Διπλή αδικία σε βάρος χιλιάδων πρώην εργαζομένων της Εθνικής Τράπεζας με υπαιτιότητα του Δημοσίου, που καθυστέρησε όχι μερικούς μήνες αλλά αρκετά χρόνια να βρει το λάθος κατά τον επανυπολογισμό των αποδοχών τους στο πλαίσιο ελέγχου 12.500 συνταξιοδοτικών πράξεων. Ενα λάθος που καλούνται ξαφνικά να πληρώσουν συνταξιούχοι από το 2008 μέχρι το 2016 επιστρέφοντας διόλου εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ, αρχής γενομένης από τις 30 Ιουλίου.
Δεν έκλεψαν το κράτος κατευθύνοντας παράνομες ενισχύσεις για ανύπαρκτες καλλιέργειες. Δεν εμφάνιζαν πλαστά δικαιολογητικά για να λαμβάνουν «μαϊμού» επιδόματα. Δεν δήλωναν βέβαια οι ίδιοι το ύψος των συντάξεών τους. Καλή τη πίστει λάμβαναν τα επιπλέον ποσά βάσει στοιχείων του ταμείου τους ΤΣΠ-ΕΤΕ για τις αποδοχές, τις εισφορές και τα έτη ασφάλισης, χωρίς να το γνωρίζουν και χωρίς να έχουν την παραμικρή ευθύνη.
Γι’ αυτό δεν συμβιβάζονται όμως ούτε με τη μείωση στις κύριες συντάξεις ούτε με την αναδρομικότητα τουλάχιστον πενταετίας. Ο φορέας τους ανακοίνωσε σε e-mails με αοριστίες και ασάφειες, τα οποία μοιάζουν περισσότερο σε spam παρά σε επίσημη ενημέρωση, χωρίς να αναφέρει το ύψος των ποσών που θα αφαιρεθούν και τα αποτελέσματα του ελέγχου. Ετσι δεν έχουν τη δυνατότητα ελέγχου και δικαστικής προσφυγής, προκειμένου να μην υποστούν ακόμα ένα «χαράτσι» στις ψαλιδισμένες συντάξεις τους σε σχέση με τις καταβληθείσες εισφορές κατά τον εργασιακό τους βίο.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, προς το παρόν έχει επανεξεταστεί το 25% των φακέλων πριν από τον Μάιο του 2016 και εντοπίστηκαν 2.000 περιπτώσεις στις οποίες θα εφαρμοστούν από πολύ μικρές έως μεγάλες μειώσεις. Συνταξιούχοι θα κληθούν να επιστρέψουν σε δόσεις υπέρογκα ποσά, που ξεπερνούν τις δυνατότητές τους, χάνοντας 250, 350 και 400 ευρώ τον μήνα ή αλλιώς 10.000, 12.000, 15.000 ευρώ συνολικά.
Κόβουν συντάξεις και κάνουν νέα λάθη
Για πρωτοφανή απόφαση κάνει λόγο ο πρόεδρος του Συλλόγου Συνταξιούχων Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Ξύδης, σημειώνοντας ότι στις δικαστικές αίθουσες έχουν καταλήξει υποθέσεις, που ζημίωναν το Δημόσιο, όχι τον συνταξιούχο. Ο ίδιος τονίζει πως δεν έχουν εκδοθεί ακόμα νέες πράξεις απονομής και πως ήδη έχουν εντοπιστεί λάθη και μετά τον νέο επανυπολογισμό.
Αποκορύφωμα της ανάλγητης απόφασης του e-ΕΦΚΑ , υπενθυμίζει ο κ. Ξύδης, αποτελεί το γεγονός ότι από αυτή πλήττεται και ομάδα τυφλών υπαλλήλων που συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα χάρη σε απόφαση της τράπεζας να τους αναγνωρίσει πλασματικά χρόνια. Τώρα θα τους «κόψουν» ακόμα και 400 ευρώ τον μήνα.
«Δεν έχω κάνει καμία παρατυπία, έφυγα από τη δουλειά, άρχισα να παίρνω σύνταξη και, 13 χρόνια μετά, έρχονται να μου πουν ότι και θα στα πάρουμε και αναδρομικά. Δεν μπορώ να δεχτώ το ότι είμαι μια μπάλα από πλαστελίνη, που την κλοτσάει ο ένας νόμος (Κατρούγκαλου) από εδώ και ο άλλος (Βρούτση) από εκεί. Μία άμορφη μάζα που βουλιάζει, ξαναβουλιάζει που δέχεται κλοτσιές αδιαμαρτύρητα» δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο 68χρονος Σ.Μ. υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά ότι εξαιτίας του Ν.4387/2016 ο ίδιος λαμβάνει 1.000 λιγότερα από συνάδελφό του με τα ίδια υπηρεσιακά δεδομένα.
Ηξεις αφήξεις - Τι απαντά ο ΕΦΚΑ
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις τον περασμένο Μάιο ο ΕΦΚΑ απάντησε στον ΣΣΕΤΕ ότι τα λάθη θα εντοπιστούν αλλά δεν θα αναζητηθούν αναδρομικά με τον σύλλογο να προτείνει η αφαίρεση να γίνει σε τυχόν μελλοντικές αυξήσεις.
Στις συναντήσεις εκπροσώπων του συλλόγου, του υπουργείου και του ΕΦΚΑ έγινε γνωστό ότι οι αρμόδιοι φορείς επικαλούνται τη νομική υποχρέωση επί ποινή απιστίας για τυχόν μη διόρθωση όσων λαθών εντοπίζονται κατά τη διαδικασία επανελέγχου των επανυπολογισθέντων την 1.1.2019 συνταξιοδοτικών αποφάσεων βάσει του νόμου 4387/2016.
Μετά από εξώδικη δήλωση του ΣΣΕΤΕ η προϊσταμένη της γενικής διεύθυνσης Οικονομικών του φορέα απάντησε ότι οι λόγοι, που πρέπει να επιστραφούν τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, συνοψίζονται ως εξής:
● Ορισμένες περιπτώσεις είχαν αυξημένο επασφάλιστρο μόνο για μέρος του χρόνου ασφάλισης αλλά στο μηχανογραφικό σύστημα ήταν καταχωρημένο το σύνολο.
● Αλλες περιπτώσεις είχαν χρόνο ασφάλισης στο εξωτερικό και ενώ είχαν δικαιωθεί τμηματικής σύνταξης στην Ελλάδα είχε αποτυπωθεί στο σύστημα το σύνολο του χρόνου ασφάλισής τους.
● Στις περιπτώσεις με μειωμένη σύνταξη γήρατος δεν ελήφθη υπόψη η μείωση στο ποσό λόγω ορίου ηλικίας, διότι δεν ήταν αποτυπωμένη στο μηχανογραφικό σύστημα.
Ο σύλλογος, απάντησε, μεταξύ άλλων, ότι με βάση την απάντηση ενδέχεται μέλη του (και κληρονόμοι τους) να βρεθούν το 2039 οφειλέτες του ΕΦΚΑ μόνο και μόνο επειδή θα λαμβάνουν και θα βιοπορίζονται βάσει της σύνταξης, που τα ασφαλιστικά όργανα έχουν υπολογίσει χωρίς καμία δική τους παρέμβαση.
ΣτΕ: Δεν είχες δόλο, δεν επιστρέφεις τις χρεώσεις
Σε κάθε περίπτωση υπάρχει ήδη δεδικασμένο για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών, το οποίο ακυρώνει απαιτήσεις σε βάρος συνταξιούχων για χρήματα που συνέχισαν να τους καταβάλλονται αν και δεν τα δικαιούνταν.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ’ αριθμ. Α7μ 2137/2024 απόφαση και με τη διαδικασία της πρότυπης-πιλοτικής δίκης είχε αποφανθεί πως οι συνταξιούχοι, που έλαβαν τις συνταξιοδοτικές παροχές καλόπιστα και όχι με δόλο, εξαιρούνται από την επιστροφή των ποσών. Οπως αναφέρει, «κατ’ εξαίρεση αποκλείεται η αναζήτηση των παροχών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως ή παρανόμως λόγω της εφαρμογής της αρχής της χρηστής διοικήσεως, όταν η οικονομική θυσία στην οποία θα υποβληθεί ο λήπτης των παροχών εξαιτίας της επιστροφής (αποδόσεώς) τους είναι σε τέτοιον βαθμό που θα επιφέρει σοβαρές δυσμενείς επιπτώσεις στην αξιοπρεπή διαβίωσή του». Με βάσει το σκεπτικό της κρίσης ο ΕΦΚΑ νομιμοποιείται να ζητά εντός 20ετίας την επιστροφή συντάξεων αλλά τίθεται για πρώτη φορά ένας σημαντικός περιορισμός λόγω του οποίου η αναζήτηση των χρεώσεων δεν μπορεί να φέρει σε επιβλαβή θέση τους ασφαλισμένους-συνταξιούχους
Η ΑΑΔΕ έδωσε στη δημοσιότητα τα ονόματα των μεγαλοοφειλετών του Δημοσίου. Στις δύο λίστες αναγράφονται τα νομικά και τα φυσικά πρόσωπα που διατηρούν οφειλές άνω των 150.000 ευρώ σε δημόσιο και ΕΦΚΑ, με καθυστέρηση στην καταβολή μεγαλύτερη του ενός έτους.
Πριν λίγες ημέρς, η ΑΑΔΕ και ο ΕΦΚΑ είχαν στείλει τελεσίγραφο σε όσους χρωστούν πάνω από 150.000 ευρώ για να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, γνωστοποιώντας πως οι λίστες θα αναρτηθούν στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ στις 31 Ιουλίου 2024.
Η Στάθα Αλεξανδροπούλου Καραϊβάζ κατήγγειλε ότι της κόβουν στο μισό τη σύνταξη χηρείας που έπαιρνε από τον σύζυγό της, που δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 2021.
Όπως ανέφερε η σύζυγος του Γιώργου Καραϊβάζ, μιλώντας στον ΑΝΤ1, η δολοφονία του δημοσιογράφου για το κράτος μεταφράστηκε ως εργατικό ατύχημα κι όχι ως έγκλημα.
«Ο Γιώργος σκοτώθηκε μισή ώρα μετά τη δουλειά του και ο ΕΦΚΑ το αντιλαμβάνεται ως εργατικό ατύχημα. Είναι θλιβερό και λυπητερό» είπε η ίδια.
Πριν λίγες μέρες συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από τη δολοφονία του δημοσιογράφου.
Από όλα αυτά που εμποδίζουν έναν δημοσιογράφο να κάνει τη δουλειά του, υπάρχει μόνο ένα ανίκητο εμπόδιο. Ο θάνατος. Στην Ελλάδα, ένας δημοσιογράφος του αστυνομικού ρεπορτάζ, ο Γιώργος Καραϊβάζ, δολοφονήθηκε μέρα-μεσημέρι κάτω από το σπίτι του. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε ότι η ελληνική αστυνομία θα εξιχνιάσει γρήγορα τη δολοφονία και θα οδηγήσει τους υπόπτους στη Δικαιοσύνη. Αντίθετα σε κάθε εξαγγελία όμως, ακόμη και σήμερα, 22 μήνες μετά, η έρευνα για τη δολοφονία του δημοσιογράφου είναι αργή έως ανύπαρκτη.
Για το επεισόδιο μιλήσαμε με τη χήρα του δολοφονηθέντος δημοσιογράφου, Στάθα Αλεξανδροπούλου Καραϊβάζ, με έναν από τους πιο έμπειρους αστυνομικούς ρεπόρτερ, τον Πάνο Σόμπολο, τον δημοσιογράφο Μπάμπη Πολυχρονιάδη που παρακολούθησε στα δικαστήρια τη δίκη της Greek Mafia, τον Pavol Szalai, επικεφαλής των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Βαλκάνια, τον ευρωβουλευτή Κώστα Αρβανίτη και τη Μαρία Αντωνιάδου, πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ.
Ως σημαντικό βήμα στην προσπάθεια αντιμετώπισης της «μαύρης αδήλωτης εργασίας» καταγράφεται η νέα νομοθετική ρύθμιση για τους συνταξιούχους που εργάζονται.
Στις σαράντα ημέρες λειτουργίας της πλατφόρμας του ΕΦΚΑ, έχουν δηλώσει την εργασία τους 64.000 συνταξιούχοι, όταν πριν την ισχύ του μέτρου ήταν καταγεγραμμένοι μόλις 26.000 συνταξιούχοι.
Με δεδομένο το γεγονός ότι η πλατφόρμα θα μείνει «ανοιχτή» έως το τέλος Ιουνίου, στελέχη του ΕΦΚΑ εκτιμούν ότι ο αριθμός των συνταξιούχων που θα δηλώσουν την εργασία τους θα πλησιάσει τις 100.000 άτομα.
«Πρόκειται για ανέλπιστη επιτυχία», τονίζει η υπουργός Εργασίας κυρία Δόμνα Μιχαηλίδου σημειώνοντας ότι οι συγκεκριμένοι συνταξιούχοι δεν μπήκαν τώρα στην εργασία. Δούλευαν αλλά ήταν ανασφάλιστοι. Τώρα εργάζονται, είναι ασφαλισμένοι και ταυτόχρονα μπορούν να προσαυξήσουν την σύνταξή τους.
«Από την ημέρα που καταργήσαμε την παρακράτηση του 30% στις συντάξεις όσων εργάζονται, οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι έσπευσαν να δηλώσουν την απασχόληση τους», προσθέτει η υπουργός.
Η προσαύξηση
Δικαιούχοι της προσαύξησης είναι οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας εξ ιδίου δικαιώματος και όχι εκ μεταβίβασης (χηρείας) και οι συνταξιούχοι που δεν εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της νομοθεσίας που τους επιτρέπει να εργάζονται χωρίς καταβολή εισφορών (π.χ. παλαιοί συνταξιούχοι ΟΓΑ).
Η αίτηση για την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης και την προσαύξηση σύνταξης, υποβάλλεται μετά τη διακοπή της απασχόλησης. Το ποσό της προσαύξησης που δικαιούνται υπολογίζεται από την ημερομηνία της αίτησης.
Η προσαύξηση υπολογίζεται με συντελεστή 0,77% – όπως προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου – επί των αποδοχών ή των εισφορών που κατέβαλαν κατά το διάστημα της απασχόλησής τους, από 1/1/2017 και μετά.
Η προσαύξηση ισχύει μόνον για την ανταποδοτική σύνταξη. Ο νέος ειδικός πόρος λόγω απασχόλησης συνταξιούχων που ισχύει από 1/1/2024 υπέρ ΕΦΚΑ δεν είναι ανταποδοτικός και δεν αξιοποιείται για προσαύξηση σύνταξης.
Οι κατηγορίες
Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, αιτήσεις για να πάρουν προσαύξηση σύνταξης από τον χρόνο ασφάλισης για τον οποίο κατέβαλαν εισφορές ως εργαζόμενοι, μπορούν να υποβάλουν:
Οι συνταξιούχοι με απασχόληση πριν από την 13-5-2016 οι οποίοι συνέχιζαν ανελλιπώς την εργασία/αυτοαπασχόλησή τους και μετά την ημερομηνία αυτή. Η αξιοποίηση του συγκεκριμένου χρόνου ασφάλισης θα γίνει με συντελεστή 0,77%.
Οι συνταξιούχοι πριν από την 13-5-2016 που ανέλαβαν εργασία από την ημερομηνία αυτή και μετά.
Οι συνταξιούχοι μετά τις 13-5-2016 για την απασχόλησή τους από την ημερομηνία αυτή και μετά.
Οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας του τ. ΟΑΕΕ, για το διάστημα απασχόλησης από 01.01.2024 και μετά εφόσον απασχολούνταν στο παρελθόν χωρίς διακοπή επαγγέλματος.
Οι συνταξιούχοι που ήταν εργαζόμενοι/αυτοαπασχολούμενοι πριν από την 13-5-2016 και κατά την ημερομηνία αυτή, είχαν διακόψει την επαγγελματική τους δραστηριότητα, υπάγονται στις προϊσχύουσες διατάξεις δηλαδή θα λάβουν την προσαύξηση με συντελεστή 1,714% για γιατί όλο το διάστημα της απασχόλησής τους, διανύθηκε με τις παλαιότερες νομοθετικές ρυθμίσεις. Αν οι συνταξιούχοι συνέχισαν την απασχόλησή τους έστω και μια ημέρα μετά τις 13-5-2016, χωρίς να έχει προηγηθεί διακοπή στις 13-5-2016, τότε όλος ο χρόνος της απασχόλησής τους θα υπολογιστεί για την προσαύξηση σύνταξης με τον δυσμενέστερο συντελεστή 0,77%
Οι συνταξιούχοι που είχαν απασχόληση πριν τις 13-5-2016, την οποία είχαν διακόψει κατά την κρίσιμη ημερομηνία αλλαγής του νόμου δηλαδή διακοπή ως τις 13.5.2016 και μεταγενέστερα ανέλαβαν εκ νέου νέα δραστηριότητα ως εργαζόμενοι συνταξιούχοι, θα έχουν διπλό υπολογισμό της προσαύξησης σύνταξης, έναν με συντελεστή 1,714% για το διάστημα απασχόλησης ως τις 13-5-2016 και έναν με συντελεστή 0,77% για το διάστημα απασχόλησης από 13-5-20165 και μετά.
Οι παλαιοί πριν τις 13-5-2016 συνταξιούχους ΟΓΑ εφόσον συνέχισαν την απασχόλησή τους από 01.03.2022, δεδομένου ότι στον ΟΓΑ δεν υπήρχαν διατάξεις για την αξιοποίηση του προγενέστερου χρονικού διαστήματος. Ο χρόνος αξιοποιείται από 01-03-2022 εφόσον καταβάλλονταν εισφορές, δηλαδή εφόσον οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι δεν ενέπιπταν στις εξαιρέσεις από καταβολή εισφορών.
Αρχές Μαρτίου αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα των αιτήσεων για τους οφειλέτες ελεύθερους επαγγελματίες του ΕΦΚΑ με χρέη πάνω από 20.000 και έως 30.000 ευρώ και για τους αγρότες με οφειλές άνω των 6.000 ευρώ και έως 10.000 ευρώ οι οποίοι βρίσκουν σήμερα κλειστή την πόρτα προς τη συνταξιοδότηση.
Για να μπορεί να ενταχθεί στο καθεστώς ο οφειλέτης πρέπει:
α) να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του.
β) Να έχει καταβάλει εισφορές για χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών ή 6.000 ημερών και
γ) Οι τραπεζικές καταθέσεις του να μην ξεπερνούν το ποσό των 12.000 ευρώ ή το ποσό των 6.000 ευρώ αν είναι οφειλέτης προς τον π. ΟΓΑ.
Το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ εξετάζουν αυτό το διάστημα τις διατάξεις της ΚΥΑ για την άρση του τραπεζικού απορρήτου των οφειλετών και τον έλεγχο των καταθέσεών τους τουλάχιστον τους τελευταίους 12 μήνες.
Οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να συναινέσουν στην άρση του τραπεζικού και φορολογικού τους απορρήτου προκειμένου ο ΕΦΚΑ να διαπιστώσει εάν πρόκειται για στρατηγικό κακοπληρωτή ή για ασφαλισμένο που βρέθηκε κάποια στιγμή σε δύσκολη θέση, δημιουργώντας οφειλές προς τον Φορέα.
Εφόσον εγκριθεί η αίτηση, ο συνταξιούχος θα λαμβάνει το 40% της σύνταξής του. Το υπόλοιπο 60% της σύνταξης θα αποπληρώνει την οφειλή έως ότου αυτή πέσει κάτω από τα 20.000 ευρώ για τους επαγγελματίες και τα 6.000 ευρώ για τους αγρότες. Από αυτά τα όρια οφειλής και κάτω θα λειτουργεί ο αυτόματος συμψηφισμός και το υπόλοιπο χρέος θα εξοφλείται με παρακράτηση 60 μηνιαίων δόσεων από το ποσό της μηνιαίας σύνταξης.
Με τον τρόπο αυτό, εκτιμούν στον ΕΦΚΑ πως θα ξεμπλοκάρει και ένα σημαντικό ποσοστό υποθέσεων που κατά κύριο λόγο καθυστερεί, λόγω του απαιτούμενου ελέγχου και των εξονυχιστικών διαδικασιών που ακολουθούν οι εισηγητές, προκειμένου να εφαρμόσουν τις προβλεπόμενες διατάξεις χωρίς ο ενδιαφερόμενος να «χάσει» σε ασφαλιστικό χρόνο.
Συνολικά, 23.000 αιτήσεις για την λήψη κύριας σύνταξης βρίσκονται ήδη σε εκκρεμότητα, ενώ οι ειδικοί εκτιμούν ότι με την υπογραφή της απαιτούμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης και την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας, θα υποβάλλουν αίτηση και περίπου 15.000 που είναι εν αναμονή, με τον στόχο της διοίκησης του ΕΦΚΑ να είναι εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2024, το στοκ των κύριων αιτήσεων να πέσει κάτω από 20.000.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΦΚΑ, τα φυσικά και νομικά πρόσωπα ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι με οφειλές από 20.000 ως 30.000 ευρώ ανέρχονται σε 109.868 και οφείλουν 2,6 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, περίπου 27.000 αγρότες έχουν οφειλές από 6.000 ως 10.000 ευρώ και το ληξιπρόθεσμο ποσό φτάνει τα 175 εκατ. ευρώ. Από αυτούς υπολογίζεται ότι περίπου το 10%-15% έχει τις προϋποθέσεις να συνταξιοδοτηθεί, αλλά λόγω οφειλών δεν μπορεί να το κάνει.
Μια απίστευτη ταλαιπωρία βιώνει ένας άνθρωπος με μόνιμη αναπηρίακαθώς η αρμόδια επιτροπή που πέρασε πριν από λίγες ημέρες, του μείωσε το ποσοστό του για να μην πάρει επίδομα, ενώ ο ίδιος καταγγέλλει και μια απαξιωτική συμπεριφορά από τον γιατρό που τον είδε και το προσωπικό.
Από 67% αναπηρία στο 50% με ακρωτηριασμένο πόδι
Ο κ. Χρήστος Βιολατζής καταγγέλλει στο OPEN και την εκπομπή «Τώρα Μαζί» τα εξής: «Θέλω να καταγγείλω τα ΚΕΠΑ στην Πειραιώς και την υγειονομική επιτροπή που πέρασα γιατί σκόπιμα που κόψανε το ποσοστό της αναπηρίας μου για να μην πάρω κάποιο επίδομα που δικαιούμαι. Ο ακρωτηριασμός μου έγινε το 2007. Πέρναγα 5 χρόνια επιτροπή και το 2013 με έβγαλαν εφόρου ζωής με 67% στον ακρωτηριασμό. Το 2022 έκανα πάλι αίτηση για επιδείνωση αναπηρίαςκαι πέρασα πάλι στα ΚΕΠΑ και μου έβγαλαν για το ακρωτηριασμένο πόδι 67% και σύνολο 88%. Μόλις έμαθα πως δικαιούμαι κάποιο επίδομα πήγα και τους το ζήτησα και μου λένε ‘θα ξαναπεράσετε πάλι’ ΚΕΠΑ. Παίρνω την απόφαση και μου βγάζουν 50% αναπηρία. Κάνω ένταση κατευθείαν γιατί αν περάσει ο καιρός, δεν έχεις δικαίωμα και πέρασα ακριβώς πριν 10 μέρες».
Και συνεχίζει την περιγραφή του: «Μπαίνω μέσα στην επιτροπή και ήταν ο ορθοπεδικός. Με κοιτάει με έναν τρόπο πολύ χυδαίο και γελούσε. Του λέω ‘γιατί γελάς;’ Και μου λέει ‘έτσι’. Και συνεχίζει ‘βγάλε να δω το ακρωτηριασμένο πόδι’. Του το δείχνω να γυρίζει και λέει σε δύο άτομα που ήταν δίπλα ΠΑ, που σημαίνει ποσοστό αναπηρία 50, όχι 67, στα αγγλικά. Τον ρωτάω ‘γιατί το κάνετε αυτό;’ Και μου απαντά ‘έτσι’. Και σηκώθηκε και έφυγε. Και η κοπέλα που ήταν δίπλα γυρνάει και μου λέει κύριε είναι νόμος του ’18 να κόβουμε τις αναπηρίες. Και απάντησα πως το 2022 μου βγάλατε την ίδια αναπηρία. Και μου λέει ‘έγινε λάθος. Εντάξει;’ Με έναν τρόπο σαν να μου λέει ‘τελείωνε φύγε’».
ΕΦΚΑ:«Ανεπίστρεπτες τέτοιες συμπεριφορές – Θα διερευνηθεί η υπόθεση»
Στην εκπομπή μίλησε και ο Ηλίας Τσούνης, εκπρόσωπος Τύπου του e-ΕΦΚΑ τονίζοντας: «Αν έχει συμβεί τέτοιο περιστατικό να είστε απολύτως βέβαιοι πως θα διερευνηθεί. Καταρχάς είναι ανεπίτρεπτες τέτοιες συμπεριφορές, ειδικά από γιατρούς. Κατά δεύτερον, το ειδικό σώμα ιατρών δεν ανήκει στον ΕΦΚΑ, ωστόσο, είναι στον ενιαίο φορέα. Σε γενικές γραμμές, το ΚΕΠΑ αξιολογεί τους εξεταζόμενους βάση της αίτησής τους και βάση συγκεκριμένων παθήσεων που καταγράφεται στον ιατρικό τους φάκελο. Επίσης, καταγράφει και αξιολογεί τα ποσοστά με βάση τον ενιαίο πίνακα προσδιορισμού του ποσοστού αναπηρίας. Στις περιπτώσεις του ακρωτηριασμού και των δύο άκρων υπάρχει τουλάχιστον 80% αναπηρία».
Ο κ. Τσούνης δεσμεύτηκε να ασχοληθεί με το ζήτημα ο ΕΦΚΑ και ζήτησε από τον πολίτη να αφήσει τα στοιχεία του.
Στο... και πέντε της εφαρμογής του νέου πλαισίου για τους εργαζόμενους συνταξιούχους, κλειδώνει η διαδικασία για την παρακράτηση του νέου πόρου από τα λογιστήρια των επιχειρήσεων. Οδηγίες για την απεικόνιση στις ΑΠΔ του πόρου 10% υπέρ ΕΦΚΑ που θα παρακρατείται από τους εργαζόμενους συνταξιούχους δίνει η πολυαναμενόμενη εγκύκλιος του φορέα που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ.
Όπως διευκρινίζεται, υποχρέωση καταβολής του πόρου 10% έχουν και οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που έχουν υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης αλλά η απονομή της σύνταξης εκκρεμεί. Όπως τονίζει η εγκύκλιος σε περίπτωση που το αίτημά τους απορριφθεί, το παρακρατηθέν ποσό θα τους επιστραφεί. Αντίθετα, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, οι συνταξιούχοι που δεν λαμβάνουν τη σύνταξή τους λόγω αναστολής για οποιονδήποτε λόγο, άτομα με αναπηρία, πολύτεκνοι, αγρότες του πρ. ΟΓΑ κ.α.
Ερχεται ηλεκτρονική πλατφόρμα
Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία οι συνταξιούχοι θα δηλώνουν την εργασία τους.
Αναλυτικά η εγκύκλιος προβλέπει πως από 01.01.2024 (μισθολογική περίοδος Ιανουαρίου 2024, μήνας αναφοράς 01.2024) για τους απασχολούμενους συνταξιούχους, εξ ιδίου δικαιώματος, καταβάλλεται, πέραν των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία ασφαλιστικών εισφορών - σύμφωνα με την ασφαλιστέα απασχόληση - και επιπλέον πόρος, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α., ο οποίος:
βαρύνει αποκλειστικά τους απασχολούμενους συνταξιούχους (ασφαλισμένους)
υπολογίζεται επί των ασφαλιστέων αποδοχών, από τις οποίες καθορίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές για κάθε ασφαλιστέα απασχόληση, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των επιδομάτων εορτών (Δώρα Πάσχα και Χριστουγέννων) και αδείας και μέχρι το εκάστοτε ανώτατο, μηνιαίο όριο ασφαλιστέων αποδοχών
παρακρατείται, κατά τα γνωστά, από τους εργοδότες, οι οποίοι οφείλουν να τον αποδώσουν στον e - Ε.Φ.Κ.Α., εντός της εκάστοτε ισχύουσας προθεσμίας καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών της ίδιας μισθολογικής περιόδου, με χρήση της Ταυτότητας Πληρωμής Τρεχουσών Εισφορών - Τ.Π.Τ.Ε.
Οι υπόχρεοι
Η υποχρέωση καταβολής του πόρου υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. αφορά τα πρόσωπα τα οποία:
Λαμβάνουν (εισπράττουν) - εξ ιδίου δικαιώματος - κύρια σύνταξη από τον Ιανουάριο 2024 και μετέπειτα ή
έχουν υποβάλει αίτημα για απονομή - εξ ιδίου δικαιώματος - κύριας σύνταξης (ανεξαρτήτως του χρόνου υποβολής) και το αίτημα αυτό βρίσκεται σε εκκρεμότητα.
Συνεπώς, υποχρέωση καταβολής του πόρου υφίσταται:
για τους απασχολούμενους συνταξιούχους - εξ ιδίου δικαιώματος - για κάθε μήνα που τους καταβάλλεται η σύνταξη. Σε περιπτώσεις αναστολής καταβολής της σύνταξης - για οποιονδήποτε λόγο - δεν καταβάλλεται πόρος για τους αντίστοιχους μήνες
για όσους έχουν υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης εξ ιδίου δικαιώματος
μέχρι 31.12.2023, το οποίο εκκρεμεί, από την τυχόν έναρξη της απασχόλησής τους, από 01.01.2024 και μετέπειτα και όσο αυτή (η απασχόληση) διαρκεί.
από 01.01.2024 και μετέπειτα, και απασχολούνται, από τον επόμενο της κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα (και για όσο διάστημα διαρκεί η απασχόληση).
Τέλος, πρόσωπα που δικαιούνται - εξ ιδίου δικαιώματος - σύνταξη γήρατος (κύριας και επικουρικής) και αναλαμβάνουν απασχόληση σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του e - Ε.Φ.Κ.Α., και η σύνταξη τους αναστέλλεται για όσο διάστημα συνεχίζει η απασχόλησή τους, εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας τους, δεν καταβάλλουν τον πόρο υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. για όσο διάστημα αναστέλλεται η σύνταξή τους.
Πεδίο εφαρμογής
Μισθωτοί γενικά (στην εν λόγω διαχείριση κωδικοποίησης συμπεριλαμβάνονται και οι μισθωτοί υγειονομικοί) και υπαγόμενοι στις διατάξεις της παρ. 9, του άρθρου 39, καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση, επιμεριζομένων, μεταξύ εργοδότη και ασφαλισμένου, κατά την κείμενη νομοθεσία και επιπλέον πόρο υπέρ e -Ε.Φ.Κ.Α. ύψους 7,7% επί των ασφαλιστέων αποδοχών κύριας ασφάλισης για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και ύψους 2,3% επί των ασφαλιστέων αποδοχών επικουρικής ασφάλισης για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο
Μισθωτοί μηχανικοί και έμμισθοι δικηγόροι καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση, επιμεριζομένων μεταξύ εργοδότη και ασφαλισμένου, κατά την κείμενη νομοθεσία και επιπλέον πόρο υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. ύψους 7,7% επί των ασφαλιστέων αποδοχών κύριας ασφάλισης για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και ύψους 40% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.
Αμειβόμενοι με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) - τίτλοι κτήσης καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και επιπλέον πόρο υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. ύψους 10% επί της καθαρής αξίας του παραστατικού για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.
Αμειβόμενοι με Εργόσημο του τ. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση, και επιπλέον πόρο υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. ύψους 7,7% επί της αναγραφόμενης τιμής του Εργοσήμου για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και παροχών και ύψους δυο 2,3% επί της αναγραφόμενης τιμής του εργοσήμου για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.
Οι συνταξιούχοι με πολλαπλή ασφάλιση, που εργάζονται δηλαδή ως μισθωτοί και ως ελεύθεροι επαγγελματίες, θα έχουν κρατήσεις 10% επί της αμοιβής για τη μισθωτή απασχόληση και προσαύξηση 50% της εισφοράς που καταβάλλουν για το ελεύθερο επάγγελμα ή προσαύξηση εισφορών 40%, αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση.
Οι συνταξιούχοι με παράλληλη απασχόληση, που εργάζονται με μισθό σε δυο ή περισσότερες δουλειές (π.χ. πλήρους ή και μερικής απασχόλησης) θα καταβάλουν κράτηση 10% από τις αμοιβές τους. Αν η παράλληλη απασχόληση είναι σε ελεύθερο επάγγελμα, τότε θα καταβάλουν μια προσαύξηση 50% ή 40% (αν υπάρχει και επικουρική ασφάλιση) επειδή για την παράλληλη απασχόληση σε ελεύθερο επάγγελμα προβλέπεται μια εισφορά.
Επιπλέον το συνολικό επιβαλλόμενο ποσό του πόρου υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α., σε ετήσια βάση, δεν μπορεί να υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης (5.114 ευρώ). Τυχόν επιπλέον ποσά επιστρέφονται στους ασφαλισμένους, κατόπιν εκκαθάρισης.
Οι εξαιρέσεις
Από την παρακράτηση- καταβολή πόρου υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α εξαιρούνται:
Άτομα με ψυχική αναπηρία
Συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α' 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν
Συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. α' , της παρ. 1, των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α' 210)
Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54, του π.δ. 169/2007
Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία
Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α' 85)
Συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο)
Οι αγρότες
Μπορούν να εργάζονται χωρίς καμία κράτηση οι αγρότες συνταξιούχοι του πρ. ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική δραστηριότητα, καθώς και οι συνταξιούχοι άλλων Ταμείων που ασκούν αγροτική δραστηριότητα από την οποία αποκτούν ετήσιο εισόδημα ως 10.000 ευρώ. Αν όμως το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα είναι πάνω από 10.000 ευρώ, τότε οι συνταξιούχοι -εκτός του ΟΓΑ- θα καταβάλουν τις εισφορές των αγροτών με προσαύξηση 50%.
Επιστροφή πόρου
Ο πόρος υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. δεν είναι ανταποδοτικός και δεν αξιοποιείται για την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης ή για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης.
Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης συνταξιοδότησης ή μεταγενέστερης έναρξης καταβολής της σύνταξης, το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό του πόρου υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. επιστρέφεται στον ασφαλισμένο.
Υποχρέωση ενημέρωσης
Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι οφείλουν να ενημερώσουν για την ιδιότητά τους αυτή τον εργοδότη τους.
Οι συνταξιούχοι του e - Ε.Φ.Κ.Α., εξ ιδίου δικαιώματος, υποχρεούνται, πριν αναλάβουν υπακτέα στον e - Ε.Φ.Κ.Α. απασχόληση, να δηλώσουν τούτο, στο φορέα.
Παράλειψη της δήλωσης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με 12 μηνιαίες συντάξεις, κύριες και επικουρικές. Το ποσό της οφειλής δύναται να αποπληρωθεί με παρακράτηση έως ενός τετάρτου (1/4) από την κύρια σύνταξη και έως του ποσού του άρθρου 46, του ν. 4670/2020 (Α' 43) από την επικουρική.
Άλλως, εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α' 190) Η συνδρομή ιδιότητας που αποκλείει την επιβολή ασφαλιστικής εισφοράς ή και πόρου υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. δηλώνεται στο φορέα.
Παραδείγματα
Παράδειγμα 1
Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023, που εισπράττει την σύνταξή του και δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e - Ε.Φ.Κ.Α.
Υποχρεούται, να καταβάλλει, μέσω του εργοδότη του, από 15.01.2024 και για όσο συνεχίζει την απασχόληση αυτή, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.
Παράδειγμα 2
Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023, που δεν εισπράττει την σύνταξή του (αναστολή καταβολής της) και δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e -Ε.Φ.Κ.Α.
Δεν υποχρεούται, λόγω της αναστολής καταβολής της σύνταξής του, να καταβάλλει, μέσω του εργοδότη του, από 15.01.2024 και για όσο διάστημα συνεχίζει την απασχόληση αυτή, και υφίσταται η ταυτόχρονη αναστολή της σύνταξης, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.
Παράδειγμα 3
Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023, που εισπράττει την σύνταξή του και εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e - Ε.Φ.Κ.Α.
Δεν υποχρεούται, για όσο διάστημα εμπίπτει στις εξαιρέσεις, να καταβάλει, μέσω του εργοδότη του, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.
Παράδειγμα 4
Ασφαλισμένος του φορέα, που πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, υπέβαλε στις 10.01.2024 αίτηση απονομής σύνταξης, λόγω γήρατος, χωρίς να διακόψει την ασφαλιστέα απασχόλησή του στον e - Ε.Φ.Κ.Α. Επιπλέον, δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου.
Υποχρεούται, από 01.02.2024 (ημερομηνία έναρξης καταβολής της αιτούμενης σύνταξης γήρατος) και όσο διαρκέσει η παροχή απασχόλησης ασφαλιστέας στον e - Ε.Φ.Κ.Α., να καταβάλλει, μέσω του εργοδότη του, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του
Εάν τελικά το συνταξιοδοτικό αίτημά του απορριφθεί, το συνολικό ποσό του πόρου που του παρακρατήθηκε και αποδόθηκε στον e - Ε.Φ.Κ.Α. θα του επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν.
Παράδειγμα 5
Ασφαλισμένος του φορέα, που πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, υπέβαλε στις 10.01.2024 αίτηση απονομής σύνταξης, λόγω γήρατος, έχοντας προηγουμένως διακόψει την απασχόλησή του. Την 01.02.2024 αναλαμβάνει νέα απασχόληση ασφαλιστέα στον e - Ε.Φ.Κ.Α. Επιπλέον, δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου.
Υποχρεούται, από 01.03.2024 (ημερομηνία έναρξης καταβολής της αιτούμενης σύνταξης γήρατος) και όσο διαρκέσει η παροχή απασχόλησης ασφαλιστέας στον e - Ε.Φ.Κ.Α., να καταβάλλει, μέσω του εργοδότη του, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.
Εάν τελικά το συνταξιοδοτικό αίτημα του απορριφθεί, το συνολικό ποσό του πόρου που του παρακρατήθηκε και αποδόθηκε στον e - Ε.Φ.Κ.Α. θα του επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν.
Παράδειγμα 6
Ασφαλισμένος του φορέα, που πληροί τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, υπέβαλε στις 30.11.2023 αίτηση απονομής σύνταξης, λόγω γήρατος και ανέλαβε, στις 15.01.2024, απασχόληση ασφαλιστέα στον e - Ε.Φ.Κ.Α. Επιπλέον, δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου.
Το συγκεκριμένο πρόσωπο δικαιούται, από 01.12.2023, να εισπράξει την αιτούμενη σύνταξη. Συνεπώς, υποχρεούται από 15.01.2024 (ημερομηνία έναρξης της απασχόλησής του, ενώ ήταν ήδη δικαιούχος είσπραξης σύνταξης λόγω γήρατος) να καταβάλλει, στον e -Ε.Φ.Κ.Α., μέσω του εργοδότη του, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.
Εάν τελικά το συνταξιοδοτικό αίτημά του απορριφθεί, το συνολικό ποσό του πόρου, που του παρακρατήθηκε και αποδόθηκε στον e - Ε.Φ.Κ.Α. θα του επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν.
Ανώτατο καταβαλλόμενο ετήσιο όριο
Το συνολικό καταβαλλόμενο ποσό του πόρου σε ετήσια βάση (ανώτατο ετήσιο όριο) για όλες τις ασφαλιστέες απασχολήσεις (μισθωτού και μη) κάθε συνταξιούχου, δεν μπορεί να υπερβεί το δωδεκαπλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ποσού της εθνικής σύνταξης, δηλαδή 5.114,04 ευρώ (426,17 Χ12).
Πέραν αυτού του ποσού θα πραγματοποιείται επιστροφή καταβολών από την υπηρεσία στα πλαίσια του σταδίου εκκαθάρισης καταβολής πόρου σε ετήσια βάση.
Απεικόνιση στην ΑΠΔ
Η απεικόνιση του πόρου υπέρ e - Ε.Φ.Κ.Α. για απασχολούμενους συνταξιούχους με υποχρέωση καταβολής αυτού, πραγματοποιείται στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.) e -Ε.Φ.Κ.Α., που υποβάλλει ο εργοδότης για την ασφάλιση του προσωπικού του, σύμφωνα με τις ισχύουσες από την νομοθεσία διατάξεις, για τον τρόπο και τις προθεσμίες υποβολής Α.Π.Δ., όπου περιλαμβάνεται και ο αντίστοιχος απασχολούμενος συνταξιούχος, με πρόσθετη (επιπλέον) εγγραφή, πέραν αυτής/ών που απεικονίζει/ουν την ασφάλισή του στους κλάδους που υπάγεται, λόγω της παρεχόμενης απασχόλησης.
Ειδική κωδικοποίηση στις ΑΠΔ προβλέπεται για τους απασχολούμενους συνταξιούχους υγειονομικούς ,εργατοτεχνίτες, οικοδόμους, μέλη οικοδόμων, μέλη Δ.Σ. ξεναγούς, έμμισθους δικηγόρους μηχανικούς , αμειβόμενους με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών καθώς και για όσους υπάγονται στις διατάξεις της παρ.9 του άρθρου 39.
Δεν θα επεκταθεί η ασφαλιστική ικανότητα για όλους όσοι έχουν ασφαλιστικές οφειλές στον ΕΦΚΑ. Επομένως χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες θα έχουν πρόσβαση για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μόνο στο δημόσιο σύστημα υγείας, ενώ και δεν θα καλύπτεται με δημόσια συμμετοχή η πρόσβασή τους στο ιδιωτικό σύστημα υγείας.
Εξαίρεση από αυτόν τον κανόνα, που κατατάσσει και τους οφειλέτες εισφορών στο ισχύον ιατροφαρμακευτικό καθεστώς των ανασφάλιστων, θα υπάρξει μόνο για τα παιδιά τους -μέχρι την ηλικία των 18 ετών- καθώς και για τους ασφαλισμένους με αναπηρία.
Αυτό προκύπτει από τη συνάντηση ενημέρωσης που είχε, χθες, η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τους εκπροσώπους των ΜΜΕ που καλύπτουν το εργασιακό ρεπορτάζ. «Επιστροφή στην κανονικότητα», ήταν η απάντηση της κ. Μιχαηλίδου σε ερώτηση για το εάν το υπουργείο σκέφτεται να επεκτείνει τη ρύθμιση που είχε κάνει κατ’ εξαίρεση, πέρυσι, όταν έδωσε τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλο το σύστημα υγείας και σε αυτούς που όφειλαν εισφορές στα Ταμεία, υπό την προϋπόθεση να καταβάλουν μόνο την εισφορά για τον κλάδο υγείας.
Ανάλογη δυνατότητα δεν θα υπάρξει φέτος, πολύ περισσότερο που, όπως είπε η Δόμνα Μιχαηλίδου, τα δημόσια νοσοκομεία δεν αντιμετωπίζουν πλέον κινδύνους από πανδημία. Ασαφές παραμένει ωστόσο τι θα γίνει και με τις οφειλές που έχουν και δεν εξυπηρετούν μεγάλες επιχειρήσεις (Ναυπηγεία) ή άλλες εταιρείες του ιδιωτικού τομέα στις οποίες, ενώ έχει γίνει η κράτηση των εισφορών από τους μισθωτούς δεν έχουν καταβληθεί τα ποσά στον ΕΦΚΑ. Αλλαγές αναμένονται, σύμφωνα με την ενημέρωση, και στα εξής ανοιχτά θέματα:
● Στην εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας που μετά και την ολοκλήρωση της πιλοτικής εφαρμογής σε βιομηχανία και λιανεμπόριο θα αρχίσει η κανονική χρήση της, με προοπτική από το καλοκαίρι και στον τουρισμό. «Η εγκύκλιος που θα εκδοθεί θα προβλέπει το σκανάρισμα της κάρτας να γίνεται εκεί που ακριβώς εργάζονται» κι όχι στην είσοδο που μπορεί να απέχει από τη θέση εργασίας.
● Στη ρύθμιση για την απασχόληση συνταξιούχων με αναπηρία. «Με τροπολογία θα αποσαφηνιστεί εάν θα ισχύσει το καθεστώς των απασχολούμενων συνταξιούχων με αναπηρία προκειμένου να βελτιωθεί η ισχύουσα διάταξη που συνεχίζει να προκαλεί προβλήματα».
● Στο νέο καθεστώς των επιδομάτων ανεργίας. «Το επίδομα θα γίνει πιο ανταποδοτικό, καθώς συνδέεται και με τις εισφορές που έχει καταβάλει ο άνεργος».
● Στην επαναπροτεραιοποίηση της ατζέντας του υπουργείου, καθώς τόσο η ρύθμιση για την εξίσωση των όρων σύνταξης χηρείας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα όσο και κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης (εισφέρει 700 εκατ. ευρώ στον ΕΦΚΑ) δεν προκρίνονται στην παρούσα φάση, βάσει των όσων είπε η Δόμνα Μιχαηλίδου.
Ταυτόχρονα, εντός της εβδομάδας αναμένονται οι εξής ρυθμίσεις-αποφάσεις και πρωτοβουλίες από την πλευρά της υπουργού Εργασίας:
● Συνυπογραφή -με το Μετανάστευσης- της Κοινής Υπουργικής Απόφασης με την οποία οριστικοποιούνται 38.000 περισσότερες μετακλήσεις εξειδικευμένων εργαζομένων από τρίτες χώρες. Ηδη η πρώτη απόφαση αφορούσε τη μετάκληση 147.925 εργαζομένων. Πάντως, οι ακριβείς ανάγκες σε εργατικό δυναμικό από το εξωτερικό υπολογίζονται με βάση τα αιτήματα των Περιφερειών. Το υπουργείο Εργασίας δεν έχει ακόμη σαφή εικόνα του συνόλου των αναγκών για το έλλειμμα εργατικών χεριών.
● Σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ) για την επέκταση της κλαδικής σύμβασης των εργαζομένων στις ασφαλιστικές εταιρείες. Ανάλογη εκκρεμότητα υπάρχει και με την κλαδική σύμβαση των οικοδόμων. Ωστόσο, «προϋπόθεση για τη επέκτασή της είναι να εγγραφούν τα σωματεία στο Γενικό Μητρώο (ΓΕΜΗΣΟΕ)» είπε η κ. Μιχαηλίδου.
● Δημοσίευση της Υπουργικής Απόφασης που αφορά την ενεργοποίηση της πλατφόρμας για την παρακράτηση του 10% από τον ακαθάριστο μισθό των εργαζόμενων-συνταξιούχων, καθώς και εκείνης με την οποία ενεργοποιείται η ρύθμιση για την επέκταση του επιδόματος μητρότητας σε αυτοαπασχολούμενες, αγρότισσες και ασφαλισμένες του ΕΔΟΕΑΠ.
Λιγότερα χρήματα στη σύνταξή τους θα δουν για τον Φεβρουάριο ορισμένοι συνταξιούχοι, με τον ΕΦΚΑ να προχωρά σε διευκρινιστική ανακοίνωση.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
«Στο πλαίσιο ρύθμισης της οικονομικής εκκρεμότητας που είχε δημιουργηθεί Μάρτιο του 2023, με την αστοχία από την ανάδοχο εταιρεία, ως προς τα ποσά των συντάξεων που προπληρώθηκαν στα τέλη Φεβρουαρίου 2023 σε 572.000 συνταξιούχους η Διοίκηση του e-ΕΦΚΑ ενημερώνει ότι με την καταβολή της σύνταξής Φεβρουαρίου 2024 –που θα καταβληθεί τέλος Ιανουαρίου 2024, θα ολοκληρωθεί η διαδικασία συμψηφισμού των επιπλέον ποσών που καταβλήθηκαν λανθασμένα στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ανωτέρω.
Οι συνταξιούχοι που επηρεάστηκαν από την παραπάνω αστοχία, είχαν προσωποποιημένη πληροφόρηση εντός του ίδιου μήνα (3ος/2023) μέσα από την ανάρτηση των μηνιαίων εκκαθαριστικών σημειωμάτων τους στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ. Στα σημειώματα αυτά αναφερόταν ρητώς το υπερβάλλον ποσό, που καταβλήθηκε.
Υπενθυμίζεται ότι, το συνολικό υπερβάλλον ποσό, που πληρώθηκε τον Μάρτιο του 2023 ανερχόταν στα 15,5 εκατ. ευρώ, δηλαδή κατά μέσο όρο 26 ευρώ ανά συνταξιούχο, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των συνταξιούχων αυτών έλαβαν επιπλέον ποσά από 0,1 ευρώ έως 50 ευρώ».
Μικρότερη από πέρυσι θα είναι το 2024 η αύξηση των εισφορών για 1.3 εκ. ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες καθώς το «κλειδί» της αύξησης είναι το ποσοστό του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους. Αυτό σημαίνει ότι από την 1/1/2024 οι εισφορές θα αυξηθούν κατά 4% ενώ πέρυσι εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού είχαν αναπροσαρμοστεί κατά 9.6%.
Πώς θα διαμορφωθούν οι κατηγορίες
Έτσι, η εισφορά για τη χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγει η συντριπτική πλειοψηφία των μη μισθωτών ( 9 στους 10) η επιβάρυνση θα είναι 10 ευρώ και από 230.5 ευρώ σήμερα θα διαμορφωθεί στα 240.14. Δηλαδή, η ετήσια επιβάρυνση των μη μισθωτών θα είναι, μόνο για κύρια ασφάλιση και υγεία, 120 ευρώ.
Εάν οι μη μισθωτοί έχουν ασφάλιση και για επικούρηση, τότε θα πρέπει να πληρώσουν επιπλέον 44,59 ευρώ τον μήνα για επικούρηση, από 42,76 ευρώ σήμερα (+1,83 ευρώ). Στην περίπτωση που υπάρχει και υποχρέωση για εφάπαξ, η εισφορά ανεβαίνει από 28,51 ευρώ (1η κατηγορία) στα 29,7 ευρώ (+1,2 ευρώ).
Η δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία θα ανέβει στα 288.2 από 277,2 ευρώ , η τρίτη κατηγορία στα 345.5 από 332,2 ευρώ , η τέταρτη ασφαλιστική κατηγορία θα ανέβει στα 415.2 από 399,3 ευρώ τον μήνα, η πέμπτη στα 497.6 από 478,5 ευρώ και η έκτη ασφαλιστική κατηγορία θα αυξηθεί στα 647.5 από 622,6 ευρώ τον μήνα σήμερα. Σ' αυτές θα πρέπει να προστεθεί και η εισφορά ανεργίας 10 ευρώ τον μήνα.
Η ειδική κατηγορία για τους νέους ασφαλισμένους για έως και 5 έτη από θα φτάσει στα 143.6 από 138 ευρώ.
Για τη επικούρηση, η 3η υψηλότερη κατηγορία θα ανέλθει σε 64 ευρώ, από 61,4 ευρώ (+2,6 ευρώ) και για το εφάπαξ σε 42,3 ευρώ, από 40,57 ευρώ (+1,7 ευρώ). Η συνολική μηνιαία επιπλέον επιβάρυνση λόγω του πληθωρισμού θα είναι, δηλαδή, στα 20,3 ευρώ τον μήνα ή 243,6 ευρώ τον χρόνο.
Τέλος, οι αγρότες από 137,6 ευρώ τον μήνα (για κύρια σύνταξη, υγεία και Αγροτική Εστία) στην κατώτατη ασφαλιστική κλάση του πρώην ΟΓΑ, θα κληθούν να καταβάλλουν 143 ευρώ τον μήνα ή συν 77 ευρώ τον χρόνο.
Σήμα κινδύνου για τις χαμηλές συντάξεις
Την ίδια ώρα τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι ειδικοί στην ασφάλιση για τις συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών, το ύψος των οποίων θα «καταρρεύσει» τα επόμενα χρόνια αν εξακολουθούν να ασφαλίζονται στην χαμηλότερη κατηγορία.
Σε 5 χρόνια αναφέρουν χαρακτηριστικά , οι συντάξεις των μη μισθωτών και αγροτών δε θα είναι μεγαλύτερες από 650 ευρώ. Η παραμονή στη χαμηλή κατηγορία , με 20ετή ασφάλιση «κτίζει» σύνταξη μόλις 510 ευρώ. Ακόμη και έπειτα από 40 χρόνια ασφάλισης, εφόσον παραμείνουν στην πρώτη κατηγορία, η σύνταξή τους δεν θα ξεπερνάει τα 770 ευρώ μεικτά.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία και το 2023 οκτώ στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, από συνολικά 1,3 εκατ. που είναι ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ, έχουν επιλέξει και για το 2023 την 1η ασφαλιστική κατηγορία, καταβάλλοντας έως 240,25 ευρώ τον μήνα για κύρια ασφάλιση, υγεία και ανεργία.
Ειδικότερα την 1η κατηγορία επέλεξαν 1.035.519 μη μισθωτοί που αντιστοιχούν στο 79,49% των ασφαλισμένων μη μισθωτών, έναντι 1.035.519 ασφαλισμένων (79,91%) με την αντίστοιχη επιλογή ένα χρόνο πριν. Σε αυτούς που επέλεξαν τη χαμηλότερη κατηγορία πρέπει να προστεθούν και οι 131.811 νέοι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που αντιστοιχούν στο 10,12% του συνόλου που επέλεξαν την ειδική κατηγορία, η οποία ισχύει μόνο για όσους έχουν κάτω από πέντε χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας και ανέρχεται πλέον σε 148,15 ευρώ (κύρια ασφάλιση, υγεία και ανεργία).
