Το κόκκινο κρέας δεν είναι στην πραγματικότητα κόκκινο. Αυτό είναι το πρώτο μάθημα που έμαθε ο Alessandro Ford του POLITICO στο εργαστήριο βιολογίας του Πανεπιστημίου Tor Vergata.

«Το κόκκινο χρώμα του κρέατος προέρχεται από το αίμα, και εδώ δεν υπάρχει αίμα», λέει ο Cesare Gargioli, αναπληρωτής καθηγητής βιοτεχνολογίας, δείχνοντας κάτι το οποίο περιέγραψε ως «ένα εκατοστό μυών και τρία στρώματα λίπους».

Έκτοτε, προσπαθεί να το κάνει ελκυστικό, διαμορφώνοντας το σε μπιφτέκι και εισάγοντας πινελιές σιδήρου και τσιμπήματα εκχυλίσματος παντζαριού για χρώμα.

Ωστόσο, αν ο καθηγητής θέλει οι καταναλωτές να τρώνε προϊόντα όπως τα δικά του, η απλή προσθήκη μιας ροζ απόχρωσης δεν αρκεί.

Κατασκευασμένο σε επιστημονικά εργαστήρια από ζωικά κύτταρα, αυτό το μοσχαρίσιο κρέας διχάζει τόσο πολύ που δεν έχει καν όνομα. Οι υποστηρικτές του το αποκαλούν «κυτταρικό», «καλλιεργημένο» ή «μη θανατηφόρο» κρέας, ενώ οι αρνητές το περιφρονούν ως «συνθετικό», «ψεύτικο» ή ακόμη και «Φρανκενστάιν».

Κυριολεκτικά μιλώντας, πρόκειται για κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο.

Μέρος προϊόντων φιλικών προς το κλίμα, υποκατάστατων της ζωικής σάρκας – κάτι σαν «εναλλακτικές πρωτεΐνες» – η νέα τροφή διαφημίζεται από τους ηγέτες της τεχνολογίας ως η λύση για τη σίτιση του διογκούμενου παγκόσμιου πληθυσμού, καθώς η ζήτηση για κρέας συνεχίζει να αυξάνεται παρά το αποτύπωμα – «μαμούθ» της κτηνοτροφίας σε γη, νερό και περιβάλλον.

►Καλλιέργεια κρέατος εργαστηρίου σε 5 βήματα:

Η γενική διαδικασία για την παραγωγή κρέατος που καλλιεργείται με κύτταρα περιλαμβάνει πέντε βήματα:

1. βιοψία: συλλέγεται δείγμα ιστού από ένα ζώο
2. τράπεζα κυττάρων: τα κύτταρα επιλέγονται για άμεση χρήση ή καταψύχονται για μεταγενέστερη χρήση
3. ανάπτυξη: τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται και ωριμάζουν σε βιοαντιδραστήρα
4. μόλις τα κύτταρα αναπτυχθούν και διαφοροποιηθούν στον επιθυμητό τύπο: συγκομιδή του κυτταρικού υλικού από το ελεγχόμενο περιβάλλον
5. επεξεργασία τροφίμων: το κρέας από καλλιέργεια κυττάρων μετατρέπεται σε προϊόν διατροφής.

Ωστόσο, το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο έχει γίνει στόχος μεγάλων αντιδράσεων.

«Οι πρακτικές αυτές συνιστούν απειλή για τις πρωτογενείς προσεγγίσεις που βασίζονται στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τις γνήσιες μεθόδους παραγωγής τροφίμων που βρίσκονται στην καρδιά του ευρωπαϊκού γεωργικού μοντέλου», αναφέρεται σε σημείωμα που υποβλήθηκε στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις κυβερνήσεις της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Αυστρίας τον Ιανουάριο και υπογράφηκε από άλλες εννέα χώρες. Και να φανταστεί κανείς ότι το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο δεν κυκλοφορεί ακόμη στην ευρωπαϊκή αγορά.

Η αλήθεια είναι ότι οι εναλλακτικές πρωτεΐνες έχουν αγγίξει ένα ευαίσθητο νεύρο στην ευρωπαϊκή γεωργία, αμφισβητώντας το καθεστώς μισού και πλέον αιώνα συναίνεσης γύρω από την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ.

Γνωστή στις Βρυξέλλες με το ακρωνύμιο ΚΑΠ, είναι ένα πλούσιο πρόγραμμα επιδοτήσεων που μοιράζει 45 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως ως εισοδηματική ενίσχυση στους αγρότες και, συνολικά, αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του προϋπολογισμού του μπλοκ.

Επισήμως αφιερωμένη στην προστασία των εισοδημάτων των γεωργών, η ΚΑΠ είναι μια παχιά, κτηνοτροφική αγελάδα που έχει οδηγήσει στη βιομηχανοποίηση της κτηνοτροφίας στην Ευρώπη και, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, οδήγησε σε τόσο συγκλονιστική υπερπαραγωγή που δημιούργησε λίμνες γάλακτος και βουνά βοδινού κρέατος.

Οι εναλλακτικές πρωτεΐνες, όπως τα κρέατα και τα ποτά φυτικής προέλευσης, μειώνουν σταδιακά τις πωλήσεις ζωικού κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων.

Αφήστε το κρέας που παράγεται στο εργαστήριο να πάρει άλλο ένα κομμάτι, προειδοποιούν οι μεγάλες αγροτικές ενώσεις, και η ΚΑΠ θα μπορούσε να φτάσει σε σημείο καμπής.

Θα πρέπει είτε να ενισχύσει τον προϋπολογισμό της (πολιτικά ανέφικτο) είτε να παρακολουθήσει τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις να παύουν να είναι οικονομικά βιώσιμες, μεταμορφώνοντας ριζικά την ενδοχώρα της Ευρώπης (πολιτικά αντιδημοφιλές).

Σπάστε την ΚΑΠ, λέει το επιχείρημά τους, και μπορεί να σπάσετε την ΕΕ.

Η αγελάδα των μετρητών της Ευρώπης

Η ιστορία της ΚΑΠ ξεκινά με τον Sicco Mansholt. Ο Ολλανδός αγρότης Mansholt εντάχθηκε στην αντίσταση κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, διαχειριζόμενος τη διανομή τροφίμων για τους αντιστασιακούς. Με το τέλος του πολέμου, εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούσαν και η ευρωπαϊκή γεωργία είχε καταστραφεί. Ο Mansholt διορίστηκε εσπευσμένα υπουργός γεωργίας και του είπαν ότι στις Κάτω Χώρες είχε απομείνει τροφή για μία εβδομάδα.

Με επιδέξιο σχεδιασμό και έλεγχο των τιμών, απέτρεψε την καταστροφή. Μια δεκαετία αργότερα, ο Μάνσχολτ  έγινε ο πρώτος επίτροπος γεωργίας της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Κοινότητας και εισήγαγε την Κοινή Γεωργική Πολιτική(ΚΓΠ) το 1962. Το πρόγραμμα καθόρισε σταθερές τιμές για τα αγροτικά προϊόντα, επέβαλε δασμούς στις εισαγωγές και εγγυήθηκε την κρατική παρέμβαση σε μια ασταθή αγορά.

Ήταν μια στιγμή καμπής, που αύξησε τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – η ΚΓΠ αντιπροσώπευε τότε τα τρία τέταρτα του συνόλου των δαπανών – και απέδειξε ότι το νεοσύστατο μπλοκ μπορούσε να ξεπεράσει τα εθνικά συμφέροντα.

Ξεχάστε τον άνθρακα και τον χάλυβα, δήλωσε ο Jeroen Candel, αναπληρωτής καθηγητής διατροφικής και γεωργικής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Wageningen:

«Το ευρωπαϊκό σχέδιο ξεκίνησε με τη γεωργία».

Σήμερα, η ΕΕ θυμάται τον Mansholt ως υπέρμαχο της επισιτιστικής ασφάλειας.

«Έχοντας γίνει μάρτυρας της φρίκης του ολλανδικού λιμού στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Mansholt ήταν πεπεισμένος ότι η Ευρώπη έπρεπε να γίνει αυτάρκης και ότι θα έπρεπε να διασφαλιστεί για όλους μια σταθερή προμήθεια προσιτών τροφίμων», σύμφωνα με τον ιστότοπο της Επιτροπής.

Και όμως, σύμφωνα με πολλούς που μελετούν την πολιτική της ευρωπαϊκής γεωργίας, η κληρονομιά του είναι πιο περίπλοκη. «Υπάρχει αυτός ο μύθος ότι η ΚΑΠ θεσπίστηκε για την επισιτιστική ασφάλεια», δήλωσε ο Candel. «Στην πραγματικότητα αφορούσε τη φτώχεια των αγροτών [και] τη δημιουργία νέων εξαγωγικών ευκαιριών για την ΕΕ».

Και οι δύο αυτοί στόχοι εξυπηρετούνται καλά από την κτηνοτροφία, η οποία απολαμβάνει υψηλότερες και σταθερότερες τιμές από ό,τι τα φθηνά, ασταθή σιτηρά. «Η ενίσχυση της κτηνοτροφίας ως τέτοια δεν αποτέλεσε ποτέ ρητό στόχο», δήλωσε ο Candel, ωστόσο εκεί κατέληξαν όλα τα χρήματα.

«Αυτό το σύστημα ήταν εξαιρετικά επιτυχημένο. Η Ευρώπη έγινε γρήγορα αυτάρκης, η παραγωγικότητα πήρε σημαντική ώθηση, τα εισοδήματα των γεωργών σταθεροποιήθηκαν», πρόσθεσε.

Μέχρι τη δεκαετία του 1980, όμως, το σύστημα είχε γεννήσει νέα προβλήματα: υπερπαραγωγή, σπατάλες αγροχημικών, μείωση της βιοποικιλότητας, διάβρωση του εδάφους. Η πρώτη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ το 1984 έπληξε τους αγρότες θέτοντας όρια παραγωγής. Οι επόμενες καταργούσαν τις σταθερές τιμές, επέβαλαν περιβαλλοντικές υποχρεώσεις και διεύρυναν τη στήριξη για τις μικρότερες εκμεταλλεύσεις. Καμία δεν τόλμησε να αγγίξει την κτηνοτροφία.

Ο τομέας γκρίνιαξε και προσαρμόστηκε, αλλά το θερμόμετρο συνέχισε να ανεβαίνει. Μέχρι το 2006, η κτηνοτροφία ήταν υπεύθυνη για το 18% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περισσότερο από όλες τις μεταφορές μαζί, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.

Παρ’ όλα αυτά, πάνω από το 80% των επιδοτήσεων της ΚΑΠ στήριζαν την κτηνοτροφία, η οποία αποτελούσε το 65% των πρωτεϊνών και το 35% των θερμίδων της Ευρώπης.

Η κοπριά έπεσε τελικά στον ανεμιστήρα το 2019. Ένα πράσινο εκλογικό κύμα ώθησε την πρόεδρο της Επιτροπής Ursula von der Leyen να δρομολογήσει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ένα ριζοσπαστικό σχέδιο για την απαλλαγή του μπλοκ από τις ανθρακούχες εκπομπές.

Στο πλαίσιο αυτής της συνολικής ατζέντας, η λεγόμενη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιρούνι» έθεσε τολμηρούς στόχους: να περιοριστεί η ρύπανση από τις εργοστασιακές φάρμες, να μειωθούν κατά το ήμισυ τα αντιμικροβιακά για τα ζώα, να μειωθεί η υπερκατανάλωση κρέατος και να προωθηθεί η διατροφή με βάση τα φυτά.

Οι αγρότες έγιναν έξαλλοι – ακόμη περισσότερο μετά την απόφαση ενός ολλανδικού δικαστηρίου ότι η γεωργία στη χώρα έπρεπε να μειώσει δραστικά τις εκπομπές αζώτου, οι οποίες διαρρέουν από την κοπριά των βοοειδών στον αέρα, το νερό και το έδαφος. Σε ολόκληρη την Ήπειρο, οι αγρότες απέκλεισαν πόλεις και αυτοκινητόδρομους

Πολιτικό χοιρινό κρέας

Ο πιο ένθερμος στρατιώτης αυτού του πολέμου είναι ο Ettore Prandini. Ο 51χρονος Λομβαρδός είναι πρόεδρος της Coldiretti, της μεγαλύτερης ένωσης αγροτών στην Ιταλία και της τρίτης μεγαλύτερης στην Ευρώπη.

«Ας μην το λέμε καν φαγητό», τονίζει για το κρέας που έχει παραχθεί σε εργαστήριο.

Σε μια διαμαρτυρία πέρυσι, ο Prandini χρειάστηκε να συγκρατηθεί αφού ήρθε αντιμέτωπος με δύο αριστερούς Ιταλούς βουλευτές που κρατούσαν πινακίδες υπερασπιζόμενοι το κρέας που είχε παραχθεί στο εργαστήριο.

Εμφανίζεται τακτικά στην τηλεόραση για να υπερασπιστεί την κτηνοτροφία και να προωθήσει θεωρίες συνωμοσίας, συμπεριλαμβανομένης της ιδέας ότι η Μεγάλη Φαρμακοβιομηχανία χρηματοδοτεί κρυφά την έρευνα για τις αλλιώτικες πρωτεΐνες για να αρρωστήσει τους καταναλωτές – και έτσι να αυξήσει τις πωλήσεις φαρμάκων.

Ο Gargioli, ο ακαδημαϊκός, περιέγραψε τον Prandini ως τον ακτιβιστή με τη μεγαλύτερη επιρροή στα νέα τρόφιμα και ως τον άνθρωπο πίσω από την αγριότητα απέναντι στο κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο.

«Όλα γεννήθηκαν από αυτό το φυλλάδιο του Coldiretti», δήλωσε ο Gargioli, διαβάζοντας από το έγγραφο στο εργαστήριό του στη Ρώμη.

Ο πρώτος «Φάκελος Αλήθειας» που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2021 έχει τίτλο «Τα 5 ψέματα του κρέατος Φρανκενστάιν». «Όλα όσα γράφονται εδώ είναι σχεδόν εντελώς [λάθος]», αναστέναξε ο Gargioli. «Και από αυτό προέκυψε το σχέδιο νόμου».

Αναφερόταν σε ένα ορόσημο πέρυσι, όταν η ακροδεξιά κυβέρνηση της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι έγινε η πρώτη στον κόσμο που απαγόρευσε την παραγωγή και την πώληση κρέατος που έχει παραχθεί σε εργαστήριο, ορίζοντας πρόστιμο 150.000 ευρώ για τους παραβάτες.

Αυτό συνέβη παρά το γεγονός ότι το κρέας που έχει παραχθεί στο εργαστήριο δεν έχει ακόμη καν εγκριθεί για κατανάλωση στην Ευρώπη, κάτι που απαιτεί να υποβληθεί σε διετή περίπου διαδικασία έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).

Επιστήμονες και πολιτικοί της αντιπολίτευσης καταδίκασαν την κίνηση της Ιταλίας ως παράξενη στάση. «Μιλάμε για το τίποτα, για ένα πράγμα που δεν υπάρχει. Είναι απλώς μια ιδεολογική μάχη που θέλουν να αναδείξουν για εκλογικούς στόχους», δήλωσε ο Αλεσάντρο Καραμιέλο, βουλευτής του Κινήματος 5 Αστέρων που εκπροσωπεί την ομάδα του στην επιτροπή γεωργίας της κάτω βουλής.

«Παίζουν με τον φόβο των ανθρώπων».

Ο υπουργός Γεωργίας Francesco Lollobrigida, ο οποίος είναι επίσης κουνιάδος της Μελόνι, έχει γίνει το δημόσιο πρόσωπο της απαγόρευσης, διακηρύσσοντας τακτικά την επιθυμία του να προστατεύσει την Ιταλία από τη μάστιγα των εναλλακτικών πρωτεϊνών.

«Αποτελούν απειλή για τα εισοδήματα των αγροτών», δήλωσε ο Lollobrigida στην Πάρμα, καθώς μασούσε ένα πιάτο με τοπικά τυριά.

Αυτό είναι όλο; «Είναι [επίσης] μια πιθανή απειλή για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, τις θέσεις εργασίας και την ευρωπαϊκή ταυτότητα, την κουλτούρα και τον πολιτισμό», κατέληξε με μελαγχολία.

Το φαινόμενο των Βρυξελλών

Έχοντας φθάσει στην Ιταλία, η διαμάχη για το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο έχει ξεσπάσει πάνω από τα σύνορα της χώρας καθώς οι υποστηρικτές του πήγαν τον αγώνα τους στο εξωτερικό.

Ο Πραντίνι «ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη προσπαθώντας να πείσει και άλλα κράτη μέλη να επιβάλουν απαγορεύσεις», δήλωσε ο Robert Jones, πρόεδρος της Cellular Agriculture Europe, ενός λόμπι κρέατος που καλλιεργείται σε εργαστήριο.

Η Ουγγαρία και η Ρουμανία σκέφτονται να θεσπίσουν παρόμοια μέτρα, παρόλο που φαίνεται ότι το εμπάργκο της Ιταλίας θα μπορούσε να παραβιάσει τους κανόνες της ενιαίας αγοράς της ΕΕ.

Στις Βρυξέλλες, ο Επίτροπος Γεωργίας Janusz Wojciechowski ακολούθησε με χαρά το παράδειγμά του, ασκώντας πιέσεις για την απομάκρυνση των πρωτεϊνών από τις περιβαλλοντικές προτάσεις της Επιτροπής του.

«Τώρα έχουμε αφαιρέσει όλες τις αναφορές στην «πρωτεΐνη» (δηλαδή το κρέας εργαστηρίου) από το κείμενο, σύμφωνα με το αίτημα», είπε ένα μέλος του υπουργικού συμβουλίου του επιτρόπου για το κλίμα στην ομάδα του Wojciechowski τον Φεβρουάριο, καθώς η Επιτροπή ετοιμαζόταν να αποκαλύψει έναν νέο στόχο μείωσης των εκπομπών.

Οι Ρεπουμπλικάνοι των ΗΠΑ το λαμβάνουν υπόψη και οι δεξιές πολιτείες της Φλόριντα και της Αλαμπάμα έχουν ήδη απαγορεύσει το φαγητό, με τον πρώην υποψήφιο για την προεδρία, Ρον ΝτεΣάντις, να δηλώνει ότι «η Φλόριντα αντεπιτίθεται στο σχέδιο της παγκόσμιας ελίτ να αναγκάσει τον κόσμο να φάει κρέας που καλλιεργείται σε εργαστήριο» και υμνώντας τη Μελόνι.

Όμως, οι φόβοι για τις εναλλακτικές πρωτεΐνες φούντωσαν επίσης σε στρατόπεδα διαμαρτυρίας μαζί με τη μυρωδιά του κρέατος από τα μπάρμπεκιου. Ήταν πιο δυνατοί στην Ιταλία, όπου χρόνια έντονων προειδοποιήσεων από τον Coldiretti -και το αντίπαλο συνδικάτο Confagricoltura- είχαν βάλει τους σπόρους για μαζικό πανικό. «Το φαγητό δεν γεννιέται σε εργαστήριο», έγραφαν δεκάδες πανό που σηκώθηκαν από αγρότες κατά τη διάρκεια μιας πορείας στη Ρώμη νωρίτερα φέτος.

Οι άνεμοι ανησυχίας έπνεαν και προς τη Γαλλία, όπου η FNSEA, η δεύτερη μεγαλύτερη ένωση αγροτών της Ευρώπης, παρουσίασε στην κυβέρνηση Μακρόν τον Ιανουάριο μια μυστική λίστα αιτημάτων.

Την επόμενη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός Gabriel Attal κατήγγειλε τις εναλλακτικές πρωτεΐνες. «Θα είμαι πολύ σαφής: Όχι, το συνθετικό κρέας δεν αντιστοιχεί στην αντίληψή μας για τη γαλλική διατροφή», είπε σε μια ομιλία του, καθώς ταυτόχρονα περιόρισε την επισήμανση των φυτικών κρεάτων.

Δεν βοήθησε. Η ακροδεξιά σημείωσε σημαντικά κέρδη στις εκλογές της ΕΕ και στις δύο χώρες, με τους Fratelli d’Italia της Μελόνι να τετραπλασιάζουν τις έδρες τους και το κόμμα της Μαρίν Λεπέν να συγκεντρώνει διπλάσιες ψήφους από τους κεντρώους του Μακρόν

Ένα αβέβαιο μέλλον

Παρ’ όλο τον πανικό, αξίζει να σημειωθεί ότι, για τους συμβατικούς παραγωγούς κρέατος, η απειλή του κρέατος που καλλιεργείται στο εργαστήριο εξακολουθεί να διαφαίνεται αρκετά στον ορίζοντα.

Η Ολλανδία, η Δανία και η Γερμανία πρωτοστατούν στην καινοτομία τροφίμων και ακόμη και οι εθνικοί τους πρωταθλητές, όπως το Dutch Mosa Meat, απέχουν τρία με πέντε χρόνια από την προμήθεια εστιατορίων και πέντε έως δέκα χρόνια από το να γεμίσουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με γνώστες του κλάδου.

Η έρευνα είναι δαπανηρή και η χρηματοδότηση επιχειρηματικών κεφαλαίων έχει στερέψει από το 2022.

Το πρώτο μπέργκερ που καλλιεργήθηκε στο εργαστήριο κόστισε περίπου 300.000 ευρώ, το πλήρωσε ο συνιδρυτής της Google, Σεργκέι Μπριν και φαγώθηκε σε συνέντευξη Τύπου στο Λονδίνο το 2013.

Αυτή τη στιγμή, μια φέτα 50 έως 100 γραμμαρίων κοστίζει περίπου 2.000 ευρώ, υπολόγισε η συνεργάτιδα του καθηγητή Gargioli, μεταδιδακτορική ερευνήτρια Claudia Fuoco.

Ενώ το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο είναι πιθανότατα το μόνο προϊόν που μπορεί να αναπαράγει ακριβώς τη γεύση, την υφή και το χυμώδες του συμβατικού κρέατος, αυτή τη στιγμή είναι τα πιο συνηθισμένα μπιφτέκια λαχανικών που «τσιμπολογούν» τα κέρδη της συμβατικής κτηνοτροφίας.

Τα κρέατα και τα γάλατα φυτικής προέλευσης ελέγχουν περίπου το 5 έως 10% της αγοράς της ΕΕ, ένα μερίδιο που αυξάνεται σταθερά καθώς η κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών μειώνεται σε ολόκληρο το μπλοκ.

Η ζύμωση ακριβείας και βιομάζας είναι επίσης μπροστά. Αυτή η τεχνολογία αναπτύσσει μικρόβια που τροφοδοτούνται με σάκχαρα σε δεξαμενές ζυθοποιίας βιομηχανικού μεγέθους, πολλαπλασιάζουν και αναδίδουν μόρια πρωτεΐνης – με ένα κλάσμα του νερού, της γης και της ενέργειας που χρησιμοποιείται από τα ζώα.

Δεν μπορεί να παράγει κρέας από μόνο του, αλλά μπορεί να κάνει λίπη και πρωτεΐνες για να συμπληρώσει τα υπάρχοντα μπιφτέκια λαχανικών.

Η τεχνική είναι πολύ φθηνότερη από την καλλιέργεια κρέατος σε εργαστήριο, είπε ο George Monbiot, ο πιο διάσημος περιβαλλοντικός δημοσιογράφος της Βρετανίας και συγγραφέας του βιβλίου «Regenesis: Feeding the World Without Devouring the Planet».

«Μόλις δημιουργήσετε το εργοστάσιό σας, στην πραγματικότητα απλώς αναπτύσσετε μικρόβια σε μια δεξαμενή», είπε. «Δεν είναι κάτι δύσκολο να γίνει».

Δεδομένου λοιπόν ότι το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο δεν είναι καν η εναλλακτική πρωτεΐνη που είναι πιο πιθανό να χρεοκοπήσει τους κτηνοτρόφους, τι λέει για την ευρωπαϊκή πολιτική ότι είναι αυτή που τους ανησυχεί περισσότερο, τροφοδοτώντας τις θεωρίες συνωμοσίας και την πόλωση της γεωργικής πολιτικής;

Ίσως, όπως αντικατοπτρίζει ο Fabio Parasecoli, καθηγητής Σπουδών Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ότι όπως και με το κλίμα, τη μετανάστευση και τη στέγαση, τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης βρήκαν ένα άλλο κόκκινο πανί για να απορροφήσουν την οργή των ανθρώπων σε έναν κόσμο που αλλάζει.

Όπως το να κατηγορείς τους μετανάστες για την ανεργία, είναι πολύ πιο εύκολο να επιτεθείς σε έναν εξωτερικό εχθρό παρά να λύνεις τα αληθινά προβλήματα των αγροτών: λιανοπωλητές που αυξάνουν τις τιμές, ολιγοπωλιακές εταιρείες αγροχημικών και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή.

Με άλλα λόγια, σύμφωνα με τους υποστηρικτές του εργαστηριακού κρέατος, δεν είναι το λευκό βοδινό κρέας που παρασκευάζεται στο εργαστήριο που θα έπρεπε να ανησυχεί τους αγρότες για τα προς το ζην, αφού δεν είναι αυτό που απειλεί την ΚΑΠ. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους αγρότες είναι ότι η οργή τους, και η πολιτική που παράγει, θα πνίξουν τη χάραξη πολιτικής που στοχεύει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που τους ταλαιπωρούν.

Οι τεχνολογικές τάσεις και οι προτιμήσεις των καταναλωτών μπορούν να συγκρατηθούν μόνο για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Το ερώτημα, λέει το POLITICO, είναι τι πρέπει να κάνουν οι αγρότες —και η ΕΕ— για να προσαρμοστούν.

Οι αρχές των κρατών μελών της ΕΕ δεν κάνουν αρκετά για να διερευνήσουν αξιόπιστες αναφορές για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων θανάτων που αφορούν πρόσφυγες και μετανάστες, στα σύνορά τους, δήλωσε ο Οργανισμός Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ένωσης (FRA).

Μαζί με την Ουγγαρία του Όρμπαν, η Ελλάδα και η Κροατία αναφέρονται στην έκθεση που περιγράφει συγκεκριμένα περιστατικά που υπήρξε πλημμελής έρευνα ή καθόλου έρευνα.

Σωματική και σεξουαλική κακοποίηση πριν τους ξαναρίξουν στη θάλασσα

Αναφορικά με την Ελλάδα ο οργανισμός αναφέρει την περίπτωση δύο Παλαιστινίων. Ειδικότερα τον Ιούνιο του 2022,  δύο Παλαιστίνιοι που αναγνωρίστηκαν από την Ελλάδα ως πρόσφυγες φέρονται να υπέστησαν σωματική και σεξουαλική κακοποίηση και να εγκαταλείφθηκαν σε μια σωσίβια σχεδία στη θάλασσα αφού τους σταμάτησε η αστυνομία στην Κω. Η τουρκική ακτοφυλακή τους διέσωσε και εκκρεμεί ακόμη επίσημη καταγγελία ενώπιον του Έλληνα εισαγγελέα.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου, ΜΚΟ και πρόσφατα και η FRONTEX έχουν καταγγείλει πολλές φορές τις ελληνικές αρχές ότι παίρνουν πρόσφυγες που έχουν ήδη φτάσει στη στεριά και τους ρίχνουν στη θάλασσα σε μικρές σωσίβιες λέμβους.

Οι μεταναστευτικές πολιτικές της Ελλάδας βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος από τότε που βυθίστηκε το Adriana, σχολιάζει ο Guardian

Χαρακτηριστικό ήταν το βίντεο που δημοσίευσαν οι New York Times και ήρθε ξανά στην επικαιρότητα πριν από λίγο καιρό με το ρεπορτάζ του BBC όπου ο πρώην επικεφαλής των ειδικών επιχειρήσεων του Λιμενικού Σώματος και γιος του προέδρου της ΕΠΟ Τάκη Μπαλτάκου, Δημήτρης, παραδέχτηκε – εν αγνοία του – ότι οι εν λόγω εικόνες συνιστούν διάπραξη διεθνούς εγκλήματος.

Επαναλαμβανόμενο μοτίβο

Φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ΜΚΟ ανέφεραν «σοβαρές, επαναλαμβανόμενες και εκτεταμένες παραβιάσεις δικαιωμάτων κατά μεταναστών και προσφύγων κατά τη διαχείριση των συνόρων», αλλά παρά τις «αξιόπιστες» αναφορές πολλές από αυτές δεν διερευνήθηκαν, αναφέρει ο οργανισμός.

Ένας αυξανόμενος αριθμός υποθέσεων οδηγείται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με τη διαχείριση των συνόρων σε τουλάχιστον τρεις χώρες, ανέφερε η έκθεση.

«Οι εθνικές αρχές στην Ελλάδα, την Κροατία και την Ουγγαρία δεν διερεύνησαν αποτελεσματικά περιστατικά κακομεταχείρισης και απώλειας ζωής κατά τη διαχείριση των συνόρων».

«Παραδείγματα περιλαμβάνουν ανεπαρκείς προσπάθειες για τον εντοπισμό και την ακρόαση θυμάτων και μαρτύρων, την παρεμπόδιση των δικηγόρων στο έργο τους και τη μη πρόσβαση σε βασικά αποδεικτικά στοιχεία (π.χ. υλικό από την παρακολούθηση των συνόρων)».

Οι μεταναστευτικές πολιτικές της Ελλάδας βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος από τότε που το Adriana, ένα υπερπλήρες αλιευτικό σκάφος, βυθίστηκε τον περασμένο Ιούνιο με εκτιμώμενη απώλεια 500-650 ανθρώπων, σχολιάζει ο Guardian που δημοσιεύει σχετικό άρθρο.

Το Adriana βυθίστηκε στην Πύλο παίρνοντας μαζί του πάνω από 600 ψυχές

Ξυλοδαρμοί και εξαφανίσεις σε Κροατία και Γαλλία

Ο FRA ανέφερε πέντε παραδείγματα που αναδεικνύουν αυτό που θεωρεί εσφαλμένη προσέγγιση για την απώλεια ανθρώπινων ζωών και τους ισχυρισμούς για βία σε όλα τα ευρωπαϊκά μεθοριακά κράτη. Σε μία από τις πιο κραυγαλέες περιπτώσεις, ανέφερε την ανακάλυψη ενός ασυνόδευτου παιδιού που βρέθηκε αναίσθητο με σπασμένο κρανίο και πρησμένο χείλος στη Γαλλία από εθελοντές.

Το παιδί είχε συλληφθεί από την αστυνομία αφού είχε κρυφτεί σε ένα φορτηγό με προορισμό το Ηνωμένο Βασίλειο. Η υπόθεση και οι ισχυρισμοί για πιθανή εμπλοκή της αστυνομίας αναφέρθηκαν στον εισαγγελέα της Boulogne-sur-Mer, αλλά το παιδί δεν βρέθηκε αργότερα.

«Υπάρχουν πάρα πολλές καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα της ΕΕ. Η Ευρώπη έχει καθήκον να αντιμετωπίζει όλους τους ανθρώπους στα σύνορα δίκαια, με σεβασμό και σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Το 2020, η κροατική αστυνομία συνέλαβε τέσσερις Αφγανούς που εισήλθαν παράτυπα στη χώρα. Σύμφωνα με το πρακτορείο δικαιωμάτων, κρατήθηκαν για δύο ημέρες, ταπεινώθηκαν και ξυλοκοπήθηκαν. Το περιστατικό ερευνάται αλλά σύμφωνα με τον δικηγόρο των θυμάτων οι δράστες δεν έχουν εντοπιστεί.

Θάνατοι από επαναπροώθηση της Μάλτας στη Λιβύη

Τον Απρίλιο του 2020, οι αρχές της Μάλτας έδωσαν εντολή σε ένα αλιευτικό σκάφος να μεταφέρει ένα σκάφος που βρισκόταν σε κίνδυνο πίσω στη Λιβύη. Σε έξι ημέρες στη θάλασσα 12 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται. Ένας δικαστής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχαν εκ πρώτης όψεως στοιχεία για την απαγγελία ποινικών κατηγοριών, δήλωσε ο FRA.

«Υπάρχουν πάρα πολλές καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα της ΕΕ. Η Ευρώπη έχει καθήκον να αντιμετωπίζει όλους τους ανθρώπους στα σύνορα δίκαια, με σεβασμό και σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Σχέδιο προς τις κατά τόπους αρχές

Η υπηρεσία έχει καταρτίσει σχέδιο 10 σημείων, το οποίο περιλαμβάνει τακτική καθοδήγηση και κατάρτιση για τους τοπικούς εισαγγελείς και ερευνητές σχετικά με την προστασία των θυμάτων και τη συλλογή και διατήρηση αποδεικτικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων κινητών τηλεφώνων.

Η διευκόλυνση της συμμετοχής των θυμάτων στις ποινικές διαδικασίες και η προστασία τους ήταν υψίστης σημασίας, ανέφερε η έκθεση.

Η έκθεση πρόσθεσε: «Οι ανακριτικές αρχές θα πρέπει να ζητήσουν αρχεία από κάμερες παρακολούθησης συνόρων και σωμάτων, συστήματα παγκόσμιου εντοπισμού θέσης, αρχεία περιπολικών αυτοκινήτων και τηλέφωνα αστυνομικών».

Ειδήσεις Σήμερα:

ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ

Με αναφορές στο αυξημένο κόστος ζωής, στο πρόβλημα εξεύρεσης σπιτιού στην Ευρώπη, στα προβλήματα των αγροτών και στην ανάγκη για διαφάνεια και λογοδοσία και ανεξάρτητα Μέσα Ενημέρωσης, η ομιλία της Φον Ντερ Λάιεν ολοκληρώθηκε πριν από λίγο στο Ευρωκοινοβούλιο.

Η υποψήφια για μια δεύτερη θητεία στο τιμόνι της Κομισιόν προσπάθησε να καθησυχάσει τους ευρωβουλευτές, αλλά και τους πολίτες. «Αν με εμπιστευτείτε», είπε πολλές φορές, υποσχόμενη τα πάντα: από Επίτροπο για το housing και κοινή άμυνα, μέχρι αλληλεγγύη στη μετανάστευση και περισσότερες και καθαρότερες επενδύσεις.

Ήταν μια ισορροπημένη ομιλία που επιχείρησε να απαντήσει στις περισσότερες αγωνίες των ευρωβουλευτών. Δεν έλειψαν φυσικά και οι αναφορές στην Ουκρανία, «που θα την στηρίξουμε όσο χρειαστεί», αλλά και στον Βικτόρ Ορμπάν, χωρίς να τον κατονομάσει.

«Πριν από δύο εβδομάδες, ένας Ευρωπαίος ηγέτης πήγε στη Ρωσία. Δεν ήταν όμως αποστολή Ειρήνης, όπως είπε, αλλά κατευνασμού», ανέφερε, κάτι που προκάλεσε έντονη αντίδραση στο Ημικύκλιο, τόσο από τους υποστηρικτές, όσο και από τους πολέμιούς της από τους ακροδεξιούς «Πατριώτες». «Επικράτησαν» τελικά τα χειροκροτήματα των υποστηρικτών.

Αναφορές έκανε και για τη Μέση Ανατολή, για την αιματοχυσία του λαού της Γάζας. Κάνοντας στροφή στην στάση που είχε κρατήσει αρχικά, η Φον Ντερ Λάιεν αναγνώρισε τις αιματοβαμμένες επιθέσεις του Ισραήλ ως απάντηση στις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς, ζήτησε άμεση εκεχειρία και προετοιμασία για την επόμενη μέρα, με δημιουργία δύο κρατών στην περιοχή.

Ένταση προκλήθηκε όταν ευρωβουλευτής της άκρας δεξιάς αντέδρασε φωνάζοντας στην ομιλία της επικεφαλής των Φιλελευθέρων. Η Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου κάλεσε τους «θυρωρούς» της αίθουσας να τον απομακρύνουν.

Τι είπε για την εργασία, το κόστος ζωής και το housing

«Η ποιότητα ζωής μας και ο πολύ κοινωνικός μας ιστός είναι μοναδικές. Κάναμε ιστορικά βήματα προς τα εμπρός στον πυλώνα μας για τα κοινωνικά δικαιώματα - από τους κατώτατους μισθούς μέχρι την πρώτη εγγύηση παιδιών. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σώσαμε 40 εκατομμύρια θέσεις εργασίας με σίγουρο. Και μπορούμε να είμαστε περήφανοι για αυτό. Αλλά προέκυψαν πολλές νέες προκλήσεις – με αντίκτυπο στην ψυχική υγεία, στην εργασία και στη φτώχεια», σημείωσε.

«Χρειαζόμαστε ένα νέο σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του πυλώνα της κοινωνικής ευθύνης. Πρέπει να διασφαλίσουμε δίκαιες μεταβάσεις και καλές συνθήκες εργασίας για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολούμενους. Και κρίσιμο για αυτό είναι ο κοινωνικός διάλογος - το χαρακτηριστικό γνώρισμα της κοινωνικής μας οικονομίας της αγοράς. Επομένως, θα εργαστούμε για να αυξήσουμε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και να ενισχύσουμε τον κοινωνικό διάλογο», τόνισε.

«Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια κρίση στέγασης, με ανθρώπους όλων των ηλικιών και οικογενειών όλων των μεγεθών που επηρεάζονται. Τιμές των ενοικίων αυξάνονται, οι άνθρωποι αγωνίζονται να βρουν προσιτά σπίτια. Γι 'αυτό, για πρώτη φορά, θα διορίσω έναν Επίτροπο με άμεση ευθύνη για τη στέγαση. Θα αναπτύξουμε έναν Ευρωπαίο προσιτό σχέδιο στέγασης, να εξετάσουμε όλους τους οδηγούς της κρίσης και να βοηθήσουμε να ξεκλειδώσετε τις ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις. Συνήθως, η στέγαση δεν θεωρείται ως ευρωπαϊκό ζήτημα. Κάποιοι μπορεί να λένε ότι δεν πρέπει να εμπλακούμε. Αλλά θέλω αυτή η Επιτροπή να υποστηρίξει τους ανθρώπους όπου έχει σημασία. Εάν έχει σημασία για τους Ευρωπαίους, έχει σημασία για την Ευρώπη», πρόσθεσε.

Για την Άμυνα

«Η προστασία της Ευρώπης είναι το καθήκον της Ευρώπης. Τώρα είναι επομένως η ώρα να οικοδομήσουμε μια πραγματική Ευρωπαϊκή Ένωση Άμυνας. Ναι, ξέρω ότι υπάρχουν μερικοί που νιώθουν ίσως άβολα με την ιδέα. Αλλά αυτό που πρέπει να είμαστε άβολα είναι οι απειλές για την  ασφάλειά μας. Ας είμαστε σαφείς: Τα κράτη μέλη θα διατηρήσουν την ευθύνη για την εθνική τους ασφάλεια και τους στρατούς τους. Και το ΝΑΤΟ θα παραμείνει ο πυλώνας της συλλογικής μας άμυνας. Αλλά όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι δαπάνες μας για άμυνα είναι πολύ χαμηλές και αναποτελεσματικές.

»Οι ξένες δαπάνες μας είναι πολύ μεγάλες. Εμείς πρέπει επομένως, να δημιουργήσουμε μια ενιαία αγορά για άμυνα. Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο σε ικανότητες άμυνα υψηλής τεχνολογίας. Με άλλα λόγια, η Ευρώπη πρέπει να συνεχιστεί κατά μήκος της διαδρομής που καθορίζεται από τη δήλωση των Βερσαλλιών. Εμείς πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα. Πρέπει να επενδύσουμε μαζί. Και πρέπει να δημιουργήσουμε κοινά ευρωπαϊκά έργα. Για παράδειγμα, ένα ολοκληρωμένο σύστημα εναέριας άμυνας - μια ευρωπαϊκή ασπίδα αέρα, όχι μόνο για να προστατεύσει το δικό μας εναέριο χώρο αλλά ως ισχυρό σύμβολο της ευρωπαϊκής ενότητας σε θέματα άμυνας».

Για τους αγρότες

«Η Ευρώπη προσφέρει μια μοναδική ποιότητα ζωής. Από ολοκληρωμένη κοινωνική ασφάλιση έως περιφερειακά πρώτης κατηγορίας προϊόντα. Τα πεδία, οι αμπελώνες και οι οπωρώνες φρούτων όχι μόνο σημαίνουν καλό φαγητό και ποτό. Αυτοί είναι επίσης μέρος της πατρίδας μας. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το μέλλον της γεωργίας είναι τόσο σημαντικό και ευαίσθητο θέμα για εμάς στην Ευρώπη», είπε απευθυνόμενοι στους αγρότες.

«Πρέπει να ξεπεράσουμε τις διαφορές και να αναπτύξουμε καλές λύσεις μαζί με όλα τα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ξεκίνησα τον στρατηγικό διάλογο για το μέλλον της γεωργίας στην Ευρώπη. Φέραμε κοντά τους αγρότες, τις περιβαλλοντικές ομάδες και τους εμπειρογνώμονες από όλη την τροφική αλυσίδα στο τραπέζι. Υποσχέθηκα να τους ακούσω προσεκτικά και να μάθω από αυτούς. Και θα το κάνω», πρόσθεσε.

«Θα παρουσιάσω συστάσεις και θα παρουσιάσω μια νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για τη γεωργία και τον τομέα των τροφίμων. Θα βεβαιωθώ ότι οι αγρότες λαμβάνουν δίκαιο εισόδημα. Κανείς δεν πρέπει να αναγκαστεί να πουλήσει καλό φαγητό κάτω από το κόστος παραγωγής. Πρέπει να ενισχύσουμε τη θέση των αγροτών μας στην αλυσίδα αξίας της βιομηχανίας τροφίμων. Και χρειαζόμαστε πιο έξυπνα κίνητρα και περισσότερη καινοτομία και πρόσβαση σε κεφάλαια. Όποιος διαχειρίζεται τη φύση και τη βιοποικιλότητα με βιώσιμο τρόπο και βοηθά στην εξισορρόπηση του προϋπολογισμού άνθρακα πρέπει να είναι ανταμείβεται. Οι αγρότες μας διαμορφώνουν τα τοπία μας. Διαμορφώνουν το πρόσωπο της Ευρώπης. Είναι μέρος του δικού μας πολιτισμού. Παρέχουν επισιτιστική ασφάλεια. Και είμαστε περήφανοι για αυτούς», κατέληξε. 

Πηγή: efsyn.gr

Πηγή: documentonews.gr

Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ, έτσι ώστε να εκλέξουν τους 720 βουλευτές του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την διαδικασία των ευρωεκλογών να έχει ξεκινήσει σε ορισμένες χώρες από τις 6 Ιουνίου.

Οι ευρωπαίοι πολίτες με την ψήφο τους είναι αυτοί που θα αναδείξουν τη νέα ισορροπία δυνάμεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την οποία θα εξαρτηθεί η εκλογή ενός από τα σημαντικότερα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ, αυτό του/της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Του οργάνου που αποτελεί την καρδιά του μηχανισμού της ΕΕ και χαράσσει τους βασικούς προσανατολισμούς της Ένωσης.

Στην Ελλάδα, τα εκλογικά κέντρα θα λειτουργήσουν από τις 07:00 το πρωί ως τις 19:00 το βράδυ.

Οι ψηφοφόροι θα εκλέξουν συνολικά 21 ευρωβουλευτές, όπως και στις εκλογές του 2019.

Πώς εκλέγονται οι ευρωβουλευτές;

Σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, όλες οι χώρες πρέπει να χρησιμοποιούν εκλογικά συστήματα που να εξασφαλίζουν αναλογική εκπροσώπηση, πράγμα που σημαίνει ότι ο αριθμός των εκλεγμένων μελών κάθε κόμματος εξαρτάται από το ποσοστό των ψήφων που έλαβε το κόμμα. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται η ψήφος με σταυρό προτίμησης, η οποία δίνει στους ψηφοφόρους την δυνατότητα να επιλέξουν συγκεκριμένους υποψήφιους. Μπορούν να τεθούν μέχρι και τέσσερις (4) σταυροί προτίμησης. Οι υποψήφιοι που λαμβάνουν τους περισσότερους σταυρούς εκλέγονται, εφόσον βέβαια το κόμμα τους έχει εξασφαλίσει τις αντίστοιχες έδρες.

Τα πολιτικά κόμματα πρέπει να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 3% των ψήφων για να μπορέσουν να εκλέξουν ευρωβουλευτή.

Διαβάστε επίσης: Ευρωεκλογές 2024 / Τι είναι και πώς λειτουργούν οι επιτροπές του ευρωκοινοβουλίου

Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου

Στην Ελλάδα, δικαίωμα ψήφου στις ευρωπαϊκές εκλογές έχουν όσοι:

• Συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους κατά το έτος των εκλογών (άρα οι γεννηθέντες ως τις 31/12/2007)
• Είναι είτε Ελληνες πολίτες, είτε πολίτες κράτους μέλους της ΕΕ με μόνιμη διαμονή στην Ελλάδα

Όσοι επιθυμούν να κάνουν χρήση της πρόσφατα θεσμοθετημένης δυνατότητας συμμετοχής στις εκλογές με επιστολική ψήφο θα πρέπει να είχαν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους έως τις 29 Απριλίου 2024.

Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική – πλην εξαιρέσεων, για όσους έχουν υπερβεί το 70ο έτος της ηλικίας τους και για τους εκλογείς που βρίσκονται στο εξωτερικό.

Μάθε πού ψηφίζεις εδώ

Διαβάστε επίσης: Ευρωεκλογές 2024 / Πώς λειτουργεί το ευρωκοινοβούλιο – Οι έδρες, οι πολιτικές ομάδες, οι επιτροπές, το νομοθετικό έργο

Τι πρέπει να έχετε μαζί σας για να ψηφίσετε

Πρέπει να φέρετε την αστυνομική σας ταυτότητα ή διαβατήριο, ή άδεια οδήγησης ή βιβλιάριο ασφαλιστικού ταμείου για τον απαραίτητο έλεγχο. H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας.

Αναλυτικά:

• Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας- ένας ή σε μικρές ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
• Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα, ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής, ή το διαβατήριό τους, ή την άδεια οδήγησης, ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας. Σημειώνεται ότι, τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
• Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
• Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα ανωτέρω, έχουν το δικαίωμα να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.

Τα κόμματα και οι έδρες

Στη λίστα παρακάτω μπορείτε να δείτε τα κόμματα που ενέκρινε το αρμόδιο τμήμα του Αρείου Πάγου για να συμμετάσχουν στις ευρωεκλογές:

• ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
• ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
• ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
• ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
• ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ – ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
• ΝΙΚΗ
• ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – ΖΩΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
• ΜέΡΑ 25
• ΦΩΝΗ ΛΟΓΙΚΗΣ- ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΛΑΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ
• ΑΝΤΑΡΣΥΑ – Ανατρεπτική Συνεργασία
• ΛΑΪΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ – ΛΑΟΣ
• ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ για την Εθνική Κυριαρχία και την Κύπρο
• ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟ – ΛΕΝΙΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ (Μ-Λ ΚΚΕ)
• ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΔΙΕΘΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
• Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του ΚΚΕ
• ΚΟΜΜΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΙΑΣ
• ΚΕΚΑ-ΑΚΚΕΛ ΜΑΖΙ για μια Ελεύθερη Ελλάδα
• ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ – Πρόδρομος Εμφιετζόγλου
• ΕΝΙΑΙΟ ΠΑΛΛΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (ΕΠΑΜ)
• Κίνημα 21
• ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ – ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ
• Ομογενειακό Δίκτυο Ελλήνων Ευρώπης (ΟΔΕΕ)
• Νέα Αριστερά
• ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΙ
• ΚΙΝΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ
• ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ
• Ελλήνων Συνέλευσις
• Πράσινο κίνημα
• Δημιουργία
• ΚΟΣΜΟΣ

Ως απαραίτητη προϋπόθεση για μπει ένα κόμμα στον μηχανισμό κατανομής των 21 εδρών είναι να πιάσει ποσοστό τουλάχιστον 3%. Ωστόσο, σύμφωνα με τα μοντέλα των εκλογικών αναλυτών η κατοχύρωση μιας έδρας εξασφαλίζεται στη ζώνη του 3,3% – 3,4%.

Οι ψηφοφόροι πρόκειται να επιλέξουν τα μέλη και άλλων νομοθετικών σωμάτων της ΕΕ;

Όχι, οι εκλογές γίνονται μόνο για τις έδρες του Ευρωκοινοβουλίου.

Το άλλο κύριο νομοθετικό σώμα της ΕΕ, το Συμβούλιο της ΕΕ, εκπροσωπεί τις κυβερνήσεις των χωρών μελών. Σε αυτό, υπουργοί των χωρών μελών συναντώνται σε διάφορες συνθέσεις, για παράδειγμα όλοι οι υπουργοί Εξωτερικών ή οι υπουργοί Παιδείας της ΕΕ, για να συζητήσουν θέματα κοινού ενδιαφέροντος.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή –που προτείνει σχέδια νόμου για εξέταση, τροποποίηση ή ακόμη και απόρριψη από τους άλλους δύο θεσμούς– δεν εκλέγεται. Αποτελείται από 27 Επιτρόπους περιλαμβανομένου του/της προέδρου της Επιτροπής, ο καθένας από τους οποίους διορίζεται από τη χώρα του/της μετά τις ευρωεκλογές.

Πότε θα γνωρίζουμε το αποτέλεσμα

Στις 21:00 το βράδυ της Κυριακής αναμένεται η πρώτη εκτίμηση των αποτελεσμάτων των Ευρωεκλογών 2024 από το υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του Νάσο Μπαλέρμπα.

Ωστόσο, όπως διευκρίνισε ο ίδιος ο κ. Μπαλέρμπας, είναι πιθανό για τα κόμματα που θα κινούνται γύρω στο 3% να χρειαστεί περισσότερος χρόνος.

Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Εσωτερικών αναμένει ότι το τελικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών 2024 για την Ελλάδα θα ανακοινωθεί περίπου στις 23:00 το βράδυ.

Οι κρίσιμες ημερομηνίες μετά τις ευρωεκλογές

Οι ευρωπαϊκές εκλογές είναι το προοίμιο μιας πλήρους αναδιάταξης των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων που θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2024.

Τις ημέρες αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών, τα νέα μέλη του νέου Κοινοβουλίου εργάζονται για να σχηματίσουν πολιτικές ομάδες. Η πολιτική σύνθεση του νέου Κοινοβουλίου θα καταστήσει ενδεχομένως αναγκαία τη δημιουργία νέων συμμαχιών και την ανάδειξη νέων ομάδων.

• 10 Ιουνίου

Σχηματισμός των πολιτικών ομάδων και των ηγεσιών τους

• 17 Ιουνίου

‘Ατυπη Σύνοδος ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες. Κατά τη διάρκεια ενός δείπνου, οι ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να αποτιμήσουν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και να κάνουν μια πρώτη συζήτηση για τα κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ (Πρόεδρο της Επιτροπής, του Συμβουλίου της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής).

• 27-28 Ιουνίου

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με στόχο την επίτευξη συναίνεσης για το διορισμό προσώπων στα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ.

• 16-19 Ιουλίου

Συνεδριάζει η πρώτη Ολομέλεια της 10ης νομοθετικής περιόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Οι 720 νεοεκλεγμένοι ευρωβουλευτές θα πρέπει να εκλέξουν τον/την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τους Αντιπροέδρους, τους προέδρους των πολιτικών ομάδων και τους προέδρους των κοινοβουλευτικών επιτροπών.

• 22-25 Ιουλίου

Συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες οι κοινοβουλευτικές επιτροπές.

• 16-19 Σεπτεμβρίου – Εκλογή Προέδρου Επιτροπής – (μη επιβεβαιωμένη)

Η ημερομηνία αυτή δεν είναι επιβεβαιωμένη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι Πράσινοι, οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι (Renew) θέλουν να προγραμματίσουν την ψηφοφορία κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της ολομέλειας 16-19 Ιουλίου, αντί να περιμένουν την Σύνοδο του Σεπτεμβρίου.

• Οκτώβριος, Νοέμβριος

Ακροάσεις των 26 Επιτρόπων που έχει προτείνει το κάθε κράτος μέλος.

• 1η Δεκεμβρίου

Αναλαμβάνει καθήκοντα ο νέος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

• 16-19 Δεκεμβρίου

Παρουσίαση του Σώματος των Επιτρόπων

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΕΚΟΥΡΑΣ

Διεθνής Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, Τρανσφοβίας η 17η Μαΐου εστιάζει στην ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης για τις διακρίσεις που βιώνουν τα άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Η επιλογή της 17ης Μαΐου σχετίζεται με την απόφαση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας της 17ης Μαΐου 1990 να μην θεωρείται ασθένεια η ομοφυλοφιλία.

Η οργάνωση ILGA – Europe, δημοσίευσε τον ετήσιο χάρτη με την κατάταξη των 49 χωρών με βάση τις ΛΟΑΤΚΙ+ νομοθεσίες και τα δικαιώματα της κάθε χώρας,  με την Μάλτα να καταλαμβάνει για ένατη συνεχόμενη χρονιά την πρώτη θέση.

Όπως αναφέρει η οργάνωση, ο χάρτης δείχνει πως ενώ πολλοί ακροδεξιοί ηγέτες ανά την Ευρώπη επιτίθενται στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, θέλοντας έτσι να διχάσουν και να κερδίσουν ψηφοφόρους, ορισμένες χώρες δείχνουν μια σημαντική βούληση να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους για την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων.

Σύμφωνα με τη Διευθύντρια της ILGA-Europe, Katrin Hugendubel, «σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα γίνονται στόχος ρητορικής μίσους και βίας και τα ανθρώπινα δικαιώματά τους υπονομεύονται σημαντικά, ωστόσο βλέπουμε ακόμα πάρα πολλές χώρες σε όλη την περιοχή να κωλυσιεργούν στην προώθηση της νομικής προστασίας και να μην ανανεώνουν τις δεσμεύσεις τους μέσω εθνικών στρατηγικών και σχεδίων δράσης. Αυτή η μη ανάληψη δράσης είναι επικίνδυνη, καθώς χωρίς κατάλληλη νομοθεσία για την προστασία των μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, θα είναι πολύ εύκολο για τις νεοεκλεγμένες κυβερνήσεις να υπονομεύσουν γρήγορα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία».

Ο χάρτης ωστόσο δείχνει σύμφωνα με την οργάνωση ότι ορισμένες κυβερνήσεις ανταποκρίνονται στην κατανόηση αυτού του ζητήματος, σε μια χρονιά με 30 και πλέον εκλογές σε ολόκληρη την περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των εκλογών της ΕΕ τον επόμενο μήνα.

Όπως σημειώνεται, η Ελλάδα, η Γερμανία, η Ισλανδία, η Εσθονία και το Λιχτενστάιν έκαναν μερικά από τα μεγαλύτερα άλματα στην κατάταξη του Χάρτη. Τόσο η Εσθονία όσο και η Ελλάδα τροποποίησαν τους νόμους τους για να επιτρέψουν στα ομόφυλα ζευγάρια να παντρεύονται και να υιοθετούν παιδιά, η Ελλάδα κάλυψε ορισμένα κενά στη νομοθεσία της κατά των διακρίσεων και το Λιχτενστάιν επέκτεινε τα δικαιώματα υιοθεσίας στα ομόφυλα ζευγάρια.

Επίσης, η Γερμανία, απαγόρευσε τα εγκλήματα μίσους με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου και τα χαρακτηριστικά φύλου. Άλλες χώρες που νομοθετούν κατά των εγκλημάτων μίσους είναι η Βουλγαρία, η Ισλανδία (η οποία ανέβηκε στο Νο2 της κατάταξης) και η Σλοβενία. Απαγορεύσεις των «θεραπειών μεταστροφής», οι οποίες επίσης ασκούν βία κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, ενώ θεωρούνται βασανιστήριο, θεσπίστηκαν στο Βέλγιο, την Κύπρο, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Πορτογαλία.

Οι περισσότερες χώρες που βρίσκονται σε διαδικασία ένταξης στην ΕΕ (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κοσσυφοπέδιο, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία, Ουκρανία) καθυστερούν να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, καθυστερώντας την εισαγωγή σχετικής νομοθεσίας και θέτοντας έτσι τους πολίτες τους όλο και περισσότερο σε κίνδυνο.

Σύμφωνα με τον εκτελεστικό διευθυντή της ILGA-Europe, Chaber: «Η ΕΕ πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή όχι μόνο στην αύξηση της πολιτικής ρητορικής μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, αλλά και σε νέα εργαλεία καταπίεσης, όπως η ποινικοποίηση ενός ολόκληρου τμήματος του πληθυσμού της χώρας από τη Ρωσία. Οι προσπάθειες διαίρεσης και αποπροσανατολισμού από τα εδραιωμένα αυταρχικά καθεστώτα διαρρέουν περαιτέρω σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σε μια εποχή όπου οι εκλογές θα μπορούσαν να ωθήσουν την Ευρώπη στα χέρια ηγετών που επιθυμούν να διαμορφώσουν μια ριζοσπαστική δεξιά και αντιδημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρώπη χρειάζεται ισχυρότερους νόμους και πολιτικές για την προστασία των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Χωρίς αυτές, δεν μπορούμε να μιλάμε για ασφάλεια ή για κράτος δικαίου και δημοκρατία».

Οι πρώτοι και οι τελευταίοι της λίστας

Όπως προαναφέρθηκε, με ποσοστό 88%, η Μάλτα βρίσκεται στην πρώτη θέση του συγκεκριμένου χάρτη.

Με 83 βαθμούς, η Ισλανδία ανέβηκε στη δεύτερη θέση, με άνοδο τριών θέσεων, ως αποτέλεσμα της νέας νομοθεσίας που απαγορεύει τις «θεραπείες μεταστροφής».

Το Βέλγιο απαγόρευσε επίσης αυτές τις «θεραπείες» και έρχεται τώρα στην τρίτη θέση της κατάταξης με βαθμολογία 78.

Οι τρεις χώρες που βρίσκονται στο άλλο άκρο της κλίμακας του Χάρτη είναι η Ρωσία (2%), το Αζερμπαϊτζάν (2%) και η Τουρκία (5%). Η Ρωσία έχασε 7 βαθμούς και έπεσε 3 θέσεις εξαιτίας της ομοσπονδιακής νομοθεσίας που απαγορεύει τη νομική αναγνώριση φύλου και την ειδική για τρανς υγειονομική περίθαλψη.

Η Πολωνία εξακολουθεί να βρίσκεται στο τέλος της κατάταξης της ΕΕ με 18%, ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (19%) και τη Βουλγαρία (23%).

Η Λευκορωσία άρχισε να κατηγοριοποιεί το περιεχόμενο ΛΟΑΤΚΙ ως «πορνογραφία», περιορίζοντας την ελευθερία έκφρασης των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Η Βουλγαρία και η Ελλάδα απέτυχαν να προστατεύσουν τις δημόσιες ΛΟΑΤΚΙ+ εκδηλώσεις, χάνοντας έτσι πόντους στην κατηγορία σχετικά με τον χώρο της κοινωνίας των πολιτών, σύμφωνα με την έκθεση.

Αξιοσημείωτο είναι πως, σύμφωνα με όσα επισημαίνει η οργάνωση, «οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να μην περιλαμβάνουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή τα χαρακτηριστικά φύλου ως κριτήρια για την παροχή ασύλου. Σε ένα γενικότερο κλίμα όπου οι κυβερνήσεις υπονομεύουν όλο και περισσότερο το διεθνές δικαίωμα στο άσυλο, αυτή η συνεχιζόμενη παράλειψη είναι πολύ ανησυχητική. Η μόνη πρόοδος που σημειώθηκε φέτος στον τομέα αυτό ήταν η Τσεχία που πρόσθεσε το SOGI (Σεξουαλικός προσανατολισμός, ταυτότητα και έκφραση φύλου και χαρακτηριστικά φύλου) στο νόμο περί ασύλου και η Ιρλανδία που παρείχε ένα συνεκτικό πλαίσιο κατάρτισης για τους υπαλλήλους που ασχολούνται με το άσυλο».

Γενικότερα, σε πολλές χώρες, νομοθετικές προτάσεις που βρίσκονται επί χρόνια στο τραπέζι δεν προχωρούν. Αυτό περιλαμβάνει για παράδειγμα τη νομοθεσία για τα εγκλήματα μίσους και την πρόταση για την αναγνώριση του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου στην Ουκρανία, η οποία παρά την έγκριση από διάφορα υπουργεία και την υποστήριξη από την κοινωνία εξακολουθεί να καθυστερεί.

Περιλαμβάνει επίσης ένα σχέδιο νόμου για τη νομική αναγνώριση του φύλου στην Τσεχία, το οποίο θα καταργούσε επιτέλους την απαίτηση στείρωσης. Ακόμη, μετά από πέντε χρόνια καθυστέρησης, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου εξακολουθεί να μην έχει τηρήσει τις υποσχέσεις της σχετικά με την απαγόρευση των «θεραπειών μεταστροφής». Και παρά τις πολλές δικαστικές υποθέσεις και τις συστάσεις διεθνών οργανισμών, η Λιθουανία δεν προχώρησε στην νομική αναγνώριση των ομόφυλων ζευγαριών.

Σε πολλές χώρες, οι νομοθετικές διαδικασίες για νέες διαδικασίες LGR (νομική αναγνώριση φύλου) έχουν καθυστερήσει φέτος. Ομοίως, καμία χώρα δεν απαγόρευσε τις περιττές ιατρικές επεμβάσεις σε intersex παιδιά, επισημαίνεται επίσης.

Ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία

Η έκθεση, εκτός από την κατάταξη και την εικόνα για κάθε χώρα, δίνει και ορισμένα ακόμη ενδιαφέροντα στοιχεία, σκιαγραφώντας μια γενικότερη εικόνα για την κατάσταση των δικαιωμάτων στην περιοχή.

Σύμφωνα με την οργάνωση λοιπόν, οι «θεραπείες» μεταστροφής απαγορεύονται μόνο σε 10 χώρες, ενώ η ισότητα στο γάμο έχει ψηφιστεί μόνο σε 20 χώρες συνολικά. Επίσης, σε 18 χώρες δεν υπάρχει καμία νομική προστασία των συμφώνων συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, ενώ υπάρχουν 6 χώρες στις οποίες τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα δεν έχουν καμία προστασία από τις διακρίσεις.

Επιπλέον, η τρανς γονεϊκότητα αναγνωρίζεται πλήρως μόνο σε 6 χώρες, την ώρα που 10 χώρες συνεχίζουν να μην έχουν καμία νομική ή διοικητική διαδικασία για την νομική αναγνώριση φύλου. Μόνο σε 11 χώρες συνολικά τα τρανς άτομα μπορούν να προβούν σε νομική αναγνώριση φύλου με βάση τον αυτοπροσδιορισμό.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 7η θέση της κατάταξης, με την οργάνωση να προχωρά σε ορισμένες συστάσεις για να βελτιωθεί η νομική και πολιτική κατάσταση των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στη χώρα (έγιναν πριν από την ψήφιση του νόμου για την ισότητα στον γάμο).

Ειδικότερα, συνιστά:

• Την ανάπτυξη ενός δίκαιου, διαφανούς νομικού πλαισίου για τη νομική αναγνώριση του φύλου με βάση μια διαδικασία αυτοπροσδιορισμού και χωρίς καταχρηστικές απαιτήσεις (όπως GID/ιατρική διάγνωση, υποχρεωτικό διαζύγιο ή ηλικιακό περιορισμό) και επιτρέποντας την αλλαγή ονόματος χωρίς εμπόδια, χωρίς κανέναν ηλικιακό περιορισμό
• Αναγνώριση της τρανς γονεϊκότητας, αναγνώριση του νόμιμου φύλου των γονέων και ευθυγράμμιση με τις διαθέσιμες επιλογές φύλου
• Ενίσχυση της αστυνομικής προστασίας για τις δημόσιες εκδηλώσεις των ΛΟΑΤΚΙ, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας από διαταραχές ή επιθέσεις.

Η έκθεση τονίζει επίσης πως πολλά τρανς άτομα είναι μετά βίας σε θέση να καλύψουν βασικές ανάγκες τους, ενώ αναφέρεται και στον νέο μεταναστευτικό νόμο, ο οποίος κατακρίθηκε από οργανώσεις ως ξεπερασμένος σε ό,τι αφορά στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, καθώς δεν συμπεριλαμβάνει τους κουήρ μετανάστες.

Ζήτημα αποτελεί φυσικά, σύμφωνα και με την οργάνωση, η ρητορική μίσους απέναντι στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα από πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες, αλλά και από πολλά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Η ILGA-Europe υπενθυμίζει ότι τα εγκλήματα μίσους συνεχίζουν να αποτελούν ένα σοβαρό ζήτημα, κάνοντας ξεχωριστή αναφορά στη δολοφονία της Άννας Ιβάνκοβα, στη διαχείριση του γεγονότος από τα μέσα ενημέρωσης αλλά και στην επίθεση κατά ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστών, όταν πραγματοποίησαν διαμαρτυρία έξω από το σπίτι της.

Όσον αφορά στον τομέα της υγείας, η έκθεση υπογραμμίζει η πρόσβαση σε συγκεκριμένες υπηρεσίες παρέμεινε δύσκολη, ειδικά για τα μη ασφαλισμένα άτομα. Για παράδειγμα, τον Ιανουάριο η πρόσβαση σε ένα φάρμακο ορμονοθεραπείας ανεστάλη, λόγω μιας τεχνικής αλλαγής στις συνταγές, με τη νέα διαδικασία που πρότεινε το υπουργείο Υγείας να είναι περίπλοκη και χρονοβόρα.

Η ταυτότητα του Χάρτη

Η οργάνωση δημοσιεύει τον Χάρτη και τον Δείκτη από το 2009, χρησιμοποιώντας τον για να απεικονίσει τη νομική και πολιτική κατάσταση των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στην Ευρώπη.

Ο Χάρτης και ο Δείκτης του Ουράνιου Τόξου κατατάσσει τις ευρωπαϊκές χώρες με βάση τις αντίστοιχες νομικές και πολιτικές πρακτικές τους για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, από 0-100%.

Προκειμένου να δημιουργήσει την κατάταξη των χωρών μας, η ILGA-Europe εξετάζει τους νόμους και τις πολιτικές σε 49 χώρες χρησιμοποιώντας 75 κριτήρια, τα οποία κατανέμονται σε επτά θεματικές κατηγορίες: ισότητα και μη διάκριση, οικογένεια, εγκλήματα μίσους και ρητορική μίσους, νομική αναγνώριση του φύλου, σωματική ακεραιότητα των ίντερσεξ ατόμων, κοινωνία των πολιτών και άσυλο.

Πηγή: tvxs.gr

Το Συμβούλιο των Υπουργών υιοθέτησε το σύμφωνο για το μεταναστευτικό και το άσυλο. Το σύμφωνο θεσπίζει ένα σύνολο κανόνων που θα βοηθήσουν στην ομαλή διαχείριση των αφίξεων, στη δημιουργία αποτελεσματικών και ενιαίων διαδικασιών και στη διασφάλιση δίκαιης κατανομής των βαρών μεταξύ των κρατών μελών.

Πλήρης αναθεώρηση του συστήματος ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ

Το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα συνολικά 10 νομοθετικές πράξεις που μεταρρυθμίζουν ολόκληρο το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη διαχείριση του ασύλου και της μετανάστευσης.

Ο κανονισμός ελέγχου θα επιτρέψει στις εθνικές αρχές να παραπέμπουν παράτυπους μετανάστες και αιτούντες άσυλο στα εξωτερικά σύνορα στη σχετική διαδικασία και θα διασφαλίζει ότι οι έλεγχοι ταυτοποίησης, ασφάλειας και ευπάθειας και η αξιολόγηση της υγείας πραγματοποιούνται με ομοιόμορφο τρόπο.

Οι νέοι κανόνες σχετικά με την ενημερωμένη βάση δεδομένων Eurodac θα επιτρέψουν τη συλλογή ακριβέστερων και ολοκληρωμένων δεδομένων (επίσης βιομετρικών δεδομένων) για διάφορες κατηγορίες μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων διεθνή προστασία και των ατόμων που φτάνουν παράνομα στην ΕΕ. Αυτό θα βοηθήσει στην ενημέρωση για τη χάραξη πολιτικής και θα ενισχύσει τον έλεγχο της παράτυπης μετανάστευσης και των μη εξουσιοδοτημένων μετακινήσεων.

Ο κανονισμός για τη διαδικασία ασύλου εξορθολογίζει την ευρωπαϊκή διαδικασία ασύλου και εισάγει μια υποχρεωτική διαδικασία στα σύνορα σε σαφώς καθορισμένες περιπτώσεις. Ο κανονισμός για τη διαδικασία επιστροφής στα σύνορα αφορά τις επιστροφές ατόμων των οποίων η αίτηση σε αυτή τη συνοριακή διαδικασία απορρίπτεται. Ο κανονισμός για τη διαχείριση του ασύλου και της μετανάστευσης καθορίζει ποιο κράτος μέλος είναι υπεύθυνο για την εξέταση των αιτήσεων για διεθνή προστασία και για πρώτη φορά εισάγει δίκαιο επιμερισμό της ευθύνης μεταξύ των κρατών μελών.

Ταυτόχρονα, θεσπίζονται ενιαίοι κανόνες για τα κριτήρια χορήγησης διεθνούς προστασίας και τα πρότυπα για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο. Αυτό θα πρέπει επίσης να συμβάλει στη μείωση των δευτερογενών μετακινήσεων μεταξύ των κρατών μελών.

Τέλος, ο κανονισμός επανεγκατάστασης εστιάζει με νόμιμες και ασφαλείς οδούς προς την ΕΕ θεσπίζοντας κοινούς κανόνες για την επανεγκατάσταση και την ανθρωπιστική εισδοχή.

Διαδικασία συνόρων

Ένα σημαντικό νέο χαρακτηριστικό της μεταρρύθμισης είναι η υποχρεωτική διαδικασία στα σύνορα. Αυτή η διαδικασία θα ισχύει για ορισμένες κατηγορίες αιτούντων άσυλο (για παράδειγμα όσους προέρχονται από χώρες με χαμηλά ποσοστά αναγνώρισης ασύλου). Στόχος της διαδικασίας είναι να γίνει γρήγορη αξιολόγηση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για το εάν οι αιτήσεις είναι αβάσιμες ή απαράδεκτες. Τα άτομα που βρίσκονται στη διαδικασία ασύλου στα σύνορα δεν επιτρέπεται να εισέλθουν στο έδαφος της ΕΕ.

Υπευθυνότητα και αλληλεγγύη

Οι νέοι κανόνες διευκρινίζουν ποιο κράτος μέλος θα είναι υπεύθυνο για αίτηση ασύλου (για παράδειγμα σε περιπτώσεις όπου ένα άτομο έχει μέλος της οικογένειας σε χώρα της ΕΕ ή όταν το αίτημα ασύλου δεν υποβάλλεται στη χώρα όπου ο αιτών άσυλο φτάνει για πρώτη φορά στην ΕΕ ).

Μια άλλη σημαντική πτυχή της μεταρρύθμισης του μεταναστευτικού συστήματος είναι η εισαγωγή ενός μηχανισμού αλληλεγγύης για τη διασφάλιση δικαιότερης κατανομής των ευθυνών. Οι νέοι κανόνες συνδυάζουν την υποχρεωτική αλληλεγγύη για την υποστήριξη των κρατών μελών που αντιμετωπίζουν ισχυρή εισροή μεταναστών με ευελιξία όσον αφορά το είδος των εισφορών. Οι συνεισφορές των κρατών μελών μπορεί να συνίστανται σε μετεγκαταστάσεις, οικονομικές συνεισφορές ή, όπου συμφωνείται με το δικαιούχο κράτος μέλος, εναλλακτικά μέτρα αλληλεγγύης (π.χ. παροχή συνοριοφυλάκων ή βοήθεια στην ανάπτυξη κέντρων υποδοχής).

Μετανάστες AP PHOTO Bernat Armangue

Διαχείριση καταστάσεων κρίσης

Για την καλύτερη αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης (μαζικές αφίξεις και εργαλειοποίηση) και ανωτέρας βίας, τα κράτη μέλη μπορούν να παρεκκλίνουν από ορισμένους κανόνες και να ζητήσουν ενισχυμένη αλληλεγγύη από άλλες χώρες της ΕΕ. Πιθανές παρεκκλίσεις ισχύουν, για παράδειγμα, στις προθεσμίες εγγραφής των αιτούντων άσυλο και στη διάρκεια της συνοριακής διαδικασίας.

Ο μηχανισμός κρίσης χρησιμοποιείται μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις και για τον απολύτως απαραίτητο χρόνο για την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης ή ανωτέρας βίας, ενώ υπόκειται σε έγκριση του Συμβουλίου.

Επόμενα βήματα

Τα κράτη μέλη θα έχουν πλέον δύο χρόνια για να εφαρμόσουν τους νόμους που εγκρίθηκαν σήμερα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει σύντομα κοινό σχέδιο εφαρμογής για την παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη σε αυτή τη διαδικασία.

Από τις εφιαλτικότερες στιγμές της οδήγησης, είναι να κοιμηθεί ο/η οδηγός στο τιμόνι. Από τον ερχόμενο Ιούλιο, λοιπόν, θα είναι υποχρεωτικό στα καινούρια αυτοκίνητα της ΕΕ το σύστημα εντοπισμού υπνηλίας του οδηγού.

Όπως μεταδίδει η ΕΡΤ, πρόκειται για ένα σημαντικό σύστημα υποβοήθησης οδηγού, το οποίο μέσω υπέρυθρων ακτινών θα διαβάζει την κόρη του οδηγού και θα διακρίνει αν αυτός έχει τάσεις υπνηλίας ή είναι αφηρημένος.

Καθώς η ΕΕ επιδιώκει να μειώσει τον αριθμό των θανάτων στους δρόμους της έως το 2050, έχει θεσπίσει ένα σύνολο κανονισμών και τεχνολογιών, που θα βοηθήσουν στην επίτευξη αυτού του στόχου.

Ο λεγόμενος GSR ή Γενικοί Κανονισμοί Ασφάλειας, είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στην αυτοκίνηση και έχει να κάνει με όλες εκείνες τις τεχνολογίες που έχουν ως στόχο την μείωση των ατυχημάτων σε περίπτωση λάθους του οδηγού.

Ήδη από τον Ιούλιο του 2022 είναι υποχρεωτική στα αυτοκίνητα η έξυπνη ειδοποίηση ταχύτητας ISA, η οποία προειδοποιεί ακουστικά και οπτικά τους οδηγούς όταν υπερβαίνουν το όριο ταχύτητας.

Στην προσπάθεια της ΕΕ να επιτύχει μια ομοιόμορφη προσέγγιση, όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες πρέπει να εγκαταστήσουν μια κάμερα υπέρυθρων που σαρώνει την κίνηση των ματιών και του κεφαλιού του οδηγού για απώλεια προσοχής, ακολουθούμενη από μια προειδοποίηση.

Αυτή η μορφή ενεργού συστήματος θα είναι υποχρεωτική, ενώ οι λιγότερο δαπανηρές λύσεις δεν θα ισχύουν. Εάν μια αυτοκινητοβιομηχανία θέλει να προχωρήσει σε πωλήσεις των υφιστάμενων μοντέλων με την συγκεκριμένη τεχνολογία, τότε θα πρέπει να τα εξοπλίσει εκ των υστέρων με ένα σύστημα ανίχνευσης και αυτό όχι αργότερα από τον Ιούλιο του 2026.

Το πακέτο για τις αυτοκινητοβιομηχανίες στοιχίζει αρκετά. Αυτό ίσως συμπαρασύρει προς τα πάνω τις τιμές των καινούριων αυτοκινήτων.

Η κατηγορία αυτοκινήτων που επηρεάζεται περισσότερο θα η B-SUV κατηγορία, όπου ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος, καθώς και τα οχήματα χαμηλού περιθωρίου κέρδους που ίσως να μην μπορέσουν να απορροφήσουν την επιπλέον τιμή. Επί του παρόντος, η ανίχνευση υπνηλίας εντοπίζεται σε αυτοκίνητα που έχουν αυξημένα επίπεδα άνεσης και ασφάλειας. Ωστόσο, οι έρευνες δείχνουν ότι η κόπωση του οδηγού αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων.

Το σύστημα αποτελεί σημείο αναφοράς και των ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα μειωθούν τα ατυχήματα στους δρόμους. Στα αυτοκίνητα που θα έχουν αυτή την τεχνολογία ίσως να παρέχεται επιπλέον έκπτωση. Το σίγουρο είναι ότι η πλήρης εφαρμογή του GSR θα μπορούσε να οδηγήσει σε χαμηλότερα ασφάλιστρα.

Τα σημερινά αυτοκίνητα που διαθέτουν ειδοποιήσεις για υπνηλία του οδηγού πολλές φορές γίνονται υπερβολικά, με αποτέλεσμα να αναγκάζουν τον οδηγό στην απενεργοποίησή τους. Όμως η διακοπή της λειτουργίας θα είχε το αντίθετο από το στοχευμένο αποτέλεσμα της ΕΕ για την ασφάλεια.

Επομένως, οι πολιτικές των αυτοκινητοβιομηχανιών για τα αυτοκίνητα ίσως να χρειάζονται επανεξέταση και προσαρμογή του τρόπου λειτουργίας τους, για να αποτρέψουν την απενεργοποίηση των συστημάτων από τους οδηγούς.

Σε κάθε περίπτωση, η ασφαλεστερη οδήγηση επιτυγχάνεται μόνο με έναν ξεκούραστο οδηγό.

• ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΑΡΟΥΝΗΣ

“Το 2050 η θάλασσα θα έχει περισσότερο πλαστικό απ’ ότι ψάρια”. Αυτό δήλωσε τον περασμένο Ιανουάριο ο Ευρωβουλευτής του “Κόσμος” Πέτρος Κόκκαλης, μιλώντας στην Επιτροπή Περιβάλλοντος.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ακούγεται η εν λόγω εκτίμηση, η οποία δεν αποτελεί κάποια προσωπική άποψη, αλλά μία επίσημη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως και αρκετών ερευνητών, η οποία βασίζεται σε έναν επιστημονικό υπολογισμό λαμβάνοντας υπόψη τα ετήσια αριθμητικά δεδομένα της θαλάσσιας ρύπανσης.

Οι επιπτώσεις της κουλτούρας να πετάμε τα πλαστικά μετά την πρώτη τους χρήση, όπως και αυτές της υπεραλίευσης είναι αισθητές στους ωκεανούς, στα ζώα της θάλασσας και -φυσικά- στον άνθρωπο.

Τα πλαστικά μιας χρήσης είναι η μεγαλύτερη ομάδα απορριμμάτων στις ακτές: Προϊόντα όπως πλαστικά μαχαιροπίρουνα, πλαστικά μπουκάλια, γόπες από τσιγάρα και μπατονέτες αποτελούν σχεδόν το 50% των εκατομμυρίων απορριμμάτων που μολύνουν καθημερινά τη θάλασσα.

Κι αν θέλετε να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, αρκεί να αναφέρουμε πως σχεδόν 5 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού καταλήγουν κάθε χρόνο στους ωκεανούς. Μόνο στις ελληνικές θάλασσες υπολογίζεται ότι καταλήγουν 11.500 τόνοι πλαστικών ετησίως.

Οι αριθμοί της θαλάσσιας ρύπανσης στο Infographic του NEWS 24/7:

 

Τι κάνει η Ε.Ε. για να μειώσει τη ρύπανση των θαλασσών

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ξεκίνησε το νομοθετικό του έργο πάνω στο θέμα από το 2018, εγκρίνοντας νόμο σχετικά με την απαγόρευση των πλαστικών μίας χρήσης, όπως τα πιάτα, τα μαχαιροπήρουνα, τα καλαμάκια και οι μπατονέτες. Το πλαίσιο ορίστηκε να τεθεί σε ισχύ από το 2021.

Παράλληλα, τέθηκε ως στόχος για τα κράτη μέλη η συλλογή 90% πλαστικών μπουκαλιών μέχρι το 2029, προσθέτοντας πως αυτά θα πρέπει να προέρχονται τουλάχιστον κατά 25% από ανακυκλωμένο υλικό μέχρι το 2025 και 30% μέχρι το 2030.

Η συμφωνία ενίσχυσε την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», εισάγοντας καθεστώς αυξημένης ευθύνης για τους παραγωγούς, εντάσσοντας σε αυτό το νέο καθεστώς και τα αλιευτικά εργαλεία Να σημειωθεί εδώ ότι τα αλιευτικά είδη αντιπροσωπεύουν το 27 % των θαλάσσιων απορριμμάτων.

Δύο χρόνια αργότερα, σε σχετικό ψήφισμα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε τη λήψη μέτρων για την άμεση μείωση των θαλάσσιων απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής περισσότερων περιορισμών όσον αφορά τα πλαστικά μιας χρήσης και της αύξησης της χρήσης αλιευτικού εξοπλισμού που κατασκευάζεται με βιώσιμα υλικά.

Ως επιμέρους στόχοι τέθηκαν η αύξηση της συλλογής, της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης στην αλιεία και στις υδατοκαλλιέργειες, προσθέτοντας στα υλικά που πρέπει να καταργηθούν και το διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ) που βρίσκεται στα αλιευτικά προϊόντα.

Πόσα μικροπλαστικά “τρώμε” κάθε χρόνο

Σε εκείνη τη διαδικασία, το Κοινοβούλιο ανέφερε πως τα μικροπλαστικά και τα νανοπλαστικά, «συνιστούν σοβαρή απειλή για πολλά θαλάσσια είδη», καθώς και για τους αλιείς και τους καταναλωτές. Σημείωσε , δε, ότι ο μέσος καταναλωτής οστρακοειδών της Μεσογείου καταπίνει περίπου 11.000 θραύσματα πλαστικού κάθε χρόνο, εκτιμώντας επίσης ότι ο τομέας της αλιείας θα χάσει μεταξύ 1% και 5% των εσόδων του λόγω της θαλάσσιας ρύπανσης.

Παράλληλα, δεδομένου ότι τα απόβλητα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας αντιπροσωπεύουν πολύ υψηλό ποσοστό των θαλάσσιων απορριμμάτων, το ΕΚ κάλεσε την ΕΕ να επιταχύνει την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας στον εν λόγω τομέα, καταργώντας σταδιακά το διογκωμένο πολυστυρένιο και βελτιώνοντας τα συστήματα συλλογής και ανακύκλωσης των θαλάσσιων αποβλήτων.

Τέλος, το ΕΚ ζήτησε ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη σημαντική μείωση της χρήσης πλαστικών υλών και την αντιμετώπιση της ρύπανσης των ποταμών, των υδάτινων ρευμάτων και των ακτών, τονίζοντας ότι το 80% των θαλάσσιων αποβλήτων προέρχεται από την ξηρά.

Πηγή: news247.gr

Μαργαρίτα Αργυροπούλου

Ξέφρενο ανοδικό ράλι κατέφραψε η τιμή του ελαιόλαδου τον τελευταίο χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πότε θα σταματήσει. Μάλιστα οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις καταγράφονται στις χώρες παραγωγής ελαιολάδου, με την Ελλάδα να καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση με αύξηση που φθάνει το 67%. Τη μεγαλύτερη άνοδο είχε η τιμή στην Πορτογαλία με 69%, ενώ στην τρίτη θέση ήταν η Ισπανία με 63%.

 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή στατιστική αρχή, Eurostat, τον Ιανουάριο του 2024, η τιμή του ελαιολάδου στην ΕΕ ήταν 50% υψηλότερη από ό,τι τον Ιανουάριο του 2023. 

Η τιμή του ελαιολάδου εκτινάχθηκε στα ύψη το δεύτερο εξάμηνο του 2023 με αύξηση 37% τον Αύγουστο (σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2022). Η τάση αυτή επιταχύνθηκε τον Σεπτέμβριο (+44%) και τον Οκτώβριο (+50%). Η κορύφωση του ετήσιου ρυθμού μεταβολής σημειώθηκε τον Νοέμβριο του 2023 (+51% σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2022). Τον Δεκέμβριο σημειώθηκε μικρή επιβράδυνση, καθώς οι τιμές ήταν υψηλότερες κατά 47% (σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2022).

Τον Ιανουάριο του 2024, όλες οι χώρες της ΕΕ ανέφεραν αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού για το ελαιόλαδο. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στην Πορτογαλία (+69% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023), ακολουθούμενη από την Ελλάδα (+67%) και την Ισπανία (+63%).

Αντιθέτως, οι μικρότερες αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν στη Ρουμανία (+13%), την Ιρλανδία (+16%) και την Ολλανδία (+18%).

Η βασική αιτία των ιλιγγιωδών αυξήσεων είναι η χαμηλή παραγωγή, απόρροια της κλιματικής αλλαγής.

Πηγή: imerisia.gr