Οι διαπραγματεύσεις των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα (COP30) ξεκίνησαν τη Δευτέρα (10/11) στην άκρη του βραζιλιάνικου Αμαζονίου, με τους ηγέτες να πιέζουν για επιτάχυνση των προσπαθειών περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Ωστόσο, από την έναρξη απουσίαζαν οι κορυφαίοι διαπραγματευτές των ΗΠΑ.

Ο οικοδεσπότης Πρόεδρος, Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, τόνισε ότι οι διαπραγματευτές δεν πρέπει να ξεχνούν ότι «η κλιματική έκτακτη ανάγκη είναι μια αύξηση της ανισότητας».

Δήλωσε ότι επέλεξε την πόλη Μπελέμ αντί για μια «τελειωμένη πόλη», για να τονίσει τον αντίκτυπο που έχει η υπερθέρμανση στον Αμαζόνιο και τη φτώχεια.

«Η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας εξαπλώνει τον πόνο και την καταστροφή, ειδικά στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς», δήλωσε ο Λούλα.

Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας επέκρινε την παραπληροφόρηση για το κλίμα, χωρίς να κατονομάσει τους απόντες Αμερικανούς: «Η COP30 θα είναι η COP της αλήθειας. […] Επιτίθενται στους θεσμούς, επιτίθενται στην επιστήμη και στα πανεπιστήμια. Τώρα είναι η στιγμή να επιβάλουμε μια νέα ήττα στους αρνητές».

Οι φετινές συνομιλίες δεν αναμένεται να καταλήξουν σε κάποια νέα φιλόδοξη συμφωνία.

Αντίθετα, οι διοργανωτές την χαρακτηρίζουν ως την «COP της Εφαρμογής», καθώς οι χώρες πρέπει να παρουσιάσουν τα ενημερωμένα εθνικά τους σχέδια για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Ο γραμματέας του ΟΗΕ για το κλίμα, Σάιμον Στιλ, τόνισε την ανάγκη για συνεργασία: «Η δουλειά σας είναι να πολεμήσετε αυτή την κλιματική κρίση μαζί».

Τις εκκλήσεις αυτές περιπλέκει η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η κυβέρνηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αρνείται εδώ και καιρό την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής, δεν έστειλε υψηλόβαθμους διαπραγματευτές και αποσύρεται για δεύτερη φορά από τη 10ετή Συμφωνία του Παρισιού.

Η Συμφωνία του Παρισιού στόχευε στον περιορισμό της υπερθέρμανσης στον 1,5 βαθμό Κελσίου, αλλά οι επιστήμονες λένε τώρα ότι είναι απίθανο οι χώρες να παραμείνουν κάτω από αυτό το όριο

Ιστορική ευθύνη και αντιδράσεις

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ιστορικά απελευθερώσει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου από οποιαδήποτε άλλη χώρα.

Η Κίνα είναι ο νούμερο 1 ρυπαντής τώρα, αλλά επειδή το CO2 παραμένει στον αέρα για τουλάχιστον έναν αιώνα, το μεγαλύτερο μέρος του προήλθε από τις ΗΠΑ.

Η πρέσβειρα του Παλάου, Ιλάνα Σάιντ, δήλωσε ότι η αποχώρηση των ΗΠΑ «έχει πραγματικά μετατοπίσει το κέντρο βάρους» του συστήματος διαπραγματεύσεων.Ο πρώην ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα, Τοντ Στερν, ήταν πιο ωμός: «Είναι καλό που δεν στέλνουν κανέναν. Δεν θα ήταν εποικοδομητικό αν το έκαναν».

 

Αν και η κυβέρνηση των ΗΠΑ απουσιάζει, ορισμένοι συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων από αμερικανικές πόλεις, πολιτείες και επιχειρήσεις, δήλωσαν ότι θα βοηθήσουν να καλυφθεί το κενό.

 

Ο Λούλα και ο Στιλ επεσήμαναν τις καταστροφές των τελευταίων εβδομάδων – τον τυφώνα Melissa στην Καραϊβική, τους τυφώνες στο Βιετνάμ και τις Φιλιππίνες, και τον ανεμοστρόβιλο στη νότια Βραζιλία – ως απόδειξη της επείγουσας ανάγκης.

«Η κλιματική αλλαγή δεν είναι μια απειλή του μέλλοντος», είπε ο Λούλα. «Είναι ήδη μια τραγωδία του παρόντος».