Σε ξεκάθαρη προειδοποίηση προς την Τουρκία, προχωράει η Ελλάδα. Μετά τις τελευταίες τουρκικές παραβιάσεις, το ΓΕΕΘΑ αποφάσισε την ενεργοποίηση των αντιαεροπορικών συστημάτων στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.

Όπως νωρίτερα μετέδωσε στο μεσημβρινό δελτίο ειδήσεων του OPEN η Γεωργία Γαραντζιώτη, οι συσκέψεις στο υπουργείο Άμυνας είναι συνεχής με τις εξελίξεις να είναι καταιγιστικές και σε στρατιωτικό επίπεδο, καθώς σύμφωνα με στρατιωτικές πήγες ύστερα από απόφαση του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου, αν η Τουρκία ακολουθήσει την ίδια τακτική των προκλήσεων με υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά του Αιγαίου, τα αντιαεροπορικά συστήματα που βρίσκονται σε αυτά τα νησιά έχουν ήδη τεθεί σε ετοιμότητα.

Η εντολή είναι όχι μόνο να παρακολουθούν τα τουρκικά μαχητικά αλλά και να τα εγκλωβίζουν, να τα «κλειδώνουν».

Μάλιστα, σύμφωνα με το OPEN οι επόμενες κινήσεις του υπουργείου Άμυνας όσο και του ΓΕΕΘΑ είναι το θέμα να τεθεί και σε ανώτατο επίπεδο στο ΝΑΤΟ.

Τις τελευταίες ώρες, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ. Μια σειρά από τουρκικές ενέργειες, με αποκορύφωμα τον αριθμό ρεκόρ παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου και του μπαράζ υπερπτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά, που προκάλεσε την οργή της Αθήνας, η οποία με κάθε τρόπο -επίσημο και ανεπίσημο- έσπευσε να δηλώσει τη σφοδρή ενόχλησή της.

Σε αυτό το πλαίσιο, μέσα σε λιγότερο από 24 ώρες η Αθήνα:

1. Μέσω διαρροής του Μεγάρου Μαξίμου άφησε να εννοηθεί πως οι συζητήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης θα μετατεθούν για το μέλλον, χωρίς να προσδιορίζεται ακριβής χρόνος πραγματοποίησής τους.
2. Προχώρησε σε διπλό διάβημα στον Τούρκο πρέσβη, ένα χθες και ένα σήμερα, κάνοντας λόγο για «πρωτοφανείς σε αριθμό παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου και υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένων αρκετών κατοικημένων περιοχών, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μίας ημέρας». Σημείωσε πως «με μονομερή ευθύνη της Τουρκίας, οι ενέργειες αυτές δημιουργούν κλίμα ιδιαίτερης έντασης στις σχέσεις των δύο χωρών που έρχεται σε αντίθεση με τις προσπάθειες βελτίωσης του κλίματος αυτού».
3. Αποφάσισε την ακύρωση της συμμετοχής της τουρκικής αεροπορίας από την αεροπορική νατοϊκή άσκηση Tiger Meet η οποία θα πραγματοποιηθεί στον Άραξο από τις 9 έως τις 20 Μαΐου.

Το μήνυμα που εκπέμπει η κυβέρνηση

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τις κοινές δηλώσεις με την ομόλογό του της Φινλανδίας, ανακοίνωσε πως ενημέρωσε τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ για την τουρκική προκλητικότητα, κάνοντας λόγο για «απαράδεκτη συμπεριφορά». «Μίλησα με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ και τον ενημέρωσα για την προκλητική συμπεριφορά των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Ελλάδας και έκαναν υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά. Αυτού του είδους η συμπεριφορά είναι απολύτως απαράδεκτη και υπονομεύει την ευρωπαϊκή ασφάλεια αλλά και την ενότητα του στόχου που έχει το ΝΑΤΟ σε μια στιγμή που είναι απαραίτητο να μείνουν ενωμένα όλα τα κράτη μέλη», είπε χαρακτηριστικά.

Σχολιάζοντας το μπαράζ υπερπτήσεων τουρκικών αεροσκαφών αλλά και την απόφαση για τα ΜΟΕ, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σημείωσε: «Οι ενέργειες αυτές είναι απαράδεκτες αποτελούν παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας απαράδεκτη πρόκληση που δεν μένει αναπάντητη ούτε στο πεδίο ούτε σε διπλωματικό επίπεδο και με κανένα τρόπο δε συνάδουν ούτε με το πνεύμα ούτε με και με το περιεχόμενο της πρόσφατης συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Ερντογάν. Είναι σαφές ότι με τις συνθήκες αυτές δεν είναι πρόσφορο το κλίμα για να γίνουν οι συναντήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης».

Η τριπλή απόφαση της Αθήνας έρχεται την ώρα που σημειώθηκε μπαράζ υπερπτήσεων την Τετάρτη. Συγκεκριμένα, ζεύγος  τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε, την Τετάρτη, 27 Απριλίου, υπερπτήσεις πάνω από τη Σύμη στις 20:37, από τις 20:39 έως τις 20:43 πάνω από τη Ρόδο στα 28.000 πόδια. Ακολούθως, έτερος σχηματισμό τουρκικών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήση στις 20:52 πάνω από τη Σάμο, στις 20:57 πάνω από τη Λέρο, στις 20:59 πάνω από την Κω, στις 21:00 πάνω από τη Στρογγύλη, στις 21:01 πάνω από τη Νίσυρο, στις 21:04 πάνω τη Χάλκη στα 25.000 πόδια.

Νωρίτερα, ζεύγος τουρκικών F-16 πέταξε πάνω από την Καλόλιμνο, τα Ίμια, τους Λειψούς, τους Αρκιούς, το Αγαθονήσι, την Τέλενδο και την Κάλυμνο. Υπενθυμίζεται ότι, την ίδια μέρα, διαφορετικά ζεύγη τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησαν υπερπτήσεις πάνω από τη Ρω, το Καστελλόριζο, τους Λειψούς, τους Αρκιούς, το Φαρμακονήσι, τους Φούρνους, τις Οινούσσες, το Αγαθονήσι και τη Σάμο. Σε όλες τις περιπτώσεις, τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη αναγνωρίστηκαν και αναχαιτίστηκαν από αντίστοιχα ελληνικά σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες κατά πάγια τακτική. 

Κατρούγκαλος: Να απαιτήσει δεσμεύσεις από Μπάιντεν ο Μητσοτάκης

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, σε ανάρτησή του στο Twitter, ανέφερε πως «η πολιτική του "πιστού και δεδομένου" είναι αδιέξοδη. Στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν ο πρωθυπουργός θα πρέπει να απαιτήσει συγκεκριμένες αμερικανικές δεσμεύσεις, κ οπωσδήποτε τη μη πώληση F16 στην Τουρκία».

Την ίδια ώρα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβόσογλου, χαιρετάει αλά … «Γκρίζος Λύκος» Αρμένιους διαδηλωτές στην Ουρουγουάη

Την ίδια ώρα που ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου σχημάτιζε προκλητικά τον χαιρετισμό των «Γκρίζων Λύκων», αντιδρώντας σε διαδήλωση Αρμενίων κατά την επίσκεψή του στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, ο αρμενικής καταγωγής Τούρκος βουλευτής Γκάρο Παϊλάν κατέθεσε πρόταση νόμου την αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας, στην τουρκική βουλή.
 

«Με το νομοσχέδιο που κατέθεσα στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας για την 107η επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων, ζητώ την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, την αφαίρεση των ονομάτων των υπευθύνων της Γενοκτονίας από τους δημόσιους χώρους, την αντικατάστασή τους με τα ονόματα των δημοσίων υπαλλήλων που τάχθηκαν κατά της Γενοκτονίας και την χορήγηση τουρκικής υπηκοότητας στα θύματα και στα μέλη των οικογενειών τους» δήλωσε ο Παϊλάν, προκαλώντας αντιδράσεις από τους Τούρκους συναδέλφους του, που όμως δεν τον πτόησαν.

«Η μεγάλη καταστροφή του αρμενικού λαού θα πρέπει να συζητηθεί, να ονομαστεί και να αποδοθεί δικαιοσύνη στο τουρκικό κοινοβούλιο . Εάν επιτευχθεί αυτό, δεν θα έχει σημασία τι έχουν να πουν σχετικά οι αρχηγοί κρατών και κοινοβουλίων άλλων χωρών. Η μόνη κοινωνία που θα γιατρέψει τις πληγές του αρμενικού λαού είναι η τουρκική κοινωνία και το μόνο κοινοβούλιο είναι η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση» σχολίασε ο αρμενικής καταγωγής βουλευτής του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, συνεχίζοντας: «Η γενοκτονία των Αρμενίων έγινε σε αυτά τα εδάφη και η δικαιοσύνη της μπορεί να επιτευχθεί μόνο σε αυτή τη γη, στην Τουρκία. Ένας από τους λαούς με σημαντικό πληθυσμό που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, μεταξύ των εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων, ήταν και οι Αρμένιοι».
 

Τους τελευταίους δεκαέξι μήνες, μια καλά κατασκευασμένη και σε μεγάλο βαθμό επιτυχημένη προσπάθεια βρίσκεται σε εξέλιξη στους κύκλους της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ για να βοηθήσει στην παράδοση του ανατολικού βυθού, των χωρικών υδάτων και, ίσως, των νησιών της Ελλάδας στο Αιγαίο Πέλαγος στην Τουρκία, στο όνομα της ειρήνης. Αν και η προσέγγιση δεν αντικατοπτρίζει τη δηλωμένη αμερικανική πολιτική στην περιοχή, έχει προωθηθεί ενεργά σε διάφορα ανεξάρτητα φόρουμ που έχουν μεγάλη πιθανή επιρροή στον σχεδιασμό της εξωτερικής πολιτικής στην Ουάσιγκτον.

Η ελληνική επικύρωση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας τον Ιανουάριο του 1995, της παρείχε το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από έξι μίλια σε δώδεκα, συμπεριλαμβανομένου του Αιγαίου Πελάγους. Οι τουρκικές κατηγορίες ότι μια τέτοια επέκταση θα μετατρέψει το Αιγαίο σε ελληνική λίμνη και θα έκλεινε τις περισσότερες διόδους ανοικτής θάλασσας στα ανοικτά της δυτικής ακτογραμμής της Τουρκίας, οδήγησαν στην επιτάχυνση του δεκαετούς σχεδίου της για επαναχάραξη των συνόρων του Αιγαίου.

Το πρόγραμμα έχει προχωρήσει με ελάχιστα σημαντικά εμπόδια και μπορεί να προετοιμάσει το έδαφος για εκτεταμένες πιέσεις στην Ελλάδα να εξετάσει σοβαρά τη διαίρεση του Αιγαίου, μαζί με τη γεωστρατηγική του θέση και τις άγνωστες πετρελαϊκές και ορυκτές πηγές.

Μια ανάλυση αυτής της εξέλιξης, η οποία θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από την αμερικανική τοποθέτηση τους επόμενους μήνες και χρόνια, ξεκινά αναγκαστικά με την ανασκόπηση των επίσημων ενεργειών των ΗΠΑ που επηρεάζουν τις συνήθεις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας.

Στις 11 Ιουνίου 1983, η Αμερικανική Υπηρεσία Χαρτογράφησης Άμυνας δημοσίευσε έναν χάρτη του τμήματος του Αιγαίου Πελάγους μεταξύ του ελληνικού νησιού της Καλύμνου και της τουρκικής ακτής γύρω από το Kadirga Burnu. Με βάση βρετανικές και ιταλικές έρευνες που έγιναν μέχρι το 1933, περιλαμβάνει μικρές ελληνικές νησίδες με το όνομα Νήσοι ‘Ιμια ή Λίμνια. Η υπηρεσία ενημέρωσε τον περιφερειακό της χάρτη στις 17 Νοεμβρίου 1990, με τα Ίμια να επισημαίνονται καθαρά ως ελληνικά εδάφη, βάσει ερευνών και γραφημάτων που έγιναν το 1989. Τον Ιανουάριο του 1996, ενώ η Τουρκία επιχείρησε την άνευ προηγουμένου διεκδίκηση του ελληνικού εδάφους στα Ίμια, το Defense Mapping Agency δημοσίευσε έναν ακόμη ενημερωμένο χάρτη της περιοχής. Αυτό χαρακτηρίστηκε από μια λεπτή, αλλά σημαντική αλλαγή –οι νησίδες Ίμια δεν κατονομάστηκαν, εκτός από την περιγραφή “Η κυριαρχία απροσδιόριστη”.

Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου τεσσάρων εβδομάδων πριν από τον χάρτη της 27ης Ιανουαρίου, η Άγκυρα επέμενε στην Αθήνα ότι τα Ίμια αποτελούσαν μέρος του τουρκικού εδάφους και ότι ήταν ήδη καταχωρημένο ως τμήμα της τουρκικής επαρχίας Μούγλα. Αφού η Ελλάδα απέρριψε τον ισχυρισμό, η Τουρκία ζήτησε διαπραγματεύσεις σχετικά με το καθεστώς των Ιμίων και όλων των «μικρών νησιών, βραχονησίδων και βράχων στο Αιγαίο», των οποίων το καθεστώς, όπως ισχυρίστηκε, δεν ήταν καλά καθορισμένο. Αν και οι ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών απεγκλωβίστηκαν γρήγορα από τον ολοκληρωτικό πόλεμο για την κρίση των Ιμίων, η διπλωματική ανταλλαγή που ακολούθησε παρέμεινε ανεξέλεγκτη. Η Τουρκία συνέδεσε αμέσως το ζήτημα των Ιμίων με άλλες προκλήσεις κυριαρχίας σε όλο το Αιγαίο.

Η αμερικανική υπηρεσία χαρτογράφησης ισχυρίζεται ότι μια παράβλεψη προσωπικού προκάλεσε το σφάλμα στον χάρτη του Ιανουαρίου του 1996. Δεν έχει δοθεί οριστική εξήγηση σχετικά με την αρχική βάση αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στα Ίμια, την οποία οι ΗΠΑ αναγνώριζαν προηγουμένως χωρίς αμφιβολίες. Η υπηρεσία σημειώνει ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έδωσε εντολή τα Ίμια να αναγνωριστούν δεόντως ως ελληνικά, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923, «την αρχή για την κυριαρχία στην περιοχή», όταν ενημερωθεί ο χάρτης.

Εν τω μεταξύ, οι χάρτες των ΗΠΑ που ανακαλούν την αναγνώριση κυκλοφορούν, οι απειλές της Τουρκίας κλιμακώνονται και ο πρωταρχικός της στόχος έχει δημοσιευτεί πιο αποτελεσματικά τους τελευταίους δεκαέξι μήνες. Η Τουρκία πιστεύει ότι δικαιούται μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου από αυτό που κατέχει σήμερα και ότι η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να θέσει σε κίνδυνο την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα για να ανταποκριθεί σε τέτοιες απαιτήσεις.

Οι αξιώσεις της Άγκυρας για την ελληνική κυριαρχία χρονολογούνται τουλάχιστον από το 1973, όταν η εθνική εταιρεία πετρελαιοειδών έστειλε το πολεμικό πλοίο «Cardali» για να πραγματοποιήσει έρευνα στον βυθό ακριβώς έξω από τα ελληνικά χωρικά ύδατα στο βόρειο Αιγαίο. Ελλάδα και Τουρκία παραλίγο να μπουν σε πόλεμο το 1987, όταν ένα τουρκικό ωκεανογραφικό σκάφος διεξήγαγε παρόμοιες δραστηριότητες σε συναφείς περιοχές.

Για είκοσι τέσσερα χρόνια, η Άγκυρα τόνισε έξυπνα ότι «ο σωστός τρόπος για να διευθετηθεί οποιαδήποτε διαφορά ή παρεξήγηση είναι μέσω διπλωματικών διαπραγματεύσεων που θα διεξαχθούν με καλή πίστη και με ανοιχτό μυαλό». Αυτή η γλώσσα είναι απόλυτα εναρμονισμένη με την κυρίαρχη φιλοσοφία στην Ουάσιγκτον, η οποία πιστεύει ότι σχεδόν κάθε διπλωματικό πρόβλημα μπορεί να επιλυθεί εάν τα αντιμαχόμενα μέρη συμμετάσχουν σε διαπραγματεύσεις.

Η θέση της Ελλάδας ότι τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας είναι αδιαπραγμάτευτα είναι βάσιμη και νομικά αδιαμφισβήτητη. Είναι εξαιρετικά προβληματική η γεωπολιτική σκοπιά που βλέπουν την περιοχή οι σχεδιαστές πολιτικής της Ουάσιγκτον. Για τους Αμερικανούς υπεύθυνους χάραξης εξωτερικής πολιτικής, η διατήρηση της ανεξηθρησκίας σε μια φιλοαμερικανική Τουρκία είναι πρωταρχικής σημασίας. Οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία, οι επιθέσεις της κατά των ειρηνικών εθνών και οι καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκατομμυρίων δικών της πολιτών, αποτιμώνται για χάρη των αμερικανικών στρατηγικών συμφερόντων στην περιοχή.

Η συνεχιζόμενη αποτυχία της Ελλάδας να αντιμετωπίσει αυτή τη θεμελιώδη πραγματικότητα, ενώ η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο διεκδικώντας το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, να υπερασπιστεί τα νησιά της στο ανατολικό Αιγαίο και να διατηρήσει έναν εναέριο χώρο δέκα μιλίων, επιτρέπει στην Άγκυρα να υποστηρίξει αποτελεσματικά ότι οι αξιώσεις της στο Αιγαίο Πέλαγος είναι αξιόλογες και καλοπροαίρετες. Τα δημόσια στοιχεία αυτής της επιτυχίας είναι εμφανή τους τελευταίους μήνες.

Το καλοκαίρι του 1996, μια γεωστρατηγική ανάλυση με τίτλο «Aegean Angst: The Greek-Turkish Dispute», δημοσιεύτηκε σε περιοδικό του Επιτελείου του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Μεταξύ των συστάσεων ήταν μια γραμμή οριοθέτησης μέσω του Αιγαίου Πελάγους, που χαράσσεται κατά μήκος του μέσου δύο μεσαίων γραμμών, μίας μεταξύ των ελληνικών και τουρκικών ακτών χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ελληνικά νησιά, και μία μεταξύ της γραμμής βάσης των νησιών και της γραμμής βάσης των τουρκικών ακτών. Ένα παρόμοιο μοντέλο χρησιμοποιήθηκε για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και Γαλλίας, επιτρέποντας δώδεκα ναυτικά μίλια χωρικών υδάτων γύρω από τα Βρετανικά Νησιά της Μάγχης και παραχωρώντας όλα τα ύδατα πέρα ​​από αυτά τα όρια στους Γάλλους.

Η έκθεση του Πολεμικού Ναυτικού έκρινε επίσης ότι «είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε πέρα ​​από τα όρια της καθαρά νομικής ανάλυσης» και ότι η επίλυση των διαφορών «πρέπει να συνδυάζει το δίκαιο τόσο με πρακτικότητα όσο και με ευαισθησία στις εύλογες ανησυχίες της άλλης πλευράς», θέσεις με τις οποίες Η Τουρκία συμφωνεί απόλυτα και προχωρά δυναμικά.

Στις αρχές του 1997, το Ινστιτούτο Εθνικών Στρατηγικών Μελετών, ένα ανεξάρτητο ινστιτούτο που παρέχει ακαδημαϊκή έρευνα και ανάλυση για το Πεντάγωνο, δημοσίευσε την ετήσια Στρατηγική του Αξιολόγηση. Η ενότητα που αναλύει την Ελλάδα και την Τουρκία περιελάμβανε έναν χάρτη του Αιγαίου Πελάγους χωρισμένο με τα θαλάσσια σύνορα που καθορίστηκαν με ακρίβεια από τη Συνθήκη Ειρήνης Ιταλίας-Τουρκίας του 1932. Κατά την άποψη του ινστιτούτου, ωστόσο, τα επίσημα, διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα ήταν απλώς η «ελληνική θέση στην υφαλοκρηπίδα». Στα δυτικά του απλώνεται μια οδοντωτή γραμμή που απεικονίζει την «πιθανή τουρκική θέση στην υφαλοκρηπίδα». Διασχίζει την καρδιά του Αιγαίου Πελάγους, χωρίζοντας τις Κυκλάδες από τα Δωδεκάνησα και κόβοντας στο μισό τα χωρικά ύδατα που περιβάλλουν τα νησιά του βόρειου Αιγαίου, τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη.

Τον Μάρτιο του 1997, το Ναυτικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, μια ιδιωτική, μη κερδοσκοπική ομάδα που επικεντρώνεται στα αμερικανικά ναυτικά συμφέροντα, δημοσίευσε μια ανάλυση των ελληνοτουρκικών εντάσεων με τίτλο «The Aegean Sea: A Crisis Waiting to Happen». Αναγνωρίζοντας ότι «η Ελλάδα είναι πολύ πιο αδύναμη από την Τουρκία και τα νησιά της στο Αιγαίο κοντά στο Τουρκικό είναι απελπιστικά εκτεθειμένα», ο συγγραφέας προειδοποιεί ότι η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας δεν είναι ικανή να παρέχει νομικές λύσεις στα ζητήματα του Αιγαίου. Υποστηρίζει επίσης ότι το ζήτημα του Αιγαίου, που αφορά τη διεθνή ναυτιλία για τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, καθώς και την εμπορική εναέρια κυκλοφορία μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, υπερβαίνει τα ελληνικά και τουρκικά εθνικά συμφέροντα.

Σε περίπτωση που ο τουρκικός στρατός αντιδράσει σε ελληνική επέκταση των χωρικών υδάτων, προτείνεται να κληθούν τα Ηνωμένα Έθνη να αναστείλουν όλες τις διεκδικήσεις δικαιοδοσίας στο Αιγαίο και να θέσουν την περιοχή υπό την εξουσία του διεθνούς οργανισμού. Μια ναυτική ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ θα καταλάμβανε το Αιγαίο για να εξασφαλίσει ασφαλή διεθνή αεροπορική και θαλάσσια διέλευση, ενώ το Συμβούλιο Ασφαλείας θα προωθούσε μια ελληνοτουρκική συνθήκη που θα επέτρεπε «μια δημιουργική διαίρεση της υφαλοκρηπίδας».

Το 1975, η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν να υποβάλουν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου για εκδίκαση ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης [ICJ]. Λίγο αργότερα, η Άγκυρα αποφάσισε ότι μια πολιτική πορεία βασιζόμενη στις διμερείς διαπραγματεύσεις ήταν το μόνο γόνιμο μέσο επίλυσης και αποχώρησε από τη διαδικασία του ICJ.

Καθώς αυτή η θέση συνεχίζει να διαδίδεται με επιτυχία στα περιοδικά και τις συζητήσεις του σχεδιασμού πολιτικής των ΗΠΑ και του κατεστημένου εξωτερικής πολιτικής, η Ελλάδα χρειάζεται να επανεξετάσει επειγόντως την αμερικανική στρατηγική της. Η προφανής έλλειψη ενδιαφέροντος για την αμερικανική κοινή γνώμη και για τη διαδικασία σχεδιασμού που καθοδηγεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, πέρα ​​από αυτή τη μικρή ομάδα των οποίων οι επαγγελματικοί τίτλοι τυχαίνει να περιλαμβάνουν τις λέξεις «Ελλάδα» ή Κύπρος», συνέβαλε στην επιτυχία της τουρκικής προσπάθειας να πιέσει…Οι ψηφοφόροι της Ελλάδας μπορεί κάλλιστα να πιστεύουν ότι το διεθνές δίκαιο επαρκεί για την προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, αλλά η ισχύς των επιχειρημάτων της κυβέρνησής τους διαβρώνεται στην Ουάσιγκτον. Το δυναμικό κέρδους των διευρυμένων επιχειρηματικών ευκαιριών σε μια τουρκική οικονομική αγορά 62 εκατομμυρίων, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη εξάρτηση από τον τουρκικό στρατό για να ανακόψει το κύμα του ισλαμικού φονταμενταλισμού, επέτρεψαν στην Άγκυρα να αποσπάσει μια σειρά μοναδικών παραχωρήσεων από τους δυτικούς συμμάχους της.

Όσο γεωπολιτικά και στρατηγικά ζητήματα, όπως η ιρανικής κάμψης, η ιρακινή επιθετικότητα, τα αναξιοποίητα αποθέματα πετρελαίου της Κασπίας και οι εντάσεις Ισραήλ-Συρίας, κυριαρχούν στα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή, νομικά ζητήματα όπως η προστασία της Ελλάδας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, επίσης καθώς η συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου, θα παραμείνει ως δευτερεύον εμπόδιο σε μια ισχυρή αμερικανοτουρκική σχέση.

Η Ελλάδα πρέπει να μετατρέψει την επιμονή της στη νομική προστασία σε μια αυθεντική προειδοποίηση προς τον κόσμο ότι, η τουρκική επιτυχία στη βίαιη επαναχάραξη των διεθνών συνόρων απειλεί όχι μόνο το αντίστοιχο απαραβίαστο τους, αλλά και την παγκόσμια τάξη σε επείγουσα κλίμακα. Η αστάθεια στον Περσικό Κόλπο, γύρω από το Ισραήλ, στα Στενά της Ταϊβάν, στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες στην περιοχή του Καυκάσου, στην κορεατική χερσόνησο και σε άλλα παγκόσμια σημεία ανάφλεξης έχουν προκληθεί από προσπάθειες απόκτησης πλούτου, πόρων και δύναμης μέσω της χρήσης βίας, για απόκτηση εδαφών και να χάραξη εκ νέου διεθνών συνόρων. Η σύγκρουση στα Βαλκάνια, που απαιτούσε 35.000 αμερικανούς στρατιώτες για την επιβολή μιας ισχνής ειρήνης, πυροδοτήθηκε από τις στρατιωτικές προσπάθειες για την αναδιαμόρφωση των συνόρων ενός έθνους-κράτους που δεν υπάρχει πλέον.

Εάν η Ελλάδα αποφασίσει ότι είναι πρόθυμη να υπερασπιστεί την κυριαρχία της, η διπλωματία δύναμης και το στρατιωτικό της σθένος, σε συνδυασμό με τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και τις στρατηγικές μαζικής επικοινωνίας, πρέπει να χρησιμοποιηθούν δυναμικά για να αποδείξουν στην Ουάσιγκτον:

• τις συνέπειες ενός συμμάχου του ΝΑΤΟ και ενός μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναγκάστηκε να επιλέξει μεταξύ εδαφικού διαμελισμού και ολοκληρωτικού πολέμου ενάντια στην κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη στην περιοχή·
• η διχαστική εθνική συζήτηση σχετικά με την αποστολή δεκάδων χιλιάδων ανδρών και γυναικών της Αμερικής με στολή στο Αιγαίο Πέλαγος, σε πόλεμο μεταξύ δύο από τα πιο βαριά οπλισμένα έθνη στον κόσμο, χρησιμοποιώντας μερικά από τα πιο προηγμένα, αμερικανικής κατασκευής οπλικά συστήματα διαθέσιμα
• το εκπληκτικό οικονομικό, πολιτικό και στρατηγικό κόστος για τις Ηνωμένες Πολιτείες μιας τέτοιας αντιπαράθεσης, που άθελά τους υποκινείται από την άστοχη αμερικανική ανοχή στις παράνομες προκλήσεις της Τουρκίας. Οι επιλογές της Ελλάδας δεν είναι πολλές. Οι πρόσφατες επιτυχίες της στο να συγκεντρώσει σοβαρή αμερικανική υποστήριξη είναι ακόμη λιγότερες. Η αποτυχία να εξασφαλίσει τις εγγυήσεις της Ουάσιγκτον ότι τα σύνορα παραμένουν απαραβίαστα και ότι οι αποσταθεροποιητικές απειλές βίας τιμωρούνται, απειλεί όχι μόνο την ακεραιότητα του ελληνικού κράτους, αλλά και την ασφάλεια του Κουβέιτ, του Ισραήλ, της Ταϊβάν, της Νότιας Κορέας και άλλων κομβικών εθνών των οποίων τα σύνορα και η κυριαρχία υποβάλλονται σε συνεχή πρόκληση.

Εφόσον τα συμφέροντα επιρροής στην Ουάσιγκτον επιμένουν ότι οι εκτιμήσεις της Τουρκίας υπερτερούν εκείνων της Ελλάδας, ότι δικαιολογείται η ασυμμετρία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στη διαμόρφωση αμερικανικής πολιτικής και ότι η Ελλάδα εξετάζει το ενδεχόμενο διαπραγμάτευσης της εθνικής κυριαρχίας και εδαφικής της ακεραιότητας με αντάλλαγμα την ειρήνη, το σχέδιο διχασμού το Αιγαίο μπορεί μια μέρα να θριαμβεύσει.

By John Sitilides

Το Western Policy Center είναι μια δημόσια εταιρεία πολιτικής που παρακολουθεί τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο συγγραφέας είναι ειδικός στις κυβερνητικές σχέσεις και στο παρελθόν υπηρέτησε ως Εκτελεστικός Βοηθός του Αμερικανού γερουσιαστή Alfonse M. D’Amato (R-NY) και σύμβουλος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

hri.org

Υ.Γ

Αξίζει να σημειώσουμε ότι…

Η Τουρκία από το 1974 χρησιμοποιεί χάρτες που δείχνουν τις απαιτήσεις της στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος και στην ανατολική Μεσόγειο. Το 1974, ήταν ο πρώτος χάρτης που δημοσίευσαν οι Τούρκοι όταν η Χούντα, που κυβερνούσε τότε την Ελλάδα, ανακοίνωσε το 1973 ότι ανακαλύφθηκαν τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου στο Βόρειο Αιγαίο. 

Πηγή: olympia.gr

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ΥΠΕΞ της Τουρκίας προκαλεί Αρμένιους διαδηλωτές στην Ουρουγουάη, που του υπενθυμίζουν ένα από τα πολλά εγκλήματα της χώρας του: τη Γενοκτονία των Αρμενίων.

Ο Τσαβούσογλου που έχει όπως και όλο το καθεστώς που υπηρετεί τα χάδια και την προστασία των ΗΠΑ και όλης της Δύσης, τους απαντά με τον χαιρετισμό των Γκρίζων Λύκων, χαμογελώντας αμήχανα. Φασίστας με τα όλα του δηλαδή . Με αυτόν συζητάμε…

Η Ουάσινγκτον ακροβατεί μεταξύ Αθήνας, Λευκωσίας και Άγκυρας, με δικαιολογία τη λύση στα ελληνοτουρκικά

Η Υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ πραγματοποίησε προ ολίγων ημερών διερευνητική επίσκεψη στο «τρίγωνο του διαβόλου» -Αθήνα, Λευκωσία, Άγκυρα, με σαφείς εντολές από τον προϊστάμενό της, Αμερικανό ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν, οι χώρες αυτές «να τα βρουν μεταξύ τους», σύμφωνα με ακριβείς υψηλές διπλωματικές πηγές.

• Της Κύρας Αδάμ

Η κυρία Νούλαντ, ερχόμενη στην Αθήνα από την Άγκυρα και με βάση την τουρκική ενημέρωση που είχε λάβει, είχε και έτοιμες ρηξικέλευθες «λύσεις» στα προβλήματα Αθήνας – Άγκυρας.

Σύμφωνα με τις απόλυτα ακριβείς διπλωματικές πηγές, η Βικτόρια Νούλαντ υποστήριξε στις επαφές της στην Αθήνα (αλλά και στη Λευκωσία) πως, δεδομένου ότι υπάρχουν ο 6ος Στόλος αλλά και ο γαλλικός στόλος στα νερά της Ανατολικής Μεσογείου, διασφαλίζονται τα εθνικά συμφέροντα και δίκαια της Ελλάδας και της Κύπρου. Εξ αυτού του γεγονότος δεν υπάρχει ανησυχία κυριαρχικής αβεβαιότητας… Αυτό επιβάλλει αφοπλισμό των χωρών, δηλαδή δεν υπάρχει ανάγκη περαιτέρω εξοπλισμών…

Με άλλα λόγια, η κυρία Νούλαντ εμφανίστηκε ως «εντολοδόχος» της Άγκυρας, η οποία μετ’ επιτάσεως το τελευταίο διάστημα επικαλείται τις συνθήκες, απαιτεί την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών και διαμαρτύρεται εντόνως για τους ελληνικούς στρατιωτικούς εξοπλισμούς.

Προηγουμένως, στην Άγκυρα, η κυρία Νούλαντ έγινε αποδέκτης, για μια ακόμα φορά, των ισχυρισμών που έχει παρουσιάσει η τουρκική κυβέρνηση τόσο στην προηγούμενη κυβέρνηση Τραμπ όσο και στον νυν ΥΠΕΞ Μπλίνκεν και θα παρουσιάσει για μια ακόμα φορά ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τον Μάιο, στην αμερικανική κυβέρνηση, ύστερα από την πρόσκληση επίσκεψης που του απηύθυνε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Σύμφωνα με τις ίδιες ακριβείς διπλωματικές πηγές, ο κ. Τσαβούσογλου ανέφερε στην κυρία Νούλαντ ότι η Ελλάδα στρατιωτικοποιεί παράνομα τα ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, τονίζοντας ότι αυτό το έχει παραδεχθεί ο Έλληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας και το αποκαλύπτουν οι δορυφόροι. Δι’ αυτού του λόγου, επέμεινε ο κ. Τσαβούσογλου στην κυρία Νούλαντ, «δεν μπορούμε να αφήσουμε απροστάτευτους τους Τούρκους πολίτες».

Δι’ αυτού του τρόπου, η Άγκυρα εδώ και καιρό επιχειρεί να πλασάρει στην αμερικανική κυβέρνηση την εικόνα «του απειλούμενου θύματος» από την Ελλάδα, που την οδήγησε αναγκαστικώς στην αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400. Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι, λόγω της ελληνικής παραβατικότητας, βρισκόταν «σε δύσκολη θέση», γιατί δεν είχε στη διάθεσή της τους αμερικανικούς πυραύλους Patriot, εξ ου και «αναγκάστηκε» να πάρει τους S-400.

Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο διάστημα, μεσούντος του πολέμου στην Oυκρανία, η κυβέρνηση Μπάιντεν και κυρίως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχουν βάλει σε δεύτερη μοίρα -κατά το κοινώς λεγόμενο, «έχουν θάψει»- την υπόθεση αγοράς των S-400 από την Τουρκία. Αντιθέτως, έχουν ανοίξει τον δρόμο για την αγορά από την Τουρκία 40 αναβαθμισμένων F-16, με την Άγκυρα να επιμένει ότι θα πάρει και τα ανταλλακτικά τους για πέντε χρόνια.

Το… κερασάκι στην τούρτα ήταν η τοποθέτηση της κυρίας Νούλαντ για τη στάση Ελλάδας και Τουρκίας απέναντι στην Ουκρανία: «Τσουβάλιασε» τις δύο χώρες, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα και η Τουρκία θα πρέπει να πάρουν τα εύσημα λόγω των ενεργειών τους στην υποστήριξη της Ουκρανίας – καθεμιά με τον τρόπο της!

Πηγή: newsbreak.gr

Οι τουρκικές αρχές προειδοποίησαν τα σκάφη να κρατούν αποστάσεις καθώς μια ομάδα δυτών ελέγχει ένα "αντικείμενο που μοιάζει με θαλάσσια νάρκη" το οποίο βρέθηκε να επιπλέει βόρεια της Κωνσταντινούπολης κοντά στη Μαύρη Θάλασσα μερικές ημέρες αφότου η Ρωσία προειδοποίησε ότι πολλές νάρκες έχουν απομακρυνθεί από ουκρανικά λιμάνια.

Η ομάδα ασφάλισε το αντικείμενο και ξεκίνησε να το απενεργοποιεί, ανακοίνωσε μέσω Twitter το υπουργείο Αμυνας.

Ψαράδες εντόπισαν για πρώτη φορά το αντικείμενο κοντά σε μια αποβάθρα στο άνω τμήμα του στενού του Βοσπόρου και το ανέφεραν στην ακτοφυλακή, όπως είπε στο Ρόιτερς η γενική διεύθυνση παράκτιας ασφάλειας.

Ενας εκπρόσωπος της διεύθυνσης επιβεβαίωσε δημοσίευμα της εφημερίδας Milliyet σύμφωνα με το οποίο οι αρχές προειδοποίησαν τα σκάφη ότι το αντικείμενο φέρεται να "έχει σχήμα μπάλας με προεξοχές που μοιάζουν με κέρατα" και ότι είναι "πιθανό να πρόκειται για νάρκη".

Η Τουρκία μοιράζεται σύνορα στη Μαύρη Θάλασσα με τη Ρωσία και την Ουκρανία, στην οποία η Μόσχα εισέβαλε τον περασμένο μήνα.

Η Ελληνική Επανάσταση και η ίδρυση του ελληνικού κράτους (1820-1829), κατά το Τουρκικό εγχειρίδιο

Οι Έλληνες1, οι οποίοι είχαν περισσότερα προνόμια2 απ’ όλους τους χριστιανικούς λαούς που τελούσαν υπό οθωμανική κυριαρχία, ζούσαν κυρίως στην Ελλάδα3, στην Πελοπόννησο, στα νησιά του Αιγαίου, στη Δυτική Μικρασία και στα παράλια της Προποντίδας και του Εύξεινου Πόντου, όπου ήταν εγκαταστημένοι σε πόλεις και κωμοπόλεις και ασχολούνταν με τις τέχνες και το εμπόριο και ιδιαίτερα με τη ναυτιλία.

Οι Έλληνες είχαν υποταχτεί οριστικά στο οθωμανικό κράτος επί Μωάμεθ του Πορθητή4. Είχαν παραχωρηθεί τότε και σ’ αυτούς, όπως και στους άλλους χριστιανούς, ελευθερίες ως προς τα θέματα θρησκείας και γλώσσας. Στην Πελοπόννησο μάλιστα και στα νησιά του Αιγαίου οι Έλληνες ζούσαν σχεδόν αυτόνομοι5.
Οι Οθωμανοί θεωρούσαν ανώτερους τους Έλληνες από τους άλλους χριστιανούς και τους διόριζαν σε ορισμένες θέσεις και ιδιαίτερα σε θέσεις διερμηνέων6. Ορισμένοι μάλιστα Έλληνες άρχοντες από το Φανάρι της Κωνσταντινουπόλεως προωθούνταν σε θέσεις ηγεμόνων της Βλαχίας και της Μολδαβίας7.

Σε σχέση με τους άλλους χριστιανικούς λαούς οι Έλληνες ήταν πιο εύποροι και πιο φωτισμένοι. Οι σχέσεις που είχαν αναπτύξει με τη Ρωσία κατά τον 18ο αιώνα συντέλεσαν στη διάδοση εθνικοαπελευθερωτικών ιδεών μεταξύ τους8. Στην πραγματικότητα οι Ρώσοι ήδη από την εποχή του Μεγάλου Πέτρου9 ξεσήκωναν τους Έλληνες σε κάθε ευκαιρία εναντίον του οθωμανικού κράτους. Όταν στη διάρκεια της εκστρατείας του 1768 ο ρωσικός στόλος είχε καταπλεύσει στην Πελοπόννησο, οι Έλληνες είχαν επαναστατήσει, αλλά η επανάσταση είχε κατασταλεί αμέσως10. Στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης τα ελληνικά πλοία υπό τουρκική σημαία κυκλοφορούσαν ελεύθερα παντού και μονοπώλησαν το εμπόριο της Μεσογείου11. Έτσι πλούτισαν πολλοί Έλληνες που ζούσαν σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης (όπως η Μασσαλία, η Τεργέστη, η Οδησσός) και ίδρυσαν στην Ελλάδα πολλά σχολεία και διέδωσαν σ’ όλους τους Έλληνες τις ιδέες της εθνικής ελευθερίας και ανεξαρτησίας. Τις ιδέες τις ενίσχυσε η Γαλλική Επανάσταση. Τέλος οι Έλληνες ίδρυσαν μια μυστική οργάνωση που στόχευε στην απόκτηση της ανεξαρτησίας τους και ονομαζόταν Εθνική Εταιρεία12.

Η Εθνική Εταιρεία ιδρύθηκε αρχικά το 1814 στην Οδησσό από τρία άτομα (δύο Έλληνες και ένα Βούλγαρο)13. Ουσιαστικός στόχος της ήταν η επανίδρυση της αρχαίας Βυζαντινής Αυτοκρατορίας14. Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και ο τσάρος της Ρωσίας ήταν πληροφορημένοι σχετικά με την ίδρυση της Εταιρείας.

Η Εθνική Εταιρεία ενδυναμώθηκε σε μικρό χρονικό διάστημα και ίδρυσε πολλά παραρτήματα στην Κωνσταντινούπολη και την Ελλάδα. Οι κυριότεροι εύποροι και φωτισμένοι Έλληνες έγιναν μέλη της, ανάμεσά τους και ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως15. Αρχηγός της ήταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, γιος του πρώην ηγεμόνα της Βλαχίας και υπασπιστής του τσάρου.
Χάρη στις ενέργειες της Εθνικής Εταιρείας οι Έλληνες είχαν προετοιμαστεί πλήρως για να επαναστατήσουν. Δεν άφηνε όμως περιθώριο για να ξεσπάσει η επανάσταση ο Αλή πασάς16, βαλής των Ιωαννίνων, που ήταν γνώστης όλων των δραστηριοτήτων της Εταιρείας. Όταν πάντως ο Αλή πασάς έκανε τη δική του επανάσταση εναντίον του σουλτάνου, οι Έλληνες επωφελήθηκαν: ενώ οι οθωμανικές δυνάμεις ήταν απασχολημένες μ’ αυτόν, η Εθνική Εταιρεία αποφάσισε να ξεσπάσει η επανάσταση.

Σημειώσεις/ επεξηγήσεις

1  Χρησιμοποιούνται δύο λέξεις στο τουρκικό κείμενο για την απόδοση του όρου «Έλληνες», “Rum” και “Yunan”. Η πρώτη αποδίδεται γενικά στους Έλληνες της Τουρκοκρατίας: ρωμιούς, ραγιάδες, ενώ η λέξη Yunan = Ίωνες, χαρακτηρίζεται η Ελληνική Επανάσταση και το ελληνικό κράτος. Με τον όρο “Rum” χαρακτηρίζεται και σήμερα η ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινουπόλεως. Για ένα μεγάλο διάστημα Ρούμελη ονομαζόταν ολόκληρο το ευρωπαϊκό οθωμανικό κράτος (Rum-eli, χώρα των Ρωμαίων, Ρωμιών, Ελλήνων, πρβλ. Ρωμυλία). Το άλλο τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το ασιατικό, ονομαζόταν Anadolu (Ανατολή).

2  Το θέμα των προνομίων είναι αρκετά σκοτεινό ως προς την έκταση και την εφαρμογή σε διάφορες περιοχές της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας. Βασικό στοιχείο για την εκχώρησή τους υπήρξε η ειδική μνεία στο Κοράνι για τους λαούς της Βίβλου, χριστιανούς και εβραίους. Εδώ λαμβάνονται με την ευρεία έννοια, της παραχωρήσεως δηλαδή ελευθερίας σχετικά με τη θρησκεία, τη γλώσσα, την κοινοτική διοίκηση και άλλα, που ποίκιλλαν κατά τον τρόπο παροχής, το χρόνο και τον τρόπο εφαρμογής. Η πολιτική των προνομίων χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους για να ενισχυθεί το ανθενωτικό πνεύμα των Ορθοδόξων. Στο κείμενο, πάντως, έμμεσα τονίζεται η «αχαριστία» των Ελλήνων, οι οποίοι, μολονότι είχαν περισσότερα προνόμια, επηρεασμένοι από τους ξένους, επαναστάτησαν.

3  Εννοεί τη Στερεά Ελλάδα.

4  Βλέπε 15η παρατήρηση του βουλγαρικού κειμένου.

5  Προφανώς υπονοούνται τα προνόμια και οι οικονομικές διευκολύνσεις (αχτναμέδες) που χορηγήθηκαν σε ορισμένες περιοχές, όπως τα νησιά (Χίος, Κυκλάδες), η Ήπειρος (Γιάννενα, Ζαγοροχώρια), η Μακεδονία (Μαντεμοχώρια), που παράλληλα εξασφάλιζαν και τα συμφέροντα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Γ. Κοντογεώργη, 1983, σ. 15. Αντίθετα η Πελοπόννησος δεν έχει προνομιακό καθεστώς και αρχικά παραχωρείται σε Τούρκους τιμαριώτες (βλ. Ι.Ε.Ε., ΙΑ΄, σ. 207). Τον 18ο αι. μεγάλες εκτάσεις κατέχουν Τούρκοι ιδιώτες στο Ναύπλιο, Μεθώνη, Κορώνη (Ι.Ε.Ε. σ. 210), ενώ όλη η Πελοπόννησος διαιρείται σε 24 βιλαέτια, Μ.Β. Σακελλαρίου, Η Πελοπόννησος κατά την δευτέραν Τουρκοκρατίαν 1715-1821,  ανατύπωση, Αθήνα 1978, σ. 99. Διοικείται από το «μόρα-βαλεσή» ως πασαλίκι με κέντρο την Τριπολιτσά. Ιδιότυπη εξαίρεση αποτελεί μόνο η Μάνη, που υπάγεται στη δικαιοδοσία του Καπουδάν πασά και αυτοδιοικείται από ντόπιο καπετάνο, τον «μανιάτ-μπέη» (1776-1821), Π. Καλονάρου, Μάνη, εδ. Π. Πατσιλινάκος, Αθήνα 1981, σ. 57.

6  Οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης επάνδρωσαν σε μεγάλο βαθμό τον τουρκικό κρατικό μηχανισμό. Ιδιαίτερα διέπρεψαν ως διερμηνείς (δραγουμάνοι).

7  Η ευνοϊκή μεταχείριση των Φαναριωτών από το σουλτάνο παρουσιάζεται ως αποτέλεσμα της εκτίμησης και της ειδικής μεταχείρισης που είχαν οι Έλληνες από την Υψηλή Πύλη. Άρα το συμπέρασμα για το μαθητή είναι εύλογα η αχαριστία των Ελλήνων προς τον «ευεργέτη» τους σουλτάνο. Αποσιωπάται τελείως η αδήριτη αναγκαιότητα που επέβαλε τους Φαναριώτες στην τουρκική διοίκηση ως Μεγάλους Διερμηνείς και ως ηγεμόνες στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες (1709-1821). Η ανάγκη επικοινωνίας με τις χώρες της Δύσης (συνθήκες-διομολογήσεις) κατέστησε απαραίτητη την παρουσία των γλωσσομαθών Φαναριωτών, μια και το Κοράνι απαγόρευε την εκμάθηση γλωσσών των απίστων.

8  Οι απελευθερωτικοί αγώνες των Ελλήνων θεωρούνται κινήματα που προήλθαν αποκλειστικά και μόνο από την επαφή των Ελλήνων με τη Ρωσία. Αγνοούνται όλα τα επαναστατικά κινήματα πριν από τον Μεγάλο Πέτρο. Τον 15ο αι. κατά τον τουρκοβενετικό πόλεμο επαναστατεί η Πελοπόννησος. Τον 16ο αι. η Ήπειρος και η Πελοπόννησος, παραμονές της ναυμαχίας της Ναυπάκτου (1571). Από το 1600 έως το 1611 ο επίσκοπος Διονύσιος Τρίκκης, ο «Σκυλόσοφος», ξεσηκώνει τη Θεσσαλία και την Ήπειρο.

9  Είναι η εποχή που ο Μεγάλος Πέτρος αναπροσαρμόζει την εξωτερική πολιτική της Ρωσίας, αναζητώντας παράθυρο στο Νότο, και καλεί τους Έλληνες «εις το ασκέρι του και εις το μεγάλο φλάμπουρό του». Από τότε διαμορφώνεται η πεποίθηση ότι η απελευθέρωση των Ελλήνων θα έρθει από το ξανθό γένος του Βορρά, και αρχίζουν να διαδίδονται οι προφητείες του Αγαθάγγελου, Κ.Ν. Σάθα, Τουρκοκρατούμενη Ελλάς, Αθήνησι 1869, σ. 213.

10 Πρόκειται για τα Ορλωφικά κατά τη διάρκεια του Α΄ επί Μεγάλης Αικατερίνης Ρωσοτουρκικού πολέμου (1767-1774), που κλείνει με τη Συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή, Τ. Αθ. Γριτσοπούλου, Τα Ορλωφικά, εν Αθήναις 1967.

11  Τονίζεται ιδιαίτερα το γεγονός ότι χάρη στη ρωσική σημαία κυκλοφορούσαν ελεύθερα τα ελληνικά πλοία. Η εμπορική και ναυτιλιακή ανάπτυξη των Ελλήνων οφείλεται φυσικά και στη γενικότερη οικονομική και πολιτική συγκυρία στη Μεσόγειο. Επισημαίνουμε ενδεικτικά ορισμένα γεγονότα: την παρακμή της Βενετίας, τη ναυτολόγηση Ελλήνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, τις ελληνικές παροικίες, την αδράνεια του εμπορικού αγγλογαλλικού στόλου λόγω των πολέμων, την πλήρη αδιαφορία των οθωμανικού στρατιωτικού κράτους για το θαλασσινό εμπόριο. Ασφαλώς σπουδαίο ρόλο έπαιξε και η ναυτική παράδοση των Ελλήνων. Με ιδιαίτερη συμφωνία (1783), που ουσιαστικά ήρθε ως επεξήγηση των ασαφειών της προηγούμενης συνθήκης (1774), τα ελληνικά πλοία με ρωσική σημαία απέκτησαν το δικαίωμα ελεύθερης ναυσιπλοΐας στα Στενά.

12  Έτσι αποδίδεται η Φιλική Εταιρεία.

13  Προφανώς το σλαβοκατάληκτο όνομα του Γιαννιώτη εμπόρου Αθανασίου Τσακάλωφ οδήγησε τον Τούρκο συγγραφέα να εκλάβει ως Βούλγαρο τον πιο μορφωμένο Έλληνα από τους ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας, του οποίου ουδέποτε αμφισβητήθηκε η ελληνικότητα. Ο Τσακάλωφ είναι γιος του Γιαννιώτη εμπόρου Ιωάννη Τσακάλογλου, που μετοίκησε στη Μόσχα για εμπορικούς λόγους και άλλαξε το όνομά του από Τσακάλογλου στο «ρωσοπρεπές» Τσακάλωφ, κατά τη συνήθεια της εποχής.

14  Ο στόχος της Φιλικής δεν είναι σαφής. Σύμφωνα με την προκήρυξή της «η Εταιρεία συνίσταται από καθ’ αυτό Έλληνας φιλοπάτριδας και ονομάζεται Εταιρεία των Φιλικών. Ο σκοπός των μελών αυτής είναι η καλυτέρευση του Έθνους και, αν ο Θεός το συγχωρέσει, η ελευθερία του» (από κείμενο της Φιλικής στα κρατικά αρχεία της Ρουμανίας, που δημοσιεύτηκε στα Ντοκουμέντα για την ιστορία της Ρουμανίας, τ. Δ΄ σσ. 32-39, βλ. Η Επανάσταση του ’21. ΚΜΕ σ. 76). Η ελληνική άποψη είναι ότι μοναδικός «σκοπός της Φιλικής ήταν η απελευθέρωση της πατρίδας και πέρα από αυτό δεν υπάρχουν μαρτυρίες ότι αποφασίστηκε οτιδήποτε άλλο, π.χ. ποιο θα ήταν το καθεστώς της ανεξάρτητης Ελλάδας βασιλεία ή αβασίλευτη δημοκρατία» (Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ΄, σ. 425).

15  Νεότερες έρευνες πιστοποιούν τη σχέση του πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ με τους Φιλικούς, Θ. Ζώρα, Ο απαγχονισμός του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ εις έκθεσιν του Ολλανδού επιτετραμμένου Κωνσταντινουπόλεως, Παρνασσός ΙΒ (1976), 127-138. Αντίθετα ο τσάρος, που αρχικά αγνοεί την ύπαρξη της Εταιρείας, θα αντιταχθεί στα σχέδια του Υψηλάντη και των Φιλικών, όπως μαρτυρεί ο Καποδίστριας, απαντώντας σε επιστολή Έλληνα της Οδησσού, Βλ. Μέντελσον-Μπαρτόλδυ, σ. 52.

16  Πράγματι από τους βασικούς λόγους που επέβαλαν την επίσπευση της Επανάστασης ήταν η εμπλοκή της Πύλης σε πόλεμο με τον Αλή πασά. Αλλά ο Αλής ήταν εκείνος που περίμενε εναγωνίως την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, όπως μαρτυρεί και το αλβανικό εγχειρίδιο (σ. 162), το οποίο αναφέρει ότι ο Αλής βοήθησε τη Φιλική Εταιρεία και ανυπομονούσε να ξεσπάσει η Ελληνική Επανάσταση στο Μωριά, όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Όταν την Άνοιξη του 1820 η Πύλη τον καταδίκασε σε θάνατο, στήριξε τις ελπίδες του στους σαράντα χιλιάδες στρατιώτες του· ήλπιζε μάλιστα ότι ο σουλτάνος θα ζητούσε να συμβιβαστεί μαζί του.

* Ηλεκτρονική μορφή κειμένου από 24grammata.com

A.G.A. Trio – Erzrumi shoror {Meeting (Naxos World/Arc Music, 2020)}

Μοιράζονται την αγάπη τους για την μουσική της Ανατολίας, εκεί που ενώνεται η Ευρώπη με την Ασία. Πρόκειται για τον νέο μαέστρο της αρμένικης duduk Arsen Petrosyan από το Yerevan, τον Γεωργιανό ακκορντεονίστα Mikail Yakut και τον Τούρκο πολυοργανίστα Deniz Mahir Kartal στο καβάλ και την κιθάρα οι οποίοι ένωσαν τις δυνάμεις τους δημιουργώντας τους A.G.A TRIO. Εδώ μας παίζουν μιαν αρμένικη νοσταλγική μελωδία!

Επιλογή - κείμενο - επιμέλεια : Μιχάλης Πολυχρόνης

Όλα τα κομμάτια της στήλης ''ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ'' ακούγονται κάθε Τρίτη στην εκπομπή ''ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ'' 15.00-17.00μμ στον διαδικτυακό αέρα της ΕΡΤΟΠΕΝ, www.ertopen.com 

Σάλο προκάλεσαν οι δηλώσεις του Δρος Χασάν Κονί, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Πολιτισμού της Κωνσταντινούπολης, ο οποίος κλήθηκε σε ζωντανή σύνδεση στον τουρκικό τηλεοπτικό σταθμό υψηλής τηλεθέασης Habertürk να ερμηνεύσει τις τελευταίες εξελίξεις στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Ο Δρ Χασάν Κονί (φωτογραφία, επάνω, αριστερά) ενώ ανέλυε την άποψή του ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να διαχειριστεί τη μετανάστευση από την Ουκρανία, είπε: «Φυσικά, οι άντρες μας περιμένουν να έρθουν οι Ουκρανές, αλλά δυστυχώς αυτές πάνε στην Ευρώπη».

Προκάλεσε οργή

Αυτή η δήλωση προκάλεσε οργή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως μεταδίδουν τουρκικές ειδησεογραφικές ιστοσελίδες.

Ενώ ο πόλεμος μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας συνεχίζεται για 11η ημέρα, ο αγώνας για την επιβίωση των αμάχων που βρίσκονται εν μέσω συγκρούσεων και βομβαρδισμών συνεχίζεται, ανέφεραν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.

Πολλοί ουκρανοί πολίτες κατέφυγαν σε γειτονικές χώρες όπως η Πολωνία και η Ρουμανία, και ο συνολικός αριθμός των προσφύγων λέγεται ότι έφτασε το 1,5 εκατομμύριο, προσθέτουν.

Χαμηλού επιπέδου δηλώσεις

Από την άλλη πλευρά, οι χαμηλού επιπέδου δηλώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τους ουκρανούς αιτούντες άσυλο έχουν προκαλέσει πολλές αντιδράσεις τις τελευταίες ημέρες, αναφέρουν επίσης.

Αυτήν τη φορά, ο καθηγητής Χασάν Κονί, ο οποίος συνδέθηκε μέσω βίντεο σε ζωντανή μετάδοση της Habertürk για να ερμηνεύσει τον πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών, έκανε δηλώσεις που προκάλεσαν νέο κύμα οργής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σημειώνεται.

«Ως ευκαιρία»

Υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να διαχειριστεί τη μετανάστευση από την Ουκρανία λόγω του πολέμου, ο Χασάν Κονί δήλωσε ότι ο αριθμός των μεταναστών είναι 1,5 εκατομμύριο και πρόσθεσε:

«Θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Φυσικά, οι άντρες μας περιμένουν να έρθουν οι Ουκρανές, αλλά δυστυχώς αυτές πηγαίνουν στην Ευρώπη. Αυτό είναι άλλο θέμα. Το λέω ως λογοτεχνική αναφορά, αλλά «αυτό αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Το αναφέρουν και ως ευκαιρία», τόνισε.

Στο τουρκικό ΥΠΕΞ κλήθηκε ο Έλληνας πρέσβης στην Αγκυρα - Οι Τούρκοι ισχυρίζονται ότι το Λιμενικό προέβη σε δυσανάλογη χρήση βίας σε βάρος των αλιέων

Σε διάβημα διαμαρτυρίας προς την Ελλάδα για «δυσανάλογη χρήση βίας» προχώρησε το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, για το περιστατικό που σημειώθηκε το απόγευμα της Τρίτης ανάμεσα σε πλωτό του Λιμενικού Σώματος και τουρκικό αλιευτικό στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Οινουσσών και Χίου.

Σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, στο υπουργείο Εξωτερικών εκλήθη ο πρέσβης της Ελλάδας στην Άγκυρα.
 

Όπως αναφέρεται, επεδόθη σε αυτόν σημείωμα για δυσανάλογη χρήση βίας σε βάρος αλιέων στο Αιγαίο, ενώ ζητήθηκε να μην επαναληφθούν οι παρεμβάσεις και η παρενόχληση αλιευτικών σκαφών.

Το επεισόδιο

Όπως είναι γνωστό, το τουρκικό αλιευτικό ψάρευε παράνομα στα ελληνικά χωρικά ύδατα και το πλήρωμα του Λιμενικού προέβη στις προβλεπόμενες συστάσεις, τόσο μέσω VHF όσο και δια ζώσης, καλώντας τους Τούρκους να απομακρυνθούν από τα ελληνικά χωρικά ύδατα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Παρά τις συστάσεις, το τουρκικό αλιευτικό κινήθηκε με επικίνδυνους ελιγμούς προς το πλωτό περιπολικό του Λιμενικού με σκοπό να το εμβολίσει. Τότε, οι Λιμενικοί αναγκάστηκαν να ρίξουν προειδοποιητικές βολές στον αέρα και το αλιευτικό έβαλε ρότα για τα τουρκικά παράλια.

Η ανακοίνωση του Λιμενικού

«Περί ώρα 18:00 χθες, εντοπίστηκε από πλωτό περιπολικό του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ, τουρκικό αλιευτικό σκάφος να αλιεύει εντός Ελληνικών χωρικών υδάτων, στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Χίου - Οινουσσών.

Άμεσα πραγματοποιήθηκαν επανειλημμένως οι προβλεπόμενες συστάσεις, μέσω VHF και δια ζώσης, από το πλήρωμα του περιπολικού σκάφους ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ προς το τουρκικό αλιευτικό να απομακρυνθεί από τα ελληνικά χωρικά ύδατα, χωρίς αποτέλεσμα.

Παρά τις συστάσεις, το τουρκικό αλιευτικό κινήθηκε με επικίνδυνους ελιγμούς προς το πλωτό περιπολικό του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ, με σκοπό να το εμβολίσει. Επιπροσθέτως, το πλήρωμα του αλιευτικού πλησιάζοντας το περιπολικό σκάφος ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ προέβη στη ρίψη διαφόρων βαρέων αντικειμένων (πέτρες κλπ).
Κατόπιν αυτών, πραγματοποιήθηκε ρίψη προειδοποιητικών βολών στον αέρα και σε ασφαλή τομέα από το περιπολικό σκάφος ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ, με αποτέλεσμα το τουρκικό αλιευτικό σκάφος να αποχωρήσει με ανατολική πορεία για τα έναντι Τουρκικά παράλια».