Καλά νέα για τον κατώτατο μισθό από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Τρίτη, 11/11/2025 - 15:13ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ
Καλά νέα για τους εργαζομένους έρχονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σχετικά με τον ευρωπαϊκό κατώτατο μισθό.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιβεβαιώνει το κύρος του μεγαλύτερου μέρους της οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, ακυρώνει τη διάταξη που απαριθμεί τα κριτήρια τα οποία πρέπει υποχρεωτικά να λαμβάνουν υπόψη τα κράτη μέλη με νόμιμους κατώτατους μισθούς όταν καθορίζουν και επικαιροποιούν τους μισθούς αυτούς, καθώς και τον κανόνα που εμποδίζει τη μείωση των νόμιμων κατώτατων μισθών στην περίπτωση αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής τους
Το χρονικό
Το 2022, η Κομισιόν είχε προτείνει Οδηγία (ΕΕ 2022/2041) που αφορούσε τους επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και καθόριζε πλαίσιο για να διασφαλιστεί ότι οι κατώτατοι μισθοί σε κάθε κράτος-μέλος επιτρέπουν στους εργαζομένους αξιοπρεπή διαβίωση, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος ζωής και το επίπεδο των αμοιβών. Η Οδηγία έδινε στα κράτη-μέλη την ευθύνη για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού τους, αλλά τα υποχρεώνει να τηρούν συγκεκριμένα κριτήρια για να κρίνεται η επάρκειά του.
Όλα ξεκίνησαν όταν η Δανία προσέφυγε στο Δικαστήριο ζητώντας να ακυρωθεί στο σύνολό της η οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι η οδηγία παραβιάζει την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών, επειδή συνεπάγεται άμεση επέμβαση στους τομείς του καθορισμού των αμοιβών εντός της Ένωσης και του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι, για τους οποίους αρμόδια σύμφωνα με τις Συνθήκες είναι τα κράτη μέλη.
Το Δικαστήριο δέχεται εν μέρει τα επιχειρήματα της Δανίας. Εντοπίζει τέτοιας φύσης επέμβαση σε δύο διατάξεις της οδηγίας οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη με νόμιμους κατώτατους μισθούς και αφορούν τον καθορισμό ή την επικαιροποίηση των μισθών αυτών. Κατά τα λοιπά, ωστόσο, το Δικαστήριο απορρίπτει την προσφυγή της Δανίας και επιβεβαιώνει έτσι το κύρος του μεγαλύτερου μέρους της επίμαχης οδηγίας.
«Μια καλή ημέρα για την κοινωνική Ευρώπη»
Η πρώτη αντίδραση στην σημερινή απόφαση ανήκει στην Ομάδα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών. «Η σημερινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σηματοδοτεί μια καλή μέρα για την Κοινωνική Ευρώπη και τα δικαιώματα των εργαζομένων. Η απόφαση του δικαστηρίου επιβεβαίωσε την εγκυρότητα ενός μεγάλου μέρους της οδηγίας της ΕΕ για τους επαρκείς κατώτατους μισθούς. Αυτό επιβεβαιώνει επίσης αυτό που οι Ευρωπαίοι ζητούν εδώ και καιρό: δίκαιους και επαρκείς μισθούς για όλους», σημειώνουν.
«Σε περιόδους κρίσης κόστους ζωής και στέγασης, αυτό αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Μέχρι στιγμής, μόνο οκτώ κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν εφαρμόσει την οδηγία. Τώρα, προτρέπουμε τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν την ορθή εφαρμογή της οδηγίας. Δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες για καθυστέρηση», καταλήγουν.
Η απόφαση
Η αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC)
Επεξηγήσεις για την απόφαση του Ευρωπαϊκού ΔΙκαστηρίου εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC). Η Συνομοσπονδία χαιρετίζει το γεγονός ότι η Οδηγία της ΕΕ για τον Κατώτατο Μισθό «έχει τεθεί πέρα από κάθε αμφιβολία με τη σημερινή απόφαση του Δικαστηρίου». Το Δικαστήριο επιβεβαίωσε την εγκυρότητα της Οδηγίας και των βασικών της διατάξεων, διασφαλίζοντας ότι ο αγώνας για δίκαιους μισθούς στην Ευρώπη συνεχίζεται σε σταθερή νομική βάση.
Όπως σημειώνεται, το Δικαστήριο επιβεβαίωσε όλα τα μέτρα που σχετίζονται με την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης για τα κράτη μέλη να υποβάλουν σχέδια δράσης για την αύξηση της κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Ενώ το Δικαστήριο ακύρωσε το Άρθρο 5(2) – το οποίο περιείχε τα λεπτομερή κριτήρια για την αξιολόγηση της επάρκειας των νόμιμων κατώτατων μισθών – επιβεβαίωσε τις άλλες διατάξεις της Οδηγίας, συμπεριλαμβανομένου του Άρθρου 5(1) που συνδέει τους κατώτατους μισθούς με την επάρκεια, με στόχο την επίτευξη αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου, και του Άρθρου 5(4), το οποίο περιλαμβάνει το «όριο ευπρέπειας» με βάση το 50% του μέσου μισθού και το 60% του μέσου μισθού ως βασικά σημεία αναφοράς για την αξιολόγηση της επάρκειας. «Αυτά τα σημεία αναφοράς παραμένουν δεσμευτικά εργαλεία για την καθοδήγηση του δίκαιου καθορισμού νόμιμων κατώτατων μισθών και τη διασφάλιση ότι οι κατώτατοι μισθοί προστατεύουν τους εργαζόμενους από τη φτώχεια των εργαζομένων», αναφέρει η ανακοίνωση.
Η Έσθερ Λυντς, Γενική Γραμματέας της ETUC, δήλωσε: «Αυτή η απόφαση επιβεβαιώνει ότι η Οδηγία για τον Κατώτατο Μισθό παραμένει σταθερή – η ΕΕ μπορεί και πρέπει να ενεργήσει για δίκαιους μισθούς. Ο πυρήνας της Οδηγίας παραμένει άθικτος, συμπεριλαμβανομένων των ορίων 50% και 60% αξιοπρέπειας. Αλλά διαγράφοντας το άρθρο που εξηγούσε τον τρόπο μέτρησης της επάρκειας, το Δικαστήριο κατέστησε ακόμη πιο σαφές ότι χρειαζόμαστε ισχυρότερους, εκτελεστούς κανόνες για να κάνουμε τη δίκαιη αμοιβή πραγματικότητα».
Η ETUC καλεί τα κράτη μέλη να σταματήσουν την προσέγγιση «περιμένετε και δείτε» και να προχωρήσουν στην πλήρη εφαρμογή της Οδηγίας, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των κατώτατων ορίων μισθών για την επίτευξη των κριτηρίων επάρκειας και της υιοθέτησης εθνικών σχεδίων δράσης για την αύξηση της κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων στο 80%. Οι κυβερνήσεις έχουν πλέον πλήρη νομική βεβαιότητα – η Οδηγία είναι σταθερή και πρέπει να εφαρμοστεί.
Είναι σημαντικό ότι τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ με νόμιμους κατώτατους μισθούς παραμένουν δεσμευμένα από τη Σύμβαση Αρ. 131 της ΔΟΕ, η οποία ορίζει τα ίδια ακριβώς κριτήρια που ακυρώθηκαν από το Δικαστήριο – συμπεριλαμβανομένου του κόστους ζωής, των επιπέδων παραγωγικότητας και των οικονομικών παραγόντων που σχετίζονται με τους αξιοπρεπείς μισθούς. Αυτές οι διεθνείς υποχρεώσεις παραμένουν σε ισχύ και πρέπει να καθοδηγούν την εθνική εφαρμογή.
Η ETUC καλεί την Επιτροπή να υποβάλει αμέσως Σύσταση για την υποστήριξη της εφαρμογής της Οδηγίας παρέχοντας πρόσθετα κριτήρια καθοδήγησης και εργαλεία συντονισμού για την παροχή επαρκών νόμιμων κατώτατων μισθών που διασφαλίζουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης και για να διασφαλιστεί η ανοδική σύγκλιση των μισθών στην Ευρώπη.
«Η Οδηγία είναι σταθερή, αλλά χρειάζεται σταθερή εφαρμογή. Οι εργαζόμενοι χρειάζονται πραγματικές αυξήσεις μισθών και πραγματική διαπραγματευτική ισχύ, όχι νομικά κενά. Η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει ότι κάθε εργαζόμενος κερδίζει έναν μισθό που πληροί το όριο της αξιοπρέπειας, και να προωθήσει αποτελεσματικά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και να αυξήσει την κάλυψη των συλλογικών διαπραγματεύσεων», πρόσθεσε ο Lynch.
Η ETUC υπενθυμίζει επίσης ότι όλες οι χώρες της ΕΕ δεσμεύονται από τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, ο οποίος απαιτεί αποτελεσματικούς μηχανισμούς για την εξασφάλιση δίκαιων και επαρκών μισθών και την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Η ETUC ανησυχεί ιδιαίτερα για την κατάργηση της διάταξης που εμπόδιζε τη χρήση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής ως λόγου για τη μείωση των νόμιμων κατώτατων μισθών, αλλά υπενθυμίζουμε στα κράτη μέλη ότι το Άρθρο 16 τα εμποδίζει να μειώσουν ή να καταργήσουν τους κατώτατους μισθούς
Πηγή: efsyn.gr

