Τους 93 έφθασαν οι νεκροί από τις πυρκαγιές στη Χαβάη, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό που έδωσαν στη δημοσιότητα οι αρχές της κομητείας Μάουι, με τον συνολικό αριθμό να αναμένεται να αυξηθεί καθώς συνεχίζονται οι έρευνες σε ό,τι έχει απομείνει από την ιστορική πόλη Λαχέινα.

Ο κυβερνήτης της Χαβάης Τζος Γκριν προειδοποίησε σε συνέντευξη Τύπου χθες το απόγευμα (τοπική ώρα) ότι ο αριθμός των νεκρών θα συνεχίσει να αυξάνεται καθώς εντοπίζονται περισσότερα θύματα. Οι σκύλοι που έχουν εκπαιδευθεί στον εντοπισμό πτωμάτων έχουν καλύψει μόνο το 3% της περιοχής των ερευνών, δήλωσε ο αρχηγός της αστυνομίας του Μάουι Τζον Πελετίερ.

Δραματικές ώρες βιώνουν τις τελευταίες μέρες οι άνθρωποι στη Χαβάη, όπου από τις φονικές πυρκαγιές, έχασαν τη ζωή τους, τουλάχιστον 55 άνθρωποι, 1.000 αγνοούνται και χιλιάδες  άλλοι έμειναν άστεγοι, ενώ η πόλη  Λαχάινα στο νησί Μάουι, έχει καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς.

Η πυρκαγιά κοντά στην πόλη αυτή, που αρχικά είχε περιοριστεί φούντωσε ξανά, με κατοίκους να καταγγέλλουν ότι δεν έλαβαν εντολές εκκένωσης, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το αν οι αρχές είχαν ενεργήσει με αρκετή ταχύτητα, όπως τονίζεται σε ρεπορτάζ των New York Times .

Η πυρκαγιά ξέσπασε σε θάμνους για πρώτη φορά νωρίς την Τρίτη και αρχικά οι αξιωματούχοι της κομητείας Μάουι διέταξαν εκκενώσεις στην ανατολική άκρη της πόλης κοντά σε ένα σχολείο.

Μέσα σε λίγες ώρες όμως, οι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν μέσω Facebook στον ιστότοπο της κομητείας ότι η πυρκαγιά είχε «περιοριστεί στο 100%». Και για τις επόμενες ώρες, ενώ η Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών της κομητείας προειδοποίησε τον κόσμο να μείνει μακριά από αρκετούς αποκλεισμένους δρόμους, φαίνεται ότι δεν υπήρξαν περαιτέρω εντολές εκκένωσης.

«Σχεδόν αδύνατο»

Μόνο όταν η πυρκαγιά εξαπλώθηκε γρήγορα στη Λαχάινα, αναζωπυρωμένη από ισχυρούς ανέμους, οι αξιωματούχοι διέταξαν περισσότερες εκκενώσεις, σύμφωνα με δηλώσεις που αναρτήθηκαν στον ιστότοπο της κομητείας και σε λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά μέχρι τότε, το απόγευμα, κάποιοι άνθρωποι είχαν ήδη αποφύγει τις φλόγες και τον πυκνό καπνό καθώς έκαναν προσπάθειες της τελευταίας στιγμής για να φτάσουν σε ασφαλές σημείο, ενώ πολλοί κάτοικοι δήλωσαν ότι δεν έλαβαν ποτέ καμία ειδοποίηση.

Πολλοί περιέγραψαν οδυνηρές διαφυγές ενώ βίντεο δείχνουν ανθρώπους να πηδούν στη θάλασσα για να σωθούν.

Σε συνέντευξη Τύπου το βράδυ της Πέμπτης, ο επικεφαλής της πυροσβεστικής, Μπράντφορντ Βεντούρα, δήλωσε ότι η πυρκαγιά κινήθηκε τόσο γρήγορα που ήταν «σχεδόν αδύνατο» για τους αξιωματούχους διαχείρισης έκτακτης ανάγκης να στείλουν εγκαίρως εντολές εκκένωσης.

Συγκλονιστικές μαρτυρίες

Οι μαρτυρίες είναι συγκλονιστικές.

Ερωτηθείς αν είχε προειδοποιηθεί για τη φωτιά, ένας κάτοικος της Λαχάινα, ο Μαρκ Στεφλ, ήταν ευθύς. «Όχι, διάολε», είπε ο κ. Στεφλ, ο οποίος ανέφερε ότι έφυγε με τη σύζυγό του όταν είδαν φλόγες περίπου 500 μέτρα από το σπίτι τους. Είπε ότι η φωτιά τούς πλησίασε γρήγορα, καθώς οδηγούσαν μέσα από πυκνό μαύρο καπνό -και τελικά έφτασαν στην ασφάλεια. «Κανείς δεν το περίμενε αυτό», είπε. 

Η Κλερ Κεντ, η οποία εργάζεται στη Λαχάινα και βγάζει τουρίστες με σκάφος στα ανοιχτά της ακτής, δήλωσε ότι άρχισε να πανικοβάλλεται γύρω στις 3:30 μ.μ. όταν είδε ένα σύννεφο μαύρου καπνού να υψώνεται και άκουσε μια έκρηξη. Ένας γείτονας της είπε ότι τρία κοντινά βενζινάδικα είχαν πάρει φωτιά και την προέτρεψε να ετοιμάσει μια βαλίτσα για να φύγει. Καθώς η ίδια και αρκετοί φίλοι της προσπαθούσαν να φύγουν από την πόλη, είπε, είδε ανθρώπους να προσπαθούν να διαφύγουν με τα πόδια, μερικοί κρατώντας παιδιά.

Ακόμη και τότε, είπε η κ. Κεντ, δεν είχε ακόμη ειδοποιηθεί για την ανάγκη εκκένωσης – εκτός από έναν άνδρα χωρίς μπλούζα σε ποδήλατο κατά μήκος του δρόμου που φώναζε: «Πρέπει να βγείτε έξω!».

Αυτό ήταν ό,τι πιο κοντινό σε προειδοποίηση», είπε η κ. Κεντ, 26 ετών, η οποία τελικά έφτασε στην ασφάλεια του σπιτιού ενός φίλου της, περίπου 25 μίλια μακριά. «Δεν υπήρχαν αστυνομικοί με μεγάφωνα που να λένε στον κόσμο ότι πρέπει να εκκενώσετε».

«Εβρεχε φωτιά»

Ωστόσο, ορισμένοι κάτοικοι δήλωσαν ότι είχαν λάβει ειδοποίηση εκκένωσης έκτακτης ανάγκης, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το γιατί οι ειδοποιήσεις δεν έφτασαν σε περισσότερους ανθρώπους που κινδύνευαν, αναφέρουν οι ΝΥΤ.

Η ειδοποίηση, η οποία εμφανίστηκε με κόκκινο κείμενο σε λευκό φόντο, ήχησε δυνατά τρεις φορές, σε αντίθεση με οποιονδήποτε άλλο θόρυβο είχε ακούσει ο κ. Κάντγουορθ από το τηλέφωνό του στο παρελθόν. «Κάτι σαν πυροσβεστικό όχημα», είπε. Αφού άνοιξε το τηλέφωνό του για να διαβάσει το μήνυμα, αυτό εξαφανίστηκε, είπε, αλλά ήταν αρκετό για να τους κάνει να εγκαταλείψουν την πόλη.

Ο δήμαρχος του Μάουι, Ρίτσαρντ T. Μπίσεν Jr., δήλωσε ότι είχαν εκδοθεί εντολές εκκένωσης για τις «πληγείσες περιοχές», συμπεριλαμβανομένης της Λαχάινα, αλλά απέφυγε να εξηγήσει γιατί άλλοι άνθρωποι δεν τις έλαβαν. Παραδέχθηκε πάντως ότι σε ορισμένους ανθρώπους -ιδιαίτερα σε ανθρώπους σε ξενοδοχεία,  ειπώθηκε να καταφύγουν στον τόπο τους για να αποφύγουν την απόφραξη των δρόμων. Μια ειδοποίηση στην ιστοσελίδα της κομητείας στις 4:45 μ.μ. ανέφερε ότι «οι άνθρωποι στη δυτική πλευρά» του Μάουι -όπου βρίσκεται η Λαχάινα- «συνιστάται να καταφύγουν στη θέση τους, εκτός αν διαταχθούν εκκενώσεις». 

Ένας άλλος κάτοικος, ο Ερνέστο Περέζ, 42 ετών, δήλωσε ότι με μια σοβαρή πυρκαγιά σε θάμνους που είχε αναφερθεί, είχε κρατήσει τα αυτιά του ανοιχτά την Τρίτη σε περίπτωση που οι σειρήνες έκτακτης ανάγκης του νησιού χτυπούσαν. Δεν το έκαναν ποτέ, αλλά πριν το καταλάβει, μια ισχυρή ριπή ανέμου σκέπασε την πολυκατοικία του με πυκνό καπνό γύρω στις 5 μ.μ

Ο κ. Περέζ πήρε τη μητέρα του και τις τέσσερις κόρες του και μπήκαν στο φορτηγάκι του. Πίσω τους, είπε, το κτίριο είχε πάρει φωτιά. Ο κ. Περέζ απομακρύνθηκε όσο πιο γρήγορα μπορούσε, κάνοντας ελιγμούς γύρω από τους αποκλεισμένους δρόμους.

«Βασικά έβρεχε φωτιά», είπε ο κ. Περέζ. «Παντού».

Η Ρόμπι Γουέαρς, η οποία ζει στη Λαχάινα εδώ και δεκαετίες, δήλωσε ότι η μόνη προειδοποίηση που έλαβε ήταν από κάποιον -δεν ήταν σαφές ποιος ήταν- που φώναζε από ένα κινούμενο όχημα
που περνούσε από το σπίτι της. Έφυγε καθώς είδε τον ουρανό να σκοτεινιάζει και να γεμίζει με καπνό.

Μάχη για την αναζήτηση επιζώντων μέσα στις στάχτες, δίνουν πλέον τα σωστικά συνεργεία στη νήσο Μάουι της Χαβάης η οποία βρέθηκε αντιμέτωπη με τον δικό της – πρωτοφανή για τα δεδομένα της περιοχής – πύρινο εφιάλτη τα τελευταία 24ωρα.

Η πύρινη επέλαση ξεκίνησε ουσιαστικά το βράδυ της περασμένης Τρίτης, όταν ισχυροί άνεμοι, «προερχόμενοι» από τον τυφώνα Ντόρα, άρχισαν να «συνδαυλίζουν» τη φωτιά η οποία μέσα σε λίγες ώρες εξαπλώθηκε κατά τρόπο σαρωτικό κάνοντας στάχτη τεράστιες εκτάσεις αλλά και πολλά κτήρια.

Σημειώνεται ότι τυφώνας Ντόρα δεν πέρασε από τη Χαβάη αλλά και από περιοχές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, στον Ειρηνικό Ωκεανό. Παρά τη γεωγραφική απόσταση ωστόσο, είχε τελικώς καταστροφική επίδραση στην εξέλιξη της πυρκαγιάς.

Έως και σήμερα το απόγευμα (ώρα Ελλάδας), συνολικά 36 άτομα είχαν χάσει τη ζωή τους σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό (με τον αριθμό των νεκρών να εκτιμάται ότι θα αυξηθεί), ενώ μόνο από τη νήσο Μάουι χρειάστηκε να απομακρυνθούν πάνω από 11.000 τουρίστες.

Στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από τις φλόγες, πολλοί ήταν εκείνοι που κινήθηκαν προς τις ακτές και που τελικώς διασώθηκαν δια θαλάσσης από την ακτοφυλακή των ΗΠΑ.

Οι επιχειρήσεις εκκένωσης συνεχίζονται σήμερα, με τις αερογραμμές Southwest Airlines να αυξάνουν τις πτήσεις τους προς και από τη Χαβάη και τα λεωφορεία να μεταφέρουν αδιάκοπα πολίτες – τουρίστες και όχι μόνο – στο Αεροδρόμιο Καχουλούι του Μάουι.  

Η πόλη Λαχάινα στις δυτικές ακτές της νήσου Μάουι στη Χαβάη ήταν άλλοτε η «βασιλική πρωτεύουσα» της περιοχής. «Η Λαχάινα, η κατεστραμμένη πόλη στο Μάουι, φιλοξενεί “θησαυρούς” της χαβανέζικης ιστορίας», σύμφωνα με τους New York Times, και υπάρχουν πια φόβοι ότι κάποια από τα ιστορικά κτήρια αυτής της περιοχής έχουν καταστραφεί ολοσχερώς από τις πυρκαγιές. Ο λόγος για κτήρια τα οποία έχουν, ή μάλλον είχαν, πίσω τους ιστορία αιώνων.

Ενισχυμένες από τους ανέμους, οι φλόγες πέρασαν από τα κοντινά λιβάδια στην ιστορική τουριστική πόλη μεγάλο μέρος της οποίας κατέκαψαν. 

Το παλαιό δικαστήριο και το μουσείο είναι μόνο κάποια από τα κτήρια τα οποία υπέστησαν φθορές. «Αυτό είναι ό,τι πιο καταστροφικό έχει συμβεί σε αυτήν την πόλη σε ολόκληρη την ιστορία της», δηλώνει στους Τάιμς της Νέας Υόρκης η Τ. Μόρισον, εκτελεστική διευθύντρια του ιδρύματος «Lahaina Restoration Foundation».   

«Οι πυρκαγιές έχουν γίνει πιο έντονες και περισσότερο συχνές στην αμερικανική Δύση λόγω της κλιματικής αλλαγής», σημειώνουν, από την πλευρά τους, οι New York Times, αναζητώντας τις αιτίες πίσω τα καταστροφικά φαινόμενα των περασμένων ημερών.

Σύμφωνα πάντως με την αμερικανική Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, ειδικά στην περίπτωση της Χαβάης οι φωτιές «πυροδοτήθηκαν από έναν συνδυασμό ξηρής βλάστησης, ισχυρών ανέμων και χαμηλής υγρασίας».

Με πληροφορίες από the New York Times, Reuters

Σαρωτική είναι καταστροφή από τις πυρκαγιές στη Χαβάη και στο νησί Μάουι, όπου τουλάχιστον 36 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, δεκάδες τραυματίστηκαν ενώ καταστράφηκαν πάνω από 270 κτίρια, κατοικίες και επιχειρήσεις, αλλά και αυτοκίνητα. Χιλιάδες κατοικίες παραμένουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, δεν λειτουργούν οι τηλεφωνικές υπηρεσίες. 

Από την πυρκαγιά καταστράφηκε μεγάλο μέρος της Λαχάινα, της ιστορικής πόλης της Χαβάης και πρωτεύουσας του πάλε ποτέ βασιλείου της Χαβάης. Οι κάτοικοι της πόλης βουτούσαν στη θάλασσα για να σωθούν και τους διέσωζαν σκάφη της ακτοφυλακής.

Σύμφωνα με αξιωματούχους, τουλάχιστον 20 από τους τραυματίες νοσηλεύονται με σοβαρά εγκαύματα ή λόγω εισπνοής καπνού, ενώ εξέφρασαν φόβους ότι ο αριθμός των νεκρών μπορεί να αυξηθεί. Όπως είπαν, η πυρκαγιά που εξαπλώθηκε με μεγάλη ταχύτητα εξαιτίας των ριπών ανέμου που ξεπερνούσαν τα 90 χλμ. την ώρα οι οποίες προκλήθηκαν από την τροπική καταιγίδα «Ντόρα», η οποία πάντως είναι σε εξέλιξη πάνω από 800 χλμ. από το νησί.

Χθες, Τετάρτη, οι πυροσβεστικές δυνάμεις συνέχισαν να δίνουν μάχη με τις φλόγες σε πολλά σημεία του νησιού, ενώ οι αρχές προέτρεψαν τους επισκέπτες να μείνουν μακριά από τη Χαβάη και το Μάουι. Καθώς η ένταση των ανέμων έπεσε κάπως στο Μάουι, ορισμένες πτήσεις ξεκίνησαν ξανά την Τετάρτη, επιτρέποντας στους πιλότους να δουν το πλήρες εύρος της καταστροφής. 

Εναέριο βίντεο από τη Λαχάινα δείχνει δεκάδες σπίτια και επιχειρήσεις κατεστραμμένα, ακόμη και στην ιστορική γειτονιά της Front Street, δημοφιλούς δρόμου για τους τουρίστες, με καταστήματα και εστιατόρια. Σωροί από μπάζα ήταν στοιβαγμένοι ψηλά δίπλα στην προκυμαία, βάρκες καμένες στο λιμάνι, καπνός και απανθρακωμένα δέντρα.

Μεταξύ των κατεστραμμένων κτιρίων και ένα δημοτικό σχολείο που ιστορούσε τουλάχιστον έναν αιώνα ζωής.

Το Λιμενικό Σώμα διέσωσε 14 άτομα που πήδηξαν στο νερό για να γλιτώσουν από τις φλόγες και τον καπνό, μεταξύ των οποίων δύο παιδιά.

Σύμφωνα με τον δήμαρχο της κομητείας Μάουι, Ρίτσαρντ Μπίσεν Τζούνιορ, οι αρμόδιοι αξιωματούχοι δεν έχουν ακόμη αρχίσει να ερευνούν την άμεση αιτία των πυρκαγιών, αλλά κατ' αρχάς τις συνδέουν με τον συνδυασμό ξηρών ατμοσφαιρικών συνθηκών, χαμηλής υγρασίας και ισχυρών ανέμων.

Περισσότεροι από 2.100 άνθρωποι πέρασαν το βράδυ της Τρίτης σε κέντρα φιλοξενίας, ενώ 2.000 τουρίστες στεγάστηκαν στο αεροδρόμιο Kahului μετά την ακύρωση πολλών πτήσεων. Επίσης, διαμορφώνεται το Συνεδριακό Κέντρο της Χαβάης στη Χονολουλού για να δεχθεί χιλιάδες τουρίστες και ντόπιους.

Παρέμβαση Μπάιντεν

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, διέταξε να παρασχεθούν όλα τα διαθέσιμα ομοσπονδιακά μέσα και πόροι για να αντιμετωπιστεί η κρίση, ενώ δήλωσε ότι η Εθνοφρουρά της Χαβάης κινητοποίησε στρατιωτικά ελικόπτερα τύπου Chinook για να βοηθήσουν στην κατάσβεση της πυρκαγιάς, αλλά και στις προσπάθειες έρευνας και διάσωσης στο Μάουι.

«Οι προσευχές μας είναι με εκείνους που είδαν τα σπίτια, τις επιχειρήσεις και τις κοινότητές τους να καταστρέφονται», είπε.

Ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος γεννήθηκε στη Χαβάη, είπε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι είναι δύσκολο να βλέπεις αυτές τις εικόνες από έναν τόπο τόσο σημαντικό για πολλούς ανθρώπους.

H Επιχειρησιακή Μονάδα BEYOND του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ κατέγραψε λεπτομερώς τις καμένες εκτάσεις που οφείλονται στις σημαντικότερες πυρκαγιές που συνέβησαν στην Ελλάδα μέχρι και τις 2 Αυγούστου 2023.

Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου, «εκτιμάται ότι τον Ιούλιο 2023 έχουν καεί εκτάσεις της τάξης των 507.910 στρεμμάτων, με το νησί της Ρόδου μόνο, να μετρά 180.000 καμένα στρέμματα, ενώ μεγάλο πλήγμα δέχτηκαν επίσης η Δυτική Αττική αλλά και η Μαγνησία.

Με βάση τα δεδομένα που είχε συλλέξει μέχρι και τις 31/07/2023 το Σύστημα Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης Διαχείρισης Δασικών Πυρκαγιών FireHUB της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), και μελετώντας τις χαρτογραφημένες καμένες εκτάσεις, προέκυψε ότι οι πρόσφατες δασικές πυρκαγιές έχουν προκαλέσει σημαντικά μεγαλύτερη καταστροφή από κάθε αντίστοιχη περίοδο τα τελευταία 13 χρόνια.»

Ιδιαίτερη σημαντικότητα αποκτά το γεγονός ότι σύμφωνα με την Υπηρεσία Διαχρονικής Χαρτογράφησης της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND, οι περισσότερες από τις πυρκαγιές ξέσπασαν σε περιοχές που είχαν υποστεί παρόμοια καταστροφή στο παρελθόν. Συγκεκριμένα στην Κέρκυρα το 50% της καμένης έκτασης είχε ξαναπληγεί τα έτη 2000, 2005, 2007, 2011, 2017, ενώ φαίνεται πως στην ευρύτερη περιοχή σημειώνονται συχνά πυρκαγιές μεγάλης έντασης.

Παρομοίως στον Κουβαρά Αττικής σημειώνονται πυρκαγιές σχεδόν κάθε χρόνο εκ των οποίων οι μεγαλύτερες σημειώθηκαν τα έτη 2007, 2009, 2016, 2017 και 2020 και 2022. Περίπου το 43% της περιοχής που επλήγη από την φετινή πυρκαγιά είχε υποστεί τέτοια καταστροφή και στο παρελθόν, γεγονός που δυσχεραίνει σημαντικά την αναγέννηση του φυσικού τοπίου»

Η Εθνική Τράπεζα, συναισθανόμενη τις καταστροφικές συνέπειες των πρόσφατων πυρκαγιών στη χώρα και στο φυσικό περιβάλλον της, όπως αναφέρεται σε σημερινή της ανακοίνωση, εκφράζει την ειλικρινή της συμπαράσταση προς τους κατοίκους των πυρόπληκτων περιοχών.

Αντιλαμβανόμενη ότι οι συνέπειες των πυρκαγιών είναι βαρύτατες και επηρεάζουν κατοίκους, επιχειρήσεις και εργαζόμενους σε αυτές, στηρίζει ενεργά τους ιδιώτες πελάτες και τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από αυτές, ανακοινώνοντας άμεσα μέτρα.

Ειδικότερα, η Εθνική Τράπεζα θα προσφέρει βοήθεια και στήριξη στους πληγέντες δανειολήπτες, με εξατομικευμένες λύσεις, ανάλογα με τις ειδικότερες ανάγκες κάθε ιδιώτη πελάτη της, αλλά και κάθε επιχείρησης που επλήγη από τις πυρκαγιές.

Τα εξατομικευμένα μέτρα αφορούν ευρύτερα σε διευκολύνσεις και διαμορφώνονται μετά από επικοινωνία με τους δανειολήπτες και σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Συμπεριλαμβάνουν μέτρα όπως η αναστολή πληρωμών για ενήμερους δανειολήπτες, παροχή ρευστότητας για επιχειρήσεις, δυνατότητα μετατροπής κυμαινόμενου σε σταθερό επιτόκιο, και προγράμματα διευθέτησης οφειλών για όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες μονιμότερου χαρακτήρα.

Για την άμεση εξυπηρέτηση των πελατών μας, δημιουργείται αποκλειστική γραμμή επικοινωνίας για την παροχή ενημέρωσης και την υποβολή αιτημάτων. Η τηλεφωνική γραμμή 2104859222, είναι ενεργή και λειτουργεί από τις 9πμ έως τις 5μμ τις εργάσιμες ημέρες.

Παράλληλα, τα στελέχη των καταστημάτων μας και οι εξειδικευμένοι σύμβουλοι των επιχειρήσεων ήταν από την πρώτη στιγμή και παραμένουν δίπλα στους πληγέντες προκειμένου να παράσχουν κάθε δυνατή συνδρομή και υποστήριξη.

Η Εθνική Τράπεζα, συναισθανόμενη το ρόλο και την ευθύνη της στα μεγάλα θέματα που αφορούν τη χώρα, είναι διαχρονικά παρούσα σε δράσεις που αφορούν και στηρίζουν την ελληνική κοινωνία, τονίζεται στην ανακοίνωση.

Δεσμεύεται μάλιστα να συνεργαστεί με τους αρμόδιους φορείς και σύντομα να ανακοινώσει πρόσθετες δράσεις για την αποκατάσταση και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και την ενίσχυση επιλεγμένων φορέων για την πρόληψη, προστασία και αντιμετώπιση των πυρκαγιών.

Κρατούν μέσα τους -ερμητικά κλειστά- τους σπόρους που περιέχουν και στο πέρασμα της πύρινης λαίλαπας τους προστατεύουν μέχρι να φύγει η απειλή. Οι κώνοι της χαλεπίου πεύκης και της τραχείας πεύκης μένουν κλειστοί πάνω στα δέντρα και όταν ο κίνδυνος περάσει και ο τόπος κρυώσει, ανοίγουν και ρίχνουν στο έδαφος τους σπόρους που δεν έχουν πληγεί από τη φωτιά. Τη «σκυτάλη» στον μηχανισμό αναγέννησης των μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων παίρνουν, στη συνέχεια, οι πρώτες βροχές του φθινοπώρου, με τη βοήθεια των οποίων φυτρώνουν τα νέα μικρά φυτά και αναπτύσσονται μέσα σε έναν χρόνο, τόσο πυκνά το ένα δίπλα στο άλλο που η εικόνα τους θυμίζει μια βούρτσα και τις ακτίνες της που ξεφυτρώνουν από την επιφάνειά της.

«Αυτός είναι ο φυσικός μηχανισμός αναγέννησης των μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων που αποτελούνται κυρίως από τα δύο είδη πεύκης, αναπτύσσονται σε χαμηλότερα υψόμετρα και κινδυνεύουν περισσότερο από πυρκαγιές. Αυτός είναι ακριβώς και ο λόγος που ανέπτυξαν μηχανισμούς για να επιβιώσουν» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Θέκλα Τσιτσώνη, ομότιμη καθηγήτρια του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Η ίδια επισημαίνει ότι τέτοια δάση βρίσκονται σε όλη τη χώρα: την Αττική, τη Χαλκιδική, τη Ρόδο, τη Σάμο, τη δυτική Ελλάδα, τη δυτική Πελοπόννησο, τη Θάσο, την ανατολική Ελλάδα και αλλού. Σημειώνει, παράλληλα, ότι «καθώς πυρκαγιές υπήρχαν από τα αρχαιότατα χρόνια και οι περιοχές αυτές δεν είναι δυνατόν να απαλλαγούν από αυτές, γι’ αυτό και τα είδη που ευδοκιμούν εκεί, τα δύο είδη πεύκης και πολλά είδη θάμνων, έχουν τη δυνατότητα αναγέννησης μετά την πυρκαγιά- τα πεύκα με σπόρους και τα πλατύφυλλα με αναβλάστηση από το έδαφος».

Πότε δεν μπορεί να γίνει φυσική αναγέννηση

«Αυτό συνέβη και στο δάσος του Σέιχ Σου στη Θεσσαλονίκη, όπου από την πυρκαγιά του 1997 μέχρι σήμερα έχει δημιουργηθεί ένα πλήρες ώριμο δάσος» αναφέρει η κ. Τσιτσώνη. Αντιθέτως, διευκρινίζει ότι μόνο σε δύο περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να υπάρχει φυσική αναγέννηση. Η μία είναι η κλίση του εδάφους να ξεπερνάει το 50% καθώς οι σπόροι που πέφτουν από τους κώνους κατρακυλούν προς τα κάτω και η δεύτερη είναι να έχει καεί ένα δάσος 17 με 20 χρόνια νωρίτερα, οπότε δεν έχουν προλάβει τα δέντρα να ετοιμάσουν ώριμους σπόρους. «Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να γίνει αναδάσωση ώστε να μην υπάρχει διάβρωση του εδάφους» προσθέτει. Σημειώνει, ωστόσο, ότι η αναδάσωση δεν χρειάζεται να γίνει παντού και αναφέρει ενδεικτικά την περίπτωση της Εύβοιας, όπου από τα 300.000 στρέμματα δάσους που κάηκαν, μόνο 10.000 στρέμματα χαλεπίου πεύκης χρήζουν αναδάσωσης.

Μικρότερος ο κίνδυνος για τα δάση που βρίσκονται σε μεγαλύτερα υψόμετρα

Μικρότερος είναι σε κάθε περίπτωση ο κίνδυνος για τα δάση που βρίσκονται σε μεγαλύτερα υψόμετρα, όπως αυτά της μαύρης πεύκης και της ελάτης. Η κ. Τσιτσώνη δηλώνει, βέβαια, ότι στην πυρκαγιά του 2021 στην Εύβοια η φωτιά ανέβηκε πάνω από τα μεσογειακά οικοσυστήματα και έκαψε μαύρη πεύκη και ελάτη, είδη που δεν διαθέτουν μηχανισμούς επιβίωσης, συνεπώς μπορούν να επανέλθουν μόνο με αναδάσωση ή με τη διαδικασία των σπόρων σε κηλίδες του δάσους μαύρης πεύκης που δεν έχουν καεί. Σε κάθε περίπτωση υπογραμμίζει ότι μπορεί οι πυρκαγιές στα συγκεκριμένα δάση να είναι σπανιότερες, ωστόσο πλέον τα δεδομένα αλλάζουν και εκεί λόγω της κλιματικής αλλαγής, της εγκατάλειψης της υπαίθρου και της υποστελέχωσης των δασικών υπηρεσιών. 

Τι πρέπει να γίνει μετά την πυρκαγιά

Σε ό,τι αφορά στα βήματα που θα πρέπει να ακολουθούνται ύστερα από μια πυρκαγιά, σχολιάζει ότι το πρώτο βήμα είναι ο χαρακτηρισμός των εκτάσεων ως αναδασωτέων μέσα σε χρονικό διάστημα 30 ημερών, όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα. Ακολουθούν ο καθαρισμός των καμένων εκτάσεων, αν είναι δυνατόν και μέσα στον πρώτο χειμώνα καθώς ως τότε έχουν απελευθερωθεί οι σπόροι στο έδαφος και μέσα σε έναν χρόνο το ξύλο διατηρείται και είναι αξιοποιήσιμο. Παράλληλα επιβάλλεται η εκπόνηση μελετών αποτροπής διάβρωσης και πλημμυρών, η υλοποίηση αντιδιαβρωτικών έργων (με κορμοδέματα, κλαδοπλέγματα και ξύλινα φράγματα) και η διενέργεια μελετών αναδάσωσης για τα σημεία όπου αυτό απαιτείται.

Πόσος χρόνος χρειάζεται για την αναγέννηση;

Στο ερώτημα πόσος χρόνος χρειάζεται για την αναγέννηση ενός δασικού συστήματος, η κ. Τσιτσώνη απαντά ότι μέσα σε 10 με 15 χρόνια τα δέντρα πυκνώνουν και σχηματίζεται η εικόνα του δάσους, ενώ μετά τα 17 χρόνια ωριμάζουν οι κώνοι και στη συνέχεια το ίδιο το δάσος.

Όσο για τα πεύκα που συχνά «ενοχοποιούνται» για την εκδήλωση φωτιάς, σημειώνει: «τα πεύκα μπορούν να φυτρώσουν ακόμη και στην πέτρα. Είναι πιο ολιγαρκή και δεν μπορούν να αντικατασταθούν. Η φύση ξέρει να επιλέγει το κατάλληλο είδος στην κατάλληλη θέση. Δεν φταίνε τα πεύκα που καίγονται».

Μοναδική λύση η πρόληψη

Η ομότιμη καθηγήτρια του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τονίζει ότι μοναδική λύση για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών είναι η πρόληψη. «Το ζητούμενο είναι να προλάβει κανείς την πυρκαγιά μέσα στα πρώτα δέκα λεπτά. Γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρχει διαρκής παρακολούθηση των δασών με πυροσβέστες, εθελοντές, παρατηρήτρια, drones, υδατοδεξαμενές σε πολύ κοντινά σημεία. Αν η φωτιά επεκταθεί, μετά είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί, ακόμη και με αεροπλάνα» καταλήγει η κ. Τσιτσώνη.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ

Στρέμματα καμένα τις τελευταίες ημέρες; 400.000 (σύμφωνα με τον υπουργό Πολιτικής Προστασίας). Φυσική και περιβαλλοντική καταστροφή; Ανυπολόγιστη. Νεκροί; Τέσσερις. Δύο πιλότοι Canadair και τρεις πολίτες που απανθρακώθηκαν.

Αλλά ο περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης, ο περιφερειάρχης της καρδιάς μας, που θα είναι ξανά υποψήφιος στις επικείμενες εκλογές για τους ΟΤΑ τον Οκτώβριο, μάλλον δεν έχει ενημερωθεί. Έτσι εξηγείται η ευχάριστη διάθεσή του στην εκδήλωση για την 7η Παγκόσμια Συνάντηση Απόδημου Ελληνισμού στο Ζάππειο.

Μάλιστα, έκανε επίδειξη των εντυπωσιακών χορευτικών ικανοτήτων του, χορεύοντας το ζεϊμπέκικο «Δεν θα ξαναγαπήσω» υπό την ερμηνεία της Κατερίνας Στανίση. 

Εντάξει, ουδέν μεμπτόν. Δεν είχε πάει και διακοπές, όπως ο Νότης Μηταράκης. Άντε, και σε άλλα με υγεία.

Πηγή: efsyn.gr

Ανακοίνωση της Π.Γ. του ΕΠΑΜ

Ο θάνατος δυο ηρωικών πιλότων της πολεμικής μας αεροπορίας πάνω στο καθήκον της πυρόσβεσης ήρθε να επιστεγάσει ένα διαρκές έγκλημα:

 Αφενός της ολοκληρωτικής μετατροπής του κράτους σε «επιτελικό», δηλαδή σε κράτος κατοχής και διευκόλυνσης ειδικών συμφερόντων, το οποίο εναποθέτει τη διαχείριση των κρίσεων στην τύχη και την αυτοθυσία όσων στελεχώνουν τις καταρρέουσες υπηρεσίες υπέρ του πολίτη.

 Αφετέρου της ιδιωτικοποίησης και του ξεπουλήματος των πάντων, ακόμη και των πιο ζωτικών υπηρεσιών υποστήριξης, όπως π.χ. έχει γίνει με την ανάθεση σε ξένα ιδιωτικά συμφέροντα της συντήρησης των πυροσβεστικών αεροσκαφών της πολεμικής αεροπορίας. Και μάλιστα με όρους μειωμένης ευθύνης προκειμένου οι ιδιώτες ανάδοχοι να μεγιστοποιούν κέρδη, συντηρώντας αεροσκάφη -σαν αυτό που έπεσε- με τις ελάχιστες δυνατές προϋποθέσεις, χωρίς δευτεροβάθμια εποπτεία και κανιβαλίζοντας το μεγαλύτερο μέρος του καθηλωμένου στόλου πυροσβεστικών αεροσκαφών, που έτσι τελεί σε αχρηστία. 
 
Όποιο κι αν είναι το πόρισμα από την διερεύνηση του δυστυχήματος, ας θεωρήσουμε δεδομένο ότι θα παραλείπονται ως αίτια οι συνέπειες που έχουν επιφέρει, κατά τα μνημονιακά χρόνια έως και σήμερα, η υποβάθμιση του ρόλου των Ενόπλων Δυνάμεων και οι ελλείψεις λόγω μειωμένων κονδυλίων για την λειτουργία τους. Κι όπως συμβαίνει συνήθως, η ευθύνη θα χρεωθεί είτε σε αστοχία υλικού, είτε σε λάθος των πιλότων, για να ξεχάσουμε το διαρκές έγκλημα που συντελείται. 

Στο κάτω-κάτω της γραφής η κυβέρνηση Μητσοτάκη διεκδικεί το ιστορικό ρεκόρ της μετεμφυλιακής περιόδου έως σήμερα, σε τραγικά δυστυχήματα, τα οποία υπό τις συνθήκες λειτουργίας του «επιτελικού κράτους» συνιστούν τουλάχιστον ανθρωποκτονίες με ενδεχόμενο δόλο. Διεκδικεί επίσης επάξια ένα επιπλέον ιστορικό ρεκόρ: επί διακυβέρνησης Μητσοτάκη έχουν καεί συνολικά περισσότερα στρέμματα δασικής έκτασης απ’ ότι κάηκαν τουλάχιστον τα τελευταία 50 χρόνια μαζί. Κι απ’ ότι φαίνεται είναι διατεθειμένη το φετινό καλοκαίρι να ξεπεράσει κι αυτό το ρεκόρ, καίγοντας περισσότερα στρέμματα δασικής έκτασης απ’ ότι κάηκαν από το τέλος του εμφυλίου.

Όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα κατηγορήθηκαν – όχι άδικα – για πολιτική «καμένης γης». Μόνο όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη κατόρθωσε να επιβάλει τακτική «καμένης γης» στην κυριολεξία με μια πρωτοφανή ιστορικά αποδασοποίηση, τη σκόπιμη καταστροφή καλλιεργειών και ζωικού κεφαλαίου, υποδομών, ελεύθερων χώρων και ελεύθερης φύσης προκειμένου να παραδοθεί αμαχητί ολόκληρη η χώρα σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα.
Η αποψίλωση της υπαίθρου λόγω πυρκαγιάς δεν είναι προϊόν απλά και μόνο του γεγονότος ότι το «επιτελικό κράτος» είναι παντελώς αδιάφορο ακόμη και για τις πιο θεμελιώδες κοινωνικές ανάγκες. Ούτε μόνο του γεγονότος ότι η «κλιματική κρίση» είναι μια ακόμη μεγάλη ευκαιρία για την ασύδοτη χρηματιστικοποίηση του κλίματος, της ενέργειας και της διατροφής. Συνιστά επίσης το μέσο για την οικοπεδοποίηση ακόμη και των πιο ελεύθερων δημόσιων χώρων της χώρας. Η κυβέρνηση επιδιώκει να απαγορεύσει την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στη δημόσια γη και να διευκολύνει με κάθε μέσο και τρόπο το καθεστώς μεταβίβασής της προς «αξιοποίηση».

Οι εκτεταμένες πυρκαγιές συνιστούν πλέον μια σημαντική επένδυση, όχι τόσο για τους πάλαι ποτέ γνωστούς μας οικοπεδοφάγους με σκοπό την αυθαίρετη δόμηση, όσο για την μετατροπή του συνόλου της ελεύθερης γης σε προϊόν διεθνούς χρηματιστικής απάτης και αγυρτείας. Σήμερα τα παραδοσιακά κυκλώματα οικοπεδοφάγων και εμπρηστών δουλεύουν πρώτα και κύρια για το καρτέλ των συστημικών τραπεζών και των επενδυτικών κεφαλαίων, που έχουν τοποθετήσει την τελευταία τετραετία πάνω από 36 δις ευρώ σε Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας με έδρα σε χώρες της ευρωζώνης.

Ενώ δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός πώς η έξαρση των πυρκαγιών και της εκτεταμένης φυσικής καταστροφής, έχει συνδεθεί επίσης με την προσέλκυση από το εξωτερικό άνω των 5,3 δις ευρώ το 2021 για αγοραπωλησίες ακινήτων. Από 0 το 2016. Όπως σε κάθε τριτοκοσμική χώρα που έχει μετατραπεί σε Ελ Ντοράντο της υπερεθνικής κερδοσκοπίας με γη και ακίνητα, έτσι και η Ελλάδα βιώνει την ίδια τακτική «δημιουργικής καταστροφής» με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων. Είναι το αντίτιμο της οικοπεδοποίησης που καλείται να πληρώσει η χρεωκοπημένη Ελλάδα προς όφελος των δανειστών της.

Ταυτόχρονα, η έκταση της φυσικής καταστροφής δεν είναι καθόλου άσχετη με το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος εναέριας δασοπυρόσβεσης έχει ανατεθεί σε ιδιωτικές εταιρείες αμφιβόλου νομιμότητας. Πρόκειται για κύκλωμα χωρίς άδειες εγκατάστασης, χρήσης και συντήρησης πτητικών μέσων, τόσο στενά συνδεδεμένο με τα κυβερνώντα κόμματα, ώστε να διαθέτει πλήρη πολιτική προστασία έναντι του νόμου και των υπεύθυνων δημόσιων αρχών ελέγχου, όπως π.χ. είναι η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Για την εξυπηρέτηση αυτών των κυκλωμάτων όλες οι κυβερνήσεις και περισσότερο απ’ όλες η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ακολουθεί σκόπιμα πολιτική διασποράς των μέσων πυρόσβεσης, προκειμένου να επιμηκύνεται τεχνηέντως τόσο η έκταση, όσο και ο χρόνος πυρόσβεσης της πυρκαγιάς, έτσι ώστε οι εργολάβοι να συμπληρώνουν τις περισσότερες δυνατές ώρες πτήσης, με βάση τις οποίες αμείβονται.

Το κύκλωμα λειτουργεί με όρους εγκληματικής συμμορίας και ευθύνεται για σημαντικό αριθμό πυρκαγιών. Μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που παλιότερα – σε λιγότερο χαλεπούς καιρούς – είχε αναγκάσει επανειλημμένα τις ηγεσίες του Πυροσβεστικού Σώματος να δηλώσουν ότι με μόνη την εξάλειψη αυτών των ιδιωτικών εταιρειών αεροπυρόσβεσης, η Ελλάδα θα γλυτώσει τουλάχιστον από το 50% των πυρκαγιών της!

Τέλος, ας μην ξεχνάμε τις ανεμογεννήτριες, που σήμερα τείνουν να μετατραπούν στο κατεξοχήν αξιοθέατο της ελληνικής υπαίθρου. Με το αζημίωτο βέβαια για τους ημέτερους και τις κυβερνήσεις που έχουν δεσμευτεί να «φυτεύουν» ανεμογεννήτριες σε κάθε κορυφή και ραχούλα. Ιδίως εκεί όπου η χλωρίδα και η πανίδα έχει πρώτα καταστραφεί ολοσχερώς από πυρκαγιά. Έχουμε φτάσει σε τέτοιο σημείο κατάντιας ώστε το εγκυρότερο δελτίο ενδεχόμενου κινδύνου από πυρκαγιές, να είναι το δελτίο αδειών για εγκατάσταση ανεμογεννητριών.

Η αντιμετώπιση της καταστροφής δεν πρέπει να είναι υπόθεση περιστασιακή. Χρειάζεται ολοκληρωμένο κρατικό σχεδιασμό. Έναν σχεδιασμό που αφορά πρώτα και κύρια: (1) Την συγκέντρωση όλων των κατάλληλων μέσων και υπηρεσιών πυρόσβεσης σ’ έναν ενιαίο εθνικό φορέα υπό άμεσο δημόσιο έλεγχο και δικό του αυτοτελή προϋπολογισμό ικανό να αντιμετωπίσει κάθε κίνδυνο. (2) Τη συντήρηση με επαρκή κονδύλια όλων των δασών, ελευθέρων εκτάσεων και δημόσιων χώρων από τις κρατικές υπηρεσίες σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση. (3) Την εκπόνηση και εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αναδάσωσης ολόκληρης της  χώρας με βάση τις ανάγκες άμεσης βελτίωσης των κλιματικών συνθηκών και της διαβίωσης εντός και εκτός πόλεων.

Μια τέτοια βέβαια πολιτική δεν μπορεί να εφαρμοστεί από ένα κράτος κατοχής και εκποίησης της πατρίδας, ούτε από κυβερνήσεις που έχουν ταυτιστεί με τον εξανδραποδισμό της χώρας και τη γενοκτονία του ελληνικού λαού. Μόνο μια ελεύθερη, ανεξάρτητη και δημοκρατική Ελλάδα, απαλλαγμένη από τα δεσμά της υποτέλειας, μπορεί να εφαρμόσει πολιτικές κρατικού σχεδιασμού υπέρ του πολίτη και της ευημερίας του.

Αθήνα, 26 Ιουλίου 2023
Η Πολιτική Γραμματεία του ΕΠΑΜ

Ούτε μια κουβέντα δεν άκουσα από κανέναν για τις χελωνίτσες που κάηκαν ζωντανές.

Μεγάλες, λέει, καταστροφές από τη φωτιά εδώ κι εκεί κάπου στην Ελλάδα. Όλοι μιλούν για τις ζημιές στα σπίτια, όχι τι τράβηξαν τα φουκαριάρικα ποντίκια.

Που προϋπήρχαν των ανθρώπων στις περιοχές που κάηκαν.

Και για να υπάρχουν φίδια και καρακάξες, κάτι ξέρει παραπάνω ο θεός που τα έφτιαξε κι αυτά τα πλάσματα, τα πετούμενα και τα ερπετά και τα τρωκτικά.

Όχι, ρε, δεν παριστάνω τον φιλόζωο. Να σου πω ότι λυπάμαι το γεράκι, γιατί μετά τη μεγάλη φωτιά θα έχει σοβαρό πρόβλημα να κυνηγήσει. Επιβίωσης πρόβλημα, για το ίδιο, αλλά και τι να ταΐσει τα παιδιά του, τα γερακόπουλα

Όταν μιλάμε για φωτιά, μια είναι η απώλεια, για να κάνουμε ταμείο. Πάνω από τους ανθρώπους και τα ζώα είναι το πράσινο. Η καταστροφή της φύσης. Και σ’ αυτό δεν φταίνε οι αλεπούδες για όσες δασικές εκτάσεις δολοφονήθηκαν από τις πυρκαγιές.

..............................

Πηγή: zougle.gr