Επιστροφή στο σχολείο: Γιατί είναι απαραίτητος ο οφθαλμολογικός έλεγχος; 

Με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία του προληπτικού ελέγχου της όρασης στα παιδιά. H Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (American Academy of Ophthalmology - AAO) υπογραμμίζει ότι τα παιδιά χρειάζεται να ελέγχονται για την όρασή τους από μικρή ηλικία και να παρακολουθούνται συστηματικά σε όλη τη διάρκεια της παιδικής τους ανάπτυξης. Εκτιμάται ότι ένα στα τέσσερα παιδιά παρουσιάζει κάποιο πρόβλημα όρασης που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την απόδοσή του στο σχολείο.

«Αν ένα παιδί έχει αδιάγνωστο πρόβλημα όρασης, είναι πιθανό να δυσκολευτεί στα μαθήματά του. Συχνά μάλιστα το ίδιο δεν το αντιλαμβάνεται. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να παρερμηνευθούν ως μαθησιακές ή συμπεριφορικές διαταραχές. Στην πραγματικότητα, όταν δεν βλέπει καθαρά στον πίνακα ή στο βιβλίο, είναι φυσικό να χάνει τη συγκέντρωσή του, να δείχνει μειωμένο ενδιαφέρον ή ακόμη και να έχει χαμηλότερη αυτοεκτίμηση», εξηγεί η Χειρουργός Οφθαλμίατρος Μαρία Ζώζολου, MD, PhD, FEBO, από την Athens Vision Οφθαλμολογική Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας.

Οι δεξιότητες που χρειάζεται το παιδί

Όπως τονίζει η κ. Ζώζολου, η σχολική επιτυχία δεν εξαρτάται μόνο από την καθαρή όραση αλλά και από άλλες οπτικές δεξιότητες, όπως:

 η ικανότητα εστίασης και προσαρμογής από κοντά σε μακριά,

 ο σωστός συντονισμός των δύο ματιών,

 η παρακολούθηση κειμένου ή κινούμενων αντικειμένων,

 η οπτική αντίληψη και η διάκριση σχημάτων ή χρωμάτων.

«Με τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο μπορούμε να εντοπίσουμε έγκαιρα διαθλαστικά σφάλματα όπως μυωπία, υπερμετρωπία και αστιγματισμό, αλλά και πιο σύνθετα προβλήματα όπως ο στραβισμός ή η αμβλυωπία. Εντοπίζουμε ακόμη δυσχρωματοψίες και δυσκολίες συνεργασίας των ματιών, οι οποίες συχνά περνούν απαρατήρητες από τους γονείς», υπογραμμίζει.

Σημάδια που πρέπει να προσέξουν οι γονείς

Τα παιδιά σπάνια παραπονιούνται ότι δεν βλέπουν καλά. Υπάρχουν όμως συμπεριφορές που πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς, όπως:

 να μισοκλείνουν τα μάτια, να γέρνουν το κεφάλι ή να κλείνουν το ένα μάτι για να δουν

 να κάθονται πολύ κοντά στην τηλεόραση ή να σκύβουν κοντά πάνω στο βιβλίο

 να τρίβουν συχνά τα μάτια ή να αναφέρουν πονοκεφάλους,

 να παραλείπουν λέξεις στο διάβασμα ή να χάνουν τη σειρά τους

 να αποφεύγουν δραστηριότητες όπως το διάβασμα και η ζωγραφική

«Εάν παρατηρήσετε τέτοια σημάδια στο παιδί σας, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε τον οφθαλμίατρο», αναφέρει η κ. Ζώζολου. «Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική. Για παράδειγμα, η αμβλυωπία, το λεγόμενο “τεμπέλικο μάτι”, μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια όρασης εάν δεν αντιμετωπιστεί πριν από τα 8–9 χρόνια».

Το μήνυμα προς τους γονείς

Η ειδικός καταλήγει: «Ο ετήσιος οφθαλμολογικός έλεγχος εξασφαλίζει ότι τα παιδιά ξεκινούν τη σχολική χρονιά χωρίς εμπόδια στην όραση. Ακόμη και αν φορούν γυαλιά ή έχουν ήδη διαγνωσθεί με κάποιο πρόβλημα, είναι σημαντικό να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες του θεράποντος οφθαλμιάτρου. Η πρόληψη είναι το «κλειδί» για να μάθουν, να παίξουν και να μεγαλώσουν με αυτοπεποίθηση».

*Με αφορμή την έναρξη της νέας σχολική χρονιάς η AthensVision δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους γονείς να πραγματοποιήσουν έναν πλήρη προληπτικό Παιδο-Οφθαλμολογικό Έλεγχο σε προνομιακή τιμή. Η προσφορά ισχύει έως 31 Οκτωβρίου και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προγραμματίσουν ραντεβού στο 2109595215 ή στο www.atthensvision.gr.

 

Ανησυχία προκαλεί νέα μελέτη για το εμβόλιο του Covid, καθώς οι επιστήμονες το συνδέουν με αυξημένο κίνδυνο οφθαλμικής βλάβης που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε απώλεια όρασης – ειδικά για όσους έχουν ήδη προβλήματα στα μάτια ή έχουν υποβληθεί σε επεμβάσεις.

Η επιστημονική ομάδα επικεντρώθηκε στον κερατοειδή χιτώνα, εξετάζοντας πώς το εμβόλιο της Pfizer επηρέασε το διαφανές μπροστινό μέρος του ματιού που επιτρέπει την είσοδο του φωτός και πρέπει να διατηρεί τη διαύγειά του.

Στους 64 συμμετέχοντες πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις στο ενδοθήλιο (το εσωτερικό στώμα του κερατοειδούς) – πριν από τη λήψη της πρώτης δόσης του εμβολίου και δύο μήνες μετά τη λήψη της δεύτερης – για πιθανές αλλαγές, με τη χρήση εξειδικευμένων μικροσκοπίων και τοπογραφίας κερατοειδούς.

Σύμφωνα με την Daily Mail που επικαλείται τα ευρήματα της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ophthalmic Epidemiology, η λήψη και των δύο δόσεων του εμβολίου οδήγησε σε πάχυνση του κερατοειδούς κατά περίπου 2% – από 528 σε 542 μικρόμετρα (μm). Επίσης, σε λιγότερα ενδοθηλιακά κύτταρα στο μάτι και μεγαλύτερη διακύμανση στο μέγεθος των κυττάρων που σχηματίζουν το ενδοθήλιο, ένδειξη ότι αυτό υφίσταται στρες.

Παρόλο που οι τιμές παρέμειναν εντός φυσιολογικών ορίων, η μείωση κρίνεται σημαντική ειδικά για όσους έχουν ήδη χαμηλή κυτταρική πυκνότητα λόγω χειρουργείων, ασθενειών ή τραυματισμών.

Αυτό σημαίνει ότι βραχυπρόθεσμα, το εμβόλιο της Pfizer μπορεί να αποδυναμώσει προσωρινά το ενδοθήλιο, παρόλο που οι ασθενείς που συμμετείχαν στην έρευνα δεν υπέστησαν σαφή προβλήματα όρασης κατά τη διάρκειά της. Πάντως, οι αλλαγές αυτές δεν θεωρείται ότι θα επηρεάσουν άμεσα τα υγιή μάτια.

Ωστόσο, οι ερευνητές τονίζουν ότι σε βάθος χρόνου, εάν οι αλλαγές αυτές εμμείνουν ενδέχεται να οδηγήσουν σε οίδημα ή αποσυμπίεση κερατοειδούς και σε φυσαλιδώδη κερατοπάθεια, που μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη απώλεια όρασης.

Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι όσοι έχουν προϋπάρχοντα προβλήματα στα μάτια ή όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση κερατοειδούς. «Το ενδοθήλιο θα πρέπει να παρακολουθείται στενά σε όσους έχουν χαμηλό αριθμό ενδοθηλίων ή έχουν υποβληθεί σε μόσχευμα κερατοειδούς» αναφέρεται στα συμπεράσματα της έρευνας.

Η διάγνωση τέτοιων αλλαγών μπορεί να γίνει με ειδική μικροσκοπική εξέταση από οφθαλμίατρο, γνωστή ως specular microscopy. Αν έχετε θολή όραση ή ενοχλήσεις στο μάτι, αυτή η εξέταση θα επιτρέψει τον έλεγχο της κατάστασης των κυττάρων του ενδοθηλίου και τον ενδεχόμενο χαμηλό αριθμό τους σε αυτό.

Βεβαίως, ο χαμηλός αριθμός μπορεί να είναι και αποτέλεσμα γήρανσης, οφθαλμικών δυστροφιών, επεμβάσεων ή λοιμώξεων. Ένας ελαφρώς παχύτερος κερατοειδής δεν είναι αυτόματα επιβλαβής, καθώς μπορεί να αυξηθεί προσωρινά λόγω φλεγμονής, συσσώρευσης υγρών ή καταπόνησης του ενδοθηλίου από μικροασθένειες ή τραυματισμούς.

Η εν λόγω έρευνα έρχεται να προστεθεί σε άλλες μελέτες που έχουν συνδέσει το εμβόλιο της Pfizer με σπάνιες φλεγμονώδεις παρενέργειες, όπως μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα, κυρίως σε νεαρούς άνδρες.

Οι αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές έχουν ήδη επιβάλει αυστηρότερες προειδοποιήσεις στις συσκευασίες των εμβολίων. Παρά τα ευρήματα, οι ερευνητές δεν συνιστούν την αποφυγή του εμβολιασμού, αλλά τονίζουν την ανάγκη για μακροχρόνιες δοκιμές ώστε να διαπιστωθεί αν οι παρατηρούμενες αλλαγές είναι παροδικές ή μόνιμες.