Tον εφιάλτη που βίωσαν όταν η φωτιά σάρωνε τα πάντα στο Μάτι κατέθεσαν και σήμερα στη δίκη για την τραγωδία, άνθρωποι για τους οποίους η 23η Ιουλίου 2018 είναι η μέρα που κατέβηκαν στην κόλαση.
Στο βήμα του μάρτυρα στάθηκαν γυναίκες που έχασαν δικούς τους ανθρώπους, που πάλεψαν για να σωθούν, που βρέθηκαν μέσα σε ένα τρομακτικό χάος, αβοήθητες πριν και μετά τη φωτιά.
Η Μαρία Αβραμίδου έχασε τη μητέρα, την αδελφή της, τον γαμπρό της και τον ανιψιό της οι οποίοι εγκλωβίστηκαν με τα αυτοκίνητα τους στην Λεωφόρο Δημοκρατίας στην προσπάθεια τους να φύγουν από το σπίτι τους στο Μάτι. Η ίδια με την κόρη της σώθηκε καθώς κινήθηκε στο ρεύμα προς Αθήνα: «Ήμουν τυχερή που έφυγα στο ρεύμα της Αθήνας, διότι πέντε λεπτά μετά ήρθε περιπολικό που έριχνε κόσμο στο Μάτι. Και αυτό είναι ειρωνικό: Υπήρχε ένα όργανο εκεί που αντί να έκανε καλύτερη την κατάσταση, έριχνε κόσμο μέσα στο Μάτι».
Η μάρτυρας κατέθεσε πως η φωτιά δεν αντιμετωπίστηκε όπως συνήθως, όπως σε άλλες πυρκαγιές που «τα πυροσβεστικά κάνουν ένα τοίχος στην πλευρά του Βουτζά και έτσι δεν είχε περάσει πότε η φωτιά στη Μαραθώνος. Δεν είχα δει πυροσβεστικά εκείνη την ημέρα».
Περιέγραψε τις προσπάθειές της να εντοπίσει τους δικούς της, τα τηλέφωνα σε κάθε αρμόδιο ή γνωστό για να μάθει τι γίνεται, πού βρίσκονται. Την αγωνιώδη αναζήτηση σε νοσοκομεία και στο λιμάνι της Ραφήνας όπου επί ώρες τους αναζητούσε: «Γύρω στις 7:30 σήκωσε κάποιος το τηλέφωνο στο 199. Του λέω θέλω να μάθω τι γίνεται στο Μάτι, έχω τέσσερις ανθρώπους. Μου είπε "δεν έχω κάτι, αφήστε το τηλέφωνο και θα σας πάρω εγώ". Φυσικά δεν με πήρε πότε… Στη Ραφήνα γύρω στις 12 με 1 τη νύχτα, βλέπω κάποιο γνωστό μου που βγαίνει από βάρκα και μου είπε ότι υπάρχουν πολλοί νεκροί πίσω. Εκεί μου κόπηκαν τα πόδια. Δεν μπορούσα να πιστέψω πως οι δικοί μου δεν θα σωθούν… Πήγαμε στο Λιμεναρχείο και τους δηλώσαμε αγνοούμενους».
Η κυρία Αβραμίδου μετέφερε στους δικαστές την εικόνα που αντίκρισε την επομένη, όταν πήγε με τον άλλο γιο τής αδελφής της στο Μάτι για να ψάξουν: «το πρώτο που είδαμε ήταν καμένα αυτοκίνητα, αντικρίσαμε ένα σκηνικό πολέμου. Η αγριότητα του τοπίου ήταν απερίγραπτη. Ο ανιψιός μου προχώρησε με ένα φίλο του και κάποια στιγμή βρήκαν τα αυτοκίνητα των δικών μας, άθικτα. Συνεχίσαμε να ψάχνουμε για μέρες… Τελικά, ταυτοποιήθηκαν μέσω του DNA… Τα επόμενα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα… ήταν όλα στάχτες στη ζωή μας. Είναι κάτι για εμάς που δε θα περάσει πότε… Είναι αδιανόητο ότι 32 χιλιόμετρα από τη Βουλή των Ελλήνων έγινε αυτό: κάηκαν 104 άνθρωποι, 58 εγκαυματίες, πνίγηκαν άνθρωποι στη θάλασσα. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο γεγονός, σίγουρα κάτι δεν πήγε κάτι καλά, δεν έγινε επιχείρηση εκείνη την ημέρα… Αν κάτι γνωρίζαμε και ήμασταν υποψιασμένοι για τη φωτιά, δεν θα έπαιρνα το αυτοκίνητο. Το πιο εύκολο ήταν να βρεθούμε στο λιμάνι του Ματιού».
Η μάρτυρας εξέφρασε τον θυμό και την πικρία της για την αντιμετώπιση που είχαν και πριν κατακαεί το Μάτι, αλλά και μετά την ολέθρια φωτιά που άφησε πίσω της εκατόμβη νεκρών: «Τα βάλανε μαζί μας, μας κουνάγανε το δάκτυλο! Δεν μας σεβάστηκαν ούτε πριν από τη φωτιά, ούτε μετά. Δυστυχώς νιώσαμε ότι δεν μας ακούνε, από το προηγούμενο δικαστήριο».
Η Αγγελική Παλαιολογοπούλου που κατέθεσε στο δικαστήριο ήταν στο αυτοκίνητο με την αδελφή και τον ανιψιό της κυρίας Αβραμίδου. Σώθηκε γιατί πρόλαβε να φθάσει στη θάλασσα εν μέσω εκρήξεων αυτοκινήτων και ουρλιαχτών ανθρώπων που καίγονταν.
«Μείναμε τέσσερις ώρες στη θάλασσα αλλά αρχίσαμε να παθαίνουμε υποθερμία. Βγήκαμε έξω, εκεί βρέθηκε και μία οικογένεια που έκλαιγαν γοερά και μας είπαν πως έγινε έκρηξη στο αυτοκίνητο τους και η μητέρα τους δεν πρόλαβε και κάηκε… Η βοήθεια που ελπίζαμε δεν ήρθε πότε. Κάποια στιγμή είδαμε ένα αχνό φως και ακούσαμε από ντουντούκα ότι θα έρθουν δύο αλιευτικά… Άκουσα και στις ειδήσεις που είπαν, ο πρωθυπουργός και οι υπόλοιποι, πως όλα πήγαν καλά και θεώρησα ότι και αυτοί οι άνθρωποι (που ήταν μαζί στο αυτοκίνητο) θα ήταν καλά… Όμως…».
Όσα έζησε μέσα στην θάλασσα όπου βρέθηκε με τους γονείς της, κυνηγημένοι από τις φλόγες, τις εκρήξεις και το ασύλληπτο θερμικό φορτίο, εξιστόρησε η Ελένη Παπαποστόλου. Η γυναίκα είδε τον ιερέα πατέρα της να ζητά συγγνώμη από τον Θεό και να πνίγεται στα κύματα.
Κλαίγοντας η μάρτυρας είπε:
«Η θάλασσα άρχισε σιγά σιγά να κάνει κυματισμούς δεν ήταν πως πηγαίναμε κάπου αλλά παρασυρόμασταν. Άρχισα να κουράζομαι. Όταν άρχισε να αγριεύει η θάλασσα προσπαθούσα με την μητέρα μου, να κρατήσουμε τον πατέρα μου στην επιφάνεια, ερχόταν τα κύματα κατά πάνω μας. Τότε άκουσα για πρώτη φορά τον πατέρα μου να φωνάζει βοήθεια. Είχα κουραστεί πολύ αλλά έκανα τα πάντα να τον κρατήσω στην επιφάνεια. Κράτησε μία ώρα αυτό. Σηκώνει τα χέρια του ψηλά και λέει ”Θεέ μου συγχώρεσε με”, γυρνάει στη μητέρα μου ”σας ευχαριστώ για όσα έχετε κάνει για μένα”, και λέει και ”σε όλους…” και αυτή ήταν η τελευταία του λέξη. Ακούγεται ένας βρόγχος και έφυγε από τη ζωή… Τον κρατήσαμε μαζί μας. Τον γύρισα ανάποδα και έδεσα στην άκρη του αριστερού μου καρπού το ράσο. Της έλεγα ή οι τρεις μας ή κανένας θα πάμε μαζί.
Τόσο κοντά στην Αθήνα, στη Ραφήνα, στη βάση Λιμενικού, όλοι θα μπορούσαν να είναι εκεί. Δεν ήταν! Μας περισυνέλλεξε ένα ψαροκάικο».
Σε δίκη παραπέμπονται 17 κορυφαία στελέχη της ΕΛΑΣ, πρώην και εν ενεργεία, για τη διάθεση πολυάριθμης αστυνομικής δύναμης για την προστασία του παρουσιαστή Μένιου Φουρθιώτη, ανάμεσά τους και ο πρώην αρχηγός Μιχάλης Καραμαλάκης, δύο αντιστράτηγοι και άλλοι ανώτεροι αξιωματικοί της αστυνομίας.
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα «Καθημερινή» ανάμεσα στα 17 στελέχη της ΕΛΑΣ που παραπέμπονται σε δίκη με την κατηγορία της παράβασης καθήκοντος είναι ο πρώην αρχηγός του της ΕΛΑΣ Μιχάλης Καραμαλάκης, δύο αντιστρατήγοι ε.α., καθώς και τα μέλη της επιτροπής της ΓΑΔΑ που την περίοδο 2020-2021 είχαν γνωμοδοτήσει θετικά στο αίτημα να διατεθεί αστυνομική φύλαξη στον Μένιο Φουρθιώτη.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες τα 17 στελέχη της ΕΛΑΣ έλαβαν κλητήριο θέσπισμα, με το οποίο παραπέμπονται να δικαστούν στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση και της ηθικής αυτουργίας σε παράβαση καθήκοντος.
Να σημειωθεί ότι από την εισαγγελική έρευνα διαπιστώθηκε ότι ενώ δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις στο διάστημα από τον Νοέμβριο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2021 η ηγεσία της ΕΛΑΣ διέθεσε συνολικά στη φύλαξη του Μένιου Φουρθιώτη τέσσερις αστυνομικούς, δύο συνοδευτικά οχήματα (μία μοτοσικλέτα και ένα αυτοκίνητο) καθώς και 24ωρη φύλαξη του σπιτιού του.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο εισαγγελέας εγκαλεί τα στελέχη της αστυνομίας ότι διατήρησαν τη φύλαξη παρά το γεγονός ότι υπήρχαν αναφορές – καταγγελίες αστυνομικών της φρουράς του ότι ο Μένιος Φουρθιώτης τους εξανάγκαζε να παραβαίνουν τα καθήκοντά τους.
Να σημειωθεί ότι μετά την αποκάλυψη της σκανδαλώδους προστασίας τον Μάρτιο του 2021 δόθηκε εντολή στον τότε αρχηγό της ΕΛΑΣ και σήμερα κατηγορούμενο να αποσυρθεί άμεσα η αστυνομική προστασία από τον παρουσιαστή Μένιο Φουρθιώτη.
Δικαίωση Documento
Η σοβαρή αυτή εξέλιξη δικαιώνει πλήρως το Documento που αποκάλυψε και ανέδειξε το θέμα της εξωφρενικής αστυνομικής φρουράς που είχε εξασφαλίσει μέσω των «επαφών» του ο Μένιος Φουρθιώτης, γεγονός που τότε είχε οδηγήσει και στην αποκάλυψη των σχέσεων που διατηρούσε ο παρουσιαστής της trash TV με υψηλόβαθμα στελέχη της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Λίγο αργότερα, το όνομα του Μένιου Φουρθιώτη ενεπλάκη και στην υπόθεση του συμβολαίου θανάτου κατά του εκδότη του Documento Κώστα Βαξεβάνη, αλλά και στην σκηνοθετημένη «επίθεση» που έγινε εναντίον της οικίας του Μένιου Φουρθιώτη προκειμένου να ξαναλάβει την αστυνομική προστασία, η οποία είχε αποσυρθεί μετά τις αποκαλύψεις του Documento.
Ο 49χρονος κρίθηκε αθώος λόγω αμφιβολιών κατά πλειοψηφία (5-2).
Μειοψήφισαν ο πρόεδρος και μια δικαστής οι οποίοι είχαν την άποψη ότι πρέπει κατ’ επιτρεπτή μεταβολή της κατηγορίας να κηρυχθεί ένοχος για άμεση συνέργεια σε ανθρωποκτονία και οπλοφορία και αθώος και οπλοχρησία.
Κατά πλειοψηφία (6-1) κηρύχθηκε αθώος και ο 41χρονος με μειοψηφία μιας τακτικής δικαστικής λειτουργού.
Με συνθήματα και δάκρυα στο ακροατήριο έγινε δεκτή η ομόφωνη απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου που καταδίκασε σε έξι χρόνια κάθειρξη τον μεσίτη Αθανάσιο Χορταριά και σε πέντε χρόνια κάθειρξη τον κοσμηματοπώλη Σπυρίδωνα Δημόπουλο για το φονικό λιντσάρισμα του ΛΟΑΤΚΙ ακτιβιστή Ζακ Κωστόπουλου.
Οταν η πρόεδρος της έδρας Αλεξάνδρα Βασιλακάκου ανακοίνωσε τη λήξη της χθεσινής συνεδρίασης, της 21ης κατά σειρά, ύστερα από σχεδόν επτά ολόκληρους μήνες μετά την έναρξη της δίκης στις 15 Δεκεμβρίου 2023, το ακροατήριο άρχισε να φωνάζει ρυθμικά «δολοφόνοι – δολοφόνοι», καθώς η αστυνομία περνούσε χειροπέδες στους καταδικασθέντες και τους οδηγούσε εκτός της δικαστικής αίθουσας από τις πλαϊνές πόρτες. Αποχωρώντας ο μεσίτης σήκωσε προκλητικά τα χέρια με τις χειροπέδες σε μια εμφανή επίδειξη έλλειψης μεταμέλειας. Πλήθος κουίρ ατόμων, μελών ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων, φεμινιστικών συλλογικοτήτων και άλλων αλληλέγγυων είχαν γεμίσει ασφυκτικά την αίθουσα, όπως και τους διαδρόμους έξω από την αίθουσα αλλά και την είσοδο του δικαστικού μεγάρου, σε μια διαρκή ζωντανή υπόμνηση του αιτήματος για δικαιοσύνη.
Με τα ίδια συνθήματα συνόδευσαν και την αποχώρηση των συγγενών και φίλων του κ. Χορταριά (ο κ. Δημόπουλος δεν φάνηκε να συνοδεύεται από συγγενικό ή άλλο πρόσωπο), που φυγαδεύτηκαν με αστυνομική συνοδεία από τις πλαϊνές εξόδους για να αποφευχθούν πιθανές εντάσεις. Ιδιαίτερα φορτισμένη ήταν η στιγμή που η μητέρα του Ζακ, Ελένη Κωστοπούλου, φώναξε «Ζαχαρία μου», απευθυνόμενη στον νεκρό γιο της, πέφτοντας με λυγμούς στην αγκαλιά του αδελφού του Ζακ, Νίκου Κωστόπουλου, υπό το συγκινημένο βλέμμα του πατέρα του Ζακ, Ευθύμιου.
Συγκέντρωση στον τόπο της δολοφονίας του Ζακ πραγματοποίησαν εκατοντάδες άτομα που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των συλλογικοτήτων «Κιουρί-at», «Συνέλευση 8 Μάρτη» και «Μαχητικές και Ελεύθερες», «για να δείξουμε ότι η μνήμη της Zackie παραμένει ζωντανή και ότι η πραγματική δικαιοσύνη θα έρθει μέσα από τον καθημερινό μας αγώνα για απελευθέρωση»
Το δικαστήριο δέχτηκε ομόφωνα την ενοχή και των δύο κατηγορουμένων για θανατηφόρα σωματική βλάβη, σύμφωνα με το κατηγορητήριο. Αναγνώρισε επίσης και στους δύο καταδικασθέντες το ελαφρυντικό του σύννομου πρότερου βίου, ενώ στον κ. Δημόπουλο αναγνώρισε επιπλέον το ελαφρυντικό του άρθρου 84 παρ. 2 εδάφιο γ του Ποινικού Κώδικα, ότι δηλαδή η πράξη του «ωθήθηκε από ανάρμοστη συμπεριφορά του παθόντος ή παρασύρθηκε από οργή ή βίαιη θλίψη από άδικη εναντίον του πράξη». Το δικαστήριο επέβαλε και στους δύο τη μέγιστη ποινή μετά την αναγνώριση των ελαφρυντικών, μειωμένη ωστόσο αισθητά από την πρωτόδικη ποινή των δέκα ετών κάθειρξη στον καθένα. Επέβαλε επίσης 2.000 ευρώ δικαστικά έξοδα στον καθένα.
Ο κ. Δημόπουλος θα εκτίσει την ποινή του σε κατ’ οίκον περιορισμό, όπως εξάλλου είχε αποφασίσει και το πρωτόδικο δικαστήριο εκτιμώντας ότι έχει περάσει την ηλικία των 75 ετών. Ο κ. Χορταριάς θα οδηγούνταν από το δικαστήριο στη φυλακή, όπως και μετά την πρωτόδικη καταδίκη του, αν και έπειτα από μόλις δύο μήνες είχε ζητήσει και πετύχει αναστολή της εκτέλεσης της ποινής, κερδίζοντας τότε την απελευθέρωσή του.
Ο εισαγγελέας
Νωρίτερα, ο εισαγγελέας της έδρας Στυλιανός Κωσταρέλος είχε προτείνει να απορριφθούν όλα τα ελαφρυντικά που είχε ζητήσει η υπεράσπιση, πρόταση που έγινε δεκτή με παρατεταμένο χειροκρότημα από το ακροατήριο. Ο κ. Κωσταρέλος σημείωσε ότι για την αναγνώριση του πρότερου σύννομου βίου λαμβάνονται υπόψη οι περιστάσεις αλλά και το γεγονός ότι μετά την αναγνώριση των ελαφρυντικών η ποινή δεν πρέπει να βρίσκεται σε δυσαναλογία με τη βαρύτητα της πράξης. Επισήμανε ότι ο κ. Δημόπουλος, αν και μπορούσε, δεν άνοιξε την πόρτα του κοσμηματοπωλείου να φύγει ο Ζακ, ενώ του κατάφερε το πιο καίριο χτύπημα, κλοτσώντας τον στο κεφάλι με τρόπο που να χτυπήσει στο έδαφος.
Για τον κ. Χορταριά, σημείωσε ότι στην πρωτόδικη απολογία του είχε πει πως «ενήργησε ενστικτωδώς» και παρατήρησε ότι δεν ισχύει σε καμία περίπτωση ο ισχυρισμός του στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο ότι άρχισε τις κλοτσιές από αλτρουιστικά αισθήματα. Σημείωσε επίσης ότι το θύμα δεν είχε επιδείξει καμία ανάρμοστη συμπεριφορά προς τους δράστες, όπως και ότι δεν προέκυψε μεταμέλεια των δραστών μετά την πράξη.
Από την πλευρά της υπεράσπισης, ο συνήγορος του κ. Χορταριά, Ιωάννης Γλύκας, επισήμανε την αντίφαση στους ισχυρισμούς του εισαγγελέα, καθώς ο κ. Κωσταρέλος ήταν ο εισαγγελέας Εφετών που το καλοκαίρι του 2022 είχε προτείνει στους δικαστές του Β’ Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου να κάνουν δεκτό το αίτημα αναστολής της ποινής του, όπως και έγινε (βλ. «Εισαγγελέας-έκπληξη στη δίκη για το λιντσάρισμα του Ζακ», «Εφ.Συν.», 14/1/24).
Ο συνήγορος του κ. Δημόπουλου, Χάρης Αναγνωστόπουλος, ισχυρίστηκε ότι ο εντολέας του, αντικρίζοντας κόσμο συγκεντρωμένο έξω από το κατάστημα και βλέποντας τον Ζακ Κωστόπουλο μέσα, «υπολαμβάνοντας εύλογα ως αιτία αυτής τον βανδαλισμό, αισθανόμενος συναισθήματα απόγνωσης, παρωθήθηκε σε αυτή την άτυχη προσπάθεια αναχαίτισής του».
Ελένη Κωστοπούλου, στην «Εφ.Συν.»: «Είμαι σίγουρη πως είδα γκλίτερ να πέφτει από τον ουρανό»
Κάθομαι στην αίθουσα εν αναμονή της τελικής απόφασης για τη δολοφονία του παιδιού μου, του Ζακ. Με την άκρη του ματιού μου βλέπω τους κατηγορούμενους. Ο κοσμηματοπώλης κάθεται στη θέση του. Σκέφτεται το μαγαζί του που έκλεισε, τα κέρδη που έχασε, το βραχιολάκι στο πόδι του και τον κατ’ οίκον περιορισμό που εκτίει από την πρωτόδικη απόφαση. Τότε, όπως και τώρα, κανένας δεν του μιλά, ούτε του συμπαραστέκεται. Το πρωί τον είδα να περπατά μόνος πηγαίνοντας προς το Εφετείο. Δεν θα έπρεπε να συνοδεύεται από αστυνομικούς;
Ο μεσίτης περιφέρεται και μιλάει με τους συγγενείς και τους φίλους που ήρθαν να τον υποστηρίξουν. Στην πρώτη δίκη κανένας από αυτούς δεν εμφανίστηκε. Φαίνεται ήρεμος και ευδιάθετος. Στο πρόσωπο του Ζακ σκότωσε ό,τι μισεί. Μας είπε ότι νιώθει ήρωας, ότι προσπάθησε να βοηθήσει, ότι είναι άνθρωπος του καθήκοντος.
Η έδρα ανακοινώνει ότι οι κατηγορούμενοι κηρύσσονται ομόφωνα ένοχοι. Στη διαδικασία των ελαφρυντικών, ο συνήγορος του μεσίτη διαβάζει τις καταθέσεις των φίλων του Χορταριά. «Είναι καλός οικογενειάρχης, βοηθάει κόσμο, έχει σύννομο βίο». Παρόλο που ο εισαγγελέας προτείνει τη μη αναγνώριση των ελαφρυντικών, τελικά κάποια αναγνωρίζονται.
Κατόπιν ακούμε τις ποινές, 5 έτη κάθειρξη για τον κοσμηματοπώλη Δημόπουλο, 6 έτη για τον μεσίτη Χορταριά. Κάνουμε ησυχία και ακούμε τα κλικ των χειροπεδών στους καρπούς τους. Φεύγουν από την πίσω πόρτα της αίθουσας ακολουθούμενοι από τους φίλους και συγγενείς, οι οποίοι βρίζουν και χειρονομούν εναντίον μας. Τέλος.
Θέλω να διαγράψω τα πρόσωπα τα γεμάτα μίσος και απέχθεια, τα γεμάτα αγριάδα και έπαρση. Θέλω να σβήσω από τα αυτιά μου τις συκοφαντίες, τα ψέματα, τα ανήθικα επιχειρήματα των δικηγόρων τους, τον τρόπο που χειραγωγούσαν την έδρα. Θέλω να τινάξω από πάνω μου τη βρόμικη σκόνη της μισαλλοδοξίας, της βαρβαρότητας, της απανθρωπιάς, του ξεπεσμού του ανθρώπινου είδους.
Στα αυτιά μου ηχούν τα συνθήματα υπέρ του Ζακ, η αγκαλιά μου γέμισε με ζεστές καρδιές και τα μάτια μου με πρόσωπα αγάπης και αποδοχής. Οταν βγήκα στον καθαρό αέρα είμαι σίγουρη ότι είδα γκλίτερ να πέφτει από τον ουρανό και χαμογέλασα.
Ναι, η Ζάκι ζει. Και θα ζει για πάντα γιατί γράφτηκε στην Ιστορία.
Μια δικαίωση
Κλειώ Παπαπαντολέων, συνήγορος υποστήριξης της κατηγορίας
Μετά από μια μακρά ακροαματική διαδικασία, η απόφαση σφράγισε την ενοχή των κατηγορουμένων, ομόφωνα και με τον ορθότερο τρόπο, αξιολογώντας το ισχυρότατο αποδεικτικό υλικό και ιδίως τις ιατροδικαστικές εκθέσεις και το ψηφιακό υλικό, τον αδιάψευστο μάρτυρα του εγκλήματος αυτού. Η απόφαση αυτή είναι μια δικαίωση για την οικογένεια του Ζακ, η οποία έζησε με αξιοσημείωτη αξιοπρέπεια τα πολλαπλά λιντσαρίσματα σε βάρος του παιδιού της, τόσο πριν όσο και μετά τον θάνατό του. Οσον αφορά την αναγνώριση των ελαφρυντικών, παρά την αντίθετη εισαγγελική πρόταση, και επισημαίνοντας ότι πράγματι στο στάδιο της αναγνώρισης των ελαφρυντικών -στο οποίο η υποστήριξη της κατηγορίας δεν έχει λόγο- σταθμίζονται άλλα στοιχεία που υπερβαίνουν την πράξη, δεν μπορεί να μη διαπιστωθεί μια δυσαρμονία μεταξύ της βαρύτατης ηθικής απαξίας των πράξεων και της ποινής. Το δικαστήριο πήρε απόσταση από την απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου στην υπόθεση Κορκονέα και μπορεί να ελεγχθεί αναιρετικά από το Ανώτατο Δικαστήριο.
Αγώνας για το αυτονόητο
Αννυ Παπαρρούσου, συνήγορος υποστήριξης της κατηγορίας
Η σημερινή απόφαση για την υπόθεση της θανατηφόρας σωματικής βλάβης του Ζαχαρία Κωστόπουλου οδήγησε τον έναν κατηγορούμενο στη φυλακή με έξι έτη κάθειρξης και τον άλλον σε πέντε έτη κατ’ οίκον έκτιση της ποινής. Η ομόφωνη αποδοχή της ενοχής των κατηγορουμένων αποτελεί τη μόνη βάσιμη νομικά, ηθικά και πραγματολογικά απόφαση που θα μπορούσε να ληφθεί από το δικαστήριο. Προβληματική σε νομικό επίπεδο κρίνεται η χορήγηση των ελαφρυντικών του πρότερου σύννομου βίου και της προηγούμενης συμπεριφοράς του θύματος, εν όψει των δεδομένων της δικογραφίας που ανέδειξαν ένα ειδεχθές έγκλημα. Εστω και με αυτόν τον τρόπο ένας εξαετής δικαστικός αγώνας για το αυτονόητο κλείνει με μία απόφαση που καταδίκασε τους κατηγορουμένους για το αδίκημα για το οποίο παραπέμφθηκαν.
Ικανοποίηση με αστερίσκους για ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά
Για «ελάχιστη απαιτούμενη δικαίωση για τους γονείς του αδικοχαμένου ακτιβιστή και το πλατύ κίνημα που ζητούσε δικαιοσύνη» κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωσή του και σημειώνει ότι «προκαλεί προβληματισμό η αποδοχή του ελαφρυντικού περί “ανάρμοστης συμπεριφοράς του θύματος”». Η αξιωματική αντιπολίτευση υπενθυμίζει ότι έχουν βγει εκτός κάδρου «οι τουλάχιστον άστοχοι χειρισμοί των αστυνομικών» και παραθέτουν τη φράση της μητέρας του Ζακ έξω από το δικαστήριο: «Ξέρουμε όμως ότι ζούμε σε μια χώρα όπου οι περισσότεροι από εμάς πρέπει να αρκούμαστε στο λίγο. Λίγη δικαιοσύνη, λίγη υγεία, λίγος μισθός…».
Για «ανεπούλωτο τραύμα» κάνει λόγο σε ανακοίνωσή της η Νέα Αριστερά, σημειώνοντας πως «σε κάποιον βαθμό παραμένει [η αίσθηση] πως κανείς δεν τιμωρήθηκε πραγματικά και αναλογικά για αυτή την άγρια δολοφονία» και υπογραμμίζοντας πως «η δικαίωση του Ζακ Κωστόπουλου / της Zackie Oh είναι ακόμη ένα ανικανοποίητο αίτημα». Η Νέα Αριστερά επαναφέρει την πρόταση να μετονομαστεί η Γλάδστωνος σε οδό Ζακ Κωστόπουλου/Zackie Oh.
Δεν περνάει... από τον δήμο η μετονομασία της οδού Γλάδστωνος
Να μετονομαστεί σε οδό Ζακ/ZackieOh η Γλάδστωνος διεκδικεί στην πράξη το κίνημα αλληλεγγύης
Το αυτονόητο αίτημα για μετονομασία της οδού Γλάδστωνος σε οδό «Ζακ Κωστόπουλου/Zackie Oh» επανέφερε με ανάρτηση-ανοιχτή επιστολή προς τον Δήμο Αθηναίων ο βουλευτής της Νέας Αριστεράς, Νάσος Ηλιόπουλος, με αφορμή την απόφαση του Εφετείου. «Ο Ζακ δεν δολοφονήθηκε μόνο μία φορά. Δολοφονήθηκε η μνήμη του όλο αυτό το διάστημα. Δολοφονήθηκε από ΜΜΕ και όσες και όσους μιλούσαν για “ληστή και τοξικοεξαρτημένο”. Από όσες και όσους αναπαρήγαγαν έναν λόγο μίσους, ρατσιστικό και ομοφοβικό», θύμισε ο βουλευτής, τονίζοντας: «Είναι χρέος μας να μην αφήσουμε να ξεχαστεί αυτή η πληγή, να μην την αφήσουμε να κλείσει με όρους λήθης και σιωπής».
Η (αρνητική) απάντηση από πλευράς δήμου είχε δοθεί λίγο νωρίτερα στη διάρκεια του χθεσινού δημοτικού συμβουλίου: «Η γενικότερη γραμμή είναι να μην αλλάζουμε ονόματα δρόμων. Θα ήταν ευχής έργον, κατά τη γνώμη μου, να βρεθεί κάποιο άλλο κτίριο να πάρει το όνομα του ανθρώπου που αδικοσκοτώθηκε», ανέφερε η αντιδήμαρχος Αστικής Αναζωογόνησης, Μάρω Ευαγγελίδου.
Αρχίζει στο Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων η δίκη σε δεύτερο βαθμό των κατηγορουμένων για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, το 2018, η οποία κόστισε τη ζωή σε 102 ανθρώπους. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου θα βρεθούν ξανά 21 πρόσωπα, καθώς ασκήθηκε έφεση από τον εισαγγελέα στην απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου.
Με την απόφαση εκείνη ένοχοι, πλην του κατοίκου στο Νταού Πεντέλης που ευθύνεται για τη φωτιά, κρίθηκαν οι τότε επικεφαλής και στελέχη της Πυροσβεστικής Σωτήρης Τερζούδης, Βασίλης Ματθαιόπουλος, Ιωάννης Φωστιέρης, Νίκος Παναγιωτόπουλος και Χαράλαμπος Χιόνης, στους οποίους η τελική εκτιτέα ποινή ορίστηκε στα πέντε έτη τα οποία μετατράπηκαν σε χρηματική ποινή προς 10 ευρώ ημερησίως. Επίσης, αθωώθηκαν 15 κατηγορούμενοι.
Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο αθώωσε τα στελέχη της Πυροσβεστικής Χρήστο Γκολφίνο, Φίλιππο Παντελεάκο, Δαμιανό Παπαδόπουλο, Χρήστο Λάμπρη, Χρήστο Δροσόπουλο, Γεώργιο Πορτοζούδη και Στέφανο Κολοκούρη.
Αθώωσε επίσης τον τότε αξιωματικό στα Εναέρια Μέσα της ΕΛΑΣ Χαράλαμπο Συρογιάννη, τον τότε Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Ιωάννη Καπάκη, την τότε περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου και τους τότε Δημάρχους Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη, Πεντέλης Δημήτριο-Στέργιο Καψάλη και Ραφήνας-Πικερμίου Ευάγγελο Μπουρνούς καθώς και τους Αντιδημάρχους Βάιο Θανασιά (Μαραθώνα) και Αντώνη Παλπατζή (Ραφήνας-Πικερμίου).
Το δικαστήριο, που θα εξετάσει από την αρχή όλο το αποδεικτικό υλικό, θα πρέπει να αποφασίσει επί των αθωωτικών αποφάσεων αλλά και επί του ύψος των ποινών για τους πέντε καταδικασθέντες.
Εκτός της εισαγγελικής έφεσης, θα δικαστεί κατόπιν δικής του έφεσης ο έκτος καταδικασθείς σε πρώτο βαθμό, ο πολίτης που κρίθηκε ένοχος για την πρόκληση της πυρκαγιάς και ζητά μείωση της τριετούς ποινής φυλάκισης που του επιβλήθηκε.
Οι κατηγορίες που βαρύνουν τους είκοσι, τότε επιτελικούς των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων, αφορούν 102 ανθρωποκτονίες από αμέλεια, μεταξύ αυτών δε και οι εννέα άνθρωποι που πνίγηκαν στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από τη φωτιά. Επίσης αφορούν και 32 σωματικές βλάβες από αμέλεια σχετικά με τους τραυματίες, επιζώντες της καταστροφής οι οποίοι παρίστανται στην δίκη.
Η απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις τόσο μέσα στη δικαστική αίθουσα όσο και εν γένει στην κοινή γνώμη.
Στις 5 Ιουλίου θα ξεκινήσει επί της ουσίας η δίκη ενώπιον του ΜΟΔ για την εν ψυχρώ εκτέλεση του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, καθώς η διαδικασία διεκόπη σήμερα μετά από μετά από αίτημα συνηγόρου από την πλευρά της οικογένειας του θύματος.
Το δικαστήριο μετά την κλήρωση των τεσσάρων ενόρκων και δύο αναπληρωματικών, λόγω της αναμενόμενης διάρκειας της δίκης, δέχθηκε αίτημα αναβολής που υπέβαλε ο πληρεξούσιος δικηγόρος της χήρας και του γιού του θύματος.
Νέα στοιχεία
Ο συνήγορος όπως ενημέρωσε το δικαστήριο χρειάζεται χρόνο προκειμένου να ενημερωθεί για τα στοιχεία της υπόθεσης εξαιτίας των εξελίξεων με τον μέχρι πρότινος δικηγόρο των οικείων του Γιώργου Καραϊβάζ, Απόστολο Λύτρα.
Πρόσθεσε μάλιστα πως «τα αποδεικτικά στοιχεία που θα εισφέρουμε θα αλλάξουν την πορεία της υπόθεσης».
Κατά του αιτήματος αναβολής της δίκης τάχθηκε η Εισαγγελέας, προτείνοντας να δοθεί ολιγοήμερη διακοπή.
Με την εισαγγελική πρόταση τάχθηκε και η υπεράσπιση των δύο κατηγορουμένων, δηλώνοντας πως τα δύο αδέλφια που φέρονται να εκτέλεσαν τον δημοσιογράφο, δηλώνουν αθώα και επιθυμούν την εξέλιξη της δίκης . Η υπεράσπιση αναφέρθηκε επίσης σε πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν χθες περί μεγάλου χρηματικού ποσού που εντοπίστηκε σε εμβάσματα και σχετίζεται με την υπόθεση, τονίζοντας πως » δεν υπάρχουν τέτοια εμβάσματα».
Στην τελική απόφαση του δικαστηρίου μέτρησε το γεγονός ότι τον Οκτώβριο συμπληρώνεται ο χρόνος προσωρινής κράτησης των δύο κατηγορουμένων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αυλαία της δίκης άνοιξε μέσα σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα με παρούσα την οικογένειά του θύματος αλλά και πολλούς δημοσιογράφους, οι οποίοι περιλαμβάνονται και στον κατάλογο των μαρτύρων .
Για τις 8 Ιουλίου προσδιορίστηκε να ξεκινήσει η δίκη για την τραγωδία στο Μάτι σε δεύτερο βαθμό.
Περίπου ένα μήνα μετά την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία κρίθηκαν ένοχοι 6 από τους 21 κατηγορουμένους, ολοκληρώθηκε η καθαρογραφή της και έτσι ορίστηκε ο προσδιορισμός της δίκης.
Υπό το βάρος παραγραφής των αδικημάτων, καθώς τα πλημμελήματα που βαραίνουν τους κατηγορούμενους παραγράφονται τον Ιούλιο του 2026, η δευτεροβάθμια εκδίκαση θα ξεκινήσει στις 8 Ιουλίου στο Εφετείο.
Υπενθυμίζεται ότι η έφεση αφορά σε όλους τους κατηγορούμενος και σε εκείνους που αθωώθηκαν εκτός από τον ηλικιωμένο που έβαλε τη φωτιά από την οποία προκλήθηκε στη συνέχεια απίστευτο παρανάλωμα, καθώς νομικά δεν ήταν δυνατή η άσκηση έφεσης.
Παράλληλα η έφεση αφορά στις ποινές, στα ελαφρυντικά που αναγνωρίστηκαν στους καταδικασθέντες αλλά και στη μετατροπή της ποινής τους σε χρηματική προς δέκα ευρώ την ημέρα.
Δικαιοσύνη για τον/την Ζακ/Zackie Oh. Στη φυλακή όλοι οι δολοφόνοι.
Η πρόταση του εισαγγελέα για την ενοχή και των δυο κατηγορουμένων, στη δίκη σε β' βαθμό των δολοφόνων του Ζακ Κωστόπουλου, είναι μία νίκη για την οικογένεια και τους φίλους του Ζακ, την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και το κίνημα αλληλεγγύης που παλεύουν από το 2018 για να αποδοθεί δικαιοσύνη και να καταδικαστούν οι δολοφόνοι που προσπαθούν να διαστρεβλώσουν την αλήθεια και να πέσουν στα μαλακά.
Ο/Η Ζακ-Zackie Oh δολοφονήθηκε στις 21/9/18 σε κοινή θέα, μέρα μεσημέρι, από την αστυνομία και “νοικοκυραίους μαγαζάτορες ευυπόληπτους πολίτες”. Όλοι οι αστυνομικοί που συνέβαλαν στη δολοφονία του είναι ελεύθεροι, ο ένας από τους δύο δολοφόνους βρίσκεται απλά σε κατ΄οίκον περιορισμό και ο Χορταριάς, γνωστό ακροδεξιό στοιχείο, μπήκε μόνο για δύο μήνες φυλακή και βγήκε έπειτα από πρόταση του εισαγγελέα, ο οποίος είναι ο ίδιος εισαγγελέας στη τωρινή δίκη.
Απαιτούμε δικαιοσύνη. Στη φυλακή όλοι οι δολοφόνοι του. Ενάντια στο σεξισμό και την τρανσφοβία.
Την ενοχή των δυο κατηγορουμένων για τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου, όπως είχε συμβεί και πρωτοδικώς, πρότεινε ο εισαγγελέας της έδρας Στέλιος Κωσταρέλλος στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο Αθηνών.
Στη σύντομη αγόρευσή του απέρριψε τους ισχυρισμούς των κατηγορουμένων ότι βρίσκονταν σε νόμιμη άμυνα. Σημείωσε ότι ο Ζακ Κωστόπουλος είχε εγκλωβιστεί στο κοσμηματοπωλείο. Υπογράμμισε πως δεν είχε μπει για να κλέψει και ότι οι δυο κατηγορούμενοι βρίσκονταν έξω από το κοσμηματοπωλείο και ασφαλείς και άρα δεν κινδύνευαν.
Η δίκη συνεχίζεται στις 4 Ιουνίου με τις αγορεύσεις των συνηγόρων.
Μπορεί να πέρασαν έξι χρόνια από το ρατσιστικό πογκρόμ στην πλατεία Σαπφούς στη Μυτιλήνη, τη νύχτα της 22ας Απριλίου του 2018, με δράστες ομάδες φασιστών και θύματα πρόσφυγες που διαμαρτύρονταν για τις άθλιες συνθήκες στον καταυλισμό της Μόριας, αλλά η δίκη ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί και συνεχίζεται, μετά από πολλές διακοπές στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Μυτιλήνης.
Οι 26 κατηγορούμενοι αντιμετωπίζουν τα εξής αδικήματα:
διακεκριμένη περίπτωση αντίστασης κατά της Αρχής, κατά συναυτουργία, τελεσθείσα από πρόσωπα που φέρουν αντικείμενα με τα οποία μπορεί να προκληθεί σωματική βλάβη και σε βάρος προσώπων που διέτρεξαν σοβαρό προσωπικό κίνδυνο
διακεκριμένη περίπτωση φθοράς ξένης περιουσίας, κατά συναυτουργία με αντικείμενο πράγμα που χρησιμεύει για κοινό όφελος τελεσθείσα με φωτιά,
παράνομη κατοχή και χρήση κροτίδων και φωτοβολίδων κατά συναυτουργία, διατάραξη της κοινής ειρήνης κατά συναυτουργία,
εξύβριση με ρατσιστικά χαρακτηριστικά, κατά συρροή και συναυτουργία,
απειλή με ρατσιστικά χαρακτηριστικά, κατά συρροή και συναυτουργία.
Οι 7 από τους παραπάνω κατηγορούνται για απόπειρα βαριάς σωματικής βλάβης με ενδεχόμενο δόλο κατά συναυτουργία και κατά συρροή τελεσθείσα υπό την επιβαρυντική περίσταση του αρ. 81α περ. ΑΕΔ.Β του ποινικού κώδικα ως ίσχυε προ της κατάργησής του.
Όπως αναφέρει το αναλυτικό ρεπορτάζ της ενημερωτικής ιστοσελίδας «Στο Νησί», εξετάστηκαν μέχρι στιγμής αρκετοί αστυνομικοί της Ασφάλειας, κάποιοι εκ των οποίων αναγνώρισαν και ταυτοποίησαν τους κατηγορούμενους όπως στις αρχικές καταθέσεις τους, ενώ άλλοι δήλωσαν ότι δεν θυμούνται πια.
Για τον λόγο αυτό, την Παρασκευή 31 Μαΐου όταν και συνεχίζεται η δίκη, θα προβληθούν βίντεο από τα επεισόδια.
Η αμηχανία κατά την κατάθεση των αστυνομικών, κατά τη διαδικασία την Δευτέρα 27 Μαϊου, ήταν σαφής, καθώς γνωρίζονταν με κάποιους από τους κατηγορούμενους και έπρεπε να αναφέρουν συγκεκριμένες ενέργειες, συγκεκριμένων ανθρώπων έχοντας τους συνηγόρους υπεράσπισης να ρωτούν επίμονα και δικαιολογημένα για τους δικούς τους εντολείς.
Κατέθεσαν τουλάχιστον τρεις αυτόπτες μάρτυρες, εκ των οποίων ένας ντόπιος, τότε φοιτητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και ένας Διδάκτορας, ερευνητής του παρατηρητηρίου Προσφυγικής Κρίσης τότε του Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Οι δυο τους αναγνώρισαν κάποιους κατηγορούμενους, ενώ ο τελευταίος εξήγησε αναλυτικά τα ρατσιστικά χαρακτηριστικά των επιθέσεων.
Τότε, εξαγριωμένο πλήθος,μετά την καθιερωμένη Κυριακάτικη υποστολή της σημαίας, στην οποία είχε καλέσει διαδικτυακά κόσμο η «Πατριωτική» Κίνηση Μυτιλήνης, μεταφέρθηκε στην πλατεία Σαπφούς, μπροστά από το άγαλμα, ενώ απέναντι διαμαρτύρονταν αιτούντες άσυλο για τις συνθήκες στον καταυλισμό της Μόριας, ζητώντας να φύγουν από το νησί.
Τη νύχτα εκείνη πετάχτηκαν μπουκάλια πλαστικά και γυάλινα, πέτρες και ξηλωμένα μάρμαρα, εναντίον προσφύγων, γυναικών και παιδιών, ενώ δεν έλειψε και η παρουσία κάποιου που καταφέρθηκε με λάστιχο και νερό εναντίων των προσφύγων, έχοντας όλοι σχηματίσει κλοιό, ώστε να μην μπορέσουν οι εντός του κλοιού να αποδράσουν.
Τα επεισόδια έληξαν με προσαγωγές και συλλήψεις των αιτούντων άσυλο στις 5 το πρωί της επόμενης ημέρας, για παράνομη κατασκήνωση σε δημόσιο χώρο, αδίκημα από το οποίο απαλλάχθηκαν σε σχετικό δικαστήριο.
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ το επίπεδο της βίας εκείνης της νύχτας απέναντι σε άοπλους, γυναίκες και παιδιά, το τυφλό μίσος και τον απανθρωπισμό» είπε χαρακτηριστικά ένας μάρτυρας, ενώ ένας από τους αστυνομικούς στην ασφάλεια σε σχετική ερώτηση δικηγόρου διευκρίνισε: «Πέτρες πετούσαν, όχι τριαντάφυλλα».
Ενδιαφέρουσα ήταν και η κατάθεση της συντονίστριας του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής βίας, το οποίο έχει συλλέξει μαρτυρίες των θυμάτων εκείνης της νύχτας, για την οποία τόνισε ότι η βάση όλων των επιθέσεων ήταν ο ρατσισμός και ότι η επίθεση ήταν οργανωμένη, χαρακτηρίζοντας ρατσιστικό το έγκλημα.
Τα επεισόδια έγιναν και η υπεράσπιση δεν τα αμφισβητεί, το θέμα είναι αν ταυτοποιούνται οι δράστες.
Πάντως πέρα από τους κατηγορούμενους, που χασκογελούσαν με την έδρα ή έδειχναν με κάθε ευκαιρία την έντασή τους, όσο κατέθεταν οι μάρτυρες, υπήρχαν και κάποιοι σιωπηλοί, με τις οικογένειές τους να περιμένουν απ’ έξω, επισημαίνοντας στο «Ν» ότι «με παρέσυρε η κακιά στιγμή, το έχω μετανιώσει»…
