Η περίπτωση του «Δικτύου Πόλεων Ελλάδας – Ισραήλ και η συμμετοχή των δήμων στην έκθεση MUNIEXPO

Τον Σεπτέμβριο του 2022, ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου φιλοξένησε μια εκδήλωση που δεν πέρασε ιδιαίτερα από τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά έχει βαρύνουσα σημασία. Εκεί, σε πανηγυρικό κλίμα, υπογράφηκε η Ιδρυτική Διακήρυξη και το Πρωτόκολλο για τη σύσταση του «Δικτύου Πόλεων Ελλάδας και Ισραήλ για τον Πολιτισμό και την Υγεία».

Σύμφωνα με ανακοινώσεις εκείνης της εποχής, συμμετείχαν εννιά ελληνικοί και οκτώ ισραηλινοί δήμοι, εγκαινιάζοντας μια θεσμική συνεργασία που περιγράφεται ως «διπλωματία των πόλεων».

Η αφήγηση της συγκρότησης εκείνου του Δικτύου παρουσιάστηκε με τρόπο ώστε να αποτυπωθεί μια ελκυστική συνεργασία, που ανοίγει νέες προοπτικές. Η συνεργασία αφορά τις ανταλλαγές «πολιτισμού, τουριστικής προβολής, κοινά φεστιβάλ, συνεργασίες σε κοινωνικές πολιτικές, μεταφορά τεχνογνωσίας» κ.ά.

Στην τελετή υπογραφής στο Παλαιό Φάληρο, στις 8 Σεπτεμβρίου 2022, παρών ήταν και ο πρέσβης του Ισραήλ στην Αθήνα, Νόαμ Κατς. Η παρουσία του έδωσε επίσημο διπλωματικό χαρακτήρα στη διαδικασία, δείχνοντας ότι η πρωτοβουλία εντάσσεται ευθέως στη στρατηγική της ισραηλινής πρεσβείας να καλλιεργεί θεσμικούς δεσμούς με την ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση.

Μάλιστα, όπως αναφέρεται και από την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών, την ιδέα της δημιουργίας του Δικτύου την ενστερνίστηκε και την προώθησε ο προκάτοχός του, Γιόσι Αμράνι, την οποία ο νέος πρέσβης δεσμεύτηκε να συνεχίσει και να ενισχύσει.

Η δικτύωση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική του Ισραήλ, αλλά και της Ελλάδας, να ανοίγουν δρόμους και να δημιουργούν δεσμούς με πανεπιστήμια, επιμελητήρια, ΜΚΟ και με την τοπική αυτοδιοίκηση. Πρόκειται δηλαδή για μια μεθοδική κανονικοποίηση, όπου το Ισραήλ παρουσιάζεται ως «φυσικός εταίρος», παρά το γεγονός ότι είναι κράτος–απαρτχάιντ εδώ και πολλά χρόνια και πριν από την έναρξη της γενικευμένης γενοκτονίας.

Η «δικτύωση» με τους ελληνικούς δήμους, παρά τα όσα φρικιαστικά συμβαίνουν στη Γάζα με τη γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης, δεν φαίνεται να έχει διακοπεί από το 2022 μέχρι και σήμερα.

Οι ελληνικοί δήμοι που ανακοίνωσαν τη συμμετοχή τους στο Δίκτυο είναι οι: Διόνυσος, Ηγουμενίτσα, Καλλιθέα, Κάρυστος, Λυκόβρυση–Πεύκη, Ορεστιάδα, Παλαιό Φάληρο, Ξυλόκαστρο–Ευρωστίνη και Νέστος. Από την ισραηλινή πλευρά, οι πόλεις είναι: Akko, Ashdod, Herzliya, Hod HaSharon, Kfar Saba, Ofakim, Petach-Tikva και Umm al-Fahm.

Πρέπει παράλληλα να σημειωθεί πως, σύμφωνα με τα Στοιχεία Εκτέλεσης Προϋπολογισμού Μαρτίου 2024 του Δήμου Ορεστιάδας, καταγράφεται δαπάνη με ΚΑΕ 02.30.6162.18, που αναφέρει ρητά: «Παροχή υπηρεσιών συμβούλου για την κατάρτιση σχεδίου δράσεων για τη συνεργασία του Δήμου Ορεστιάδας με το Δίκτυο Δήμων Ελλάδας και Ισραήλ», ύψους 3.100 ευρώ.

Αντίστοιχα, στον Δήμο Παλαιού Φαλήρου υπάρχει εγγραφή που αφορά «παροχή υπηρεσιών συμβούλου για την κατάρτιση σχεδίου δράσεων για τη συνεργασία με το Δίκτυο», με ποσό 3.720 ευρώ.

Η συνεργασία του Δικτύου από τις πρώτες μέρες δεν έμεινε στα χαρτιά, καθώς τον Δεκέμβριο του 2022, αντιπροσωπείες των ελληνικών δήμων ταξίδεψαν στο Ισραήλ για τη δεύτερη συνάντηση του Δικτύου.

MUNIEXPO: Βιτρίνα της πολεμικής βιομηχανίας του Ισραήλ

Κατά την επίσκεψη στο Ισραήλ το 2022, η συνάντηση της αντιπροσωπίας του Δικτύου έγινε στο πλαίσιο και της έκθεσης MUNIEXPO, η οποία αποτελεί μία από τις πιο προβεβλημένες διεθνείς διοργανώσεις που οργανώνει το Ισραήλ με στόχο την τοπική αυτοδιοίκηση.

Η έκθεση διοργανώνεται στο Τελ Αβίβ από την Ομοσπονδία Τοπικών Αρχών του Ισραήλ (Federation of Local Authorities in Israel – FNAI) και παρουσιάζεται ως «η μεγαλύτερη διεθνής συνάντηση για την καινοτομία στις πόλεις».

Από το 2013, όταν και ξεκίνησε με πιο περιορισμένη μορφή, η MUNIEXPO εξελίχθηκε σε έναν εκθεσιακό θεσμό που συγκεντρώνει εκατοντάδες δημάρχους, στελέχη τοπικής αυτοδιοίκησης, πανεπιστήμια και εταιρείες τεχνολογίας.

Οι δήμοι προσκαλούνται να «ανταλλάξουν εμπειρίες» και να γνωρίσουν «έξυπνες λύσεις» σε τομείς όπως οι μεταφορές, η υγεία, η ψηφιακή μετάβαση, η ενέργεια και το περιβάλλον, συμμετέχοντας παράλληλα σε πάνελ για την «κοινωνική πολιτική» και διερευνώντας πιθανές συνεργασίες με ισραηλινές εταιρείες.

Στην πράξη, ωστόσο, η MUNIEXPO λειτουργεί ως βιτρίνα της ισραηλινής βιομηχανίας ασφάλειας και πολέμου, καθώς αρκετές εταιρείες δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό, διαθέτοντας τεχνολογίες και μεθόδους που αναπτύχθηκαν για τον στρατό και την αστυνομία, τις οποίες βέβαια προσαρμόζουν στον αστικό σχεδιασμό και την τοπική αυτοδιοίκηση.

Στο εκθεσιακό κομμάτι της MUNIEXPO 2022 ξεχώρισε, μεταξύ άλλων, η WiseSight Technologies, που διαφημιζόταν ως πάροχος «έξυπνων λύσεων στάθμευσης». Η επιφανειακά ουδέτερη αυτή καινοτομία έχει βαθύτερες ρίζες εμπλοκής με την πολεμική τεχνολογία, καθώς η εταιρεία ιδρύθηκε από μηχανικούς που εργάζονταν στη στρατιωτική βιομηχανία του Ισραήλ, ενώ ο CEO της, Ακίβα Άρμον, υπηρέτησε ως υπαξιωματικός στον IDF. Πρόκειται δηλαδή για τεχνολογία διπλής χρήσης, που από τη στρατιωτική επιτήρηση «αναβαπτίζεται» και εξελίσσεται σε λύσεις για την αυτοδιοίκηση.

Πρέπει να σημειωθεί, πως η ελληνική συμμετοχή στη MUNIEXPO υπήρξε και νωρίτερα, δηλαδή το 2021, μέσω του τότε δημάρχου Τρικκαίων και προέδρου της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου (σημερινού Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης). Η συμμετοχή αυτή, παρότι ήταν εκτός του πλαισίου κάποιου επίσημου δικτύου, έδειξε πως η ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση προσέγγισε την έκθεση ως χώρο προβολής και ανταλλαγής τεχνογνωσίας, προσφέροντας όμως ταυτόχρονα πολιτική νομιμοποίηση στο κράτος απαρτχάιντ του Ισραήλ.

Η εικόνα της έκθεσης παρέμεινε η ίδια και το 2025, όταν ανάμεσα στους εκθέτες της MUNIEXPO 2025 συγκαταλέγονταν εταιρείες όπως η IMI Academy for Advanced Security & Anti-Terror Training, δηλαδή ο εκπαιδευτικός βραχίονας της Ισραηλινής Στρατιωτικής Βιομηχανίας. Η Israel Military Industries (IMI) ήταν για δεκαετίες κρατική εταιρεία παραγωγής όπλων (πυροβολικό, ρουκέτες, εκρηκτικά, συστήματα μάχης).

Το 2018, η ισραηλινή κυβέρνηση ολοκλήρωσε την πώληση της IMI Systems στην Elbit Systems, τη μεγαλύτερη ιδιωτική εταιρεία στρατιωτικών τεχνολογιών στο Ισραήλ. Από τότε, η IMI αποτελεί θυγατρική της Elbit Systems. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι δραστηριότητες της IMI (και οι εκπαιδευτικοί βραχίονες όπως η IMI Academy) βρίσκονται κάτω από την «ομπρέλα» της Elbit που σφαγιάζει τον παλαιστινιακό λαό.

Επίσης, η ισραηλινή εταιρεία Ortech Defence Systems, που συμμετείχε και σε προηγούμενες εκθέσεις, είναι εγκατεστημένη στο Κιμπούτς Καρμία (κοντά στη Γάζα) και ειδικεύεται σε λύσεις θωράκισης και αντιεκρηκτικής προστασίας για κτίρια και υποδομές: θωράκιση νέων & υφιστάμενων κτιρίων, καταφύγια, πύργους φύλαξης, ενίσχυση κρίσιμων εγκαταστάσεων, αντι-drone και ballistics/blast protection.

Η ίδια δηλώνει ότι υλοποιεί έργα για ιδιωτικούς, δημόσιους, κυβερνητικούς και στρατιωτικούς πελάτες, με λύσεις κατά εκρήξεων, θραυσμάτων, βλημάτων, παραβιάσεων κ.ά.

Παράλληλα, η Reshef Security και η Team3 Group είναι όμιλοι ιδιωτικής ασφάλειας που δραστηριοποιούνται σε φυλάξεις και checkpoints, αλλά και κρατικοί οργανισμοί όπως το Survey of Israel (εθνική υπηρεσία χαρτογράφησης) και το Mifal HaPais (εθνική λοταρία, που έχει κατηγορηθεί για επιχορηγήσεις σε εποικισμούς).

Βέβαια, δεν πρέπει να μας διαφεύγει η συμμετοχή του Εβραϊκού Εθνικού Ταμείου (KKL) στις εκθέσεις ως εκτελεστικό όργανο του σιωνιστικού κινήματος. Πρόκειται για ένα ίδρυμα που, στο όνομα του «εβραϊκού λαού», κατέχει σήμερα πάνω από το ένα δέκατο της συνολικής γης στο Ισραήλ, ενώ έχει απλώσει σιωπηλά την παρουσία του και στη Δυτική Όχθη.

Για δεκαετίες συμμετέχει ενεργά στην κατασκευή και την επέκταση εποικισμών, εμπεδώνοντας μια πραγματικότητα κατοχής, την οποία η διεθνής κοινότητα καταγγέλλει ως κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Η «αθώα» εικόνα όμως της έκθεσης MUNIEXPO διαλύεται, αν δει κανείς ότι στο επίσημο πρόγραμμα του 2025 περιλαμβανόταν, στις 17 Ιουλίου, ειδική «περιήγηση πεδίου» στις κοινότητες κατά μήκος των συνόρων με τη Γάζα (Gaza Envelope Region), με συμμετοχή μόνο κατόπιν πρόσκλησης.

Η ξενάγηση παρουσιάστηκε ως εμπειρία για τη «διαχείριση κρίσεων, τις στρατηγικές ανθεκτικότητας και τις προσπάθειες ανάκαμψης», όπου ουσιαστικά μετατρέπει τον αποκλεισμό και τη γενοκτονική καταστροφή του παλαιστινιακού λαού σε «μάθημα ανθεκτικότητας».

Δηλαδή, νομιμοποιεί την ισραηλινή στρατιωτική πολιτική, φέρνοντας ξένες αντιπροσωπείες να την αποδεχθούν μέσα από το βλέμμα του ίδιου του κράτους–απαρτχάιντ.

Το 2025, η παρουσία της Ελλάδας στην έκθεση δεν φαίνεται να είχε τη συμμετοχή των προηγούμενων δήμων του Δικτύου, αλλά η νομιμοποίησή της είχε ήδη ξεκινήσει από πριν.

Τα ντοκουμέντα που έρχονται στο φως οδηγούν σε ένα αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα. Το «Δίκτυο Πόλεων Ελλάδας–Ισραήλ», όπως και η συμμετοχή ελληνικών δήμων στη διεθνή έκθεση MUNIEXPO στο Τελ Αβίβ, αλλά και όλες οι συνεργασίες σε όποιο επίπεδο διεξάγονται, αποτελούν κρίκους σε μια αλυσίδα εμπλοκής της τοπικής αυτοδιοίκησης σε συνέργειες με το κράτος–απαρτχάιντ του Ισραήλ, ένα κράτος που φέρει την ευθύνη για εγκλήματα πολέμου, για τη γενοκτονία στη Γάζα και για τη συστηματική καταπίεση ενός ολόκληρου λαού.

Η παρουσία σε τέτοιες εκθέσεις και η υπογραφή μνημονίων συνεργασίας, ακόμη κι αν γίνονται με πρόσχημα τον «τουρισμό» ή τον «πολιτισμό», συνιστούν πολιτική τοποθέτηση υπέρ ενός καθεστώτος που έχει τα χέρια του βαμμένα με το αίμα χιλιάδων αμάχων Παλαιστινίων.

Και το ερώτημα που προκύπτει είναι: Θα συνεχίσουν οι ελληνικοί δήμοι να συντηρούν το «Δίκτυο Πόλεων με το Ισραήλ» και να συνυπογράφουν μνημόνια και άλλες συμφωνίες συνεργασίας με το κράτος–απαρτχάιντ;

Θα συνεχίζουν να συμμετέχουν σε εκθέσεις που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, διοργανώνει και προβάλλει το βαθύ στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα του Ισραήλ ή θα προχωρήσουν σε διακοπή αυτών των σχέσεων, παίρνοντας θέση στο πλευρό του διεθνούς δικαίου, της λογοδοσίας και της ίδιας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας;

Έρευνα: Ηλίας Σκυλλάκος – δημοσιογράφος
μέλος του Journalists’ Network for Palestine (JNFP -Greece)

Πηγή: Journalists Network for Palestine – Greece