Ο Ελληνο-Ιταλικός πόλεμος (1940-1941)

Στον τομέα της Υγειονομικής Υπηρεσίας, εξαιτίας του αγώνα σε ιδιαίτερα ορεινό έδαφος, αρχικά παρουσιάστηκαν πολλές δυσχέρειες και προβλήματα.
Από την Έκθεση του Διευθυντή της Υγειονομικής Υπηρεσίας του Τμήματος Στρατιάς Ηπείρου (ΤΣΗ), από τις 18 Δεκεμβρίου 1940 μέχρι τη διάλυσή του, διαβάζουμε:

«... Η φύσις του εδάφους και η τακτική του πολέμου ιδίως με τας αεροπορικός επιδρομάς, ως και αι εκτάσεις των τομέων εκάστης μεραρχίας εκώλυον την ταχείαν και έγκαιρον ιατρικήν περίθαλψιν των τραυματιών και ασθενών ...».Στη συνέχεια όμως, για την εξυπηρέτηση των αναγκών του Στρατού ενισχύθηκαν τα στρατιωτικά νοσοκομεία, δημιουργήθηκαν νέα, αναπτύχθηκαν νοσηλευτικοί σχηματισμοί εκστρατείας, ορεινά χειρουργεία, μετακινήθηκαν ανεφοδιαστικά όργανα και συστάθηκαν ειδικά σώματα διακομιδής. Οι διακομιδές πραγματοποιούνταν κατ' ανάγκη τη νύχτα για την αποφυγή των αεροπορικών επιδρομών, με αποτέλεσμα τις γνωστές δυσμενείς επιπτώσεις για τους διακομιζόμενους και το προσωπικό.

Τέλος, η υγειονομική υποστήριξη των μαχομένων υπήρξε αρκετά ικανοποιητική και με τη βοήθεια του Υπουργείου Εθνικής Πρόνοιας, την εθελοντική προσφορά υπηρεσιών των Αδελφών Νοσοκόμων, του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, διαφόρων οργανώσεων και συλλόγων και τέλος πολλών επώνυμων και ανώνυμων Ελληνίδων.

  Ένα άλλο σοβαρότατο πρόβλημα που δημιουργήθηκε και στους δύο αντιμαχόμενους εξαιτίας του ορεινού εδάφους, του ύψους του χιονιού και του πολικού ψύχους που επικρατούσε, ήταν τα κρυοπαγήματα που τις περισσότερες φορές προκαλούσαν μεγαλύτερες απώλειες απ' αυτές των σκληρών μαχών (25.000 Έλληνες - 22.000 Ιταλοί παγόπληκτοι). Στην Έκθεση της Διευθύνσεως Υγειονομικής Υπηρεσίας του Γενικού Στρατηγείου αναφέρεται συγκεκριμένα:

 «... Καθ' όλον το εξάμηνον διάστημα διεκομίσθησαν εβδομήντα πέντε χιλιάδες (75.000) σχεδόν τραυματίαι, παγόπληκτοι και ασθενείς ήτοι αναλυτικώς τριάκοντα χιλιάδες (30.000) περίπου τραυματιαι, είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) παγόπληκτοι και είκοσι χιλιάδες (20.000) ασθενείς... ».
Από ελληνικής πλευράς, παρά τον αρχικό αιφνιδιασμό, το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με επιτυχία με τη χρήση λιπαντικών ουσιών και ειδικών μάλλινων επιδέσμων και καλτσών, που κατά χιλιάδες οι Ελληνίδες κάθε ηλικίας έπλεκαν και έστελναν στο μέτωπο.

Ο ιατρός Βασίλειος Μαστακούρης του XVα Ορεινού χειρουργείου κατά την περίοδο

Την περίοδο 1940-41 η κάλυψη του Κεντρικού μετώπου από υγειονομικής πλευράς γινόταν κυρίως από τους υγειονομικούς σχηματισμούς που αναπτύχθηκαν στα χωριά Κοσίνα, Πακομίτι, Κούταλι και Λεσκοβίκι Πρεμετής. Στο χειρουργείο παρέμεναν οι ετοιμοθάνατοι, κατόπιν διαλογής. Οι Α΄ τραυματίες και ασθενείς διακομίζονταν αναλόγως του επείγοντος της θεραπείας στο χειρουργικό χειρουργείο του Β’ Σώματος Στρατού στο Λεσκοβίκι. Οι Β’ ανάγκης διακομίζονταν επίσης στο Λεσκοβίκι  και οι Γ’ ανάγκης τραυματίες και ασθενείς στο Νοσηλευτικό κέντρο Ιωαννίνων.

Στις 22 Δεκεμβρίου 1940 στο χωριό Κοσίνα αναπτύχθηκαν το Β1 Πεδινό χειρουργείο, το Β1 Πεδινό νοσηλευτικό τμήμα της XV Μεραρχίας καθώς και το Σ7 Εφεδρο χειρουργικό συνεργείο, στα οποία διακομίζονταν από τους τραυματιοφορείς και τα κτήνη της (μεταγωγικά) οι απώλειες υγείας της, με καιρικές συνθήκες πολύ δυσμενείς και άθλιο οδικό δίκτυο.

Αυτός ο σχηματισμός ήταν ο μεγαλύτερος και ο πιο προωθημένος υγειονομικός σχηματισμός χειρουργικών επεμβάσεων Α’ ανάγκης τραυματιών και ο μεγαλύτερος σχηματισμός  διαλογής και διακομιδής προς τους μετόπισθεν υγειονομικούς σχηματισμούς με τελικό προορισμό το νοσηλευτικό κέντρο Ιωαννίνων. Στο χειρουργείο παρέμεναν οι ετοιμοθάνατοι, κατόπιν διαλογής. Οι Α΄ τραυματίες και ασθενείς διακομίζονταν αναλόγως του επείγοντος της θεραπείας στο χειρουργικό χειρουργείο του Β’ Σώματος Στρατού στο Λεσκοβίκι. Οι Β’ ανάγκης διακομίζονταν επίσης στο Λεσκοβίκι  και οι Γ’ ανάγκης τραυματίες και ασθενείς στο Νοσηλευτικό κέντρο Ιωαννίνων. Όλες οι μονάδες αντιμετώπισαν σοβαρές δυσκολίες στο ζήτημα της διακομιδής των απωλειών υγείας. Τα δρομολόγια γίνονταν από δύσβατα μέρη και πολλές φορές αποκλείονταν από τα χιόνια.

Άλλος παράγοντας που επέδρασε δυσμενώς στο δύσκολο έργο των διακομιδών ήταν η ιταλική αεροπορία.

Στις 31 Δεκεμβρίου 1940 βομβάρδισε και πυροβόλησε το χωριό Κοσίνα, όπου ήταν ανεπτυγμένοι οι υγειονομικοί σχηματισμοί των I και XV Μεραρχιών.

Το Ελληνικό Ναυτικό το 1940

Κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το Εκπαιδευτικό του Πολεμικού Ναυτικού «Άρης» χρησιμοποιήθηκε ως Πλωτό Νοσοκομείο. Το πλοίο αυτό ναυπηγήθηκε στη Γαλλία το 1926 –27 και ήταν εκτοπίσματος 2.380 τόνων. Διέθετε 110 κλίνες και 3 δωμάτια για τη νοσηλεία Αξιωματικών. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως για τη νοσηλεία ασθενών των Πολεμικών Πλοίων αλλά και για διακομιδές ασθενών και τραυματιών του Στρατού Ξηράς. Για το λόγο αυτό πραγματοποίησε δύο πλόες από το Μεσολόγγι και διακόμισε περί τους 500 ασθενείς και τραυματίες.

Ένα άλλο Πλωτό Νοσοκομείο, με σημαντική προσφορά, ήταν και το «Αττική», χωρητικότητας 2.561 τόνων και δυνάμεως 362 κλινών. Ωστόσο, η προσφορά αυτή σταμάτησε βίαια, όταν στις 11.25 την νύκτα της 11ηςΑπριλίου 1941 κατευθυνόμενο προς τη Σύρο (με σκοπό να αποβιβάσει το Προσωπικό του εκκενωθέντος Νοσοκομείου Δράμας), πλέοντας κατάφωτο και φέρον τα διεθνή χαρακτηριστικά των Π/Ν στο στενό του Καφηρέα, δέχθηκε επίθεση από γερμανικό βομβαρδιστικό αεροπλάνο. Το αποτέλεσμα ήταν να βυθισθεί και τα θύματα να ανέλθουν σε 27. Αριθμός ναυαγών, χρησιμοποιώντας τις σωστικές λέμβους, αποβιβάσθηκαν σε ακτή της Εύβοιας, ενώ άλλος αριθμός ναυαγών περισυλλέχθηκε, το άλλο πρωί, από το Αντιτορπιλλικό Κουντουριώτης. Διευθυντής του Π/Ν «Αττική» ήταν ο Υποπλοίαρχος Ιατρός Θ. Θωμόπουλος.

Την ίδια τύχη είχε και ένα άλλο Πλωτό Νοσοκομείο, το επίτακτο επιβατηγό «Πολικός», το οποίο είχε χωρητικότητα 870 τόνους και διέθετε 200 κλίνες. Στις 23 Απριλίου του 1941, στο λιμένα της Κορίνθου, δέχθηκε επίθεση από σμήνος γερμανικών αεροπλάνων, χωρίς όμως να βυθισθεί. Κάτι όμως που δεν απέφυγε δύο μέρες αργότερα, στο λιμάνι του Πόρου, όταν εκ νέου βομβαρδίστηκε από γερμανικά αεροπλάνα και βυθίστηκε.

Αποβίβαση τραυματιών στο λιμάνι του Πειραιά από το μέτωπο του πολέμου

Αναφέρεται επίσης και το επίτακτο επιβατηγό «Έσπερος», το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως Πλωτό Νοσοκομείο και βυθίστηκε στις 21 Απριλίου 1941 έξω από το Μεσολόγγι. Επίσης και το επίτακτο επιβατηγό «Ελληνίς» χωρητικότητας 876 τόνων που χρησιμοποιήθηκε ως Πλωτό Νοσοκομείο 263 κλινών. Ομοίως και αυτό δέχθηκε αεροπορική επίθεση και βυθίστηκε στις 21 Απριλίου πλησίον της Πάτρας. Αναφέρεται ότι ήταν πλήρες τραυματιών πριν βυθισθεί, αλλά χάρη σε υπεράνθρωπες προσπάθειες, κατόρθωσε να προσαράξει και να αποβιβάσει όλους σχεδόν τους διακομισθέντες τραυματίες, ώστε τελικά οι απώλειες να είναι σχετικά ελάχιστες. Την ίδια επίσης ημέρα, εβλήθη από γερμανικά αεροπλάνα και το Π/Ν «Σωκράτης», το οποίο ευρισκόταν αγκυροβολημένο στον όρμο των Αντικυθήρων, και ήταν κι αυτό ένα επίτακτο επιβατηγό πλοίο, που διέθετε 190 κλίνες.

Ο Ερυθρός Σταυρός και οι Νοσηλεύτριες Ερυθροσταυρίτισσες το 1940

Το 1935 ιδρύθηκε το πρώτο Κέντρο Υγείας στην Αθήνα, στην περιοχή Αμπελοκήπων. Πρώτη Διευθύνουσα του Κέντρου τοποθετήθηκε η Ευριδίκη Αποστολάκη, που εκπαιδεύτηκε σαν Επισκέπτρια Αδελφή Υγιεινής στο Παρίσι. Το 1938 ιδρύθηκε στην Υγειονομική Σxολή Αθηνών στους Αμπελοκήπους, η Σxολή Επισκεπτριών Αδελφών και Νοσοκόμων, με πρώτη διευθύνουσα την Ελένη Βασιλοπούλου, την οποία στη συνέχεια διαδέχτηκε η Ευριδίκη Αποστολάκη. Στον πόλεμο του 1940 οι Αδελφές εργάστηκαν υποδειγματικά κάτω από δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες.

Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός παρέχει νοσηλευτική φροντίδα, στελεχώνει νοσοκομειακές μονάδες και σταθμούς πρώτων βοηθειών για την περίθαλψη των τραυματιών, διοργανώνει συσσίτια και διανέμει κουβέρτες και είδη ρουχισμού. Σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, υποκαθιστά, στην ουσία, το κράτος προσφέροντας υπηρεσίες πρόνοιας και διαθέτοντας τις υποδομές του για τη στήριξη του ελληνικού λαού μέσα στις κακουχίες του πολέμου και της επώδυνης Κατοχής.

Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός όπως ήταν φυσικό και όπως προβλέπεται από τις Συμβάσεις της Γενεύης ήρθε συμπαραστάτης και βοηθός στην Υγειονομική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατεύματος. ΄Έθεσε στη διάθεση του μαχόμενου Στρατού, χειρουργεία εκστρατείας, ένα νοσοκομείο διακομιδής, το Νοσοκομείο του στην Αθήνα και το τμήμα του στη Θεσσαλονίκη.

Έγινε ο διαμεσολαβητής της διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας από τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό προς τον άμαχο πληθυσμό. Συγκρότησε το Σώμα Αδελφών Νοσηλευτικής που πρόσφερε πολύ μεγάλη συνδρομή στη λειτουργία των Νοσηλευτικών Σχηματισμών. Συνολικά διατέθηκαν περίπου 2800 Εθελόντριες Αδελφές και Νοσηλευτικά Στελέχη. Οι υπηρεσίες τους ήταν πολυτιμότατες στη ζώνη των πρόσω όπου οι τραυματίες, οι ασθενείς και οι κρυοπαγημένοι μαχητές έβρισκαν τη θερμή μητρική στοργή και περίθαλψη.

Κυρίες και δεσποινίδες προερχόμενες από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας και αρκετές με πολλές ανέσεις και οικονομική ανεξαρτησία εγκατέλειψαν την άνετη ζωή, παρακολούθησαν ένα ταχύρρυθμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και προσέτρεξαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για να απαλύνουν τον πόνο των ηρωικών μαχητών. Ο μικρός αυτός στρατός συναγωνιζόμενος σε ενθουσιασμό, επιμέλεια και εργατικότητα τις μόνιμες Αδελφές του Στρατού νοσήλευσε 55.000 τραυματίες και ασθενείς στρατιώτες κατά τη διάρκεια του πολέμου σε 58 Στρατιωτικά Νοσοκομεία, σε πολυάριθμους Υγειονομικούς Σταθμούς, σε Ορεινά Χειρουργεία του Μετώπου, σε Νοσοκομεία Εκστρατείας, σε Νοσοκομεία Διακομιδής, σε Υγειονομικούς Σιδηροδρομικούς Συρμούς, σε 4 πλωτά Νοσοκομεία, σε Κέντρα Διαλογής, σε Σταθμούς Πρώτων Βοηθειών και Παθητικής Αεράμυνας. Αλλά και στη ζώνη των μετόπισθεν η παρουσία των Εθελοντριών ήταν ουσιαστική σε όλους τους Υγειονομικούς Σχηματισμούς του Στρατού, όπως οι Γωνιές του Τραυματία, το Δέμα του Στρατιώτη, το Γραφείο Αιχμαλώτου και το τμήμα Ψυχαγωγίας του Στρατιώτη.

Διανομή γάλακτος στα Εξάρχεια. Αθήνα, 23 Σεπτ. 1943

Την τεράστια ευθύνη της προετοιμασίας του σχεδίου επιστράτευσης των Εθελοντριών και της εφαρμογής του είχαν τα Νοσηλευτικά Στελέχη με κορυφαία την Αθηνά Μεσολωρά. Αν η εργασία του Νοσηλευτικού Προσωπικού είναι τόσο δύσκολη και τόσο απαιτητική σε δυνάμεις, χρόνο και μέσα στους ήσυχους καιρούς ο καθένας μπορεί να φανταστεί τι ηρωισμός χρειάζεται να καλυφθούν οι νοσηλευτικές ανάγκες πολιτών και στρατεύματος σε περιόδους πολέμου κάτω από την απειλή των βομβαρδισμών σε χώρους ακατάλληλους για νοσηλεία ασθενών και τραυματιών και με ελάχιστα μέσα.

Παντού όπου εργάστηκαν οι Αδελφές του Ερυθρού Σταυρού πρόσφεραν με αυταπάρνηση ανεκτίμητες υπηρεσίες, ξαγρύπνησαν, ταλαιπωρήθηκαν, αποκλείσθηκαν από τα χιόνια, δέχθηκαν εχθρικές αεροπορικές επιθέσεις, αιχμαλωτίστηκαν και κάποιες από αυτές έδωσαν και τη ζωή τους. Οι γενναίες αυτές Ελληνίδες Ερυθροσταυρίτισσες αντιμετώπισαν άξια τις οξυμένες νοσηλευτικές ανάγκες πρόσφεραν κουβέρτες για ζεστασιά, σκηνές για στέγαση, τρόφιμα στους πεινασμένους, εμβολιασμοί για πρόληψη, φάρμακα για τους αρρώστους, έδεσαν τραύματα και φρόντιζαν τα κρυοπαγημένα πόδια των ηρώων στρατιωτών.

ΠΗΓΕΣ: 1. ΓΕΣ  Η υγειονομική υπηρεσία του Στρατού κατά τον πόλεμο 1940-41
2.Κ. Χατζής, «Στοιχεία από τη δράση της Υγειονομικής Υπηρεσίας του Π.Ν. κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», Ιατρική Επιθεώρηση Ενόπλων Δυνάμεων, τ.22, 1988, σ. 65 – 93.
3. Της Πόπης Κεσίδου, εθελόντριας του παραρτήματος Λάρισας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού

Την 28η Οκτωβρίου του 40, με ιταμό τελεσίγραφο ο Μουσολίνι, που επέδωσε ο Ιταλός πρέσβης στις 03:00 ώρα στον κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Μεταξά, ζητούσε  διαβατήριο για την αθανασία του ιδίου ζητούσε παράδοση της αιώνιας Ελλάδας, χωρίς όρους, ζητούσε να διαγραφεί το ένδοξο παρελθόν της, αγνοώντας την ιστορία της.

Ο πρέσβης της Ιταλίας Εμμανουέλλε Γκράτσι έγραψε στο βιβλίο του «Η αρχή του τέλους – η επιχείρηση κατά της Ελλάδος» : «Μόλις καθίσαμε, και επειδή η ώρα ήταν λίγα λεπτά μετά τις τρεις, του είπα αμέσως ότι η Κυβέρνησίς μου, μου είχε αναθέσει να του εγχειρίσω προσωπικά ένα κείμενο, που δεν ήτο τίποτε άλλο, παρά το τελεσίγραφον της Ιταλίας προς την Ελλάδα, με το οποίον η Ιταλική Κυβέρνηση απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση των στρατευμάτων της στον Ελληνικό χώρο, από τις 6 π.μ. της 28/10/1940. Ο Μεταξάς άρχισε να το διαβάζει. Μέσα από τα γυαλιά του, έβλεπα τα μάτια του να βουρκώνουν. Όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο, και με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή μου είπε: «Alors, c’est la guerre» (Λοιπόν, έχουμε πόλεμο).»

–Γκράτσι: «Pas nécessaire, mon excellence» (όχι απαραίτητα εξοχότατε)-Μεταξάς: «Non, c’est nécessaire» (όχι, είναι απαραίτητο). Αυτό το ΟΧΙ του πρωθυπουργού έγινε Σημαία, σύμβολο, κραυγή στα στόματα ΟΛΩΝ των Ελλήνων και μετουσιώθηκε με το σύνθημα ΑΕΡΑ κατά τις αντεπιθέσεις του Ελληνικού στρατού στο μέτωπο της Ηπείρου, σε πορεία μεγαλειώδους  νίκης, με καταλυτικές εξελίξεις, απαράμιλλης σημασίας  για τις συμμαχικές δυνάμεις και την τελική έκβαση του πολέμου, που θα αναφερθούμε  στην συνέχεια.

Στις 28 του Οκτώβρη του 1940 ο φασισμός που ταυτίζεται με την έννοια του σκοταδισμού και της καταπίεσης, χτυπούσε την πόρτα της Ελλάδας. Ζητούσε «γην και ύδωρ». Ζητούσε να καθυποτάξει την περήφανη ελληνική ψυχή, να κουρελιάσει την προαιώνια αρετή του Έλληνα. Τότε, όπως και πάντα, δεν υπήρξε κανένα δίλημμα. Όταν ήλθε η φασιστική επίθεση, ο Ελληνικός λαός ενωμένος και σύσσωμος ξεχύθηκε στους δρόμους με δύναμη, με πάθος, με ενθουσιασμό. Οι Έλληνες πατριώτες πρόταξαν τα στήθια τους στο ξένο φασισμό και όρθωσαν το ΟΧΙ τους δυναμικό και νικηφόρο, γράφοντας το δοξασμένο έπος της Αλβανίας.  Ο Ελληνικός λαός, αψηφώντας τότε αριθμητικές αναλογίες και ρεαλιστικούς υπολογισμούς, όπως και σήμερα κάποιοι επικαλούνται για την Τουρκία, καταξίωσε το ένδοξο παρελθόν και το μεγαλείο της φυλής. Επιβεβαίωσε για μια ακόμα φορά ότι η μεγαλοσύνη στους λαούς μετριέται με το αγωνιστικό φρόνημα, την απόφαση για θυσία και «της καρδιάς το πύρωμα».

Η ιαχή “ΑΕΡΑ»  σκόρπισε, σαν φθινοπωρινά φύλλα, τις 5 από τις 9 Ιταλικές καλά  εξοπλισμένες Μεραρχίες,  των δύο Σωμάτων Στρατού,  του XXV Σ.Σ. Τσαμουριάς και του XXVI Σ.Σ. Κορυτσάς .  Από αυτούς, 14.000  περίπου έπεσαν  νεκροί στα παγωμένα βουνά, 18.000 ήταν τραυματίες και άχρηστοι από κρυοπαγήματα και 13.000 συνελήφθησαν αιχμάλωτοι. Ήταν  οι πρώτες νίκες του ελευθέρου κόσμου.  Η αρχή της συντριβής του φασισμού. Από Ελληνικής πλευράς η ηρωική Ηπειρώτικη VIII Μεραρχία Πεζικού ενισχυμένη με διάφορες Μονάδες και Συγκροτήματα, που είχε στον τομέα της όλο το μέτωπο της Ηπείρου, με Διοικητή τον Υποστράτηγο Χαράλαμπο Κατσιμήτρο. Οι  δε Ελληνικές απώλειες ήταν 7.989 νεκροί.

Να  αναφερθεί, ότι τακτικά η Ελλάδα παρέταξε άμυνα  επί ολόκληρης της μεθορίου της από την Ήπειρο, ως την Μακεδονία και την Θράκη, με 5 Σώματα Στρατού, των 2 έως 3 Μεραρχιών  Πεζικού, συνολικής δύναμης μετά την επιστράτευση περίπου 300.000 ανδρών. Στο μέτωπο της Ηπείρου και Θεσσαλίας  ήταν το Α΄Σ.Σ. με την ΙΙα-ΙΙΙη και VIIIη Μεραρχία, η  οποία αντιμετώπισε 5 Μεραρχίες από τις 10 Μεραρχίες των Ιταλών.

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ – ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.

Αναλύοντας τις πολεμικές επιχειρήσεις και τα αποτελέσματά των διαπιστώνονται τα παρακάτω:

Α.  Η επιλογή του Γενικού Επιτελείου της τοποθεσίας αμύνης «Ελαία – Καλαμά» υπήρξε επιτυχής.

Β. Το Ιταλικό σχέδιο επιχειρήσεων κατά της Ελλάδος, ως στρατηγική σύλληψη ήταν αριστοτεχνικό. Κατά την εφαρμογή του όμως απέτυχε, λόγω σφαλμάτων και παραλείψεων της ηγεσίας του.

Γ. Βασικό σφάλμα της Ιταλικής Διοίκησης υπήρξε η υπεραισιοδοξία της και ταυτόχρονα η υποτίμηση του αντιπάλου, ως και τις δυνατότητες του Ελληνικού Στρατού. Έτσι διέπραξε τα εξής ολέθρια λάθη:

1. Εξεδήλωσαν την επίθεση παραμονές της χειμερινής περιόδου, με αποτέλεσμα την μειωμένη απόδοση τόσο της αεροπορίας, όσο και των αρμάτων μάχης.

2. Δεν προικοδότησε δια αναλόγων δυνάμεων την κυρία προσπάθεια στην Ήπειρο, διαθέτοντας από τις δέκα Μεραρχίες μόνο τις πέντε.

3. Οι Ιταλικές δυνάμεις ενισχυόμενες είχαν κατά την έναρξη των επιχειρήσεων 10 Μεραρχίες Πεζικού, 1 Θωρακισμένη Μεραρχία, 1 Μεραρχία Ιππικού, 4 Συντάγματα Βερσαλιέρων και 8 Τάγματα Αλβανών. Το Ελληνικό Α’ Σώμα Στρατού 3 Μεραρχίες Πεζικού.

4. Υπέστη η Ιταλική ηγεσία και τα στρατεύματα της μεγάλο αιφνιδιασμό λόγω  της εκπληκτικής αντίστασης των ελληνικών δυνάμεων, καθόσον η πεποίθηση και το κλίμα αισιοδοξίας που διακατείχε τους πάντες ήταν ότι επρόκειτο για ένα υγιή περίπατο και σε 2-3 εβδομάδες θα ήταν στην Αθήνα.   

Δ. Ολέθριο σφάλμα για την Ιταλική διοίκηση ήταν η ακαμψία του σχεδίου επιχειρήσεων, εν αντιθέσει προς τα ελληνικά σχέδια, που ήταν εύκαμπτα, αναπροσαρμόσιμα στις  απαιτήσεις  του αγώνα και εφαρμόσθηκαν με μεγάλη επιτυχία. Επέμεινε η ιταλική διοίκηση στην κυρία κατεύθυνση, στον κεντρικό άξονα  Καλπάκι-Ιωάννινα και δεν εκμεταλλεύτηκε την επιτυχία δευτερευουσών κατευθύνσεων, με αποτέλεσμα την συνεχή φθορά και τελικά την ήττα. Ο Νότιος παραθαλάσσιος άξονας σημείωνε επιτυχία και προήλαυνε, ο δε Βόρειος άξονας σημείωσε διάσπαση με την Μεραρχία Τζούλια στην περιοχή του Μετσόβου, με αποτέλεσμα να επέμβει αποφασιστικά η Μεραρχία Ιππικού και μετά από σκληρότατες μάχες τελικά να την αναχαιτίσει, να προελάσει  και να σημειώσει αρχές Νοεμβρίου την πρώτη νίκη  κατά του άξονα στην Ευρώπη και αυτή ήταν Ελληνική.

Ε. Οι επιτεθέμενες Ιταλικές δυνάμεις  προσπάθησαν να διασπάσουν την τοποθεσία Καλπακίου σε σχηματισμούς μάλλον παρελάσεως παρά επιθέσεως, καθιστάμενες έτσι άριστος στόχος του εξαιρετικού Ελληνικού πυροβολικού, με την εκπληκτική του ευστοχία και αποτελεσματικά πυρά.

Στ. Αποδεικνύεται περίτρανα ότι δεν αρκεί μόνο η υλική ισχύς για να καταβληθεί ένα Έθνος, που εγείρεται σύσσωμον και αποφασίζει εθελοντικά να εξασφαλίσει την ελευθερία του.

Ζ. Τέλος θα πρέπει να καταρριφθεί ο μύθος ότι οι Ιταλοί δεν πολέμησαν γενναία και για αυτό νίκησε ο ελληνικός στρατός. Αντιθέτως, τόσο οι Ιταλοί, όσο  και οι Έλληνες πολέμησαν γενναία, έδωσαν σκληρότατες  μάχες, η δε  μάχη στο ύψωμα 731 ήταν οι σύγχρονες Θερμοπύλες του Ελληνισμού και αυτό το αποδεικνύει ο μεγάλος αριθμός νεκρών και τραυματιών και από τις δύο πλευρές.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Με αφορμή την επέτειο του ΟΧΙ και του έπους του 1940, ας ατενίζουμε με αισιοδοξία το μέλλον. Με αισιοδοξία και αγάπη προς την πατρίδα οι αβεβαιότητες γίνονται ευκαιρίες. Ας φανούμε υπεύθυνοι συνεχιστές των ηρωικών  προγόνων μας. Μας συντροφεύουν οι αόρατες σκιές των ηρώων μας , οι συνολικά 13.936 νεκροί και οι  41.217 τραυματίες και εξαφανισθέντες. Και επιτακτική ανάγκη, να βρούμε όλους τους 7.989 νεκρούς μας  που έπεσαν στην Βόρειο Ήπειρο και ελάχιστοι είναι σήμερα ενταφιασμένοι σε  μόνο δύο οργανωμένα Ελληνικά Στρατιωτικά Κοιμητήρια  που υπάρχουν στους Βουλιαράτες και την Κλεισσούρα και να τους τιμήσουμε όπως επιβάλλει η ηθική κάθε  λαού, αλλά και η Ελληνική παράδοση.   80 χρόνια και ακόμη χιλιάδες ήρωες είναι θαμμένοι σε ομαδικούς τάφους, σε πολλά σημεία στην Βόρειο Ήπειρο. Ως Ηπειρώτης  και ως Έλληνας δεν μπορώ να δεχτώ την δικαιολογία, ότι δεν μας επίτρεψε τόσα χρόνια η Αλβανία.

*Ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι Αντγος ε.α. με Μεταπτυχιακό (M.Sc.) στην Γεωπολιτική και πρόεδρος του ΕΛΙΣΜΕ. 

Πηγές: Με πληροφορίες και στοιχεία από τα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ.
            militaire.gr

Σχολικές παραστάσεις 23 Νοεμβρίου & 2 Δεκεμβρίου στις 11.00

Κυριακάτικες παραστάσεις 14, 21, 28 Νοεμβρίου & 5, 12, 19 Δεκεμβρίου στις 11.00

Σαββατιάτικες παραστάσεις 4, 18 Δεκεμβρίου στις 18.30

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής 

Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης

Η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει μια νέα φιλόδοξη παραγωγή όπερας για όλη την οικογένεια. Το πολυβραβευμένο βιβλίο του Ευγένιου Τριβιζά Ταμαγικά μαξιλάρια έγινε όπερα σε μουσική Γιώργου Δούση και λιμπρέτο Ευγένιου Τριβιζά, η οποία θα παρουσιαστεί από τις 14 Νοεμβρίου και για 10 μοναδικές παραστάσεις στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση Νίκου Βασιλείου και σκηνοθεσία Νατάσας Τριανταφύλλη. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για τη δημιουργία του επετειακού προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Σε μια χώρα μακρινή και μυθική, ένας άπληστος άρχοντας, ο Αρπατίλαος ο Πρώτος, αποφασισμένος να αυξήσει την παραγωγή σμαραγδιών στη χώρα του, καταργεί τα πάρτι γενεθλίων, τις Απόκριες, τις διακοπές του καλοκαιριού, όλες τις γιορτές, ακόμα και τις Κυριακές, που μετονομάζονται, κατόπιν εντολής του, σε «Προδευτέρες» και δεν διαφέρουν στο παραμικρό από τις Δευτέρες. Καταργεί, επίσης, τα λούνα παρκ και τις παιδικές χαρές και στη θέση τους χτίζει φυλακές για να κρατούνται όσοι τολμούν να σβήσουν κεράκια γενεθλίων ή να ντύνονται πιερότοι τις Απόκριες ή να μην πηγαίνουν σχολείο τις Προδευτέρες. Οι κάτοικοι, υποχρεωμένοι να δουλεύουν ολοένα και πιο εξαντλητικά στα σμαραγδωρυχεία και τα πλεκτήρια συρματοπλεγμάτων, διαμαρτύρονται. Ο Αρπατίλαος αδυνατεί αρχικά να κατανοήσει τους λόγους της λαϊκής δυσαρέσκειας, ωσότου ένας διορατικός αυλικός τού εξηγεί ότι σαφώς οφείλεται στα όνειρά τους: Ονειρεύονται ότι πετάνε, ενώ σέρνονται στην πραγματικότητα. Γι’ αυτό αισθάνονταιδυσαρεστημένοι! Άλλωστε τα όνειρα απειλούν το καθεστώς. Κάτι ονειράκια τόσα δα, ανεπαίσθητα, φευγαλέα, μικροσκοπικά, φουντώνουνε καμιά φορά, φουντώνουνε σαν τη φωτιά, κάνουν τον κόσμο άνω κάτω. «Μόνο αν τους στερήσετε τα όνειρά τους», τον συμβουλεύει, «θα ησυχάσετε, Εκλαμπρότατε».Έτσι ο Αρπατίλαος με τη βοήθεια του καταχθόνιου αρχιμάγου Σαυρίλιου Βρισελιέ και του επικεφαλής της βασιλικής φρουράς Βουλίμιου Βλήμα τούς ξεγελάει και τους αναγκάζει να κοιμούνται τα βράδια σε μαξιλάρια που προκαλούν αποτρόπαιους εφιάλτες. Το καταχθόνιο σχέδιο φαίνεται να έχει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Οι διαμαρτυρίες σταματάνε. Η παραγωγή σμαραγδιών και η συγκομιδή συρματοπλεγμάτων αυξάνεται κατακόρυφα. Ο Αρπατίλαος και οι αυλικοί πανηγυρίζουν. Δεν ξέρουν, όμως, ότι κάπου μακριά από το παλάτι, σ’ ένα ταπεινό σχολείο, ξεκινάει η αντίσταση. Μερικοί μαθητές και ένας εμπνευσμένος δάσκαλος είναι αποφασισμένοι, αψηφώντας θανάσιμους κινδύνους, να ξαναβρούν τα χαμένα τους όνειρα.

Το διάσημο, πολυμεταφρασμένο και πολυβραβευμένο έργο του Ευγένιου Τριβιζά, μετά από μακρά σταδιοδρομία ως μυθιστόρημα και θεατρικό, διασκευάζεται από τον ίδιο τον συγγραφέα για πρώτη φορά σε όπερα για όλη την οικογένεια. Η μουσική του Γιώργου Δούση, πλούσια σε συναισθήματα, περιπλανιέται απολαυστικά στα εκθαμβωτικά ανάκτορα, τα φτωχικά σχολεία και τα ερεβώδη ορυχεία σμαραγδιών της Ουρανούπολης ζωντανεύοντας ένα σύνολο σπαρταριστών χαρακτήρων, ενώ η σκηνοθεσία της Νατάσας Τριανταφύλλη αναζητά τον ποιητικό πυρήνα και την απελευθερωτική δύναμη ενός λυτρωτικού και ανεξάντλητου κλασικού παραμυθιού. 

Την ευθύνη της μουσικής διεύθυνσης της παραγωγής έχει ο αρχιμουσικός της ΕΛΣ Νίκος Βασιλείου. Πρωταγωνιστούν οι μονωδοί της ΕΛΣ Νικόλας Μαραζιώτης, Νίκος Κοτενίδης, Διονύσης Μελογιαννίδης, Βαγγέλης Μανιάτης, Γιώργος Ματθαιακάκης, Κωστής Ρασιδάκις και Γιάννης Κάβουρας, καθώς και τα μέλη της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ Αγγελική Ταμβακοπούλου, Δήμητρα Βασιλακοπούλου, Μάρκος Λεβογιάννης και Μάριος Πασχάλης.Συμμετέχει μικρό ορχηστρικό σύνολο, φωνητικό σύνολο και η Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ, υπό τη διεύθυνση της Κωνσταντίνας Πιτσιάκου. Το ατμοσφαιρικό σκηνικό υπογράφει η Τίνα Τζόκα, τα πολύχρωμα κοστούμια η Ιωάννα Τσάμη, την κινησιολογία η Δήμητρα Μητροπούλου, ενώ τους θεαματικούς φωτισμούς ο Γιώργος Τέλλος. 

Ενταγμένη στο αφιέρωμα για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η παραγωγή των Μαγικών μαξιλαριών έρχεται για να εξυμνήσει τη φωτεινή δύναμη της αντίστασης σε κάθε απολυταρχία και σκοταδιστική τυραννία. 

Ο συγγραφέας και εγκληματολόγος Ευγένιος Τριβιζάς γράφει για το έργο: «Πολλά και διάφορα είδη μαξιλαριών, παράξενων και μυθικών, εμφανίζονται στα παραμύθια μου. Ο σοφός Κομφούζιος κοιμάται σε μαξιλάρι παραγεμισμένο με πούπουλα σοφής κουκουβάγιας. Ο Νανούρ, ο σούπερ-νάνος βασιλιάς του Ελαχιστάν, σε μαξιλάρι μ’ ένα μόνο πούπουλο και η Δόνα Τερηδόνα στο “Μυστικό της γαμήλιας τούρτας”, για να βάλει σε πειρασμό τη μικρή Λουκία, την υποχρεώνει να χρησιμοποιεί για προσκεφάλι ένα πελώριο αφράτο λουκούμι. Το έργο μου, όμως, στο οποίο τα μαξιλάρια παίζουν καίριο και κρίσιμο ρόλο είναι Τα μαγικά μαξιλάρια. Σε αντίθεση με πολλά έργα για παιδιά, που ήρωές τους είναι ατρόμητοι ιππότες, μεγαλόπρεποι πρίγκιπες και νικηφόροι βασιλιάδες, κεντρικοί ήρωες στο έργο αυτό είναι ο δάσκαλος και οι μαθητές ενός υποβαθμισμένου σχολείου. Στην εποχή μας, ξεχνάμε συχνά ότι οι δάσκαλοι, πέρα από τη μετάδοση γνώσεων, έχουν τη δυνατότητα να διαγράφουν το μέλλον, ν’ αλλάζουν ζωές, προσφέροντας οράματα, στόχους, όνειρα. Και όταν το επιτυγχάνουν, καθίστανται ηρωικότεροι από ατρόμητους ιππότες, μεγαλόπρεπους πρίγκιπες και νικηφόρους βασιλιάδες. 

Τα Μαγικά μαξιλάρια ξεκίνησαν ως μυθιστόρημα, μεταφράστηκαν σε ουκ ολίγες γλώσσες, διασκευάστηκαν σε θεατρικό έργο που ευτύχησε να σκηνοθετηθεί από εμπνευσμένους θεατράνθρωπους όπως η Λήδα Πρωτοψάλτη στο Θέατρο Στοά και ο Γιάννης Κακλέας στο Εθνικό Θέατρο, και τώρα παίρνουν τη μορφή όπερας, με τον Γιώργο Δούση να τους χαρίζει νέα πνοή με τις συναρπαστικές του μελωδίες, τη Νατάσα Τριανταφύλλη να προσθέτει τα ροδοπέταλά της στο περιεχόμενο των αντιεφιαλτικών μαξιλαριών, την Τίνα Τζόκα, την Ιωάννα Τσάμη και τον Γιώργο Τέλλο να πλάθουν από σύρμα ύφασμα και φως, θρανία και θρόνους, πορφύρες και σχολικές ποδιές, ηλιαχτίδες και λάμψεις σμαραγδιών. Το γεγονός, μάλιστα, ότι τρεις συντελεστές της παράστασης λίγο πριν την πρεμιέρα απέκτησαν παιδί είναι αναμφισβήτητα καλός οιωνός για την αειφορία και μακροημέρευση του έργου. Εύχομαι όσοι παρακολουθήσουν ταΜαγικά μαξιλάρια να μην ξεχάσουν εύκολα τα λόγια του δάσκαλου στην παγωμένη αίθουσα του υποβαθμισμένου σχολείου: “Ό,τι κι αν σας πάρουν / πάντα κάτι μένει / που κανείς δεν το αγγίζει / κανείς δεν σας το παίρνει! Ελπίδα, όαση, παρηγοριά σας, / θησαυρός στη συμφορά σας / μένουνε τα όνειρά σας!”».

Ο συνθέτης και πιανίστας Γιώργος Δούσης, ο οποίος μεταξύ άλλων έχει συνθέσει πέντε ακόμα όπερες, σημειώνει: «Περιπλανήθηκα με μεγάλη απόλαυση στους ανακτορικούς κήπους και τα απόμερα σοκάκια του φανταστικού κόσμου της Ουρανούπολης. Έζησα μια διαδρομή γεμάτη εικόνες, χρώματα και μυρωδιές από έναν τόπο εξωτικό αλλά και πραγματικό συνάμα. Ταυτίστηκα με τον κάθε ρόλο, καλό ή λιγότερο καλό, αστείο, σοβαρό, υποχθόνιο, αγνό, πομπώδη, μοχθηρό, μεγαλειώδη ή ταπεινό, πάντα με τον ίδιο ενθουσιασμό, προσπαθώντας να δω κάθε φορά μέσα από τα μάτια του κάθε ρόλου την Ουρανούπολη, τους εξουσιάζοντες και τους εξουσιαζόμενους. Πάλεψα και με τις δύο πλευρές, νικήθηκα και νίκησα ώσπου παραδόθηκα σε μια γλυκιά λύτρωση: αυτή που το κάθε παιδί βιώνει με φυσικό τρόπο καθημερινά ως λύση στην όποια “δύσκολη” στιγμή, και που οι ενήλικες πασχίζουν επί ματαίω να ζήσουν, έστω φευγαλέα... Τα Μαγικά μαξιλάρια είναι ένα παντοτινά επίκαιρο έργο. Η δομή του έργου και ο λόγος του Ευγένιου Τριβιζά με οδήγησε με απόλυτη ασφάλεια σε μια σχεδόν αυτόματη διαδικασία σύνθεσης. Έγραψα το έργο απνευστί βιώνοντας πλούσια συναισθήματα. Ήταν μια μοναδική εμπειρία, από αυτές που εύχεται κανείς να ζήσει».

Η σκηνοθέτρια Νατάσα Τριανταφύλλη επισημαίνει: «Η ιστορία των Μαγικών μαξιλαριών γίνεται για πρώτη φορά όπερα για όλη την οικογένεια. Μας θυμίζει ότι είμαστε φτιαγμένοι από τα υλικά της γιορτής, της γενναιότητας, της ζωής, που ενυπάρχουν πάντοτε μυστικά και δεν εξαντλούνται ποτέ από εξωτερικές τυραννίες. Τα υλικά που σε κάνουν να κοιτάζεις τον ουρανό και να αναγνωρίζεις ότι, ακόμα και αν και είσαι μικρός, είσαι μέγας! Τα υλικά του ονείρου! Έτσι σκέφτηκαν και η Μυρτώ, ο Θάνος και ο Στρατής, έτσι τους έμαθε να ψάχνουν τη σωτηρία, τη δύσκολη εποχή της εξουσίας του Αρπατίλαου, ο δάσκαλος Αντώνης. Ήταν ο δάσκαλος εκείνος που πολλοί από μας συναντήσαμε κάποτε, σαν μια ξεχωριστή ανυπότακτη ύπαρξη, που μας θύμιζε διαρκώς ότι οι δυσκολίες γίνονται με πείσμα ευκολίες και μας κάνουν δυνατότερους, ότι τα εμπόδια είναι πολύτιμα γιατί μας γυμνάζουν για ζωηφόρες ανηφόρες. Ο Αρπατίλαος, ναι, θα εμφανιστεί κάποτε μπροστά σου, αλλά με τόλμη, ελπίδα και αμοιβαιότητα μπορείς να τον εξαφανίσεις. Αρκεί να πιστέψεις και να είσαι έτοιμος να παλέψεις. Μετά όλα μπορούν να συμβούν. Μετά τον βλέπεις, τον αντιμετωπίζεις, τον νικάς, και ίσως καταφέρεις και να τον παρασύρεις και κείνον τον ίδιο, στον δρόμο τον πιο φωτεινό, εκείνον της δικαιοσύνης και της ομορφιάς. Κάθε φορά που διαβάζεις Ευγένιο Τριβιζά σε ένα παιδί, βλέπεις τα μάτια να γεμίζουν σκέψη, τη φαντασία χρώματα και την καρδιά τόλμη. Το μικρό του παιδικό χεράκι κρατάει το δικό σου μεγάλο χέρι. Κι όμως είναι εκείνο που σε λίγο θα αγκαλιάσει το μεγάλο πουπουλένιο μαξιλάρι του, θα αποκοιμηθεί και θα πολεμήσει με γενναιότητα όλους τους απειλητικούς εχθρούς που θα στήσει η ζωή στο αγνό πουπουλένιο μυαλουδάκι του. Το όνειρο, παρότι το επινοούν ευκολότερα οι μικροί, το έχουν μεγαλύτερη ανάγκη οι μεγάλοι. Εκεί, αν κοιτάξεις κάπου για πρώτη φορά –διαγώνια πίσω σου για παράδειγμα–, θα ακούσεις τη μουσική που σε ψάχνει για να σου αποκαλύψει αυτό που νομίζεις ότι δεν είσαι. Το τραγούδι που σε ταξιδεύει σε τόπους που έχεις ξεχάσει ότι ήθελες να πας. Το θέαμα που σου χαρίζει τη διάσταση του κόσμου, έτσι όπως ίσως θα ήθελες να είναι, για να νιώσεις ελεύθερος». 

Όπερα για όλη την οικογένεια • Νέα παραγωγή

Τα μαγικά μαξιλάρια

Γιώργος Δούσης / Ευγένιος Τριβιζάς

Σχολικές παραστάσεις 23 Νοεμβρίου & 2 Δεκεμβρίου στις11.00

Κυριακάτικες παραστάσεις 14, 21, 28 Νοεμβρίου & 5, 12, 19 Δεκεμβρίου στις 11.00

Σαββατιάτικες παραστάσεις 4, 18 Δεκεμβρίου στις 18.30

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης

Μουσική: Γιώργος Δούσης 

Λιμπρέτο: Ευγένιος Τριβιζάς

Μουσική διεύθυνση: Νίκος Βασιλείου 

Σκηνοθεσία: Νατάσα Τριανταφύλλη 

Σκηνικά: Τίνα Τζόκα 

Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη 

Κινησιολογία: Δήμητρα Μητροπούλου

Φωτισμοί: Γιώργος Τέλλος 

Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου

Αντώνης ο δάσκαλος / Ο γεροδάσκαλος:Νικόλας Μαραζιώτης

Βασιλιάς Αρπατίλαος o Πρώτος (Άρχοντας της Ουρανούπολης):Νίκος Κοτενίδης

Τύλιος Ξεφτύλιος (Αυλάρχης, Υμνογράφος):Διονύσης Μελογιαννίδης

Βουλίμιος Βλήμας (Στρατηγός, Επικεφαλής Βασιλικής Φρουράς):Βαγγέλης Μανιάτης

Σαυρίλιος Βρισελιέ (Αρχιμάγος ανακτόρων):Γιώργος Ματθαιακάκης

Χνούτος (Φρούραρχος):Κωστής Ρασιδάκις

Κνούτος (Υποφρούραρχος):Γιάννης Κάβουρας

Μυρτώ:Δήμητρα Βασιλακοπούλου / Φραντζέσκα Βασιλοπούλου / Αγγελική Ταμβακοπούλου 

Θάνος:Μάρκος Λεβογιάννης / Μάριος Πασχάλης / Σοφία Λαχανά

Στρατής:Μάρκος Λεβογιάννης / Μάριος Πασχάλης /Ειρήνη Κωνσταντοπούλου

Φωνητικό σύνολο: Όλγα Μπαλωμένου, Βαρβάρα Μπιζά, Έφη Παπαδοπούλου, Άννα Σμέρου, Δημοσθένης Βλάχος, Κωνσταντίνος Ζαμπούνης, Ανδρέας Καραούλης, Σταμάτης Πακάκης, Βασίλης Δημακόπουλος, Γιώργος Παπαδημητρίου, Μαρίνος Ταρνανάς

Με μικρό ορχηστρικό σύνολο και την Παιδική Χορωδίατης ΕΛΣ, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής

Τιμές εισιτηρίων (απογευματινές και Κυριακή): 10€, 12€, 15€, 20€ •Φοιτητικό, παιδικό: 12€ • Περιορισμένης ορατότητας: 5€ • Καθημερινές για σχολεία: 12€

Προπώληση:Ταμεία της ΕΛΣ (2130885700, καθημερινά 09.00-21.00), ticketservices.gr

Σημειώνεται ότι οι αίθουσες της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ λειτουργούν, βάσει του ΦΕΚ 4919/Β'/24-10-2021, ως αμιγείς χώροι για εμβολιασμένους και νοσήσαντες, στο 100% της χωρητικότητάς τους (οι θεατές οφείλουν να επιδεικνύουν έγκυρο σχετικό πιστοποιητικό). Τα παιδιά έως 11 ετών θα προσκομίζουν δήλωση self-test τελευταίου 24ώρου. Τα παιδιά από 12 έως και 17 ετών μπορούν προσκομίζουν είτε πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης, είτε βεβαίωση διαγνωστικού ελέγχου PCR ή rapid.

Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής επετειακού προγράμματος 2021 Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Χορηγός παράστασης Ελληνικά Πετρέλαια

-Χαρίζουμε Barbie  στα αγόρια ή θεωρούνται επικίνδυνες;

-Το make-up ομορφαίνει ή κρύβει σημάδια;

-Μια μαμά μπορεί να κάνει καριέρα ή πρέπει να βοηθήσει τον μπαμπά να κάνει τη δική του;

-Γιατί ένας άντρας καμαρώνει για το σώμα της γυναίκας που συνοδεύει; Αυτός το συναρμολόγησε;

Σε αυτά και πολλά ακόμη ερωτήματα καλείται να απαντήσει αυτή την φορά η
Life After Death Theatre Company που σε κάθε της παραγωγή καταπιάνεται με θέματα που αφορούν σε θεματικές που επηρεάζουν και καθορίζουν την ποιότητα της ύπαρξης κάθε ατόμου.

ΣτοTimelineProjectμε το πως τα socialmediaεπηρεάζουν τις διαπροσωπικές σχέσεις, στην Χαμένη Παντόφλα του Μανώλη Καρέλη με την κατάθλιψη, στο Γύρισε Πίσω με την κλιματική κρίση και το δυστοπικό μέλλον, στο Κορίτσι που Γίνεται Γορίλαςμε το στίγμα της ψυχικής υγείας και στο Ανδρόγυνο με τα στερεότυπα και την έμφυλη βία όπου έγινε και η πρώτη επαφή με την G-All, Gender Alliance, Η Συμμαχία των Φύλων και την επιστημονική της επίβλεψη.
Αυτή την φορά oι Βίκυ Αδάμου και Χριστίνα Σαμπανίκου ανταποκρινόμενες  στην πρόσκληση της G-All, Gender Alliance, Η Συμμαχία των Φύλων και του Heinrich Böll Stiftung Greece, δημιούργησαν 4 δραματοποιημένες ιστορίες (video) που αποτελούν μέρος της ενημερωτικής καμπάνιας "Αποδομώντας Έμφυλα Στερεότυπα" μιλώντας για την τοξική αρρενωπότητα, τους στερεοτυπικούς ρόλους των φύλων, την έμφυλη βία και τον σεξισμό.

Η τέχνη κάνει τον κόσμο να αισθάνεται και μέσα από την ενσυναίσθηση μπορεί να προέλθει η θετική σκέψη, η συμμετοχή και η δράση. Το θέατρο, έχει χρέος να προκαλεί ένα βαθύτερο προβληματισμό για το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης. Οφείλει να θίγει ζητήματα σχετικά με το τι σημαίνει να είναι κανείς άνθρωπος και πιο συγκεκριμένα, ποιες είναι οι ευθύνες μας απέναντι στον εαυτό μας και στους άλλους. Είναι ένας χώρος διαλόγου, μέσα στον οποίο επεξεργαζόμαστε θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν την ύπαρξή μας. Ένα εργαστήριο στο οποίο υποβάλλονται σε σχολαστική εξέταση μοντέλα ανθρώπινης συμπεριφοράς.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Παραγωγή: Life after Death Theatre Company 
Σκηνοθεσία: Βίκυ Αδάμου
Κείμενο: Χριστίνα Σαμπανίκου
Σκηνικά /Κοστούμια: Lazy Boy*
Κινηματογράφηση/Μοντάζ: Στέφανος Κοσμίδης
Ηχοληψία/Επεξεργασία ήχου: Αλέξανδρος Κανέλος
Μουσική: Άλκης Μπούφης
Φωτισμοί/Φωτoγραφίες: Xριστίνα Φυλακτοπούλου
Τα γυρίσματα έγιναν στον πολυχώρο VAULT Theatre Plus.

Εμφανίζονται:Αλέξης Βιδαλάκης, Μελίσσα Κωτσάκη,Αλίκη Αβδελοπούλου,Δημήτρης Κανέλλος, Αλίκη Ανδρειωμένου, Σωτήρης Δούβρης, Γιώργης Παρταλίδης, Χρήστος Καπενής, Σπύρος Περδίου, Χριστίνα Σαμπανίκου, Ελισσαίος Βλάχος, Γιάννης Οικονομίδης, Χριστίνα Φυλακτοπούλου, Τόνια Αβδελοπούλου, Φαίη Ευσταθίου, Μαρίτα Καραγιάννη, Βάλλια Μικρομάστορα, Σοφία Χατζογλίδου, Ιωάννα Μιχαλά.

...και αυτό είναι γεγονός!! Υπόσχονται να κρατήσουν την παράδοση

και να δώσουν στο πιστό κοινό τους, αλλά και σε όσους δεν είχαν ποτέ 

την ευκαιρία να τους δουν ζωντανά,

αυτό που έλειψε και λείπει απ’ την ζωή μας εν μέσω πανδημίας: 

Χαρά, χαμόγελα, χορό και ξεφάντωμα μέχρι τελικής πτώσης.

Θα παρουσιάσουν υλικό που αγαπήθηκε 

και ..νέο υλικό που θα αγαπηθεί,

παντά με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο,  

για μια μοναδική βραδιά που θα ..αργήσει να ξημερώσει!

.... «Beer there or be square» !!! 

https://www.facebook.com/TheBulletsGr/ 

https://www.youtube.com/watch?v=Fh0nEPaC_0Q 

Info:

Παρασκευή 19 Νοεμβρίου

THE BULLETS LIVE @ KYTTARO

ΗΠΕΙΡΟΥ 48 & ΑΧΑΡΝΩΝ τ.κ 10439

210 8224134  www.kyttarolive.gr

ΠΟΡΤΕΣ: 21.00 / ΕΝΑΡΞΗ: 22.00

ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ: 10€

Μπύρα/Κρασί 4€ - Ποτό 7€ (μπαρ) 

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: 

VIVA.GR & Viva Spots

ΚΥΤΤΑΡΟ: 9-12 πμ / 5-7 μμ

Ο κάτοχος του εισιτηρίου, βάση της σχετικής νομοθεσίας, 

υποχρεούται να επιδείξει κατά την είσοδο: 

[α] ταυτότητα [β] πιστοποιητικό εμβολιασμού κατά του Covid-19 

ή [γ] πιστοποιητικό νόσησης Covid-19 που εκδίδεται τριάντα (30) ημέρες 

μετά από τον πρώτο θετικό έλεγχο και η ισχύς του διαρκεί 

έως εκατόν ογδόντα (180) ημέρες μετά από αυτόν.

Δευτέρα 1 Νοεμβρίου

Ώρα έναρξης 20.00

Ένα μοναδικό αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του θρυλικού AstorPiazzolla  φιλοξενεί το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. 

Η Πρεσβεία της Αργεντινής στην Ελλάδα και ο Μαέστρος Γιάννης Χατζηλοΐζου σε συνεργασία με τη Φιλαρμονική Αθηνών («ΦΑ») παρουσιάζουν ένα μοναδικό αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του θρυλικού Astor Piazzolla. 

Ο Αργεντίνος συνθέτης και μπαντονεονίστας γεννήθηκε στο Μαρ Ντελ Πλάτα το 1921 από Ιταλούς μετανάστες γονείς, αφήνοντας την τελευταία του πνοή το 1992 στο Μπουένος Άιρες.

Οι συνθέσεις του έφεραν επανάσταση στο παραδοσιακό Αργεντίνικο Ταγκό, ενσωματώνοντας σε αυτό στοιχεία της Κλασσικής και Τζαζ Μουσικής, δημιουργώντας το Tango Nuevo (Νέο Ταγκό). το

Πρόγραμμα:

Estaciones Porteñas

Fugata

Oblivion

Adios Nonino  

Milonga del Angel 

Tango del Diablo 

Yo Soy Maria 

Libertango 

 Ο Astor Piazzolla έδωσε την τελευταία του συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στην Αθήνα στις 3 Ιουλίου 1990, με το Μάνο Χατζιδάκι να διευθύνει την Ορχήστρα των Χρωμάτων.

Ο Μαέστρος Γιάννης Χατζηλοΐζου και οι συνεργάτες του αρχιμουσικοί RomanGomez (Bandoneon), Γιάννης Γεωργιάδης (Βιολί), Γιώργος Ντινάκος (Ηλεκτρική Κιθάρα), και Βασίλης Παπαβασιλείου (Κοντραμπάσο), αποτείνουν φόρο τιμής στον μεγάλο συνθέτη παρουσιάζοντας μερικά από τα σημαντικότερα έργα του σε αυθεντικές εκτελέσεις. Guest Star η τραγουδίστρια Odalis Palma. Με την ευγενική παραχώρηση της οικογένειας του Astor Piazzolla θα προβάλουν επίσης σπάνια αδημοσίευτα βιντεοντοκουμέντα.

Προπώληση Εισιτηρίων:  

https://www.ticketservices.gr/event/tango-nuevo-the-music-of-astor-piazzolla/?lang=el

και στο Ταμείο του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά

O Δημήτρης Φραγκιόγλου, πιστός στις επιταγές της καραντίνας και των υγειονομικών πρωτοκόλλων,επιστρέφει στη σκηνή και ... τηρεί όλες τις αποστάσεις.

Ο πρωτότυπος κωμικοτραγικός μονόλογος «Οι 100 ρόλοι που δεν πρόλαβα να παίξω», γεμάτος χιούμορ, αυτοσαρκασμό και υπαρξιακό προβληματισμό, μετά από το ταξίδι του σε περιφερειακά θέατρα στην Ελλάδα, επιστρέφει στην Αθήνα για το κοινό του Red Jasper Cabaret Theatre.

Το κείμενο υπογράφουν η Μαργαρίτα Γερογιάννη, η Χριστίνα Παπαδάκη και ο Δημήτρης Φραγκιόγλου, η σκηνοθεσία είναι του Δημήτρη Μακαλιά και η πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Θέμη Καραμουρατίδη. Ο ήρωας της παράστασης, μετά από πολλά χρόνια πορείας στο θέατρο αποφασίζει να  ερμηνεύσει τους 100 ρόλους που δεν πρόλαβε να παίξει ... ως τώρα. 

Με εργαλείο τη σωματικότητα, τις διαρκείς δραματικές μεταπτώσεις και την αβίαστη επικοινωνία με το κοινό, ο Δημήτρης Φραγκιόγλουαναρωτιέται:

Μιχάλης Καρπερός ή Γερτρούδη;

Χλαπάτσας ή Γούλβεριν;

Βέρθερος ή Κατερίνα Σοφιανού;

Άμλετ ή Αλίκη στο Ναυτικό;

Ή μήπως τίποτα απ΄όλα αυτά;

Μια σειρά από «αναπάντητα ερωτήματα» που κατακλύζουν το μυαλό του όμως, τον σαμποτάρουν. Μέσα από το «δράμα» ενός ηθοποιού σε υπαρξιακό πανικό, με διάθεση αυτοσαρκασμού, προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα: πως κατατάσσουν οι άνθρωποι τους άλλους ανθρώπους και ασχολείται με όλα τα ζητήματα που μπορεί να απασχολούν έναν άντρα σε κρίση ηλικίας. Μας μιλάει  για την αγωνία της αποδοχής και τον φόβο της απόρριψης σε μια κοινωνία που όλα έχουν γίνει «έξυπνα», αψεγάδιαστα και συντηρητικά. Στον καταιγιστικό αυτό μονόλογο η ζωή και το θέατρο μπερδεύονται και αναμετρούνται. Το ποιος θα κερδίσει τελικά αυτή τη μάχη, είναι άλλη ιστορία...

Οι 100 Ρόλοι που δεν πρόλαβα να παίξω παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Αθήνα τηχειμερινή περίοδο 2016-2017 στο θέατρο Άβατον, συμμετείχαν στο AthensComedyFestival2017 (Gazarte) και συνέχισαν την πορεία τους στην Πάτρα στο θέατρο Act. Τη χειμερινήπερίοδο 2017-18 η παράσταση επέστρεψε στην Αθήνα στο Bios (2017), και στον ΠολυχώροΑθηναΐδα (2018). Η παράσταση την περίοδο 2017-2018 περιόδευσε σε: Ναύπακτο, Νάξο,Ηράκλειο, Χανιά, Τρίκαλα, Καρδίτσα, Λάρισα (Νύχτες Τέχνης στην Αυλή του Μύλου),Αλεξανδρούπολη (1 stComedyFestival), Αίγινα (7o Φεστιβάλ Θεάτρου Αίγινας), Γιάννενα,Καβάλα, Δράμα, Ορεστιάδα, Κόρινθο, Θεσσαλονίκη, Νάουσα, και Βόλο. Το καλοκαίρι του 2020συμμετείχε στα Φεστιβάλ Χαλανδρίου και Μυτιλήνης.

Συντελεστές

Κείμενο:Μαργαρίτα Γερογιάννη, Χριστίνα Παπαδάκη, Δημήτρης Φραγκιόγλου

Σκηνοθεσία:Δημήτρης Μακαλιάς

Μουσική: Θέμης Καραμουρατίδης

Επιμέλεια Κίνησης: Χριστίνα Παπαδάκη

Ερμηνεύει ο Δημήτρης Φραγκιόγλου

Παρασκευή 5, 12 & 19 Νοεμβρίου

Ώρα παράστασης: 21:00

Διάρκεια:60 λεπτά

Εισιτήρια:Γενική Είσοδος 10€

ΠροπώλησηΕισιτηρίων:www.viva.gr

Red Jasper Cabaret Theatre

Κεφαλληνίας 18, Κυψέλη

Τηλ: 2108822551 

Email: info@redjaspertheatre.gr

Red Jasper on Facebook

RedJasperonInstagram

Ο χώρος είναι προσβάσιμος σε αμαξίδια.

Μέτρα Προστασίας:

Το RedJasperCabaretTheatre έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα υγειονομικής προστασίας και λειτουργεί με βάση τα ισχύοντα πρωτόκολλα. 

Στον χώρο λειτουργεί σύστημα εξαερισμού με 100% νωπό φιλτραρισμένο αέρα.

Το RedJasperCabaretTheatre θα λειτουργήσει στις 5 Νοεμβρίου και 19 Νοεμβρίου ως χώρος αμιγώς εμβολιασμένων και στις 12 Νοεμβρίου ως μεικτός χώρος.

Κατά την είσοδο είναι απαραίτητη η επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή πιστοποιητικού νόσησης ή αρνητικού rapidtest 48 ωρών.

Ο έλεγχος ταυτοπροσωπίας θα γίνεται με επίδειξη αστυνομικής ταυτότητας, διπλώματος οδήγησης ή διαβατηρίου.

Για την αποφυγή συνωστισμού οι πόρτες του θεάτρου ανοίγουν μία ώρα νωρίτερα από κάθε παράσταση.