Διαβήτης και γήρανση: Η τεχνολογία υποστηρίζει τους ηλικιωμένους 

Η επίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος) αλλά και τύπου 2 αυξάνεται παγκοσμίως, με τα ποσοστά ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω να ξεπερνούν ήδη το 20-25% του πληθυσμού, και με το υψηλότερο ποσοστό (~24%) να παρατηρείται σε άτομα ηλικίας 75-79 ετών. Παράλληλα, ο αριθμός των ηλικιωμένων με διαβήτη τύπου 1 αλλά και τύπου 2 που λαμβάνουν ινσουλίνη στη θεραπεία τους αυξάνεται προοδευτικά, επιτυγχάνοντας μείωση των επιπλοκών.

Επίπτωση του διαβήτη στους ηλικιωμένους 

Στη χώρα μας, πάνω από το 1/4 των ατόμων με διαβήτη τύπου 1 και σχεδόν τα 3/4 των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 είναι ηλικίας 65 ετών και άνω. Πολλοί άνθρωποι με διαβήτη ζουν τώρα μια ποιοτική και υγιή ζωή, ακόμη και στην όγδοη δεκαετία τους και δεδομένης της βελτίωσης του προσδόκιμου ζωής, αποτελεί πρόκληση η παροχή ικανοποιητικής ιατρικής φροντίδας, ιδίως αν συνυπάρχουν μακροχρόνιες παθήσεις (π.χ. υπέρταση, καρδιακή ή νεφρική ανεπάρκεια, κλπ.).

Υπογλυκαιμία στους ηλικιωμένους

«Οι ηλικιωμένοι με διαβήτη είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση υπογλυκαιμικών επεισοδίων που απαιτούν βοήθεια από τρίτους, λόγω πολυάριθμων προδιαθεσικών παραγόντων. Η μειωμένη γνωσιακή ικανότητα, τα συχνά προβλήματα με το μυοσκελετικό σύστημα και η μειωμένη λειτουργικότητα στην καθημερινότητά τους συνεπάγονται αυξημένο κίνδυνο υπογλυκαιμίας, συνοδευόμενης από αυξημένες επιπτώσεις και πιθανή επιδείνωση αρκετών συν-νοσηροτήτων (καρδιαγγειακά-νεφρικά προβλήματα, άνοια, κινητικά προβλήματα, κλπ).

Η υπογλυκαιμία σε αυτή την ομάδα ανθρώπων αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα (π.χ. αιφνίδιος θάνατος, έμφραγμα μυοκαρδίου κλπ.). Προκαλεί επιδείνωση της γνωστικής λειτουργίας και άνοια, καθώς και επιδείνωση της καρδιακής και νεφρικής λειτουργίας.)» επισημαίνει ο κ. Αντώνιος Λέπουρας MD, Ειδικός Παθολόγος–Διαβητολόγος Διευθυντής Παθολογικής-Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου Metropolitan General.

Η σημασία της καλής ρύθμισης της γλυκόζης

Από την άλλη πλευρά, η κακή ρύθμιση με καθημερινά υψηλά επίπεδα σακχάρου μπορεί να προκαλέσει σοβαρή επιδείνωση σε όλες τις παραμέτρους της υγείας τους. Η πρόληψη της υπογλυκαιμίας και ο μετριασμός των υψηλών αποκλίσεων της γλυκόζης μπορεί να έχουν σημαντικές θετικές επιπτώσεις στη σωματική και γνωστική λειτουργία και στη γενική ευεξία. Μπορούν επίσης να βελτιώσουν ή να αποτρέψουν χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη.

Νέες τεχνολογίες για τη διαχείριση του διαβήτη

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες υπήρξε σημαντική αύξηση στην υιοθέτηση της θεραπευτικής τεχνολογίας του διαβήτη μεταξύ παιδιών, εφήβων και νεότερων ενηλίκων με διαβήτη τύπου 1, ενώ η χρήση της υποστηρίζεται πλέον και για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η τεχνολογία για τους ηλικιωμένους περιλαμβάνει:

 Μετρητές ασύρματης συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης

 Συστήματα με αντλίες ινσουλίνης σε συνδυασμό με ασύρματη συνεχή καταγραφή της γλυκόζης με συναγερμό για χαμηλά ή πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου

 Πλήρως αυτοματοποιημένα συστήματα χορήγησης ινσουλίνης (τεχνητό πάγκρεας)

 Έξυπνα ασύρματα συνδεδεμένα με μετρητή γλυκόζης στυλό (πένες) ινσουλίνης, που αποφασίζουν για τη δόση της.

Προοπτικές για το μέλλον

1. Μετρητές συνεχούς ασύρματης καταγραφής
Μετρητές νέας τεχνολογίας συνεχούς ασύρματης καταγραφής (CGM-FGM) πιθανότατα στο κοντινό μέλλον θα υποκαταστήσουν την κλασική αυτομέτρηση με τη δακτυλοκέντηση για όσους θεραπεύονται με ινσουλίνη. Οι νεότερες τεχνολογικά συσκευές (CGM), που πλέον κάποιες χορηγούνται και από τα ασφαλιστικά ταμεία στη χώρα μας, μετρούν ανά λεπτό τη γλυκόζη ενδιάμεσα στους ιστούς κάτω από το δέρμα, είναι ασύρματες, δίνοντας πληροφορίες για τις τιμές της γλυκόζης στο κινητό, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο.
Ο προγραμματισμός τους δίνει ηχητικό συναγερμό στο κινητό για πολύ χαμηλές (80mg/dl) και πολύ υψηλές τιμές γλυκόζης (200mg/dl), προειδοποιώντας και προστατεύοντας τον χρήστη από υπογλυκαιμία ή πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου.

2. Τεχνητό πάγκρεας και αντλίες ινσουλίνης
• Αντλίες ινσουλίνης: Συνδεδεμένες με ασύρματο μετρητή συνεχούς καταγραφής γλυκόζης. Διακόπτουν την παροχή ινσουλίνης όταν οι τιμές γλυκόζης πέφτουν κάτω από το 80mg/dl, προστατεύοντας από σοβαρή υπογλυκαιμία.
• Τεχνητό πάγκρεας: Εξελιγμένη αντλία ινσουλίνης που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη (AID: Αυτοματοποιημένη Παροχή Ινσουλίνης) για συνεχή παρακολούθηση της γλυκόζης και αυτόματη ρύθμιση της παροχής ινσουλίνης.

Τεχνολογία και μεγάλη ηλικία: Προσοχή και εξατομίκευση

Η εφαρμογή της τεχνολογίας σε ηλικιωμένους πρέπει να γίνεται με προσοχή και εξατομικευμένη επιλογή των ατόμων, καθώς υπάρχουν αρκετά πρακτικά προβλήματα στη χρήση της, ιδιαίτερα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η προχωρημένη ηλικία, η περιορισμένη εξοικείωση με την ψηφιακή τεχνολογία, η γνωστική εξασθένηση και οι σωματικές αναπηρίες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εφαρμογή τεχνολογικών λύσεων. Επιπλέον, παράγοντες όπως η απροθυμία ή ο φόβος υιοθέτησης νέων τεχνολογιών καθώς και η δυνατότητα για εξατομικευμένη υποστήριξη/κατάρτιση θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό τεχνολογικών παρεμβάσεων για αυτόν τον πληθυσμό.

Συμπεράσματα

Κλινικές δοκιμές και μελέτες δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι με διαβήτη επωφελούνται από την τεχνολογία στη διαχείριση της γλυκόζης. Μειώνονται τα υπογλυκαιμικά επεισόδια, η προσέλευση στο τμήμα επειγόντων περιστατικών και οι εισαγωγές στο νοσοκομείο, ενώ βελτιώνεται η ποιότητα ζωής τους. Ωστόσο, οι ιδιαιτερότητες της γήρανσης μπορεί να εμποδίζουν την ορθή χρήση της τεχνολογίας.

«Η γνώση των τιμών της γλυκόζης δεν είναι αρκετή από μόνη της. Οι ασθενείς πρέπει να είναι σε θέση να τροποποιούν τις δόσεις της ινσουλίνης, να γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίζουν μια υπογλυκαιμία (δηλαδή τιμές σακχάρου κάτω από 70mg/dl) και να χρησιμοποιούν τη γευματική ταχείας δράσης ινσουλίνη για να διορθώνουν τιμές σακχάρου μεγαλύτερες από 200mg/dl. Είναι απαραίτητο να παρέχεται εκπαίδευση στα μέλη της οικογένειας και στους φροντιστές ευπαθών ηλικιωμένων με αναπηρία, ώστε να υποστηρίζουν τη χρήση της τεχνολογίας για τη διαχείριση του διαβήτη.

Η εφαρμογή της τεχνολογίας θα πρέπει να γίνεται έπειτα από προσεκτική και ολοκληρωμένη αξιολόγηση του κάθε ατόμου. Οι θεραπευτικοί στόχοι (είτε αυστηρότεροι είτε πιο χαλαροί) πρέπει να καθορίζονται από κοινού, λαμβάνοντας υπόψη πολλούς παράγοντες, όπως το κοινωνικό πλαίσιο και το περιβάλλον διαβίωσης του ασθενούς.

Το κόστος χρήσης της τεχνολογίας, καθώς και οι κοινωνικές πολιτικές για την ασφαλιστική κάλυψη αυτού του κόστους, αποτελούν δυστυχώς ακόμη εμπόδιο στην ευρύτερη χρήση της.

Οι ηλικιωμένοι με διαβήτη δεν πρέπει να ξεχνούν τη σημασία της καθημερινής σωματικής άσκησης (όπως το περπάτημα, η γιόγκα, κλπ.), της κοινωνικοποίησης, καθώς και της πνευματικής δραστηριότητας, όπως η ανάγνωση βιβλίων και οι ασκήσεις μνήμης (π.χ. σταυρόλεξο, σουντόκου). Αυτές οι δραστηριότητες, σε συνδυασμό με τη χρήση της νέας τεχνολογίας, μπορούν να τους βοηθήσουν να ζήσουν μια ποιοτική και μακρόχρονη ζωή» καταλήγει ο κ. Λέπουρας.

Την αποκαρδιωτική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το ΕΣΥ και ειδικότερα το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας περιέγραψαν εργαζόμενοι που παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου. Παράλληλα έδωσαν αποστομωτική απάντηση στον Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος διαρκώς τους συκοφαντεί.

«Καλημέρα από τη "συμμορία της μιζέριας". Είμαστε σε ένα ιερό χώρο, το ΤΕΠ που δέχτηκε τα θύματα των Τεμπών, αυτό το έγκλημα που έχει στοιχειώσει όλο το νοσοκομείο, το ΤΕΠ που δέχτηκε τους πλημμυροπαθείς» τόνισε η πρόεδρος του Συλλόγου Ιατρών ΕΣΥ – Ειδικευόμενων ΠΓΝΛ, Γεωργία Παπαδάμου.

«Σας καλέσαμε για να σας ενημερώσουμε και να αποδομήσουμε όλη αυτή την ιστορία που περιγράφει η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, η κυβερνητική ηγεσία για την υγειονομική περίθαλψη στη χώρα και ειδικά στο δικό μας νοσοκομείο.

«Είμαστε από το σωματείο γιατρών ΕΣΥ - ειδικευμένων, η "συμμορία της μιζέριας", όπως μας αποκαλεί ο υπουργός. Σήμερα βιώνουμε την κορύφωση της επίθεσης στο δημόσιο δωρεάν σύστημα υγείας, σε ένα πλαίσιο οργανωμένης υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης» τόνισε η Γεωργία Παπαδάμου και συμπλήρωσε ότι απώτερος στόχος της κυβέρνησης είναι η εμπορευματοποίηση του συστήματος υγείας και η προώθηση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων.

Μεταξύ άλλων μίλησε για τις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά, τις παραιτήσεις γιατρών και τη φυγή τους στο εξωτερικό, τον παρωχημένο εξοπλισμό και τις ασυντήρητες υποδομές, την υπερεργασία χωρίς ρεπό και άδειες, την εργασιακή εξουθένωση και υποτίμηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

«Ο κύριος Γεωργιάδης, φερόμενος ως υπουργός Υγείας με θράσος και χυδαιότητα διανθίζει το καταστροφικό του έργο με επιθέσεις και λοιδορίες προς τους εργαζόμενους και χαμηλά αμειβόμενους υγειονομικούς, με υβριστικούς και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς όπως ανθρωπάκια, τεμπέληδες, συμμορία της μιζέριας ενώ ταυτόχρονα με ασύστολα ψεύδη που εκτοξεύει αφειδώς και χωρίς περιστολή, με συστημικά ΜΜΕ, επιχειρεί να παραπλανήσει και να αποκρύψει την προσπάθεια της διάλυσης και υποβάθμισης των δημοσίων δομών»  σημείωσε η Γεωργία Παπαδάμου και πρόσθεσε:

«Το έργο που έχει αναλάβει να διεκπεραιώσει και να ολοκληρώσει είναι με εκτροπή των δημοσίων νοσοκομείων και των κέντρων υγείας σε αυτόνομες επιχειρηματικές μονάδες με βάση λειτουργίας την αγοραία σχέση κόστους και οφέλους». Όπως είπε, «λειτουργούμε σαν ένα μέτριο Κέντρο Υγείας αυτή τη στιγμή»

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, σημείωσε, όπως μεταδίδει το onlarissa.gr πως: «Η αχίλλειος πτέρνα της ενίσχυσης, της ριζικής ανασυγκρότησης, των σύγχρονων μεταρρυθμίσεων του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι η βαριά υποχρηματοδότηση. Αυτή έχει ως παρενέργεια πρώτον την υποστελέχωση, όχι μόνο των δημόσιων δομών των νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας των δυσπρόσιτων περιοχών, αλλά και των νοσοκομείων της ενδοχώρας όπως είναι και αυτά της ευθύνης μας. Η δεύτερη παρενέργεια, είναι ότι λείπουν υλικά. Η τρίτη παρενέργεια είναι η επίπτωση της υποχρηματοδοτησης στη μη σωστή παροχή περίθαλψης προς τους συμπολίτες μας, αλλά και στη στασιμότητα της αναβάθμισης του ρόλου όχι μόνο των γιατρών αλλά και του υπόλοιπου προσωπικού. Θα αγωνιστούμε όλοι μαζί με όλες τις ενώσεις για να μπορέσουμε να τα θεραπεύσουμε όλα αυτά».

«Η υποστελέχωση, η οποία είναι τεράστια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο», τόνισε ο Κωνσταντίνος Λαρίσης, μέλος του Σωματείου Εργαζομένων του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας, «αποτελεί κραυγή αγωνίας, που έχουμε εκφράσει κατά διαστήματα, η κατάσταση αντί βελτιώνεται, γίνεται χειρότερη. Υπάρχει κίνδυνος να μην μπορούν να λειτουργήσουν τμήματα από την τεράστια έλλειψη προσωπικού».

Ο κ. Λαρίσης έκανε επίσης λόγο ακόμα και για αδυναμία λειτουργίας του νοσοκομείου για ένα χρονικό διάστημα, έως ότου συγκεντρωθούν τα απαραίτητα πόσα για την κάλυψη των ελλείψεων υλικών, που μέχρι τώρα καλύπτονται εκ των υστέρων από το Δ.Σ.

«Ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί η βαρύτητα που θα έπρεπε σε ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο», πρόσθεσε ο πρόεδρος του Συλλόγου Καθηγητών Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γιάννης Τσούγγος. «Ο προϋπολογισμός του ΠΓΝΛ ήταν πάντα χαμηλότερος από τα υπόλοιπα πανεπιστημιακά νοσοκομεία. Είμαστε εδώ για να διεκδικήσουμε το ρόλο που πρέπει να έχει το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας».

• ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΕΒΕΤΖΟΓΛΟΥ

Χωρίς γιατρούς κινδυνεύει να μείνει το Νοσοκομείο Δράμας, μετά και την ομαδική παραίτηση 12 ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων, προχθες Δευτέρα.

Η τελευταία παθολόγος που είχε απομείνει στο νοσοκομείο παραιτήθηκε πριν από λίγες μέρες και έτσι δεν υπάρχει κανένας σε αυτή την ειδικότητα.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον Σύλλογο Ιατρών Νοσοκομείου Δράμας, τίθεται και θέμα νομιμότητας καθώς γιατροί που δεν είναι παθολόγοι καλούνται να καλύψουν και αυτή την ειδικότητα.

Τι αναφέρει η ανακοίνωση του Συλλόγου Ιατρών Νοσοκομείου Δράμας για τους λόγους της ομαδικής παραίτησης

«Η ενεργειακή αναβάθμιση του νοσοκομείου Δράμας ολοκληρώνεται επιτυχώς, ταυτόχρονα ολοκληρώνεται και η διάλυσή του.

Η κατάσταση στο ΓΝ Δράμας είναι πλέον έκρυθμη. Είχαμε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου επανειλημμένως για την τραγική υποστελέχωση της Παθολογικής κλινικής. Φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Η υπομονή και η σωματική αντοχή των δύο παθολόγων, που είχαν απομείνει την τελευταία διετία, εξαντλήθηκε.

Οι ατελείωτες ώρες εργασίας τους, χωρίς δυνατότητα λήψης ρεπό μετά την εφημερία τους, χωρίς δυνατότητα λήψης των κανονικών ημερών άδειάς τους (καθώς το νοσοκομείο οφείλει τουλάχιστον 100 ημέρες άδειας σε εκάστη), η σταδιακή αποψίλωση του τμήματος από ειδικευόμενους γιατρούς, η λειτουργία τού τμήματος επί διετίας με ξένους γιατρούς στις εφημερίες, που δεν γνωρίζουν τους νοσηλευόμενους ασθενείς, τους εξανάγκασαν σε παραίτηση.

Η τελευταία επιμελήτρια έχει υποβάλει την παραίτησή της και έχει δημοσιευτεί το ΦΕΚ.

Η διευθύντρια έχει απομείνει μόνη της εγκλωβισμένη σε ένα τμήμα, που πονάει και αγαπάει αλλά, που δυστυχώς, δεν μπορεί άλλο να λειτουργήσει με ασφάλεια για την ίδια και για τους ασθενείς της. Η υποβολή της παραίτησής της στις 2 Οκτωβρίου είναι πλέον γεγονός.

Η διοίκηση του ΓΝ Δράμας, σύμφωνα με τις προφορικές δηλώσεις της, αδυνατεί πλέον να βρει λύσεις για τη κάλυψη του προγράμματος λειτουργίας της Παθολογικής κλινικής.

Παρά τις καθημερινές παρακλήσεις της διευθύντριας της Παθολογικής και τις συγκεκριμένες λύσεις, που προτείνει στη διοίκηση (μετακίνηση όλων των αγροτικών ιατρών του νομού στην παθολογική κλινική, κάλυψη όλων των ημερών του μήνα στο ΤΕΠ με γενικούς γιατρούς, απόσπαση 2 παθολόγων από τους 11, που υπηρετούν στο νοσοκομείο Καβάλας, κα).

Παρά τις επιστολές, που έχει στείλει στην 4η ΥΠΕ, στον Υπουργό Υγείας αλλά και στην Εισαγγελία Δράμας. Όπου επισημαίνει την αδυναμία περαιτέρω λειτουργίας της κλινικής και ζητά ή το κλείσιμο της κλινικής ή την εφημέρευση ανά 3 μέρες, με την συνεπικουρία του νοσοκομείου Καβάλας.

Καμία ανταπόκριση προς τα αιτήματά της!

Ως απάντηση, η διοίκηση μία μέρα μετά την υποβολή της παραίτησης της διευθύντριας Παθολογικής, με την εισήγηση της Διευθύντριας Ιατρικής Υπηρεσίας, αποφάσισε και απέστειλε την Παρασκευή 4/10 μαζικό εντέλλεσθε στους ειδικούς γιατρούς του παθολογικού τομέα αλλά και στους ειδικευόμενους της καρδιολογικής κλινικής για ταυτόχρονη συνεφημέρευση τόσο στα τμήματά τους όσο και στο ΤΕΠ Παθολογικής, ως παθολόγοι.

Αποφάσισε λοιπόν η διοίκηση του ΓΝ Δράμας την εφαρμογή Τομέα στο νοσοκομείο μας, χωρίς να υπάρχει η αντίστοιχη νομοθεσία, καθώς η απόπειρα εφαρμογής του μέτρου από την πρώην υπουργό κ.Γκάγκα, αποσύρθηκε άμεσα μετά τις έντονες αντιδράσεις όλου του ιατρικού κόσμου της χώρας.

Το συγκεκριμένο ομαδικό εντέλλεσθε έχει αρκετές πρωτοτυπίες, καθώς συνηθίζεται, όπως γνωρίζουμε, το εντέλλεσθε να είναι προσωπικό και ονομαστικό στον κάθε γιατρό, που απευθύνεται. Στην διατύπωση του σχετικού εγγράφου δεν αποσαφηνίζεται με κανέναν τρόπο, ποιός γιατρός έχει την ευθύνη της εφημερίας στο ΤΕΠ Παθολογικής τις μέρες, που πρέπει να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους οι γιατροί των άλλων ειδικοτήτων.

Και πέρα από την αντιποίηση της ιατρικής ειδικότητας, που νομιμοποιεί με το έγγραφο της, αποφάσισε ότι ένας εργαζόμενος γιατρός μπορεί την μέρα της εφημερίας του να εφημερεύει ταυτόχρονα σε δύο τμήματα. Και στη μονάδα τεχνητού νεφρού και στο ΤΕΠ Παθολογικής οι νεφρολόγοι. Στη μονάδα της καρδιολογικής, στην καρδιολογική κλινική αλλά και στο ΤΕΠ Παθολογικής οι καρδιολόγοι, ειδικοί και ειδικευόμενοι, σε διπλό ρόλο. Κι ούτω καθ’εξής.

Να σημειωθεί ότι οι συνάδελφοι έλαβαν το εντέλλεσθε χωρίς να έχει προηγηθεί οποιαδήποτε ενημέρωση από την ιατρική υπηρεσία, που εισηγήθηκε, και από τη διοίκηση, που αποφάσισε. Η πρακτική “αποφασίζουμε και διατάσσουμε” έγινε πλέον πράξη και στο νοσοκομείο μας!

Το μεσημέρι της Δευτέρας 7/10 πραγματοποιήθηκε γενική συνέλευση των ιατρών του παθολογικού τομέα, παρουσία και της διευθύντριας της Παθολογικής, η οποία εξέφρασε την αντίθεσή της στη συγκεκριμένη λύση, που ευφυώς βρήκε η διοίκηση, καθώς θεωρεί ότι δεν μπορεί να βοηθηθεί στη λειτουργία τους τμήματός της από γιατρούς, που δεν έχουν τις γνώσεις, που απαιτούνται για τη διαχείριση των παθολογικών περιστατικών και εμμένει στις δικές της προτάσεις για την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία του τμήματος της.

Η απόφαση της συνέλευσης, προκειμένου να καταγγελθεί αφ’ενός η επικίνδυνη για τους γιατρούς αλλά και για τους ασθενείς αντιποίηση ιατρικής ειδικότητας, που αποφασίστηκε στο νοσοκομείο Δράμας και αφ’ετέρου να στηριχθεί η διευθύντρια της Παθολογικής στα αιτήματα της, είναι η κατάθεση ομαδικής παραίτησης 12 ειδικών ιατρών του παθολογικού τομέα. Ως σύλλογος ιατρών του νοσοκομείου Δράμας έχουμε επιδείξει απεριόριστη υπομονή όλα αυτά τα χρόνια και έχουμε συνεργαστεί με τη διοίκηση δείχνοντας τεράστια κατανόηση στα πολλαπλά προβλήματα, που συνεχώς προκύπτουν στο νοσοκομείο μας.

Το ποτήρι όμως ξεχείλισε! Η υπομονή όλων των συναδέλφων έχει εξαντληθεί.

Εάν η Διοίκηση αδυνατεί πλέον να βρει τις λύσεις, που οφείλει για την ασφαλή λειτουργία του νοσοκομείου θα πρέπει να κάνει την αυτοκριτική της και να αναλάβει τις ευθύνες, που τις αναλογούν. Και όχι να υπογράφει εντέλλεσθε, που ουσιαστικά δεν βοηθούν κανέναν, πάρα μόνο καλύπτουν τη δική της θέση.

Προφανώς, δεν έχει αντιληφθεί, μετά από τόσα χρόνια, τι ακριβώς είναι το ιατρικό λειτούργημα, πόση μεγάλη ευθύνη έχει ένας γιατρός απέναντι στους ασθενείς, που καλείται να περιθάλψει και πόσες υπερβάσεις έχει κάνει ο καθένας από εμάς για αυτό το νοσοκομείο.

Δυστυχώς οι επιλογές της οδηγούν στην περαιτέρω αποδυνάμωση του ΓΝ Δράμας.

Και ναι, είναι γεγονός ότι η ενεργειακή αναβάθμιση του νοσοκομείου Δράμας ολοκληρώνεται επιτυχώς, ταυτόχρονα όμως ολοκληρώνεται και η διάλυσή του!!!

Για το ΔΣ του Συλλόγου Ιατρών Νοσοκομείου Δράμας

Ο Πρόεδρος Κατσίλης Γεώργιος

Η Γραμματέας Παυλίδου Χριστίνα»

Πηγή: news247.gr

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΟΥΔΗΣ

Επικίνδυνες, τοξικές ουσίες βρέθηκαν σε αυξημένες ποσότητες για την υγεία των παιδιών και τις μητέρες τους στο αίμα τους, σε σύγκριση με άλλες περιοχές της Ευρώπης, λόγω της χρήσης απαγορευμένων φυτοφαρμάκων στην χώρα μας, όπως τα οργανοχλωριωμένα παρασιτοκτόνα με γνωστότερα το  DDT και DDE, που κυκλοφορούν παράνομα  στην αγορά ξεφεύγοντας από τους μηχανισμούς ελέγχου. Αυτό διαπιστώθηκε μετά από πολύχρονη συστηματική έρευνα που πραγματοποίησε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, η ομάδα του Ομότιμου Καθηγητή  Χημείας και πρώην Πρύτανη του Ιδρύματος, Ευρυπίδη Στεφάνου.  

Συγκεκριμένα στο πλαίσιο της μελέτης ΡΕΑ,  έγινε η μόνη έρευνα στην Ελλάδα   με 1500 ζεύγη μητέρας-παιδιού , από την εγκυμοσύνη , τον τοκετό, τους πρώτους μήνες ζωής, 18 μηνών, 4 ετών, 6 ετών 11 και 15 ετών. Αναλύθηκαν 947 δείγματα στα οποία βρέθηκαν υψηλά ποσοστά DDE στα παιδιά ηλικίας 6,5 ετών της Κρήτης συγκριτικά με συνομήλικα παιδιά Ευρωπαικών περιοχών, ενώ τα υψηλότερα επίπεδα της επικίνδυνης ουσίας DDE, ανιχνεύθηκαν στα παιδιά των 4 ετών και τα χαμηλότερα στα παιδιά 11 ετών. Η εν λόγω έρευνα είχε αρχίσει να πραγματοποιείται το 2007 από τον Καθηγητή Ιατρικής Μανόλη  Κογεβίνα.      

Τα προαναφερόμενα ερευνητικά  αποτελέσματα χτυπούν το «καμπανάκι» του κινδύνου για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών και  καθιστούν επιτακτική την ανάγκη άμεσης και δραστικής παρέμβασης από την Πολιτεία και ιδιαίτερα την κυβέρνηση , η οποία έχει ακυρώσει στην πράξη κάθε κοινωνικό και οικονομικό έλεγχο των παρανομιών.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη με επίκεντρο το Ηράκλειο είναι η μοναδική στην Ελλάδα και έχει δημιουργηθεί Βιοτράπεζα των εν λόγω δεδομένων με περισσότερα από οκτώ χιλιάδες δείγματα.

Κύριε Στεφάνου, τι σας οδήγησε να ερευνήσετε την παρουσία των απαγορευμένων ουσιών όπως το DDT σε ένα μεγάλο πληθυσμό παιδιών στην Κρήτη;

Σε ένα μεγάλο Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας επονομαζόμενο HELIX, που συμπεριλαμβάνεται η Μελέτη «μητέρας-παιδιού ΡΕΑ» με έξι αντίστοιχες μελέτες πληθυσμού βάσης γεννήσεων στην Ευρώπη, αξιολογήθηκε η ενδομήτρια έκθεση σε ένα ευρύ φάσμα τοξικών ουσιών αλλά και αυτή κατά την παιδική ηλικία. Στην έρευνα HELIX μεταξύ των ουσιών που μελετήθηκαν ήταν τα οργανοχλωριωμένα παρασιτοκτόνα εξαχλωροβενζόλιο, διχλωροδιφαινυλοτριχλωραιθάνιο, ευρέως γνωστoύ ως DDT, και του παραγώγου του διχλωροδιφαινυλοδιχλωροαιθυλενίου γνωστού ως DDE. Διερευνήθηκαν οι διαφορές και οι συσχετίσεις που παρατηρήθηκαν μεταξύ μητέρων και των παιδιών τους. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν κλινικές μετρήσεις και νευρολογικές δοκιμές. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύτηκαν από την ομάδα του HELIX, έδειξαν αυξημένα επίπεδα DDE στο αίμα τόσο των μητέρων όσο και των παιδιών εντός του πληθυσμού της μελέτης ΡΕΑ σε σχέση με τις αντίστοιχες μελέτες άλλων Ευρωπαϊκών χωρών.

Τα παραπάνω δεδομένα ήταν το έναυσμα που μας οδήγησε στην συγκεκριμένη έρευνα με στόχο την βαθύτερη κατανόηση της έκθεσης των παιδιών στις ουσίες αυτές και των σχετικών κινδύνων για την υγεία τους.

1500 ζεύγη μητέρας -παιδιού

Τι είναι η Μελέτη Μητέρας-Παιδιού ΡΕΑ;

Η μελέτη Ρέα, είναι η πρώτη και η μόνη μελέτη μητέρας-παιδιού στην Ελλάδα. Αποτελεί ένα δεκαπενταετές ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Κρήτης, που εμπνευστής και δημιουργός του ήταν ο Καθηγητής Μανόλης Κογεβίνας, με πολύτιμα δεδομένα από τα πρώτα στάδια της ζωής και από τη διαχρονική παρακολούθηση του πληθυσμού. Η μελέτη «μητέρας-παιδιού ΡΕΑ» εστιάζεται στον πληθυσμό του νομού Ηρακλείου αλλά είναι η μοναδική στην Ελλάδα και από τις πλέον γνωστές στην Ευρώπη. Στοχευμένες παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια πρώιμων αναπτυξιακών σταδίων του ανθρώπου όπως η εγκυμοσύνη, η βρεφική και παιδική ηλικία, έχουν το μέγιστο αντίκτυπο και μπορούν να θέσουν σε υγιή τροχιά καθόλη τη διάρκεια της ζωής τον πληθυσμό, σύμφωνα με την υπόθεση της αναπτυξιακής προέλευσης της υγείας και της νόσου. Η απόδειξη της υπόθεσης ότι οι εμπειρίες που εμφανίζονται κατά την πρώιμη ανάπτυξη μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο υγείας και χρόνιων ασθενειών μέχρι και την ενήλικο ζωή απαιτεί στοιχεία υψηλής ποιότητας από μακροχρόνιες μελέτες παρατήρησης σε ανθρώπους.
Η μελέτη ξεκίνησε το 2007.  Έκτοτε ο αρχικός πληθυσμός των 1500 ζευγών μητέρας-παιδιου έχει παρακολουθηθεί στην εγκυμοσύνη, τοκετό, πρώτους μήνες ζωής, 18 μηνών, 4 ετών, 6 ετών, 11 ετών και 15 ετών. Η μεθοδολογία που ακολουθούμε για τη συλλογή πληροφοριών βασίζεται σε ερωτηματολογια, σταθμισμένα για τον ελληνικό πληθυσμό όταν ήταν διαθέσιμα, κλινικές εκτιμήσεις, ιατρικές καταγραφές, ηλεκτρονικές αξιολογήσεις, προσωπικές μετρήσεις και καταγραφές, μετρήσεις στο περιβάλλον, χαρτογραφικά δεδομένα καθώς και συλλογή βιολογικού υλικού. Η μελέτη έχει εξετάσει ένα εύρος εκθέσεων και εκβάσεων υγείας και μπορεί να υποστηρίξει την εξεταση νέων αναδυόμενων υποθέσεων κυρίως από μετρήσεις σε βιολογικά υλικά. Η βιοτράπεζα μας αποτελείται από περισσότερα από 8000 επαναλαμβανόμενα δείγματα αίματος, ούρων και άλλων βιολογικών υλικών. Η παρουσία της μελέτης Ρέα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης έχει συνεισφέρει στην δημιουργία σημαντικής ερευνητικής κοινότητας και έχει δράσει κατά του brain drain. 

Οργανοχλωριωμένα Φυτοφάρμακα

Μπορείτε να μας περιγράψετε το πλαίσιο της έρευνάς σας;

Η έρευνα κατέστη δυνατή μέσω της στενής συνεργασίας μεταξύ του Εργαστηρίου Φασματομετρίας Μάζας και Ανάλυσης Διοξινών του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και του Πανεπιστημίου Κρήτης. Στηρίχθηκε από την διδάκτορα, Ελένη Μαυρομάτη, πρώην Διοικήτρια της 7ης ΥΠΕ Κρήτης (2016-2019), και χρηματοδοτήθηκε από την ΓΓΕΤ και το Υπουργείο Υγείας την ίδια περίοδο. Τα αποτελέσματα της δημοσιεύτηκαν στο πλέον έγκυρο επιστημονικό περιοδικό παγκοσμίως, στον τομέα των Περιβαλλοντικών Επιστημών και Επιδημιολογίας, Environment International, το 2024. 

Θα ήθελα να αναφέρω τι γνωρίζαμε πριν την πραγματοποίηση των εργασιών μας. Μια εκτεταμένη αναζήτηση βιβλιογραφίας, που επιτελέσαμε μετά τα αποτελέσματα της HELIX, αποκάλυψε έλλειψη συστηματικών μελετών σχετικά με την παρουσία οργανοχλωριωμένων φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα και το μητρικό γάλα στην Ελλάδα. Πρόσφατες μελέτες που δημοσιεύτηκαν το 2023,  από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, για Ελληνικά γεωργικά εδάφη αξιολόγησαν τα επίπεδα οργανοχλωριωμένων φυτοφαρμάκων σε εξήντα ελληνικά γεωργικά εδάφη. Παρά την επίσημη απόσυρσή τους από την αγορά, το DDT και τα παράγωγά του, μαζί με άλλα οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα, ήταν οι κύριες ενώσεις που προσδιορίστηκαν. Στην Κρήτη, συγκεκριμένα στον Τυμπάκι, μια από τις πιο σημαντικές γεωργικές περιοχές που προμηθεύει την πλειοψηφία των φρούτων και των λαχανικών στο Ηράκλειο (περιοχή μελέτης ΡΕΑ), ανιχνεύθηκαν μόνο το DDT και το πιο τοξικό παράγωγό του DDE. Τα αποτελέσματα έρευνας του Πανεπιστημίου Κρήτης, δημοσιευμένα το 2021,  έδειξαν την ενισχυμένη παρουσία του DDT και του DDE στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχή του Ηρακλείου. Μεταξύ αυτών,  το πλέον τοξικό DDE εμφάνισε την υψηλότερη συγκέντρωση, από εκείνες που μετρήθηκαν σε άλλες Ευρωπαϊκές περιοχές.

Το DDT και το εξαχλωροβενζόλιο, που χρησιμοποιήθηκαν παλαιότερα στη γεωργία για τον έλεγχο μυκήτων και παρασίτων, έχουν χαρακτηριστεί ως πιθανά καρκινογόνα και ουσίες που διαταράσσουν το ενδοκρινικό μας σύστημα. Η έκθεση σε αυτές έχει αποδεδειγμένα αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία όπως νευρολογικά προβλήματα, ανοσολογικές διαταραχές, αλλαγές στη λειτουργία του θυρεοειδούς και αλλεργιών. Παρόλο που η χρήση τους απαγορεύτηκε τη δεκαετία του 1970, το DDT, μαζί με τον κύριο μεταβολίτη του DDE, και το εξαχλωροβενζόλιο, εξακολουθούν να ανιχνεύονται στο αίμα των ανθρώπων.

Εκτεθειμένα τα παιδιά της Κρήτης                             

Ποια είναι τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας που δημοσιεύσατε;

Προχωρήσαμε στη συστηματική διερεύνηση των επιπέδων των απαγορευμένων οργανοχλωριωμένων παρασιτοκτόνων εξαχλωροβενζολίου, του DDT και του μεταβολίτη του DDE και των πολυχλωριωμένων διφαινυλίων στο αίμα παιδιών-μελών της ΡΕΑ, ηλικίας 4, 6,5 και 11 ετών. Εκτός της αξιολόγησης των επιπέδων έκθεσης, εξετάστηκε η σχέση τους με την ηλικία και το φύλο, και την αναγνώριση πιθανών πηγών έκθεσης. Αναλύθηκαν 947 δείγματα αίματος, και έγινε χρήση προχωρημένων σύγχρονων μεθόδων στατιστικής ανάλυσης για την κατανόηση των προτύπων και των πηγών έκθεσης αυτών των ουσιών. 

Αυξημένα επίπεδα DDE βρέθηκαν στα παιδιά ηλικίας 6,5 ετών σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους συνομήλικους τους, με τα υψηλότερα επίπεδα DDE να παρατηρούνται στα παιδιά ηλικίας 4 ετών και τα χαμηλότερα στα 11 ετών. Η μείωση της συγκέντρωσης DDE, που παρατηρήθηκε από τη γέννηση έως την ηλικία των 11 ετών, υποδηλώνει ότι τα παιδιά της μελέτης ΡΕΑ στην Κρήτη εκτέθηκαν ενδομήτρια σε αυτές τις απαγορευμένες ουσίες πιθανώς μέσω θηλασμού και πρόσληψης τροφής κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. 

Η σύγκριση της εργασίας μας, με άλλες αναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία, έδειξε ότι αποτελεί την πιο συστηματική διαχρονική μελέτη, μαζί με μια άλλη έρευνα που έγινε στη Γερμανία και δημοσιεύτηκε το 2020, σχετικά με την παρουσία του DDT, DDE και άλλων οργανοχλωριωμένων φυτοφαρμάκων στο πλάσμα αίματος των παιδιών στην Ευρώπη.

Η ενδελεχής βιβλιογραφική σύγκριση των αποτελεσμάτων αυτών, με αντίστοιχες μελέτες άλλων χωρών, επέδειξε υψηλά ενδεχόμενα επίπεδα του DDT στα τρόφιμα της Κρήτης, και υπογραμμίζει την αναγκαιότητα περαιτέρω διερεύνησης για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας επισημαίνουν την συνεχιζόμενη παρουσία και τους κινδύνους για την υγεία από τα απαγορευμένα φυτοφάρμακα όπως το DDT, την αύξηση της αγοράς παράνομων φυτοφαρμάκων και την ανάγκη περαιτέρω έρευνας για την κατανόηση και τη μείωση των επιπέδων έκθεσης στα παιδιά.

Ευροπόλ στις παρανομίες

Αφού οι ουσίες αυτές έχουν απαγορευτεί εδώ και πολλά χρόνια πως δικαιολογείται η αυξημένη παρουσία τους στα παιδιά της Κρήτης;

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Επιβολής του Νόμου γνωστός ως Ευρωπόλ (EUROPOL) έχει εντοπίσει αύξηση στο εμπόριο παράνομων φυτοφαρμάκων. Περισσότερο από το 14% των φυτοφαρμάκων που κυκλοφορούν σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ εκτιμάται ότι παρανόμως στην αγορά. 
Σε στοχευμένη επιχείρηση της Ευρωπόλ, μεταξύ 2015 - 2017, κατασχέθηκαν πάνω από 300 τόνοι παράνομων φυτοφαρμάκων, με επιπλέον 2040 τόνους να έχουν κατασχεθεί το 2023. Αυτά τα παράνομα φυτοφάρμακα απειλούν την υγεία των αγροτών και των καταναλωτών και αποτελούν κίνδυνο για το φυσικό περιβάλλον. Τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης είναι η κύρια πηγή έκθεσης των ανθρώπων στο DDT και στις σχετικές ενώσεις.

Κύριε Στεφάνου, ποιες είναι οι προοπτικές αυτής της δραστηριότητας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης;

Τα χρόνια νοσήματα όπως καρδιαγγειακά, αναπνευστικά, καρκίνοι αποτελούν μια μορφή επιδημίας σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες συμπεριλαμβανομένου και της Ελλάδας. Παρά την υψηλότερη θνησιμότητα στους ηλικιωμένους, το 42% της θνησιμότητας που σχετίζεται με τα χρόνια νοσήματα εμφανίζεται σε άτομα κάτω των 70 ετών σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. 

Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Συστήματα και τις Πολιτικές Υγείας, που δημοσιεύτηκε το 2021, εντοπίζει ότι περίπου το 40% όλων των θανάτων στην Ελλάδα το 2019 μπορούν να αποδοθούν σε συμπεριφορικούς παράγοντες κινδύνου. Όμως, το ποσοστό προλαμβανόμενης θνησιμότητας στην Ελλάδα μειώθηκε οριακά κατά την τελευταία πενταετία, και παραμένει σημαντικά χαμηλότερο από το ποσοστό στην πλειονότητα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα παραπάνω τονίζουν την ανάγκη να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας για πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων στη χώρα μας, συνεισφέροντας στην επίτευξη του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών 3.4: “Έως το 2030, μείωση κατά ένα τρίτο της πρόωρης θνησιμότητας από χρόνια νοσήματα μέσω πρόληψης και θεραπείας”.

Οι στόχοι της μελέτης Ρέα για τα επόμενα 4 έτη, είναι η διασφάλιση και αξιοποίηση υπαρχόντων δεδομένων και εφαρμογή μεθόδων ανοιχτής επιστήμης, η ομαλή λειτουργία της βιοτράπεζας, η δημιουργία νέων δεδομένων για τους απογόνους  της μελέτης Ρέα, και η συνέχιση της στράτευσης μητέρων στην μελέτη.
Είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε την οικονομική στήριξη της μελέτης που απαιτεί πολλαπλές, επαναλαμβανόμενες αιτήσεις σε πολλούς οργανισμούς και αποτελεί μία από τις πιο μεγάλες προκλήσεις στην έρευνα. Η μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της Ρέα είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της στρατηγικής  μελέτης. Παράλληλα με την προσπάθειά μας αυτή, ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι θα έχουμε την στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης. 

Πηγή: efsyn.gr

Ένα νέο φάρμακο που δρα και στα δύο κύρια σημεία συσσώρευσης των πρωτεϊνών Tau, βασικού παράγοντα νευροεκφυλισμού στη νόσο Αλτσχάιμερ, ανέπτυξε μια διεθνής ομάδα ερευνητών. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της αμερικανικής Ένωσης Αλτσχάιμερ «Alzheimer's & Dementia».

Το φάρμακο, ένας πεπτιδικός αναστολέας που ονομάζεται RI-AG03, ήταν αποτελεσματικό, τόσο σε εργαστηριακές μελέτες όσο και σε μελέτες σε φρουτόμυγες, στην πρόληψη της συσσώρευσης των πρωτεϊνών Tau και στις δύο βασικές περιοχές συσσώρευσής τους.

Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, Αντώνης Αγγίδης, σημειώνει ότι «οι σημερινοί αναστολείς της συσσώρευσης είχαν πολλές παρενέργειες, επειδή μπορούν να παρεμβαίνουν στις λειτουργίες πολλών άλλων πρωτεϊνών. Το RI-AG03 είναι ειδικά σχεδιασμένο κατά της πρωτεΐνης Tau και αυτό σημαίνει ότι είναι λιγότερο πιθανό να αλληλεπιδράσει ανεπιθύμητα με άλλες πρωτεΐνες». Ο Δρ. Αγγίδης ανέπτυξε το φάρμακο χρησιμοποιώντας υπολογιστική βιολογία στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ, όπου ήταν πρωτύτερα μεταδιδακτορικός ερευνητής.

Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από την Ένωση Αλτσχάιμερ και ο Ρίτσαρντ Όκλεϊ, αναπληρωτής διευθυντής Έρευνας και Καινοτομίας, επισημαίνει ότι «αυτή η έρευνα κάνει πολλά υποσχόμενα βήματα προς μια νέα μοναδική στο είδος της θεραπεία που στοχεύει την Tau, μια βλαβερή πρωτεΐνη στον εγκέφαλο των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο Αλτσχάιμερ, εμποδίζοντάς την να συσσωρευτεί. Αυτό το φάρμακο έχει τη δυνατότητα να είναι πιο στοχευμένο από άλλα που μελετώνται επί του παρόντος και ελπίζουμε ότι θα έχει λιγότερες τοξικές παρενέργειες». Ωστόσο, διευκρινίζει ότι «η μελέτη βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, οπότε δεν γνωρίζουμε ακόμη αν θα λειτουργήσει ή αν θα είναι ασφαλής για τους ανθρώπους, αλλά είναι μια συναρπαστική εξέλιξη και ανυπομονούμε να δούμε πού θα οδηγήσει».

Οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια Σαουθάμπτον, Λάνκαστερ και Νότιγχαμ Τρεντ, το Μητροπολιτικό Ινστιτούτο Ιατρικών Επιστημών του Τόκιο και το αμερικανικό ιατρικό κέντρο UT Southwestern, σχεδιάζουν τώρα να δοκιμάσουν το φάρμακο σε τρωκτικά, πριν προχωρήσουν σε κλινικές δοκιμές.

Το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) αποτελεί μία από τις πρώτες αιτίες θανάτου παγκοσμίως και την πρώτη αιτία αναπηρίας στους ενήλικες. Υπολογίζεται ότι 1 στους 6 ανθρώπους θα πάθει εγκεφαλικό επεισόδιο στην διάρκεια της ζωής του. Εξάλλου, ένας στους τρεις ασθενείς που θα επιβιώσουν μετά από ΑΕΕ, χρειάζονται συνεχή βοήθεια και επίβλεψη από άλλο πρόσωπο.

«Στην Ελλάδα σύμφωνα με την μελέτη του Έβρου, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο προσβάλλονται πάνω από 40.000 άνθρωποι από ΑΕΕ. Επιπρόσθετα σήμερα αναγνωρίζεται ότι το εγκεφαλικό οδηγεί σε σημαντική έκπτωση των νοητικών λειτουργιών και στην εμφάνιση άνοιας. Κατά συνέπεια η πρόληψη και αντιμετώπιση του ΑΕΕ πρέπει να αποτελεί μια προτεραιότητα των πολιτικών δημόσιας υγείας» αναφέρει ο κ. Κλέαρχος Ψυχογιός, Νευρολόγος και Επιμελητής της Μονάδας Αυξημένης Φροντίδας Αγγειακών Εγκεφαλικών Νόσων στο Metropolitan Hospital. 

Βασικοί παράγοντες κινδύνου

Ο κίνδυνος AEE αυξάνεται με την ηλικία και διπλασιάζεται κάθε 10 χρόνια μετά τα 55. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ανησυχητική αύξηση των εγκεφαλικών επεισοδίων και σε νέους ανθρώπους. Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την αρτηριακή υπέρταση, τον σακχαρώδη διαβήτη, το κάπνισμα, την υψηλή χοληστερόλη, την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, την κακή διατροφή, την παχυσαρκία και τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα. Πέρα από τους κλασικούς παράγοντες κινδύνου, υπάρχουν και αυτοί που σχετίζονται με το σύγχρονο τρόπο ζωής, όπως το άγχος, η κακή ποιότητα ύπνου και η ατμοσφαιρική ρύπανση.

Ποια είναι τα σημάδια που δίνει ένα εγκεφαλικό επεισόδιο

Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι κρίσιμη για την αντιμετώπιση του εγκεφαλικού επεισοδίου. Στην Ελλάδα, η Ελληνική Νευρολογική Εταιρεία έχει προωθήσει την καμπάνια με την ακροστιχίδα ΧΟΠΑ (Χέρι, Ομιλία, Πρόσωπο, Ασθενοφόρο) για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τα προειδοποιητικά σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου. Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν την αλλαγή στην ομιλία, πρωτόγνωρος για τον ασθενή πονοκέφαλος, την αδυναμία σε χέρια ή πόδια, την πτώση της γωνίας του στόματος, τη διπλωπία, τη ξαφνική διαταραχή στο οπτικό πεδίο και την αστάθεια βάδισης.

Μηχανική θρομβεκτομή: μια σύγχρονη θεραπεία για το εγκεφαλικό επεισόδιο

Η πρόοδος στην ιατρική τεχνολογία και την κατανόηση του εγκεφαλικού επεισοδίου έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη εξειδικευμένων θεραπειών. Η ενδοφλέβια θρομβόλυση, εγκεκριμένη από το 1995, και η μηχανική θρομβεκτομή, για την οποία οι πρώτες μελέτες που ανέδειξαν μεγάλο όφελος δημοσιεύθηκαν το 2015, έχουν συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τους ασθενείς. «Πλέον, με τις σύγχρονες υπεροξείες θεραπείες επαναιμάτωσης πάνω από τους μισούς ασθενείς που προσέρχονται με οξεία νευρολογική βλάβη μπορούν να επιτύχουν λειτουργική ανεξαρτησία έως και τρεις μήνες μετά την παρέμβαση» σημειώνει ο κ. Ψυχογιός.

Πόσο διαρκεί η αποκατάσταση από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο

Η αποκατάσταση μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια, με τη σημαντική βελτίωση να συμβαίνει κατά τους πρώτους τρεις μήνες. Η επιτυχής αποκατάσταση εξαρτάται από την έγκαιρη έναρξη της θεραπείας και τη συνεχή υποστήριξη από μια πολυεπιστημονική ομάδα.
Το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τη δημόσια υγεία. Παρόλα αυτά όμως, καθώς οι θεραπείες και οι παρεμβάσεις συνεχίζουν να εξελίσσονται, οι προοπτικές για τους ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο γίνονται όλο και πιο αισιόδοξες. Η έγκαιρη διάγνωση, η άμεση παρέμβαση και η εξειδικευμένη φροντίδα μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην έκβαση της νόσου, προσφέροντας ελπίδα για καλύτερη ποιότητα ζωής σε χιλιάδες ασθενείς κάθε χρόνο.

Η ανάγκη για εξειδικευμένη φροντίδα

Η νοσηλεία σε εξειδικευμένες μονάδες εγκεφαλικών επεισοδίων καθίσταται ιδιαίτερης σημασίας για την αντιμετώπιση του περιστατικού και την επιτυχή αποκατάσταση των ασθενών. Το Metropolitan Hospital διαθέτει εξειδικευμένη Μονάδα Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων (Acute Stroke Unit), η οποία είναι η πρώτη Μονάδα πιστοποιημένη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Μονάδων Εγκεφαλικών Επεισοδίων στην Ελλάδα. Η εν λόγω Μονάδα είναι η πρώτη οργανωμένη και πλήρως εξοπλισμένη ΜΑΦ/ΑΕΕ στην Ελλάδα και έχει στόχο να καλύψει ένα μεγάλο κενό που υπάρχει στη χώρα μας. Η Μονάδα Αυξημένη Φροντίδας Αγγειακών - Οξέων Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων προσφέρει ολοκληρωμένη φροντίδα από εξειδικευμένους ιατρούς, νοσηλευτές, φυσικοθεραπευτές και λογοθεραπευτές, που διαθέτουν την επιστημονική κατάρτιση και την εμπειρία να διαχειριστούν τις ανάγκες του ασθενούς. «Η τεχνολογία αιχμής που χρησιμοποιείται και η εξειδίκευση των ιατρών και των νοσηλευτών της Μονάδας προσφέρει τη δυνατότητα άμεσης αντιμετώπισης των ΑΕΕ και των επιπλοκών τους εντός ακόμα και 24 ωρών από το επεισόδιο, μειώνοντας τις επιπλοκές από 20 έως 50%» καταλήγει ο κ. Ψυχογιός.

Το ανάλγητο πρόσωπο της έδειξε για άλλη μία φορά η κυβέρνηση, αναφορικά με το ΕΣΥ και τις παροχές Υγείας, ιδιαίτερα στην παραμεθόριο, με τον αρμόδιο υπουργό Άδωνι Γεωργιάδη να δηλώνει κυνικά σε ανασφάλιστη καρκινοπαθούσα ότι αν η ίδια βρισκόταν στις ΗΠΑ «θα είχε πεθάνει».

Ο υπουργός Υγείας ο οποίος ήταν καλεσμένος στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ και στην εκπομπή του Άρη Πορτοσάλτε και της Μαρίας Αναστασοπούλου ακούγοντας τον γολγοθά που βιώνει η ανασφάλιστη καρκινοπαθούσα από τη Λέσβο η οποία για να κάνει ακτινοθεραπείες πρέπει να έρθει στην Αθήνα -το νοσοκομείο του νησιού δεν διαθέτει την κατάλληλη υποδομή- και ο ΕΟΠΥΥ δεν της καλύπτει έξοδα για εισιτήρια και διαμονή δήλωσε αρχικά ότι «εάν ήσασταν ανασφάλιστη σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης λυπάμαι που θα σας το πώς θα τα πληρώνατε όλα από την τσέπη σας».

«Εδώ σας τα πληρώνουμε όλα εμείς και καλά κάνουμε. Δικός μου νόμος είναι και λέω ότι δεν μπορούμε να αφήσουμε κανέναν ανασφάλιστο χωρίς θεραπεία» σημείωσε ο υπουργός Υγείας προσθέτοντας ότι «το κράτος έχει κάποια όρια».

https://www.skai.gr/tv/episode/enimerosi/live-you/2024-10-02-11/taxideuei-apo-tin-lesbo-stin-athina-gia-na-kanei-aktinotherapeies

Ωστόσο στις παραινέσεις του Άρη Πορτοσάλτε ότι ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να πληρώνει και τα εισιτήρια μεταφοράς -η ασθενής δήλωσε ότι φιλοξενείται στις δομές των καρκινοπαθών Λέσβου- ο Αδ. Γεωργιάδης πέταξε την μπάλα στην εξέδρα αναφέροντας ότι ο ΕΟΠΥΥ διαχειρίζεται τα χρήματα των ασφαλισμένων. Όχι των ανασφάλιστων.

Παράλληλα σε μια προσπάθεια να δείξει πόσο φιλεύσπλαχνος είναι σημείωσε ότι οι ανασφάλιστοι δεν πληρώνουν στο ΕΣΥ καθώς «πήρα μια πολύ μεγάλη απόφαση επί προηγούμενης θητείας μου, για αυτό μου έχει δώσει ο βραβείο ο ΠΟΥ».

Τέλος, όταν η καρκινοπαθούσα επέμεινε λέγοντας ότι το νοσοκομείο ενός τόσο μεγάλου νησιού δεν μπορεί να κάνει ακτινοθεραπείες ο υπουργός αντέτεινε ότι «αν ήταν στις Ηνωμένες Πολιτείες η κυρία θα είχε πεθάνει τώρα, θα ήταν στο δρόμο, θα ήταν νεκρή».

Με υψηλό αίσθημα ευθύνης απέναντι στην κοινωνία και την υγεία, ο Όμιλος Affidea προχώρησε στη λειτουργία του πρώτου σπιτιού για τις οικογένειες με νοσηλευόμενα παιδιά. Το ‘Affidea Home’ θα φιλοξενεί τις οικογένειες των παιδιών με χρόνιες παθήσεις που λαμβάνουν θεραπεία ή νοσηλεύονται σε νοσοκομεία της Αττικής.

Το ‘Affidea Home’ στεγάζεται σε ακίνητο που βρίσκεται σε κομβικό σημείο της Αθήνας, σε μικρή απόσταση από το νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία», και είναι πλήρως εξοπλισμένο για να φιλοξενήσει μία οικογένεια, διευκολύνοντας την καθημερινότητα των μελών της. Η χρήση του θα γίνεται με βάση προκαθορισμένα κριτήρια ευπάθειας και αναγκών σε συνεννόηση με το εκάστοτε νοσοκομείο. Το σπίτι διατίθεται για πλήρη χρήση και διαμονή, και περιλαμβάνει χώρους κουζίνας και τραπεζαρίας, δωμάτια ύπνου, πλυντήριο, καθιστικό με τηλεόραση, πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Η πρωτοβουλία ‘Αffidea Ηome’ υλοποιεί το όραμα του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Affidea Ελλάδος, κ. Θεόδωρου Καρούτζου, ο οποίος τόνισε πως «είμαστε υπερήφανοι που ξεκινά η λειτουργία του ‘Affidea Home’ στην Ελλάδα, ώστε να παρέχουμε ένα ασφαλές και φιλόξενο περιβάλλον για τις οικογένειες των παιδιών που αντιμετωπίζουν χρόνιες παθήσεις. Με την προσφορά της Affidea, θα λειτουργήσει ένας χώρος οικογενειακής ανάπαυσης, κυρίως για τις οικογένειες που έρχονται εκτός Αθηνών και νοσηλεύουν τα παιδιά τους σε κάποιο νοσοκομείο. Η στήριξή τους σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο είναι για εμάς προτεραιότητα. Με σεβασμό και φροντίδα, η Affidea δείχνει έμπρακτα τη δέσμευσή της να βρίσκεται δίπλα σε αυτούς που το έχουν περισσότερο ανάγκη, παρέχοντας ουσιαστική βοήθεια και ανακούφιση».

Σχετικά με τον Όμιλο Affidea 

Ο Όμιλος Affidea αποτελεί σήμερα τον κορυφαίο ιδιωτικό φορέα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην Ευρώπη με δραστηριότητα σε 15 χώρες.

Τα διαγνωστικά κέντρα Affidea λειτουργούν στην Ελλάδα από το 2005, μέσω ενός πανελλαδικού δικτύου, και είναι συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ, όλα τα δημόσια ταμεία και τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.

Ο ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός της Affidea είναι ο νεότερος στην Ευρώπη, καθώς διαθέτει τα πιο εξελιγμένα συστήματα μαγνητικής και αξονικής τομογραφίας, ψηφιακής μαστογραφίας 3D και υπερηχοτομογραφίας, με τεχνολογία επικεντρωμένη στους εξεταζόμενους.

Όλα τα κέντρα είναι πιστοποιημένα κατά το διεθνές πρότυπο ISO 9001 και τα βιοπαθολογικά εργαστήρια διαπιστευμένα από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ.) κατά το ISO 15189.

Σημειώνεται ότι τα διαγνωστικά κέντρα Affidea έχουν βραβευθεί και περιλαμβάνονται στη λίστα “EuroSafe Wall of Stars” ως τα καλύτερα και ασφαλέστερα της Ευρώπης από πλευράς ακτινοπροστασίας, καθώς εφαρμόζουν κατ’ αποκλειστικότητα το πρόγραμμα διαχείρισης της δόσης ακτινοβολίας Dose Excellence κατά τη διενέργεια της αξονικής τομογραφίας.

Ο Όμιλος Affidea αναπτύσσεται δυναμικά επενδύοντας στην ανάπτυξη νέων κέντρων και επεκτείνοντας το χαρτοφυλάκιο των υπηρεσιών του.

Στόχος της Affidea είναι η μετάβαση στο μοντέλο του «έξυπνου διαγνωστικού κέντρου» με ψηφιακές διαδικασίες, που θέτουν τον άνθρωπο στο επίκεντρο και περιορίζουν το αποτύπωμα στο περιβάλλον.

Η Affidea ανήκει κατά πλειοψηφία στο Groupe Bruxelles Lambert (GBL), κορυφαίο επενδυτή στην Ευρώπη που εστιάζει στη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας, με πάνω από εξήντα χρόνια παρουσίας στο χρηματιστήριο.

Μάθετε περισσότερα στην ιστοσελίδα, σε LinkedIn, Facebook και Instagram.

Σημαντικές δυσκολίες να λάβουν μια καινοτόμο θεραπεία που έχουν ανάγκη, αντιμετωπίζουν οι Ελληνες ασθενείς , ενώ οι ανισότητες στο σύστημα υγείας αφορόυν και την φαρμακευτική περίθαλψη. Σημαντικό είναι επίσης , το έλλειμα της χρηματοδότησης απο το κράτος στον τομέα του φαρμάκου .

  Τα παραπανω προκύπτουν απο την έκδοση ''Η Φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα, Γεγον΄τα και στοιχεία 2023 καθώς και τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης «Η συμβολή του κλάδου φαρμάκου στην ελληνική οικονομία» που παρουσίασαν το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, με τη συνεργασία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος,

  Στην έκθεση του 2023, αποτυπώνεται η προσπάθεια εξισορρόπησης της ελληνικής οικονομίας έπειτα από ένα κύκλο έντονων αναταράξεων λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, ενώ παραμένουν σημαντικές προκλήσεις αναφορικά με τον πληθωρισμό, τα δημοσιονομικά και το εμπορικό ισοζύγιο. Επιπλέον, η έκθεση επισημαίνει το κενό στη χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης που προέρχεται από την περίοδο της οικονομικής κρίσης και την επιβολή δημοσιονομικών μέτρων.

Οι δαπάνες υγείας και φαρμάκου επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό τόσο από τη δυνατότητα χρηματοδότησης του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, όσο και από τις δημογραφικές εξελίξεις και την κατάσταση υγείας του πληθυσμού. Το προσδόκιμο επιβίωσης στην Ελλάδα επανήλθε το 2023 στο υψηλό επίπεδο των 81,6 ετών, έπειτα από τη μείωση λόγω της πανδημίας, πλησιάζοντας τον μέσο όρο της ΕΕ27. Ωστόσο, το 2022, το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών ανέρχεται στο 22,9% του συνολικού πληθυσμού, ενώ έως το 2070 αναμένεται να αυξηθεί σταδιακά στο 32,8%, οδηγώντας σε αυξημένες ανάγκες για δαπάνες υγείας και φαρμάκου λόγω της γήρανσης του πληθυσμού. Ταυτόχρονα, μειώνονται οι γεννήσεις, αυξάνονται οι θάνατοι και απομειώνεται σταδιακά ο ενεργός πληθυσμός. Επιπρόσθετα, το 2022, το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 16 ετών και άνω με χρόνιο πρόβλημα υγείας παρουσιάζει αυξητική τάση, φτάνοντας το 25,5%, ενώ στην ηλικιακή κατηγορία άνω των 65 ετών αγγίζει το 60%.

Στον τομέα των δαπανών για φαρμακευτική κάλυψη, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη (εξωνοσοκομειακή και νοσοκομειακή) για το 2022 διαμορφώθηκε στα €6,2 δισεκ., σε σύγκριση με €5,6 δισεκ. το 2021, ενώ εκτιμάται ότι το 2023 η δαπάνη ανήλθε στα €7,1 δισεκ. Η δημόσια δαπάνη για το 2022 ήταν στα €2,7 δισεκ., με εκτίμηση για €2,8 δισεκ. το 2023, ενώ η συμμετοχή της φαρμακοβιομηχανίας στη φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε για το 2022 στα €2,9 δισεκ., και στα €3,5 δισεκ. το 2023 (εκτίμηση). Τα τελευταία δύο χρόνια, η συμμετοχή του κλάδου στη φαρμακευτική δαπάνη ξεπερνά εκείνη του Δημοσίου. Από το 2022 και μετά το κράτος έκανε ανακατανομή της δαπάνης στα τρία κανάλια διανομής (retail, ΦΥΚ και νοσοκομεία), με αποτέλεσμα μια άνιση ανακατανομή των υποχρεωτικών επιστροφών, ειδικά στα νοσοκομειακά φάρμακα και στα φάρμακα υψηλού κόστους. Για τα νοσοκομειακά φάρμακα το ποσοστό των επιστροφών το 2022 ανήλθε σε 70%, ενώ για το 2023 εκτιμάται στο 80%. Τέλος, η συμμετοχή των ασθενών αυξήθηκε το 2022 στα €698 εκατ. και στα €734 εκατ. Το 2023.

  ΔΥΣΚΟΛΗ Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

 Επιπλέον, λιγότερη φαρμακευτική καινοτομία φτάνει στους Έλληνες ασθενείς, καθώς από τα 167 νέα φάρμακα που εγκρίθηκαν κατά την περίοδο 2019–2022, μόλις τα 79 (47%) εισήχθησαν στην Ελλάδα, ενώ μόνο 43 από αυτά είναι σήμερα ευρέως διαθέσιμα στην ελληνική αγορά.

Η φαρμακοβιομηχανία, αποτελεί έναν από τους δυναμικότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, με ιδιαίτερη σημασία για το σύστημα υγείας, τους ασθενείς και την ελληνική οικονομία. Την περίοδο 1998-2023 διενεργήθηκαν 4.244 κλινικές μελέτες (2.500 ολοκληρωμένες) ανεξαρτήτου φάσης ή σταδίου. Οι απασχολούμενοι στον κλάδο φαρμακευτικών προϊόντων (παραγωγή και χονδρικό εμπόριο) είναι 32,1 χιλ. το 2023. Σημαντικός είναι και ο ρόλος του φαρμακευτικού κλάδου στο συνολικό εξωτερικό εμπόριο, καθώς οι εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων ανήλθαν το 2023 στα €2,8 δισεκ. και αντιστοιχούν στο 5,5% των συνολικών εξαγωγών αγαθών με κυριότερους εξαγωγικούς προορισμούς τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ην. Βασίλειο. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές αποτελούν περίπου το 5,3% των συνολικών εισαγωγών της χώρας το 2023.

  Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ για το οικονομικό αποτύπωμα του κλάδου του φαρμάκου στην ελληνική οικονομία, η συνολική συνεισφορά του σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε €6,5 δισεκ. (3,2% του ΑΕΠ) το 2022. Έτσι, για κάθε €1 προστιθέμενης αξίας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του φαρμάκου, δημιουργούνται συνολικά €2,3 στην ελληνική οικονομία. Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται σε 118,9 χιλ. θέσεις εργασίας (ή 2,9% της συνολικής απασχόλησης). Δηλαδή, κάθε θέση εργασίας στον κλάδο του φαρμάκου υποστηρίζει 3,4 θέσεις πλήρους απασχόλησης συνολικά στην οικονομία. Τέλος, η επίδραση στα φορολογικά έσοδα από τη δραστηριότητα του κλάδου φαρμάκου εκτιμάται περίπου στα €1,8 δισεκ.

Η έκθεση και οι σχετικές παρουσιάσεις είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του ΙΟΒΕ (www.iobe.gr) και του ΣΦΕΕ (www.sfee.gr).

Καρκίνος του προστάτη: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι άνδρες

Ο Σεπτέμβριος έχει οριστεί διεθνώς ως «Μήνας Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Προστάτη», σε μία προσπάθεια να αυξηθεί η πληροφόρηση για τη νόσο και να υποστηριχθούν οι πάσχοντες.

Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο συχνή κακοήθης νόσος των ανδρών και, μολονότι σε πολλές περιπτώσεις είναι βραδέως εξελισσόμενος, η καθυστέρηση στη διάγνωσή του μπορεί να αποβεί μοιραία.

Το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Καρκίνου (GCO) εκτιμά ότι στην Ελλάδα αναφέρονται κάθε χρόνο περισσότερα από 7.000 νέα περιστατικά, τα οποία αντιστοιχούν στο 19,2% όλων των νέων διαγνώσεων καρκίνου στους άνδρες.

Και στα δύο φύλα είναι ο τέταρτος συχνότερος καρκίνος, μετά από τις κακοήθεις νεοπλασίες του μαστού, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου.

Κάθε χρόνο καταγράφονται επίσης στη χώρα μας περισσότεροι από 1.900 θάνατοι από τη νόσο, γεγονός που καθιστά τον καρκίνο του προστάτη πέμπτη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο και στα δύο φύλα.

Τα στοιχεία αυτά σημαίνουν ότι κατά μέσο όρο 19 άνδρες μαθαίνουν καθημερινά ότι έχουν καρκίνο του προστάτη στη χώρα μας.

«Ο καρκίνος του προστάτη έχει υψηλό ποσοστό ιάσεως όταν γίνει αντιληπτός σε αρχικά στάδια. Όταν είναι τοπικός, η πρόγνωσή του είναι εξαιρετική. Δυστυχώς όμως τα περιστατικά με προχωρημένη νόσο αυξάνονται γιατί πολλοί άνδρες δεν ελέγχονται προληπτικά», αναφέρει ο Χειρουργός Ουρολόγος δρ Ηρακλής Δ. Πούλιας, MD, PhD, Διευθυντής Β' Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ – Ομίλου ΥΓΕΙΑ, τ. Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής Ε.Ε.Σ., τ. πρόεδρος Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας.

Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξή του; Οι ισχυρότεροι είναι η ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Υπολογίζεται ότι το τουλάχιστον 70% των ανδρών ηλικίας 70 ετών φέρουν καρκινικά κύτταρα στον προστάτη τους, ακόμα κι αν δεν έχουν διαγνωστεί με τη νόσο.

Η μέση ηλικία της διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη είναι τα 67 έτη, ενώ οι διαγνώσεις στις ηλικίες κάτω των 50 ετών είναι σπάνιες. Στην πραγματικότητα από τη νόσο πάσχει 1 στους 456 άνδρες κάτω των 50 ετών, 1 στους 54 στις ηλικίες 50-59 ετών και 1 στους 11 στις ηλικίες 70 ετών και πάνω.

Ο ρόλος του οικογενειακού ιστορικού επίσης είναι πολύ σημαντικός. Η Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου (ACS) εκτιμά ότι οι άνδρες που έχουν πατέρα ή αδελφό με καρκίνο του προστάτη έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν και οι ίδιοι τη νόσο. Ο κίνδυνος είναι πενταπλάσιος έως και δεκαπλάσιος για όσους έχουν δύο ή περισσότερους συγγενείς με τη νόσο, κυρίως όταν οι συγγενείς τους ήταν σχετικά νέοι όταν διαγνώστηκε ο καρκίνος του προστάτη τους.

«Παράγοντες με λιγότερο σαφή ρόλο στον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη είναι η διατροφή (ιδίως η υπερκατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων), η παχυσαρκία (φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο αναπτύξεως επιθετικού καρκίνου του προστάτη), το κάπνισμα και η έκθεση σε ορισμένα χημικά», συμπληρώνει ο κ. Πούλιας.

Το πρόβλημα είναι ότι ο καρκίνος του προστάτη στα αρχικά του στάδια συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει κάποια δυσκολία στην ούρηση (π.χ. αργή ή αδύναμη εκροή ούρων ή συχνουρία ειδικά τη νύχτα) ή αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα. Τα συμπτώματα αυτά, όμως, εκδηλώνονται πολύ πιο συχνά σε άνδρες με προχωρημένο καρκίνο προστάτη.

Στους άνδρες με μεταστάσεις μπορεί να υπάρξουν και πρόσθετα συμπτώματα, ανάλογα και με τη θέση των μεταστάσεων. Τέτοια συμπτώματα είναι π.χ. απώλεια βάρους, πόνοι στα οστά, έντονο αίσθημα κόπωσης, απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστεως ή του εντέρου, μουδιάσματα ή αδυναμία στα πόδια κ.λπ.

Επειδή, λοιπόν, ο καρκίνος του προστάτη στα αρχικά στάδιά του δεν προκαλεί συμπτώματα, ο μόνος τρόπος για να διαγνωστεί νωρίς είναι να γίνεται προληπτικά μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στο αίμα. Το αντιγόνο αυτό είναι μία πρωτεΐνη που αυξάνεται όταν διογκωθεί για οποιονδήποτε λόγο ο προστάτης (όχι μόνο στον καρκίνο). Ανάλογα με τα επίπεδά του, τίθεται και η υπόνοια για προστατικό καρκίνο. Η ACS συνιστά η μέτρηση του PSA να αρχίζει:

 Στην ηλικία των 50 ετών στους άνδρες με μέτριο κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη

 Σε ηλικία 45 ετών στους άνδρες με υψηλό κίνδυνο, επειδή έχουν έναν πρώτου βαθμού συγγενή (πατέρα ή αδελφό) που διαγνώστηκε με τη νόσο σε πρώιμη ηλικία (κάτω από 65 ετών)

 Σε ηλικία 40 ετών στους άνδρες πολύ υψηλού κινδύνου, επειδή έχουν δύο ή περισσότερους συγγενείς πρώτου βαθμού που διαγνώστηκαν σε πρώιμη ηλικία

Ανάλογα με τα αποτελέσματα της μέτρησης του PSA, η ACS συνιστά να επαναλαμβάνεται ο έλεγχος στους άνδρες που δεν έχουν καρκίνο του προστάτη:

 Κάθε 2 χρόνια, όταν το PSA έχει αποτέλεσμα κάτω από 2,5 ng/mL

 Κάθε 1 χρόνο, όταν το PSA έχει αποτέλεσμα από 2,5 ng/mL και πάνω

Στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου μπορεί επίσης να γίνεται δακτυλική εξέταση προστάτη, τονίζει ο κ. Πούλιας. Εάν οι εξετάσεις αυτές έχουν ύποπτα ή ασαφή ευρήματα, το επόμενο βήμα είναι μία πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία προστάτη. Η εξέταση παρέχει λεπτομερή εικόνα του προστατικού αδένα και μπορεί να διευκολύνει σημαντικά την έγκαιρη, μη επεμβατική διάγνωση του καρκίνου.

Ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει καρκινικούς όγκους που άλλοτε χρειάζονται θεραπεία και άλλοτε απλή παρακολούθηση. Μπορεί επίσης να έχει και μειονεκτήματα, αφού ενδέχεται να οδηγήσει σε ψευδώς θετικά ή ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα.

Ωστόσο συνολικά μπορεί να αποδειχθεί σωτήριος, όταν γίνεται προσεκτικά η επαλήθευση του καρκίνου και η επιλογή των ασθενών που θα κάνουν θεραπεία ή θα αρκεστούν σε ενεργητική παρακολούθηση. Μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι στο περιοδικό New England Journal of Medicine έδειξε ότι η ενεργητική παρακολούθηση στους κατάλληλα επιλεγμένους ασθενείς έχει την ίδια 15ετή επιβίωση με την ακτινοθεραπεία και την εγχείρηση.

Οι θεραπευτικές επιλογές για τους καρκινικούς όγκους προστάτη που χρειάζονται αντιμετώπιση, είναι πολλές και αυξάνονται διαρκώς, υπογραμμίζει ο κ. Πούλιας. Ο ακρογωνιαίος λίθος είναι η χειρουργική αφαίρεση, που διενεργείται με ολοένα λιγότερο επεμβατικές μεθόδους.

Αναλόγως με το στάδιο της νόσου, την επιθετικότητα και τη γενικότερη υγεία του ασθενούς μπορεί να χορηγηθούν και φαρμακευτικές θεραπείες (ανοσοθεραπεία, χημειοθεραπεία, στοχευμένες θεραπείες, ορμονικές θεραπείες κ.λπ.), ακτινοθεραπεία, κρυοθεραπεία κ.λπ.

Υπάρχουν επίσης πρόσθετες θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς που υποτροπιάζουν μετά την αρχική θεραπεία και οι οποίοι υπολογίζονται σε περίπου 30%.

«Χάρη στην πρόοδο στις μεθόδους έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης, οι άνδρες έχουν μεν μία στις 8 πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του προστάτη, αλλά μία στις 44 να πεθάνουν από αυτόν - και οι πιθανότητες αυτές γίνονται ακόμα πιο ισχνές όταν η νόσος διαγνωστεί σε αρχικά στάδια και αντιμετωπιστεί εγκαίρως και σωστά», καταλήγει ο κ. Πούλιας.