Η στάχτη συνήθως δεν ταξιδεύει μακριά από τη φωτιά, αλλά τα μικρά σωματίδια ή αερολύματα μπορούν να ταξιδέψουν σε ολόκληρες ηπείρους.

Ο καπνός των δασικών πυρκαγιών περιέχει μια ποικιλία αερίων και σωματιδίων από τα υλικά που τροφοδοτούν τη φωτιά, όπως όζον, μονοξείδιο του άνθρακα, πολυκυκλικές αρωματικές ενώσεις, διοξείδιο του αζώτου και σωματίδια – ρύποι που συνδέονται με αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, σύμφωνα με μελέτη δημοσιευμένη στο Journal of the American Heart Association.

Όταν ένα υγιές άτομο εισπνέει αέρα με έντονη τη μυρωδιά του καπνού από τις πυρκαγιές, μπορεί να αισθανθεί ένα τσούξιμο στα μάτια του και όταν βήχει, μπορεί να δυσκολεύεται να ανακτήσει την αναπνοή του. Αλλά το τι συμβαίνει στο ίδιο άτομο όταν αναπνέει καπνό για μεγάλα χρονικά διαστήματα κάθε χρόνο είναι ακόμη ασαφές.

«Οι άνθρωποι εκτίθονταν κάποτε μία ή δύο φορές στη ζωή τους», λέει ο Keith Bein, ατμοσφαιρικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Davis. «Τώρα συμβαίνει κάθε καλοκαίρι και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».

Ο επικρατέστερος ρύπος κατά μάζα είναι τα αιωρούμενα σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2,5 μικρόμετρα, δηλαδή περίπου 50 φορές μικρότερα από έναν κόκκο άμμου. (Η επικράτησή του είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι υγειονομικές αρχές εκδίδουν προειδοποιήσεις για την ποιότητα του αέρα χρησιμοποιώντας τα PM 2.5 ως μέτρο).

Η απόσταση επίσης είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει την ικανότητα του καπνού να «γερνά», δηλαδή να επηρεάζεται από τον ήλιο και άλλες χημικές ουσίες στον αέρα καθώς ταξιδεύει, και αυτό μπορεί να τον κάνει πιο τοξικό. Είναι σημαντικό ότι τα μεγάλα σωματίδια – όπως αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται ως στάχτη – συνήθως δεν ταξιδεύουν τόσο μακριά από τη φωτιά, αλλά τα μικρά σωματίδια ή αερολύματα μπορούν να ταξιδέψουν σε ολόκληρες ηπείρους.

Τι κάνει ο καπνός των πυρκαγιών στον ανθρώπινο οργανισμό;

Υπάρχει κι ένας άλλος λόγος για τον οποίο τa PM2.5 χρησιμοποιούνται για τη διατύπωση συστάσεων για την υγεία: Καθορίζουν το όριο για τα σωματίδια που μπορούν να ταξιδέψουν βαθιά στους πνεύμονες και να προκαλέσουν τη μεγαλύτερη ζημιά.

Το ανθρώπινο σώμα είναι εξοπλισμένο με φυσικούς μηχανισμούς άμυνας ενάντια σε σωματίδια μεγαλύτερα από τα PM2.5. Αν έχετε ποτέ βήξει φλέγματα ή έχετε φυσήξει τη μύτη σας αφού βρεθείτε κοντά σε φωτιά και έχετε ανακαλύψει μαύρη ή καφέ βλέννα, έχετε γίνει μάρτυρας αυτών των μηχανισμών από πρώτο χέρι.

Αλλά τα πραγματικά μικρά σωματίδια μπορούν να παρακάμψουν αυτές τις άμυνες και να διαταράξουν τους αερόσακους όπου το οξυγόνο περνά στο αίμα. Ευτυχώς, έχουμε εξειδικευμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται «μακροφάγα». Δουλειά τους είναι να αναζητούν ξένα υλικά και να τα απομακρύνουν ή να τα καταστρέφουν. Ωστόσο, μελέτες έχουν δείξει ότι η επανειλημμένη έκθεση σε αυξημένα επίπεδα καπνού από καμένο ξύλο μπορεί να καταστείλει τα μακροφάγα, οδηγώντας σε αύξηση της φλεγμονής των πνευμόνων.

Όταν πρόκειται για έκθεση στον καπνό, η δόση, η συχνότητα και η διάρκεια είναι σημαντικές. Η βραχυπρόθεσμη έκθεση μπορεί να ερεθίσει τα μάτια και το λαιμό, ενώ η μακροχρόνια έκθεση σε καπνό πυρκαγιάς για ημέρες ή εβδομάδες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο βλάβης των πνευμόνων και μπορεί επίσης να συμβάλει σε καρδιαγγειακά προβλήματα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η δουλειά των μακροφάγων είναι να απομακρύνουν τα ξένα υλικά – συμπεριλαμβανομένων των σωματιδίων του καπνού και των παθογόνων μικροοργανισμών – είναι λογικό να γίνει μια σύνδεση μεταξύ της έκθεσης στον καπνό και του κινδύνου ιογενούς λοίμωξης.

Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η μακροχρόνια έκθεση σε PM2.5 μπορεί να κάνει τον κορονοϊό πιο θανατηφόρο. Στην πραγματικότητα, μια αμερικάνικη μελέτη διαπίστωσε ότι ακόμη και μια μικρή αύξηση των PM2.5 από τη μια πολιτεία των ΗΠΑ στην άλλη σχετίζεται με μεγάλη αύξηση του ποσοστού θανάτου από COVID-19.

Πώς να καταλάβετε αν ο καπνός σας επηρεάζει

Οι υψηλές συγκεντρώσεις καπνού μπορούν να προκαλέσουν μια σειρά από συμπτώματα. Ο καθένας μπορεί να παρουσιάσει κάψιμο στα μάτια, ρινική καταρροή, βήχα, φλέγματα, συριγμό και δυσκολία στην αναπνοή.

Εάν έχετε καρδιακή ή πνευμονική νόσο, ο καπνός μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά σας. Τα άτομα με καρδιοπάθεια μπορεί να εμφανίσουν πόνο στο στήθος, ταχυπαλμία, δύσπνοια ή κόπωση. Τα άτομα με πνευμονοπάθεια μπορεί να μην είναι σε θέση να αναπνεύσουν τόσο βαθιά ή τόσο έντονα όσο συνήθως και μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως βήχα, φλέγματα, δυσφορία στο στήθος, συριγμό και δύσπνοια.

Πώς να προστατευτούμε

Είναι σημαντικό να περιορίσετε την έκθεσή σας στον καπνό – ειδικά αν διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο για επιπτώσεις που σχετίζονται με τα σωματίδια. Ακολουθούν ορισμένα μέτρα που μπορείτε να λάβετε για να προστατεύσετε την υγεία σας:

– Προετοιμαστείτε για την εποχή των πυρκαγιών αν ζείτε σε περιοχή που είναι επιρρεπής σε πυρκαγιές.

– Εάν πάσχετε από καρδιακή, αγγειακή ή πνευμονική νόσο, συμπεριλαμβανομένου του άσθματος, μιλήστε με τον γιατρό σας πριν από την περίοδο των πυρκαγιών για να οργανωθείτε. Συζητήστε πότε να εγκαταλείψετε την περιοχή, πόσα φάρμακα πρέπει να έχετε πρόχειρα και το σχέδιο δράσης σας για το άσθμα, αν έχετε.

– Να έχετε προμήθειες τροφίμων που δεν φθείρονται και δεν απαιτούν μαγείρεμα για αρκετές ημέρες. Το μαγείρεμα – ιδίως το τηγάνισμα και το ψήσιμο – μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ρύπανσης στους εσωτερικούς χώρους.

– Εξετάστε το ενδεχόμενο αγοράς ενός καθαριστή αέρα. Ορισμένοι καθαριστές αέρα δωματίου μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων σωματιδίων σε εσωτερικούς χώρους, εφόσον είναι ο σωστός τύπος και το σωστό μέγεθος για τα δωμάτια, όπως ορίζει ο κατασκευαστής. Εάν επιλέξετε να αγοράσετε έναν καθαριστή αέρα, μην περιμένετε μέχρι να εκδηλωθεί πυρκαγιά – πάρτε αυτή την απόφαση εκ των προτέρων. Σημείωση: Μην χρησιμοποιείτε έναν καθαριστή αέρα που παράγει όζον.

– Έχετε πρόχειρες μάσκες N-95 ή P-100 και μάθετε πώς να τις χρησιμοποιείτε σωστά.

Κατά τη διάρκεια μιας πυρκαγιάς

Δώστε προσοχή στις τοπικές αναφορές για την ποιότητα του αέρα. Καθώς ο καπνός χειροτερεύει, η συγκέντρωση των σωματιδίων στον αέρα αυξάνεται – και το ίδιο θα πρέπει να κάνετε και με τα μέτρα που λαμβάνετε για να προστατευτείτε.

Χρησιμοποιήστε την κοινή λογική για να οργανώσετε τις δραστηριότητές σας: Ακόμα κι αν δεν υπάρχει μόνιτορ στην περιοχή σας, αν φαίνεται ή μυρίζει καπνός έξω, μάλλον δεν είναι κατάλληλη στιγμή για να κουρέψετε το γκαζόν ή να πάτε για τρέξιμο. Και μάλλον δεν είναι καλή στιγμή για τα παιδιά – ιδιαίτερα για τα παιδιά με άσθμα – να είναι έντονα δραστήρια σε εξωτερικούς χώρους ή να δραστηριοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους για παρατεταμένες χρονικές περιόδους. Εάν είστε δραστήριοι σε εξωτερικούς χώρους, δώστε προσοχή στα συμπτώματα. Τα συμπτώματα αποτελούν ένδειξη ότι πρέπει να μειώσετε την έκθεση.

Εάν σας συμβουλεύουν να παραμείνετε σε εσωτερικούς χώρους, λάβετε μέτρα για να διατηρήσετε τον αέρα των εσωτερικών χώρων όσο το δυνατόν πιο καθαρό. Κρατήστε κλειστά τα παράθυρα και τις πόρτες σας. Λειτουργήστε το κλιματιστικό σας, εάν διαθέτετε. Διατηρείτε το φίλτρο καθαρό για να αποφύγετε τη μεταφορά πρόσθετου καπνού στο εσωτερικό. Ανοίξτε τα παράθυρα για να αερίζετε το σπίτι όταν βελτιώνεται η ποιότητα του αέρα. Σημείωση: Εάν δεν έχετε κλιματιστικό, το να μένετε μέσα με κλειστά παράθυρα μπορεί να είναι επικίνδυνο σε εξαιρετικά ζεστό καιρό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, αναζητήστε εναλλακτικό καταφύγιο, όπως σε συγγενείς ή σε καταφύγιο με καθαρότερο αέρα.

Στο εξής, για ορισμένες κατηγορίες συμπολιτών μας, το δικαίωμα να ελέγχουν το σώμα τους, εννοώντας να συναινούν πάντοτε ελεύθερα και ύστερα από κατάλληλη εξατομικευμένη και πλήρη πληροφόρηση σε ιατρικές πράξεις που τους αφορούν, θα σημαίνει τον κίνδυνο να στερηθούν τα προς το ζην, έως ότου «πεισθούν». Αυτή είναι η ουσία της περίφημης «τροπολογίας για την υποχρεωτικότητα».

Δεν είναι της ώρας να ασκήσει κανείς κριτική για το ότι ένας τόσο σοβαρός περιορισμός της προσωπικής αυτονομίας περνά με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο από τη Βουλή. Θυμάμαι απλώς σε συνέδριο για την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος που διοργάνωσε ο Ομιλος Μάνεση, την ομιλία του σημερινού υπουργού Επικρατείας που εμφατικά δήλωνε ότι «θύμωνε» με αυτή τη -συνηθισμένη στον κοινοβουλευτισμό «a la greca»- πρακτική. Ας είναι όμως…

Εκείνο που επείγει να εξετάσει κανείς είναι το ίδιο το περιεχόμενο της τροπολογίας και η συμβατότητά του με το Σύνταγμα. Χρειάζεται όμως, προηγουμένως, να επισημάνουμε ορισμένα χρήσιμα δεδομένα.

1. Η ρύθμιση αυτή θεωρήθηκε ότι ακολουθεί τη Σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής προς την οποία είχε απευθύνει σχετικό ερώτημα η κυβέρνηση. Κατά τη Σύσταση, η τυχόν πρόβλεψη υποχρεωτικότητας α) διακρινόταν από τον καταναγκασμό των πολιτών, δηλαδή από την «τιμωρία» όποιου δεν συμμορφώνεται (που θεωρήθηκε ηθικά και νομικά απαράδεκτη) και β) αποτελεί το έσχατο μέτρο, υπό την προϋπόθεση ότι η ενημέρωση των συγκεκριμένων κατηγοριών πολιτών και τυχόν κίνητρα δεν αποδίδουν το αναμενόμενο.

Και οι δύο αυτές προϋποθέσεις παραβλέφθηκαν. Αφενός μεν, η πρόβλεψη αναγκαστικής θέσης ενός εργαζόμενου που αρνείται σε άδεια άνευ αποδοχών, προφανώς ισοδυναμεί με καταναγκασμό του, καθώς τον εξοντώνει βιοτικά. Αφετέρου δε, η «ενημέρωση» των πολιτών δεν εξειδικεύτηκε ποτέ στις συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων ούτε υπήρξαν κίνητρα σχεδιασμένα ειδικά γι’ αυτές, όπως τόνιζε η Σύσταση. Η κρατική ενημέρωση εν γένει ακολουθεί ταυτολογικές φόρμες του τύπου «τα συγκεκριμένα εμβόλια είναι ένα θαύμα της επιστήμης (!)» ή «τα εμβόλια είναι η μόνη λύση», σαν να απευθύνεται σε μικρά παιδιά που χρειάζονται νουθεσίες ή σε βαριεστημένους καταναλωτές κοινών gadgets ή προϊόντων fast food. Εύλογα ερωτήματα για την κατάσταση στο Ισραήλ (όπου το «τείχος ανοσίας» δεν απέδωσε) ή τις ανακοινώσεις δύο εταιρειών για νέες δοκιμές σχετικά με τη μετάλλαξη «Δέλτα» (άρα την παραδοχή ότι τα τωρινά εμβόλια δεν αρκούν για να την καλύψουν), απλώς αποσιωπώνται, ενώ θα έπρεπε να απαντηθούν πειστικά με πρωτοβουλία της ίδιας της πολιτείας.

Το συμπέρασμα: δεν εξαντλήθηκαν στο ελάχιστο οι επιλογές πριν από την καθιέρωση υποχρεωτικότητας, όπως όριζε η Σύσταση. Από εκεί και πέρα όμως, αρχίζουν τα προβλήματα και με το Σύνταγμα.

2. Πρώτο πρόβλημα, η τήρηση της αρχής της αναλογικότητας, που, ως γνωστόν, αποτελεί όρο για τη συνταγματικότητα οποιουδήποτε περιορισμού θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως αυτού της σωματικής ακεραιότητας (άρθ. 25 του Συντάγματος). Η αρχή της αναλογικότητας επιτάσσει, αφενός, τα μέσα που επιστρατεύονται να είναι πρόσφορα για την εξυπηρέτηση του σκοπού που επιδιώκεται από το κράτος και, αφετέρου, μεταξύ περισσότερων πρόσφορων μέσων να προτιμώνται τα ηπιότερα.

Ποιος είναι εδώ ο σκοπός; Μα, η αποφυγή διάδοσης του ιού, ώστε να προστατευθεί η δημόσια υγεία. Αποτελούν τα συγκεκριμένα εμβόλια πρόσφορο μέσο για την επίτευξη του σκοπού αυτού; Εν μέρει, ναι, καθώς μειώνουν το ιικό φορτίο του εμβολιασμένου, χωρίς όμως να αποκλείουν εντελώς τη μετάδοση από εκείνον σε άλλους. Κυρίως, όμως, είναι λιγότερο αποτελεσματικά από άλλα μέσα που όντως αποτρέπουν τη διάδοση του ιού και έχουμε στη διάθεσή μας από καιρό, όπως τα τεστ κάθε είδους. Τα τεστ, εκτός αυτού, είναι και ηπιότερο μέσο περιορισμού της σωματικής ακεραιότητας από τα εμβόλια. Από κάθε άποψη εφαρμογής της αναλογικότητας, επομένως, πρέπει να προτιμηθούν. Υπό την έννοια αυτή, η υποχρέωση εμβολιασμού των συγκεκριμένων κατηγοριών εργαζομένων είναι αντισυνταγματική, αν θεωρηθεί αποκλειστικό μέσον για την αποτροπή της μετάδοσης του ιού: η απαίτηση επίδειξης αρνητικού τεστ (οποιουδήποτε εγκεκριμένου είδους) είναι όχι απλώς αναγκαία αλλά και ικανή συνθήκη τήρησης της αρχής της αναλογικότητας.

3. Δεύτερο θέμα, ο έλεγχος των εργοδοτών στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Αν σκοπός εδώ είναι η επίτευξη του επιδιωκόμενου ποσοστού εμβολιασμένων για το πολυπόθητο «τείχος ανοσίας» (έστω με τις ρωγμές που συνεπάγεται η μετάλλαξη «Δέλτα» και όσες ακολουθήσουν…), τότε αντικείμενο του ελέγχου αυτών των υπευθύνων είναι το «πόσοι» και όχι «ποιοι» εργαζόμενοι έχουν εμβολιασθεί. Ο εμβολιασμός αποτελεί ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο, ας μην το ξεχνάμε, εν προκειμένω δε οι ταυτότητες των εμβολιασμένων υπερβαίνουν τον σκοπό της συλλογής. Οι προϊστάμενοι και εργοδότες, επομένως, σε ενδεχόμενο έλεγχο των οργάνων της πολιτικής προστασίας, είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν μόνον αριθμό εμβολιασμένων και τίποτε άλλο. Οποιαδήποτε ταυτοποίηση εργαζομένου στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας είναι παράνομη, με βάση τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (και την εκεί προβλεπόμενη «αρχή της ελαχιστοποίησης», η οποία δεν αναιρείται με τυχόν επίκληση εξαιρέσεων «δημόσιου συμφέροντος»). Τα όργανα της πολιτικής προστασίας θα αρκεστούν αναγκαστικά στην υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη, αν δεν θέλουν να βρεθούν, εκείνα πια, μπροστά σε δυσάρεστες νομικές ευθύνες.

4. Το καίριο όμως πρόβλημα συνταγματικότητας της τροπολογίας είναι η συνέπεια της άρνησης εμβολιασμού, που μπορεί να σημαίνει την άδεια ή αναστολή καθηκόντων άνευ αποδοχών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Οσο και αν αυτή η συνέπεια δεν ισοδυναμεί με απόλυση του εργαζομένου, πάντως οδηγεί στην πράξη στο ίδιο αποτέλεσμα: ότι ο ίδιος δεν θα μπορεί να συντηρήσει τον εαυτό του (και ίσως τα μέλη της οικογένειάς του), επειδή δεν «συμμορφώνεται» με την απαίτηση της πολιτείας.

Μια δημοκρατική πολιτεία δεν επιτρέπεται να οδηγεί σε τέτοιο αδιέξοδο οποιονδήποτε πολίτη ή κάτοικό της, για έναν λόγο: διότι η αξίωσή της να εκπληρώνει ο καθένας το χρέος της εθνικής και κοινωνικής αλληλεγγύης (άρθ. 25 Σ) -στην οποία αναφέρθηκε εμφατικά ο πρωθυπουργός και μαζί του συμφώνησε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας- προϋποθέτει (και δεν συνεπάγεται!) τον απόλυτο σεβασμό, από την πλευρά της, της αξίας του -κάθε- συγκεκριμένου ανθρώπου. Το κράτος -και η κοινωνία- πάντοτε έπονται και ποτέ δεν προηγούνται του καθενός από εμάς (άνδρα ή γυναίκας, έγχρωμου ή λευκού, πλούσιου ή φτωχού, ενήλικου ή ανήλικου, θρησκευόμενου ή άθεου, πολίτη ή μετανάστη, δεξιού ή αριστερού, υγειονομικού ή μη κ.ο.κ.) στην ιεράρχηση των αξιών μιας δημοκρατικής πολιτείας (βλ. ρητά τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοιατρική). Κανείς δεν επιτρέπεται να εργαλειοποιείται για το συμφέρον (πραγματικό ή εικαζόμενο) των πολλών. Τέτοια μορφή εργαλειοποίησης, όμως, είναι η εκβιαστική στέρηση των μέσων επιβίωσης από οποιονδήποτε επιμένει να ασκεί μια κατοχυρωμένη ελευθερία του, ιδίως την ελευθερία να ελέγχει το σώμα του.

Η έννοια αυτή της ανθρώπινης αξίας υπάρχει ιστορικά όχι μόνο στο Σύνταγμά μας αλλά και σε όλα τα διεθνή κείμενα για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, με πιο πρόσφατη τη Συνθήκη των Δικαιωμάτων της Ε.Ε. Η συγκεκριμένη συνέπεια που περιλαμβάνει η τροπολογία, παραβιάζει ευθέως αυτά τα κείμενα.

Δύο καταληκτικά σχόλια.

1. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, όπως τονίζει διαρκώς η συντριπτική πλειονότητα της παγκόσμιας ιατρικής κοινότητας, ακόμη μάλιστα και ο ΠΟΥ, η επιλογή της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών είναι λάθος.

Ας το πούμε άλλη μια φορά, ότι η δημόσια υγεία απαιτεί ενημέρωση, πειθώ, επενδύσεις από την πολιτεία και συνειδητή συστράτευση των πολιτών. Τα «φιρμάνια» κάθε είδους δημιουργούν στρατόπεδα και αντιπαραθέσεις. Στην Ελλάδα, ποτέ δεν αντιμετωπίσαμε πρόβλημα «αντιεμβολιαστών» -όπως το ξέρουμε σε χώρες της Β. και Δ. Ευρώπης. Αποφασίσαμε να αποκτήσουμε τώρα;

2. Οι συνταγματολόγοι ασχολούνται επιστημονικά με ένα αντικείμενο που δυνάμει καλύπτει κάθε πτυχή της προσωπικής ζωής και της κοινωνικής συμβίωσης. Αυτό προκαλεί μοιραία τον πειρασμό της οίησης του «παντογνώστη». Δεν πρέπει όμως να ξεχνούν ποτέ τις «πρώτες αρχές» του Συντάγματος. Αν χρειασθεί να κρίνουν ακόμη και δικαστικές αποφάσεις με αυτές, πρέπει να έχουν το θάρρος να το κάνουν, ειδικά σε δύσκολες εποχές. Αλλιώς, «ο βασιλιάς είναι γυμνός»…

* Συνταγματολόγος, επιστημονικός συνεργάτης της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και εμπειρογνώμων της Ε.Ε. Διδάσκει Βιοδίκαιο και Βιοηθική στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

ygeionomikoi.gr

anastoxasmoi.gr

Παράσταση βασισμένη στο θεατρικό έργο του ROLANDSCHIMMELPFENNIG «ΙΔΟΜΕΝΕΑΣ» και στην όπερα του Μότσαρτ “Idomeneo”

Ο μύθος: Ο Ιδομενέας, βασιλιάς της Κρήτης επιστρέφοντας από την Τροία πέφτει σε θύελλα και υπόσχεται στον Ποσειδώνα να θυσιάσει το πρώτο ζωντανό πλάσμα που θα συναντήσει στην ακτή της πατρίδας του. Αυτός είναι ο γιος του. Θα εκπληρώσει ο Ιδομενέας τη θυσία;

Ο Μάξιμος Μουμούρης και η Βίκυ Βολιώτηφωτίζουν τις συνέπειες της ανθρώπινης βούλησης όταν αυτή εναντιώνεται στις επιταγές των θεών, ταξιδεύοντας μέσα από διαφορετικούς μύθους που απαιτούν θυσίες. Μυθικά πρόσωπα, όπως ο Ναύπλιος, ο Παλαμήδης, η Ηλέκτρα, ο Οδυσσέας, ζωντανεύουνμε μοναδικό σκηνικό το φυσικό τοπίο, το φεγγάρι κι ένα πιάνο με ουρά…
Ο μουσικός Θοδωρής Ιωσηφίδης συνοδεύει τους ηθοποιούς με άριες από την όπερα του Μότσαρτ Idomeneo, πρελούδια του Σοπέν και μινιατούρες του Προκόφιεφ.

«Είναι εγκληματικό να σκοτώνουμε το θύμα, επειδή είναι ιερό, αλλά το θύμα δε θα ήταν ιερό αν δεν το σκοτώναμε.»

                                                                        Και οι μύθοι συνεχίζονται...

Συντελεστές
Σύνθεση κειμένων–σκηνοθεσία: Έφη Ρευματά
Φωτισμοί: Δημήτρης Μπαλτάς
Κοστούμια-βοηθός σκηνοθέτη: Βάσια Χρονοπούλου
Παραγωγή: Apparatus Α.Μ.Κ.Ε.
Οργάνωση παραγωγής: Μάνθα Καραδήμα
Φωτογραφίες: Βαγγέλης Φραγκούλης
Τρέιλερ: Νίκος Κροντηράς

Ηθοποιοί: Μάξιμος Μουμούρης, Βίκυ Βολιώτη
Πιάνο: Θοδωρής Ιωσηφίδης


Η παράσταση «Ο Ιδομενέας, ο βασιλιάς της Κρήτης» εντάσσεται στο πρόγραμμα 2021 του θεσμού “Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός” του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Υποστηρίζεται από το Δήμο Τρίπολης και την  Κοινότητα Ορχομενού Αρκαδίας  καθώς και από την “BrightProductions”.
Ευχαριστούμε την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας για τη στήριξη.

INFO:

Πού: Αρχαίο Θέατρο Ορχομενού Αρκαδίας

Πότε: Πέμπτη 19 και Παρασκευή 20 Αυγούστου 2021

Ώρα Έναρξης: 21.00

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά

Χρήσιμες πληροφορίες: 

Οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το μόνο αντίτιμο είναι το εισιτήριο για την είσοδο σε κάθε χώρο, όπου υπάρχει.
Είναι υποχρεωτική η προκράτηση θέσης.  

Πληροφορίες και κρατήσεις θέσεων στην ιστοσελίδα: https://digitalculture.gov.gr/  

Σημειώνουμε ότι οι θεατές θα πρέπει να τηρούν τις οδηγίες και συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων COVID-19 του Υπουργείου Υγείας για την ασφαλή προσέλευση στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία, σύμφωνα με τις ισχύουσες Κ.Υ.Α..  

Για λόγους ασφαλείας και για την αποφυγή καθυστερήσεων και συνωστισμού, συνιστάται η έγκαιρη προσέλευση, 1 – 1,5 ώρα πριν από την έναρξη της εκδήλωσης. Μετά την έναρξη, η είσοδος δεν θα επιτρέπεται. 

Η χρήση μη ιατρικής μάσκας είναι απαραίτητη καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης. 

«O Ραφτάκος των λέξεων»

του Αντώνη Παπαθεοδούλου,

η sold out παράσταση της θεατρικής ομάδας ΜΙΚΡΟΣ ΝΟΤΟΣ

συνεχίζει με δροσερές

καλοκαιρινές παραστάσεις

& τον Αύγουστο!

• 9/8 ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΓΕΡΑΚΑΣ στις 7.30μμ
• 25/8ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΥΜΗΤΤΟΥστις 7μμ
• 27/8 ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΧΑΛΑΝΔΡΙ) στις 6.15μμ
• 28/8ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΦΛΕΡΥ (ΚΑΛΛΙΘΕΑ) στις 6.15μμ

Μετά τις εξαιρετικά επιτυχημένες soldout παραστάσεις με το έργο "Ο Ραφτάκος των λέξεων" του Αντώνη Παπαθεοδούλουστο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και σε καλοκαιρινή περιοδεία, η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος συνεχίζει για λίγες ακόμα παραστάσεις την αγαπημένη ιστορία μικρών και μεγάλων.

Σε φιλόξενους υπαίθριους χώρους, με μικρές ομάδες θεατών για μέγιστη ασφάλεια, η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος θα ζωντανέψει το βιβλίο του Αντώνη Παπαθεοδούλου «Ο Ραφτάκος των λέξεων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, σε θεατρική διασκευή της  Τίνας Γιωτοπούλου, σκηνοθεσία του Γιώργου Τζαβάρα, πρωτότυπη μουσική του Νίκου Πλατύραχου και καλλιτεχνική επιμέλεια της Χρύσας Διαμαντοπούλου.

«Ο Ραφτάκος των λέξεων», ένα σύγχρονο παραμύθι που έχει κερδίσει τις καρδιές μικρών και μεγάλων, τρυφερό, συγκινητικό και επίκαιρο όσο ποτέ, μιλά για τη δύναμη των λέξεων, για την ανάγκη της ανθρώπινης επικοινωνίας, για την αγάπη, την παρηγοριά και τη ζεστασιά που προσφέρει ο ανθρώπινος λόγος. Η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας ένα πολύ αγαπημένο βιβλίο μικρών και μεγάλων. Με αγνά υλικά - ζωντανή μουσική, κίνηση, διάδραση, παντομίμα- η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος δημιουργεί μία χειροποίητη παράσταση τόσο ζεστή και τόσο πολύχρωμη, όσο και η κουβέρτα του Ραφτάκου που τύλιξε και ζέστανε τελικά όλους τους κατοίκους της πόλης του.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ: Κάποτε σε μια μικρή πόλη που έμοιαζε ακόμα με χωριό ζούσε ένας ράφτης μοναδικός. Μοναδικός όχι μόνο επειδή δεν υπήρχε άλλος ράφτης στην πόλη μα επειδή ο ράφτης αυτός έφτιαχνε τα ρούχα του με λέξεις! Διάλεγε προσεχτικά τις λέξεις του για κάθε έναν κάτοικο ξεχωριστά κι έτσι φορώντας τα ρούχα του περνούσαν τους χειμώνες τους ζεστοί και τα καλοκαίρια πάντα δροσεροί. Ο καιρός όμως πέρασε, η πόλη μεγάλωσε κι οι κάτοικοι έγιναν βιαστικοί και ξεχασιάρηδες και ξέχασαν τον Ραφτάκο. Κι έπεσε ένας χειμώνας τόσο βαρύς που κανένα από τα καινούρια τους ρούχα δεν μπορούσε να τους ζεστάνει. Τότε θυμήθηκαν τον Ραφτάκο τους που τόσο ωραία έπλεκε τις λέξεις και ξαναζεστάθηκαν. Γιατί οι λέξεις είναι αυτές που ζεσταίνουν, δροσίζουν και παρηγορούν τελικά κάθε καρδιά.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ για τη θεατρική ομάδα Μικρός Νότος

Η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος δημιουργεί από το 2012 διαδραστικές παραστάσεις με ζωντανή μουσική από γνωστά, παραδοσιακά αλλά και πρωτότυπα μουσικά όργανα, ενώ αντλεί τα θέματά της από ιστορίες, μύθους, παραδόσεις και παραμύθια από τη λαϊκή παράδοση.

«Σχεδιάζουμε από καρδιάς παραστάσεις με ευθύνη και σεβασμό, που έχουν στο κέντρο το παιδί και την ουσιαστική διάδραση και σχέση του με τους ηθοποιούς», τονίζει η Χρύσα Διαμαντοπούλου, ηθοποιός - ειδικευμένη στο Θέατρο στην Εκπαίδευση, καλλιτεχνική διευθύντρια στη θεατρική ομάδα Μικρός Νότος. «Εστιάζουμε σε παραμύθια του παππού και της γιαγιάς και, μαζί με συνεργάτες που διακρίνονται για τον επαγγελματισμό τους, σχεδιάζουμε την κάθε επιμέρους δράση, από τα σκηνικά αντικείμενα και τα κοστούμια μέχρι τις δραστηριότητες, τα παιχνίδια και τα εκπαιδευτικά εργαλεία που προτείνουμε στους δασκάλους, οι οποίοι μας εμπιστεύονται, στο χώρο του θεάτρου ή στο σχολείο».

Η παράσταση απευθύνεται σε παιδιά από 4 ετών.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Συγγραφέας: Αντώνης ΠαπαθεοδούλουΘεατρική διασκευή-στίχοι τραγουδιών: Τίνα Γιωτοπούλου Σκηνοθεσία: Γιώργος ΤζαβάραςΚαλλιτεχνική επιμέλεια-επιμέλεια κειμένου-βοηθός σκηνοθέτις: Χρύσα Διαμαντοπούλου Πρωτότυπη Μουσική: Νίκος ΠλατύραχοςΕικαστική επιμέλεια-ενδυματολόγος: Γεωργία Μπούρδα Επιμέλεια κίνησης: Άννα Ανουσάκη Ηθοποιοί: Νίκος Αξιώτης, Δημήτρης Γιαννής, Aγγελική ΠαναγιωτοπούλουΖωντανή μουσική: Η ομάδα Μικρός Νότος Σχεδιασμός-διδασκαλία ρυθμικού τοπίου: Γιώργος Τζαβάρας Διδασκαλία τραγουδιών: Νίκος Πλατύραχος Επιστημονικός σχεδιασμός διαδραστικού μέρους: Φλώρα ΣπύρουΓραφιστικός σχεδιασμός υλικού: k2design Υπεύθυνη Τύπου: Ευαγγελία ΣκρομπόλαΟργάνωση Παραγωγής: Χρύσα Διαμαντοπούλου Παραγωγή: ΜΙΚΡΟΣ ΝΟΤΟΣ ΑΜΚΕ

Toβιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ με τον ΡΑΦΤΑΚΟ

9/8ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΓΕΡΑΚΑΣ (ΓΕΡΑΚΑΣ) στις 7.30μμ

25/8 ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΥΜΗΤΤΟΥ στις 7μμ

27/8 ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΧΑΛΑΝΔΡΙ) στις 6.15μμ

28/8ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΦΛΕΡΥ (ΚΑΛΛΙΘΕΑ) στις 6.15μμ

Στο πρόγραμμα θα προστεθούν κι άλλες παραστάσεις

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ https://www.ticketservices.gr/event/o-raftakos-ton-lekseon/

Ώρα προσέλευσης θεατών : 15 λεπτά πριν την έναρξη*

Προπώληση:10 ευρώ / Εισιτήριο στο ταμείο 12 ευρώ

Πληροφορίες: 6973 453881

*Οι παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν ακολουθώντας τις ειδικές οδηγίες που προβλέπονται από τις υγειονομικές αρχές με μικρό αριθμό ομάδων.

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά

www.mikrosnotos.gr| www.facebook.com/MikrosNotos | Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Σημεία προπώλησης εισιτηρίων:

v  Στο εκδοτήριο εισιτηρίων της Ticket services, στην οδό Πανεπιστημίου 39, Αθήνα.

v  Στα καταστήματα PUBLIC σε όλη την Ελλάδα (ώρες καταστημάτων).

v  Μέσω τηλεφώνου με χρέωση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας:

• στο τηλεφωνικό κέντρο της Ticket services 2107234567 

v  Μέσω διαδικτύου με χρέωση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας στη διεύθυνση

• www.ticketservices.gr

Κυριακή 8  έως Σάββατο 28  Αυγούστου 2021, στις 21:00

Αυλή του ναού του Σωτήρος - Παραλία Αύρας

Οι πρώτες μουσικές βραδιές

“Αρχή του κόσμου πράσινη κι αγάπη μου θαλασσινή,

Την κλωστή σου λίγο λίγο τραγουδώ και ξετυλίγω”

Οδυσσέας Ελύτης

Δεκαπέντε χρόνια, τώρα, το Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αίγινας, τροφοδοτημένο από την ακούραστη θέληση και προσφορά της ιδρύτριας και Καλλιτεχνικής του Διευθύντριας Ντόρας Μπακοπούλου, διατηρεί αναλλοίωτο το στίγμα της υψηλής ποιότητάς του, υποστηρίζει σταθερά νέους αλλά και καταξιωμένους Έλληνες καλλιτέχνες, γνωρίζει στο κοινό ξεχωριστούς ξένους ερμηνευτές, συνθέτει «προκλητικές» μουσικές βραδιές με έργα μουσικής δωματίου, τζαζ και έντεχνα τραγούδια από την Ελλάδα αλλά και όλο τον κόσμο.

 Έχει φιλοξενήσει 106 Μουσικές Βραδιές με περισσότερους από 490  ερμηνευτές, δημιουργώντας τη δική του παράδοση και διαδρομή, και έχει αποκτήσει ένα κοινό που το στηρίζει και το παρακολουθεί με θέρμη τόσο από την Αίγινα, όσο και από την Αθήνα κ.α.

Σημειώνει η Καλλιτεχνική του Διευθύντρια Ντόρα Μπακοπούλου: Κανονικά, θα έπρεπε να μετράμε το 16^ο Φεστιβάλ μας φέτος…, αλλά καθώς γνωρίζουμε οι συγκυρίες ήταν φρικτές κι απρόσμενες. Για εμάς, το σοκ της ματαίωσης του περσινού Φεστιβάλ, την τελευταία στιγμή, ήταν μεγάλο. Ο φόβος κυριάρχησε στην ζωή μας.  Όμως, σήμερα,  μπορούμε να πούμε πώς έχουμε κερδίσει μια μεγάλη νίκη. Όχι την τελειωτική, μα με πίστη, κοινή λογική κι αποφασιστικότητα θα την κερδίσουμε κι αυτήν! Ταλαντεύτηκα αρκετά ως προς τη διεξαγωγή του 15^ου Διεθνούς Μουσικού Φεστιβάλ Αίγινας 2021, όμως όταν διαπίστωσα πως ο κόσμος το ήθελε πολύ, το νοστάλγησε και το περίμενε αποφάσισα να κάνω ό,τι μπορώ για να το πραγματοποιήσω.

Με αυτό το σκεπτικό το 15^ο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αίγινας έχει προετοιμάσει 8 μουσικές βραδιές στην Αυλή του Ναού του Σωτήρος και στην Παραλία της Αύρας, με Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες και ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει έργα των μεγάλων μουσουργών της κλασικής μουσικής, αγαπημένες άριες, έργα εμπνευσμένα από την Ελλάδα και την ακτινοβολία της, αλλά και σύγχρονη δημιουργία - Ελληνικές μπαλάντες και τζαζ μουσική.

Το 15^ο Μουσικό Φεστιβάλ Αίγινας,  αναπόσπαστο κομμάτι του αιγινήτικου καλοκαιριού, συμβαδίζοντας με τις έκτακτες συνθήκες της εποχής έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα κατά της διάδοσης της Covid 19, και τηρεί απολύτως όλες τις σχετικές οδηγίες για τις συναυλίες σε ανοικτούς χώρους, ώστε να  υποδεχτεί και πάλι, με χαρά και ασφάλεια, όλους τους φίλους του σε αυτή την ξεχωριστή συνάντηση – γιορτή της μουσικής!

Οι πρώτες τέσσερεις Μουσικές βραδιές

Το Πρόγραμμα

08/08/2021- Αυλή του ναού του Σωτήρος 

Σούμπερτ, ο μεγαλοφυής μελωδός

Ελισάβετ Κουναλάκη, πιάνο

Φαίδων Μηλιάδης, βιολί

Αλέξανδρος Πετρίν, βιολί

Ηλίας Σδούκος, βιόλα

Λευκή Κολοβού, τσέλο

F.Schubert: τρίο σε σιb μείζονα, op.99

κουαρτέτο “Ο θάνατος και η κόρη”

13/08/2021-Αυλή του Ναού του Σωτήρος

Aegian Jazz- Ελληνικές μπαλάντες και τζαζ μουσική

Γιάννης Παγκάκης, κιθάρα

Βασίλης Ρακόπουλος, κιθάρα

Ανδρέας Πολυζωγόπουλος,τρομπέτα

Πέτρος Βαρθακούρης, μπάσο

Τάκης Φαραζής, πιάνο, πλήκτρα

Μια ιδιαίτερα ατμοσφαιρική συναυλία βασισμένη σε αιγαιοπελαγίτικα μουσικά χαρακτηριστικά και αναπτύξεις ενταγμένες στα σύγχρονα μουσικά ρεύματα της Jazz.

Πρόκειται για ένα εγχείρημα πειραματικού ήθους που διατηρεί συγγένεια με αυτό που διεθνώς περιγράφεται με τον όρο intuitive music. Η ιδέα του Aegean Jazz project γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 2010 στον απόηχο των συναυλιών του Markus Stockhausen και του Βασίλη Ρακόπουλου στα πλαίσια των εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Goethe και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Δεν είναι μόνο οι πρωτότυπες συνθέσεις που απεικονίζουν και προβάλουν την λιτότητα του κυκλαδικού ιδιώματος, αλλά και ο τρόπος προσέγγισης και ερμηνείας που αναζητά

έναν ήχο ανάτασης, έναν ήχο αντίστοιχο με το φως των Κυκλάδων.

Στην ίδια συναυλία και τα τραγούδια του Γιάννη Παγκάκη «Στα ρηχά και στα βαθιά…».

16/08/2021-Αυλή του Ναού του Σωτήρος

Η γοητεία στην Όπερα- Βραδιά με αγαπημένες άριες

από το διεθνές οπερατικό ρεπερτόριο

Μυρτώ Παπαθανασίου, σοπράνο

Γιάννης Τσανακαλιώτης, πιάνο

Έργα: Puccini, Verdi, Haendel, Cestoi, Rossini

20/08/2021-Αυλή του Ναού του Σωτήρος

Έργα εμπνευσμένα από την Ελλάδα και την ακτινοβολία της

Αγγελική Καθαρίου, μέτζο σοπράνο

Νίκος Μάνδυλας, βιολί

Πόπη Μαλαπάνη, πιάνο

Έργα Brahms, Schubert, Gounaud, Μητρόπουλου, Κωνσταντινίδη, Γυφτάκη, Καρρέρ

ΟΛΕΣ ΟΙ ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΣΤΙΣ 21:00

ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ: 10€, 5€ μειωμένο (παιδιά & νέοι έως 18 ετών, Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας, ΑΜΕΑ) 

Προπώληση εισιτηρίων: ΑΙΑΚΕΙΟΝ Ζαχαροπλαστείο

Οργάνωση: Mission Art ΑΜΚΕ

Ήχος- φωτισμός: Νίκος Δερματάς

Έντυπο υλικό: Φωτεινή Κάτσα “Yellow Fish”

Πληροφορίες: www.aeginamusicfestival.com,  τηλ. 6975 828 184

Το Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αίγινας ευχαριστεί θερμά:

τον Δήμο Αίγινας

την ΚΕΔΑ- Κοινωφελή Εταιρεία Δήμου Αίγινας 

τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη  Ύδρας-Σπετσών-Αιγίνης κ. Εφραίμ

τον σεβαστό Πατέρα Νικόλαο που και πάλι φιλοξενεί το Φεστιβάλ στην  Αυλή του ναού του Σωτήρος

την Αλίκη Σιμαντώνη

Το Δρομάκι, εστιατόριο

την Κοινοπραξία Πλοίων Σαρωνικού

Όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, έντυπα και ηλεκτρονικά, τα οποία στηρίζουν το Φεστιβάλ όλα αυτά τα χρόνια, ιδίως το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ και τα Aegina Portal, Aegina Light.gr, Debop.gr, Saronic Magazine και TAR.gr

**********