Η επιτυχημένη παράσταση «Ήλιος με δόντια» για 2η χρονιά στο θέατρο Μπέλλος με EARLY BIRD: 13€ Βασισμένη στο μυθιστόρημα του Γιάννη Μακριδάκη & σε σκηνοθεσία Θανάση Ζερίτη | Από 18 Οκτωβρίου
Σάββατο, 04/10/2025 - 09:41
ΓΙΑ 2Η ΧΡΟΝΙΑ
Ήλιος με δόντια
μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του
Γιάννη Μακριδάκη
Σκηνοθεσία: Θανάσης Ζερίτης
Από 18 Οκτωβρίου έως 10 Νοεμβρίου 2025
Σάββατο, στις 18:00 | Κυριακή & Δευτέρα, στις 21:00
EARLY BIRD: 13€
«Γυρνοκοπούσα σαν την άδικη κατάρα δεξιά κι αριστερά κι απ᾿ όπου περνούσα, τα κορίτσια που ήτανε συναγμένα γύρω από τα παιχνίδια τους βουβαίνονταν και µε κοιτούσανε µε µισό µάτι και τ᾽ αγόρια τρέχανε να φύγουνε. δε µου μιλούσε κανένα, διότι φοβούνταν τις µανάδες τους, που λέγανε ότι αποτελούσα τη δεύτερη μεγάλη ντροπή του Φρουρίου. Μετά τις παστρικές λογαριάζανε εµένα, γυναικωτό µε ανεβάζανε, ανώμαλο µε κατεβάζανε. σταυροκοπιόντουσαν στα παράθυρα και κλείνανε µε ορµή τα πατζούρια. μαζεύανε αλαφιασμένες και τα κουτσούβελά τους από το κατώφλι να µη µε δούνε κι εγώ δεν ήξερα από τέτοια τότε και απορούσα.»
«Έχω ένα προαίσθημα πως σήμερα θα πάει η ιστορία ως το τέλος, ναι, ναι…»
λέει και ξαναλέει ο απόκληρος Κωνσταντής· ή «Ιδιώνυμο» ή «η δεύτερη μεγάλη ντροπή του Φρουρίου», όπως τον ξέρανε στη γειτονιά, στη φτωχιά προκυμαία της Χίου.
Σήμερα, ο Κωνσταντής θα κατορθώσει να βάλει τη ζωή του σε σειρά, φτάνοντας σ’ αυτή τη μαύρη μέρα που αλλάξανε όλα κι έχασε τον μόνο άνθρωπο που τον αποδέχτηκε, όπως είναι. Σήμερα, μέσα απ’ τις μνήμες του Κωνσταντή θα αναβιώσουν μερικές από τις σημαντικότερες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Σήμερα, θα ακουστεί για πρώτη φορά, η φωνή αυτού που αναγκάστηκε να σωπαίνει, για να μην προκαλεί τους «ευυπόληπτους και νοικοκυρεμένους».
Γεννημένος στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, σε μια παράγκα μέσα στο Φρούριο της Χίου, ο Κωνσταντής παλεύει με τις μνήμες, τις πληγές και τα πάθη μιας ολόκληρης κοινωνίας που τον κατέκρινε για τη διαφορετικότητά του και τον περιθωριοποίησε.
Η παράσταση «Ήλιος με δόντια», βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γιάννη Μακριδάκη, θα αξιοποιήσει τον φρενήρη ρυθμό των σκέψεων του Κωνσταντή, για να μεταφέρει στη σκηνή, μέσω δύο ερμηνευτών, τη λησμονημένη ζωή ενός ανθρώπου που γεννήθηκε και έζησε στο περιθώριο της ιστορίας.
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Ο Θανάσης Ζερίτης ανέβασε το μονόλογο σε μια καλά σκηνοθετημένη παράσταση, αναδεικνύοντας την ευαισθησία με την οποία ο Μακριδάκης προσεγγίζει την ελληνική πραγματικότητα και ποντάροντας σε μια ελκυστική πολυφωνία. Η παράσταση λειτουργεί ως καθρέφτης που μας καλεί να δούμε τον εαυτό μας, την κοινωνία στην οποία ζούμε, τις προκαταλήψεις μας και τις αδυναμίες μας μέσα από την ιστορία ενός ανθρώπου που διεκδίκησε το δικαίωμα να υπάρχει όπως είναι. Λειτούργησε η ιδέα του να μοιράσει τον κεντρικό ρόλο στον Παναγιώτη Εξαρχέα και τον Γιάννη Λεάκο, δύο πολύ άξιους ηθοποιούς που παίζουν με πάθος και καλό συντονισμό. Μαρία Κρύου, Αθηνόραμα
Ο Θανάσης Ζερίτης βασιζόμενος πάνω στη στιβαρή θεατρική διασκευή της Νεφέλης Μαϊστράλη επιχειρεί μια τολμηρή και βαθιά ερμηνευτική προσέγγιση μέσω μιας σκηνοθεσίας που αναδεικνύει τη δύναμη της ψυχολογικής ανάλυσης των χαρακτήρων, την πολυπλοκότητα του κειμένου και το ιστορικό του υπόβαθρο. Γεωργία Οικονόμου, news 247
Η Νεφέλη Μαϊστράλη και ο Θανάσης Ζερίτης επιλέγουν να τιμήσουν το κείμενο, χωρίς υπερβολικές σκηνοθετικές παρεμβάσεις που θα έθεταν σε δεύτερη μοίρα τη λιτή, ‘χειμαρρώδη’ αφήγηση. Ο ήρωας, ο Κωνσταντής, παρουσιάζεται ως οικείος και αληθινός: ένα πρόσωπο περιθωριοποιημένο λόγω της θηλυπρέπειάς του, που υποφέρει και βιώνει αποκλεισμούς—χαρακτηριστικά που ανακαλούν τον σύγχρονο Ζακ Κωστόπουλο. monopoli
Ο Μακριδάκης με ευρηματικό τρόπο, μέσα σε ένα μυθιστόρημα ποταμό, μας καλεί να προβληματιστούμε και να βγάλουμε τα δικά μας συμπεράσματα. culture now
Είναι οι καταπληκτικοί ηθοποιοί που σηκώνουν στις πλάτες τους την ευθύνη να πουν δύσκολες αλήθειες, να κρύψουν ή να φανερώσουν συναισθήματα, να μας συστήσουν τον Κωνσταντή, το βασικό χαρακτήρα του έργου, αλλά και τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του. Ο Παναγιώτης Εξαρχέας και ο Γιάννης Λεάκος, μόνιμα συνδεδεμένοι μεταξύ τους με μια μαγική, αόρατη κλωστή, με συγχρονισμένο παλμό και ανάσες, πετυχαίνουν να μπαίνουν και να βγαίνουν στα παπούτσια των ηρώων και να αναδύουν τον Κωνσταντή από τα βαθιά νερά της ελληνικής ιστορίας. θέατροgr.
Ο Θανάσης Ζερίτης συνεπής στο νεοελληνικό κείμενο και έχοντας μαζί τη σταθερή του συνεργάτιδα Νεφέλη Μαϊστράλη, με όχημα το μυθιστόρημα του Γιάννη Μακριδάκη «Ήλιος με δόντια», ξετυλίγουν τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας μέσα από τις αφηγήσεις ενός ανθρώπου που άθελα του έγινε μέρος της. Ακόμα και το παρατσούκλι που του έδωσαν κουβαλούσε το βάρος της ιστορίας. Ειρήνη Δρίβα, Documento news
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Σκηνοθεσία: Θανάσης Ζερίτης
Δραματουργική επεξεργασία: Νεφέλη Μαϊστράλη
Σκηνικά- Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Μουσική επιμέλεια/ σύνθεση : Μιχάλης Λατουσάκης, Γιάννης Λατουσάκης
Βοηθός σκηνοθέτη: Αιμιλία Κεφαλά
Κίνηση: Πάνος Τοψίδης
Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Γραφιστική επιμέλεια/trailer: Θωμάς Παλυβός
Παραγωγή: Εταιρεία Τέχνης Ars Aeterna – Σταμάτης Μουμουλίδης
Ακούγεται ο Δημήτρης Καραμπέτσης και ο Κώστας Φλωκατούλας
Παίζουν: Παναγιώτης Εξαρχέας, Γιάννης Λεάκος
TRAILER
INFO
Θέατρο Μπέλλος
Κέκροπος 1, Πλάκα | 210 32 29 889
Από 18 Οκτωβρίου έως 10 Νοεμβρίου 2025
Σάββατο, στις 18:00 | Κυριακή & Δευτέρα, στις 21:00
Διάρκεια: 90’
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Ήλιος με δόντια | Εισιτήρια στο More.com
Στο ταμείο του Θεάτρου
Τιμές εισιτηρίων: 16€ (κανονικό), 13€ (φοιτητικό/ανέργων/ άνω των 65)
EARLY BIRD: 13€
Προσφορά προπώλησης: 10€
ΘΕΑΤΡΟΜΑΝΙΑ
Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή
Πρόκειται για μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Γιάννη Μακριδάκη, σε σκηνοθεσία της Μελίνας Σκούφου με την Χριστίνα Λυκοτσέτα με δραματοποιημένα αποσπάσματα αφηγήσεων από Χιώτες πρόσφυγες, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1944) βρέθηκαν αντιμέτωποι με την πείνα και το θανάτο που έπληξε το νησί, οι κάτοικοι του οποίου αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους ξεκινώντας ένα μακρύ ταξίδι με πολλούς κινδύνους. Πρώτος σταθμός τους η Τουρκία για να διοχετευθούν στη συνέχεια σε Κύπρο, Μέση Ανατολή, Συρία, Παλαιστίνη κ.λ.π. Αυτή η πτυχή της Ιστορίας, έχει καταγραφεί από τον Γιάννη Μακριδάκη στο πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Συρματένιοι Ξεσυρματένιοι· Όλοι» εμπνέοντας αυτόν τον θεατρικό μονόλογο σε μια περίοδο που η λήθη οδηγεί πολλούς Έλληνες να ξεχνούν ότι υπήρξαν στη θέση των προσφύγων αναγκαζόμενοι και εκείνοι κάποτε να εγκαταλείψουν τη χώρα τους καθώς δυο ήταν οι δρόμοι, όπως αναφέρεται και από Χιώτες εκείνης της εποχής: «ή το νεκροταφείο ή η βάρκα για την Τουρκία» και μετά από εκεί ποιος ξέρει για πού.
Όσοι επέζησαν αφηγούνται τις συνθήκες πείνας κι ανέχειας, τις νυχτερινές παράτολμες αποδράσεις από το νησί, τον φόβο των γερμανών, την μάχη με τα κύματα, τη ζωή στον στρατό της Μέσης Ανατολής, στους προσφυγικούς καταυλισμούς, τα χίλια άτομα σε στρατόπεδο – καταυλισμό στο Πορτ Σαίντ , τον εγκλεισμό στα «σύρματα», τον Ιερό Λόχο και την απελευθέρωση. Κάποιοι από αυτούς χάθηκαν στη διαδρομή. Παρόμοιες σκηνές με αυτές που βιώνουν οι σημερινοί πρόσφυγες.
Σε ένα σκηνικό αποτελούμενα από προσωπικά αντικείμενα, από ενδύματα και φωτογραφίες μέχρι σκεύη κουζίνας, βιβλία και βαλίτσες, ανασυνθέτοντας επί σκηνής τον οικείοι χώρο ενός σπιτιού της νησιωτικής επαρχίας. Μια αφήγηση με νόημα, με δράση, με άποψη, με απόλυτη συμμετοχή κάθε εκφραστικού μέσου της ηθοποιού, Χριστίνας Λυκοτσέτα, που ενσαρκώνει πολλούς ρόλους, μπαίνει σε διάφορες ψυχολογίες και αποκτά άλλη χροιά η φωνή της, για να συνεπάρει τους θεατές σε αυτό το ταξίδι ζωής και σκέψης.
Η σκηνοθεσία της Μελίνας Σκούφου βασίστηκε πολύ στο σκηνικό περιβάλλον που δημιούργησε η Γεωργία Μπούρδα, στην εκπληκτική μουσική επιλογή του Αντρέα Σκούφου και βέβαια στη διδασκαλία της ηθοποιού που από την πρώτη στιγμή αιχμαλώτισε την προσοχή του θεατή και απευθύνθηκε ευθέως στο θυμικό του για να παρακινήσει την σκέψη του. « Όπως σωστά επισημαίνει η σκηνοθέτης, ο πρόσφυγας δεν έχει ούτε φύλο, ούτε ηλικία». Είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να επιβιώσει διασώζοντας ό,τι μπορεί από την οικογένειά του, από την αξιοπρέπειά του, ένας άνθρωπος που διατηρεί αναμμένη μέσα του τη σπίθα της ζωής.
TEXNES PLUS
Από την Μυρτώ Παπαιωάννου
Στο θέατρο Άβατον, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ύστερα από την θερμή ανταπόκριση του κοινού, ανεβαίνουν και πάλι οι «Συρματένιοι Ξεσυρματένιοι· Όλοι». Πρόκειται για μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Γιάννη Μακριδάκη, το οποίο γράφτηκε το 2006.
Ο συγγραφέας
Ο Γιάννης Μακριδάκης γεννήθηκε το 1971 στη Χίο και σπούδασε μαθηματικά και το 1997 ίδρυσε το Κέντρο Χιακών Μελετών με σκοπό την έρευνα, αρχειοθέτηση, μελέτη και διάδοση των τεκμηρίων της Χίου. Οργανώνει τα ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα του Κέντρου, επιμελείται τις εκδόσεις του και διευθύνει το τριμηνιαίο περιοδικό “Πελινναίο”.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί το πρώτο βιβλίο του συγγραφέα, ο οποίος εδώ συγκέντρωσε και κατέγραψε προσωπικές αφηγήσεις από πρόσφυγες της Χίου που εγκατέλειψαν τον τόπο τους και (δι)έφυγαν με βάρκες από Χίο προς Μέση Ανατολή (Συρία, Κύπρο, Παλαιστίνη) μέσω Τουρκίας, κατά τη διάρκεια των ετών 1941-1944. Οι επιζήσαντες εξιστορούν στο βιβλίο αυτό τις συνθήκες πείνας κι εξαθλίωσης στη Χίο μετά την άφιξη των Γερμανών, τις απόπειρες απόδρασης από το νησί με βάρκες, τις περιπέτειες στη θάλασσα, την υποδοχή τους σε Τουρκία και Κύπρο, την ζωή στους προσφυγικούς καταυλισμούς της Μέσης Ανατολής, τον εγκλεισμό τους στα «σύρματα», τον Ιερό Λόχο και μέχρι και την απελευθέρωση και την επιστροφή –για κάποιους- στο νησί.
Το έργο
Το έργο μέσα από αυτές τις μαρτυρίες μας ταξιδεύει στα γεγονότα της περιόδου εκείνης με μια χρονολογική συνοχή, ξεκινώντας από την επίταξη της Χίου από τους Γερμανούς, την περίοδο της κατοχής. Η ζωή των κατοίκων εξαθλιωμένη, δεν τους μένει άλλη επιλογή παρά να φύγουν. Ξεκινούν οι προσφυγικές ροές από τη Χίο προς τα τουρκικά παράλια με απώτερο προορισμό τη Μέση Ανατολή. Πολλοί πρόσφυγες προωθούνται από την Αγγλία μέσω της Τουρκίας στην Κύπρο, που ήταν βρετανική αποικία, όπου και γίνεται μία διαλογή ανάμεσα σε «στρατεύσιμους» και «άμαχους».
Οι «στρατεύσιμοι» προωθούνται εν συνεχεία στην Αίγυπτο, στη Συρία, το Ιράκ, την Παλαιστίνη και αλλού για εκπαίδευση και οι «άμαχοι» οδηγούνται σε προσφυγικούς καταυλισμούς στην Παλαιστίνη, στο Σινά, στο Λίβανο, μέχρι και το Βελγικό Κονγκό και την Γκάνα. Το 1942 οι Βρετανοί αποφασίζουν να μεταφέρονται πλέον οι Έλληνες πρόσφυγες από τα Μικρασιατικά παράλια κατευθείαν στο Χαλέπι της Συρίας, διασχίζοντας με τρένα την Τουρκική ενδοχώρα. Στη Συρία πλέον θα γίνεται ο διαχωρισμός των προσφύγων σε «στρατεύσιμους» μη «στρατεύσιμους» και θα προωθούνται εν συνεχεία ανάλογα στους προορισμούς τους. Είναι αυτοί », αυτούς που αποκαλούνται στο έργο «συρματένιοι» και «ξεσυρματένιοι». Το 1943 ξεκινά η διαλογή των στρατολογημένων από τους Άγγλους Ιερολοχίτες, για να πολεμήσουν σε διάφορες μάχες. Το 1944 αποχωρούν οι Γερμανοί από τη Χίο, ωστόσο οι Χιώτες πρόσφυγες, οι «συρματένιοι» και οι «ξεσυρματένιοι», επιστρέφουν πίσω στον τόπο τους μέσα τα επόμενα δύο χρόνια.
Μέσα από τους μονολόγους που ερμηνεύει η Χριστίνα Λυκοτσέτα, οι αφηγήσεις παίρνουν σάρκα και οστά. Ενσαρκώνει διαδοχικά πολλούς ρόλους, ανδρών και γυναικών, μεγάλων και μικρών με πολύ πάθος και εκφραστικότητα, μεταδίδοντας και στους θεατές όλο το κλίμα της εποχής εκείνης μαζί με τα συναισθήματα του καθενός από τις ιστορίες. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα κατά την γνώμη μου το γεγονός ότι παρά την διάκριση της μιας ιστορίας από την άλλη, μέσω του φωτισμού, τη μουσικής και της διακριτικής αλλαγή ύφους από την ερμηνεύτρια, ωστόσο δίνονται στα πρόσωπα των προσφύγων μια συνέχεια, μια ομοιότητα στην υπόστασή τους. Η σκηνοθέτιδα Μελίνα Σκούφου αναδεικνύει με μεγάλη αμεσότητα αυτό το στοιχείο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτή η συνέχεια στην δραματοποίηση των προσώπων αποτελεί τον σημαντικότερο συμβολισμό, καθώς ενώνει τις ιστορίες αλλά και τα προφίλ των προσφύγων, διαπιστώνοντας όλοι μας αυτή την τραγικότητα ακόμα βαθύτερα: ότι οι πρόσφυγες είναι παντού και πάντα ίδιοι, ανεξάρτητα από φύλο, φυλή, ηλικία και σύνορο.
Κατά τα άλλα πρόκειται για μια σκηνοθετική ματιά που επενδύει στην απλότητα, μέσα από την οποία το ανθρώπινο δράμα αποκαλύπτεται ωστόσο χωρίς επίκληση στο συναίσθημα και χωρίς διαθέσεις θυματοποίησης, επικεντρώνοντας στην κάθε ανθρώπινη ιστορία, όπως εκείνη βιώθηκε.
Τα σκηνικά της Γεωργίας Μπούρδα ήταν κατάλληλα με την ιστορική περίσταση, τα πιο βασικά και απαραίτητα αντικείμενα της εποχής, καθημερινής ως επί το πλείστον χρήσης, το ίδιο και τα κοστούμια, που αποτελούνταν από ρούχα εποχής τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο. Η μουσική από τον Ανδρέα Σκούφο ήταν εξίσου ταιριαστή με το κλίμα και την δραματικότητα της εποχής.
Πρόκειται για μια παράσταση που δημιουργεί προβληματισμούς ως προς το ζήτημα της προσφυγιάς, και της ατέρμονης διαιώνισής της μέσα στις εποχές. Είναι πραγματικά ανατριχιαστικό να ακούς και να έρχεσαι κοντά στις δραματικές ιστορίες των Χιωτών προσφύγων, όταν στις μέρες μας είναι η Χίος ένα από τα νησιά που υποδέχεται τους πρόσφυγες που συρρέουν στην Ελλάδα.
Το έργο αυτό αποτελεί μια ιδανική ευκαιρία για όσους δεν γνωρίζουν αυτή την πτυχή της ελληνικής ιστορίας, αλλά και για όσους θεωρούν πως γνωρίζουν, να ξανασκεφτούν κι ίσως να αναπλαισιώσουν τις σκέψεις τους για τις πανανθρώπινες αυτές οντότητες, τους πρόσφυγες. Επιπλέον, πέρα από τους ενήλικες θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο να παρακολουθήσουν την παράσταση και μαθητές Λυκείου, καθώς πρόκειται για μια παράσταση καθόλου δυσνόητη για την ηλικία τους, που θα τους πρόσφερε αφορμή για προβληματισμούς και παραλληλισμούς.