυάγιο.
(ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ / EUROKINISSI)
«Έχουν εμπλακεί σε μια μακρά νομική διαδικασία, αλλά θέλουν να προχωρήσουν», δήλωσε η Μαρία Παπαμηνά, δικηγόρος του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, ο ένας από τους τρεις οργανισμούς που παρέχουν νομική βοήθεια στους επιζώντες.
«Υποφέρουν από τις ψυχολογικές συνέπειες του ατυχήματος και ταυτόχρονα πρέπει να βρουν έναν τρόπο να στηρίξουν οικονομικά τις οικογένειες που άφησαν πίσω τους».
Δημοσίευμα του Politico αναφέρεται στην πολύνεκρησιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, η οποία ακόμα είναι υπό διερεύνηση από την Εξεταστική Επιτροπή της Βουλήςκαι κατηγορεί την Ελλάδα για απεμπλοκή υπουργών Μεταφορών από τυχόν ευθύνες.
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι η ευρωπαϊκή εισαγγελία (EPPO) πέρα απ' τις διώξεις που απήγγειλε τον Δεκέμβριο του 2023 σε βάρος 23 προσώπων - συμπεριλαμβανομένων 18 δημοσίων λειτουργών- για εγκλήματα που συνδέονται με την εκτέλεση συμβάσεων για συστήματα τηλεχειρισμού και σηματοδότησης στο σιδηροδρομικό δίκτυο, συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ, είχε καλέσει τις ελληνικές Αρχές να αναλάβουν δράση σχετικά με τυχόν ποινική ευθύνη δύο πρώην υπουργών Μεταφορών.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, σε επιστολή που απέστειλε η εισαγγελέας της EPPO Πόπη Παπανδρέου στις 2 Ιουνίου στις ελληνικές Αρχές και την οποία είδε το Politico, σημείωνε ότι κατά τη διάρκεια της έρευνας για το δυστύχημα «προέκυψαν υποψίες σχετικά με φερόμενα ποινικά αδικήματα που διαπράχθηκαν από πρώην μέλη της ελληνικής κυβέρνησης».
«Αυτά τα φερόμενα ποινικά αδικήματα αφορούν παράβαση καθήκοντος που διαπράχθηκε από τον πρώην υπουργό ΧρήστοΣπίρτζη και υπεξαίρεση που διαπράχθηκε από τον πρώην υπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή», έγραφε η Παπανδρέου στο έγγραφο.
«Σας ζητάμε να προβείτε στις δικές σας ενέργειες» συνέχισε.
Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση «αποσιώπησε» την υπόθεση και το ευρωπαϊκό αίτημα, χρησιμοποιώντας την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία για να απορρίψει την ανάγκη σύστασης εξεταστικής επιτροπής για τους υπουργούς.
Στο αρχείο η υπόθεση
Η Politico συνεχίζει το δημοσίευμα λέγοντας ότι η δικογραφία της EPPO για τους Σπίρτζη και Καραμανλή παραπέμφθηκε στον Άρειο Πάγο και από εκεί στο ελληνικό κοινοβούλιο. Στη συνέχεια, το Κοινοβούλιο έπρεπε να αποφασίσει εάν θα συγκροτήσει προανακριτική επιτροπή για να διερευνήσει εάν η υπόθεση θα έπρεπε να παραπεμφθούν σε ειδικόδικαστήριο.
Ο ελληνικός Άρειος Πάγος απέστειλε τους φακέλους της υπόθεσης στον Κωνσταντίνο Τασούλα, πρόεδρο της Βουλής, στις 29 Ιουνίου, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Politico.
Τον Νοέμβριο, το κοινοβούλιο εξέτασε αν θα συσταθεί προανακριτική επιτροπή για πρώην υπουργούς, συμπεριλαμβανομένων των Σπίρτζη και Καραμανλή ωστόσο, η πρόταση απορρίφθηκε και η υπόθεση τέθηκε στο αρχείο.
Τι είπε ο Σπίρτζης
Ο Σπίρτζης δήλωσε στο Politico ότι προσωπικά είχε υποστηρίξει τη σύσταση προκαταρκτικής έρευνας από το κοινοβούλιο ως έναν τρόπο απόρριψης των κατηγοριών εναντίον του και πρόσθεσε ότι είχε ζητήσει να αντιμετωπιστεί όπως κάθε άλλος Έλληνας πολίτης. Πρόσθεσε ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει παραγραφή λόγω της ειδικής ρύθμισης για τους υπουργούς. «Δυστυχώς, η Νέα Δημοκρατία δεν υποστήριξε το αίτημά μου», πρόσθεσε.
Μιλώντας στη Βουλή στα τέλη Νοεμβρίου, είπε ότι η έρευνα θα αποδείξει την αθωότητά του και θα δώσει «μια οριστική απάντηση στην προσπάθεια της Νέας Δημοκρατίας να διασπείρει την πολιτική ευθύνη».
Δεν απάντησε στο POLITICO o Καραμανλής
Ο Καραμανλής δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό και παρέπεμψε στην ομιλία που είχε κάνει τον Νοέμβριο.
Μιλώντας στη Βουλή, ο Καραμανλής είχε δηλώσει ότι αντιτίθεται στην πρόταση του ΠΑΣΟΚ για σύσταση εξεταστικής επιτροπής.
"Παραιτήθηκα αμέσως και δημοσιοποίησα την παραίτησή μου, επιστρέφοντας [από τα Τέμπη] και πριν καν φτάσω στην Αθήνα", είπε. "Αυτό υπαγορεύτηκε από την ηθική και τις αρχές μου. Ανέλαβα την αντικειμενική πολιτική ευθύνη όχι μόνο για τη δική μου θητεία, αλλά και για τις θητείες όλων των προκατόχων μου. Αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο στα πολιτικά ήθη της χώρας μας".
Η κυβέρνηση της Ελλάδας και το γραφείο του προέδρου της Βουλής δεν απάντησαν σε αιτήματα σχολιασμού.
«Δεν θα φόρτωνα ούτε λαχανικά στον ελληνικό σιδηρόδρομο»
Το κοινοβούλιο αποφάσισε τελικά τη σύσταση ευρύτερης κοινοβουλευτικής έρευνας για τη «διερεύνηση του εγκλήματος στα Τέμπη και όλων των σχετικών πτυχών».
Ωστόσο, σύμφωνα με το δημοσίευμα η αξιοπιστία της έρευνας έχει ήδη υπονομευθεί. Αντί να επικεντρωθεί στο δυστύχημα, η έρευνα διατρέχει όλη την ιστορία του ελληνικού σιδηροδρομικού συστήματος τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ η κυβερνητική πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας απέρριψε τις προτάσεις για διακομματική εκπροσώπηση στην έδρα.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την κυβέρνηση για συγκάλυψη, ενώ την περασμένηεβδομάδα η οικογένεια του μηχανοδηγού που έχασε τη ζωή του στο δυστύχημα απέστειλε νομικό εξώδικο στην επιτροπή, κατηγορώντας τον εκπρόσωπο της ΝέαςΔημοκρατίας στην επιτροπή ότι «επιχειρεί να μεταθέσει την ευθύνη στον αποβιώσαντα μηχανοδηγό χρησιμοποιώντας ιατρικά έγγραφα, δημιουργώντας εντυπώσεις για ιατρικά προβλήματα που δήθεν τον καθιστούσαν ακατάλληλο για εργασία».
«Πού είναι λοιπόν η προσπάθεια όπου θα αποκαλυφθεί η αλήθεια;» αναρωτήθηκε η Μαρία Καρυστιάνου, η οποία έχασε την 20χρονη κόρη της στο δυστύχημα, μιλώντας στην εξεταστική την Τετάρτη. «Όταν έμαθα πώς λειτουργούσε ο σιδηρόδρομος, δεν θα φόρτωνα ούτε λαχανικά σε αυτόν».
Φέτος το Politico απένειμε «βραβεία» σε πολιτικούς ηγέτες, με τον δικό μας Κυριάκο Μητσοτάκη να κερδίζει βραβείο για τις υποκλοπές, «Οι ζωές των άλλων».
Όπως γράφει το Politico, «δεν ήταν πολλοί οι ηγέτες που μπόρεσαν να επιβιώσουν από τις αποκαλύψεις ότι η μυστική υπηρεσία της κυβέρνησής τους προσπάθησε να κατασκοπεύσει αντιπολίτευση και δημοσιογράφους. Όμως ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι οποιοσδήποτε πολιτικός.
Γόνος μιας κρητικής πολιτικής δυναστείας, ο Μητσοτάκης με σπουδές στο Χάρβαρντ, αρχηγός του συντηρητικού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας στην Ελλάδα, όχι μόνο κατάφερε να ρίξει νερό στο σκάνδαλο, γνωστό ως «Predatorgate», αλλά κέρδισε και την επανεκλογή του, ισχυριζόμενος την αθωότητά του.
Το λογισμικό κατασκοπείας Predator που έδωσε το όνομά της στην υπόθεση θέτει το κινητό τηλέφωνο ενός θύματος στο έλεος των επιτιθέμενων, δίνοντάς τους πλήρη πρόσβαση στη συσκευή. Δεν είναι ο τύπος εφαρμογής που μπορεί κανείς να αγοράσει στο App Store. Το πώς κατέληξε το Predator σε σχεδόν 100 συσκευές στην Ελλάδα, εκ των οποίων οι περισσότερες ανήκαν σε υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους, επιχειρηματίες και δημοσιογράφους, παραμένει ένα μυστήριο που μπορεί να μην λυθεί ποτέ.
Τον περασμένο μήνα, οι ελληνικές αρχές ξεκίνησαν ποινική έρευνα σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ανεξάρτητης οργάνωσης για τη διερεύνηση της υπόθεσης Predator, με τον ισχυρισμό ότι αξιωματούχοι εκεί διέρρευσαν απόρρητες πληροφορίες».
Τα υπόλοιπα βραβεία
Νικήτρια της χρονιάς αναδείχθηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με το Politico να αναφέρει ότι της απονέμεται «η καλύτερη ερμηνεία μίας Γερμανίδας που προσποιείται την πρόεδρο της Ευρώπης», καθώς η πρόεδρος της Ευρώπης δεν προσπαθεί απλώς να προβάλει την εξουσία και να την ασκήσει, αλλά προσκρούει συνεχώς σε τοίχο.
Το βραβείο του «καλύτερου Ρώσου που παίζει τον Ρώσο» απονέμεται στον Βλάντιμιρ Πούτιν, καθώς κανείς δεν ξέρει να «παίζει» την Ευρώπη, όπως αυτός.
Στον Ζοζέπ Μπορέλ απονέμεται το βραβείο της καλύτερης διπλωματίας, με το Politico να αναφέρει ότι «αν υπάρχει κάτι για το οποίο οι Ευρωπαίοι μπόρεσαν να βασιστούν στον Ζοζέπ Μπορέλ, από τότε που έγινε ο τσάρος της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ στα τέλη του 2019, είναι ότι δεν χάνει ποτέ ευκαιρία να βάλει το πόδι του στο στόμα του».
Το βραβείο «Πώς τολμάς!», απονέμεται στην Γκρέτα Τούνμπεργκ και ποιος θα μπορούσε, άλλωστε, να ξεχάσει το παθιασμένο «πώς τολμάς» στη διάρκεια ομιλίας της στον κόσμο των ενηλίκων σε μια συνάντηση των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα το 2019.
Για το Politico, η Τζόρτζια Μελόνι είναι «το καλύτερο χόμπιτ που παίζει έναν φασίστα», αφού ως έφηβη της άρεσε να ντύνεται με άλλους ακροδεξιούς ως χαρακτήρες από τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» του J. R. R. Tolkien.
Την τιμητική της θέση στις στήλες του Politico έχει για άλλη μια φορά η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για το σκάνδαλο των υποκλοπών, για το οποίο της έχουν καταλογίσει δεκάδες καταξιωμένα διεθνή ΜΜΕ και Οργανισμοί (εντός και εκτός ΕΕ) σοβαρές ευθύνες και μια οργανωμένη επιχείρηση «κουκουλώματος». Φαίνεται πως η υπόθεση δεν «ξεχνιέται» στο εξωτερικό παρά την προσπάθεια του Μαξίμου να το υποβαθμίσει, αρχικά, και τελικά να το «θάψει» στο εσωτερικό με την αξιοσημείωτη συνδρομή του μιντιακού κυκλώματος που το περιβάλλει.
Όπως γράφει σήμερα στο περιοδικό πολιτικής επιθεώρησης η συντάκτρια Νεκταρία Σταμούλη, η νέα εξέλιξη στο σκάνδαλο των υποκλοπών είναι ότι η ΑΔΑΕ καταψήφισε την επιβολή προστίμου κατά της ΕΥΠ, η οποία διαπιστώθηκε ότι προχώρησε σε παράβαση καθήκοντος με τη γνωστοποίηση των παρακολουθήσεων στα άμεσα ενδιαφερόμενα πρόσωπα.
Με τον καυστικό μεσότιτλο «πώς να τερματίσετε μια δυσάρεστη έρευνα» το Politico εκθέτει την κυβέρνηση Μητσοτάκη για την αναδιάταξη της σύνθεσης των μελών του διοικητικού συμβουλίου της ΑΔΑΕ προκειμένου να βάλει και αυτή την Ανεξάρτητη Αρχή στο «χέρι» και να «τερματίσει ουσιαστικά τις προσπάθειες του προέδρου της Χρήστου Ράμμου να ρίξει φως στο σκάνδαλο παρακολουθήσεων».
Με αυτό τον τρόπο βγαίνει «κερδισμένη η ΕΥΠ», για την οποία ο κ. Ράμμος είχε προτείνει την επιβολή προστίμου 100.000 ευρώ «για την απόκρυψη κρίσιμων στοιχείων στην υπόθεση».
Το Politico βάζει στο στόχαστρο και την Κομισιόν για τις ευθύνες που τις αναλογούν. Υπενθυμίζει, σήμερα, την κατακραυγή του Ευρωκοινοβουλίου κατά της Κομισιόν, την περασμένη βδομάδα, για την «"ανεπαρκή" αντίδραση της σχετικά με τον περιορισμό των καταχρηστικών και παράνομων παρακολουθήσεων στην Ένωση», ενώ «επέκρινε και την αποτυχία της Επιτροπής να δώσει συνέχεια στις προτάσεις που υπέβαλαν οι ευρωβουλευτές».
Δεν έχουν τέλος οι αποκαλύψεις για τη δράση της Εύας Καϊλή και το Qatargate.
Στην κατοχή του Politico περιήλθε το ένταλμα σύλληψης της Εύας Καϊλή, με το γνωστό Μέσο να απευθύνει ένα κομβικό ερώτημα σε ρεπορτάζ του: Λείπουν λεφτά; Η ερώτηση προκύπτει από το γεγονός ότι στο ένταλμα γίνεται λόγος για πολλά εκατομμύρια ευρώ λόγω της εμπλοκής στο Qatargate.
Στο ρεπορτάζ υπενθυμίζεται ότι τον Δεκέμβριο, η βελγική Αστυνομία ανακάλυψε περίπου 1,5 εκατομμύριο ευρώ σε μια επιχείρηση που αποκάλυψε ένα φερόμενο κύκλωμα δωροδοκίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Παγόβουνο γεμάτο λεφτά»
Αυτό, όμως, πρέπει να ήταν απλώς η κορυφή ενός «παγόβουνου» γεμάτου λεφτά. Σύμφωνα με το ένταλμα σύλληψης για την Καϊλή, πρώην αντιπρόεδρο του Κοινοβουλίου και την πιο υψηλόβαθμη αξιωματούχο που εμπλέκεται στο σκάνδαλο, «αρκετά εκατομμύρια ευρώ» βρέθηκαν στα χέρια των κύριων υπόπτων στο Qatargate.
Τα «σημαντικά χρηματικά ποσά», προσθέτει το ένταλμα, το οποίο περιήλθε στην κατοχή του Politico, «καταβλήθηκαν κρυφά, σε μετρητά από το Μαρόκο και το Κατάρ».
Η λεπτομέρεια αυτή είναι ένα μόνο από τα πολλά εντυπωσιακά στοιχεία στο έγγραφο, τμήματα του οποίου έχουν ήδη δημοσιευτεί στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, σημειώνει το Politico.
Το ένταλμα αναφέρει, επίσης, ότι η Καϊλή έκανε τηλεφωνήματα στον φερόμενο ως αρχηγό του κυκλώματος, τον Πιερ Αντόνιο Παντσέρι, καθώς και σε δύο άλλους μη κατονομαζόμενους ευρωβουλευτές, μετά τη σύλληψη του συντρόφου της, Φραντσέσκο Τζόρτζι, το πρωί της 9ης Δεκεμβρίου.
Το έγγραφο περιγράφει σε γενικές γραμμές ένα δίκτυο με έδρα τις Βρυξέλλες που εργάζεται για λογαριασμό του υπουργού Εργασίας του Κατάρ, ο οποίος είναι ο Αλί Μπιν Σαμίχ Αλ Μάρι από το 2021. Σύμφωνα με το ένταλμα, το Κατάρ διηύθυνε επί τόπου τη δράση του κυκλώματος του μέσω του Παντσέρι, πρώην ευρωβουλευτή, ο οποίος επίσης συνελήφθη και ομολόγησε ότι δωροδοκούσε ευρωβουλευτές μετά από συμφωνία με τις Αρχές.
Ποιος έλεγχε τον Παντσέρι – Ενδιάμεσος κρίκος με Καϊλή ο Τζόρτζι
«Ο υπουργός Εργασίας», αναφέρει το ένταλμα, «φαίνεται να είναι ο ελεγκτής των δραστηριοτήτων του Παντσέρι». Αυτός που συμμετείχε επίσης ήταν ο βοηθός του Παντσέρι, Φραντσέσκο Τζόρτζι.
Το ένταλμα παρουσιάζει τον Τζόρτζι ως τον ενδιάμεσο κρίκο που συνέδεε τον Παντσέρι με την Καϊλή.
«Η έρευνα δείχνει ότι οι εντολές δόθηκαν από τον Παντσέρι στον σύζυγο της κατηγορούμενης», προσθέτει, αναφερόμενος στην Καϊλή.
Σύμφωνα με το ένταλμα, ο Παντσέρι απευθυνόταν στον Τζόρτζι όταν ήθελε να κατευθύνει τη συμπεριφορά της Ελληνίδας ευρωβουλευτή. Στο ένταλμα επισημαίνεται ένα περιστατικό όταν ο Παντσέρι ήταν απογοητευμένος με την Καϊλή που μιλούσε με μια μυστηριώδη φιγούρα – «την Ολλανδέζα».
«Ο Παντσέρι επικρίνει το γεγονός ότι η Καϊλή μίλησε στην Ολλανδέζα», αναφέρεται στο ένταλμα, σημειώνοντας ότι ο φερόμενος ως αρχηγός του κυκλώματος πίστευε ότι είχε «υπερβεί τα όρια». Ο Παντσέρι μετέφερε την ενόχλησή του στον Τζόρτζι: «Θα ήταν καλή ιδέα να της πεις να σταματήσει», είπε ο πρώην ευρωβουλευτής στον σύντροφο της Καϊλή, σύμφωνα με το έγγραφο.
Το Politico δεν μπόρεσε να εξακριβώσει την ταυτότητα της «Ολλανδέζας».
Το «δεύτερο διαμέρισμα» της Καϊλή
Το ένταλμα αναφέρει επίσης ότι ο Τζόρτζι βοηθούσε ανεπίσημα την Καϊλή να αποπληρώσει ένα «δεύτερο διαμέρισμα» που είχε αγοραστεί στο όνομά της, κάτι που θεωρήθηκε ως απόδειξη ότι γνώριζε το εισόδημα του συντρόφου της από το Qatargate.
Τζόρτζι και Καϊλή αρνούνται αμφότεροι οποιαδήποτε παράβαση, όπως και το Κατάρ. Ο δικηγόρος της Καϊλή, Μιχάλης Δημητρακόπουλος, αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τη γνησιότητα του εντάλματος. Ο δικηγόρος του Τζόρτζι αρνήθηκε να σχολιάσει και η κυβέρνηση του Κατάρ δεν απάντησε σε αίτημα του Politico για σχολιασμό.
Η Καϊλή κρατείται για περισσότερους από δύο μήνες με την κατηγορία της διαφθοράς, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση μετά από εκτεταμένη έρευνα σχετικά με το αν ξένες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Κατάρ και του Μαρόκου, επηρέασαν παράνομα το έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η Ελληνίδα ευρωβουλευτής συνελήφθη με την κατηγορία ότι είναι «ο κύριος οργανωτής ή συνδιοργανωτής δημόσιας διαφθοράς, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες», σύμφωνα με το ένταλμα που εκδόθηκε στις 9 Δεκεμβρίου.
Λίγο μετά τις πρώτες συλλήψεις στο πλαίσιο της έρευνας για το Qatargate, οι βελγικές Αρχές ανακοίνωσαν ότι είχαν ανακτήσει περίπου 1,5 εκατ. ευρώ σε μετρητά από τους βασικούς υπόπτους.
Από αυτά 150.000 ευρώ βρέθηκαν στο διαμέρισμα της Καϊλή και άλλα 150.000 ευρώ βρέθηκαν σε μια βαλίτσα που μετέφερε ο πατέρας της στο ξενοδοχείο Sofitel των Βρυξελλών. Το ένταλμα σύλληψης αναφέρεται επίσης σε περίπου 700.000 ευρώ που βρέθηκαν στο σπίτι του Παντσέρι.
Το συνολικό ποσό υπολείπεται κατά πολύ
Ωστόσο, το συνολικό ποσό υπολείπεται κατά πολύ των «αρκετών εκατομμυρίων» που αναφέρονται στο ένταλμα, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι ύποπτοι έλαβαν πρόσθετες πληρωμές που δεν έχουν ακόμη ανακτηθεί. Ερωτηθείς σχετικά με την ασυμφωνία, εκπρόσωπος της βελγικής εισαγγελίας δήλωσε ότι οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη εκτιμήσει την πλήρη έκταση όλων των πληρωμών αυτών που εμπλέκονται στο Qatargate.
Σύμφωνα με το ένταλμα σύλληψης, η Καϊλή είπε ότι είχε δώσει εντολή στον πατέρα της, Αλέξανδρο Καϊλή, να πάρει τα χρήματα από το σπίτι της στις Βρυξέλλες.
«Η κατηγορούμενη αναγνωρίζει ότι έδωσε εντολή στον πατέρα της να κρύψει τα χρήματα. Δηλώνει ότι γνώριζε τις δραστηριότητες του συζύγου της και του Παντσέρι και ότι βαλίτσες με χρήματα είχαν περάσει από το διαμέρισμά της στο παρελθόν», αναφέρεται στο ένταλμα.
Ο κ. Δημητρακόπουλος, δικηγόρος της Καϊλή, δήλωσε αργότερα ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τον ισχυρισμό ότι η Καϊλή διέταξε τον πατέρα της να κρύψει τα χρήματα.
«Μόλις συνειδητοποίησε την ύπαρξη των χρημάτων και ένιωσε ότι επρόκειτο για ένα τοξικό τέρας, το οποίο έπρεπε να απομακρύνει αμέσως από το διαμέρισμα που μοιραζόταν με τον σύντροφό της, ζήτησε από τον πατέρα της να μεταφέρει τη βαλίτσα σε κεντρικό ξενοδοχείο των Βρυξελλών, όπου τα χρήματα θα τα παραλάμβανε ο πραγματικός ιδιοκτήτης τους», ανέφερε σε δήλωσή του στα τέλη Ιανουαρίου.
Το ένταλμα παρουσιάζει μια διαφορετική εκτίμηση: «Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής».
Συνεχίζεται το σφυροκόπημα στην ελληνική κυβέρνηση από διεθνή ΜΜΕ, με τη χώρα για ακόμη μία φορά διασύρεται. Αυτή τη φορά το Politico, με εκτενές δημοσίευμα, αποκαλύπτει ότι η χώρα θα υπόκειται σε σοβαρό έλεγχο για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδιαίτερα σε σχέση με τη μεταχείριση μεταναστών και προσφύγων.
Η συνθήκη αυτή συνδέεται με την προγραμματισμένη κοινή υποψηφιότητα της Ελλάδας με τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο για τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου του 2030.
Πιο συγκεκριμένα, στο δημοσίευμα, τονίζεται ότι «η συντηρητική κυβέρνηση της ΝΔ στην Ελλάδα επιδίωξε να εμβαθύνει τους δεσμούς με τους Σαουδάραβες», ενώ γίνεται και σαφής αναφορά και στα δικαιώματα που έχουν παραβιαστεί πολλάκις, με την ευρεία καταδίκη της Σαουδικής Αραβίας από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων για μια σειρά καταχρήσεων, όπως διακρίσεις κατά των γυναικών, βίαιη μεταχείριση εργατών και βασανιστήρια —ακόμα και δολοφονίες— των επικριτών, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τη συνεργασία της Ελλάδας με τη Σαουδική Αραβία, αλλά και τις σχέσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τη χώρα.
Πιο συγκεκριμένα σημειώνεται:
Τα τελευταία χρόνια, η Σαουδική Αραβία έχει κάνει μεγάλες κινήσεις στον αθλητικό κόσμο. Έχει αποκτήσει δικαιώματα φιλοξενίας σε αγώνες της Formula 1 και αγώνες πυγμαχίας παγκοσμίου πρωταθλήματος, δημιούργησε μια αμφιλεγόμενη περιοδεία γκολφ που διέλυσε το άθλημα, αγόρασε μια αγγλική ποδοσφαιρική ομάδα της Premier League — και τώρα στρέφει το βλέμμα της σε ένα από τα κορυφαία κοσμήματα του παγκόσμιου αθλητισμού , το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA.
Η παρουσία της Ελλάδας και της Αιγύπτου στη διεκδίκηση της Σαουδικής Αραβίας αποτελεί ένα νεύμα για την ηπειρωτική ισορροπία, καθώς η Μέση Ανατολή δεν θα ήταν στην πρώτη γραμμή για τη διοργάνωση του 2030 καθώς φιλοξενεί το φετινό Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο ξεκινά τον Νοέμβριο στο Κατάρ (ένας άλλος αμφιλεγόμενος οικοδεσπότης). Η διαδικασία υποβολής προσφορών για το τουρνουά του 2030 — το οποίο περιλαμβάνει ένα στοιχείο αξιολόγησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων — δεν έχει ακόμη ανοίξει επίσημα.
Ως μέρος μιας κοινής προσφοράς για το τουρνουά των 48 ομάδων το 2030, η Ελλάδα θα υπόκειται σε σοβαρό έλεγχο της δικής της ιστορίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδιαίτερα σε σχέση με τη μεταχείριση των μεταναστών , καθώς και ότι «σχετίζεται με οποιεσδήποτε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαπράξουν η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου», δήλωσε ο Minky Worden, διευθυντής παγκόσμιων πρωτοβουλιών στο Human Rights Watch.
Ο Worden πρόσθεσε ότι οι ελιγμοί της Σαουδικής Αραβίας γύρω από παγκόσμιες αθλητικές διοργανώσεις ήταν μέρος της «ολέθριας» στρατηγικής του Ριάντ, όπου τα δυσάρεστα καθεστώτα προσπαθούν να ξεπλύνουν τη φήμη τους συνδέοντάς τους με λαμπερά και δημοφιλή αθλητικά γεγονότα και αστέρια.
Η Σαουδική Αραβία δέχθηκε πυρά για φυλάκιση μιας γυναίκας για 34 χρόνια για χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τη συνεχιζόμενη καταστολή της LGBTQ+ κοινότητας της χώρας και τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018 μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, για την οποία ο Worden είπε ότι «στέκεται για πάντα ως έμβλημα της συμπεριφοράς των Σαουδάραβων προς τους φιλειρηνικούς κριτικούς και τους δημοσιογράφους».
Ο Ronan Evain, εκτελεστικός διευθυντής της Football Supporters Europe, που εκπροσωπεί φιλάθλους σε όλη την ήπειρο, δήλωσε: «Ένα τουρνουά τριών ηπείρων όπως αυτό θα είχε απίστευτο κόστος και απίστευτο αποτύπωμα άνθρακα. Πολλοί θαυμαστές δεν θέλουν να συσχετιστούν με αυτό το είδος τρελού έργου».
Και επικριτικά, είπε ο Evain, η στάση των Σαουδάραβων στα ανθρώπινα δικαιώματα θα πρέπει να καταστήσει την πρόταση μη εκκίνηση.
«Δεν υπάρχει περίπτωση η FIFA [το κυβερνητικό όργανο του παγκόσμιου ποδοσφαίρου] να προστατεύσει τα δικαιώματα των φιλάθλων σε μια χώρα όπως η Σαουδική Αραβία», είπε. «Είναι πολύ συνεξαρτώμενοι γιατί χρειάζονται τα χρήματά τους».
Ο Worden πρόσθεσε ότι «δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο αθλητισμός που παίρνει χρήματα από τη Σαουδική Αραβία βελτιώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα στο βασίλειο» – αντικρούοντας μια μακροχρόνια επιχειρηματολογία από αθλήματα που παίρνουν μετρητά από κατασταλτικά καθεστώτα.
Από τότε που ανήλθε στην εξουσία το 2019, η συντηρητική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας της Ελλάδας επιδίωξε να εμβαθύνει τους δεσμούς με τους Σαουδάραβες και άλλες χώρες του Κόλπου, ως απάντηση στην επεκτατική πολιτική της Τουρκίας στην περιοχή.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει επισκεφθεί το Ριάντ πολλές φορές. Η Ελλάδα έχει παραδώσει στρατιωτικό εξοπλισμό και στρατιώτες στη Σαουδική Αραβία και τον Ιούλιο, η Αθήνα έγινε η πρώτη πρωτεύουσα της ΕΕ που επισκέφτηκε ο Σαουδάραβας διάδοχος πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν από τότε που ενέκρινε προσωπικά τη δολοφονία Κασόγκι, σύμφωνα με τις αποχαρακτηρισμένες αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Ο Μπιν Σαλμάν, που τώρα επιστρέφει στη Δύση χάρη στην ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, υπέγραψε μια σειρά διμερών συμφωνιών στην Αθήνα αυτό το καλοκαίρι, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας συμφωνίας για υποθαλάσσια καλώδια δεδομένων και μιας συμφωνίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ δεσμεύτηκε να γίνει η Ελλάδα ενεργειακός κόμβος για τη διανομή «πράσινου υδρογόνου».
Τα τελευταία χρόνια, η FIFA ενίσχυσε επίσης τη σχέση της με το καθεστώς στο Ριάντ, το οποίο πέρυσι οδήγησε σε μια αποτυχημένη προσπάθεια να αυξηθεί η συχνότητα των Μουντιάλ από κάθε τέσσερα χρόνια σε κάθε δύο.
Ο πρόεδρος της FIFA Τζιάνι Ινφαντίνο παρακολούθησε ακόμη και έναν αγώνα πυγμαχίας στη Τζέντα τον περασμένο μήνα, παρακολουθώντας τον αγώνα στο ίδιο εκτελεστικό κουτί με τον αμφιλεγόμενο Σαουδάραβα διάδοχο πρίγκιπα.
Οι κυβερνήσεις της Σαουδικής Αραβίας και της Αιγύπτου δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχολιασμό. Η FIFA και η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Ακόμα ένα δημοσίευμα του ξένου Τύπου έρχεται να τραβήξει το αφτί της κυβέρνησης Μητσοστάκη αναφορικά με το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, το οποίο φαίνεται να έχει ταράξει για τα καλά τόσο τα νερά της εγχώριας όσο και της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής.
Συγκεκριμένα το άρθρο αναφέρεται στην απαντητική επιστολή (2 Αυγούστου) της ελληνικής πλευράς στο αίτημα της Κομισιόν να δοθούν εξηγήσεις για τη χρήση του κακόβουλου λογισμικού Predator από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Στην επιστολή της η Αθήνα, όχι μόνο προσπαθεί να διαβάλλει τους δημοσιογράφους που αποκάλυψαν το σκάνδαλό επιτιθέμενη στην αντικειμενικότητα και την αξιοπιστία τους, εφαρμόζοντας την τακτική που εφηύρε για την έκθεση της ελευθερία του Τύπου, αλλά ζητά ανερυθρίαστα από την Κομισιόν να μην ασχολείται με το ζήτημα.
Το δημοσίευμα του Politico αναφέρει πως το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων συνεχίζει να είναι ψηλά στην ημερήσια ατζέντα καθώς η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας «συνεδριάζει στη Βουλή για να συζητήσει τον διορισμό του Θεμιστοκλή Δεμίρη ως νέου επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών». Ο διορισμός έχει συναντήσει έντονες αντιδράσεις τόσο από τον ΣΎΡΙΖΑ όσο και από το ΠΑΣΟΚ.
«Δεν είναι διακομματική επιλογή, είναι η επιλογή του Μητσοτάκη, ο οποίος είναι ο εγκέφαλος του σκανδάλου και προφανώς αναλαμβάνει με εντολή να συγκαλύψει και να μην ξεκαθαρίσει το σκάνδαλο επιτήρησης», ανέφερε ο ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωσή του.
Στο δημοσίευμα σημειώνεται πως στις 29 Ιουλίου η Επιτροπή Δικαιοσύνης της Κομισιόν ζητά εξηγήσεις από την κυβέρνηση για το σκάνδαλο των υποκλοπών. Στις 2 Αυγούστου ο μόνιμος αντιπρόσωπος της χώρας στέλνει απαντητική επιστολή και αντί να λογοδοτήσει, ως όφειλε, ζητά απ’ τις Βρυξέλλες να σταματήσουν να ασχολούνται καθώς το σκάνδαλο αντανακλά σε ζητήματα της εθνικής ασφάλειας. Η επιστολή δεν περιορίζεται όμως σε αυτό, μέμφεται για αναξιοπιστία και έλλειψη αντικειμενικότητας, όχι την κυβέρνηση των παρακολουθήσεων, αλλά τα μέσα ενημέρωσης που προχώρησαν στην αποκάλυψη του σκανδάλου.
Το Politico παραθέτει κομμάτι της επιστολής, όπου αναφέρεται πως «λαμβάνοντας υπόψη ότι η εθνική ασφάλεια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη μεγαλύτερη ευαισθησία, θα το θεωρούσαμε σώφρον στο μέλλον να αποφύγετε να ενστερνιστείτε βιαστικά συγκεκριμένες δημοσιεύσεις που έρχονται από πολιτικά ΜΜΕ που δεν χαρακτηρίζονται πάντα για την ακρίβεια και αντικειμενικότητά τους».
Το δημοσίευμα σχολιάζει καυστικά την παράλογη στάση της κυβέρνησης Μητσοτάκη σημειώνοντας πως: «Ενώ η απάντηση επιμένει ότι οι ελληνικές αρχές βρίσκονται στη διάθεση της Επιτροπής “σε πνεύμα συνεργασίας και συνεργασίας ως ομάδας για τον κοινό μας σκοπό προστασίας του κράτους δικαίου”, το μήνυμα της Αθήνας είναι έντονο και σαφές: Μην ασχολείστε.
«Πιστεύω πραγματικά ότι ένα τέτοιο πρώτο βήμα θα ήταν πιο εποικοδομητικό από το να μπούμε σε διαδικασία αλληλογραφίας βασισμένη σε αναφορές στα ΜΜΕ που μένει να αποδειχθούν εάν είναι τεκμηριωμένες» αναφέρει χαρακτηριστικά η Αθήνα στην επιστολή.
